Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Przebinda, Grzegorz" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
„Odgadywanie” historii biblijnej w Mistrzu i Małgorzacie
“Guessing” the Biblical History in The Master and Margarita
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433443.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Biblical and apocryphal sources in the “novel about Pilate” in The Master and Margarita
the essence of the “truth” of this “novel in the novel” about Pilate
Bulgakov’s personalistic understanding of Christianity
Bulgakov’s rejection of “medieval Christianity”, using sword and violence
Źródła biblijne i apokryficzne „powieści o Piłacie” w Mistrzu i Małgorzacie
istota „prawdziwości” owej „powieści w powieści” o Piłacie
personalistyczne rozumienie chrześcijaństwa przez Bułhakowa
odrzucenie przez Bułhakowa „chrześcijaństwa średniowiecznego”, posługującego się mieczem i przemocą
Opis:
Głównym celem powyższego artykułu było udowodnienie, że Bułhakow w swym Mistrzu i Małgorzacie – poprzez obrazy Jeszui Ha-Nocri, Piłata, Mateusza Lewiego i Kaify – bronił chrześcijaństwa personalistycznego i pełnego miłosierdzia, odrzucał zaś odżywające niestety i w naszych czasach, w latach 20. XXI wieku, „chrześcijaństwo średniowieczne”, posługujące się w swych argumentacjach i praktyce przemocą oraz mieczem. Taki był właśnie, zdaniem autora powyższego artykułu, ideowy cel Bułhakowa, a środki artystyczne mające temu służyć czerpał autor Mistrza i Małgorzaty z literatury religioznawczej i biblijnej. Wbrew szeroko rozpowszechnionym opiniom Bułhakow – inaczej aniżeli powieściowy Mistrz – korzystał podczas tworzenia wątku biblijnego głównie nie ze źródłowych prac w językach obcych, lecz z przetłumaczonych na rosyjski książek na ogół popularnonaukowych, często o zabarwieniu ideologicznym, autorstwa Ernesta Renana czy Frederica Farrara. Jednak to wcale nie dogłębna znajomość historii biblijnej, lecz przede wszystkim geniusz pisarski samego Bułhakowa – wzmocniony jeszcze jego lekturami w języku przede wszystkim ojczystym, ale także przecież tłumaczeń książek obcych – pozwoliły mu „odgadnąć”, tak jak to on sam dogłębnie pojmował, historię Jeszui Ha-Nocri, Piłata, Mateusza Lewiego czy arcykapłana Kaify. W ustaleniu albo przynajmniej zarysowaniu tego wszystkiego pomogła autorowi powyższego artykułu trzydziestopięcioletnia już praca badawcza nad Mistrzem i Małgorzatą, rozpoczęła jeszcze w połowie lat 80. we współpracy z Andrzejem Drawiczem i kontynuowana potem poszukiwaniami w archiwum Bułhakowa w Moskwie, a teraz zwieńczona – jak na razie – rodzinnym tłumaczeniem na polski Mistrza i Małgorzaty, które ukazało się wraz z nowym korpusem komentarzy w 2016 roku w krakowskim wydawnictwie Znak.
The main purpose of the above article is to show how Bulgakov shapes the characters of Yeshua, Pilate, Matthew Levi and the high priest Kaifa in The Master and Margarita to defend the personalistic and merciful vision of Christianity and thus rejects the model of “medieval Christianity,” which uses violence and the sword in its arguments and practice – regretfully, a model being revived in our times. This was, according to the author of the article, the ideological goal of Bulgakov, and the artistic means intended to serve this purpose were drawn by the author of The Master and Margarita from religious and biblical literature. Contrary to widely held opinions, to create the biblical plot, Bulgakov – unlike the Master of his novel – did not use sources in foreign or archaic languages, but popular science books translated into Russian, often with an ideological colouring like those by Ernest Renan or Frederic Farrar. However, it was not Bulgakov’s in-depth knowledge of biblical history, but, above all, his literary genius – reinforced by readings mostly in his native language – that allowed him to “guess” the history of Yeshua Ha-Nozri, Pilate, Matthew Levi or the high priest Kaifa in a unique way. Findings presented in this article are a result of its author’s thirty-five-year-long research work on The Master and Margarita, which began in cooperation with Andrzej Drawicz in the mid-1980s, continued for many years in the Bulgakov Archive in Moscow, and was concluded – at least for now – with a family translation into Polish of The Master and Margarita published with a new corpus of notes and comments by the Znak Publishing House in Kraków in 2016.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2022, 5, 5; 9-30
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„To co złe, przepowiadam bezbłędnie”. Wywiad z Dmitrijem Bykowem (Kraków, październik 2019)
“What is bad, I predict without error”. Interview with Dmitry Bykov (Cracow, October 2019)
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433501.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Dmitry Bykov
writers in exile
multilingualism of writers in exile
Putin’s archaic and unreformable Russia
Dmitry Bykov on Polish literature
Wisława Szymborska
Jerzy Ficowski
Agnieszka Osiecka
Czesław Miłosz
Dmitry Bykow on Janusz Korczak
Dmitry Bykow on the film The Gorgon Case
Dmitry Bykow about Dostoyevsky
Dmitry Bykov about Solzhenitsyn
Dmitry Bykov about Andrzej Wajda
Russian writers about their captivity in Nazi Germany
the story Elzhunia by Irina Iroshnikowa
Dmitrij Bykow
pisarze na emigracji
wielojęzyczność pisarzy na wygnaniu
archaiczna i niereformowalna Rosja Putina
Bykow o literaturze polskiej
Dmitrij Bykow o Januszu Korczaku
Dmitrij Bykow o filmie Sprawa Gorgonowej
Dmitrij Bykow o Dostojewskim
Dmitrij Bykow o Sołżenicynie
Dmitrij Bykow o Andrzeju Wajdzie
rosyjscy pisarze o swej niewoli w nazistowskich Niemczech
opowieść Elżunia autorstwa Iriny Irosznikowej
Opis:
„To co złe, przepowiadam bezbłędnie”. Wywiad z Dmitrijem Bykowem (Kraków, październik 2019) Rozmowa z bardzo znanym pisarzem rosyjskim średniego pokolenia Dmitrijem Bykowem (ur. w 1967), obecnie na emigracji w USA, przeprowadzona w Krakowie w październiku 2019 roku. Dotyczy wielojęzyczności pisarzy różnych narodowości na emigracji, niereformowalności Rosji putinowskiej oraz zakresu wpływu kultury polskiej na twórczość samego Bykowa. Ważny fragment wywiadu dotyczy rosyjskich pisarzy, będących w niewoli niemieckiej podczas II wojny (Witalij Siomin, Konstanin Worobiow) oraz wstrząsającej dokumentalnej opowieści Elżunia autorstwa Iriny Irosznikowej – o polskiej dziewczynce zamordowanej przez żołnierza niemieckiego, z takim wstrząsającym mottem: „„Była sobie raz Elżunia, umierała sama / Bo jej ojciec w Oświęcimiu / Na Majdanku mama”.
“What is bad, I predict without error”. Interview with Dmitry Bykov (Cracow, October 2019) An interview with a very well-known Russian writer of the middle generation, Dmitry Bykov (born in 1967), currently in exile in the USA, recorded in Krakow in October 2019. It concerns the multilingualism of writers of various nationalities in exile, the unreformability of Putin’s Russia and the extent of the influence of Polish culture on the work of Bykov himself. An important fragment of the interview concerns Russian writers who were in German captivity during the Second World War (Vitaly Siomin, Konstanin Vorobev) and the shocking documentary story Elzhunia by Irina Iroshnikowa about a Polish girl murdered by a German soldier, with such a shocking motto: “Once upon a time there was Elżunia, she was dying herself / Because her father in Auschwitz / Mom at Majdanek”.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2023, 6, 6; 161-177
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antyputinowska Rosja Dmitrija Bykowa. Z Polską nie tylko w tle
Dmitry Bykov’s anti-Putin Russia. With Poland not only in the background
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433496.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Dmitrij Bykow jako pisarz i myśliciel
antyputinowska postawa Dmitrija Bykova
archaiczny imperializm Putina
potępienie aneksji Krymu przez Bykowa
krytyka rosyjskiego faszyzmu
sprzeciw Bykowa wobec wojny Rosji przeciwko Ukrainie
Bykow o Leszku Kołakowskim
Bykow o Wisławie Szymborskiej
Bykow o Czesławie Miłoszu
Bykow o Agnieszce Osieckiej
Bykow o Stanisławie Lemie
Dmitry Bykov as a writer and thinker
Dmitry Bykov’s anti-Putin stance
Putin’s archaic imperialism
Bykov’s condemnation of the annexation of Crimea
criticism of Russian fascism
Bykov’s opposition to Russia’s war against Ukraine
Bykov on Leszek Kolakowski
Bykov on Wislawa Szymborska
Bykov on Czeslaw Milosz
Bykov on Agnieszka Osiecka
Bykov on Stanislaw Lem
Bykov on the death of Ukrainian writer Viktoria Amelina
Opis:
Antyputinowska Rosja Dmitrija Bykowa. Z Polską nie tylko w tle Artykuł stanowi próbę opisu antyputinowskiej postawy współczesnego pisarza i myśliciela Rosji, Dmitrija Lwowicza Bykowa (ur. w 1967), poczynając od jego pierwszej powieści Uniewinnienie (2020) po jego ostatnie, z lipca 2023 roku, prowolnościowe i antyimperialne wypowiedzi już na emigracji w USA. Kluczowym tekstem pisarza jest tutaj artykuł z 2019 roku 20 lat Putina – 20 lat na biegu wstecznym, gdzie autor potwierdza swój negatywny stosunek do putinizmu jako „archaicznego imperializmu”, będącego przyczyną bezprawnej aneksji ukraińskiego Krymu przez Rosję, a obecnie – napaści Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku. W artykule omówiony jest także negatywny stosunek Bykowa do historycznego i współczesnego faszyzmu rosyjskiego, za którego przedstawiciela pisarz uważa również w znacznej mierze Fiodora Dostojewskiego. Ważnym segmentem prezentowanego artykułu jest również ogólny opis wielce pozytywnego stosunku Bykowa do współczesnej kultury i literatury polskiej – w szczególności do twórczości Leszka Kołakowskiego, Stanisława Lema, Wisławy Szymborskiej, Agnieszki Osieckiej, Czesława Miłosza. Tekst kończy się przywołaniem pełnej dramatyzmu i współczucia wypowiedzi Dmitrija Bykowa z 6 lipca 2023 roku w obliczu śmierci 37-letniej pisarki ukraińskiej Wiktorii Ameliny, która straciła życia z ran odniesionych pod rosyjskimi bombami w Kramatorsku w obwodzie donieckim Ukrainy. Artykuł stanowi jednocześnie rodzaj obszernego wstępu do lektury publikowanego zaraz poniżej w „Studiach Pigonianach” wywiadu Grzegorza Przebindy z Dmitrijem Bykowym, przeprowadzonego w Krakowie w październiku 2019 roku, przy okazji pobytu rosyjskiego pisarza na Festiwalu Conrada.
Dmitry Bykov’s anti-Putin Russia. With Poland not only in the background The article is an attempt to describe the anti-Putin stance of contemporary Russian writer and thinker Dmitry Lvovich Bykov (b. 1967), from his first novel Justification (2020) to his most recent pro-freedom and anti-imperialist statements from July 2023, when he was already in exile in the USA. The author’s key text here is the 2019 article 20 Years of Putin – 20 Years in Reverse Gear, in which the author reaffirms his negative attitude toward Putinism as “archaic imperialism”, the cause of Russia’s illegal annexation of Ukraine’s Crimea and now Russia’s February 24, 2022 attack on Ukraine. The article also discusses Bykov’s negative attitude toward historical and contemporary Russian fascism, of which the writer also considers Fyodor Dostoevsky to be largely representative. An important part of the article is also a general description of Bykov’s very positive attitude to contemporary Polish culture and literature – mainly to the works of Leszek Kolakowski, Stanislaw Lem, Wislawa Szymborska, Agnieszka Osiecka, Czeslaw Milosz. The text ends by recalling Dmitry Bykov’s dramatic and compassionate statement of July 6, 2023, on the death of the 37-year-old Ukrainian writer Victoria Amelina, who died of wounds sustained under Russian bombs in Kramatorsk, in the Donetsk region of Ukraine. At the same time, the article is a kind of extensive introduction to the reading of Grzegorz Przebinda’s interview with Dmitry Bykov, published immediately below in “Studia Pigoniana”, recorded in Krakow in October 2019 on the occasion of the Russian writer’s stay at the Conrad Festival.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2023, 6, 6; 131-159
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z archipelagu na kontynent. Polskie tropy Władimira Maksimowa
From the archipelago to the continent. Polish traces of Vladimir Maksimov
Из архипелага на континент. По польским следам Владимира Максимова
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311923.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Владимир Максимов
русский эмигрантский ежеквартальник „Континент”
сотрудничество польской эмигрантской „Культуры” и „Континента”
Наталья Горбаневская и Польша
Гедройц
Чапский и Херлинг-Грудзинский в редакции „Континента”
польские национальные авторы „Континента”
Виктор Ворошильский
Анджей Дравич
Адам Михник
украинская тематика в „Континенте”
Władimir Maksimow
rosyjski emigracyjny kwartalnik „Kontynent”
współpraca polskiej emigracyjnej „Kultury” z „Kontynentem”
Natalia Gorbaniewska a Polska
Giedroyc
Czapski i Herling-Grudziński w Radzie Redakcyjnej „Kontynentu”
polscy autorzy krajowi „Kontynentu”
Wiktor Woroszylski
Andrzej Drawicz
Adam Michnik
ukraińskie wątki w „Kontynencie”
Vladimir Maksimov
Russian émigré quarterly Continent
cooperation between the Polish émigré Kultura and Continent
Natalia Gorbanevskaya and Poland
Czapski and Herling-Grudziński in the Editorial Board of Continent
Polish national authors of Continent
Ukrainian threads in Continent
Opis:
In this article, I have attempted a synthetic analysis of the Polish threads in the editorial activity of Vladimir Maksimov (1930–1995) as head of the émigré quarterly Continent during the period of its publication in Paris (1974–1992). The main idea of Maksimov as editor was to create such a literary-political, and allegedly anti-communist, magazine in Western Europe, which would bring together people involved in the struggle for freedom throughout Eastern Europe in cooperation with Western Europe. Similar aims had already been pursued much earlier in Parisian Kultura – by Jerzy Giedroyc, Józef Czapski, Gustaw Herling-Grudzinski, who, at Maksimov’s request, joined the international editorial board of Continent, remaining on it until his death, even when the editorial board was moved to Moscow from 1992 and handed over to Igor Vinogradov as editor. Meanwhile, Maksimov during the Paris period, supported since 1976 by Natalia Gorbanevskaya, also collaborated very willingly with Poles from the communist regime – Viktor Woroszylski, Adam Michnik, Andrzej Drawicz, Cardinal Stefan Wyszynski. Both Maksimov and Gorbanievskaya, as well as their Polish authors, saw it as a part of a common struggle “For our freedom and yours” – together with Ukrainians, Czechs, Slovaks, Lithuanians, and Hungarians. The overall aim of the above article was therefore to present this very important “Polish segment” in the history of the Russian Continent in exile.
В статье предпринята попытка синтетического анализа польских нитей редакционной деятельности Владимира Максимова (1930–1995) в качестве руководителя эмигрантского ежеквартального журнала „Континент” в период его выхода в Париже (1974–1992). Главным замыслом редактора Максимова было создание такого литературно-политического и антикоммунистического журнала в Западной Европе, который объединил бы людей, занимающихся борьбой за свободу всей Восточной Европы в сотрудничестве с Западной. Схожие цели ставили перед собой гораздо раньше в парижской «Культуре» Ежи Гедройц, Юзеф Чапский и Густав Херлинг-Грудзинский, которые по просьбе Максимова вошли в международную редакцию «Континента», оставаясь в ней до самой смерти, также когда с 1992 г. офис был переведен в Москву и передан Игорю Виноградову в качестве редактора. Между тем, в парижский период «Континента» Максимов, поддерживаемый с 1976 года Натальей Горбаневской, также охотно сотрудничал с поляками из Польской Народной Республики – Виктором Ворошильским, Адамом Михником, Анджеем Дравичем и кардиналом Стефаном Вышинским. И Максимов с Горбеневской, и их польские авторы рассматривали это как фрагмент общей борьбы за «нашу и вашу свободу» – вместе с украинцами, чехами, словаками, литовцами и венграми. Таким образом, общая цель вышеупомянутой статьи состояла в том, чтобы представить этот очень важный «польский сегмент» в истории русского «Континента» в изгнании.
W artykule podjąłem próbę syntetycznej analizy polskich wątków w działalności redaktorskiej Władimira Maksimowa (1930–1995) jako szefa emigracyjnego kwartalnika „Kontynent” w okresie jego wydawania w Paryżu (1974–1992). Zamysłem głównym redaktora Maksimowa było stworzenie takiego literacko-politycznego, a zarzem antykomunistycznego czasopisma w Europie Zachodniej, które łączyłoby w sobie ludzi zaangażowanych w walce wolność w całej Europie Wschodniej we współpracy z Europą Zachodnią. Podobne cele stawiali sobie już dużo wcześniej w paryskiej „Kulturze” – Jerzy Giedroyc, Józef Czapski, Gustaw Herling-Grudziński, którzy na prośbę Maksimowa weszli do międzynarodowej Rady Redakcyjnej „Kontynentu”, pozostając w jej składzie aż do śmierci, również i wtedy, gdy redakcja od 1992 roku została przeniesiona do Moskwy i przekazana w ręce Igora Winogradowa jako redaktora. Tymczasem Maksimow w okresie paryskim, wspierany od 1976 roku przez Natalię Gorbaniewską, współpracował również  bardzo chętnie Polakami z PRL-u – Wiktorem Woroszylskim, Adamem Michnikiem, Andrzejem Drawiczem, kardynałem Stefanem Wyszyńskim. Zarówno Maksimow z Gorbaniewską, jak ich polscy autorzy traktowali są współpracę jako istotny fragment wspólnej walki o „wolność naszą i waszą” – wespół z Ukraińcami, Czechami, Słowakami, Litwinami, Węgrami. Ogólnym celem powyższego artykułu było więc przedstawienie tego właśnie bardzo ważnego „polskiego segmentu” w historii rosyjskiego „Kontynentu” na emigracji.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2023, 4 (184); 144-170
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gustaw Herling-Grudziński. Między Wschodem a Zachodem. Praca zbiorowa pod redakcją Grzegorza Przebindy, Bartosza Gąbki, Wojciecha Gruchały. Wydawnictwo Humanistic Pigonianum. Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Gustaw Herling-Grudziński. Between East and West, edited by Grzegorz Przebinda, Bartosz Gąbka, Wojciech Gruchała. Humanistic Pigonianum Publishing House. Carpathian State University in Krosno
Густав Херлинг-Грудзинский. Между Востоком и Западо, под редакцией Гжегожа Пшебинды, Бартоша Гомбки, Войцеха Грухалы. Издательство Humanistic Pigonianum. Карпатский государственный университет в Кросно
Autorzy:
Maroszczuk, Grażyna Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085258.pdf
Data publikacji:
2022-03-14
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Gustaw Herling-Grudziński
Zachód
Wschód
Europa
komunizm
literary studies
East
West
Europe
communism
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 1(177); 264-274
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosyjskie idee i wojska
Russian ideas and troops
Русские идеи и войска
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311549.pdf
Data publikacji:
2022-09-03
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
From Chaadayev to Solovyev
Russian Modern Thinkers between East and West
Russian philosophical thought between humanism and nationalism
Herzen
Chernyshevsky
Dostoevsky
Solzhenitsyn
Solovyov
Chaadayev
Opis:
The article is a modified and slightly expanded version of the introduction to my book From Chaadayev to Solovyov. Russian Modern Thinkers between East and West, to be published in autumn 2022 by Peter Lang. Due to the exceptional circumstances in which this introduction article was written – and I mean, of course, the criminal war against Ukraine, unleashed by Putin on February 24, 2022 – in the above text, I try to present the general history of 19th-century Russian philosophical thought from the perspective of their attitude to both the universal humanist tradition of Europe and to militarist nationalism in Russia, often with a religious overtone. It is from this point of view that I consider in turn the essence of the worldview of Peter Chaadayev, Aleksandr Herzen, Nikolai Chernyshevsky, Feodor Dostoyevsky, and – most extensively – Vladimir Solovyov. In the background of all these thinkers, I also refer to Putin’s criminal “Orthodox worldview” and consider the essence of Alexander Solzhenitsyn’s philosophical and political thought in general, especially with regard to Ukraine and the European Enlightenment. An important place in this article is my discussion, but also a polemic – sometimes even fundamental – with some views on Russian thought, history, and politics by Andrzej Walicki, who died in July 2022.
Статья представляет собой модифицированный и расширенный вариант введения к моей книге From Chaadayev to Solovyev. Russian Modern Thinkers between East and West, которая выйдет осенью 2022 года в Издательстве Питера Ланга. В связи с исключительными обстоятельствами, в которых была написана эта статья-введение, – а я имею в виду, конечно, преступную войну против Украины, развязанную Путиным 24 февраля 2022 года, – в вышеприведенном тексте я пытаюсь представить общую историю русской философской мысли 19-го века с точки зрения ее отношения как к общечеловеческой гуманистической традиции Европы, так и к милитаристскому национализму в России, часто с религиозной окраской. Именно с этой точки зрения я последовательно рассматриваю сущность мировоззрения Петра Чаадаева, Александра Герцена, Николая Чернышевского, Николая Данилевского и — наиболее широко — Владимира Соловьева. На фоне этих мыслителей я также отношу к преступному «православному мировоззрению» Путина и рассматриваю сущность философско-политической мысли Александра Солженицына. Важное место в этой статье занимает мое обсуждение, а также полемика, иногда даже принципиальная, с некоторыми взглядами на русскую мысль Анджея Валицкого, умершего в июле 2022 года.
Artykuł stanowi zmodyfikowaną i rozszerzoną wersję wstępu do mojej książki From Chaadayev to Solovyev. Russian Modern Thinkers between East and West, mającą się ukazać jesienią 2022 roku w wydawnictwie Peter Lang. Ze względu na wyjątkowe okoliczności, w których ten wstęp-artykuł powstawał – a mam tu na myśli, oczywiście, zbrodniczą wojnę przeciw Ukrainie, rozpętaną 24 lutego 2022 przez Putina  – staram się w powyższym tekście ukazać ogólnie dzieje rosyjskiej myśli filozoficznej XIX wieku z perspektywy ich stosunku zarówno do uniwersalnej tradycji humanistycznej Europy, jak i do militarystycznego nacjonalizmu w Rosji, jakże często o zabarwieniu religijnym.  Z tego właśnie punktu widzenia rozważam kolejno istotę światopoglądu Piotra Czaadajewa, Aleksandra Hercena, Nikołaja Czernyszewskiego, Fiodora Dostojewskiego oraz – najbardziej obszernie – Władimira Sołowjowa. Na tle tych myślicieli odnoszę się także do zbrodniczego „prawosławnego światopoglądu” Putina oraz rozważam istotę myśli filozoficzno-politycznej Aleksandra Sołżenicyna. Ważne miejsce w tym artykule zajmuje moja dyskusja, ale i polemika – niekiedy nawet fundamentalna – z niektórymi poglądami na myśl rosyjską, autorstwa zmarłego w lipcu 2022 roku Andrzeja Walickiego.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 3 (179); 196-220
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy spotkania z Andriejem Siniawskim
Three Meetings with Andrei Sinyavsky
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085205.pdf
Data publikacji:
2022-03-14
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Абрам Терц
контакты краковского подпольного журнала «Арка» с русскими писателями в изгнании в Париже
Наталья Горбаневская
Ирина Иловайская-Альберти
Владимир Максимов
Анджей Дроич
три встречи Пшебинды с Синявским - в Париже
Женеве и Краков
интервью Пшебинды и Романовского с Синявским и Розановой в Кракове в 1993 году
Andriej Siniawski
Abram Terc
kontakty krakowskiej podziemnej „Arki” z rosyjskimi pisarzami emigracyjnymi w Paryżu
Natalia Gorbaniewska
Irina Iłowajska-Alberti
Władimir Makismow
Andrzej Drawicz
trzy spotkania Przebindy z Siniawskim w Paryżu
w Genewie i Krakowie
wywiad Grzegorza Przebindy i Andrzeja Romanowskiego z Siniawskim i Marią Rozanową w Krakowie w 1993
Andrei Sinyavsky
Abram Tertz
contacts of the Krakow underground journal “Arka” with the Russian writers in exile in Paris
Natalya Gorbanevskaya
Irina Ilovajska-Alberti
Vladimir Maksimov
Przebinda’s three meetings with Sinyavsky – in Paris
Geneva and Krakow
Przebinda and Romanowski’s interview with Sinyavsky and Rozanova in Cracow in 1993
Opis:
В статье рассказывается о трех моих встречах с Андреем Донатовичем Синявским (1927–1997), русским писателем и литературным критиком, широко известным в 1970–1990 годах. Первоначально Синявский публиковался в СССР под своим именем, но с 1959 года его произведения нелегально появлялись на Западе под псевдонимом «Абрам Терц». Синявский-Терц оставался в эмиграции во Франции с 1973 до конца своей жизни. В первой части текста обсуждаются контакты, которые краковский подпольный журнал «Арка» и Анджей Дравич, великий польский знаток России, установили с русскими писателями в изгнании, жившими в Париже во времена железного занавеса (прежде всего Ириной Иловайской-Альберти, Натальей Горбаневской, Владимиром Максимовым и Андреем Синявским). Я восстанавливаю по памяти свою первую встречу с Синявским и Марией Розановой, его женой, в Фонтене-о-Роз под Парижем в 1987 году. Розанова, еще при жизни писателя, помогала мужу в его редакционной деятельности. Во второй части эссе я рассказываю о своей второй встрече с писателем в Женеве в 1988 году во время международной конференции «Тысячелетие крещения Киевской Руси», организованной профессором Жоржем Нива. В третьей и заключительной части я пишу о своей третьей встрече с Синявским и Розановой, которая произошла в Кракове в ноябре 1993 года, через два года после распада СССР. Результатом этой последней встречи стало интервью с Синявским и Розановой, подготовленное мной и Анджеем Романовским для еженедельника «Тыгодник повшехны» тридцать лет назад и опубликованное ниже с моими актуальными комментариями в виде сносок.
The above memoirs and literary essay talk about my three meetings with Andrei Donatovich Sinyavsky (1927–1997), Russian writer and literary critic, who was widely known in the 1970s–1990s. Originally, Sinyavsky published under his own name in the USSR, but from 1959 his writings appeared illegally in the West under the pen name “Abram Tertz.” Sinyavsky-Tertz remained in exile in France from 1973 until the end of his life. The first part of my text discusses the contacts that the Krakow underground journal “Arka” and Andrzej Drawicz, the great Polish expert on Russia, established with Russian writers in exile living in Paris during the times of the iron curtain (primarily Irina Ilovayska-Alberti, Natalya Gorbanevskaya, Vladimir Maksimov and Andrei Sinyavsky). I reconstruct from memory my first meeting with Sinyavsky and Maria Rozanova, his wife, at Fontenay-aux-Roses near Paris in 1987. During the writer’s lifetime, Rozanova assisted her husband in his editorial activities. In the second part of the essay I talk about my second meeting with the writer in Geneva in 1988, during the international conference on the Millennium of the Baptism of Kievan Rus’ organized by professor Georges Nivat. In the third and final part, I write about my third meeting with Sinyavsky and Rozanova which took place in Krakow in November 1993, two years after the collapse of the USSR. The result of this last meeting was an interview with Sinyavsky and Rozanova prepared by me and Andrzej Romanowski for the weekly “Tygodnik Powszechny” thirty years ago, and published below with my current commentary in the form of footnotes. keywords Andrei Sinyavsky, Abram Tertz, contacts of the Krakow underground journal “Arka” with the Russian writers in exile in Paris, Natalya Gorbanevskaya, Irina Ilovajska-Alberti, Vladimir Maksimov, Andrzej Drawicz, Przebinda’s three meetings with Sinyavsky – in Paris, Geneva and Krakow, Przebinda and Romanowski’s interview with Sinyavsky and Rozanova in Cracow in 1993.
Powyższy esej wspomnieniowo-literacki opowiada o moich trzech spotkaniach z Andriejem Siniawskim (1927–1997), znanym szeroko w swoim czasie pisarzem i krytykiem literackim, najpierw tworzącym oficjalnie w ZSRR pod własnym nazwiskiem, a następnie, od 1959, nielegalnie na Zachodzie pod pseudonimem „Abram Terc”. Od 1973 Siniawski-Terc przebywał nieodwołalnie na emigracji we Francji. W pierwszej części swego tekstu opowiadam o transgranicznych – zza komunistycznej „żelaznej kurtyny” na Zachód – kontaktach krakowskiej „podziemnej” „Arki i odrębnie wielkiego polskiego rusycysty Andrzeja Drawicza (1932–1997) z rosyjskimi pisarzami na emigracji w Paryżu (przede wszystkim z Iriną Iłowajską-Alberti, Natalią Gorbaniewską, Władimirem Maksimowem i właśnie Andriejem Siniawskim). W tejże pierwszej części rekonstruuję z żywej jeszcze, na szczęście, pamięci własnej moje pierwsze spotkanie – w 1987 w Fontenay-aux-Roses pod Paryżem – z Andriejem Siniawskim i Marią Rozanową, jego żyjącą do dziś, żoną i współpracowniczką. W części drugiej eseju opowiadam o moim następnym spotkaniu z pisarzem w 1988 w Genewie, podczas międzynarodowej konferencji poświęconej Milenium Chrztu Rusi Kijowskiej. W części zaś trzeciej piszę o spotkaniu, które miało miejsce już w Krakowie w listopadzie 1993, dwa lata po upadku ZSRR. Owocem tego ostatniego spotkania stał się wywiad z Siniawskim i Rozanową dla „Tygodnika Powszechnego”, przygotowany prawie trzydzieści lat temu wespół z Andrzejem Romanowskim, a publikowany poniżej z moim współczesnym komentarzem.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 1(177); 224-248
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Если государство преступает закон ... Интервью с Марией Розановой и Андреем Синявским (ноябрь 1993 г.)
Gdy państwo depce prawo… Wywiad z Marią Rozanową i Andriejem Siniawskim (listopad 1993)
When the State Breaks the Law…
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz Władysław
Romanowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085169.pdf
Data publikacji:
2022-03-14
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Андрей Синявский
Мария Розанова
кровавый конфликт президента Ельцина с Верховным Советом
нарушение закона президентом Ельциным
Andriej Siniawski
Maria Rozanowa
krwawy konflikt prezydenta Jelcyna z Radą Najwyższą
łamanie prawa przez prezydenta Jelcyna
Andrei Sinyavsky
Maria Rozanova
President Yeltsin’s bloody conflict with the Supreme Council
President Yeltsin breaking the law
Opis:
Приведенный выше текст представляет собой старый, но все еще актуальный разговор с известным русским писателем в изгнании Андреем Синявским (1925–1997) и его женой Марией Розановой (1921 г.р.) – в 1983–2001 гг. главным редактором журнала «Синтаксис» (издавался на русском языке в Париже). Это интервью, записанное в Кракове в конце 1993 года двумя сотрудниками краковского «Тыгодника Повшехного» и филологами из Ягеллонского университета, в основном касается драматической ситуации в Российской Федерации после кровавого конфликта между президентом Борисом Ельциным и Верховным Советом в октябре 1993 года. В отличие от большинства представителей тогдашней демократической российской интеллигенции, как в России, так и в изгнании, Синявские были решительно против Ельцина в этом конфликте. Они обвинили тогдашнего президента в том, что, сражаясь из пушек против оппозиции, даже коммунистической, он непростительно попирал закон и способствовал росту презрения ко всякой демократии со стороны зарождающегося российского общества.
The above text is an old, but still valid conversation with the famous Russian writer in exile Andrei Sinyavsky (1925–1997) and his wife Maria Rozanova (born in 1921) – in 1983–2001 editor-in-chief of the magazine “Sintaxis” (published in Russian in Paris). This interview, recorded in Krakow at the end of 1993, by two associates of Krakow’s “Tygodnik Powszechny,” and philologists from the Jagiellonian University, mainly concerns the dramatic situation in the Russian Federation after the bloody conflict between President Boris Yeltsin and the Supreme Council in October 1993. Contrary to the majority of the representatives of the then democratic Russian intelligentsia, both in Russia and in exile, the Sinyavskys were strongly against Yeltsin in this conflict. They accused the president of the time that, by fighting with cannons against the opposition, even the communist one, he unforgivably trampled the law and contributed to the growth of contempt for all democracy on the part of the nascent Russian society.
Powyższy tekst to dawna, acz nadal aktualna rozmowa ze znanym rosyjskim pisarzem na emigracji Andriejem Siniawskim (1925–1997) i jego żoną Marią Rozanową (ur. w 1921) – w latach 1983–2001 redaktorką naczelną czasopisma „Sintaxis” (wydawanego po rosyjsku w Paryżu). Wywiad ten przeprowadzony w Krakowie pod koniec 1993 roku przez dwóch współpracowników krakowskiego „Tygodnika Powszechnego”, jednocześnie filologów z Uniwersytetu Jagiellońskiego, dotyczy gównie dramatycznej sytuacji w Federacji Rosyjskiej po krwawym konflikcie prezydenta Borysa Jelcyna z Radą Najwyższą, w październiku 1993 roku. Wbrew większości przedstawicieli ówczesnej demokratycznej inteligencji rosyjskiej, zarówno w kraju jak i na emigracji, małżeństwo Siniawskich opowiedziało się w tym konflikcie zdecydowanie przeciwko Jelcynowi. Oskarżali oni Jelcyna, iż walcząc zbrojnie przeciwko opozycji, nieważne że komunistycznej, podeptał on niewybaczalnie prawo i przyczynił się do wzrostu pogardy wobec wszelkiej demokracji ze strony rodzącego się dopiero społeczeństwa rosyjskiego.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 1(177); 249-260
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdy państwo depce prawo…
When the State Breaks the Law… Interview with Maria Rozanowa and Andrei Sinyavsky (Krakow, November 1993)
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Romanowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433562.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Andriej Siniawski
Maria Rozanowa
krwawy konflikt prezydenta Jelcyna z Radą Najwyższą
łamanie prawa przez prezydenta Jelcyna
Andrei Sinyavsky
Maria Rozanova
President Yeltsin’s bloody conflict with the Supreme Council
President Yeltsin breaking the law
Opis:
Powyższy tekst to dawna, acz nadal aktualna rozmowa ze znanym rosyjskim pisarzem na emigracji Andriejem Siniawskim (1925–1997) i jego żoną Marią Rozanową (ur. w 1921) – w latach 1983–2001 redaktorką naczelną czasopisma „Sintaxis” (wydawanego po rosyjsku w Paryżu). Wywiad ten przeprowadzony w Krakowie pod koniec 1993 roku przez dwóch współpracowników krakowskiego „Tygodnika Powszechnego”, jednocześnie filologów z Uniwersytetu Jagiellońskiego, dotyczy gównie dramatycznej sytuacji w Federacji Rosyjskiej po krwawym konflikcie prezydenta Borysa Jelcyna z Radą Najwyższą, w październiku 1993 roku. Wbrew większości przedstawicieli ówczesnej demokratycznej inteligencji rosyjskiej, zarówno w kraju jak i na emigracji, małżeństwo Siniawskich opowiedziało się w tym konflikcie zdecydowanie przeciwko Jelcynowi. Oskarżali oni Jelcyna, iż walcząc zbrojnie przeciwko opozycji, nieważne że komunistycznej, podeptał on niewybaczalnie prawo i przyczynił się do wzrostu pogardy wobec wszelkiej demokracji ze strony rodzącego się dopiero społeczeństwa rosyjskiego.
The above text is an old, but still valid conversation with the famous Russian writer in exile Andrei Sinyavsky (1925–1997) and his wife Maria Rozanova (born in 1921) – in 1983–2001 editor-in-chief of the magazine “Sintaxis” (published in Russian in Paris). This interview, recorded in Krakow at the end of 1993, by two associates of Krakow’s “Tygodnik Powszechny,” and philologists from the Jagiellonian University, mainly concerns the dramatic situation in the Russian Federation after the bloody conflict between President Boris Yeltsin and the Supreme Council in October 1993. Contrary to the majority of the representatives of the then democratic Russian intelligentsia, both in Russia and in exile, the Sinyavskys were strongly against Yeltsin in this conflict. They accused the president of the time that, by fighting with cannons against the opposition, even the communist one, he unforgivably trampled the law and contributed to the growth of contempt for all democracy on the part of the nascent Russian society.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2021, 4, 4; 227-238
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sześciu rzekomych redakcjach Mistrza i Małgorzaty w kontekście polskich przekładów
About the six alleged full version of The Master and Margarita in the context of Polish translations
О шести якобы редакциях Мастера и Маргариты в контексте польских переводов
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181935.pdf
Data publikacji:
2021-06-16
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
польские переводы
соотношение художественного перевода и подлинника литературного текста
рукописи и машинописи
московские архивы Булгакова
polskie przekłady
moskiewskie archiwa Bułhakowa
stosunek literackiego przekladu do oryginału dzieła
rękopisy i maszynopisy
Polish
Polish translations of
Moscow Bulgakov Archives
manuscripts and typescripts of
literary translation in relation to the original work
Opis:
Powyższe studium powstało jako owoc długich, przeprowadzonych w latach 2017-2020, badań archiwalnych nad rękopisami i maszynopisami Mistrza i Małgorzaty, przechowywanymi w dwóch moskiewskich archiwach pisarza. Autor tekstu formuje wniosek, iż nie wszystkie polskie przekłady opierają się na najbardziej kanonicznej wersji oryginału, niektóre z nich nie podają źródła oryginalnej rosyjskiej podstawy tekstu, a dwa tłumaczenia – najstarsze Ireny Lewandowskiej i Witolda Dąbrowskiego oraz najmłodsze Jana Cichockiego – wprowadzają wręcz czytelnika w błąd co do źródła, głównie zresztą dla celów komercyjnych. Celem nadrzędnym powyższego artykułu jest jednak częściowy choćby opis pasjonujących przygód tekstu Bułhakowa, zakończony konkluzją, iż Autor nie zdążył niestety stworzyć wersji kanonicznej swego arcydzieła. To zaś pozwala niestety niektórym tłumaczom i krytykom formułować karkołomne i często nie mające absolutnie niczego wspólnego z rzeczywistością tekstologiczne hipotezy co do Mistrza i Małgorzaty.
Данное исследование было создано в результате длительных, проведенных в 2017-2020 годах, архивных исследований рукописей и машинописных текстов Мастера и Маргариты, хранящихся в двух московских архивах писателя. Автор текста приходит к выводу, что не все польские переводы основаны на наиболее канонической версии оригинала, в некоторых из них не указывается источник исходной русской основы текста, а два перевода – первый, выполненный Ирэной Левандовской и Витольдом Домбровским, и последний, автоства Яна Цихоцкого – даже вводят читателя в заблуждение относительно источника, в основном в коммерческих целях. Однако, основной целью данной статьи является частичное описание увлекательных приключений булгаковского текста, заканчивающееся выводом о том, что Автору не удалось создать каноническую версию своего шедевра. Это, к сожалению, позволяет некоторым переводчикам и критикам формулировать фантастические текстологические гипотезы о Мастере и Маргарите, не имеющие никакого отношения к действительности.
The above study was created as a result of long, conducted in 2017-2020, archival research on the manuscripts and typescripts of the Master and Margarita, kept in the writer’s two Moscow archives. The author of the text concludes that not all Polish translations are based on the most canonical version of the original, some of them do not provide the source of the original Russian basis of the text, and two translations – the oldest by Irena Lewandowska and Witold Dąbrowski and the youngest by Jan Cichocki – even mislead the reader what to the source, mainly for commercial purposes. The main goal of the above article is, however, a partial description of the fascinating adventures of Bulgakov’s text, ending with the conclusion that the Author did not manage to create a canonical version of his masterpiece. This, unfortunately, allows some translators and critics to formulate fantastic textological hypotheses about the Master and Margarita, having absolutely nothing to do with reality.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2021, 3 (175); 42-68
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Putin – przeciętny menedżer z KGB
Putin – The Average KGB Manager. Interview with Dmitry Bykov (Krosno, May 2014)
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Gołąbek, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433568.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Dmitrij Bykow o aneksji Krymu przez Rosję Putina
Putin jako człowiek bez właściwości
pożytki z odrzucenia imperializmu przez Rosję
nacjonalistyczny aspekt współczesnej polityki Ukrainy
Dmitry Bykov on Russia’s annexation of Crimea by Putin
Putin as a man without qualities
the benefits of Russia’s rejection of imperialism
the nationalist aspect of contemporary Ukraine’s policy
Opis:
Rozmowa z bardzo znanym pisarzem rosyjskim średniego pokolenia Dmitrijem Bykowem (ur. w 1967), przeprowadzona w Krośnie na Podkarpaciu w połowie maja 2014 roku, dotyczy sytuacji w Rosji oraz w Europie Wschodniej i Środkowowschodniej nazajutrz po aneksji ukraińskiego Krymu przez putinowską Rosję. Dmitrij Bykow opowiada się zdecydowanie przeciwko tej agresji, widząc w niej źródło wielu przyszłych nieszczęść Rosji, ale jednocześnie dostrzega też zgubny wymiar współczesnej polityki ukraińskiej, także – jego zdaniem – zanadto nacjonalistycznej. Gdy chodzi o ocenę funkcjonującego aż do dziś prezydenta Putina, to Bykow uznaje go za menedżera bardzo średniej klasy, a ogólnie – za człowieka bez właściwości, przepowiadając mu rychły upadek i emeryturę w jakimś zagranicznym kraju. Najciekawsze fragmenty rozmowy to jednak nie te, w których zostały sformułowane nieurzeczywistnione oczywiście przepowiednie pisarza, lecz te, w których mowa o przeszłych i aktualnych losach Rosji, która na początku XXI wieku znowu okazała się nieprzyjazna dla demokracji i dobrosąsiedzkich stosunków z bliższą i dalszą okolicą. Bykow widzi w tym swoiste rosyjskie „prawa historycznego rozwoju”, jednakże jego wizja przyszłych dziejów Ojczyzny jest daleka od fatalizmu i możemy ją nawet nazwać umiarkowanie optymistyczną.
An interview with a very famous Russian writer of the middle generation, Dmitry Bykov (born in 1967), recorded in Krosno in the Subcarpathian region in mid-May 2014, concerns the situation in Russia and in Eastern and Central Europe shortly after the annexation of Ukrainian Crimea by Putin’s Russia. Dmitry Bykov is strongly against this aggression, seeing it as the source of many future misfortunes for Russia, but at the same time he sees the disastrous dimension of contemporary Ukrainian politics, also – in his opinion – too nationalist. When it comes to the assessment of President Putin who functions to this day, Bykov considers him a very mediocre manager, and generally – a man without qualities, predicting his imminent collapse and retirement in some foreign country. The most interesting fragments of the conversation, however, are not those in which the writer’s, of course, unfulfilled predictions were formulated, but those about the past and present fate of Russia, which at the beginning of the 21st century again turned out to be hostile to democracy and good relations with its closer and more distant neighbours. Bykov sees in this peculiar Russian “laws of historical development,” but his vision of the future history of Russia is far from fatal and we can even call it moderately optimistic.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2021, 4, 4; 251-274
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy spotkania z Andriejem Siniawskim. Paryż – Genewa – Kraków (1987–1993)
Three Meetings with Andrei Sinyavsky. Paris – Geneva – Krakow (1987–1993)
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433556.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Andriej Siniawski
Abram Terc
kontakty krakowskiej podziemnej „Arki” z rosyjskimi pisarzami emigracyjnymi w Paryżu
Natalia Gorbaniewska
Irina Iłowajska-Alberti
Władimir Makismow
Andrzej Drawicz
trzy spotkania Przebindy z Siniawskim w Paryżu
w Genewie i Krakowie
wywiad Grzegorza Przebindy i Andrzeja Romanowskiego z Siniawskim i Marią Rozanową w Krakowie w 1993
Andrei Sinyavsky
Abram Tertz
contacts of the Krakow underground journal “Arka” with the Russian writers in exile in Paris
Natalya Gorbanevskaya
Irina Ilovajska-Alberti
Vladimir Maksimov
Przebinda’s three meetings with Sinyavsky – in Paris
Geneva and Krakow
Przebinda and Romanowski’s interview with Sinyavsky and Rozanova in Cracow in 1993
Opis:
Powyższy esej wspomnieniowo-literacki opowiada o moich trzech spotkaniach z Andriejem Siniawskim (1927–1997), znanym szeroko w swoim czasie pisarzem i krytykiem literackim, najpierw tworzącym oficjalnie w ZSRR pod własnym nazwiskiem, a następnie, od 1959, nielegalnie na Zachodzie pod pseudonimem „Abram Terc”. Od 1973 Siniawski-Terc przebywał nieodwołalnie na emigracji we Francji. W pierwszej części swego tekstu opowiadam o transgranicznych – zza komunistycznej „żelaznej kurtyny” na Zachód – kontaktach krakowskiej „podziemnej” „Arki” i odrębnie wielkiego polskiego rusycysty Andrzeja Drawicza (1932–1997) z rosyjskimi pisarzami na emigracji w Paryżu (przede wszystkim z Iriną Iłowajską-Alberti, Natalią Gorbaniewską, Władimirem Maksimowem i właśnie Andriejem Siniawskim). W tejże pierwszej części rekonstruuję z żywej jeszcze, na szczęście, pamięci własnej moje pierwsze spotkanie – w 1987 w Fontenay-aux-Roses pod Paryżem – z Andriejem Siniawskim i Marią Rozanową, jego żyjącą do dziś, żoną i współpracowniczką. W części drugiej eseju opowiadam o moim następnym spotkaniu z pisarzem w 1988 w Genewie, podczas międzynarodowej konferencji poświęconej Milenium Chrztu Rusi Kijowskiej. W części zaś trzeciej piszę o spotkaniu, które miało miejsce już w Krakowie w listopadzie 1993, dwa lata po upadku ZSRR. Owocem tego ostatniego spotkania stał się wywiad z Siniawskim i Rozanową dla „Tygodnika Powszechnego”, przygotowany prawie trzydzieści lat temu wespół z Andrzejem Romanowskim, a publikowany poniżej z moim współczesnym komentarzem.
The above memoirs and literary essay talk about my three meetings with Andrei Donatovich Sinyavsky (1927–1997), Russian writer and literary critic, who was widely known in the 1970s–1990s). Originally, Sinyavsky published under his own name in the USSR, but from 1959 his writings appeared illegally in the West under the pen name “Abram Tertz.” Sinyavsky-Tertz remained in exile in France from 1973 until the end of his life. The first part of my text discusses the contacts that the Krakow underground journal “Arka” and Andrzej Drawicz, the great Polish expert on Russia, established with Russian writers in exile living in Paris during the times of the iron curtain (primarily Irina Ilovayska-Alberti, Natalya Gorbanevskaya, Vladimir Maksimov and Andrei Sinyavsky). I reconstruct from memory my first meeting with Sinyavsky and Maria Rozanova, his wife, at Fontenay-aux-Roses near Paris in 1987. During the writer’s lifetime, Rozanova assisted her husband in his editorial activities. In the second part of the essay I talk about my second meeting with the writer in Geneva in 1988, during the international conference on the Millennium of the Baptism of Kievan Rus’ organized by professor Georges Nivat. In the third and final part, I write about my third meeting with Sinyavsky and Rozanova which took place in Krakow in November 1993, two years after the collapse of the USSR. The result of this last meeting was an interview with Sinyavsky and Rozanova prepared by me and Andrzej Romanowski for the weekly “Tygodnik Powszechny” thirty years ago, and published below with my current commentary in the form of footnotes.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2021, 4, 4; 205-225
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Co robić?” Nikołaja Czernyszewskiego. Próba „nierewolucyjnej interpretacji”
WHAT IS TO BE DONE? BY NIKOLAI CHERNYSHEVSKY AN ATTEMPT AT “NON-REVOLUTIONARY” INTERPRETATION
ЧТО ДЕЛАТЬ? НИКОЛАЯ ЧЕРНЫШЕВСКОГО. ОПЫТ «НЕРЕВОЛЮЦИОННОГО» ТОЛКОВАНИЯ
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604329.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Николай Чернышевский
роман Что делать? утопический социалзм
Nikołaj Czernyszewski
powieść
socjalizm utopijny
polemika z rewolucjonizmem
rozumny egoizm
Nicolai Chernysevsky
novel What is to be done?
rational egoism
Utopian Socialism
against social Revolution
Opis:
  Генезис романа Что делать? связан с тем, как Чернышевский понимал роль литературы в историческом процессе. Литература должна быть «быстрой посредницей» между наукой и жизнью, т.е. выполнять функцию служанки науки и истории. Художественная фабула была для автора лишь точкой отправления для демонстрации идей из области этики и экономики. В этической сфере учителями Чернышевского были мыслители французского Просвещения и немец Л. Фейербах, которые проповедовали идею «разумного эгоизма». В области экономической учителями Чернышевского были два последователя французского Просвещения: Ш. Фурье и К. Овен, которые в первой половине XIX века проповедовали и воплощали в жизнь идеи «социалистических ассоциаций». Все мыслители, которых Чернышевский считал своими учителями, были противниками классовой борьбы и кровавых социальных бунтов. И именно в таком разумно-эгоистическом пространстве, социалистическом, а заодно и нереволюционном духе действуют все четыре главных героя романа Что делать?: Вера Павловна, Кирсанов, Лопухов и Рахметов. Как говорил сам Чернышевский, «кому нравится фурьеризм, тому коммунизм не понравится». Чернышевский как просветитель, выступая против «идеологической рутины», проповедуя новые антропологические, этические и экономические идеи, никогда не хотел, однако, воплощать их в жизнь при помощи «классового эгоизма», тем более − «классовой борьбы».
  The origin of the novel What is to be done? by Nikolay Chernyshevsky should be linked with the way Chernyshevsky understood the role of literature in the historical process. For that Russian thinker and writer, literature was a “quick intermediary between science and life”. Thus, for him literature become subservient to science and history, and the novel was the most convenient genre for illustrating various theoretical ideas. Chernyshevsky thought that in the event of a “lack of reality” literature should, in a sense, replace it. Since his novel were created and published in a country where, according to him, reality didn’t exist, then the novel itself was to become a “matrix” of reality. The artistic plot was, for the author of What is to be done?, only a pretext for presenting some ethical and economic ideas. As regards ethics, Chernyshevsky’s mentors were the thinkers of the French Enlightenment and Ludwig Feuerbach, who propounded the idea of the so-called “reasonable egoism”. According to that theory, everybody acts to protect their own interests. However, for the proponents of the “reasonable egoism”, one’s own advantage is possible only when more general, i.e. social, interests are taken into account. Only such a “calculated theory” explains the true motives of life and becomes one of the two mainsprings of a relative historical progress. The other mainspring of that progress was a correct organisation of economic life. In this respect Chernyshevsky’s mentors were the two continuators of the French Enlightenment: Charles Fourier and Robert Owen, who, in the first half of the 19th century were giving voice to and putting into practice the ideas of cooperative socialism. All the thinkers whose authority Chernyshevsky recognised were against the class conflict and bloody social revolutions. And it is in this spirit that the four main characters of What is to be done?: Vyera Pavlovna, Kirsanov, Lopukhóf and Rakhmetov are acting. As Chernyshevsky himself used to say, “whoever likes Fourier’s ideas is not going to like communism”. While being a man of the Enlightenment, and even though he turned against the “ideological routine”, and propounded new anthropological, ethical and economic ideas, Chernyshevsky didn’t want carry them out by means of “class egoism”, i.e. bloody “class struggle”.
  Geneza powieści Co robić? jest ściśle powiązana z faktem, w jaki sposób sam Czernyszewski pojmował rolę literatury w procesie historycznym. Literatura, jego zdaniem, winna być pośredniczką między nauką a życiem, wypełniając poniekąd rolę „służki nauki i historii”. Artystyczna fabuła stanowiła zatem dla autora jedynie punkt wyjścia do demonstracji idei z zakresu etyki i ekonomii. W sferze etycznej nauczycielami Czernyszewskiego byli myśliciele francuskiego Oświecenia i Niemiec Ludwig Feuerbach, którzy głosili idee „rozumnego egoizmu”. W dziedzinie ekonomicznej Czernyszewski szedł śladami dwóch kontynuatorów francuskiego Oświecenia – Ch. Fouriera i K. Owena, którzy w drugiej połowie XIX w. głosili i wcielali w życie zasady socjalistycznych stowarzyszeń. Wszyscy zaś powyżsi myśliciele, których Czernyszewski uważał za swoich nauczycieli, byli przeciwnikami walki klas i społecznych buntów. I właśnie w takim duchu rozumnego egoizmu i utopijnego socjalizmu, a jednocześnie w duchu nierewolucyjnym myślą i działają wszyscy czterej główni bohaterowie Co robić?: Wiera Pawłowna, Kirsanow, Łopuchow i Rachmietow. Jak mówił sam Czernyszewski, „komu podoba się furieryzm, temu komunizm się nie spodoba”. Czernyszewski jako „oświeciciel”, występując przeciwko wszelkiej ideologicznej stagnacji i rutynie, głosząc nowe antropologiczne, etyczne i ekonomiczne idee, nigdy wszelako nie pragnął wcielać w ich w życie przy pomocą „egoizmu” klasowego”, ani tym bardziej „walki klas”.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2020, 170, 2
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Русь и её святые в славянском учении Иоанна Павла II. Между историей и настоящим
Ruś i jej święci w słowiańskim nauczaniu Jana Pawła II. Między historią a dniem dzisiejszym
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376008.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
dziedzictwo średniowiecznej prawosławnej Rusi
święci bracia Cyryl i Metody
św. Benedykt
dawne dzieje i religia Białorusi
Ukrainy i Rosji
święci dawnej Rusi
Jan Paweł II
prawosławie
katolicyzm
ukraiński grekokatolicyzm
ekumenizm
wiara i kultura
heritage of medieval Orthodox Rus
the Saints Cyril and Methodius
St. Benedict
early
history of Belarus
Ukraine and Russia
the saints of early Russia
John Paul II
Orthodox
Christianity
Catholicism
Ukrainian Greek Catholics
ecumenism
faith and culture
“the
two lungs of Christianity”
Vyacheslav Ivanov
meeting between Pope Francis I and the Patriarch
of Moscow Cyril I in Cuba
наследие средневековой
православной Руси
святые братья Кирилл и Мефодий
св. Ве-
недикт
средневековая история и религия Беларуси
России и Украины
святые древней
Руси
Иоанн Павел II
православие
католичество
украинскиое грекокатоличество
экуменизм
вера и культура
«два лёгких христианства» Вячеслава Иванова
встреча
папы Франтиска I патриарха Кирилла I в Гаване (Куба)
Opis:
Ruś i jej święci w słowiańskim nauczaniu Jana Pawła II. Między historią a dniem dzisiejszymW tekście podjęto próbę syntetycznego opisu stosunku Jana Pawła II – „Papieża z Polski” – doreligijnej tradycji Rusi Kijowskiej, będącej dziś wspólnym dziedzictwem i przestrzenią duchowo-historyczną dla Rosji, Ukrainy i Białorusi. Jan Paweł II, przyznając się do duchowego dziedzictwajagiellońskiej Rzeczpospolitej Obojga Narodów, głosił w swoich dokumentach, wypowiedziach,pielgrzymkach i postawach życiowych „ekumenizm większej Europy”. Należą tutaj zarównokatolicki Zachód i Europa Środkowowschodnia, mające za duchowego patrona św. Benedykta,jak i prawosławna oraz greckokatolicka Europa Wschodnia, której patronują bracia Cyryl i Metody.Polski papież często nawiązywał w tym kontekście do zasady „dwóch płuc chrześcijaństwa”,sformułowanej w 1930 roku przez rosyjskiego poetę-symbolistę i myśliciela Wiaczesława Iwanowa.W tym szerokim ekumenizmie – będącym podstawą wizji „Europy od Atlantyku aż poUral” polskiego Papieża – swe miejsce mogą odnaleźć zarówno katolicy obrządku łacińskiegoi grekokatolicy obrządku bizantyńskiego jak i prawosławni wszystkich narodów Europy Południowej i Wschodniej. W artykule zostało podkreślone, że ekumeniczna postawa Papieża z Polskiw szczególności wobec rosyjskiego prawosławia przyczyniła się do epokowego, pierwszegow ogóle w dziejach spotkania papieża z moskiewskim patriarchą – stało się to 12 lutego 2016roku w Hawanie na Kubie za sprawą papieża Franciszka I i moskiewskiego patriarchy Cyryla I.
The article attempts a synthetic description of the attitude of John Paul II – “the Pope from Poland” – to the religious tradition of Kievan Rus, a territory of shared spiritual and historical heritage for Russia, Ukraine, and Belarus. Identifying himself with the heritage of the Jagiellonian Polish-Lithuanian Commonwealth, John Paul II preached the “ecumenism of a greater Europe” in his official documents and statements, during his pilgrimages, and through the example of his own life. His teaching encompassed both, the Catholic West and Central Europe, with their spiritual patron in the figure of St. Benedict, as well as the Orthodox and Greek Catholic Eastern Europe, patroned by the brother saints Cyril and Methodius. Speaking of European spirituality the Polish Pope often referred to the metaphor of “the two lungs of Christianity” coined by the Russian symbolist poet and thinker, Vyacheslav Ivanov, in 1930. This broad ecumenical concept, which stands at the basis of the Pope’s vision of “Europe from the Atlantic to the Ural Mountains,” brings together the Roman Catholics, the Greek Catholics of the Byzantine Rite, and the members of all the Orthodox churches functioning among the nations of southern and eastern Europe. The article underlines the importance of the ecumenical stance of the Polish Pope and shows how his openness towards the Russian Orthodox Church prepared ground for the first historical meeting of a pope and a patriarch of Moscow – this epochal event happened in Cuba on 12 February 2016 between Pope Francis I and the Patriarch of Moscow and all Rus’ Cyril I.
Автор предпринял попытку синтетического описания отношения Иоанна Павла II – «Папы из Польши» — к религиозному наследию Киевской Руси как части духовно-и- сторического пространства, общего для России, Украины и Беларуси. Иоанн Павел II, черпая из духовного наследия ягеллонской Речи Посполитой, одновременно в своих высказываниях, апостольских визитах, жизненной позиции и документах выступал за «экуменизм Европы побольше», включающей как католический Запад и Централь- но-восточную Европу, под духовным покровительством св. Бенедикта, так и Восточную Европу, покровителями которой являются братья Кирилл и Мефодий. В данном контексте польский Папа часто обращался к принципу «двух лёгких христианства», сформулированному в 1930 году российским поэтом-символистом и мыслителем Вяче- славом Ивановым. В этом широком экуменизме как идейном базисе папского видения «Европы от Атлантики до Урала» своё место могут найти как верующие Римско-ка- толической и Греко-католической, так и Православной церквей всех народов Южной и Восточной Европы. В статье подчёркивается, что экуменическая позиция польского Папы, в особенности по отношению к русскому православию, стала одним из важных факторов, благодаря чему стала возможна первая в истории встреча Папы – Франциска I с Патриархом Московским и всея Руси – Кириллом I – состоявшаяся 12 февраля 2016 года в Гаване на Кубе.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2020, 3, 3; 49-74
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contra spem spero. Spotkania Herlinga z Szałamowem
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695759.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Gustaw Herling-Grudziński, Inny Świat Herlinga, Dziennik pisany nocą, Warłam Szałamow, Opowiadania kołymskie, przekłady polskie Opowiadań kołymskich, Opowiadania kołymskie w Italii, demokratyczna Rosja, „inna Rosja”, Rosja w polskich oczach
Opis:
Artykuł stanowi próbę całościowego, syntetycznego opisu stosunku Gustawa Herlinga-Grudzińskiego(1919–2000) – wielkiego polskiego pisarza na emigracji, w przeszłości (1940–1942) więźnia stalinowskich łagrów, a potem autora Innego Świata (1951) – do twórczościWarłama Szałamowa (1907–1982), wybitnego pisarza rosyjskiego, tworzącego w ZSRR, wcześniej(1929–1931; 1937–1951) długoletniego więźnia sowieckich łagrów. Szałamow jest przedewszystkim znany jako autor genialnych, acz niezwykle mrocznych Opowiadań kołymskich(pisane w 1954–1962, publikowane od 1966–1967), autobiograficznych, ale głównie opisującychkondycję człowieka pierwszej połowy XX wieku w warunkach skrajnie nieludzkich. Czytającgorliwie Szałamowa od początku lat 70. aż do końca życia, Herling poszukiwał u tegorosyjskiego pobratymca (którego znał oczywiście jedynie z lektury), odpowiedzi zarównona pytania o znaczeniu historycznym, jak i te o wymiarze metafizycznym. Z jednej strony,postawa i twórczość ludzi jak Szałamow była dlań dowodem na istnienie „innej Rosji”,niejako „źródła podziemnego” w procesie nieuchronnego, jak wierzył Herling, wyzwalaniaEuropy Wschodniej i Środkowej z jarzma komunizmu. Z drugiej wszak strony, polski pisarznie przyjmował skrajnie pesymistycznego obrazu świata i człowieka Szałamowa, wierzącgorąco, iż w każdej istocie ludzkiej istnieje – mówiąc językiem Franza Kafki – „twarde jądro”,którego nie jest w stanie wykorzenić najbardziej nieludzki ustrój. Nie potrafiły tegodokonać ani nazizm, ani komunizm, określane przez Herlinga mianem „braci-bliźniaków”.Polski pisarz uznawał ostatecznie Szałamowa – dodajmy, iż przekonanego ateistę – za osobęświętą, obok notabene takich arcyważnych dla Europy postaci, jak ojciec Maksymilan Kolbe,Janusz Korczak, Albert Camus czy Franz Kafka.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2019, 2, 2
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies