Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Slavic language contact" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-17 z 17
Tytuł:
References or loans on Polish‑East Slavic borderlands? Part V
Nawiązania czy pożyczki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim? Cz. V
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084343.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Slavic dialectology
Slavic language contact
Polish‑East Slavic borderlands
dialectal geographie
Opis:
The article is a successive part of the considerations on language contacts in relation to lexis. Analysed are words characteristic of the Polish‑Eastern Slavic borderland, where it is difficult to unequivocally decide whether they are borrowings, references, or examples of the shared Slavic heritage. The following names were interpreted in this respect: binduga ‘a place by the river where wood is deposited for floating, rafts are made and launched’, chaszcze ‘thicket, bushes, scrub’, chudoba ‘livestock’, chusta ‘a sheet of linen or other clothing fabric’, chusty ‘linen (to be washed)’; chołosznie ‘trousers’, kołosza, chołosza ‘trouser leg’, łukno and ustaw ‘vessels for honey storage’ and at the same time ‘units of measurement of honey’, miękiny ‘chaff’, miękuszka ‘bread pupl’; nawleczka, nawłoka, nawłoczka ‘pillowcase, duvet cover’, ‘furniture cover’; niewiasta, niewiastka ‘daughter‑in‑law’, żmykać ‘hand‑wash’. A detailed tracing of the geography, development of individual forms, directions of the inflow of words discussed in the text shows the multiplicity of ways in which individual lexical items penetrate borderland dialect systems. The most interesting examples are those in which the same development outcome is triggered by completely different phonetic processes.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2021, 70; 101-147
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interferencje językowe na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim a interpretacja materiału gwarowego (na przykładzie wsi Choroszczynka)1
Linguistic interference at the Polish-East Slavic linguistic borderland vs. The interpretation of dialectal data (at the example of Choroszczynka village)
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375729.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish-East Slavic language contact
linguistic borderland
Polish dialects
dialects of Ukrainian outside Ukraine
kontakty językowe polsko-wschodniosłowiańskie
pogranicze językowe
gwary polskie
gwary ukraińskie poza Ukrainą
Opis:
Artykuł podejmuje kwestię interferencji w obrębie języków słowiańskich na przykładzie dwujęzycznej wsi Choroszczynka w powiecie bialskim, woj. lubelskie. Przedstawienie całości materiału z dwóch kwestionariuszy do Ogólnosłowiańskiego atlasu językowego – polskiego i ukraińskiego daje możliwość nie tylko uchwycenia osobliwości gramatycznych i leksykalnych obu zestawień przypisanych do poszczególnych gwar, ale także pokazuje nierzetelność eksploratorek prowadzących badania terenowe. W konsekwencji wpłynęło to na niezgodną z rzeczywistością interpretację faktów gwarowych zobrazowanych na mapach OLA.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 55-102
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Slavic *edī̆n- ‘one’ and Winter’s law
Autorzy:
Woodhouse, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699928.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
etymology
Slavic
language contact
second syllable
Opis:
Three approaches to the etymology of Slavic * - are developed under two complementary assumptions about the age of the forms reconstructed with short second syllable. These three approaches are tested to determine which best yields the spread of attested accentual and other forms listed in representative sources. Derivations containing the PIE neuter deictic *hed as first component are found to be the most fruitful if it is assumed that anlaut laryngeals remained in Slavic until the completion of both Winter’s law and the subsequent loss by dissimilation of one or more laryngeal reflexes, including the laryngeal component of PIE *d, in this compound word, all these reflexes having merged by this time in some kind of glottal constriction. Comments are also offered on the etymologies of Slavic * (ъ)và and Lith. võs.
