Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Prussian partition" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 36
Tytuł:
Polityczne i gospodarcze następstwa zaboru pruskiego
Economic and Political Consequences of Prussian Partition of Poland
Autorzy:
Hryniewicz, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414219.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
Prusy
niemiecka gospodarki
gospodarka folwarczna
potencjał wojskowy i ekonomiczny
Prussia
German economy
manor economy
economic and military capacity
Opis:
Po rozbiorze Polski w 1795 r. zachodnie tereny kraju – głównie Wielkopolska – stały się częścią państwa pruskiego. Polska i Prusy należały do wschodnioeuropejskiego kompleksu gospodarczego, ale Prusy były nieco lepiej rozwinięte gospodarczo i lepiej zorganizowane. W XIX w. pruskie elity były nastawione romantycznie i prowadziły politykę bastionu zorientowaną na obronę Niemczyzny przed naporem Słowian. Pruskie państwo odgrywało wiodącą rolę w gospodarce i podporządkowało ją celom militarnym. Przykład państwa pruskiego był szczególnie popularny wśród polskich elit na początku XX w. Na podstawie pruskich wzorów Polacy uczyli się, że głównym aktorem nie jest jednostka, ale państwo. Przypadek państwa pruskiego był po 1918 r. źródłem inspiracji dla ideologii narodowej. Badania nad polskimi gminami dowodzą, że wpływ zaboru pruskiego na współczesny rozwój Polski był raczej szkodliwy niż wspierający.
After partitions of Poland in 1795 its west territory (Wielkopolska) became a part of Prussia. Poland and Prussia were parts of east European complex of economy, but Prussia was more developed and better organized than Poland. During the XIX century Prussian elites were romantically oriented and dealt with bastion policy which was oriented towards defending the Germans against the Slavs. Prussian state played main role in economy and subordinated it to the military oriented goals. Prussian case was extremely popular among Polish elites at the beginning of XX century. At the base of Prussian patterns the Poles learnt that main actor in economy is not individual unit but the state, and Prussian case was the source of inspiration for strong nationally oriented ideology in Poland after 1918. Research on Polish communes proved that impact of Prussia on contemporary development in Poland was rather damaging than uncourageous.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2003, 3(13); 61-78
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces tworzenia struktur państwowych na ziemiach II i III zaboru pruskiego przez polskie czynniki polityczne w latach 1806-1807
Setting Up the Structures of the Future Polish State on the Territory of Second and Third Prussian Partition 1806-1807
Autorzy:
Goclon, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104480.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
The years 1806-1807 were times of change in the history of the Polish nation. Military campaigns, that took place on the Polish ground were of much importance for the fortunes of Polish statehood. In 1806 Napoleon’s military forces entered central Europe and shortly afterwards destroyed the whole political establishment from 1795. Eleven years after the fall of the Commonwealth the issue of Polish independence known as "The Polish Question” remained very much alive. The Great Army was considerably weak and far away from the borders of France. Moreover, The Great Army needed to have newly occupied territories under its rule and to maintain Paris’ hegemony in these regions of Europe, and to strengthen it using Polish armed forces. The approval of the Polish society was one of the most important factor that was responsible for the negotiations concerning the rebirth of the Polish independent State. In the Polish social common consciousness there is an opinion that the rebirth of Polish statehood created by Napoleon in the shape of the Duchy of Warsaw was started on 22 July 1807. On that day the creation of a new state was proclaimed. Nevertheless, the date of the creation of the new slate is quite debatable. In June 1807 the founding stone of the nation was the creation of the structures of the Polish state. The breakthrough was in the autumn of 1806 when, during his victorious war campaign, Bonaparte defeated the Prussian Army, and on 27 October he entered Berlin. Then it was agreed upon that the rebirth of the Polish state was possible with the help of the powerful Napoleonic France. The pro-French attitude of Polish society was the result of its experience with the Russians’ and the Prussians’ solutions for "the Polish Question” that brought only disappointment. It is to be noted that in the contemporary history of Europe the changes made during the dictatorship rule of Napoleon were visible in a broader scope. The triumphal march of the invincible Great Army led by ‘the God of war’ in the region of Central and Eastern Europe was the fact that made Poles believe in regaining of Poland’s independence. Towering genius of Corsican conquered entirely Europe. People admired him and praised him as saviour of the patria and this opinion is undoubtedly true. It is worth highlighting the fact that with the fall of the Commonwealth the Polish administration was almost completely destroyed and after 12 years of state’s non-existence there was a beginning of reconstruction the Polish administration’s structure on the basis of the remnants of the Prussian administration. National institutions introduced in the period of the Governing Commission (brought into being by Napoleon on 14 January 1807 and functioning as the chief governing body and having executive rights) became one of the essential elements in creating the Duchy of Warsaw. There were some changes after the introduction of the constitution of the Duchy of Warsaw, whose purpose was to modify the structures that had been previously created in the years of the Commission (dissolved on 5 October 1807). Since then the state structure which had been created survived not only the times of the Duchy of Warsaw but also to some extent functioned till the years of the Polish Kingdom, namely between 1815-1831. The modification of ‘Poland invaded by the Prussian king’ (as the area under the power of the Commission was commonly called till July 1807) into the Duchy of Warsaw enabled Poles to maintain their national feeling with its own parliament, army, judiciary system, public administration, education and Polish as an official language throughout the life of two Polish generations.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2005, 79; 41-56
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy polskiego szkolnictwa zaboru pruskiego i rosyjskiego na kartach „Szkoły” 1868-1914
Problems of the Polish Educational System in the Prussian and Russian Partition Zones on the Pages of “Szkola” (School) 1868-1914
Autorzy:
Wnęk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956523.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Prussian and Russian Partition Zones
Polish Educational System
“Szkola” (School) 1868-1914
polskie szkolnictwo
zabór pruski
zabór rosyjski
czasopismo „Szkoły”
1868-1914
Opis:
The article discusses the period 1868-1914. At that time in Lvov, a pedagogical magazine entitled Szkoła (“School”) was published, in the columns of which one could find articles dealing with the problems of the Polish educational system in the Prussian and Russian partition zones. They were primarily letters and publications based on information obtained from brochures, newspapers and periodicals issued in the Grand Duchy of Poznan and the Kingdom of Poland. The news concerning Polish education published in Szkoła were non systematic and did not appear in cycles. Nevertheless, they possessed largely informative value for the readers of the periodical. They depicted the struggle to preserve the Polish language in schools, the questions connected with educating at an elementary and secondary level. Some papers provided information about schools for apprentices and schools of rural economics for girls. Galician autonomy created opportunities for freedom of  expression on various topics. Owing to this, the journalists printing their articles in Szkoła openly denounced the abuses of Germans and Russians, criticised Germanization and Russification.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2008, 24; 23-46
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Umundurowanie służby leśnej na obszarze zaboru pruskiego w końcu XIX wieku
Forest service attire in the Prussian partition of Poland at the end of the 19th century
Autorzy:
Jażdżewski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009579.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
mundury
zabor pruski
historia
lesnictwo
sluzba lesna
wiek XIX
uniform
forest administration
the prussian state
Opis:
Nearly one and a half century ago, a large territory of Poland became part of the Prussian (since 1871 – German) State. In the territories annexed as a result of the Three Partitions, forest administration structured on the Prussian model was very soon installed. This entailed adoption of the Prussian uniforms by the new forest administration. The forest service uniforms studied in this paper were introduced by virtue of the Regulations of 29 December 1868. Three kinds of uniforms were in use at the end of the 19th century: forest, temporary and state one. These basically consisted of a frock coat, trousers, a hat or a cap, and a coat.
Źródło:
Sylwan; 2009, 153, 11; 786-792
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uposażenie parafii obrzańskiej i wybrane aspekty działalności duszpasterskiej w okresie pocysterskim w latach 1836-1861
Endowment of the Parish in Obra and Selected Aspects of its Pastoral Activity in the Post-Cistercian Period in the Years 1836-1861
Autorzy:
Zając, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040132.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Obra
the Prussian Partition
kasta cystersów
pastoral ministry
beneficjum parafialne
retired priests
monastic libraries
Jesuits
Karol Antoniewicz SJ
Fr. Aleksander Jełowicki
Fr. Piotr Widawski
Fr. Władysław Lewandowski
Opis:
After 1836 the income of the parish priest and the parish were to be guaranteed by the Prussian administration, but the full amount was not paid for several years. The original project of opening a home for retired priests was never realized. The parish priest was assisted in his pastoral ministry by Fr. Piotr Widawski, who actually fulfilled the responsibilities of the curate. Charitable work was continued, especially the support of the widows who lived in the parish hospital, but eventually the Prussian authorities ordered for it to be shut down. Patriotic activity was also pursued and parish branches of the Polish League (Liga Polska) were founded. A short stay of the Jesuits was marked by an untimely death of Fr. Karol Antoniewicz, who was buried in the crypt of the church in Obra.
Źródło:
Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski; 2013, 8; 167-205
1731-0679
Pojawia się w:
Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórcy „Lecha. Gazety Gnieźnieńskiej” do 1914 roku
The creators of “Lech. Gazeta Gnieźnieńska” up to 1914
Autorzy:
Gzella, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/484467.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Gniezno
zabór pruski
„Lech Gazeta Gnieźnieńska”
prasa polska
1895–1914
Prussian partition
“Lech Gazeta Gnieźnieńska”
Polish press
Opis:
W latach 1895–1914 przez redakcję „Lecha” przewinęło się 25 redaktorów, którzy decydowali o treściach publikowanych w piśmie. W tej grupie przeważali ludzie urodzeni w Wielkopolsce, stosunkowo młodzi (między 20 a 30 rokiem życia), nieźle wykształceni. Część z nich posiadała już doświadczenie dziennikarskie, pracując w redakcjach Poznania, Kościana, Bydgoszczy. Ponad połowę można zaliczyć do grona dziennikarzy pracujących w tym zawodzie wiele lat. Wszyscy tworzyli pismo wartościowe, popularne, poruszające aktualne problemy społeczne i polityczne.
In the years 1895–1914 there were 25 editors working for “Lech” who determined the content published in the journal. The group was dominated by people born in the Wielkopolska region, relatively young (between 20 and 30 years old) and well educated. Some of them had already had experience in journalism, working in editor’s offi ces in Poznań, Kościan and Bydgoszcz. More than half worked in this profession for many years. All of them created the journal that was valuable, popular, touching current social and political issues.
Źródło:
Studia Medioznawcze; 2014, 2 (57); 199-209
2451-1617
Pojawia się w:
Studia Medioznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad rodziną w miastach zaboru pruskiego w XIX i na początku XX wieku. Stan obecny i perspektywy badawcze
Research on the Family in the Towns of the Prussian Partition in the 19th and at the Beginning of the 20th Centuries. The Present State of Research and Its Prospects
Autorzy:
Zielińska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367698.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Jewish family
age of newlyweds
infant mortality
town
Prussian partition
19th–20th centuries
Opis:
The article deals with the problem of demographic changes that take place in the families living in towns of the Prussian partition in the 19th century and at the beginning of the 20th. The most important populational parameters have been presented; on the basis of these parameters it is possible to observe trends and the directions of changes, which are part of a much wider, pan-European process of demographic transformation. The research has been carried out on the basis of the information concerning a few towns of the Prussian partition (Toruń, Poznań, Gdańsk, Elbląg, Starogard, Chojnice, Chełmża).A special attention has been paid to a decreasing age of newlyweds, disappearing barriers for mixed (interfaith) marriages, loosening of social and professional requirements, and weakening of the territorial barrier while choosing the spouse. The fact worth noticing is that the interval between the day of birth and the day of baptism was longer than before.Other facts that are of interest are: a decrease of the rate of birth/mortality, as well as of the coefficient of births and deaths at the turn of the 19th and 20th centuries. Another sphere that has been researched is the value of infant mortality, quite high in the 19th century and slowly diminishing afterwards. A combination of civilisational processes, mental changes of human beings and changes in their customs had a decisive impact on the shape and size of the family. It was the beginning of essential transformations, which are still taking place now and keep influencing the demographic situation of the population.The article also contains a proposal of further demographic research on the Jewish family in the towns of the Prussian partition, because that subject is often omitted. In the end, some new directions of research have been suggested and an introductory literature has been given, too.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 1; 163-181
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akta szkół w strukturze zasobów archiwów diecezjalnych na byłym terytorium zaboru pruskiego
School files in the structure of the diocesan archives resources on the territory of the former prussian partition
Autorzy:
Lisowska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166123.pdf
Data publikacji:
2016-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
zabór pruski
archiwa diecezjalne
szkoły katolickie
Prussian partition
diocesian archives
church school’s
Opis:
W niniejszej pozycji analizie poddane zostaną akta szkół zarchiwizowane w zasobach archiwów diecezjalnych na byłym terytorium zaboru pruskiego: Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu, Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie i Archiwum Diecezjalnego w Pelplinie. Wybór materiału badawczego zależny jest od rozumienia pojęcia „terytorium zaboru pruskiego”. W moim przekonaniu oznacza ono obszar, który znalazł się w zarządzie władz pruskich w wyniku zaborów, a nie jak w przypadku diecezji warmińskiej i diecezji wrocławskiej w wyniku wojen, sukcesji i umów międzypaństwowych. Problematyka akt szkół kościelnych w zasobach archiwów diecezjalnych na byłym terytorium zaboru pruskiego stanowi wycinek badań nad oświatą Kościoła katolickiego w Polsce. Pozwala także wyznaczyć kierunek analizy kolejnych materiałów archiwalnych z tego zakresu. Wprowadza badacza w zagadnienie programów naukowo-wychowawczych placówek prywatnych, w tym kościelnych oraz ich porównanie z powszechnymi programami państwowymi.
In this article will be analyzed school files, which are archived in the diocesan archives on the territory of the former Prussian partition: Archives of the Archdiocese of Poznan, Gniezno Archdiocesan Archives and Archives of the Diocese in Pelplin. The choice of research materials dependends on understanding the concept of „territory of the Prussian partition.” In my view, it is the area that was on the board of the Prussian authorities as a result of partitions of Poland, and not, as in the case of the diocese of Warmia and the diocese of Wrocław as a result of the wars of succession and international agreements. The issue of an acts of church schools in the diocesan archives on the territory of the former Prussian partition is a section of research on the education of the Catholic Church in Poland. It also determine the direction of further analysis of archival materials in this field. It introduces a researcher at the issue of scientific and educational programs, private institutions, including the Church, and to compare them with common state programs.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2016, Zeszyt, XXX; 252-265
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Kanty Działyński’s Activity in the Insurgent Authorities Under the Prussian Partition in the Years 1863–1864
Autorzy:
Stanulewicz, Maksymilian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618389.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
January Uprising
the Prussian partition
Polish Secret State
the National Government
Committee of Wielkopolska
powstanie styczniowe
zabór pruski
tajemne państwo polskie
Rząd Narodowy
Komitet Wielkopolski
Opis:
The article concerns the activity of Count Jan Działyński in the January Uprising national authorities under the Prussian rule. Działyński was a representative of the family, which belonged to one of the most prominent families in Wielkopolska in the 18th and 19th centuries. In the time of partitions, the Działyńscy family was fully committed to Poland’s independence issue. During the January Uprising, Jan, the last male representative of the family, held important functions in the national administration of the Prussian partition. He was both the head of the Committee of Wielkopolska, and after its fall – the war organizer. Działyński supported the Uprising not only organizationally and financially – within a year, he allocated for this purpose the equivalent of the annual income of his assets – but he also participated in the biggest battles fought by insurgent groups from the Prussian partition, namely the battles of Pyzdry and Ignacew. He showed not only courage but also military talents, thus continuing the tradition of his father and grandfather, both insurgents.
Opracowanie dotyczy działalności hrabiego Jana Działyńskiego we władzach narodowych powstania styczniowego w zaborze pruskim – reprezentanta rodziny, która należała do jednego z najwybitniejszych rodów wielkopolskich w XVIII i XIX w. Działyńscy w okresie zaborów z niezwykłą aktywnością angażowali się w sprawę niepodległości Polski. Jan, ostatni męski przedstawiciel rodziny, również piastował w okresie powstania styczniowego ważne funkcje w administracji narodowej zaboru pruskiego. Był zarówno szefem Komitetu Wielkopolskiego, jak i – po jego upadku – organizatorem wojennym zaboru pruskiego. Wspomagał powstanie nie tylko organizacyjnie i finansowo, przeznaczając na ten cel w ciągu roku równowartość rocznych dochodów ze swych dóbr, ale też walczył z bronią w ręku w największych bitwach, jakie stoczyły zgrupowania powstańcze z zaboru pruskiego: pod Pyzdrami i Ignacewem. Wykazał się tam odwagą i talentami militarnymi, kontynuując tym samym tradycje swego ojca (powstańca listopadowego) i dziada (powstańca kościuszkowskiego).
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prussian geological maps of Northern Poland in the archives of the Polish Geological Institute and their current application in geology
Autorzy:
Małka, A.
Jegliński, W.
Relisko-Rybak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/92538.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Oddział Kartograficzny Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Tematy:
geological maps
Prussian partition
19th century
Northern Poland
young glacial area
Opis:
The article characterizes first general geological (lithological-stratigraphical) maps presenting Quaternary deposits in Northern Poland. These were the maps of territory of the Prussian partition, elaborated by German geologists from Prussian Geological Survey “Königlich Preussische Geologische Landesanstalt”. After Poland regained its independence they became a basis for many Polish geological publications. The article discusses the chronology and objectives of the main cartographic works of German geologists operating in the area of present-day Northern Poland (general and detailed geological maps) and briefly presents the methodology of geological mapping of lowlands at the scale of 1:25,000. The authors present initial results of the sheet inventory of the Prussian geological map at the scale of 1:25,000 owned by the Polish Geological Institute – National Research Institute (PGI–NRI). Quick search of Prussian map sheets is enabled with the created GIS data base which contains basic information about sheets, i.e. map title, year, author/authors, sheet title and topographic map designation. The applied relations between data and their spatial reference make it possible to dynamically generate section map and perform spatial analyses of any type. The multiuser geodatabase was created using ESRI and Oracle technologies. Until now the inventory covered the sheets available in the archives of the Marine Geology Branch of PGI–NRI in Gdańsk and the Pomeranian Branch of PGI–NRI in Szczecin. The article also presents examples of Prussian topographic and geological maps used to realize the objectives of the surface geology of Poland. Sheets of Prussian maps are a very valuable basis for elaboration of general and detailed Polish geological maps. Prussian maps make it possible to recreate the earlier geological, geomorphological and hydrographic picture of terrains which are now highly developed and antropogenically transformed. They are often used for the purpose of various time-spatial analyses, mostly to evaluate the dynamics and pace of erosional and accumulative coastal processes of the Southern Baltic coast. The maps of this type help to reconstruct and forecast the development of river mouths and to recreate the location of excavations and inactive open-cut mines of sand, gravel, clay, brown coal and amber. Old maps documenting the exact location of exploited deposits have practical application in geo-tourism.
Źródło:
Polish Cartographical Review; 2016, 48, 4; 185-196
2450-6974
Pojawia się w:
Polish Cartographical Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Matura examinations in Mathematics in the Prussian Partition of Poland from the 18th to the early 20th century
Autorzy:
Domoradzki, Stanisław
Karpińska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/749699.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Matematyczne
Tematy:
history of mathematics education in Poland in 18th-20th c., world’s first Matura examinations, Matura examinations in the II Republic of Poland.
Opis:
Wartykule dokonujemy analizy pierwszych matur z matematyki przeprowadzonych w latach 1789–1805 w szkołach funkcjonujacych na terenach I Rzeczypospolitej i zagarnietych przez Królestwo Prus na mocy traktatów rozbiorowych. Prezentujemy charakterystykę zmian egzaminu maturalnego z matematyki na Pomorzu Nadwiślańskim i w Wielkopolsce, poczawszy od wojen napoleonskich aż do 1918 roku. Szczególną uwagę skupiliśmy na porównaniu matur z matematyki w szkołach katolickich, protestanckich oraz symultannych (dwuwyznaniowych – katolickich i protestanckich). Ponadto dokonujemyporównania dziewiętnastowiecznych matur z matematyki z pierwszymi maturami w II Rzeczypospolitej. W naszej opinii praca ta jest pierwsza, która obejmuje tak zakreslony temat.
In this article we discuss the first Matura examinations in mathematics conducted in the years 1789–1805 in the territory of the Kingdom of Poland occupied by Prussia on the basis of partition treaties. We present characteristics of the evolution of the Matura examinations in mathematics in the territory of Vistula Pomerania and Greater Poland, from the Napoleonic Wars until 1918. Particular attention is paid to the comparison of the Matura examinations in this subject in Catholic, Protestant and simultaneous schools (including both denominations, Catholic and Protestant). We also compare the 18thcentury Matura examinations in mathematics with the first Matura examinations in the Second Republic of Poland. In our opinion, this article is the first one that presents such approach to this topic.
Źródło:
Antiquitates Mathematicae; 2017, 11
1898-5203
2353-8813
Pojawia się w:
Antiquitates Mathematicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabór pruski wobec Aktu 5 listopada
The Prussian Partition in the face of the Act of 5th November
Autorzy:
Łysoń, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164434.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Niemcy
Akt 5 listopada
zabór pruski
pierwsza wojna światowa
Germany
the Act of 5th November
the Prussian Partition
World War I
Opis:
This article is an attempt at presenting the reception by the political elites of the Prussian Partition of the so-called Act of 5th November declared in 1916 by the central powers. It proclaimed the establishment of an independent Polish state as a protectorate of the central powers. The country’s territory was to encompass the parts of the Kingdom of Poland occupied by Germany and Austria-Hungary which formerly had been incorporated into Russia. The article presents briefly the political and social situation in the Prussian Partition at the time of the outbreak of WWI. The author presents primarily the attitudes of Polish political elites from the Poznań Province to the declaration. He also presents the political situation on the German side in the Prussian Partition. The article concludes with an indication that further research is required into the Partition’s political and social issues during World War I.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2017, 2 (13); 42-56
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drogi do powstania wielkopolskiego. Spojrzenie z perspektywy stulecia
The roads to the Greater Poland Uprising. A look from the perspective of a century
Предпосылки Великопольского восстания. Взгляд по прошествии столетия
Autorzy:
Tym, Juliusz S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1925840.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
powstanie wielkopolskie
Polska Organizacja Wojskowa Zaboru Pruskiego
Mieczysław Paluch
radykalizm
przygotowania zbrojne
Greater Poland Uprising
Polish Military Organization of the Prussian Partition
radicalism
armed preparations
Великопольское восстание
Польская военная организация „Прусского Раздела”
Мечислав Палюх
радикализм
подготовка вооружения
Opis:
W artykule autor podjął próbę znalezienia z perspektywy stulecia odpowiedzi na pytanie o źródła radykalizmu rdzennych Wielkopolan, czyli Polaków zamieszkujących w 1918 r. obszar określony przez pruskiego zaborcę mianem Prowincji Poznańskiej i będących poddanymi cesarza niemieckiego. Artykuł otwiera charakterystyka dotychczasowej literatury przedmiotu. Poszukując odpowiedzi na postawione pytanie, autor wskazuje na przyczyny polityczne i na obustronną radykalizację postaw już w 1917 r., a następnie przez cały 1918 r., analizuje stopień samoorganizacji społeczeństwa polskiego w Wielkopolsce i ukazuje rolę Centralnego Komitetu Obywatelskiego przekształconego później w Komisariat Naczelnej Rady Ludowej. Charakteryzuje Polską Organizację Wojskową Zaboru Pruskiego. Doszukując się źródeł radykalizmu, opisuje gorące 21 dni pomiędzy obradami Sejmu Dzielnicowego a wybuchem powstania wielkopolskiego. Uwypukla rolę jednostki, przede wszystkim Mieczysława Palucha, wskazując zarazem na źródła jego konfliktu z Komisariatem Naczelnej Rady Ludowej.
In the article the author attempted to find – from the perspective of a century – the answer to the question on the sources of the radicalism of indigenous inhabitants of Greater Poland, i.e. Poles who lived in 1918 in the area named Province of Posen by the Prussian partitioner and who were subjects of the German emperor. The paper begins with a characteristics of existing literature of the subject. Searching for the answer to the question posed, the author points out the political reasons and the mutual radicalization of the attitudes already in 1917 and then in the whole 1918, analyzes the extent of self-organization of the Polish society in Greater Poland, and shows the role of the Central Citizen’s Committee, later transformed into the Commission of the Supreme People’s Council. The Polish Military Organization of the Prussian Partition is characterized. Uncovering the sources of the radicalism, the author describes the 21 heated days between the Polish District Parliament session and the outbreak of the Greater Poland Uprising. The role of the individuals is highlighted, above all Mieczysław Paluch, pointing out at the same time to the sources of his conflict with the Commission of the Supreme People’s Council.
В статье автор предпринял попытку с перспективы прошедшего столетия ответить на вопрос об источниках радикализма коренных поляков, проживающих в 1918 г. на территории, названной пруссами Познаньской Провинцией, и являющихся подданными немецкого императора. Статья начинается с характеристики уже существующей литературы, освещающей данную тему. В поисках ответа на поставленный вопрос автор отмечает политические причины, двустороннюю радикализацию позиций уже в 1917 г., длящуюся и в 1918 г. Также автор анализирует степень самоорганизации польского общества в Великопольском регионе, обозначает роль Центрального Гражданского Комитета, переформированного позднее в Комиссариат Верховного Народного Совета. Кроме того, в статье дается характеристика Польской военной организации „Прусского Раздела”. В поисках источника радикализма автор характеризует бурный период – 21 день между заседанием районного парламента и началом Великопольского восстания, а также подчеркивает роль отдельной личности, прежде всего – Мечислава Палюха, описывая одновременно и причины его конфликта с Комиссариатом Верховного Народного Совета.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2018, XIX (LXX), 1-2 (263-264); 130-158
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy” a zmaganie o polskie bezpieczeństwo kulturowe. Zarys problematyki
„The longest war ofmodern Europe” and Polishs truggle for cultural security. An outline
Autorzy:
Kucharczyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955973.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
bezpieczeństwo kulturowe
integracja
samomodernizacja
zabór pruski
germanizacja
cultural security
cultural war
integration
self-modernisation
Prussian partition zone
germanisation
Opis:
The article deals with the problem of cultural security with regard to Polish – German relations in the Prussian partition zone since theen do ftheeighte enth century till the beginning of the twentieth century. Author in his analysisrefers tone whist orical approach which is now a day sgaining momentum intheb security studies. He applies it with regard to interpretation of germ ani sation policy conducted by Prussian authorities in Polish territories annexed by the Hohenzollern monarchy during partitions. This period was marked by the ongoing efforts of Prussian policy makers toundermine essential elements of Polish cultural security in terms of stabilizing and perpetuating Polish cultural code which was to be hampered by the wholeset of measures (germanisation of schools, restrictions against Polish landowner sand Polish Catholic clergy, censorship). Due to the Polish self – modernisationefforts (so called organic movement) this policy against Polish cultural security failed to achieve its strategic goal, i. e. the full integration (Verschmelzung) of Polish inhabitants into there sof the Prussian state.
Źródło:
Studia Administracji i Bezpieczeństwa; 2019, 6; 181-191
2543-6961
Pojawia się w:
Studia Administracji i Bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deklaracja lojalności ks. Floriana Stablewskiego wobec władz pruskich z 26 X 1891 – między ambicją, koniecznością i posłuszeństwem
The rev. Florian Stablewski’s declaration of loyalty to the Prussian authority of 26 October 1891 – between ambition, necessity and obedience
Autorzy:
Matwiejczyk, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878554.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Florian Stablewski
arcybiskupi gnieźnieńscy i poznańscy w XIX i XX wieku
Kościół katolicki w zaborze pruskim
polityka germanizacyjna Prus
relacje państwo–Kościół w zaborze pruskim w XIX i XX wieku
archbishops of Gniezno and Poznań in the 19th and 20th centuries
Catholic Church in the Prussian partition
Prussian Germanisation policy
state–Church relations in the Prussian partition in the 19th and 20th centuries
Opis:
Wybór Floriana Stablewskiego na arcybiskupa gnieźnieńsko-poznańskiego był splotem wielu okoliczności i decyzji, którymi w największym stopniu kierował rząd pruski. Po dymisji Bismarcka w 1890 r. władze pruskie deklarowały gotowość do „pojednania” (Versöhnung) z polskimi elitami politycznymi w zaborze pruskim, ale przy możliwie najmniejszych ustępstwach ze swej strony. Nominacja polskiego kandydata na osierocone po śmierci Juliusza Dindera archidiecezje miała być pierwszym sprawdzianem intencji obu stron. Doświadczony i wytrawny polityk, jakim był ks. poseł Stablewski, doskonale to zrozumiał i po odrzuceniu kandydatury Likowskiego poczynił ze swej strony publiczne gesty wobec władz, które jednoznacznie zostały odebrane jako deklaracja lojalności i gotowości do współpracy. Wsparciem politycznym lub nawet inspiracją dla Stablewskiego był polityczny obóz poznańskich konserwatystów na czele z Józefem Kościelskim, który osobiście podjął się misji przeforsowania tej kandydatury na dworze berlińskim. Rząd nie chciał jednak ani wzmocnienia, ani usamodzielnienia polskiego obozu politycznego, dlatego też wyrażając gotowość na nominację Stablewskiego, chciał zachować dalszy status quo w polityce kościelnej i wyznaniowej. Pisemne zobowiązanie kandydata do przestrzegania tych zasad miało być gwarancją jego pełnej lojalności na przyszłość. Jednak napisana przez Stablewskiego deklaracja była jedynie wyrazem jego ogólnie znanej i publicznie wyrażanej postawy legalizmu i lojalizmu. Pełne posłuszeństwo bowiem zarezerwował sobie tylko dla swoich zwierzchników kościelnych: kardynała Ledóchowskiego i papieża.
The election of Florian Stablewski as Archbishop of Gniezno and Poznań was a result of many circumstances and decisions, directed mostly by the Prussian government. After Bismarck’s resignation in 1890, the Prussian authorities declared their readiness for ‘reconciliation’ (Versöhnung) with the Polish political elites in the Prussian partition, but with only the smallest possible concessions on their part. The nomination of the Polish candidate for archdioceses orphaned after the death of Juliusz Dinder was to be the first test of both parties’ intentions. An experienced politician such as Rev. Stablewski perfectly understood this and after rejecting Likowski’s candidature, he made public gestures towards the authorities, which were taken as an explicit declaration of loyalty and willingness to cooperate. Political support or even an inspiration for Stablewski was the political camp of Poznań conservatives led by Józef Kościelski, who personally undertook to force this candidate through at the Berlin court. The government, however, did not want to strengthen or make the Polish political camp independent. Therefore, upon expressing readiness to nominate Stablewski, they wanted to further maintain the status quo in Church and religious policy. A written commitment of the candidate to comply with these principles was to guarantee his full loyalty in the future. However, the declaration written by Stablewski was only an expression of his generally known and publicly expressed attitude of legality and loyalism. He reserved his full obedience only to his Church superiors: Cardinal Ledóchowski and the Pope.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 2; 83-113
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 36

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies