Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Władysław Łokietek" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae
Autorzy:
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Opis:
W 2020 r. minęła 700. rocznica koronacji królewskiej Władysława Łokietka. Słusznie przyjmuje się, że był to ważny moment w procesie jednoczenia państwa i symboliczny początek nowego etapu w dziejach Królestwa Polskiego. Z tej okazji Wydział Nauk Historycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego wspólnie z Archiwum Głównym Akt Dawnych postanowiły zorganizować w Warszawie konferencję naukową „Restaurator Regni Poloniae ‒ Władysław Łokietek odnowiciel Królestwa Polskiego”. Jednak z powodu pandemii COVID-19 sympozjum nie mogło się odbyć ani w pierwszym (15‒16 października 2020), ani w drugim planowanym terminie (kwiecień 2021). Z okazji rocznicy Archiwum Głównemu Akt Dawnych udało się jednak przygotować wystawę i wydać jej katalog autorstwa Janusza Grabowskiego Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego (Warszawa 2020), które udostępniono także w internecie (https://agad.gov.pl/1320AD.htm). Uzupełnieniem publikacji są tablice genealogiczne Piastów kujawskich w opracowaniu Janusza Grabowskiego. Zawarte w tomie teksty prezentują szeroki wachlarz problemów badawczych i stanowią bodziec do dalszych poszukiwań i pracy nad opracowaniami o charakterze analitycznym.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
Władysław Łokietek wiosną 1296 roku w Wielkopolsce po zabójstwie króla Przemysła II
Władysław Łokietek in Spring 1296 after the Murder of King Przemysł II
Autorzy:
Śliwiński, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1997196.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Opis:
The article discusses the issue of the attitudes of the magnates and knights of Greater Poland at the time of the accession of Władysław Łokietek to power in February 1296, immediately after the murder of King Przemysł II. On the basis of an analysis of the positions of witnesses to the peace treaty concluded in Krzywiń by Duke Władysław with Henryk of Głogów, who at that time was attacking Greater Poland, an attempt is made to show that there was a reluctance to continue warfare on the part of the leading magnates of Greater Poland. They were accustomed under the reign of Przemysł II to solving disputes above all by diplomatic means, and had exploited the extended period of peace on their territories to build up their economic might. The halting of the forces of Henryk of Głogów marching on Poznań took place on the approaches to the land of one of the most important officials of Greater Poland, the voivode of Kalisz, Mikołaj of the Łodzia family, who was acting in collaboration with the Bishop of Poznań, Jan Gerwardowic of the Leszczyc family, whose nearby estates had already suffered initial destruction. The article argues that it was the attitude of the leading magnates that forced Władysław Łokietek to conclude a peace with Henryk of Głogów and to cede him territory beyond the River Obra. It rejects the hitherto dominant view in Polish history writing that Władysław Łokietek gave way before his opponent’s military might, and that the concessions made towards Henryk lost Łokietek the trust of the local magnates right at the beginning of his reign in Greater Poland. The author of the essay also does not share the opinion that those leading magnates, who earlier had supported Przemysł II’s plans to unite the Polish lands around this area, were faced with a vital and urgent question about the future of this very policy once the treaty of Krzywiń was concluded. He believes that the leading magnates of Greater Poland acted at that moment out of typically personal motives and were not concerned with broader issues.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2020, 24; 265-294
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Itinerarium Króla Władysława Łokietka (1320-1333)
The Itinerary of King Władysław Łokietek (1320-1333)
Autorzy:
Plisiecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1957175.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The itinerary here attempts to reconstruct the system which King Władysław Łokietek used to run the state. The reconstruction is based on the names of places he visited and dates when he sojourned there. The main source of information being the royal documents Łokietek issued in the years 1320-1333. The second group of information consisted of annals and chronicles dealing with the period in question, the most valuable being the Rocznik Traski (The Traski Annals). Apart from the Polish annals the author used also the foreign sources, mainly the Teutonic chronicles written by Wiganda, Peter of Dusburg and anonymous writers: the Oliwa chronicle, Chronica terrae Prussiae and the Teutonic diary of the first half of the 14th century. The records of the proceedings in the Polish-Teutonic case going on in the 14th and 15th centuries, especially the trial which took place in 1339. Out of the total number of 130 bits of information collected from the sources as many as 83 come from documents. The number of data for each year varies from 2 to 11 full bits of information (that is, containing exact date, the name of the concrete place and the statement that the king was there). The list of the gathered data allow us to attempt to divide the years of Łokietek's reign (the period of 1320-1333) with regard to the regularity of his tours into two groups. To the first one belong the years from 1320 to 1326 inclusive. It is possible to observe in those years a regularity in the king's tours round Poland. In the remaining years, 1327-1333, despite that there are almost the same places and in similar periods of the year, this regularity was disturbed, the fact which makes it impossible to draw some binding conclusions as to the system of tours in relation to the whole period of Łokietek's reign. It is necessary then to reconstruct the system on the basis of the data from the years mainly of the first group. One should bear in mind, however, that the sources are scarce as regards the matter in question, therefore we should rather talk about hypotheses. Łokietek's sojourn in Little Poland in the years 1320-1326 is confirmed. Usually, he was there in winter or in spring, then in some years during late spring also in Kuyavia. After that he would usually spend some time in Greater Poland in summer and return to Little Poland about autumn. This suggests a relationship between the seasons and his sojourn in particular territories: Little Poland − in winter and autumn, rarely in spring; Kuyavia − a sojourn in spring, Greater Poland − in summer. This may reflect his itinerary of tours around the state which would look as follows: Kraków − Brześć Kujawski − Poznań − Pyzdry − Kalisz − Kraków. It is likely that thus could have looked the king's tour after coronation, although there is no evidence that Łokietek had such a special (and regarded by historian as traditional) tour at all. The period of 1327-1333 was dominated by wars. As a rule, one expedition took place in a year. It is likely that this conspired to disturb the regularity of Łokietek's tours in those years. Among the places the king visited Kraków stands out (1320-1326; sojourns in autumn and in spring; 1327-1333: in spring and summer), then in the years 1320-1326: Poznań, Brześć and Pyzdry, and in the years 1327-1333: Wiślica, Poznań and Sandomierz. It seems that the reason why a certain place was chosen for Łokietek's visit was not only the geographic and political factor but also the religious one. For one can observe a coincidence between the dates of the king's sojourn in some places and the dates of saint patrons of those places. This may suggest that Łokietek took part in feasts and church fetes celebrated at the territory under his reign.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1998, 46, 2; 33-115
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pełka, kanclerz Władysława Łokietka (ok. 1289-1299)
Pełka, chancelier de Władysław Łokietek (environ 1289-1299)
Autorzy:
Szymczak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16669425.pdf
Data publikacji:
1986
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
L'un des plus proches collaborateurs de Władysław Łokietek, dans la dernière décennie du XIIIe siècle, était son chancelier, Pełka, Il naquit dans la famille d'un chevalier, probablement dans la région de Sandomierz (Petite-Pologne). Avant de commencer ses activités auprès du prince, il était préposé de la collégiale S. Florian à Kleparz, faubourg de Cracovie. C'était une personne instruite. Il obtint sa licence à l'une des universités fonctionnant contemporairement en Europe. Quand Władysław Łokietek fut devenu maître des terres de Cracovie et de Sandomierz en 1289, il devint son chancelier en Cujavie, et, en 1294, après l'annexion de la principauté de Łęczyca sa translation au poste de chancelier dans cette région eut lieu. Depuis novembre 1296, il était chancelier de Sieradz, et jusqu'à 1299 chancelier unique du prince, qui régnait encore en Grande-Pologne et en Poméranie de Gdańsk. Devenant chancelier de Sieradz il obtint aussi la charge du curé à Pajęczno. Les revenue qu'il en tirait constituaient, avec ceux, provenant de quelques autres villages, les appointements de sa charge. A côté de ses activités dans la cure, où le travail consistait en rédaction des documents, il s'occupait de l'action politique en collaborateur de confiance du prince. En février 1297, il participait aux pourparlers avec l'eveque de Cracovie, Muskata, et en novembre de la même année, avec le roi tchèque, Vaclav II. Brx septembre 1298, il servait d'intermédiaire dans les pourparlers avec les citadins de Lübeck concernant l'aide financière à Łokietek, et en Juillet 1299, 11 prit part â la rencontre avec l'archevêque de Gniezno, Jakub Świnka. C'était sa dernière apparition dans les sources. Certes, il mourut sous peu.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 1986, 23; 73-92
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Łokietek a klasztor cystersów w Szczyrzycu
Władysław the Elbow-High and the Cistercian monastery in Szczyrzyc
Autorzy:
Marszalska, Jolanta M.
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25805886.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Szczyrzyc
opactwo
klasztor
przywileje
Władysław Łokietek
monastery
abbey
privileges
Opis:
Klasztor cystersów w Szczyrzycu został ufundowany przez wojewodę krakowskiego Teodora Gryfitę w 1234 r. w Ludźmierzu i ok. 1243 r. przeniesiony do Szczyrzyca. Praktycznie do końca XIII w. trwał intensywny rozwój podstaw działalności gospodarczej klasztoru. W wieku XIV zauważalne stają się procesy kolonizacyjne i osadnicze w dobrach klasztornych. Impulsem do tych zmian był przywilej udzielony przez księcia Władysława Łokietka 29 maja 1308 r. cystersom w Szczyrzycu, dzięki któremu otrzymali prawo zakładania wsi na prawie magdeburskim w swoich dobrach. Na mocy udzielonego przywileju osadnicy klasztorni mieli podlegać władzy sądowniczej cystersów lub ustanowionych przez nich sołtysów. Korzystając z udzielonego przywileju, opat szczyrzycki Dionizy 24 sierpnia 1327 r. wraz ze swoim konwentem i wójtem Bochni Albertem udzielił przywileju Pawłowi, na założenie miejscowości po obu stronach rzeki Czarny Dunajec. Założona miejscowość miała być zwolniona przez okres 16 lat z zobowiązań poddańczych. Również w 1337 r. opat Dionizy wydał dokument dla Mikołaja Kuznicha, nadając mu prawo wykarczowania lasów dla założenia osady nad rzeczką Lepietnicą, naprzeciw Krauszowa i lasów leżących po obu brzegach Dunajca i Rogoźnika, nazwaną Ludźmierz. Dokument wylicza również różne prawa i obowiązki sołtystwa, w tym zwolnienie z danin na rzecz klasztoru na 18 lat. Przywilej Władysława Łokietka odegrał dużą rolę w gospodarczej aktywności cystersów ze Szczyrzyca i stał się ważnym czynnikiem realizacji ich polityki osadniczej i agrarnej.
The Cistercian monastery in Szczyrzyc was founded by Voivode of Cracow, Teodor Gryfita, in 1234 in Ludźmierz and transferred to Szczyrzyc around 1243. Practically until the end of the 13th century the monastery intensively developed its economic base. In the 14th century, colonization and settlement processes in the lands belonging to the monastery became more pronounced. The impulse for these changes was the privilege granted to the Cistercians in Szczyrzyc by Duke Władysław the Elbow-High on 29 May 1308, which gave them the right to establish villages under the Magdeburg Law on their lands. By virtue of the privilege granted, the monastic settlers were to be subject to the judicial power of the Cistercians or village administrators appointed by them. Exercising the privilege, the abbot of Szczyrzyce Dionysius, together with his convent and Albert, the mayor of Bochnia, on 24 August 1327 granted a privilege to Paweł to establish a village on both sides of the Czarny Dunajec river. The village was to be exempt from all serf obligations for a period of 16 years. Also in 1337, abbot Dionysius issued a document for Mikołaj Kuznich granting him the right to clear forests in order to build a settlement by the Lepietnica river, opposite Krauszów and opposite the forests lying on both banks of the Dunajec and Rogoźnik rivers, called Ludźmierz. The document also lists various rights and obligations of the village administrator, including the freedom from paying tribute to the monastery for 18 years. Władysław the Elbow-High’s privilege had a significant bearing on economic activity of the Cistercians from Szczyrzyc and became an important factor in carrying out their settlement and agrarian policy on their lands.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 167-177
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Łokietek – Bolesław I opolski. Biografie paralelne
Władysław the Elbow-High ‒ Bolesław I of Opole. Parallel biographies
Autorzy:
Pobóg-Lenartowicz, Anna
Karczewski, Dariusz
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25806602.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Dynastia Piastów
Kraków
XIII i XIV wiek
The Piasts Dynasty
Cracow
13th and 14th centuries
Opis:
Wprawdzie w średniowieczu wszyscy Piastowie byli ze sobą blisko spokrewnieni, to jednak Władysława Łokietka z książętami opolskimi łączyły więzy szczególne, a to za sprawą jego matki, księżniczki opolskiej Eufrozyny. Tak się jednak złożyło, że niemal od początku kariery politycznej księcia brzesko-kujawskiego jego brat cioteczny, władca Opola, Bolesław I znajdował się w gronie jego przeciwników. Po śmierci Leszka Czarnego Bolesław wsparł bowiem księcia wrocławskiego Henryka IV Prawego w jego walce o Kraków. Skończyło się to niewolą Bolesława w bitwie pod Siewierzem w 1289 r. Po śmierci Henryka Probusa książę opolski stał się jednym z najwierniejszych sojuszników Wacława II czeskiego. Był świadkiem upokorzenia swego ciotecznego brata Władysława pod Sieradzem w 1292 r. Po zamordowaniu Przemysła II uczestniczył wraz z Henrykiem głogowskim w wyprawie na Wielkopolskę (skierowanej również przeciw Łokietkowi). W czasie tzw. buntu wójta Alberta Bolesław opolski zajął Kraków, by w 1312 r. dogadać się z Łokietkiem i przekazać mu władzę w stołecznym mieście. Warto zastanowić się, dlaczego Bolesław opolski z taką determinacją zwalczał swego ciotecznego brata i czy miał jakiekolwiek szanse, by samemu sięgnąć po władzę w Krakowie? Po śmierci Bolesława I kontakty Łokietka z książętami opolskimi uległy zmianie, czego dowodem jest małżeństwo syna Bolesława I, Bolka II opolskiego z wnuczką Łokietka, Elżbietą świdnicką. Mimo jednak intensywnej akcji dyplomatycznej prowadzonej w latach dwudziestych XIV w. na Śląsku przez Władysława Łokietka, książę Bolesław II opolski w 1327 r., podobnie jak i większość władców śląskich, złożył hołd Janowi Luksemburskiemu.
Although in the Middle Ages all the Piasts were closely related to each other, Władysław the Elbow- High had special ties with the dukes of Opole, thanks to his mother, Princess Eufrosina of Opole. However, it so happened that almost from the beginning of the political career of the Duke of Brześć and Cuiavia, his cousin, the ruler of Opole, Bolesław I was among his opponents. After the death of Leszek the Black, Bolesław supported the Duke of Wrocław, Henry IV Probus, in his fight for Cracow. It ended with Bolesław’s capture in the Battle of Siewierz in 1289. After the death of Henry Probus, the Duke of Opole became one of the most faithful allies of Wenceslaus II of Bohemia. He witnessed the humiliation of his cousin Władysław at Sieradz in 1292. After the murder of Przemysł II, he took part in a campaign against Greater Poland (also against the Elbow-High) together with Henry of Głogów. During the so-called Mayor Albert’s rebellion, Bolesław of Opole occupied Cracow, and in 1312 came to an agreement with the Elbow-High and handed over the rule over the capital city to him. It is worth considering why Bolesław of Opole fought with such a determination against his cousin and whether he had any chance to reach for power in Cracow himself? After the death of Bolesław I, relations between the Elbow-High and the Opole dukes changed, which was proved by the marriage of Bolesław I’s son, Bolko II of Opole to the Elbow-High’s granddaughter, Elizabeth of Świdnica. However, despite the intensive diplomatic action conducted in Silesia by Władysław the Elbow-High in the 1320s, the Duke Bolesław II of Opole, like most Silesian rulers, paid homage to John of Luxembourg in 1327.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 135-151
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Łokietek w perspektywie dziejopisarstwa czeskiego XIV wieku
Władysław the Elbow-High from the perspective of Czech chronicles of 14th century
Autorzy:
Iwańczak, Wojciech
Karczewski, Dariusz
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25805893.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
król
dziejopisarstwo
Polska
Czechy
king
historiography
Polska
Bohemia
Opis:
Dziejopisarstwo czeskie XIV wieku rozwijało się bogato, a najciekawszym źródłem z tego punktu widzenia jest Kronika zbrasławska. Dziejopisarstwo czeskie nie daje całościowego portretu Władysława Łokietka, ale skupia się na różnych epizodach w perspektywie stosunków polsko-czeskich. Przy takim ujęciu postrzeganie Władysława Łokietka zmienia się wraz ze zdobywaniem przezeń coraz większego znaczenia. Wyraźnie odnotowano brak poparcia przez Łokietka książąt śląskich, którzy jeden po drugim składali hołdy lenne władcy czeskiemu. W ramach ewolucji obrazu Łokietka w historiografii czeskiej obserwujemy malejący protekcjonalizm wobec władcy polskiego, początkowo określa się go jako „króla Krakowa”, ale po śmierci odnotowano zgon króla polskiego (czyli wielkopolskiego) i krakowskiego.
Czech historiography of the 14th century was rich and extensive; the most interesting source in this regard is the Zbraslav Chronicle. Czech historiography does not provide a comprehensive portrait of Władysław the Elbow-High, but focuses on various episodes in bilateral Polish-Czech perspective. With this approach, the perception of Władysław the Elbow-High changes as his importance grows. The lack of support by the Silesian dukes, who one by one offered homage to the Bohemian ruler, is clearly noted. Evolution of Władysław the Elbow-High’s image in Czech historiography is marked by gradually decreasing condescension towards the Polish monarch; initially he is referred to as the “king of Kraków”, but his death is recorded as a death of the King of Poland (i.e. Greater Poland) and Kraków.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 199-212
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
International Identities in the 13th Century Latin Christendom. A Concept of Lordly Identity
Autorzy:
Kozłowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938075.pdf
Data publikacji:
2017-06-28
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
latin christendom
władysław łokietek
medieval societies
Opis:
This article builds on an observation that medieval politics in the thirteenth century tends to be approached by standard political history as if centralized statehood (and its international implications) was an ahistorical phenomenon existing in all ages. Taking this perspective, to suggest that the political motivations and actions of dukes and kings are rational and motivated by raison d’état has been a popular practice over many decades. However, the otherness of medieval political culture seems to be overlooked. This article proposes an amendment to the conventional approach by taking a culture‑specific turn and introducing the concept of lordly identity. It comes with an assumption that standard international agents in thirteenth century Latin Christendom were lords (not states). The notion of lordly identity makes clear references to conceptual frameworks developed in international relations theories. It is based on a constructivist approach proposing that international actors develop ways of mitigating conflict and promoting cooperation by establishing a form of international (intergroup) society, which is governed by worked‑out norms and regulations in the process of mutual interactions. In such a self‑defined‑by‑practice society its constitutive members assume certain roles and identities, which affect their behaviors and shape political interests. By developing a concept of lordly identity, the article attempts to inspire and strengthen medieval historian’s explanatory powers. It draws attention to IR assumptions and arguments about international politics that often remain little known and obscure to political historians of the Middle Ages.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2017, 21; 93-110
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Łokietek – odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae, red. Janusz Grabowski, Waldemar Graczyk, Hubert Wajs, wyd. Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa 2021, ss. 250.
Autorzy:
Wilczyński, rec.Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139486.pdf
Data publikacji:
2022-10-03
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 1; 307-309
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książęta śląscy wobec Władysława Łokietka i jego koronacji
Position of Silesian dukes with regard to Władysław the Elbow-High and his coronation
Autorzy:
Sperka, Jerzy
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25806604.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
książęta śląscy
Śląsk
Silesian princes
Silesia
Opis:
Koronacja Władysława Łokietka symbolizująca odrodzenie Królestwa Polskiego stworzyła dla dzielnicowych książąt śląskich nową sytuację polityczną. Ci jednak nadal tkwili w epoce rozbicia dzielnicowego, a myśl o uznaniu władzy zwierzchniej krakowskiego monarchy utrudniały powszechne przekonanie o równości wszystkich książąt polskich i ich jednakowe prawo do odziedziczonej ojcowizny. Dużą część Piastów śląskich była nastawiona negatywnie do Władysława Łokietka jako uzurpującego sobie przewodnictwo wśród książąt polskich. Łokietek z kolei widział w nich swoich konkurentów, gotowych może nie tyle odebrać mu koronę, ile zająć utracone ziemie. W okresie poprzedzającym koronację najlepsze stosunki polityczne miał Łokietek z drobnymi książętami górnośląskimi, sąsiadującymi od zachodu z ziemią krakowską oraz z książętami linii świdnickiej. Łokietek próbował wykorzystać swoją pozycję, wchodząc w sojusze podbudowywane zawieranymi z jego inspiracji małżeństwami, występował w roli arbitra (konflikt między książętami wrocławsko-legnickimi i głogowsko-oleśnickimi), budując swoją pozycję i prestiż. Sukcesy Łokietka wobec książąt śląskich okazały się jednak nietrwałe. Rozwiązanie siłowe nie wchodziło w grę, ponieważ możliwości króla polskiego, jego ewentualnych działań militarnych, były ograniczone. Wydaje się, że sytuacja przerosła zdolności polityczne polskiego króla i jego otoczenia, a w efekcie król Jan Luksemburski, dysponujący przewagą polityczno-ekonomiczną, w latach 1327‒1329 zhołdował większość książąt śląskich.
The coronation of Władysław the Elbow-High, symbolizing the rebirth of the Kingdom of Poland, put the dukes of Silesian provinces in a new political situation. However, they were still stuck in the era of the fragmentation, and the common belief about the equality of all Polish dukes and their equal right to the inherited patrimony made it difficult to consider recognizing the supreme power of the Cracow monarch. Many of the Silesian Piasts were negatively inclined towards Władysław the Elbow-High, perceiving him as usurping the leadership among the Polish dukes. In turn, Władysław saw them as his competitors, prepared maybe not to strip him of the crown, but to take the lost lands. In the period preceding the coronation, Władysław the Elbow-High enjoyed the best political relations with minor dukes of Upper Silesia, neighbouring to the west with Cracow territories, and with the dukes of the Świdnica line. Władysław the Elbow-High tried to take advantage of his position by entering into alliances underpinned by marriages concluded at his inspiration, acting as an arbiter (the conflict between the dukes of Wrocław-Legnica and Głogów-Oleśnica), building up his position and prestige. Elbow-High’s successes against the Silesian dukes, however, proved short-lived. A forcible solution was out of the question, as the Polish king’s capacity for military action was limited. The situation seems to have surpassed the political skills of the Polish king and his entourage, and as a result, King John of Luxembourg, possessing political and economic advantage, in the years 1327–1329 accepted a vow of fealty from most of the Silesian dukes.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 113-134
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Král proti střelci (Václav II. a Vladislav Lokýtek). Nerovná hra na šachovnici přelomu 13. a 14. století
Król przeciwko gońcowi (Władysław II i Władysław Łokietek). Nierówna gra na szachownicy na przełomie XIII i XIV wieku
King versus rook (Wenceslaus II and Władysław the Elbow-High). An uneven game on the chessboard of 13th /14th century
Autorzy:
Libor, Jan
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24987744.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Średniowiecze
Królestwo Czeskie
stosunki czesko-polskie
król Wacław II
Władysław Łokietek
Medieval Bohemian Kingdom
Czech-Polish relations
King Wenceslai II
Duke Władysław Łokietek the Elbow-High
Opis:
W latach 1290‒1305 król czeski Wacław II podjął kroki polityczne i militarne w celu zdobycia rozdrobnionych wówczas ziem polskich. Można powiedzieć, że się udało; w 1291 roku został księciem krakowskim i sandomierskim, a rolę odegrały tu skłonności szlachty małopolskiej i rezygnacja Przemysła Wielkopolskiego z jego roszczeń do ziem. Jednak fundamentalnym przeciwnikiem króla czeskiego stał się członek mazowieckiej gałęzi rodu Piastów Władysław Łokietek, który trzymał w swoich rękach Sandomierz, a także nabył kilka zamków na ziemi krakowskiej. Efektem czeskiej wyprawy wojskowej do Sieradza jesienią 1292 r. była rezygnacja Łokietka z ziemi krakowskiej i sandomierskiej oraz obietnica posłuszeństwa królowi czeskiemu. Ale czy Łokietek zamierzał dotrzymać przysięgi, jest więcej niż wątpliwe. Po śmierci króla Przemysła Wielkopolskiego Łokietek uzgodnił z Henrykiem Głogowskim podział władzy w Wielkopolsce. Kolejny akt relacji z królem czeskim miał miejsce jesienią 1297 r., kiedy Łokietek zrzekł się praw do ziemi krakowskiej i sandomierskiej w Sieradzu na podstawie nacisków wojskowych i dyplomatycznych 18 listopada 1297 r., ale za sumę 5 tysięcy hrywny srebrnej wagi krakowskiej. Pod dalszym naciskiem wystawił w Klęce akt 23 sierpnia 1299 r., w którym zobowiązał się do dymisji w Pradze na rzecz Wielkopolski, Poznania, Pomorza, ziemi łęczyckiej, kujawskiej i sieradzkiej oraz przyjęcia ich z powrotem z rąk króla jako lenno, odbierając przysięgę wierności i hołdu (homagium). W 1300 r. Wacław w Gnieźnie został koronowany na króla Polski przez arcybiskupa Świnkę. W koronacji tej wzięło udział wielu książąt piastowskich, Łokietek znalazł się w defensywie, a następnie na zesłaniu. Dopiero po klęsce Czechów na Węgrzech i najeździe rzymskiego króla Albrechta Habsburskiego na Czechy w 1304 r. Łokietek zaatakował z pomocą Węgrów Sandomierszczyznę oraz ziemię krakowską i uzyskał poparcie rycerstwa obu tych ziem. Śmierć Wacława III w 1306 r. przedstawia epilog mocowania się Przemyślidów z niewysokim Piastem.
In 1290‒1305, King Wenceslaus II of Bohemia took political and military steps to seize the then fragmented Polish lands. One could say he succeeded: in 1291 he became the Duke of Cracow and Sandomierz, partly thanks to the leanings of Lesser Poland chivalric elite and Przemysł of Greater Poland‘s resignation from his claims to the lands. However, the one to become the principal opponent of the Bohemian king was a member of the Mazovian branch of the Piast dynasty, Władysław the Elbow- High, who held Sandomierz and acquired several castles in the Cracow territory. Bohemian military expedition to Sieradz in autumn 1292 resulted in Elbow-High giving up the lands of Cracow and Sandomierz and pledging obedience to the Bohemian king. Whether Elbow-High intended to keep his oath, however, is more than doubtful. After the death of King Przemysł of Greater Poland, the Elbow- high agreed with Henryk of Głogów on the division of power in Greater Poland. The next interaction with the Bohemian king took place in autumn 1297 in Sieradz, when Elbow-High renounced his rights to the Cracow and Sandomierz lands under military and diplomatic pressure on 18 November 1297, but in return demanded the sum of 5,000 Cracow marks of silver. Under further pressure, on 23 August 1299 in Klęka, he issued a deed in which he pledged to resign in Prague and hand over Greater Poland, Poznań, Pomerania, the lands of Łęczyca, Cuiavia, and Sieradz, and to accept them back from the king as fiefs, upon an oath of allegiance and homage (homagium). In 1300 Wenceslaus was crowned king of Poland by Archbishop Świnka in Gniezno. Many of the Piast dukes took part in this coronation; Elbow- High found himself on the defensive and then in exile. Only after the defeat of the Czechs in Hungary and the invasion of Bohemia by the Roman king Albrecht Habsburg in 1304 did the Elbow-High attack the Sandomierz and Cracow lands with the help of the Hungarians, and gained the support of the knights of both lands. The death of Wenceslaus III in 1306 represents the epilogue of the Přemyslids‘ struggle against the short Piast.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 39-62
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies