Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "cystersi" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 103
Tytuł:
Cystersi, średniowieczni mistrzowie inżynierii wodnej
The Cistercians, medieval masters of hydro-engineering
Autorzy:
Bojęś-Białasik, A.
Kwiatkowska-Kopka, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217564.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Cystersi
inżynieria wodna
Cistercians
hydro-engineering
Opis:
Problematyka związana z zagadnieniami inżynierii wodnej i charakterem prac melioracyjnych w klasztorach cysterskich nie wychodzą w literaturze przedmiotu poza ramy ogólnych sformułowań. Szczegółowe studia nad powyższymi kwestiami mają kluczowe znaczenie w rozważaniach nad faktycznym poziomem myśli technologicznej i inżynieryjnej "szarych mnichów". Dzięki pionierskim pracom, przeprowadzonym przez francuskich badaczy, rozpoznany został zakres prac melioracyjnych i charakter urządzeń wodnych w kilku francuskich placówkach cysterskich, między innymi w Morimond. Badania archeologiczne w cysterskim klasztorze w Szczyrzycu dostarczyły ciekawego materiału, związanego z zagadnieniami z zakresu inżynierii wodnej (rozpoznania w rejonie wirydarza klasztornego i w pobliżu elewacji południowej budynku klasztornego). Unikalność doniesień z obszaru nie istniejącego klasztoru w Morimond wraz z terenowymi obserwacjami poczynionymi w czasie prac archeologicznych w Szczyrzycu skłoniły autorki do zaprezentowania kilku uwag, które mogą stać się kolejnym przyczynkiem do studiów nad technicznymi urządzeniami w klasztorach oraz stosowaniem w nich modelowych rozwiązań.
The issues connected with the question of water engineering and the character of drainage work in the Cistercian monasteries, do not reach beyond general remarks in the literature of the subject. Detailed studies of the above issues are of key importance for considering the actual state of technological and engineering thought of the 'grey friars'. Owing to the pioneer work conducted by the French researchers, the range of drainage work and the character of water-powered devices in several French outposts, including Morimond, was recognized. Archaeological research in the Cistercian monastery in Szczyrzyc supplied interesting material connected with the issues concerning water engineering (recognised within the monastery garth and in the vicinity of the south elevation of the monastery building). Unique reports from the area of the no-longer-existing Morimond monastery, together with field observations made during archaeological excavations in Szczyrzyc, encouraged the Authors to present some remarks which could contribute further to studies on technical devices found in monasteries, as well as on model solutions used in them.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2010, 27; 79-94
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les cisterciens au XIIème siècle
Cystersi w XII wieku
Autorzy:
Pacaut, Marcel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16648134.pdf
Data publikacji:
1989
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Pod koniec XI w. tzw. reforma gregoriańska traciła już pierwotny dynamizm. Klasztory kluniackie (Cluny) wiązały się z politycznymi ambicjami możnowładztwa świeckiego. Z drugiej strony — jako antyteza tego zjawiska — ujawniało się dążenie do ascezy (m. in. klasztory w Camandoli i Vallombrosa we Włoszech, a we Francji w Grande Chartreusei w Cîteaux). Tutaj to, w bagnistym lesie na pustkowiu (na południe od Dijon) w roku 1048 osiedliło się kilku mnichów pod przewodem opata Roberta. Przybyli z opactwa w Molesme (w Szampanii), uważając tamtejsze życie religijne za sprzeczne z regułą św. Benedykta. Pragnęli żyć w duchu monachizmu pierwotnego (asceza, życie we wspólnocie, odsunięcie od zwartych grup społecznych, wstrzemięźliwość, prostota i przede wszystkim ubóstwo). Za konieczność uznali: zakaz posiadania ziemi nie uprawianej własnymi rękami, korzystania z pracy chłopów niewolnych, pobierania dziesięcin. Początki klasztoru były ciężkie, mimo wysiłków opatów Aubry i Etienne Hardinga. Dopiero od roku 1110 opat Bernard de Fontaine (późniejszy św. Bernard) wraz z trzydziestoma towarzyszami rozwinął w pełni działalność klasztoru w Cîteaux, tak dalece, że w roku 1115 powstały cztery nowe klasztory, które zaakceptowały regułę cysterską, w chwili zaś śmierci opata Bernarda (rok 1153) istniało już we Francji i w innych krajach zachodnich ponad 350 klasztorów cysterskich. Stopniowo jednak zaangażowanie klasztorów cysterskich w różnego rodzaju sprawach świeckich, o charakterze politycznym, obniżyło ich rolę religijną. Na przykład w roku 1159 jednomyślnie poparli papieża Aleksandra III w jego walce z Fryderykiem Barbarossą i antypapieżami. Cystersi brali udział w organizowaniu wyprawy przeciw Albigensom (Katarom). Papieże uwolnili cystersów od różnego rodzaju obciążeń obowiązujących duchowieństwo. Zanikło pierwotne ubóstwo cystersów, którzy bogacili się szybko nie tylko dzięki handlowi, gospodarce pieniężnej, ale i przymusowej pracy poddanych, pobieraniu dziesięcin itp. W rezultacie zanikła rola religijna Cystersów. Nastały czasy zakonów żebraczych: Dominikanów i Franciszkanów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 1989, 36; 3-6
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cystersi na zachodnich krańcach archidiecezji poznańskiej w 1829 r. Zagadnienia wybrane
The Cistersians on the west end of the Poznań Archidiocese in 1829: Selected issues
Autorzy:
Prejs, Roland
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195651.pdf
Data publikacji:
2021-01-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
cystersi
archidiecezja poznańska
Bledzew
Obra
Paradyż
Przemęt
Cistercians
Poznań Archidiocese
Opis:
Artykuł przedstawia krótkie biografie cystersów, którzy kanonicznie należeli do opactw w Bledziewie, Obrze, Paradyżu i Przemęcie, a na początku XIX wieku pracowali jako proboszczowie w parafiach położonych w zachodniej części archidiecezji poznańskiej. W ankiecie przesłanej w 1828 r. do konsystorza archidiecezjalnego przedstawili przebieg swojego życia i kapłaństwa oraz wskazali stopień znajomości języka polskiego i niemieckiego. Znajomość obu tych języków była powszechna wśród cystersów, niezależnie od tego, który język uważali za ojczysty.
The article presents short biographies of the Cistercians, who canonically belonged to the abbeys in Bledzew, Obra, Paradyż and Przemęt, and at the beginning of the 19th century they worked as pastors in parishes located in the western part of the Archdiocese of Poznań. In a survey sent in 1828 by the archdiocesan consistory they presented the course of their life and priesthood and explained the extent to which they speak Polish and German. Knowledge of both of these languages was common among the Cistercians, regardless of which language they considered native.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2020, 27, 2; 146-157
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzeum Cystersów w Szczyrzycu
Autorzy:
Jędrzejewski, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043956.pdf
Data publikacji:
1987
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
cystersi
muzeum kościelne
zbiory muzealne
Cistercian
church museum
museum repertory
Opis:
-
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1987, 54; 129-131
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matern – cysters koprzywnicki, uczony kopista z XV wieku
Autorzy:
Kaliszuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23308048.pdf
Data publikacji:
2015-12-21
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Matern
cystersi
Koprzywnica
kopiści
średniowiecze
klasztory
Źródło:
Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin Profesora Edwarda Potkowskiego; 247-257
9788394002664
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Atrybucja obrazów z kościoła opackiego w Starym Dworku
Autorzy:
Grabowska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029457.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Agencja Wydawnicza “PDN”
Tematy:
malarz Szymon Czechowicz
kościół w Starym Dworku
cystersi
Opis:
The works of Szymon Czechowicz (there are hundreds of them) are not fully recognized and in many cases, it is only possible to attribute them to him through the analysis of his existing works or fragmentary source information. One of such paintings is the Assumption of the Blessed Virgin Mary in the high altar in the post-Cistercian church in Obra. The attribution of the painting mentioned above was established thanks to the published note written by Piotr Widawski SOC, the last prior of the monastery in Bledzew. According to Widawski, the painting was done in 1759, and it was commissioned by the Obra Abbot Józef Michał Loka, who in the same year, was elected to be the abbot of the monastery in Bledzew, the position he had striven for since 1742. During a few years of his staying in Bledzew, Abbot Loka commenced building monastery wings and completed the church (Marian sanctuary) in Rokitno, as well as building and decorating the church in Nowa Wieś. He also, as the contemporary note says, ‘prepared the material for the construction of a residence in Stary Dworek’ and thanks to him and his financial support ‘all building materials for the construction of the church in Stary Dworek were prepared and delivered’. Three easel paintings of high artistic value in moulded frames are parts of the altars in the church devoted to St Joseph, the patron of Abbot Loka, in Stary Dwór. Two of them, the large format canvases, one of which depicts The Vision of St Bernard of Clairvaux and the other The Adoration of the Cross by St John of Nepomuk, display features characteristic of the oeuvre of Szymon Czechowicz. The third of the paintings in the church in Stary Dwór, presenting St Joseph with the Baby Jesus, is heavily over-painted, which makes Czechowicz’s painting features more difficult to perceive; the painting, however, remains in the convention of the painter’s style. The article does not settle the question of the canvases’ attribution; it only aims to draw attention to these forgotten works of art, whose condition can result in their destruction, which would be a serious loss to the art of this region.
Źródło:
Adhibenda; 2018, 5; 57-75
2391-6109
Pojawia się w:
Adhibenda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Territorium Ludemir”. Możnowładcy i cystersi na pograniczu polsko-węgierskim w pierwszej połowie XIII wieku
„Territorium Ludemir”. Magnates and Cistercians in the Polish-Slovak Borderland in the First Half of the 13th century
Autorzy:
Rajman, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375541.pdf
Data publikacji:
2020-12-04
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
borderland
settlement
nobles
Cistercians
Carpathians
pogranicze
osadnictwo
możnowładcy
cystersi
Karpaty
Opis:
Omawiane terytorium stanowi fragment wielkiej pogranicznej puszczy porastającej Karpaty. Aż do drugiej ćwierci XIII w. nie ma śladów kolonizacyjnej działalności po stronie Polski. Prawdopodobnie książę Leszek Biały nadał ziemie nad górnym Dunajcem przed 1225 r. swojemu zasłużonemu rycerzowi Janowi z rodu Gryfitów. Zapewne dzięki Janowi Gryficie rozpoczęła się działalność kolonizacyjna. Podjął się jej niejaki Ludemer/Ludemir, zapewne pochodzący ze Śląska. Jego zasługą oraz innych osadników polskiego pochodzenia było rozpoznanie terenu, założenie pierwszej sady (Ludźmierz) oraz nadanie nazw rzekom. Całe terytorium zaczęto nazywać terenem Ludemera. Nazwa ta istniała przed 1234 r. Syn Jana, wojewoda krakowski Teodor ufundował w 1235 r. opactwo cystersów w miejscowości Ludźmierz, pośród lasów. Miało ono za zadanie przeprowadzenie kolonizacji. Teodor czynił także starania o sprowadzenie osadników ze Śląska. Działania te przerwała jego śmierć w 1238 r. Opactwo cystersów w Ludźmierzu także przestało istnieć, bowiem między 1241 a 1243 r. mnisi przenieśli się daleko na północ, do Szczyrzyca. Przyczyny ich odejścia z Ludźmierza nie są rozpoznane. Działalność cystersów ludźmierskich przyczyniła się do powstania pól uprawnych, a zapewne także kilku osad, nad górnym Dunajcem.
The territory discussed in this article constitutes a fragment of the great borderland forest that covers the Carpathian Mountains. Polish colonisation of this forest did not take place until the second quarter of the 13th century. It was probably Leszek the White who granted the lands on the upper Dunajec River to his well-deserving knight Jan of the Gryfi ta dynasty. In turn, it was also most likely thanks to Jan Gryfi ta that colonisation started, carried out by a certain Ludemer/Ludemir, probably hailing from Silesia. Ludemer/Ludemir and other colonists of Polish origin explored the land, established the fi rst settlement of Ludźmierz, and named local rivers. The entire territory was then called the area of Ludemer, which was a name that had existed before 1234. In 1235, the son of Jan Gryfi ta, the Kraków governor (wojewoda) Teodor, founded the Cistercian abbey in the Ludźmierz woods to coordinate the colonisation. Teodor also made attempts to bring in settlers from Silesia, but these ended with his death in 1238. The Cistercian abbey in Ludźmierz eased to exist, as between 1241 and 1243 the monks moved far to Szczyrzyc in the north. The reasons for their departure are not known. The activity of the Ludźmierz Cistercians contributed to the creation of cultivated fi elds and likely also to the building of a few settlements on the upper Dunajec River.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 11; 22-43
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aelredi Rievallensis Opera Omnia: opera historica et hagiographica, Turnhout: Brepols Publishers, 2017
Autorzy:
Groń, Ryszard Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/614130.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Aelred z Rievaulx
cystersi
Opis:
[Aelredi Rievallensis], Opera Omnia VI: Opera historica et hagiographica, ed. Domenico Pezzini. Corpus Christianorum Continuatio Mediaevalis 3. Turnhout: Brepols Publishers, 2017. 1*-278* + 1-194. ISBN 978-2-503-55278-1. 260 Euro (h/c). [Aelredi Rievallensis], Opera Omnia VII: Vita sancti Aedwardi Regis et Confessoris; Vita Sancti Aedwardi versifice, ed. Francesco Marzella. Corpus Christianorum Continuatio Mediaevalis 3 A. Turnhout: Brepols Publishers, 2017. 399 p. ISBN 978-2-503-55182-1. 225 Euro (h/c).
Źródło:
Vox Patrum; 2019, 72; 297-302
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawny browar cystersów oliwskich
The old brewery of Oliwa Cistercians
Autorzy:
Piwek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293443.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
browar
Cystersi
klasztor
Oliwa
brewery
Cistercian
monastery
Opis:
Fasada dawnego kościoła cystersów łączy się ze ścianą, która biegnie od strony południowej. W ścianie są nisze i wejście – pozostałości dawnego browaru i jego dekoracji. Badania prowadzone przez autora wykazały, że budynek był przerabiany (6 etapów). W etapie pierwszym (XIII w.–wczes ny XIV w.) wnętrze było najpewniej podzielone siedmioma parami podpór w dwóch ciągach wzdłużnych. Później, w etapie drugim (lata 60. XIII w.– 3. ćw. XIV w.) południowa klatka schodowa fasady została włączona do budynku. W trzecim etapie (1577) wnętrze zostało podzielone ścianami z cegły, by powstały mniejsze izby. Inny podział wnętrza istniał w etapie czwartym (1824). Na parterze część centralna składała się z dużego holu ze schodami. Na zachód i wschód od holu stworzono wewnętrzny korytarz. Pozwolił on na dojście do oddzielnych pokoi. Rozplanowanie pierwszego piętra kopiowało rozplanowanie parteru. Etap piąty (1832–1833) to wyburzenie prawie całego browaru. Zachowano jedynie ścianę zachodnią. W etapie szóstym odbywają się naprawy zniszczeń zachowanej ściany.
The facade of the former Cistercian church is linked with a wall which goes from the south. The wall contains niches and an entrance that manifest the former brewery and its décor. Research made by the author revealed that the building has been remodeled. In the first phase (13th c.–early 14th c.), the interior had a sequence of pillars in two rows. Later, in phase 2 (the thirteen sixties–3rd quarter of 14th c.) the south staircase of the facade was incorporated to the building. In phase 3 (1577), the interior was divided by brick walls to form smaller rooms. Another division of the interior took place in phase 4 (1824). On the ground floor, the central part comprised a big hall with a staircase. To the west and east of the hall, an inner corridor was formed. It enabled access to separate rooms. The lay-out of the first floor copied that of the ground floor. Phase 5 (1832–1833) included almost the entire demolition of the brewery. Only the west wall was retained. To the last, 6th phase, there belong repairs of the preserved but dilapidated parts of the wall.
Źródło:
Architectus; 2013, 3(35); 75-84
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cysterski krajobraz ciszy
The Cistercian landscape of silence
Autorzy:
Milecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88250.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Cystersi
krajobraz ciszy
klasztor
zakon
Cistercians
landscape of silence
monastery
Opis:
For ages the Cistercians demonstrated a very personalized approach to nature. No other monks have become such an inherent part of the natural environment understanding the laws of nature as the Cistercians did. No other monks used the nature powers to work for the congregation as eagerly as the Cistercians did. The Cistercian foundations are characterized by a perfect adaptation to the landscape not only in respect of functions and composition but also significance. In their charisma the Cistercians rejected superficial beauty, however they had a common belief that a beautiful landscape may “revive a dying spirit, soften a tough mind intact by piety”. The monks who voluntarily remained in seclusion and also the pilgrims visiting the monastery, the beauty of the world articulated by landscape was a testimony of the Creator’s love and was used as a stimuli encouraging spiritual reflections and even more zealous praying and working. One of the very important components of such holy spaces was a specific world of sounds. Isolated from the world by walls of an abbey, the space of claustrum was characterized by a piercing silence regularly broken by the prayers of the monks and at solemn moments by organ music and Gregorian choirs. The time of prayer was distinctly separated from the time of work when the cloister gardens and households were fulfilled with the noise of tools. One of the contemporary monks of St. Bernard of Clairvaux – the most eminent of the Cistercians, describes his native monastery in the following way: “During the day one hears the silence of the night, interrupted by hitting of an axe and singing of pious workers; the sight so touching that it is not possible to think or talk about trivial things”. An isolation from a bustling external world was extremely important for keeping the atmosphere of concentration and finding inner silence. Closing in the monastic silence was to seclude the monks from earthly matters, to make them sensitive to more spiritual perceiving of the world, opening them to the voice of God. The Benedictine ora et labora most briefly characterizes the type of sounds heard in the abbeys of white monks. A deeper entrance into the climate of such secluded places of spiritual experiencing the world can show how versatile and today much more scarce are those sounds and how important it is to protect the acoustic sphere of the sacral landscape.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2008, 11; 183-192
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakuba z Paradyża (1381–1465) rozważania o potrzebie reformy życia monastycznego
Autorzy:
Wojciechowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23202431.pdf
Data publikacji:
2015-12-21
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Jakub z Paradyża
Akademia Krakowska
cystersi
monastycyzm
reforma
Źródło:
Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin Profesora Edwarda Potkowskiego; 231-238
9788394002664
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ogrody cysterskie – mit a rzeczywistość
Cistercian gardens – myth and reality
Autorzy:
Milecka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293837.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
opactwo
Cystersi
ogrody klasztorne
krajobraz
abbey
Cistercians
monastery gardens
landscape
Opis:
Program użytkowy cysterskiego klasztoru jest swoistym, przestrzennym wyrazem reguły zakonu. Biali, czy też jak nazywano ich szarzy mnisi, realizowali go, wybierając na budowę swego opactwa miejsce nad rzeką, w otoczeniu lasów i mokradeł, ale o korzystnych warunkach środowiskowych i potencjalnych możliwościach rozwoju gospodarczego. W sposób konsekwentny wkomponowywali w nie swoją zabudowę, którą z czasem w miarę potrzeb rozbudowywali, a otaczające ją środowisko przekształcali. Istotnym elementem cysterskiego zespołu zabudowy klasztornej były dopełniające ją programowo, a pod względem przestrzennym przenikające struktury budowlane – ogrody. Struktura przestrzeni ogrodowych była wynikiem realizacji reguły i choć funkcje podstawowych typów ogrodów aż do czasów kasat utrzymały się, to ich kompozycje, jak też i lokalizacje w obrębie zespołów klasztornych ulegały zmianom, co ściśle wiązało się z wykorzystaniem przestrzeni całego zespołu i poszczególnych obiektów budowlanych, a te niekiedy zmieniały swoje funkcje i formy. W niniejszym artykule przestawiono podstawowe zasady kompozycji ogrodowych, prezentując pokrótce typy ogrodów, jakie istniały w klasztorach cysterskich. Odniesiono się także do obowiązującej nadal literatury dotyczącej średniowiecznego dziedzictwa ogrodowego w cysterskich klasztorach i poruszono problem ochrony autentyku związanego z działalnością stricte cysterską. Nie można zapominać, że ewolucja opisywanych zespołów trwa, a istniejące domy klasztorne cystersów i innych zgromadzeń w miarę swoich potrzeb tworzą na bazie dawnych zespołów ogrody współczesne, które to często nie mają wiele wspólnego z dawnymi kompozycjami. Dziś przeważnie są to po prostu tereny wypoczynku, nierzadko z wkomponowanymi w układy zieleni obiektami sportu i rekreacji, ale także elementami dekoracyjnymi całkowicie obcymi cysterskiej tradycji. Niezwykle ważne jest, aby przy całej atrakcyjności tych „nowości” założenia klasztorne, w których obrębie istnieją relikty ogrodów, przenosiły do przyszłości dawną tradycję ogrodu klasztornego, który co prawda pod względem funkcjonalno-kompozycyjnym wciąż ewoluował, ale przez wieki był ważnym nośnikiem treści symbolicznych i przekazu religijnego, a ponadto istotnym dokumentem poziomu życia, wiedzy, a przede wszystkim stosunku człowieka do przyrody.
A usable plan of the Cistercian monastery constitutes a specific spatial expression of the Rule of the Order. The White or the so called grey monks carried out this plan by choosing a place to build their abbeys by a river, surrounded by forests and wetlands, but characterised by good environmental conditions and potential possibilities of economic development. They consequently built their development into nature, which they extended as necessary and thus transformed the surrounding environment. A significant element of a Cistercian monastery development complex was constituted by gardens – building structures that complemented the development as regards its program and simultaneously permeated its space. The structure of garden spaces was an effect of implementing the Rule and although functions of the basic types of gardens were maintained until the times of dissolution of orders, their arrangements and locations within the monastery complexes underwent changes which was strictly connected with the usage of the entire complex space and its particular buildings and these, in turn, at times changed their functions and forms. This article was aimed at presenting the basic principles of garden arrangements and specifying briefly types of gardens that existed in Cistercian monasteries. It also included references to the still vital literature of the mediaeval garden heritage of Cistercian monasteries and a discussion of the problem of protecting the original connected with strictly Cistercian activities. We must bear in mind the fact that the evolution of the discussed complexes takes places all the time and the existing Cistercian and other orders monastery houses create modern gardens on the base of the former complexes, in accordance with their present needs, which frequently have little in common with the old arrangements. Today these places are quite often simply relaxation areas with numerous sport and recreation facilities built into green arrangements and other decorative components that are totally alien to the Cistercian tradition. With all the attractiveness of these ‘novelties’, it is extremely important that the monastery complexes within which the garden relics are preserved could transfer into the future the old traditions of the monastery garden that underwent a constant evolution as regards its functions and arrangement, but nonetheless throughout centuries was an important medium of symbolic content and religious aspects of life and moreover it constituted a significant record documenting the level of life, knowledge and first of all an attitude of man towards nature.
Źródło:
Architectus; 2013, 3(35); 47-61
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krzysztofa Morajka, Początki fundacji klasztoru Cystersów w Szczyrzycu, Kraków 2008, ss. 101
Autorzy:
Graczyk, Waldemar
Marszalska, Jolanta M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039919.pdf
Data publikacji:
2008-06-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Cystersi
Szczyrzec
zakon
Cistercian
order
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2008, 89; 413-417
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność gospodarcza cystersów z Rud
Economic activity of Cistercians from Rudy
Autorzy:
Wolnik, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293742.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
Cystersi
opactwo
rolnictwo
gospodarka
ekologia
Cistercians
abbey
agriculture
economy
ecology
Opis:
W Rudach od połowy XIII w. mnisi modlili się i pracowali, zgodnie z benedyktyńską zasadą ora et labora. Z biegiem czasu rozwinęli i utworzyli dobrze prosperujący „kombinat przemysłowy”, będący podstawą samowystarczalności opactwa. W artykule przedstawiono początkowe uposażenie klasztoru, przebieg akcji kolonizacyjnej prowadzonej przez zakonników, materialny rozwój konwentu, dzięki dynamicznemu rozkwitowi rolnictwa, rozsądnie prowadzonej gospodarce leśnej, szerokiej działalności przemysłowej, w tym kopalniom, kuźnicom, hutnictwie, a także dzięki rzemiosłu – gorzelnictwie, pszczelarstwie. Omówiono także godny naśladowania stosunek cystersów do przyrody – na eksploatowanym terenie, w trakcie prowadzonej przez mnichów intensywnej gospodarki środowisko naturalne nie zostało zniszczone, ponieważ cystersi kupowali drewno na potrzeby klasztoru i gospodarki, by nie wytrzebić własnych lasów, zaniechali też produkcji szkła, gdy zauważyli, że jego produkcja prowadzi do dewastacji środowiska naturalnego, stworzyli bogatą sieć dróg. Cystersi z Rud pozostawili po sobie krajobraz prawie nietknięty. Wprowadzane przez cystersów nieliczne zmiany w naturalnym krajobrazie zostały umiejętnie wkomponowane w przyrodę regionu.
In Rudy starting from the mid-13th century monks prayed and worked in accordance with the Benedictine rule ora et labora. In the course of time they built and developed a well prospering ‘industrial plant’ which constituted the basis of the abbey’s self-suffi ciency. This article is a presentation of the initial endowment of the monastery, the course of colonization activities carried out by the monks and the monastery’s material development due to the dynamic success in agriculture, reasonably conducted forest management and broad industrial activities, including mines, forgery works, metallurgical plants and crafts such as distilleries and beekeeping. The Cistercians’ attitude to nature – well-worth imitating – was also discussed because in the areas that they exploited the natural environment was not damaged during the intensive economy managed by the monks. The Cistercians when necessary bought wood for the needs of the monastery and its economy in order not to destroy their own forests; they also stopped producing glass when they realised that its production led to the devastation of the environment and moreover, they created a rich network of roads. The Cistercians from Rudy left the environment practically intact. A few changes in the natural environment which they introduced skilfully blended in with the nature of the region.
Źródło:
Architectus; 2013, 3(35); 17-25
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Michał Broda, Biblioteka klasztoru cystersów w Henrykowie do końca XV wieku, Kraków 2014, ss. 232
Autorzy:
Kardyś, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022499.pdf
Data publikacji:
2015-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
klasztor
księgozbiór
cystersi
monastery
library
Cistercian
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2015, 104; 427-430
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tłok pieczęci konwentu cystersów z Wągrowca z 1746 r. – nowy nabytek Archiwum Państwowego w Poznaniu. Komunikat
Autorzy:
Pokora, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052778.pdf
Data publikacji:
2021-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
sphragistics
Cistercians
Wągrowiec
sfragistyka
cystersi
Opis:
W 1746 r. konwent cystersów z klasztoru w Wągrowcu zamówił nowy tłok pieczęci, w którego polu matrycy znalazł się także nowy herb z wyobrażeniem trzech rzek. W bliżej nieznanych okolicznościach tłok ten trafił w ręce czeskiego właściciela, od którego został odkupiony i w październiku 2020 r. stał się częścią zasobu Archiwum Państwowego w Poznaniu. Artykuł ukazuje kontekst wprowadzenia typariusza do użycia kancelaryjnego, łącząc jego powstanie ze zmianami formalno-prawnych i ekonomicznymi, do których doszło w opactwie po 1745 r. Podejmuje także problem relacji między wyobrażonym na pieczęci herbem konwentu a herbem wągrowieckiego opactwa, wskazując na trwałość przyjętych, a wypracowanych w połowie XVIII w. rozwiązań.
In 1746, the Cistercians from the monastery at Wągrowiec ordered a new seal matrix, which also included a new coat of arms depicting three rivers. In unknown circumstances, the seal fell into the hands of a Czech owner, from whom it was purchased, and, in October 2020, it became part of the collection of the State Archives in Poznań. The article presents the circumstances of the introduction into the chancellery of the seal matrix, relating its production with the formal, legal, and economic changes which took place at the abbey after 1745. It also addresses the issue of the relationship between the convent’s coat of arms depicted on the seal and the coat of arms of the abbey at Wągrowiec, pointing to the durability of the solutions adopted and developed in the middle of the eighteenth century.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2021, 59; 205-211
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów budowy dawnego opactwa cysterskiego w Lądzie - najnowsze badania architektoniczne elewacji wschodniej klauzury
Autorzy:
Łużyniecka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195755.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
badania
architektura
opactwo
cystersi
Ląd
research
architecture
Abbey
Cistercians
Opis:
W artykule przedstawiono hipotezę przeobrażeń elewacji wschodniej klauzury opactwa cysterskiego w Lądzie. Opracowano ją na podstawie badań architektonicznych prowadzonych w 2019 roku przez zespół przy Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej kierowany przez autorkę. Wydzielono cztery zasadnicze fazy przekształceń elewacji. We wczesnym gotyku zbudowano dwukondygnacyjną ścianę, później ją podwyższono i dobudowano przedłużenie zakrystii. Kolejna faza gotycka to rozbudowa elewacji w kierunku południowym, a barokowa – podwyższenie i zmiana wystroju. Artykuł zakończono stwierdzeniem, że wiele zagadnień związanych zwłaszcza z datowaniem omawianej elewacji wymaga dalszych prac badawczych.
The article presents a hypothesis of transformations of the eastern façade of the Cistercian abbey’s enclosure in Ląd. It was developed on the basis of architectural research conducted in 2019 by a team of the Faculty of Architecture of the Wrocław University of Technology headed by the author. There were four main phases in the façade’s transformations. In the early Gothic, a two-storey high wall was built, later it was raised, and the sacristy extension was added. The next gothic phase was the extension of the façade to the south, and the baroque one - raising and changing the decor. The article concludes with the statement that many issues related to the dating of the façade in particular require further research.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2020, 27, 1; 56-72
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drewniane rzeźby lwów w polskiej sztuce gotyckiej
Wooden Sculptures of Lions in Polish Medieval Art
Autorzy:
Bryła, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953690.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
lew
rzeźba
drewno
cystersi
lion
sculpture
wood
Cistercians
Opis:
Przedmiotem artykułu pt. „Drewniane rzeźby lwów w polskiej sztuce średniowiecznej”? są pełnoplastyczne figury leżących lwów, zgrupowane w większe zespoły rzeźbiarskie. Część z nich, w liczbie dwudziestu dziewięciu, skupiona jest w kręgu zakonu cystersów – w cysterskich i pocysterskich kościołach i klasztorach na terenie całej Polski tj. w Koprzywnicy, Sulejowie, Szczyrzycu, Krakowie-Mogile, Lądzie n/Wartą. Pozostałe rzeźby lwów, w liczbie dwudziestu czterech, znajdują się w kościołach parafialnych lub innych miejscach nie związanych z zakonem cystersów na terenie Polski tj. w Dobrym Mieście, Leżajsku, Borku Wielkopolskim i Koźminie Wielkopolskim. Większości figurom przypisuje się średniowieczny czas powstania, wskazując na XIII-XVI w. W niektórych przypadkach (Ląd n/Wartą, Borek Wielkopolski, Koźmin Wielkopolski) lwy datuje się na czas późniejszy tj. XVII-XVIII w., wskazując na nie, jako na kontynuację średniowiecznego typu przedstawieniowego „dźwigającego” lwa. Rzeźby nawiązują formą przedstawieniową do kamiennych i brązowych dzieł europejskiej średniowiecznej sztuki sepulkralnej. Funkcjonalne ukształtowanie lwich ciał wskazujące na dźwiganie i ruchomy charakter drewnianych figur, nasuwa myśl, jakoby stanowiły one część składową konstrukcji katafalkowej do dźwigania trumny podczas uroczystości pogrzebowych. Lwy z poduszkami na grzbietach w pocysterskich kościołach w Sulejowie i Koprzywnicy mogły być używane jako siedziska do czuwania przy zmarłym, które to zazwyczaj było praktykowane podczas żałobnych nabożeństw. Lew w kontekście sztuki sepulkralnej wyraża eschatologiczną prawdę jaką jest pokonanie śmierci przez Chrystusa i zmartwychwstanie. Jest znakiem wiary i nadziei zmarłego na życie wieczne.
The subject of the article “Wooden sculptures of lions in Polish medieval art” are lying lions grouped in bigger complexes of sculptures. Twenty-nine of them are assembled in the circle of the Cistercian order - in Cistercian and post-Cistercian churches and monasteries in the whole area of Poland, that is in Koprzywnica, Sulejów, Szczyrzyca, Kraków-Mogiła, and Ląd upon Warta. The remaining twenty-four sculptures of lions are found in parish churches or in other places that are not connected with the Cistercian order in Poland, i.e. in Dobre Miasto, Leżajsk, Borek Wielkopolski and Koźmin Wielkopolski. The Middle Ages are the time when the lions are believed to have been sculptured, and the researchers usually point to the 13-16th centuries. In some cases (Ląd upon Warta, Borek Wielkopolski, Koźmin Wielkopolski) the lions are dated to a later period, namely to the 17-18th centuries, and they are pointed to as a continuation of the medieval type of the “bearing lion” . In their form the sculptures are a continuation of the stone and bronze works of European medieval sepulchral art. The functional form of the bodies of the lions that suggests bearing weights, as well as the movable character of the wooden figures lead one to suppose that they were part of the catafalque construction for bearing the coffin during funeral celebrations. Lions with cushions on their backs in the post-Cistercian churches in Sulejów and Koprzywnica could be used as seats for holding a vigil over the dead, which was the usual practice during funeral services. In the context of sepulchral art the lion expresses the eschatological truth, that is defeating death by Christ and Ressurection. It is a sign of faith and of hope for an eternal life.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 4; 169-183
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabytki piśmiennictwa OO. Cystersów ze Szczyrzyca
Historical Writing of Cistercian Fathers of Szczyrzyc
Autorzy:
Mirek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023694.pdf
Data publikacji:
2013-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
cystersi
średniowiecze
archiwalia
zbiory biblioteczne
Cistercian
Middle Ages
archives
library collection
Opis:
In the period from 25th March until 14th May 2006 at ,Old Synagogue Gallery, affiliated to the Circuit Museum in Nowy Sącz, ,Historical Writing of Cistercian Fathers of Szczyrzyc was exhibited. The purpose of the exhibition was to display the most valuable and the oldest historical writings kept in custody of the Archive and the Cistercian Library in Szczyrzyc, and to appeal the same to a wider audience. The exhibition inter alia covered: medieval parchments with seals, manuscript books, beautifully decorated antiphonaries, graduals and cantionals and old prints as well as the only incunabula found in Poland. Moreover, the exhibition was complemented with the Cistercian costumes, enlarged reproductions of pages of historic books, and pictures that normally decorate the walls of the monastery in Szczyrzyc.  
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2013, 100; 285-299
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościoły koprzywnickie na przełomie XVIII/XIX wieku
Churches of Koprzywnica in the light of the Visitation Protocol of 1782
Autorzy:
Moskal, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832065.pdf
Data publikacji:
2021-10-07
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Koprzywnica
diecezja sandomierska
cystersi
Sandomierz Diocese
Cistercians
Opis:
W Koprzywnicy okresu staropolskiego źródła odnotowują funkcjonowanie czterech kościołów pod wezwaniem: Wszystkich Świętych, św. Leonarda, Ducha Świętego oraz klasztorny św. Floriana. Najstarszym był parafialny pw. Wszystkich Świętych, który służył lokalnej parafii do 1821 r. Po renowacji w XIX w. został kaplicą. Dopiero od 2000 r. na nowo stał się świątynią parafialną. Kościół pw. św. Floriana służył sprowadzonym do Koprzywnicy w 1185 r. cystersom, zaś po ich kasacie został przemianowany na parafialny. Dwa pozostałe zostały zlikwidowane: św. Leonarda w XVI w., zaś Ducha Świętego na początku XIX w. Artykuł ukazuje stan kościołów oraz duchowieństwo koprzywnickie na przełomie XVIII/XIX wieku.
In Koprzywnica of the Old Polish period, sources record the functioning of three churches dedicated to All Saints, St Leonard, the Holy Spirit, and the monastery church of St Florian. The oldest was the parish church of All Saints, which served the local parish until 1821. After renovation in the 19th century it became a chapel. Only since 2000 has it become a parish church again. St. Florian’s church served the Cistercians who were brought to Koprzywnica in 1185, and after their dissolution it was transformed into a parish church. The other two were liquidated: St Leonard's in the 16th century and the Holy Spirit's at the turn of the eighteenth and nineteenth centuries.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2021, 28, 1; 107-119
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cystersi jędrzejowscy po kasacie opactwa w 1819 r. Studium biograficzne, cz. 1
Cistercians of Jędrzejów after the dissolution of the abbey of 1819. Biographical study, part 1
Autorzy:
Stępień, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407989.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
cystersi
Jędrzejów
klasztor
kasata
losy osobiste
XIX wiek
the Cistercians
monastery
dissolution
personal history
19th century
Opis:
Artykuł przedstawia losy cystersów jędrzejowskich po kasacie opactwa w 1819 r. W pierwszym etapie badań przygotowano kartotekę biograficzną zakonników, która posłużyła do przeprowadzenia analizy w zakresie ich pochodzenia społecznego i terytorialnego oraz liczebności i struktury wieku. Podstawowy materiał źródłowy stanowiły akta ogólne i personalne duchowieństwa, schematyzmy diecezjalne i zakonne oraz akta parafialne i księgi metrykalne. Po supresji opactwa niektórzy z zakonników pozostali dożywotnio w zabudowaniach klasztoru, inni przeszli do pracy na placówkach parafialnych. Niejednokrotnie były to ośrodki powiązane z klasztorem jędrzejowskim.
The article presents the history of the Cistercians of Jędrzejów after the dissolution of the abbey in 1819. In the first stage of the research, a biographical index was prepared, which was used to analyze the social and territorial origin as well as the numerical and age structure of the monks. The primary source material were general and personal files of the clergy, diocesan and monastic schematisms, as well as parish files and record books. After the suppression of the abbey, some of the monks stayed in the monastery buildings, others went to parish work. These were often centers associated with the Jędrzejów monastery.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 1, 30; 200-212
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozemková držba českých cisterciáckých klášterů 1142–1420
Landed property of the Cistercian houses of Bohemia 1142–1420
Autorzy:
Charvátová, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293809.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
Cystersi
klasztor
Czechy
średniowiecze
Cistercian
monastery
Bohemia
Middle Ages
Opis:
Praca dotyczy posiadłości ziemskich czeskich klasztorów cysterskich w średniowieczu, od ich początku do czasów wojen husyckich, które zupełnie zmieniły sytuację własności czeskich zakonów. Między 1142 a 1357 w królestwie Czech ufundowano dziesięć opactw białych mnichów. W tym kontekście nader ważne okazują się ramy czasowe powstawania indywidualnych domów klasztornych w relacji do głównych średniowiecznych przeobrażeń krajobrazowych (karczowanie) i działalności kultywacyjnej. W Czechach, proces ten, który znacznie zmienił krajobraz księstwa i późniejszego królestwa, nastąpił pomiędzy ostatnimi dziesięcioleciami XII a pierwszymi XIV w. Założenie najwcześniejszych opactw wyprzedziło Pozemková držba českých cisterciáckých klášterů 1142–1420 /Landed property of the Cistercian houses of Bohemia 1142–1420 15 ten wzrost aktywności, ale większość cysterskich klasztorów stanowiła, w taki czy inny sposób, jej integralny komponent. Tylko najpóźniej powstałe cenobium białych mnichów wyłoniło się po zakończeniu tego intensywnego procesu osiedlania się. Dwunastowieczne darowizny dla opactw cysterskich bez wątpienia nie pokrywały ekonomicznych potrzeb klasztorów. Wszystkie fundacje opierały się nie na gospodarstwach uprawianych pracą ręczną beneficjentów zakonu, ale na pobieraniu dochodów poszczególnych wsi. To dotyczyło nawet najwcześniejszych fundacji, które powstawały za życia Bernarda z Clairvaux. Przykład darowizn dla opactw jasno wskazuje, do jakiego stopnia zwyczaje i przyzwyczajenia kraju goszczącego formacje zakonu wpływały na materialne środki nowych fundacji. Zakonnicy cysterscy otrzymywali taką samą materialną pomoc jak inne kościelne instytucje w Czechach, a nie takie, jakimi cieszyły się zakony w Europie Zachodniej. W XIII w. nastąpił znaczny wzrost własności ziemskiej wszystkich klasztorów, większy niż ten z wcześniejszych i późniejszych epok. Choć rozwój poszczególnych klasztornych posiadłości ziemskich trwał aż do wojen husyckich, wszystkie regularne domy musiały poradzić sobie z kryzysem gospodarczym, który rozpoczął się na początku lat 40. XIV w., a szczyt osiągnął na początku kolejnego stulecia. W latach 20. XV w. większość klasztorów cysterskich Czech została podbita przez husytów i stanęła w płomieniach. Po sekularyzacji pozbawiono cystersów większości z ich własności ziemskich i dzierżaw.
This is a paper on landed property of Bohemian monasteries of the Cistercian order in the Middle Ages, from their beginnings up to the epoch of the Hussite wars which completely changed the property situation of the Bohemian houses. Between 1142 and 1357, the kingdom of Bohemia saw the foundation of ten abbeys of the white monks. In view of the emergence and development of monastic landholdings, a major role apparently fell to the chronological range of establishment of individual houses in relation to the main phase of medieval landscape-assarting and -cultivation activities. In Bohemia, this process, which substantially changed the landscapes of the duchy and later kingdom, was situated between the last decades of the 12th and the fi rst decades of the 14th century. Foundations of the earliest houses of the Order preceded this upsurge of activities, but most of the Cistercian abbeys constituted, in one way or another, its integral component. Only the very latest house of the white monks emerged after the termination of this intensive settlement process, which, in the course of the “long 13th century”, covered the entire Bohemia. 12th-century donations to Cistercian abbeys show beyond all doubt that in terms of the property transferred to them, they fell short of complying with economic demands of the Order. All the foundations were based not on landholdings cultivated by manual labour of the monastery incumbents, but on the perception of revenues from singular villages. This related even to the earliest foundations of the Order which sprang up in the lifetime of Bernard of Clairvaux. The example of donations to the abbeys shows clearly to what extent the customs and habits of the land hosting the Order establishments infl uenced the material sustenance of the new foundations. Cistercian monks received the same kind of material support as other ecclesiastical institutions of Bohemia, not that enjoyed by the Order houses in western Europe. The 13th century saw a considerable growth of the extent of landed property of all monasteries, surpassing in its scale that of the earlier and later epochs. Though the expansion of particular monastic landholdings continued until the Hussite wars, all regular houses had to cope with an economic crisis beginning in the forties of 14th century, and climaxing at the beginning of 15th century. During the twenties of the 15th century, most of the Cistercian monasteries of Bohemia were conquered by the Hussites and went up in fl ames. The following secularization, acknowledged by king Sigismund mostly in 1420 and 1421, and confi rmed in writing in 1436–1437, deprived the Cistercians of most of their possessions, leasing them but tiny vestiges of their former landholdings.
Źródło:
Architectus; 2013, 3(35); 3-16
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 103

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies