Wszystkie pola: darwinism - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Human Nature after Neo-Darwinism
Autorzy:: de Mul, Jos
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/451371.pdf
Data publikacji:: 2017-09-02
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:: Neo-Darwinism
Dennis Noble
gene-centrism
postgenomics
agency
human self-reflection
Opis:: In the course of the 20th century the so-called Modern Synthesis of Neo-Darwinism has become the dominant paradigm in modern biology. First, it is explained how and why Darwin’s broad definition of evolution, in which the environment plays an important role, was narrowed down by Neo-Darwinism to a radical gene-centric view. Next, the paradigm shift taking place today in ‘postgenomic’ evolutionary biology and genetics is discussed. It is argued that this shift opens the way to a more humane conception of evolution, more in line with Darwin’s view. Finally, I will discuss some of the implications of this paradigm shift for human self-reflection, taking The Music of Life. Biology Beyond Genes of systems biologist Denis Noble as a starting point.
Źródło:: Eidos. A Journal for Philosophy of Culture; 2017, 1, 1; 5-17
2544-302X
Pojawia się w:: Eidos. A Journal for Philosophy of Culture
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: The Liminal Nature of the “Eclipse of Darwinism” as a Critical Phase in the History of Evolutionary Biology
Autorzy:: Wagner, Michał Jakub
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2159193.pdf
Data publikacji:: 2022-12-02
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: Charles Darwin
eclipse of Darwinism
Ernst Mayr
Peter Bowler
interphase of Darwinism
liminality
axial periods
historiography of biology
Darwin industry
Opis:: The term “eclipse of Darwinism” was popularized by Julian Huxley, who used it to describe the period before the emergence of the evolutionary synthesis. The idea of the “eclipse” was later criticized, because it was used to show the superiority of the synthesis over earlier evolutionary theories. This historiography was opposed by Peter Bowler and Mark Largent. According to Bowler, Darwin was not a central figure in nineteenth-century bio logy. Rather, most naturalists worked within a different evolutionary paradigm. Largent suggested replacing the term “eclipse” with “interphase of Darwinism”, which would better reflect its nature as a preparatory phase for the creation of the synthesis. However, the philosophical presuppositions on which these interpretations were built, while helping them to avoid the errors of their predecessors, also led to new problems. The problems with the interpretations of the “eclipse” can be explained by its “liminal” character. Liminality is an intermediate period between the old and the new. Because of its transgressivity, a liminal period is hard to integrate within a given structure and is mostly excluded from the latter. When analyzing works of historians dealing with the “eclipse” we encounter a common tendency towards excluding this period from historical narratives.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2022, 19, 2; 1-22
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Czy teoria inteligentnego projektu i neodarwinizm mogą być komplementarne?
Are theory of intelligent design and neo-darwinism complementary?
Autorzy:: Wójcik, Bogusław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/690628.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Copernicus Center Press
Tematy:: intelligent design
neo-darwinism
theory of evolution
Opis:: Today the theory of evolution is under attack from the point of view of Intelligent Design (ID), which remains not only intellectual position but a political movement too. In some interpretations ID is a continuation of the Creationism; in others ID is coherent with the scientific background. According to W. A. Dembski ID is best characterized by three things: 'a scientific research program that investigates the effects of intelligent causes; an intellectual movement that challenges Darwinism and its naturalistic legacy; and a way of understanding divine action'. Taking account of this situation it is extremely important to reinforce the dialogue between true science and theology. God of the New Testament remains the source of the innovation and from this perspective neither chance in nature excludes God, nor destiny in nature requires God. These and other reasons lead one to accept the position of Cardinal J. H. Newman: 'I believe in design because I believe in God, not in a God because I see design'. Today the theory of evolution is under attack from the point of view of Intelligent Design (ID), which remains not only intellectual position but a political movement too. In some interpretations ID is a continuation of the Creationism; in others ID is coherent with the scientific background. According to W. A. Dembski ID is best characterized by three things: 'a scientific research program that investigates the effects of intelligent causes; an intellectual movement that challenges Darwinism and its naturalistic legacy; and a way of understanding divine action'. Taking account of this situation it is extremely important to reinforce the dialogue between true science and theology. God of the New Testament remains the source of the innovation and from this perspective neither chance in nature excludes God, nor destiny in nature requires God. These and other reasons lead one to accept the position of Cardinal J. H. Newman: 'I believe in design because I believe in God, not in a God because I see design'.
Źródło:: Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2007, 41; 28-45
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:: Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Rozszerzona Synteza: coś starego, coś nowego
The Extended Synthesis: Something Old, Something New
Autorzy:: Brooks, Daniel R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2082374.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: Rozszerzona Synteza
neodarwinizm
darwinizm
złożoność
Extended Synthesis
neo-Darwinism
Darwinism
complexity
Opis:: Zaćmienie darwinizmu zaczęło dobiegać końca w latach osiemdziesiątych dwudziestego wieku i obecnie proces ten znajduje się w stanie równowagi. Potrzebujemy Rozszerzonej Syntezy, przy czym termin „rozszerzona” użyty jest tutaj metaforycznie. Musimy cofnąć się w czasie, aby wydobyć ważne aspekty darwinizmu, które odstawiono na boczny tor, a później utracono w okresie panowania neodarwinizmu, i następnie wyjść poza neodarwinizm w celu ujęcia nowych danych i koncepcji. Najogólniejszy układ odniesienia Rozszerzonej Syntezy stanowi koncepcja wielkich przejść ewolucyjnych. Rozszerzona Synteza bez problemu wpisuje się w filozoficzny punkt widzenia, zgodnie z którym biologia nie musi być połączona z innymi obszarami nauki, aby znaleźć dla siebie uzasadnienie. Przekonuje mnie dawniejszy pogląd, że biologia potrzebuje nadrzędnego prawa, które połączy ją z pozostałymi obszarami nauk przyrodniczych. Karol Darwin sugerował istnienie „prawa wyższego rzędu”, ale go nie uściślił. Jeśli uda nam się zidentyfikować to prawo, to Rozszerzona Synteza stanie się Zunifikowaną Teorią Biologii, o której 25 lat temu mówili Daniel Brooks i Ed Wiley.
The eclipse of Darwinism began to end in the 1980s and hangs in the balance today. We need an Extended Synthesis, using “extension” metaphorically. We must extend back in time to recover important aspects of Darwinism that were set aside, and then lost during neo-Darwinism, then move forward beyond neo-Darwinism to encompass new data and concepts. The most compre¬hensive framework for the Extended Synthesis is the Major Transitions in Evolution. The Extended Synthesis rests comfortably within a philosophical perspective in which biology does not need to be connected with other areas of science in order to justify itself. I am attracted to an older concept in which biology needs a covering law to connect it with the rest of the natural sciences. Darwin implicated a “higher law,” but did not specify it. If we can elucidate that law, the Extended Synthesis will become the Unified Theory of Biology called for by Brooks and Wiley 25 years ago.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2019-2020, 16-17; 193-206
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Darwinizm a problem zła
Darwinism and the Problem of Evil
Autorzy:: Ruse, Michael
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553325.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: darwinizm
religia
zło
chrześcjiaństwo
dobór naturalny
determinizm genetyczny
Darwinism
religion
evil
Christianity
natural selection
genetic determinism
Opis:: Michael Ruse polemizuje z poglądem, wedle którego przyjęcie darwinowskiej wizji ewolucji przekreśla możliwość bycia wierzącym chrześcijaninem. Autor przytacza zarzuty czołowych ewolucjonistów skierowane pod adresem religii chrześcijańskiej (argument z istnienia zła w świecie) i przedstawia tradycyjne odpowiedzi sformułowane w świetle filozofii św. Augustyna i Leibniza. Co najistotniejsze, autor podkreśla, że odpowiedzi na zarzuty ewolucjonistów można upatrywać w samym darwinizmie, który wyjaśnia genezę i przyczyny zła moralnego i fizycznego.
Author argues against the view that accepting the Darwinian idea of evolution precludes the possibility to be a faithful Christian. Author cites the objections of leading evolutionists to the Christian religion (argument from the existence of evil in the world) and presents traditional answers formulated in the light of the philosophy of Saint Augustine and Leibniz. Most important, author emphasizes that answers to the objections of evolutionists can be seen in Darwinism itself which explains the origin and causes of moral and physical evil.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 23-38
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Metaphors in the Language of Darwinism: The Case of Memes
Autorzy:: Kunzmann, Peter
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/963840.pdf
Data publikacji:: 2001-06-01
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Źródło:: Filozofia Nauki; 2001, 9, 2; 73-79
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:: Filozofia Nauki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: RICHARDA DAWKINSA KONCEPCJA UNIWERSALNEGO DARWINIZMU A PRÓBY NATURALISTYCZNEGO WYJAŚNIANIA KULTURY
RICHARD DAWKINS’ CONCEPT OF UNIVERSAL DARWINISM AND NATURALISTIC ATTEMPTS TO EXPLAIN CULTURE
Autorzy:: Herda, Justyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/488708.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: uniwersalny darwinizm
dobór naturalny
kultura
gen
mem
Richard Dawkins
universal Darwinism
natural selection
culture
Opis:: The idea of universal Darwinism is not new. It can be traced already in the K. Darwin’s works. Today, it comes back to life with a vengeance, especially through the publication of the British evolutionist Richard Dawkins. In the opinion of supporters of universal Darwinism, in all conditions where there is a population of multiplying objects that do not produce identical copies, and there is a selection, by which not all objects survive, there is a Darwinian evolution. The algorithmic character of evolution becomes the basis for justifying the application of Darwinian mechanisms to explain the phenomenon of human culture. In the article the concept of universal Darwinism altogether with its historical context is presented. The idea becomes the basis to provide naturalistic theories of culture and its evolution namely weak and strong theory of gene-culture coevolution. Some critical analysis of presented concepts is also submited.
Źródło:: Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 181-193
0035-7685
Pojawia się w:: Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Ants and Fairies: The Debate with Darwinism in A. S. Byatt’s Morpho Eugenia
Autorzy:: Schulz, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/600803.pdf
Data publikacji:: 2003
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Anglica; 2003, 6
1427-9673
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Anglica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Metanaukowy kontekst problemu „brakującego ogniwa”
Metascientific context of the “missing link” problem
Autorzy:: Wagner, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/951423.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: taxonomy
cladistics
PhyloCode
Darwinism
neo-Darwinism
creationism
Linneus
missing link
Feyerabend Paul
incommensurability
nominalism
essentialism
taksonomia
kladystyka
Darwinizm
neodarwinizm
kreacjonizm
Linneusz
brakujące ogniwo
niewspółmierność
nominalizm
esencjalizm
Opis:: The main theme of this work is the issue of transitional forms of biological evolution in its most well-known version, i.e., the problem of “missing link.” This problem frequently appeared in the deliberations of early Darwinists, but has been completely abandoned by modern evolutionists. The disappearance of the missing link issue from modern biology is often explained by the fact that the long-sought transitional forms have been found. Also this problem is considered to be unimportant, because it emerged as a consequence of the influence of various non-scientific factors. The aim of this study is to identify the causes that led to the change in the perception of the missing link problem. Particular attention is paid to the relationship between taxonomy and the way in which the problem in question was perceived. The philosophical theory of Paul Feyerabend serve to show how this relationship affected the missing link problem.
W pracy tej podejmowane jest zagadnienie form przejściowych ewolucji biologicznej w jej najbardziej znanej formie, czyli problemu „brakującego ogniwa”. Problem ten często pojawiający się w rozważaniach wczesnych darwinistów, został całkowicie zarzucony przez współczesnych ewolucjonistów. Zniknięcie kwestii brakującego ogniwa z zainteresowań współczesnej biologii tłumaczy się tym, iż poszukiwane formy przejściowe zostały już odnalezione. Sam zaś problem uważa się za nieistotny, gdyż spowodowany niekorzystnym wpływem różnych czynników pozanaukowych. Celem pracy jest wskazanie przyczyn, które doprowadziły do zmiany sposobu postrzegania owej problematyki. Szczególna uwaga zostanie poświęcona relacji taksonomii do sposobu, w jaki postrzegano poszukiwane brakujące ogniwa. Cały zaś problem brakującego ogniwa, jego przyczyny i zniknięcia, jest interpretowany jako wynik przemian metanaukowych, jakie zaszły w trakcie rozwoju taksonomii.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 2; 131-153
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: A brief overview of literary Darwinism and a Darwinian perspective on The Road by Cormac McCarthy
Ogląd literaturoznawczego darwinizmu i darwinowskiego spojrzenia na powieść Droga - Cormaca McCarthyego
Autorzy:: Załużna-Łuczkiewicz, Malina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1854108.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:: literary Darwinism
Cormac McCarthy
The Road
Joseph Carroll
darwinizm literaturoznawczy
Droga
Opis:: The first section of this paper presents in general terms the main ideas of literary Darwinism represented by Joseph Carroll, Jonathan Gottschall and other scholars concerning theory (literature as an adaptation) and interpretative practice. It also reviews the key arguments of this literary school's critics focusing on the papers of Jonathan Kramnick and William Deresiewicz. The second section is an attempt at applying Darwinian methodology to the interpretation of The Road by Cormac McCarthy taking into account its reception, style, the behavioural systems (survival, parenting, and cognitive activity), the literary context and the author's point of view.
Źródło:: Language. Culture. Politics. International Journal; 2021, 1, 1; 137-152
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:: Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Wywrotowy darwinizm: teoria imperializmu Thorsteina Veblena
Subversive Darwinism: Thorstein Veblen’s Theory of Imperialism
Autorzy:: Ilkowski, Filip
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2165328.pdf
Data publikacji:: 2012-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Opis:: Thorstein Veblen is one of the most interesting American thinkers, but his theories are hardly known in Poland. As an important critic of the modern society and author of various concepts in sociology and political science he is worth to be subject of deeper analysis. This article shows Veblen’s theory of imperialism in the light of his wider view of society. With its affinity to both liberal and Marxist theories Veblen’s one – with all its idiosyncrasies and contradictions – is an original attempt to explain modern drive for wars.
Źródło:: Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2012, 34; 105-124
1505-2192
Pojawia się w:: Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Gilson, Darwin, and Intelligent Design
Autorzy:: FitzGerald, Desmond J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/507488.pdf
Data publikacji:: 2015-12-30
Wydawca:: International Étienne Gilson Society
Tematy:: Gilson
Aristotle
Spencer
Darwin
Darwinism
evolution
intelligent design
teleology
Opis:: The article starts with stating the fact that today there is an increasing recognition of difficulties with Darwinism accompanied by vigorous responses on the part of Darwin’s defenders; among the instances of challenge to the dominant theory, one can find a book of Gilson, From Aristotle to Darwin and Back Again, and those behind the Intelligent Design movement. In relating the book of Gilson to the ID proponents, the author concludes that, while in some ways they are on the same side in opposing the anti-creation thrust of Darwinism, Gilson is neutral on the validity or truth of Darwin’s biological hypothesis. Gilson, however, whose book preceded the ID movement by some twenty years, seeks to analyze Darwinism from the perspective of the classical philosophy of nature. He well understands that, according to modern scientific method, final causes are excluded from consideration, but he calls for a biophilosophy which will be open to the reality of human experience as Aristotle was and recognize that teleology is present in nature. According to him, even if teleology seems to be a contestable explanation, chance as understood by Darwinists is the pure absence of explanation.
Źródło:: Studia Gilsoniana; 2015, 4, 4; 349-361
2300-0066
Pojawia się w:: Studia Gilsoniana
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Historyczny związek między darwinizmem a argumentem z biologicznego projektu
The Historical Relationship Between Darwinism and the Biological Design Argument
Autorzy:: Thornhill, Richard
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553153.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: Model Dawkinsa
darwinizm
argument z biologicznego projektu
materializm
teizm
samorództwo
nieskończony wiek
Dawkins Model
Darwinism
biological design argument
materialism
theism
spontaneous generation
infinite age
Opis:: Często utrzymuje się, że argument z biologicznego projektu (ABP) był zasadny i niemal powszechnie akceptowany przed ogłoszeniem teorii Darwina, a także stanowił najważniejszą racjonalną podstawę dla teizmu i został obalony przez darwinizm. Jest to jednak nieprawda. ABP i teorie ewolucyjne rozwijały się równocześnie, Lamarck ogłosił przecież swoją koncepcję w 1801, zaś Paley - w 1802 roku. Teorie ewolucyjne i ABP były alternatywnymi odpowiedziami na świadectwa empiryczne wskazujące, że (1) organizmy żywe nie powstają spontanicznie, a (2) w historii geologicznej pojawiały się nowe gatunki. Przed rokiem 1796 rzadko odwoływano się do koncepcji ewolucji najprawdopodobniej dlatego, że materializm był do utrzymania na innym gruncie.
It is often held that the argument from biological design (ABD) was valid and almost universally accepted before Darwin, that it was the most important rational ground for theism, and that it was invalidated by Darwinism. However, this is wrong. The history of the ABD ran parallel with those of evolutionary theories, with Lamarck having published in 1801 and Paley in 1802. Evolutionary theories and the ABD were alternative responses to empirical evidence that (1) spontaneous generation does not occur, and (2) new species have arisen in geological history. The main reason why evolution was seldom hypothesized before 1796 was probably that materialism was tenable otherwise.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 79-106
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Totalitarianisms as systems of lawlessness (Miłosz’s remarks)
Autorzy:: Kaźmierczyk, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/650115.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: humanism
Darwinism
freedom and necessity
self-will
totalitarianism
genocide
Opis:: The article accounts for the gnostic individualism in Miłosz’s records. It shows that its essence is not freedom, but self-will. It argues that its premises are existential. Among them we can find the fundamental data of existence: the passage of time, death, growing old of the body, the decomposition of matter, experiencing biological drives as violence and the laws of nature and history as necessity. If existence is experienced that way it bears self-will. The author argues that Miłosz fell into a crisis of gnostic self-will as he realized it leads to the inner split between the evil world and the ideal super-world. He was also aware that this duality implies the aversion to the earthly life and nihilism. The author shows that the experience of self-will served as a tool in the Nobel laureate’s writings to study totalitarianisms. From this perspective Nazism seems to be the self-will inspired by Darwinism, while Communism – the quintessence of Enlightenment idealism. As a result of the deviation of freedom the Nazi Germany and the Bolshevik Russia became the mine of genocide.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 45, 7
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Classical Metaphysics and Theistic Evolution: Why Are They Incompatible?
Autorzy:: Chaberek, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/507264.pdf
Data publikacji:: 2019-03-20
Wydawca:: International Étienne Gilson Society
Tematy:: Thomism
Darwinism
classical metaphysics
theistic evolution
creation
evolution
Opis:: This paper explores the arguments against the compatibility of classical metaphysics (Aristotelian-Thomistic) and theistic evolution. It begins with presenting the line of division between theists and atheistic evolutionists regarding the origin of the universe. Next, it moves to definitions of the terms evolution and species. The core of the paper consists of the five reasons why theistic evolution is excluded by Thomistic metaphysics. Among these are the problem of sufficient cause, accidental changes generating substantial changes, the reduction of causality in theistic evolution and the problem of the order in the universe. This is followed by a presentation of the positive teaching of Aquinas on the origin of species. Finally, the article responds to the three common arguments put forward by theistic evolutionists who seek to either accommodate or dismiss classical metaphysics.
Źródło:: Studia Gilsoniana; 2019, 8, 1; 47-81
2300-0066
Pojawia się w:: Studia Gilsoniana
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:: Do Species Want to Evolve?
Autorzy:: Turner, J. Scott
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2134373.pdf
Data publikacji:: 2022-10-06
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: Darwinism
teleonomy
purposefulness
homeostasis
cognition
evolution
hereditary memory
niche construction theory
Opis:: Darwinism, in all its various forms, seeks to explain evolution without the intervention of intelligence, purposefulness or in tentionality: in short, via the abolition of purpose. Yet life is arguably a profoundly purposeful phenomenon, most evident in the phenomenon of adaptation. Modern Darwinism fails because it has no coherent theory of adaptation, and hence no coherent theory of life. Without this, it cannot claim to be a coherent theory of evolution. Here, I argue that a coherent theory of evolution will arrive when the inherent purposefulness of life can be reincorporated into our evolutionary thinking. Life's fundamental property of homeostasis, coupled with the expanding conception of hereditary memory emerging from epigenetics and niche construction theory, can credibly restore purpose to our thinking about evolution. The evolution of lineages will no longer then be under the control of natural selection, but rather imbued with striving and intentionality: with “wanting” to evolve.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2022, 19, 2
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:: Darwin’s Monsters: Evolution, Science, and the Gothic in Christian Alvart’s ”Pandorum”
Autorzy:: Pisarska, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/605680.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Gothic, Darwinism, evolution, science, monstrosity
Opis:: Der Artikel enthält Zusammenfassungen nur in Englisch.
This article analyses Gothic tropes in the science fiction film Pandorum (2009, dir. Christian Alvart), through the lens of such concepts as evolution and science, which are presented in the film as inherently monstrous. Key to the analysis is the notion of the return of the repressed (or abjected) past which invades the future, disrupting biological, social, and moral borders of the human. This Gothic return, facilitated by advanced science and technology, turns the future into a site of humanity’s confrontation with their animal instincts, highlighting the fragility of our civilisation and proving our subjection to evolutionary processes.
L'article contient uniquement les résumés en anglais.
Źródło:: Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2019, 43, 2
0137-4699
Pojawia się w:: Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:: Na skałach Calvados Antoniego Sygietyńskiego w świetle humanistyki ekologicznej
Autorzy:: Piechota, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/607846.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: ecocriticism
ecosystem
Darwinism
nature
naturalism
ekokrytyka
ekosystem
darwinizm
natura
naturalizm
Opis:: This article is devoted to the analysis and interpretation of Sygietyński’s novel in the perspective of ecological humanities. The world presented in On the Calvados’ rocks is shown as an ecosystem, in which relations between people, animals, plants are very crucial. Fishermen are aware of the fact that their existence depends on nature. Despite this fact they treat nature as an object, they immerse themselves in the process of consumption. Sygietyński anticipates the contemporary ecological thought about rational use of earthly goods.
Artykuł ten poświęcony jest analizie i interpretacji powieści Sygietyńskiego w perspektywie humanistyki ekologicznej. Świat przedstawiony w Na skałach Calvados jest ukazany jako ekosystem, w którym relacje między ludźmi, zwierzętami, roślinami są bardzo ważne. Rybacy są świadomi, że ich egzystencja zależy od natury. Pomimo to traktują naturę w sposób przedmiotowy, pogrążając się w procesie konsumpcji. Sygietyński antycypuje współczesną myśl ekologiczną dotyczącą racjonalnego korzystania z dóbr ziemskich.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2015, 33, 1
0239-426X
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:: Darwinizm i koncepcja wieloświata a religijne wyjaśnienie racjonalnego porządku i poznawalności przyrody
Darwinism and the idea of multiverse versus religious explanation for the rationality and intelligibility of nature
Autorzy:: Bylica, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/577612.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: wieloświat
darwinizm
teizm
ateizm
przyroda
naturalizm
teistyczny naturalizm
zasada antropiczna
multiverse
Darwinism
theism
atheism
nature
naturalism
theistic naturalism
anthropic principle
Opis:: I show that at present times there is a conflict between natural science and religion (Christian theism) in the domain that, until recently, was considered to be beyond scientific interest. What I mean here, is the question of general order, rationality or intelligibility of nature that was supposed to belong to the domain of philosophy or theology, rather than science itself. I show that Darwin’s theory of natural selection allowed to remove from science not only explanations referring to God’s supernatural interventions in nature, but also any reference to God’s guidance of development of life on Earth. The success of Darwin’s theory contributes to domination of naturalism in science. In turn the concept of multiverse that is found in the contemporary cosmology and quantum physics, is an idea that in naturalistic way- which makes it acceptable in science- makes it possible to rationally deny even the deistic concept of God’s only role in nature as a source of general order, rationality and intelligibility of the world.
Źródło:: Zagadnienia Naukoznawstwa; 2012, 48, 3 (193); 185-204
0044-1619
Pojawia się w:: Zagadnienia Naukoznawstwa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:: Pseudodarwinizm selekcjonistycznych modeli rozwoju nauki
The Pseudo-Darwinism of Selectionist Models of the Development of Science
Autorzy:: Wagner, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38429353.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:: Darwinism
David Hull
Stephen Toulmin
epistemic evolution
population thinking
evolution of science
evolutionary epistemology of theories
Opis:: The paper analyzes the incompatibility of Evolutionary Epistemology of Theories (EET) with Charles Darwin’s theory of evolution. The argument consists of four parts, each addressing a specific problem with EET and offering examples. Firstly, advocates of EET frequently misapply Darwin’s theory by asserting that evolution is teleological, which is at odds with Darwinism. Secondly, the “universal Darwinism” underlying EET is inconsistent with the relativism present in Darwin’s theory. Thirdly, because of the relativistic character of Darwin’s theory, philosophies that appeal to it need to provide additional justification for using Darwin’s ideas outside of biology, which EET fails to do. Finally, the paper demonstrates that the Darwinocentric historiography proposed by EET underappreciates neo-Lamarckism, whose model of evolution is closer to that used in EET.
Źródło:: Filozofia Nauki; 2022, 30, 3; 5-32
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:: Filozofia Nauki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:: Speech and Music – Nonlinear Acoustical Decoding in Neurocognitive Scenario
Autorzy:: Bhaduri, S.
Ghosh, D.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/177385.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: speech signal
multifractality
Visibility Graph
Fractal Darwinism
neurocognitive disorders
Opis:: Speech and music signals are multifractal phenomena. The time displacement profile of speech and music signal show strikingly different scaling behaviour. However, a full complexity analysis of their frequency and amplitude has not been made so far. We propose a novel complex network based approach (Visibility Graph) to study the scaling behaviour of frequency wise amplitude variation of speech and music signals over time and then extract their PSVG (Power of Scale freeness of Visibility Graph). From this analysis it emerges that the scaling behaviour of amplitude-profile of music varies a lot from frequency to frequency whereas it’s almost consistent for the speech signal. Our left auditory cortical areas are proposed to be neurocognitively specialised in speech perception and right ones in music. Hence we can conclude that human brain might have adapted to the distinctly different scaling behaviour of speech and music signals and developed different decoding mechanisms, as if following the so called Fractal Darwinism. Using this method, we can capture all non-stationary aspects of the acoustic properties of the source signal to the deepest level, which has huge neurocognitive significance. Further, we propose a novel non-invasive application to detect neurological illness (here autism spectrum disorder, ASD), using the quantitative parameters deduced from the variation of scaling behaviour for speech and music.
Źródło:: Archives of Acoustics; 2018, 43, 4; 593-602
0137-5075
Pojawia się w:: Archives of Acoustics
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:: Teologiczne konsekwencje darwinizmu — „Bóg Darwina” Corneliusa G. Huntera
Theological consequences of Darwinism — “Darwin’s God” by Cornelius G. Hunter
Autorzy:: Gołaszewski, Filip
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/40227095.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Theodicy
Darwinism
metaphysics
deism
theology
evil
teodycea
darwinizm
metafizyka
deizm
teologia
zło
Opis:: Celem tego artykułu jest przedstawienie teodycei Darwinowskiej według Corneliusa G. Huntera. Książka Huntera została przetłumaczona na język polski przez Józefa Zonia i wydana przez Fundację En Arche w 2021 roku. Artykuł przedstawia krytyczną lekturę książki Huntera. Twierdzi się, że główna teza Huntera jest powierzchowna, a argumenty na jej poparcie są niewystarczające. Po pierwsze, przedstawiono historyczne tło problemu teodycei. Począwszy od św. Augustyna i Leibniza, omawiane są niektóre XX-wieczne i współczesne próby rozwiązania problemu zła. W ten sposób nakreślony zostaje kontekst dla podjętej przez Huntera próby przedstawienia Darwinizmu jako przykładu filozoficznej teodycei. Po drugie, przedstawione są główne idee książki Huntera Bóg Darwina. Szczególny nacisk położony jest na problem metafizycznych i teologicznych implikacji, ale także ukrytych założeń stojących za teorią ewolucji. W zakończeniu artykułu uwypuklone zostały pewne słabości narracji Huntera na temat kulturowych źródeł Darwinowskiego deizmu. Zwrócono uwagę na historyczne uproszczenia dotyczące dziewiętnastowiecznego ateizmu oraz logiczną lukę w argumentacji Huntera. Hunter argumentuje, że Darwinizm opiera się na określonych metafizycznych założeniach i z tego powodu nie może być uważany za przykład nauki. Jednocześnie Hunter nie podaje przykładu teorii naukowej, która byłaby całkowicie wolna od metafizycznych założeń. Wydaje się zatem, że jego krytyka Darwinizmu nie dostarcza przekonujących argumentów.
The aim of this article is to present Darwinian theodicy according to Cornelius G. Hunter. Hunter’s book was translated to polish by Józef Zon and it was published by Fundacja En Arche in 2021. Article presents the critical reading of Hunter’s book. It claims that Hunter’s main thesis is superficial and the arguments to support it are insufficient. Firstly, the historical background for the problem of theodicy is being introduced. Moving from St. Augustine and Leibniz some of the 20th century and contemporary attempts to the problem of evil are being discussed. This delineates the context for Hunter’s attempt to present Darwinism as an example of the philosophical theodicy. Secondly, main ideas of Hunter’s Darwin’s God are presented. Special focus is being put to the problem of metaphysical and theological implications but also hidden assumptions behind theory of evolution. In the end the article highlights some of the weakness regarding Hunter’s narrative about the cultural sources of Darwinian deism are presented. Mainly, the historical simplifications regarding nineteenth century atheism and one logical gap in Hunter’s argumentation. Hunter argues that Darwinism is based on some metaphysical assumptions and for that reason it cannot be considered as an example of science. At the same time Hunter fails to give an example of scientific theory that is entirely free from metaphysical assumptions. Therefore it seems that his critique of Darwinism fails to deliver a convincing argument.
Źródło:: Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2023, 60, 1; 109-138
1689-4286
Pojawia się w:: Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:: Percepcja darwinizmu na ziemiach polskich w latach 1860-1881
Reception of darwinism on the Polish lands in the years 1860-1881
Autorzy:: Kuźnicki, Leszek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1196007.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Opis:: First announcement on the natural selection theory was published in Polish in 1860 by an agrarian journal. At Warsaw University (Grand School) Benedykt Dybowski started evolution lectures in 1862. After his transportation to Syberia, Darwinism was the permanent element of zoology teaching (1864-1889) by August Wrześniowski. Darwin's theory was popularized by the press led to a sharp dispute, which was a part of the general controversy between Warsaw Positive Philosophy and conservative catholic groups. In the fights for Darwinian theory in press active and competent was Bronisław Rejchman author of numerous articles.
Źródło:: Kosmos; 2009, 58, 3-4; 279-285
0023-4249
Pojawia się w:: Kosmos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:: Some issues concerning applications of naturalistic paradigm to the study of religion
Autorzy:: Kowalczyk-Purol, Kinga
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/690654.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Copernicus Center Press
Tematy:: universal Darwinism
cultural evolution
adaptation
byproduct
memetics
cognitive schema
Opis:: Viewing religion as a product of evolution already has yielded a new and interesting hypotheses, which could help to integrate entire heritage of scientific study of religion. Nonetheless, there are some objections toward this program. First, despite the fact that evolutionary theories of religion are inherently interdisciplinary, its integration with sociological, anthropological and historical studies should be improve in the future. Second, phenomenological descriptions (that is individual religious experiences) are neglected by Darwinians. This fact could negatively affects explanatory potential of this approach. Finally, opponents of analyzed paradigm state that evolutionary hypotheses have still low level of confirmation. It stems from a small number of conducted empirical investigations on evolutionary roots of religion. Nevertheless, application of Darwinian tools to the study of religion remains a very promising scientific venture.
Źródło:: Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2014, 54; 39-77
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:: Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:: Przypadek jako metoda Boskiego stwarzania
Gods Chance Creation
Autorzy:: Coyne SJ, George V.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553224.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: Christoph Schönborn
ewolucja
stworzenie
darwinizm
nauka
religia
evolution
creation
Darwinism
science
religion
Opis:: Jest to komentarz do artykułu kardynała Christopha Schönborna, Odnajdywanie zamysłu w przyrodzie.
A commentary on the paper of cardinal Christoph Schönborn, Odnajdywanie zamysłu w przyrodzie.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2005-2006, 2-3; 39-44
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:: Wielki projekt życia
Lifes Grand Design
Autorzy:: Miller, Kenneth R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553157.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: kreacjonizm
teoria inteligentnego projektu
darwinizm
ewolucja
suboptymalny projekt
creationism
intelligent design theory
Darwinism
evolution
suboptimal design
Opis:: W styczniu 1982 roku sędzia William K. Overton, podczas słynnego procesu w Arkansas, wydał wyrok, na mocy którego kreacjonizm nie został uznany za teorię naukową. Jednym z argumentów na rzecz kreacjonizmu był argument z projektu. W późniejszych latach stał się on kluczowy dla teorii inteligentnego projektu, która, w opinii autora, jest obecnie najważniejszą z teorii przeciwstawnych w stosunku do teorii ewolucji. Autor krytycznie odnosi się do teorii inteligentnego projektu. W jego opinii jest to teoria, która wymaga, żebyśmy udawali, że o organizmach żywych oraz o projekcie, inżynierii i teorii informacji wiemy mniej niż w rzeczywistości. Żąda ona, abyśmy odłożyli na bok proste i logiczne ewolucyjne wyjaśnienie błędów w projekcie organizmów żywych i przyjęli mglistą teorię, która pozornie wyjaśnia wszystko, mówiąc: "tak właśnie skonstruował to projektant". Jest więc ona jedynie argumentem z niewiedzy, współczesna biologia oferuje natomiast nowe świadectwa tego, że organizmy powstały stopniowo w procesie ewolucji.
On January 1982, judge William K. Overton, during a famous law case in Arkansas, handed down a decision that creationism is not a scientific theory. One of the arguments for creationism was an argument from design. Later it became a fundamental argument for intelligent design theory which presently, in author’s opinion, is the most important alternative to theory of evolution. Author is critical about intelligent design theory. In his opinion, it is a theory which requires us to pretend we know less than we really do about living organisms, design, engineering, and information theory. It demands us to set aside simple and logical evolutionary explanations of design flaws in living organisms and to accept a vague theory that seemingly explains everything by stating: „that is the way the designer made it”. Thus, it is only an argument from ignorance, whereas modern biology offers new evidence that organisms emerged gradually in the process of evolution.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2004, 1; 9-30
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:: W poszukiwaniu socjologicznej „genetyki” religii
In search of sociological “genetics” of religions
Autorzy:: Kaczmarek, Kamil
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/413409.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: darwinizm,
memetyka,
izomorfizmy,
ewolucja religii
Darwinism
memetics
isomorphism
evolution of religions
Opis:: Neodarwinowska genetyka populacyjna, interpretująca ewolucję w kategoriach dziedziczności, modyfikacji i selekcji informacji zainspirowała szereg prób selekcjonistycznego ujęcia zmiany socjokulturowej. Autor artykułu argumentuje, iż źródłem ich niepowodzeń są uproszczenia tkwiące już w ujęciu przez genetykę populacyjną genu w wysoce abstrakcyjny, oderwany od kontekstu sposób. Kluczem do przezwyciężenia tej słabości jest uwzględnienie drugiego poziomu izomorfizmów zachodzących właśnie na poziomie kontekstu (genotypu, organizmu i gatunku). Pozwala to precyzyjnie określić ewolucyjną rolę kulturowej mutacji, rekombinacji i dryfu, co autor demonstruje na przykładzie religii. Z tej perspektywy organizacje eklezjastyczne stanowią izomorficzny z gatunkiem instrument ochrony zharmonizowanych systemów idei religijnych. Posiadają też jednak izomorficzne z organizmami właściwości umożliwiające znaczną redukcję wpływu mutacji, transdukcji i dryfu na system religijny.
The Neo-Darwinian population genetics, interpreting the evolution in terms of heredity, modification and selection of information, inspired a number of attempts to formulate the sociocultural change in selectionist way. The author argues that the key source of their failures, is oversimplification in highly abstract and context-ignoring concept of a gene used by population genetics. To overcome this weakness one should include a second level isomorphisms, that occurs at the level of context (genotype, organism and species). This enables to define more precisely the role of mutation, recombination and drift in cultural evolution, as the author demonstrates an example of religion. From this perspective, ecclesiastical organizations are tools for the protection of a harmonized systems of religious ideas, which are isomorphic to the species. They have also, however, properties isomorphic to organisms that enable a significant reduction of the impact of mutations, transductions and drift on religious system.
Źródło:: Przegląd Socjologiczny; 2013, 62, 4; 95 - 113
0033-2356
Pojawia się w:: Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:: Filozofia ewolucji Charlesa Sandersa Peirce’a a współczesne problemy algorytmów ewolucyjnych
Autorzy:: Kłóś, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/429153.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:: evolutionary algorithms
genetic algorithms
Neo-Darwinism
Charles Sanders Peirce
the theory of evolution
Opis:: The article challenges the view that the Neo-Darwinian theory of evolutionis sufficient to explain the ongoing evolution. The classical evolutionary algorithmsbased on that theory suffer from the loss of diversity, stagnation andpremature convergence. The author claims that the cosmetic changes of thosetools are not sufficient to overcome this situation and the change of overall theoreticalframework is required. The proposition of a semiotic theory of evolutioncreated by Charles Sanders Peirce is revealed as an alternative to the classicalModern Synthesis. This alternative model of evolution is implemented intwo kinds of evolutionary algorithms: P-EA and SEAM, which simulate evolutionby virtue of cooperation and symbiosis respectively. The new approach toalgorithms constructs shows significant benefits upon classical evolutionaryalgorithms in benchmark tests, which may support the original claim that theaccepted theory of evolution needs rethinking today.
Źródło:: Semina Scientiarum; 2017, 16
1644-3365
Pojawia się w:: Semina Scientiarum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:: Charles Darwin i dansk litteratur med særlig henblik på Johannes V. Jensens forfatterskab
Autorzy:: Rossel, Sven Hakon
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1161727.pdf
Data publikacji:: 2016-11-10
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: J.P. Jacobsen
Johannes V. Jensen
darwinism
evolution
darwinizm
ewolucja
Darwin
Opis:: Charles Darwin’s theories were already introduced in Scandinavia in the early 1860s, whereas his two major works, On the Origin of Species (1859) and The Descent of Man (1871), were translated by Danish writer J.P. Jacobsen in the 1870s. Jacobsen acts as an important intermediary both as a scientist and, probably, the first Danish writer whose work is influenced by Darwin’s thoughts. But also in the writings of other authors of the time, e.g. Herman Bang, at least the name ”Darwin” infrequently occurs as is also the case with the symbolist writers of the 1890s, e.g. Viggo Stuckenberg and Sophus Claussen. However, not until after 1900 does Darwin serve as an artistic inspiration and a positive role model. This happens in an overpowering manner in the fictional and essayist works of the Danish Nobel Prize-winner Johannes V. Jensen. Jensen’s Darwinism was not countered until the so-called ”livsanskuelsesdebat” – a philosophical debate – during the 1920s with the eloquent poet and dramatist Helge Rode as his acute opponent. Hereafter, Darwin’s role in Danish literature decreases significantly unless one wishes to see Peter Høeg’s novel from 1996, Kvinden og aben (The Man and the Ape) as the last example of a Darwin-influence on a literary text.
Źródło:: Folia Scandinavica Posnaniensia; 2016, 19; 183-199
1230-4786
2299-6885
Pojawia się w:: Folia Scandinavica Posnaniensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:: Darwinowskie paradygmaty : kultura popularna w poszukiwaniu teorii wszystkiego
Autorzy:: Oramus, Dominika
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/781790.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: darwinism
popular science
evolution
Thomas Kuhn’s paradigms
darwinizm
literatura popularnonaukowa
ewolucja
paradygmaty w rozumieniu Thomasa Kuhna
Opis:: The article attempts to prove that Darwinism in popular culture plays a role of a theory of everything. Bestselling authors of popular science such as Edward O. Wilson, Richard Dawkins and Bill Bryson have acquainted general public with the theory of evolution, and its newest facet — the Modern Synthesis. Darwinian paradigms, as defined by Thomas Kuhn, are also used in popular books on cosmology, sociobiology, psychology, and religious studies. Moreover, the Darwinian grand narrative of evolutional history shapes the way in which contemporary mass culture presents the history of our planet in numerous educational TV series. Last but not least, Charles Darwin himself has recently become a popular icon and the story of his life is remade in a growing number of fiction and non-fiction books and movies.
Źródło:: Kultura i Społeczeństwo; 2011, 55, 2-3; 229-243
2300-195X
Pojawia się w:: Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:: KOŚCIÓŁ A EWOLUCJA – ZASADY DIALOGU
CHURCH AND EVOLUTION – PRINCIPLES OF DIALOGUE
Autorzy:: Jaromi, Stanisław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/488714.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: chrześcijańska interpretacja darwinizmu
Józef Życiński
Kościół i ewolucja
Christian interpretation of Darwinism
Church and Evolution
Opis:: Years ago Archbishop Prof. Józef Życiński put forward his own model of cognitive integration that takes into account the sacred, the beauty of nature, modern scientific discoveries as well as philosophical and theological theses. In this intellectual undertaking, bringing together in a single perspective poetic imagery and the Christian affirmation of nature, openness to new ideas of science and the quest for a new metaphysics, an important role was to be played by the Christian interpretation of Darwinism. The task still awaits realization. However, it seems that the Author’s death set in motion contrary tendencies. The article presents a brief overview of contemporary tensions between Darwinism and the Church in the context of the integration model proposed by Józef Życiński and signalizes these contrary trends. Outlining, as the title suggests, principles of dialogue, it points to modern man’s ambivalent attitude to cognition and nature as well as to the need to take into account the perspective of Fides et ratio, so vital in the teaching of Pope John Paul II, along with the so called criterion of “Christian rationality” that arises from it. Of help in this task may be further search for the truth about the world recorded in two books: the Book of Nature and the Book of Revelation as well as efforts to develop appropriate methodology of reading them.
Przed laty ks. abp prof. Józef Życiński zaproponował własny model integracji poznawczej uwzględniający zarówno sacrum i piękno przyrody, współczesne odkrycia nauki, jak i tezy filozoficzne i teologiczne. W owym projekcie badawczym, gdzie w jednej perspektywie łączyły się metaforyka poezji i chrześcijańska afirmacja przyrody, otwarcie na nowe idee nauki i poszukiwanie nowej metafizyki, istotną rolę miała spełniać chrześcijańska interpretacja darwinizmu. Zadanie ciągle czeka na realizację. Wydaje się jednak, że śmierć Autora uruchomiła tendencje przeciwne. Artykuł prezentuje krótki zarys współczesnych napięć między darwinizmem a Kościołem w kontekście modelu integracji zaproponowanego przez Józefa Życińskiego oraz sygnalizuje owe przeciwne tendencje. Sugerując, zapowiedziane w tytule, zasady dialogu wskazuje m.in. na ambiwalentny stosunek współczesnego człowieka do poznania i do przyrody oraz potrzebę uwzględnienia perspektywy Fides et ratio, tak istotnej dla nauczania papieża Jana Pawła II, razem z wynikającym z niej tzw. kryterium „chrześcijańskiej racjonalności”. Pomocą w tym zadaniu może być dalsze poszukiwanie prawdy o świecie zapisanej w dwu księgach: Księdze Przyrody i Księdze Objawienia oraz wypracowanie właściwej metodyki ich czytania.
Źródło:: Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 219-232
0035-7685
Pojawia się w:: Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:: Jak myśli wiersz? Czesław Miłosz: Nad strumieniem
How does a Poem Think? Czesław Miłosz Nad strumieniem
Autorzy:: Zach, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1389782.pdf
Data publikacji:: 2014-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: thinking in verse – thinking within verse
nature
ecosystem
Darwinism
theodicy
Opis:: The subject of the analysis is the poem by Czesław Miłosz from the volume To, entitled “Nad strumieniem”. The task the author embarked upon boils down to the answer to the question: how does a specific idea(its hidden mental message) develop in this poem and what results from it for the idea as well as for the poem. The proposed reading takes place at three levels. Preliminary reconnaissance is made by naive reading consisting in the reconstruction of the situation portrayed in the poem, in the recreation of that which can be fund, so to say, on the “surface” of the poem. Next, the author launches these contexts which in Miłosz’s representation of the attitude of man towards nature allow one to notice balance and harmony, coming to terms with life and wisdom, which is based on distance and silence. At the third reading level, the author refers to the image crowning opus magnum by Charles Darwin, in which a similar situation—contemplation in the open nature—leads to the formulation of the answer to the question about the sense of “fight in nature, famine and death”. This answer is juxtaposed with the ending of Czesław Miłosz’s poem: „Wydaje mi się, że słyszę głos demiurga:/ Albo nieme skały jak w pierwszym dniu stworzenia,/ albo życie, którego warunkiem jest śmierć,/ i to upajające ciebie piękno”. („It seems to me that I hear the voice of demiurge:/ Either silent rocks as on the first day of creation, / or life, whose condition is death,/ and this beauty engulfing you”).
Źródło:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2014, 24; 243-254
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:: Między poczuciem wyższości cywilizacyjnej a autoidentyfikacją, między rasą a narodem. Polska i Chiny w drugiej połowie XIX wieku
Autorzy:: Anna, Kołos,
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/897546.pdf
Data publikacji:: 2018-12-04
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: Poland and China
social-Darwinism
supremacy of Europe
ethnic diversity
Opis:: The article discusses, on the one hand, three stages of developing views about race and superiority of European civilization reflected in the second half of the 19th century in aggressive social-Darwinism of positivists, and on the other it confronts racial generalizations with nation-centered thinking, which played an extremely important role in identity discourse of the Poles. On the example of China and the Siberian-Chinese borderland, it can be noticed that perception of geography and the ethnic diversity in the world through the prism of great historiosophical and racial constructions is manifested in quite widespread adaptation of orientalizing language of the hegemon speaking about backwardness, lack of maturity for modernization and definite supremacy of Europe, while resistance to the oppression of the partitioners, and more broadly to the colonial policy of the European powers allows in Poland, contemptuously called Halb-Asien, like in the case of Indians and Boers, creating a kind of auto-colonial identification with the seemingly “exotic” nation.
Źródło:: Przegląd Humanistyczny; 2018, 62(3 (462)); 115-126
0033-2194
Pojawia się w:: Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:: A więc sądzisz, że jesteś darwinistą?
So You Think You Are a Darwinian?
Autorzy:: Stove, David
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553297.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: darwinizm
ultra-darwinizm
teoria ewolucji
dobór naturalny
Darwinism
ultra-Darwinian
theory of evolution
natural selection
Opis:: Myślę, że w dzisiejszych czasach większość ludzi wykształconych uważa się za darwinistów. Jeśli tak jest w istocie, dzieje się to za sprawą niedostatecznej wiedzy na temat darwinizmu i tego, o czym on mówi. Mówi on bowiem o wielu rzeczach, które zwłaszcza w odniesieniu do naszego gatunku są w sposób zbyt oczywisty fałszywe, aby ktoś wykształcony, a przynajmniej posiadający zdolność krytycznego myślenia, mógł w nie uwierzyć. Obecnie większość ludzi wykształconych to, oczywiście, darwiniści w tym sensie, że wierzą oni, iż nasz gatunek powstał wskutek ewolucji zwierząt, a nie został powołany do życia aktem boskiej woli. Ale sama akceptacja tego przekonania to za mało, żeby uznać kogoś naprawdę za darwinistę. Z historii biologii wiemy, że wielu przyjmowało ten pogląd na długo przed narodzinami Darwina i powstaniem samego darwinizmu. Aby uznać kogoś za zwolennika danej szkoły myślenia, konieczna jest z jego strony wiara we wszystkie, bądź prawie wszystkie, twierdzenia właściwe dla tejże szkoły i wyznawane przez wszystkich lub przynajmniej najskrajniejszych jej zwolenników. W każdej dużej szkole myślenia znajdzie się mniejszość, przywiązująca szczególną wagę do najbardziej charakterystycznych dla niej twierdzeń. Ludzi z tego kręgu nazywa się „purystami” bądź „ultrasami”. Dla uczynienia kogoś darwinistą konieczna i wystarczająca jest wiara we wszystkie, bądź prawie wszystkie, twierdzenia właściwe darwinistom i przez nich, a przynajmniej przez ultradarwinistów, uznawane. Podaję dziesięć twierdzeń, które są przekonaniami darwinowskimi w sensie, jaki przed chwilą wyszczególniłem. Każde z nich jest bez wątpienia fałszywe: albo bezpośrednio fałszywe, jeśli mówi o naszym gatunku, albo jeśli ma ogólny charakter, jest wyraźnie fałszywe w odniesieniu do naszego gatunku.
Most educated people nowadays, I believe, think of themselves as Darwinians. If they do, however, it can only be from ignorance: from not knowing enough about what Darwinism says. For Darwinism says many things, especially about our species, which are too obviously false to be believed by any educated person; or at least by an educated person who retains any capacity at all for critical thought on the subject of Darwinism. Of course most educated people now are Darwinians, in the sense that they believe our species to have originated, not in a creative act of the Divine Will, but by evolution from other animals. But believing that proposition is not enough to make someone a Darwinian. It had been believed, as may be learnt from any history of biology, by very many people long before Darwinism, or Darwin, was born. What is needed to make someone an adherent of a certain school of thought is belief in all or most of the propositions which are peculiar to that school, and are believed either by all of its adherents, or at least by the more thoroughgoing ones. In any large school of thought, there is always a minority who adhere more exclusively than most to the characteristic beliefs of the school: they are the "purists" or "ultras" of that school. What is needed and sufficient, then, to make a person a Darwinian, is belief in all or most of the propositions which are peculiar to Darwinians, and believed either by all of them, or at least by ultra-Darwinians. I give ten propositions which are all Darwinian beliefs in the sense just specified. Each of them is obviously false: either a direct falsity about our species or, where the proposition is a general one, obviously false in the case of our species, at least.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2009-2010, 6-7; 77-90
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:: Problem degeneracji w myśli anarchistycznej P. Kropotkina
The Problem of Degeneration in the Anarchist thought of Peter Kropotkin
Autorzy:: Drabiński, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2193959.pdf
Data publikacji:: 2019-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: anarchizm
komunizm
darwinizm
eugenika
neolamarkizm
kapitalizm
anarchism
communism
Darwinism
eugenics
neoLamarckism
capitalism
Opis:: Peter Kropotkin was one of the most theorists of anarchism, a respected scholar and a leading representative of the so-called Russian (Eastern) Darwinism. Merging political and scientific ambition by the “anarchist prince” underlaid his scientism and was an assumption for making a critical analysis of existing socio-economic reality in the light of its influence on the biological and moral condition of humankind. The Russian anarchist was convinced about the destructive influence of conditions produced by the state and capitalism which he found as the fundamental cause of human degeneration. In this context, Kropotkin’s political proposals may be seen as a try to overcome a progressing both biological and moral crisis of humankind. The aim of this article is to present the mentioned analysis and to demonstrate the influence and similarities of Kropotkin’s project to the so-called theory of degeneration that was popular in the second half of XIX century.
Piotr Kropotkin był jednym z najważniejszych teoretyków anarchizmu, a także szanowanym naukowcem oraz czołowym przedstawicielem tzw. darwinizmu rosyjskiego (wschodniego). Łączenie ambicji politycznej i naukowej przez „anarchistycznego księcia” legło u podstaw jego scjentyzmu, a także stanowiło asumpt do dokonania krytycznej analizy istniejącej rzeczywistości społeczno-ekonomicznej pod kątem jej wpływu na kondycję biologiczną i moralną gatunku ludzkiego. Rosyjski anarchista był bowiem przekonany o destrukcyjnym wpływie warunków generowanych przez państwo i kapitalizm, które miały stanowić zasadniczą przyczynę degeneracji człowieka. W tym też kontekście wysuwane przez Kropotkina propozycje polityczne postrzegać można jako próbę przezwyciężenia postępującej zapaści, zarówno biologicznej, jak i moralnej, ludzkości. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wspomnianej analizy, a także ukazanie wpływu i podobieństw kropotkinowskiego projektu z popularną w drugiej połowie XIX w. tzw. teorią degeneracji.
Źródło:: Świat Idei i Polityki; 2019, 18; 209-234
1643-8442
Pojawia się w:: Świat Idei i Polityki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:: Michał Jakub Wagner, „Interpretacje rozwoju biologii ewolucyjnej na przełomie XIX i XX wieku”, Liber Libri, Warszawa 2020, ss. 332 (rec.)
Michał Jakub Wagner, “Interpretacje rozwoju biologii ewolucyjnej na przełomie XIX i XX wieku” [“Interpretations of the development of evolutionary biology in the late 19th and early 20th centuries”], Liber Libri, Warszawa 2020, pp. 332 (rev.)
Autorzy:: Świeżyński, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2098338.pdf
Data publikacji:: 2021-12-31
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: teoria ewolucji
darwinizm
biologia ewolucyjna
zaćmienie darwinizmu
theory of evolution
Darwinism
evolutionary biology
eclipse of Darwinism
Opis:: Autor omawianej publikacji podjął się zadania przeanalizowania zaproponowanych dotąd interpretacji „zaćmienia darwinizmu”, chcąc ustalić, w jakim stopniu odpowiadają one rzeczywistości. Po dokonaniu ustaleń w tym zakresie doszedł do wniosku, że żadna z nich nie wyjaśnia w sposób adekwatny załamania się, jakie dotknęło teorię Darwina we wspomnianym okresie. Dlatego postanowił zaproponować własną interpretację „zaćmienia darwinizmu”, w której odwołuje się przede wszystkim do filozoficznych uwarunkowań darwinowskiej teorii ewolucji. --------------- Zgłoszono: 04/08/2021. Zrecenzowano: 19/08/2021. Zaakceptowano do publikacji: 06/09/2021.
The author of this publication undertook the task of analyzing the interpretations of the “eclipse of Darwinism” proposed so far in order to determine to what extent they correspond to reality. Having made his findings in this regard, he concluded that none of them adequately accounted for the collapse that struck Darwin’s theory during that period. Therefore, he decided to propose his own interpretation of the “eclipse of Darwinism,” he refers mainly to philosophical determinants of the Darwinian theory of evolution. --------------- Received: 04/08/2021. Reviewed: 19/08/2021. Accepted: 06/09/2021.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2021, 57, 2; 169-182
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:: Darwin et consortes: mit Darwina w kulturze współczesnej
Darwin et consortes: Darwinian Myth in Contemporary Culture
Autorzy:: Manterys, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1373445.pdf
Data publikacji:: 2015-11-24
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Dominika Oramus
Charles Darwin
Darwinism
evolution
contemporary culture
Karol Darwin
darwinizm
ewolucja
kultura współczesna
Opis:: Dominika Oramus’s book Darwinowskie paradygmaty: mit teorii ewolucji w kulturze współczesnej [Darwinian Paradigms: The Myth of the Theory of Evolution in Contemporary Culture] is an attempt to trace Darwin’s theory of evolution in today’s world. The presence of this idea is noted in numerous complexes of fact and fiction, which are transformations of the original theory of evolution. These are the stuff of cultural production, whose creations shape individual and collective representations in almost every area of human activity. Commentary on Oramus’s findings is placed in the context of the disputes—ever present in the social sciences—over the reception of Darwin’s theory.
Źródło:: Kultura i Społeczeństwo; 2015, 59, 4; 193-205
2300-195X
Pojawia się w:: Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:: Złożoność biochemiczna. Emergencja czy projekt?
Biochemical Complexity: Emergence or Design?
Autorzy:: Weber, Bruce H.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553300.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: nieredukowalna złożoność
Michael J. Behe
emergencja
darwinizm
teoria inteligentnego projektu
samoorganizacja
irreducible complexity
emergence
Darwinism
intelligent design theory
self-organization
Opis:: Jest to krytyka Michaela Behe'ego koncepcji nieredukowalnej złożoności. Weber uważa, że Behe przedstawia błędną dychotomię możliwych wyjaśnień powstawania złożoności biochemicznej: darwinizm-teoria inteligentnego projektu. Jego zdaniem złożoność biochemiczna może być także wynikiem samoorganizacji. Weber przedstawia argumenty za tym, że tak rzeczywiście jest.
It is the criticism of Michael Behe’s concept of irreducible complexity. Author believes that Behe presents a false dichotomy of possible explanations of the origin of biochemical complexity: Darwinism-intelligent design. According to the author, biochemical complexity may be also an outcome of self-organization. He presents arguments that it is indeed the case.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2005-2006, 2-3; 121-130
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:: Intelligent Design—Fundamentalismus oder unbequeme Herausforderung?
Intelligent Design—Fundamentalism or Uncomfortable Challenge?
Autorzy:: Wald, Berthold
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/507316.pdf
Data publikacji:: 2017-06-30
Wydawca:: International Étienne Gilson Society
Tematy:: evolution
creation
reason
design
random variation
natural selection
irreducible complexity
Christian idea of man
Neo-Darwinism
creationism
Intelligent Design
Opis:: Order and change in nature have been for a long time understood in philosophy and theology as founded in divine reason. In the neo-Darwinist theory of evolution, their explanation is reduced to material change without reason. Molecular biologists like M. Behe and W. Demski argue that any reductionist explanation of living beings must be wrong. The evolution of irreducible complex structures is impossible on the basis of random variation and natural selection alone, and must be the result of intelligent design. The article argues that ID-theory, unlike Biblical Creationism, is a challenge for neo-Darwinism and for modern theology as well—for, unlike the Roman magisterium, many Catholic theologians try to harmonize reductive explanation with the notion of creation.
Źródło:: Studia Gilsoniana; 2017, 6, 2; 287-321
2300-0066
Pojawia się w:: Studia Gilsoniana
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:: L’hérédité de l’acquis, une hypothèse fausse mais récurrente (1958–2018)
The Inheritance of Acquired Characteristics: a False but Recurrent Hypothesis (1958–2018)
Autorzy:: Grimoult, Cédric
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/450185.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:: evolution
cultural evolution
Darwinism
Lamarckism
multilevel selection
Opis:: The inheritance of acquired characteristics seems to be a trendy hypothesis in the fields of biological and cultural evolution, despite the fact that it has already been refuted many times, and has been shown inconsistent with all the available knowledge accumulated. This paper presents its failure, and its logical and factual inferiority to multilevel selection, offering new hypotheses explaining its attractive power. The argumentation aims to prove that the biological variations (genetic mutations) and cultural variations (intellectual innovations) are certainly not changes directed by the environment, but are analogous to stochastic changes which are closely channeled by many selective screens, according to the synergic theory of evolution and the synergic theory of the human sciences and their core, multilevel selection.
Źródło:: Organon; 2018, 50; 101-122
0078-6500
Pojawia się w:: Organon
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:: Projekt „teologii” ewolucyjnej Edwarda D. Cope’a
Edward D. Cope’s Project of Evolutionary “Theology”
Autorzy:: Wagner, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2098333.pdf
Data publikacji:: 2021-12-31
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: Edward Dinker Cope
ewolucja
Karol Darwin
neolamarkizm
zaćmienie darwinizmu
evolution
Charles Darwin
neo-Lamarckism
eclipse of Darwinism
Opis:: Edward Dinker Cope (1840-1897) był jednym z najbardziej wpływowych przyrodników XIX wieku, który doprowadził do rozwoju amerykańskiej paleontologii oraz popularyzacji teorii ewolucji Lamarcka. Teorię tę rozwinął pod postacią autorskiej koncepcji psycholamarkizmu. Jednym z pomijanych wątków jego biografii są jego poglądy filozoficzne. Zdaniem Cope’a teologia naturalna powinna zostać zreformowana przez wprowadzenie do niej nowych założeń filozoficznych, zgodnych z formującą się nauką ewolucjonizmu. Cope proponował stworzenie nowej „teologii”, która miała się opierać na jego koncepcji ewolucji kierowanej świadomością, jak również doborem naturalnym. W artykule przeanalizowano filozoficzne propozycje Cope’a oraz ukazano, w jaki sposób zreinterpretował mechanizm selekcji, wpisując go w swoją teleologiczną wizję procesu ewolucyjnego. Zdaniem Cope’a człowiek, posiadając wolną wolę, jest w stanie kierować swoją ewolucją, lecz nie ma gwarancji tego, że będzie w stanie przetrwać. Teza ta miała charakter teologiczny w dziełach Cope’a, który w nieprzystosowaniu widział odpowiednik grzechu, a ten z kolei eliminowany był przez dobór naturalny. W ten sposób akceptacja Boga stawała się jedyną drogą gwarantującą przetrwanie. Jednak ta konkluzja doprowadziła Cope’a do racjonalizacji rasizmu, gdyż widział on w wyzysku innych ras skutki ich ewolucyjnej degeneracji. Poglądy Cope’a odzwierciedlają współczesne problemy, jakie można zauważyć w naukach społecznych, jeśli odwołują się do mechanizmu doboru naturalnego. --------------- Zgłoszono: 29/08/2021. Zrecenzowano: 11/10/2021. Zaakceptowano do publikacji: 25/10/2021.
Edward Dinker Cope (1840-1897) was one of the most influential naturalists of the nineteenth century, who led the development of American paleontology and the popularization of Lamarck’s theory of evolution. One of the overlooked threads in his biography is his philosophical views. According to Cope, theology should be reformed with the introduction of new philosophical assumptions in line with the emerging theory of evolution. Cope proposed the formulation of a new “theology” based on his own theory of evolution. This article examines Cope’s philosophical views and shows how he reinterpreted the mechanism of natural selection by incorporating it into his own teleological account of evolution. According to Cope free will enables man to control evolution, but there is no guarantee that man will survive. According to Cope, this is a theological thesis as he considers maladaptation as equivalent to sin, which in turn was eliminated by natural selection. As a result, belief in God becomes the only way to guarantee survival. However, this conclusion also led Cope to rationalize racism as he saw in the exploitation of other races the effects of their degeneration. Cope’s views reflect problems in contemporary sociobiology and evolutionary psychology. --------------- Received: 29/08/2021. Reviewed: 11/10/2021. Accepted: 25/10/2021.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2021, 57, 2; 101-124
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:: Teoria przerywanej równowagi - główne założenia i pojęcia
Theory of Punctuated Equilibrium - Central Assumptions and Concepts
Autorzy:: Najder, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553405.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: makroewolucja
darwinizm
gradualizm
punktualizm
teoria przerywanej równowagi
Niles Eldredge
Stephen Jay Gould
macroevolution
Darwinism
gradualism
punctualism
punctuated equilibrium
Opis:: Artykuł przedstawia podstawy teorii przerywanej równowagi sformułowanej jako alternatywne względem gradualistycznego darwinizmu ujęcie przebiegu makroewolucji. Twórcami teorii przerywanej równowagi są amerykańscy paleontologowie Stephen Jay Gould i Niles Eldredge, według których proces makroewolucji nie zachodzi stopniowo, małymi kroczkami, lecz charakteryzuje się długimi okresami stazy, które co jakiś czas przerywane są szybkimi - w skali geologicznej - przemianami organizmów.
The article presents foundations of the theory of punctuated equilibrium which was formulated as an alternative account of the course of macroevolution to gradualistic Darwinism. Founders of the theory of punctuated equilibrium are American paleontologists Stephen Jay Gould and Niles Eldredge who claim that the process of macroevolution does not occur gradually, step by step, but it is characterized by long periods of stasis punctuated, from time to time, by rapid – on geological scale – transformations of organisms.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2009-2010, 6-7; 65-76
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:: Nowa fala fanatyzmu w nauce
More Crank Science
Autorzy:: Coyne, Jerry A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553229.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: Michael J. Behe
fanatyczna nauka
antyewolucjonizm
neodarwinizm
kreacjonizm
teoria inteligentnego projektu
testowalność
falsyfikowalność
crank science
anti-evolutionism
neo-Darwinism
creationism
intelligent design theory
testability
falsifiability
Opis:: Jest to recenzja książki Michaela J. Behe'ego Darwin's Black Box: The Biochemical Challenge to Evolution (The Free Press, New York 1996). Coyne stara się już z gruntu metodologicznego zdyskredytować teorię inteligentnego projektu, której Behe jest zwolennikiem. Uważa tę teorię za nienaukową, gdyż - jego zdaniem - nie da się jej sfalsyfikować. Co więcej, twierdzi, iż jest ona przejawem „fanatyzmu w nauce" - można ją traktować na równi z homeopatią czy teorią spolimeryzowanej wody.
It is a review of Michael J. Behe’s book titled Darwin’s Black Box: The Biochemical Challenge to Evolution (The Free Press, New York 1996), containing the criticism of evolutionary theory. Author tries to discredit intelligent design theory, of which Behe is a proponent, on methodological grounds. According to the author, it is unscientific theory because it cannot be falsified. Moreover, in his opinion, it is an manifestation of „crank science” – it can be treated in the same way as homeopathy or polywater theory.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2004, 1; 49-53
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:: Darwin, projekt i wiara katolicka
Darwin, Design and Catholic Faith
Autorzy:: Miller, Kenneth R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553185.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: Christoph Schönborn
Jan Paweł II
Benedykt XVI
Kościół katolicki
inteligentny projekt
darwinizm
ewolucja
John Paul II
Benedict XVI
Catholic Church
intelligent design
Darwinism
evolution
Opis:: Jest to komentarz do artykułu kardynała Christopha Schönborna, Odnajdywanie zamysłu w przyrodzie.
A commentary on the paper of cardinal Christoph Schönborn, Odnajdywanie zamysłu w przyrodzie.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2005-2006, 2-3; 35-38
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:: Nieredukowalna złożoność: problem dla ewolucjonizmu darwinowskiego
Irreducible Complexity: Obstacle to Darwinian Evolution
Autorzy:: Behe, Michael J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553292.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: nieredukowalna złożoność
wić bakteryjna
kaskada krzepnięcia krwi
inteligentny projekt
homologia
darwinizm
irreducible complexity
bacterial flagellum
blood clotting cascade
intelligent design
homology
Darwinism
Opis:: W arykule tym Michael J. Behe pokrótce przedstawia ideę inteligentnego projektu, kładąc szczególny nacisk na własną koncepcję nieredukowalnej złożoności układów biochemicznych. Wskazuje na nieporozumienia i odpowiada na różne zarzuty wobec swojej koncepcji, wysuwane pod adresem podanych przez niego przykładów nieredukowalnej złożoności, takich jak wić bakteryjna, kaskada krzepnięcia krwi czy pułapka na myszy, która jest mechanicznym odpowiednikiem biochemicznych układów nieredukowalnie złożonych. Behe rozmyśla ponadto nad przyszłością teorii inteligentnego projektu.
In the paper author presents briefly the idea of intelligent design, with the special emphasis on his own concept of irreducible complexity of biochemical systems. He points out the misunderstandings and addresses various objections to his concept, especially regarding his examples of irreducible complexity such as bacterial flagellum, blood clotting cascade or mousetrap which is a mechanical counterpart of irreducibly complex biochemical systems. Author is pondering also over the future of intelligent design theory.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2005-2006, 2-3; 67-96
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:: Alexis Carrel i Aktion T4, czyli eugenizm w walce przeciwko misterium osoby ludzkiej
Autorzy:: Łangowski, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1830508.pdf
Data publikacji:: 2018-10-20
Wydawca:: Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:: Aktion T4
Carrel Alexis
darwinism social
eugenics
euthanasia
mystery of a person
nazism
darwinizm społeczny
eugenizm
eutanazja
misterium osoby
nazizm
Opis:: Francuski lekarz Alexis Carrel w 1935 roku publikuje książkę „Man, The Unknown”, w której daje jasny wyraz przyjęcia postawy faworyzującej eugenizm i eutanazję, w szczególności dla ciężkich przestępców nierokujących na resocjalizację. W tym samym czasie w Niemczech Adolf Hitler aplikuje eugenizm jako „terapię oczyszczającą naród z elementu patologicznego”. Obydwa wydarzenia wyrastają z przekonania, że postęp ludzkości zależy wyłącznie od najbardziej uzdolnionych, a najbardziej słabi są do wyeliminowania. Ów darwinizm społeczny łączy się ściśle z kryzysem świata, spowodowanym brakiem korelacji pomiędzy postępem duchowym a postępem naukowym i technicznym. Ofiarami tego kryzysu są osoby najsłabsze w społeczeństwie. W świecie, w którym neguje się misterium osoby ludzkiej, człowiek słaby zostaje odrzucony jako bezużyteczny.
In 1935 a french doctor Alexis Carrel has published the “Man, The Unknown” book, in which he has clearly shown his pro-eugenic and pro-euthanasia attitude (especially towards serious criminals with no chance for resocialization). At the same time in Germany Adolf Hitler is realizing an eugenical project as “pathology cleaning therapy of nation”. Both facts are rising from belief that progress of humanity depends only of most talented; the weakest are condemned and should be eliminated. This social Darwinism is strongly related with world crisis due to a lack of correlation between spiritual progress and technical-scientific progress. Victims of the crisis were the weakest persons in a society. In a world which denies a mystery of the person, a weak human has been rejected as useless.
Źródło:: Studia Pelplińskie; 2018, 52; 229-238
0239-4456
Pojawia się w:: Studia Pelplińskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:: Teleologiczne wyjaśnienie nieredukowalnej złożoności układów biochemicznych
Teleological Explanation of Irreducible Complexity of the Biochemical Systems
Autorzy:: Sagan, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2013436.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: teoria inteligentnego projektu
ewolucja
nieredukowalna złożoność
wnioskowanie o projekcie
neodarwinizm
intelligent design theory
evolution
irreducible complexity
design inference
Neo-Darwinism
Opis:: The main purpose of this article is a presentation of one of the subtheories included in the so‑called intelligent design theory – a concept of irreducible complexity of the biochemical systems. The concept says that some features of different biochemical structures indicate that they are designed. It is an alternative concept to naturalistic theories of evolution, and especially to the Neo-Darwinian theory of the development of the life forms that is currently the dominating theory in biology. I shortly discuss the logical and empirical point of the concept of irreducible complexity, whereas I give special attention to the most interesting, from the methodological point of view, part of the concept, namely the explanatory point. The explanatory point is concerned with the issue of design detection in natural sciences. I present also a response of the concept’s of irreducible complexity critics, in the form of a variety of proposals of the evolutionary scenarios of the irreducibly complex systems origins. Although some of these scenarios describe material processes that, theoretically, are capable of producing the irreducible complexity, I agree with a criticism of intelligent design theory proponents that a high degree of speculativity of the evolutionary explanations presently does not allow for examination if these explanations correspond to the real history of irreducibly complex systems origins. Because, so far, both the evolutionists and design theorists are developing only general approaches to the issue of irreducible complexity that need further detailed analyses, I recognize that the problem of irreducible complexity of the biochemical systems remains unsolved in the advantage of one of the proposed theories.
Źródło:: Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 139-160
0035-7685
Pojawia się w:: Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:: "Tańczący z Popperem". Dembski o sprawdzalności
"Dances with Popper": An Examination of Dembskis Claims on Testability
Autorzy:: Elsberry, Wesley R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553202.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: Karl R. Popper
darwinizm
teoria inteligentnego projektu
obalalność
testowalność
falsyfikowalność
William A. Dembski
Darwinism
intelligent design theory
refutability
testability
falsifiability
Opis:: W odniesieniu do sporu o naukowość darwinowskiej teorii ewolucji oraz teorii inteligentnego projektu Autor dokonuje przeglądu kluczowych pojęć filozofii Karla Poppera, jak falsyfikowalność, sprawdzalność czy obalalność teorii. Ma to na celu sprawdzenie poprawności stosowania tych pojęć w argumentacji Williama Dembskiego, który jest zwolennikiem teorii inteligentnego projektu. Dembski w swoich wywodach na temat obalalności tej teorii powołuje się właśnie na Poppera, Autor wykazuje jednak, że Dembski zniekształca Popperowską koncepcję falsyfikowalności. Zwraca ponadto uwagę, że Dembski błędnie zarzuca darwinizmowi nieobalalność, i dowodzi, że nawet w świetle własnych kryteriów Dembskiego teoria inteligentnego projektu okazuje się niefalsyfikowalna.
Referring to the controversy over scientific status of Darwinian theory of evolution and intelligent design theory, author reviews the key notions in the philosophy of Karl Popper, such as falsifiability, testability or refutability of a theory. His aim is to check the accuracy of the use of these notion in the argumentation of William Dembski who is a proponent of intelligent design theory. Dembski invokes Popper in his argumentation regarding refutability of this theory, but author shows that Dembski distorts Popperian concept of falsifiability. He indicates also that Dembski’s objection that Darwinism is unrefutable is mistaken and proofs that even in the light of Dembski’s own criterions the theory of intelligent design turns out to be unfalsifiable.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 179-188
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:: Natura w soczewce pozytywisty. Pleśń świata Bolesława Prusa wobec tradycji przyrodopisarstwa
Nature in the lens of positivist. Pleśń świata by Bolesław Prus in comparison with nature writing tradition
Autorzy:: Piechota, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/564390.pdf
Data publikacji:: 2016-01-22
Wydawca:: Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:: natura
darwinizm
przyrodopisarstwo
ekokrytyka
nature
darwinism
nature writing
ecocriticism
Opis:: Summary This text analyses short story – Pleśń świata – written by Bolesław Prus in the context of nature writing. According to the nature writing the most important questions raised by writers are: what is nature? How can we define it? What is the connection between nature and human? Prus in Pleśń świata presents a small ecosystem; the protagonist of the story is a scientist who observes a big stone near Sybilla’s Temple in Puławy. He describes the nature’s world through biocentrism. He rejects antropocentrism. This piece of nature observed by the protagonist symbolises a microcosmos. Prus promotes ecological awareness among readers. People are connected with animals, plants, minerals so they should respect the law of nature. What is more, people need nature which is a source of inspiration.
Źródło:: Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2015, 13; 43-54
2083-4721
Pojawia się w:: Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:: Istota sporu darwinizmu z teorią inteligentnego projektu. Przyrodnicza symfonia makroewolucji
The Real Issue: Natures Symphony of Macroevolution
Autorzy:: Woodward, Thomas
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/553392.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:: darwinizm
teoria ewolucji
inteligentny projekt
mikroewolucja
makroewolucja
ewolucyjna biologia rozwojowa
Darwinism
theory of evolution
intelligent design
microevolution
macroevolution
evolutionary developmental biology
Opis:: Autor wyjaśnia podstawowe zagadnienia, dotyczące sporu pomiędzy teorią inteligentnego projektu a darwinizmem. Przekonuje, że u podstaw teorii inteligentnego projektu leżą przesłanki naukowe, a nie religijne. Spór nie toczy się o ewolucję jako taką, lecz o ewolucję darwinowską (przypadkowe mutacje i dobór naturalny) na poziomie makroewolucyjnym - mikroewolucja nie jest kwestionowana. Autor wskazuje ponadto, że nie tylko teoria inteligentnego projektu jest krytyczna względem darwinizmu, ale krytyka pojawia się również ze strony ewolucyjnej biologii rozwoju (evo-devo). Jego zdaniem stanowi to dodatkowe potwierdzenie tezy teoretyków projektu, że darwinizm ma poważne luki eksplanacyjne i że krytyka darwinizmu ma charakter naukowy, nie zaś religijny.
Author explains basic issues regarding controversy between intelligent design theory and Darwinism. He argues that the basis of intelligent design theory are scientific premises, not the religious ones. The controversy does not concern evolution as such but the Darwinian evolution (random mutations and natural selection) on macroevolutionary level. What is more, author points that intelligent design theory is not the only one to criticize Darwinism. The evolutionary developmental biology (evo-devo) is also critical about it. In his opinion, it is an additional confirmation of design theorists’ claim that Darwinism has serious explanatory gaps and that critique of Darwinism is of scientific, not religious nature.
Źródło:: Filozoficzne Aspekty Genezy; 2007-2008, 4-5; 7-20
2299-0356
Pojawia się w:: Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "darwinism" wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język