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2012, 17, 3; 151-178
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Altertümliche Termini der rumänischen Viehzucht slavischer Herkunft
Autorzy:
Leschber, Corinna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678977.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Proto-Slavic language
Romanian language
animal husbandry
contact linguistics
etymology
Opis:
Archaic Animal Husbandry Terminology of Slavic Origin in the Romanian LanguageThis article analyses a number of Romanian dialectal words and expressions associated with: (1) coat colours of farm animals, like ‘black’, ‘pied’, ‘spotted white’, ‘piebald’ and ‘light brown’; and (2) different types of sheep earmarks. The study indicates that many archaic terms used to denote these meanings are Slavic in origin. In some cases, the very phonetics of the Romanian words in question proves beyond doubt that they are early borrowings from the Proto-Slavic language.Archaiczna rumuńska terminologia hodowlana pochodzenia słowiańskiegoArtykuł poddaje analizie szereg dialektalnych rumuńskich słów i wyrażeń oznaczających (1) maści zwierząt hodowlanych, np. ‘czarna’, ‘pstra’, ‘biała nakrapiana’, ‘łaciata’, ‘jasnobrązowa’ oraz (2) rodzajów piętn na uszach owiec. Archaiczne terminy używane na określenie tych znaczeń w rumuńskich dialektach mają nierzadko pochodzenie słowiańskie. W niektórych przypadkach już sama fonetyka rozpatrywanego słowa bezspornie dowodzi, że jest ono wczesną pożyczką z języka prasłowiańskiego.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rachatłukum w słowiańskich ustach1
Rachatłukum in the Slavic mouth
Autorzy:
Stachowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375742.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Slavic languages
Turkish language
etymology
language contact
loanwords
języki słowiańskie
języki tureckie
etymologia
kontakty językowe
zapożyczenie
Opis:
Two types of names for ‘Turkish delight’ are known in the Slavic languages: rahat-lokum ~ ratluk, and lokum. Even though most etymological dictionaries derive them from the same Arabo-Turkish etymon, their different structures are not discussed and the phonetic differences not explained. The aim of this paper is to establish the relative chronology of changes made to the original phrase, as well as to point out some problems which still remain more or less obscure.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 103-113
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Infinitive reduction in a migrant Shtokavian dialect in Albania: Language contact supporting Balkanization
Autorzy:
Makartsev, Maxim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049985.pdf
Data publikacji:
2022-01-25
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
infinitive
the Balkan subjunctive forms
da-forms
South Slavic dialectology
Albanian-Slavic language contacts
Opis:
Under the long-term influence of Albanian, the Shtokavian migrant dialect in Fier and the vicinity (originally the Novi Pazar-Sjenica-Tutin area) has significantly reduced the use of infinitives in verbal complements of modals. Subjunctives have mostly replaced infinitives in these contexts, bringing the dialect closer to Balkan Slavic in structural terms.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2022, 18; 45-60
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Slavic languages in contact, 5: Macedonian versus Turkish ‒ Clear and unclear changes of a and e
Autorzy:
Stachowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084482.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Macedonian
Turkish
areal linguistics
language contact
loanwords
Opis:
The paper discusses some changes of a and e, as observed in Turkish loanwords in Macedonian, which enables us to see how important these words are also for Turkish historical dialectology. In the final part of the study, a lexicographical suggestion is made: What we really need is a comparative (and, if possible, a historical) dictionary of Turkish loanwords in the Macedonian language area. Without it, we will never be in a position to establish their precise etyma.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 133-141
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
References or loans on Polish-East Slavic borderlands? Part Four
Nawiązania czy pożyczki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim? Cz. IV
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084562.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Slavic dialectology
language contact
Polish-East Slavic borderlands
dialect lexis
Opis:
The article attempts to differentiate, on the basis of selected words recorded in the Polish-East Slavic borderland, whether we are dealing with language loans or old references. The analysis takes into account e.g. ethymological, morphological and geographical criteria. The study focuses on the following words: cot ‘an even number’, czapigi, czepigi ‘plough handle’, had ‘an abominable animal’ and hydzić się ‘loathe’, ‘abhor’, ‘denigrate’, kosiec ‘scyther’, liszka ‘an odd number’, liszny/liszni ‘superfluous’, ‘supernumerary’, przewiąsło ‘a straw belt to tie sheaths siewiec ‘sower’, śloza ‘tear’, żeniec ‘harvester’, żenich, żeniuch ‘bridegroom’, ‘fiancé’, żnieja ‘female harvester’. Recognition as borrowings may be based on those word forms where phonetic elements characteristic of other languages, unknown in Polish, occur. Analysis of certain words has revealed the occurrence of Proto-Slavic and all- -Slavic words, preserved in the Polish language as relics, in peripheral areas. In some cases, it is difficult to make clear-cut decisions, because, for example, the stem of the word is a continuation of the Proto-Slavic forms, to be found in the Polish language, while the derivatives are borrowings.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 69-119
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Польско-восточнославянское пограничье (синхронный и диахронный подходы)
The Polish-East Slavic Borderland – a Synchronic and Diachronic Approach
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031224.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
language contact
Slavic dialectology
subdialect lexis
dialektal geography
linguistic bordeland
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 3; 567-579
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
George Y. Shevelovʼs Contribution to Slavic Historical-Comparative Linguistics with a Focus on Language Contact: Remarks on "A Prehistory of Slavic"
Wkład Jurija Szewelowa w językoznawstwo historyczno-porównawcze języków słowiańskich ze szczególnym uwzględnieniem kontaktu językowego. Uwagi na temat dzieła A Prehistory of Slavic
Autorzy:
Boček, Vít
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38701306.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
George Y. Shevelov
historical phonology
Common Slavic
language contact
Slavic studies
historiography of linguistics
Opis:
On the occasion of the 20th anniversary of the death of the Ukrainian linguist G. Y. Shevelov, this article attempts to evaluate his contribution to historical-comparative linguistics. Commenting on his pivotal work A Prehistory of Slavic: The Historical Phonology of Common Slavic (1964/1965), we mainly focus on how Shevelov understood the role of language contact in the development of languages in general and in the phonological development of Common Slavic in particular. His approach is analyzed with the help of our concept of paradigms of historical-comparative linguistics, working with the conventionalist, revisionist, and revolutionary paradigms.  
Z okazji 20. rocznicy śmierci ukraińskiego językoznawcy Jurija Szewelowa niniejszy artykuł podejmuje próbę oceny jego wkładu w językoznawstwo historyczno-porównawcze. Komentując jego kluczowe dzieło A Prehistory of Slavic: The Historical Phonology of Common Slavic (1964/1965), skupiamy się głównie na tym, jak Szewelow rozumiał rolę kontaktu językowego w rozwoju języków w ogóle, a w rozwoju fonologicznym języka prasłowiańskiego w szczególności. Jego podejście jest analizowane za pomocą naszej koncepcji językoznawstwa historyczno-porównawczego, która obejmuje paradygmaty: konwencjonalistyczny, rewizjonistyczny i rewolucyjny w języku.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Многоязычие в Великом княжестве Литовском в зеркале древних фамилий
Autorzy:
Гурская [Hurskaia], Юлия [IUliia]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676724.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
onomastics
proper name
anthroponymy
ancient surnames
language contact
culture clash
Balto–Slavic relations
Opis:
Multilingualism in the Grand Duchy of Lithuania as reflected in old antroponymsThis article analyses historical anthroponyms in the Vitebsk and Mogilyov areas of Belarus. The dialects of this area are categorised as transitional within the Balto-Slavic, West-East Slavic and Russian-Belorussian dialect continua. The materials used for the study are business texts from the 15–17th centuries as well as birth registers of the 17th and 18th centuries.The analysis has shown that in the eastern part of Belarus, the surnames of ancient knightly clans of the Grand Duchy of Lithuania are related to the history of a given territory. The anthroponyms reflect the phonetic, lexical, word-formation processes that have taken place in the languages of the Grand Duchy of Lithuania. What is characteristic, the anthroponyms in the analysed region often mix and impose ranks. This has been caused by the difficulties in the development of antroponyms, as well as the interference of different languages and the cultural specifics of the Grand Duchy of Lithuania.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O сложности взаимовлияния близ-кородственных языков (на примере выражения сбить с панталыку)
On the Problem of Language Contact Between Closely Related Languages: On the exemple of Russian expression sbit’ s pantalyku
Autorzy:
Николаева, Елена
Николаев, Сергей
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031526.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
loanword
phraseological unit
East Slavic languages
Polish language
linguistic affinity
etymology
Źródło:
Slavia Orientalis; 2019, LXVIII, 4; 741-750
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybór publikacji Hienadzia Cychuna wyrazem wszechstronności zainteresowań slawistycznych autora
A Volume of Henadzʹ Tsykhun’s Selected Studies as a Testimony to His Wide-Ranging Interests in Slavic Linguistics
Autorzy:
Kozłowska-Doda, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38657085.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Slavic studies
Belarusian studies
linguistics
language contact
language ecology
Opis:
This article is a review of Henadzʹ Tsykhun’s volume of selected studies entitled Prastora movy: Moŭnyia suviazi: Historyia sloŭ: vybranyia pratsy [Language Space, Language Connections, History of Words: Selected Studies]. The reviewed work describes issues of language contact, sociolinguistics, etymology and terminology. The volume concerns widely understood Slavic studies in both diachronic and synchronic aspects, with a special emphasis on the Belarusian language.
Niniejsza publikacja stanowi recenzję monografii Hienadzia Cychuna pt. Прастора мовы. Моўныя сувязі. Гісторыя слоў: выбраныя працы [Przestrzeń języka. Związki językowe. Historia słów. Wybrane opracowania]. Recenzowana praca opisuje zagadnienia kontaktów językowych, socjolingwistyki, etymologii oraz terminologii. Dotyczy szeroko rozumianej slawistyki zarówno w aspekcie diachronicznym, jak i synchronicznym, ze szczególnym uwzględnieniem języka białoruskiego.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niezabudka, wasilek, wołoszka – o dylematach w rozstrzyganiu pożyczek i reliktów dawnej wspólnoty na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim
Niezabudka, wasilek, wołoszka: on the dilemmas of resolving borrowings and relicts of an earlier community in the Polish-East Slavic Borderland
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008034.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
subdialect lexis
language contact
linguistic geography
lexical borrowing
Slavic dialectology
leksyka gwarowa
kontakty językowe
geografia lingwistyczna
zapożyczenia językowe
dialektologia słowiańska
Opis:
Na podstawie nazw kwiatów – niezabudka ‘niezapominajka’ i wasilek, wołoszka ‘chaber’ podjęto próbę rozstrzygnięcia problemu metodologicznego, jak traktować niektóre wyrazy gwarowe występujące na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim. Autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie, czy wybrane jednostki leksykalne interpretować z punktu widzenia zapożyczeń, czy też uznawać je za kontynuacje dawnej wspólnoty słowiańskiej.Jednoznaczne rozstrzygnięcie tego zagadnienia wymaga bardzo szczegółowych, wręcz drobiazgowych dociekań i ekscerpcji różnych źródeł – począwszy od słowników historycznojęzykowych przez monografie gwarowe, po publikacje z zakresu geografii językowej. Przedstawione nazwy na ogół pojawiają się dość sporadycznie w polskich gwarach na pograniczu wschodnim. Wydaje się, że trzeba tu przyjąć oddziaływanie również wschodniosłowiańskich języków literackich
Names of flowers such as niezabudka ‘forget-me-not’ and wasilek, wołoszka ‘cornflower’ are helpful in resolving a methodological problem of how to treat some subdialectal words used in the Polish-East Slavic Borderland. The author attempts to resolve whether the selected lexical items should be interpreted as lexical borrowings or as continuations of an earlier Slavic community.An unambiguous resolution of this issue requires very detailed, meticulous research and excerption of various sources, ranging from dictionaries of language history through subdialect monographs to publications on linguistic geography. The above names are generally infrequent in Polish subdialects spoken in the Eastern Borderlands. It seems that the influence of the Eastern Slavic literary languages should also be taken into account.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 163-177
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Німецькі форми назви слюсаря у польській та східнослов’янських мовах
The Names for a Locksmith in German, Polish and East Slavic Languages
Nazwy ślusarza w języku niemieckim, polskim i językach wschodniosłowiańskich
Autorzy:
Пиц [Pyts], Тарас [Taras]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38701758.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
names of crafts
loanword
assimilation
German dialects
East Slavic languages
language contact
Opis:
This article analyses the names for a locksmith in German, Polish, Ukrainian and Belarusian. The paper outlines previous explorations in this respect and identifies their shortcomings. The author presents the distribution of the forms under study in different groups of German dialects between the thirteenth and sixteenth centuries and traces their origins. He also discusses their orthographic, phonetic and morphological assimilation in the Slavic languages. The analysis of historical and linguistic sources has made it possible to identify selected phonetic and morphological processes which occurred in German and are visible in Polish, Ukrainian and Belarusian.
Niniejszy artykuł jest poświęcony analizie nazwy ślusarz w językach: niemieckim, polskim, ukraińskim i białoruskim. Opracowanie przedstawia dotychczasowe badania w tym zakresie i wskazuje ich niedociągnięcia. Autor opisuje dystrybucję badanych form w różnych grupach dialektów języka niemieckiego od XIII do XVI wieku oraz ustala ich pochodzenie. Następnie omawia ich ortograficzną, fonetyczną i morfologiczną asymilację w językach słowiańskich. Analiza źródeł historycznojęzykowych pozwoliła zidentyfikować wybrane procesy fonetyczne i morfologiczne, które zaszły w języku niemieckim i są widoczne w językach: polskim, ukraińskim i białoruskim.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksyka na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim jako świadectwo wielojęzycznej przeszłości
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38634504.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
dialectal lexis
language contact
Polish-East Slavic borderland
multilingualism
leksyka gwarowa
kontakty językowe
pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie
wielojęzyczność
Opis:
The importance of borderlands has been considered in many studies in various fields, both theoretical and empirical. In this study, the borderland is approached as a geographical term, an area in Poland which is located in close proximity to the eastern border. At the same time, this spatial understanding of the border area determines cultural, linguistic and ethnic borders, which are difficult to define precisely. This article deals with the issue of difficulties in unambiguously defining the origin of certain lexemes, a fact stemming from the complicated cultural, ethnic and linguistic past of the borderlands between the West and the East Slavic regions. This has been demonstrated drawing on the example of two words: czugun ‘cast iron’, ‘cast-iron pot’ and opołonik ‘large spoon, ladle’. On the one hand, they show the complexity of the multilingual past of the areas where they can be found; on the other hand, they are a testimony to old rural realities.
W wielu publikacjach badaczy z różnych dziedzin rozpatrywano znaczenie pogranicza zarówno w studiach teoretycznych, jak i w pracach empirycznych. W tekście pogranicze jest traktowane jako określenie geograficzne, obszar na terenie Polski znajdujący się w bezpośredniej bliskości granicy państwowej na wschodzie. Jednocześnie to przestrzenne rozumienie pogranicza wyznacza trudne do precyzyjnego wytyczenia granice kultur, języków i etnosów. W artykule zajęto się problemem trudności w jednoznacznym rozstrzygnięciu pochodzenia wyrazu, które wynikają ze skomplikowanej, wspólnej przeszłości kulturowej, etnicznej oraz językowej ziem położonych na styku zachodniej i wschodniej Słowiańszczyzny. Wykazano to na przykładzie dwóch wyrazów – czugun ‘żeliwo’, ‘garnek żeliwny’ i opołonik ‘warząchew, łyżka wazowa’ – które z jednej strony pokazują uwikłanie wynikające z wielojęzycznej przeszłości terenów, gdzie występują, a z drugiej strony stanowią świadectwo dawnych realiów wiejskich.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nu… pr˙ivet peredavajta, co tu tak˙e Mazur˙i, Polak’i luterany su… Jeszcze raz o „polszczyźnie okolic Krasnojarska” na tle innych przesiedleńczych gwar słowiańskich w Rosji
Well... greet everybody and tell that such Masures, Polish Lutherans live here... Once again about “Polish language in the area of Krasnoyarsk” against the background of other Slavic immigrant dialects in Russia
Autorzy:
Skorwid, Sergiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594328.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Slavic immigrant dialects in Russia
Northern Caucasus
Western and Eastern Siberia
dialectal systems
language contact
linguistic typology
słowiańskie gwary przesiedleńcze w Rosji
Wschodnia i Zachodnia Syberia
Kaukaz Północny
systemy dialektalne
kontakty międzyjęzykowe
typologia lingwistyczna
Opis:
The aim of this article is to introduce a typology of Slavic immigrant dialects spoken in the Russian Federation. The paper deals with two Polish and three Czech varieties located in Siberia, in the case of the Czech ones also at the Black Sea coast of the Northern Caucasus and, partly, with West Ukrainian patois of Siberian Hollanders. The author outlines the current state of their research and analyzes the most eloquent examples of the phonological and grammatical resemblances between them which appeared mainly due to the fact that their original dialectal systems have been similarly influenced by their language surroundings, first of all by Russian. In particular attention is drawn to the problem of penetration of Russian palatalized consonants to phonetic or even phonological systems of those dialects. In morphology, it is shown that the functional sphere of some grammatical categories and forms has changed in the examined dialects not only under influence from Russian, but sometimes also as a result of their independent development in an insular situation.
Celem artykułu jest przedstawienie typologii „innosłowiańskich” gwar przesiedleńczych w Rosji. Przedmiotem analizy są dwie polskie i trzy czeskie gwary występujące na Syberii oraz, w przypadku odmian czeskich, na czarnomorskim wybrzeżu Kaukazu Północnego, częściowo też zachodnioukraińska gwara Holendrów (Olędrów) syberyjskich. Autor charakteryzuje aktualny stan badań i przytacza najwyrazistsze przykłady podobieństw między nimi, które powstały przede wszystkim w wyniku analogicznego oddziaływania na pierwotne systemy tych gwar ich wschodniosłowiańskiego otoczenia językowego, zwłaszcza języka rosyjskiego. W obrębie fonetyki/fonologii zwraca się szczególną uwagę na problem przenikania rosyjskich spółgłosek spalatalizowanych do systemu omawianych gwar. W morfologii na kilku przykładach pokazano, że zakres funkcjonowania niektórych kategorii i form gramatycznych zmieniał się w badanych gwarach nie tylko pod wpływem języka rosyjskiego, ale czasem też w wyniku niezależnego rozwoju ich systemów w sytuacji wyspowej.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 289-302
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-17 z 17

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies