Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polska Akademia Nauk. Archiwum" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-39 z 39
    Tytuł:
    „Legiony”. Rozdział wspomnień Kazimierza Konarskiego usunięty przez peerelowską cenzurę
    “Legiony”. A chapter of Kazimierz Konarski’s memoirs, excised by censorship of Polish People’s Republic
    Autorzy:
    Łosowski, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51608186.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Kazimierz Konarski
    Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie
    Legiony Polskie
    wojna polsko-bolszewicka
    Kostiuchnówka
    Polish Academy of Sciences Archive in Warsaw
    Polish Legions
    Polish-Bolshevik War
    Kostiukhnivka
    Opis:
    Kazimierz Konarski (1886–1972) to najwybitniejszy polski archiwista okresu międzywojennego i pierwszych lat powojennych, legitymujący się bogatym dorobkiem archiwalnym oraz naukowym. Pozostawił po sobie wspomnienia opublikowane w roku 1965, stanowiące cenne źródło dla badaczy dziejów polskiej inteligencji. Jednak pominięto w nich jeden rozdział poświęcony służbie przyszłego archiwisty w 5. pułku piechoty Legionów Polskich w 1917 r. Na jego publikację nie zgodziła się komunistyczna cenzura, o czym świadczy adnotacja dokonana przez Konarskiego na maszynopisie rozdziału, który ofiarował swojemu koledze Piotrowi Bańkowskiemu. Usunięty fragment wspomnień został odnaleziony przez autora tego tekstu w spuściźnie archiwisty przechowywanej w warszawskim archiwum Polskiej Akademii Nauk. Wspomnienia dotyczące legionowego epizodu biografii późniejszego archiwisty stanowią interesujące źródło historyczne. Zawierają wiele wartościowych szczegółów służby koszarowej Konarskiego w pułku. Ta jednostka legionowa została skierowana dla reorganizacji i uzupełnienia do Ostrowi Mazowieckiej, niedaleko od Warszawy, po stratach poniesionych w lipcu 1916 r. w słynnej bitwie pod Kostiuchnówką. Na początku swojej służby Konarski miał problem z akceptacją przez swoich kolegów, był bowiem od nich starszy o kilkanaście lat, górował nad nimi wykształceniem oraz doświadczeniem życiowym. Jednak nie wywyższał się i starał się jak najlepiej pełnić służbę szeregowego, co zjednało mu szacunek legionistów. Autor usuniętego rozdziału opisał w nim w sposób barwny sylwetki dowódców, późniejszych wyższych oficerów i polityków, m.in. Felicjana Sławoja-Składkowskiego, Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego, Stefana Grota-Roweckiego, Tytusa Filipowicza i innych. W tekście znalazło się też sporo wartościowych informacji o życiu codziennym żołnierzy tego pułku.
    Kazimierz Konarski (1886–1972) was a preeminent Polish archivist in the interwar period and in afterwar years, with rich archival and academic legacy. In 1965, his memoirs were published, providing a valuable source of knowledge to researchers of Polish intelligentsia. However, from these memoirs one chapter was removed, depicting the future archivist’s service in the 5th Infantry Regiment of the Polish Legions in 1917. Communist censors prohibited its publication, as stated by Konarski’s handwritten annotation on the typescript of the chapter gifted to his colleague, Piotr Bańkowski. The excised part of the memoirs was found by the author of this article in Konarski’s legacy, preserved in Warsaw archive of the Polish Academy of Sciences. The part of the memoirs which pertains to the archivist’s-to-be time in the Legions are an interesting historical source. It contains a number of valuable details regarding Konarski’s service in the regiment named above. After the losses suffered in July 1916 in the famous battle of Kostiukhnivka, the unit was sent to Ostrów Mazowiecka near Warsaw to regroup and replenish the ranks. At the beginning of his service, Konarski had problems with getting accepted by his colleagues, as he was several years older than them, was better educated and had more life experience. However, he was not haughty and tried his best to serve as a private, which earned him respect of the legionnaires. In the removed chapter, the author vividly described the commanding officers, who subsequently became military leaders and politicians, including Felicjan Sławoj-Składkowski, Michał Karaszewicz-Tokarzewski, Stefan Grot-Rowecki, Tytus Filipowicz and others. There is also a lot of valuable information about daily life of the soldiers in the regiment.
    Źródło:
    Archeion; 2019, 120; 203-233
    0066-6041
    2658-1264
    Pojawia się w:
    Archeion
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archiwum polityczne Ignacego Paderewskiego. T. 5, 1909-1941
    Współwytwórcy:
    Dąbrowski, Adam Grzegorz (1969- ). Opracowanie
    Janicka, Barbara. Opracowanie
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii.
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Warszawa : "Neriton"
    Tematy:
    Paderewski, Ignacy Jan (1860-1941)
    Haller, Józef (1873-1960)
    Archiwum Akt Nowych
    Polityka
    II wojna światowa (1939-1945)
    Źródła historyczne
    Opis:
    T. 5 zawiera dokumenty, które ze względu na cenzurę i autocenzurę nie mogły być opublikowane przed 1990 r. Na s. red. błędny ISBN. --- Tekst częśc. ang., fr.
    Bibliogr. Indeksy.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Egzemplarz teatralny – między repertuarem a archiwum
    The Theatrical Copy: Between Repertoire and Archive
    Autorzy:
    Poskuta-Włodek, Diana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519778.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    produkcja teatralna
    archiwum
    dokumentacja teatralna
    performatywność archiwum
    theatrical production
    archive
    theater documentation
    performativity of archive
    Opis:
    We współczesnej refleksji humanistycznej status źródeł do historii teatru zmienia się, a one same poddawane są próbom redefinicji. Z jednej strony rozwój nowych technologii umożliwia niemal nieograniczony dostęp do dokumentów archiwalnych, z drugiej – pojawiają się wątpliwości co do sensu ich wykorzystywania, skoro i tak nie da się na ich podstawie zrekonstruować czy opisać minionego teatru. A przecież istotą metody historyka teatru jest nieustanne doświadczanie rudymentarności artefaktów i efemeryczności teatru. Dla polskich badaczy młodszego pokolenia studiowanie źródeł nie wyklucza zainteresowania spektaklem. W nowych teoriach i metodach dominuje kwestia pamięci teatralnej i pisania lub przepisywania historii. Pojawiają się kolejne propozycje jej podjęcia, np. wywiedzione z refleksji Diane Taylor teoria archiwum przeciwstawianego repertuarowi czy odwołująca się do refleksji Rebekki Schneider koncepcja przeciwstawienia ciała jako archiwum ciału jako medium pamięci. Wysuwane przez Stefanię Skwarczyńską teoretyczne propozycje klasyfikacyjne „teatru zapisanego”, wynikające z idei petryfikacji jednych i wytwarzania innych dokumentów w celu idealnej rejestracji, a potem rekonstrukcji przedstawienia, wymagają rewizji, natomiast bliższe performatyce ujęcie problemu dokumentacji proponowane przez Zbigniewa Raszewskiego okazuje się wciąż użyteczne. Potwierdza to rosnąca podaż dokumentacji papierowej i cyfrowej, która zmusza do poszukiwania nowej jej klasyfikacji i uznania, że wszelkiego rodzaju dokumentacja źródłowa do historii teatru, a egzemplarze teatralne w szczególności, mają walory performatywne. Ich różnorodność i labilny charakter pozwala uznać performatywność źródeł do historii teatru, która może stać się wspólną płaszczyzną dla klasycznej historii i nowych metodologicznych dociekań.
    For contemporary scholarship, the status of sources to theatre history is changing, and they are therefore subject to attempts at redefining them. On the one hand, development of new technologies enables us to gain almost limitless access to archival documents; on the other hand, however, some doubts are raised concerning the point of their use, since it is impossible to reconstruct or recount a theatre performance from the past based on them, anyway. Yet it is the essence of the theatre historian’s method to constantly experience the rudimentariness of artefacts and ephemerality of theatre. For Polish researchers of younger generations, studying sources does not preclude interest in performance. The issue of theatre memory and the writing or rewriting of history is prevalent in new theories and methods. Ever-newer propositions of tackling it are advanced, e.g. the archive versus repertoire concepts derived from Diane Taylor’s reflexion or ideas based on Rebecca Schneider’s reflexion about the body as archive versus the body as memory medium. Theoretical classification propositions stemming from the notion that some documents become petrified and others need to be made with an ideal recording of performance in mind, which were put forward by Stefania Skwarczyńska, need to be revised, whereas Zbigniew Raszewski’s take on the documentation problem, closer to that of performance studies, turns out to be still useful, which can be confirmed by the on-growing supply of hard-copy and digital documentation that forces us to look for a new classification of it and to acknowledge that all kinds of source documentation to the history of theatre, and theatrical copies in particular, have performative qualities. Their variety and transitional character of the latter makes it possible to acknowledge the performativity of theatre history sources, which could become a common ground for the classical history and new methodological inquiries. 
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 50-74
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Myśleć z troską: Teatr, archiwum, historiografia
    Thinking with Care: Theater, Archive, Historiography
    Autorzy:
    Rewerenda, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083646.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    teatr
    archiwum
    zwrot archiwalny
    historia teatru
    historiografia
    theater
    archive
    archival turn
    theater history
    historiography
    Opis:
    Artykuł stanowi recenzję zbiorowego tomu The Methuen Drama Handbook of Theatre History and Historiography (2020). Recenzentka skupia się na założeniach ideologicznych i metodologicznych redaktorek ze szczególnym uwzględnieniem inspiracji zwrotami archiwalnym i afektywnym w humanistyce. Wydobywa z książki wątki akcentujące polityczno-ideologiczne aspekty pracy z archiwum teatru, przede wszystkim relacje władzy ukryte w historycznych dokumentach oraz wieloaspektowe związki badacza z przedmiotem badań. Zwraca uwagę na możliwości problematyzacji pozycji historyka i na znaczenie społeczno-politycznych kontekstów teatru w historiografii.
    This article offers a review of the edited volume The Methuen Drama Handbook of Theatre History and Historiography (2020). The reviewer focuses on the ideological and methodological assumptions of the editors while paying particular attention to the inspirational role of the archival and affective turns in humanities. She brings out the issues that accentuate the political and ideological aspects of working with theater archives, especially the power relations latent in historical documents as well as the researcher's multifaceted relationship with the object of study. She also draws attention to the ways in which the position of the historian can be problematized and to the significance of the socio-political contexts of theater in its historiography.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2021, 70, 4; 195-204
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Otwarte archiwum Dormana
    Dorman’s Open Archives
    Autorzy:
    Wiśniewska, Marzenna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36454084.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Jan Dorman
    archiwum teatralne
    archiwum performatywne
    dokumentacja teatralna
    pegagogika teatru
    Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego
    theatre archives
    performative archive
    theatre documentation
    theatre pedagogy
    The Zbigniew Raszewski Theatre Institute
    Opis:
    Jan Dorman równolegle z działalnością artystyczną wytwarzał archiwum swojego życia i twórczości, które stanowi obszerny zbiór różnorodnych typów dokumentacji teatralnej i prywatnej. Marzyło mu się, podobnie jak Tadeuszowi Kantorowi, aby zebrane zasoby służyły dalej, wchodziły w obieg teatralny oraz badawczy i tworzyły tym samym „archiwum żywe”. W 2016 Iwona Dowsilas, córka Dormana i popularyzatorka jego archiwum, przekazała zbiory reżysera Instytutowi Teatralnemu im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie, co dało przyczynek do realizacji trzyletniego projektu „Dorman. Archiwum otwarte” (2016–2019). U jego podstaw legła koncepcja archiwum performatywnego, które przestaje być statycznym zbiorem, a może zostać wprawione w ruch i wytwarzać osobne performanse. Idea performowania archiwum przełożona została na program współpracy teoretyków i praktyków teatru, w konsekwencji którego doszło do przecinania się czterech pól: problematyki dokumentacji teatralnej, historii i teorii teatru, pedagogiki teatru i twórczości teatralnej. Zeszyt monograficzny „Pamiętnika Teatralnego” jest owocem rocznych rezydencji badawczych (2018), które miały na celu analizę wybranych obszarów nieopisanej dotychczas i mało znanej ostatniej dekady działalności teatralnej Dormana (1977–1986).
    Besides his art practice, Jan Dorman was creating an archive of his life and work, which is a comprehensive collection of various types of theatre and personal documentation. Like Tadeusz Kantor, he dreamed that the collected resources would continue to be used, entering the theatre and research circuit and thus creating a “living archive”. In 2016, Iwona Dowsilas, Dorman’s daughter and promoter of his archives, donated Jan Dorman’s collection to The Zbigniew Raszewski Theatre Institute in Warsaw, which contributed to a three-year project “Dorman. Open Archives” (2016–2019). It was based on the concept of performative archiving, in which archives cease to be a static collection, and can be set in motion and produce separate performances. The idea of performing archives was translated into a collaborative programme involving theoreticians and practitioners of the theatre, which resulted in the intersecting of four fields: issues of theatre documentation, history and theory of the theatre, theatre education and theatre practice. The current issue of Pamiętnik Teatralny is an outcome of annual research residencies (2018), which aimed to analyse selected areas of the previously unrecognized and little-known last decade of Dorman’s theatre practice (1977–1986).
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2019, 68, 3/4; 7-12
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Archive, the Historian, and the Relationships of Change
    Archiwum, historyczka i relacje jako katalizator zmiany
    Autorzy:
    Cochrane, Claire
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146730.pdf
    Data publikacji:
    2022-05-13
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    archiwum teatralne
    historiografia teatru
    Birmingham Repertory Theatre Company
    theater archive
    theater historiography
    Opis:
    Archives come into existence through human agency driven by individual and/or collective philosophical and ideological value systems and priorities. As such, they are sites of power and usually controlled access. They continue to grow through the acquisition of more materials and maintain vigilance in the face of the constant threat of damage, decay, and loss. Out of the relationships formed between their material resources and historians, history is made and remade. This article draws on the archive of the Birmingham Repertory Theatre Company, one of the most substantial collections dedicated to a regional theatre in the UK, with which the author has had a particularly intense relationship. In the course of decades of engagement, firstly through doctoral research and then subsequent publications, Rep’s archive produced the author as a theatre historian. The article also problematizes the relationships formed by other individuals: new young academic researchers and volunteering enthusiasts, untroubled by academic restraints, keen to delve and select material which speaks to their preferences. Out of both constituencies of interest, more new histories are made, some of which directly challenge previous assumptions and priorities, provoking new questions. If a key ontological question concerns the nature of reality, which is more real: the archive and its contents or the histories which are made? How do the relationships forged through material archival encounters—relationships which generate feelings of ownership or potentially loss—function historiographically as the historical record is made and remade?
    Archiwa powstają dzięki ludzkiej aktywności, której siłą napędową są indywidualne i/lub zbiorowe filozoficzne i ideologiczne systemy wartości i priorytety. Z tego wynika władza archiwów, powiązana zazwyczaj z kontrolą dostępu. Zbiory stale się rozwijają dzięki pozyskiwaniu kolejnych materiałów oraz wyczuleniu na zagrożenie zniszczeniem, rozpadem i utratą. Historia jest konstruowana i przekształcana dzięki relacjom między zasobami materialnymi a historykami. Autorka artykułu szerszą refleksję wyprowadza z doświadczenia w archiwum Birmingham Repertory Theatre Company, stanowiącego jeden z najważniejszych zbiorów poświęconych teatrowi regionalnemu w Wielkiej Brytanii, z którym łączą ją szczególnie intensywne relacje. Właśnie to archiwum stworzyło ją jako historyczkę teatru, najpierw w trakcie przygotowywania doktoratu, później – kolejnych publikacji. Artykuł problematyzuje również relacje między archiwum a historyczką kształtowane przez inne osoby: młodych badaczy akademickich oraz wolontariuszy-entuzjastów nieskrępowanych akademickimi ograniczeniami i wybierających materiały przemawiające do ich wyobraźni. Dzięki zainteresowaniom obu grup powstają nowe historie, z których część bezpośrednio podważa wcześniejsze założenia i priorytety, a także prowokuje nowe pytania. Jeśli kluczowe pytanie ontologiczne dotyczy natury rzeczywistości, to co jest bardziej realne – archiwum i jego zawartość, czy tworzone historie? W jaki sposób relacje powstałe w wyniku spotkań z materiałami archiwalnymi – rodzące poczucie własności lub potencjalnej utraty – funkcjonują w historiografii, w procesie tworzenia i przekształcania zapisu historycznego?
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 2; 35-54
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Performed Biography, or Stage Play of/with an Actress’s Life Archive: A Case Study
    Biografia performowana, czyli sceniczna gra (z) archiwum życia aktorki: Studium przypadku
    Autorzy:
    Popczyk-Szczęsna, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30147334.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    biografia
    archiwum
    performatywność
    autotematyzm
    reenactment
    biography
    archive
    performativity
    autothematicism
    Opis:
    Artykuł dotyczy kwestii reprezentacji biografii w sztukach teatralnych, w których bieg życia jednostki stanowi podstawę zabiegów re-kreacyjnych. Wśród najnowszych przedstawień inspirowanych materiałem biograficznym, często autotematycznych, które oscylują między fikcją i faktografią, wyróżniono typ określony jako biografia performowana. Jako reprezentatywny przykład takiego przedstawienia wybrano spektakl Wielce Szanowna Pani (reż. Martyna Peszko, Teatr Polski w Bydgoszczy, 2020) inspirowany biografią aktorki Haliny Mikołajskiej i utrzymany w poetyce gry (z) archiwum. Sceniczne performowanie biografii Mikołajskiej odbywa się dzięki wykorzystaniu dokumentacji pisanej i filmowej, utworów literackich, autotematycznych wypowiedzi i zachowań wykonawczyń oraz interakcji z publicznością. Dzięki temu fragmentaryczna re-kreacja jednostkowej biografii splata się z osobistymi i ogólnymi refleksjami o etycznych i emocjonalnych wyzwaniach wpisanych w zawód artystki scenicznej. Podstawą analizy przedstawienia jest pojęcie reenactment wprowadzone przez Rebekkę Schneider na określenie tych praktyk przywołania przeszłości, w których afektywny akt rekonstrukcji historii jest jednocześnie kreacją osobistej wypowiedzi wykonawców.
    This article deals with the issue of representation of biography in theater plays in which an individual life course forms a basis for the re-creational efforts. Among the latest often autothematic performances inspired by biographical material and oscillating between fact and fiction, a form known as performed biography can be identified. This article presents the play Wielce Szanowna Pani (Dear Madam, dir. Martyna Peszko, Polish Theater in Bydgoszcz, 2020), inspired by the biography of actress Halina Mikołajska and set in the poetics of playing (with) the archive, as representative of such a performance. The performance of Mikołajska’s biography onstage draws upon the use of archival documents and film, literary works, and the performers’ autothematic utterances and actions, as well as audience interaction. In this way, the fragmentary re-creation of an individual biography and personal and general reflections on the ethical and emotional challenges faced by a stage artist are intertwined. The analysis of the play centers around the concept of reenactment, introduced by Rebecca Schneider to refer to practices of recalling the past, in which the affective act of reconstructing history is simultaneously a creation of the performers’ personal utterances.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 3; 65-85
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W stronę archiwum-kłącza: Aneta Klassenberg
    Towards a Rhizomatic Archive: Aneta Klassenberg
    Autorzy:
    Kościelniak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34112082.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    feminizm
    archiwum
    kobieca genealogia
    reenactment
    feministyczna neoawangarda
    Katarzyna Kalwat
    Aneta Grzeszykowska
    Michel Foucault
    Jacques Derrida
    feminism
    archive
    female genealogy
    re-enactment
    feminist neo-avant-garde
    Opis:
    Tekst jest poświęcony projektowi Katarzyny Kalwat Maria Klassenberg, przede wszystkim jego najważniejszej dotychczas odsłonie, Ekstazy. Tytułowa bohaterka reprezentuje artystki lat siedemdziesiątych, które nie weszły do kanonu sztuki. Autor umieszcza projekt w horyzoncie twórczości reżyserki i innych pokrewnych prac z pola zwrotu historiograficznego. Problematyzacji podlega kształt kobiecej genealogii, którą Kalwat buduje za pomocą kontrfaktycznego archiwum. Podstawę metodologiczną stanowi koncepcja archiwum rozumianego (za Foucaultem i Derridą) jako praktyki dyskursywne. Skoro archiwum wytwarza i zarazem jest wytworem kultury patriarchalnej, autor zastanawia się, w jaki sposób i do jakiego stopnia archiwum kontrfaktyczne Kalwat łamie reguły wypowiadalności. Refleksję umożliwia i komplikuje włączenie do analizy Archiwum Marii Klassenberg 1970–1980, na które składają się filmy wideo i fotografie wyprodukowane na użytek projektu przez Anetę Grzeszykowską. Szansę wyjścia poza patriarchalną logikę archiwum autor dostrzega w procesualnym, rozłożonym pomiędzy kolejnymi odsłonami charakterze projektu, rozwijającego się od teatru do performansu.
    This text discusses Katarzyna Kalwat’s project Maria Klassenberg, focusing on its most important part to date, Ekstazy (Ecstasies). Klassenberg represents women artists of the 1970s who have not been admitted to the canon. The author of the essay situates the project in the context of Kalwat’s output and other relevant works of the historiographical turn. He problematizes the shape of the female genealogy built by Kalwat by means of a counterfactual archive. His methodological basis is the concept of the archive understood as discursive practices (following Foucault and Derrida). If the archive produces and, at the same time, is a product of patriarchal culture, the author considers how and to what extent Kalwat’s counterfactual archive breaks the rules of utterability. The reflection is enabled and complicated by taking into account the Maria Klassenberg Archive 1970–1980, which comprises videos and photographs produced for the project by Aneta Grzeszykowska. According to the author, the chance to go beyond the patriarchal logic of the archive lies in the processual character of the project, developing between subsequent parts, from theatre to performance.  
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2020, 69, 3; 7-50
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Splot czasów: Teatr, performans i odtworzenia
    A Confluence of Times: Theater, Performance, and Re-enactment
    Autorzy:
    Ratajczakowa, Dobrochna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34112072.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    performans
    archiwum
    czasowość
    odtworzenie
    performance
    archive
    temporality
    reenactment
    Opis:
    Artykuł stanowi omówienie dyskusji na temat performansu i archiwum oraz relacji między nimi na podstawie polskich tłumaczeń książek Rebecki Schneider Pozostaje performans (Kraków 2020; wyd. org. Performing Remains: Art and War in Times of Theatrical Reenactment, Routledge 2011) i Diany Taylor Performans (Kraków 2018; wyd. org. Performance, Duke University Press 2016). Centralnym wątkiem jest refleksja nad sposobem ujęcia czasu i cielesności w koncepcji Schneider, co umożliwia uwypuklenie różnic w podejściu do ontologii performansu w pracach obu autorek.
    This article presents the discussion on performance, the archive, and the relations between them, based on Polish translations of Rebecca Schneider’s book Performing Remains: Art and War in Times of Theatrical Reenactment (Routledge 2011; Polish edition: Pozostaje performans, Kraków 2020) and Diana Taylor’s Performance (Duke University Press 2016; Polish edition: Performans, Kraków 2018). The central theme of the article is a reflection on Schneider’s treatment of time and corporeality, which makes it possible to highlight the differences between the approaches to the ontology of performance proposed in the two books.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2021, 70, 3; 189-202
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pieczęcie rycerstwa obcego na Śląsku do 1335 roku w zbiorach Archiwum Państwowego we Wrocławiu. Kilka uwag w odpowiedzi na recenzję Tomasza Jurka
    Autorzy:
    Babij, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28763516.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Źródło:
    Roczniki Historyczne; 2023, 89; 239-246
    0324-8585
    Pojawia się w:
    Roczniki Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teatra wołyńskie – uzupełnienia i noty
    Volhynian Theatres: Supplements and Notes
    Autorzy:
    Komorowski, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520680.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-15
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    historia teatru
    archiwum teatralne
    teatry na Wołyniu
    Wojciech Bogusławski
    theater history
    theater archives
    Volhynian theatres
    Opis:
    Autorskie uzupełnienia do książki Teatr i widowiska na Wołyniu do 1863 roku z przydaniem Ziemi Kijowskiej (Warszawa 2016). Opublikowane tu zostały: nowy dokument źródłowy dotyczący dziejów teatru w Krzemieńcu; plan podróży Wojciecha Bogusławskiego po Wołyniu w 1819 roku; dwa unikatowe afisze teatralne z archiwów historycznych w Kijowie; teatralne konteksty działalności młodych „dysydentów” z lat trzydziestych i czterdziestych XIX w., zwanych bałagułami lub baragołami; relację z pożaru cyrku w Berdyczowie w 1883, ilustrowaną drzeworytem według rysunku znanego polskiego malarza Michała Elwiro Andriollego.
    The supplements to the book Teatr i widowiska na Wołyniu do 1863 roku z przydaniem Ziemi Kijowskiej (Warsaw, 2016) that are being published here contain: a new source document regarding the history of theater at Krzemieniec; an itinerary of Wojciech Bogusławski’s travel through Volhynia in 1819; two unique theater posters from the repository of historical archives in Kiev; theatrical contexts of the activities of young “dissidents” of the 1830s and 1840s known as bałaguli or baragoły; an account of a fire in the circus at Berdyczów in 1883, illustrated with a woodcut after a drawing by a renowned Polish painter, Michał Elwiro Andriolli.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 4; 142-157
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dokumentacja teatralna wczoraj i dziś
    Theater Documentation Past and Present
    Autorzy:
    Raszewski, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29431841.pdf
    Data publikacji:
    1991-06-30
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    dokumentacja teatralna
    archiwum
    historiografia teatralna
    ikonografia teatralna
    theater documentation
    archive
    theater historiography
    theater iconography
    Opis:
    Artykuł poświęcony definicjom i typologii dokumentacji teatralnej. Autor omawia dotychczasowe rozróżnienia na: 1) dokumentację przedstawień teatralnych, którą zgodnie z własną propozycją z 1970 roku dzieli się na dokumenty pracy (dające wgląd w proces przygotowania przedstawienia teatralnego) i dokumenty dzieła (dające możliwość zrekonstruowania przedstawienia), 2) dokumentację życia teatralnego obejmującą różnie uporządkowane spisy przedstawień określane jako repertuary (np. w okresie historycznym, mieście, teatrze albo określonego zespołu, artysty etc.). Proponuje wprowadzenie innego podziału: na dokumentację bierną (obejmującą różne zbiory o charakterze bibliotecznym, archiwalnym, muzealnym) i czynną (obejmującą opracowania wszelkiego typu). Rozróżnia także dokumentację bieżącą i historyczną. Analizuje relację między dokumentacją a interpretacją. Podkreśla, że dokumentacja czynna zawiera zawsze jakiś element interpretacji, zachowuje jednak dokumentacyjną wiarygodność, jeśli cechuje ją interpretacyjna powściągliwość, dzięki której możliwe są różne, nawet sprzeczne interpretacje materiału. W artykule omówione są instytucje zajmujące się bieżącą i historyczną dokumentacją teatralną (Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk) oraz gromadzące dokumentację historyczną (warszawskie muzeum teatralne). Autor wskazuje także najważniejszy kierunek rozwoju tego nurtu badań teatralnych: pilną konieczność podjęcia dokumentacyjnych badań nad przedfotograficzną i fotograficzną ikonografią aktorską.
    This article discusses the definitions and typology of theater documentation. The author comments on the existing distinction between: 1) documentation of theater performances, which, according to his 1970 concept, is divided into process records (giving insights into performance preparation) and product records (enabling the reconstruction of a performance); 2) documentation of theater life, comprising variously arranged inventories of performances, referred to as repertories (e.g., of a given historical period, city, theater or ensemble, artist, etc.). He proposes a new distinction: between passive documentation (comprising various library, archive, and museum collections) and active documentation (comprising all types of elaboration). He also distinguishes between current and historical documentation. He analyzes the relationship between documentation and interpretation, emphasizing that while active documentation always involves a degree of interpretation, it remains credible provided that it is characterized by interpretive restraint, so that different, even contradictory interpretations of the material are possible. The article discusses institutions in charge of current and historical theater documentation (the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences) and collecting historical documentation (Warsaw theater museum). The author also indicates the most important direction for this strand of theater research: the urgent need to undertake documentary research on pre-photographic and photographic iconography of actors.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 1991, 40, 2; 215-221 (pol), 215-224 (eng)
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szczęśliwy książę Jana Dormana jako autoarchiwum
    Jan Dorman’s Happy Prince as an Auto-Archive
    Autorzy:
    Rewerenda, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36148311.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Jan Dorman
    archiwum
    widmontologia
    widma
    performatywność
    archives
    hauntology
    phantom
    performative studies
    Opis:
    Artykuł stanowi propozycję analizy dokumentacji przedstawienia Szczęśliwy książę według Oskara Wilde’a jako modelu myślenia Jana Dormana o połączeniach zwrotnych między teatrem i archiwum. Spektakl stanowi jednak zaledwie impuls do szerszej refleksji na temat wielopoziomowego zainteresowania Dormana własnym archiwum oraz sposobami przechowania pamięci o swojej twórczości i życiu prywatnym. Dzięki wykorzystaniu ustaleń wypracowanych przez badaczy zwrotu archiwalnego oraz widmontologii artykuł wskazuje najważniejsze przestrzenie świadomego auto-archiwizowania realizowanego przez Dormana: od gorączkowego kolekcjonowania i katalogowania, przez budowanie kulturowego repozytorium dla siebie i swoich współpracowników oraz konfabulację i automitologizację, aż do recyklingu przedmiotów, postaci i motywów powracających w kolejnych jego spektaklach. W efekcie wyłania się obraz archiwum Dormana, które wykracza daleko poza kolekcję materialnych pamiątek z życia prywatnego i zawodowego, tworząc świadomie konstruowaną przestrzeń performatywną.
    The paper proposes to study the documentation of Jan Dorman’s production based on Oscar Wilde’s Happy Prince as a model for Jan Dorman’s thinking about a connection and a feedback loop between theatre and archive. The production forms the basis for a more detailed examination of Dorman’s multi-layered interest in his own archive as well as the ways in which memories of his art and private life can be preserved. Using the findings developed in the area of archival turn and hauntology, the paper elaborates on the most important spheres of Dorman’s intentional self-archiving: his frantic collecting and cataloguing, the habit of constructing a cultural repository for himself and his co-workers, confabulating and self-mythologising, recycling of objects, characters and motifs to be used again in subsequent productions. In the resulting vision of Dorman’s archive, it appears to be a deliberately constructed performative space rather than merely a collection of material traces of his professional and private life.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2019, 68, 3/4; 196-212
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Józef Piłsudski : źródła z lat 1914-1918 w Austriackim Archiwum Państwowym w Wiedniu. T. 1, Archiwum Wojny = Quellen von 1914-1918 im Österreichischen Staatsarchiv in Wien. Bd. 1, Kriegsarchiv
    Józef Piłsudski : Quellen von 1914-1918 im Österreichischen Staatsarchiv in Wien.
    Autorzy:
    Gaul, Jerzy (1948- ).
    Współwytwórcy:
    Archiwum Główne Akt Dawnych (Warszawa). pbl
    Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych (Warszawa). pbl
    Polska Akademia Nauk. Stacja Naukowa (Wiedeń). pbl
    Wydawnictwo DiG. pbl
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Warszawa : Wiedeń : Archiwum Główne Akt Dawnych : Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych : Wydawnictwo DiG ; Stacja Naukowa Polskiej Akademii Nauk
    Tematy:
    Piłsudski, Józef (1867-1935)
    Legiony Polskie (1914-1917)
    Polska Organizacja Wojskowa
    Kriegsarchiv (Wiedeń)
    I wojna światowa (1914-1918)
    Zbiory archiwalne
    Opis:
    Bibliogr. s. [353]-359. Indeksy.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Fotograficzna dokumentacja teatru w Polsce
    Photographic Theater Documentation in Poland
    Autorzy:
    Got, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29431888.pdf
    Data publikacji:
    1960-03-30
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    fotografia teatralna
    ikonografia teatralna
    dokumentacja teatralna
    archiwum
    historiografia teatralna
    theater photography
    theater iconography
    theater documentation
    archive
    theater historiography
    Opis:
    Artykuł poświęcony historii dokumentacji fotograficznej teatru polskiego, ze szczególnym uwzględnieniem fotografii dziewiętnastowiecznej i pierwszych dekad XX wieku. Autor rozpoczyna od omówienia najstarszej polskiej fotografii teatralnej – datowanego na lata 1840–1850 dagerotypu przedstawiającego aktorkę Leontynę Żuczkowską-Halpertową w kostiumie scenicznym. Następnie omawia rozwój fotografii teatralnej w powiązaniu z technikami fotograficznymi. Analizuje rozwój fotografii w atelier (indywidualne portrety aktorów – prywatne i w kostiumach, sceny grupowe) i na scenie (od końca XIX w.). Wśród omawianych w artykule fotografów, z których zakładów pochodzą najważniejsze dla historii teatru polskiego zdjęcia, są: Karol Beyer, Konrad Brandel, Jan Mieczkowski, Maurycy Pusch, Aleksander Karoli, Edward Troczewski, Walery Rzewuski. Autor charakteryzuje styl polskich dziewiętnastowiecznych fotografów i podkreśla wysoki poziom ich prac potwierdzany nagrodami w konkursach międzynarodowych. Problematyzuje także sposoby wykorzystywania dziewiętnastowiecznych zdjęć jako dokumentów. Artykuł zawiera bogaty materiał ikonograficzny.
    This article is concerned with the history of photographic documentation in Polish theater, with a particular focus on the 19th and early 20th centuries. The author begins by discussing the oldest Polish theater photograph: a daguerreotype dated 1840–1850, showing the actress Leontyna Żuczkowska-Halpertowa in costume. He then discusses the development of theater photography in relation to photographic techniques. He analyzes the development of studio photography (individual portraits of actors – private and in costume, group scenes) and stage photography (since the late 19th century). The photographers mentioned in the article, whose ateliers produced the most important pictures for the history of Polish theater, include Karol Beyer, Konrad Brandel, Jan Mieczkowski, Maurycy Pusch, Aleksander Karoli, Edward Troczewski, and Walery Rzewuski. The author describes the style of Polish 19th-century photographers and emphasizes the quality of their works, confirmed by awards in international competitions. He also discusses the ways in which 19th-century photographs have been used as documents. The article contains ample iconographic material.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 1960, 9, 1; 71-94
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mapa Ukrainy w środowisku wizualnym. Co kryje obraz?
    The Map of Ukraine in a Visual Environment. What is Behind the Image?
    Autorzy:
    Herashchenko, Olesia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32084365.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    otoczenie wizualne
    nostalgia
    archiwum wizualne
    autoterapia
    tożsamość zbiorowa
    visual environment
    visual archive
    autotherapy
    collective identity
    Opis:
    This article discusses the phenomenon of appearance of the contour of Ukrainian map as of 1991 in visual environment in dynamic (2000-2023), as the image metamorphosed in social meaning from kitsch to iconic and seems to have a strong massification effect in Ukraine. In the conditions that the country finds itself now, being in the midst of global social, political, safety turmoil, to bolster interpretations of this process now appears to be important, as it has a potential to influence behavior patterns and events interpretation in the foggy future. As the author introduces the possible causes for this particular image to gain such meaning over last year(s), she tackles the matters of emergence of a collective identityand scrutinizes a dominant narrative behind the phenomena, while staying within the theoretic framework of three themes for reasoning: visual archive, autotherapy and nostalgia.  Through the time, after the invasion in 2014, the map of Ukraine image appearance densed in a way that its contour became unavailable for “discussion”.  Despite the harshest conditions, under which this attitude condensed, the map contour of Ukraine has become a landscape on the common cognitive map, which seems to define Ukrainians now and to preserve its topicality and impact for generations to come.
    Niniejszy artykuł omawia zjawisko pojawienia się konturu ukraińskiej mapy z 1991 roku w dynamicznym środowisku wizualnym (2000–2023), ponieważ obraz ten przeszedł metamorfozę w znaczeniu społecznym od kiczu do ikony i wydaje się mieć silny efekt umasowienia na Ukrainie. W warunkach, w jakich kraj znajduje się obecnie, będąc w środku globalnego zamieszania społecznego, politycznego i bezpieczeństwa, wzmocnienie interpretacji tego procesu wydaje się teraz ważne, ponieważ może potencjalnie wpłynąć na wzorce zachowań i interpretację wydarzeń w mglistej przyszłości. Przedstawiając możliwe przyczyny, dla których ten konkretny obraz zyskał takie znaczenie w ciągu ostatniego roku (lat), autorka zajmuje się kwestiami wyłaniania się zbiorowej tożsamości i analizuje dominującą narrację stojącą za tym zjawiskiem, pozostając w teoretycznych ramach trzech tematów: archiwum wizualnego, autoterapii i nostalgii.  Z biegiem czasu, po inwazji w 2014 roku, obraz mapy Ukrainy zagęścił się w taki sposób, że jej kontur stał się niedostępny do „dyskusji”.  Pomimo trudnych warunków, w których ta postawa uległa kondensacji, kontur mapy Ukrainy stał się krajobrazem na wspólnej mapie poznawczej, który wydaje się definiować Ukraińców teraz i zachować swoją aktualność i wpływ na przyszłe pokolenia.
    Źródło:
    Konteksty. Polska Sztuka Ludowa; 2023, 343, 4; 85-97
    1230-6142
    2956-9214
    Pojawia się w:
    Konteksty. Polska Sztuka Ludowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pamięć filmu. Mnemotechnika muzeów kina
    The Memory of Film: Memorative Art in Cinema Museums
    Autorzy:
    Syska, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31199769.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    film
    muzeum
    pamięć
    wystawa
    archiwum filmowe
    studia nad pamięcią
    museum
    memory
    exhibition
    film archive
    memory studies
    Opis:
    Artykuł proponuje analizę praktyk współczesnego muzealnictwa filmowego, które pozwalają na problematyzowanie pamięci. Założenie badawcze opiera się na przekonaniu, że tak jak współczesne muzealnictwo narracyjne (przyjmujące formę wystaw multimedialnych, interaktywnych, historycznych) staje się coraz bardziej filmowe, cyfrowe i scenograficzne, tak w muzeach kina coraz wyraźniej manifestuje się zwrot ku materii i przywiązanie do fizycznych artefaktów procesów kinematograficznych. Autor odwołuje się do koncepcji między innymi Krzysztofa Pomiana, Aleidy Assmann, Mieke Bal czy Andreasa Huyssena i wprowadza je w taki sposób, by ukazać oryginalne przetworzenia w sytuacji, gdy przedmiotem działań ekspozycyjnych jest film lub jego parateksty. Wraz z postępującą redefinicją filmu jako fenomenu cyfrowego i sieciowego muzea kina stają się istotnym miejscem gromadzenia, badania oraz ekspozycji przeszłych technik filmowych, nośników czy praktyk komunikacyjnych. W analizie zostały wyodrębnione takie transhistoryczne modele muzealnictwa filmowego jak: archiwa, procesy i obiekty.
    The article is an analysis of the practices of contemporary film museology, which allow for the problematization of memory. The research assumption is the belief that just as contemporary narrative museology, implemented as multimedia, interactive, historical exhibitions, is becoming more and more cinematic, digital, and scenographic, cinema museums are increasingly willing to manifest a turn towards matter, emphasizing the physical artifacts of cinematographic processes. The author reflects i.a. on the concepts of Krzysztof Pomian, Aleida Assmann, Mieke Bal, and Andreas Huyssen. They are introduced in such a way as to show their particular process of decontextualization, manifestation of film itself, their post-cinematic transpositions and paratexts. With the progressive redefinition of film as a digital, network, modified phenomenon, cinema museums will play an increasingly important role as places of collecting, researching, and showing film techniques belonging to the past. For this purpose, transhistorical models of film museology have been distinguished: archives, processes, and objects.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2024, 125; 89-112
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W sprawie partytury teatralnej
    On the Theatrical Score
    Autorzy:
    Żurawski, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36139921.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    proces teatralny
    produkcja teatralna
    estetyka teatralna
    Jerzy Grzegorzewski
    dokumentacja teatru
    archiwum teatralne
    theatrical process
    theatrical production
    theatrical aesthetics
    theatre documentation
    theatre archive
    Opis:
    W sprawie partytury teatralnej podejmuje zagadnienia metodologicznych i technicznych problemów związanych z rekonstruowaniem dzieła teatralnego na podstawie zachowanej dokumentacji i innych materiałów archiwalnych, a także z opracowywaniem tzw. partytury udokumentowanej i krytycznej. W tym celu konfrontuje założenia schillerowskiej teatrologii (Zbigniew Raszewski, Jerzy Timoszewicz) i bedierowskiej tekstologii (Konrad Górski, Zbigniew Goliński) z rozwiązaniami postulowanymi przez performatykę (Tomasz Kubikowski, Diana Poskuta-Włodek) i współczesne edytorstwo naukowe (Maria Prussak, Krzysztof Mrowcewicz). Tekst stanowi fragment teoretycznego suplementu pracy doktorskiej Mateusza Żurawskiego Edycja krytyczna scenariuszy autorskich Jerzego Grzegorzewskiego, przygotowanej pod kierunkiem dr. hab. Tomasza Kubikowskiego i dr. hab. Krzysztofa Mrowcewicza w Instytytucie Badań Literackich PAN (2017).
    The paper addresses some methodological and technical issues involving the process of reconstructing a theatrical production based on its surviving documentation and other archival materials as well as the working out of the so-called documented and critical score. With that in mind, the author confronts the premises and assumptions of the Schillerean theatrology (Zbigniew Raszewski, Jerzy Timoszewicz) and Bédierean text-editing (Konrad Górski, Zbigniew Goliński) with solutions proposed by performative studies (Tomasz Kubikowski, Diana Poskuta-Włodek) and contemporary scholarly editing (Maria Prussak, Krzysztof Mrowcewicz). The paper is a part of a theoretical supplement to Mateusz Żurawski’s doctoral dissertation, Edycja krytyczna scenariuszy autorskich Jerzego Grzegorzewskiego (‘A critical edition of authorial scenarios by Jerzy Grzegorzewski’) written under the supervision of Dr. Habil. Tomasz Kubikowski and Dr. Habil. Krzysztof Mrowcewicz at the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences (2017).
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 1/2; 99-112
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epic Fail: About Two Photographic Projects
    Totalna porażka. O dwóch projektach fotograficznych
    Autorzy:
    Lipszyc, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407451.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    fotografia
    dokument
    archiwum
    Jerzy Lewczyński
    nowi dokumentaliści
    archeologia fotografii
    photography
    document
    archive
    New Documentalists
    archeology of photography
    Opis:
    The paper discusses images of failure in Polish photography created in 1970–2000, drawing on three particular projects: Archeology of Photography by Jerzy Lewczyński and the exhibitions The New Documentalists (2006) and Postdocument: Missing Documents: Documents of the Polish Transformation After 1989 (2012). As such, it concentrates on documentary, or post-documentary, photography which suffers no illusions as to the mimetic power of the medium, but persists in hoping that photos can have social impact. As the analyzed projects aim to create a critical picture of reality, they focus on spaces and people subject to exclusion and on the experience of failure (e.g., Unfinished Houses by Konrad Pustoła and Wojciech Wilczyk’s There’s No Such Thing as an Innocent Eye), as well as on the erosion of interpersonal relations (e.g., Aneta Grzeszykowska’s Album). Disappointments stemming from both the socialist reality and Polish capitalism mix with the desire to find and preserve what is intimate and authentic.  The discussed artists devote the majority of their attention to the problem of photography as a medium and its ability to generate social change. However, they remain fully aware of the fact that the very nature of the photographic image, with its media entanglements, makes it difficult to create an unadulterated reflection of reality; it also makes it difficult to accept anything that does not fit the visual poetics of success, anything old, damaged, démodé, or kitschy. Accordingly, the artists raise important questions about the rules for creating images in the photographic universe and about the possibility of transcending them to create a new type of document, one that would elude the rules of “dominant images” (a term first coined by Rafał Drozdowski), and to enable such a use of photography as was postulated by John Berger: rooted in personal experience and memory.
    Artykuł ukazuje obrazy porażki w fotografii polskiej powstałej w okresie 1970–2000. Odwołuje się do trzech projektów: Archeologii fotografii Jerzego Lewczyńskiego oraz wystaw Nowi dokumentaliści (2006) i Postdokument. Świat nie przedstawiony. Dokumenty polskiej transformacji po 1989 roku (2012). Skupia się więc na fotografii nurtu dokumentalnego czy postdokumentalnego – nieżywiącej złudzeń co do mimetycznej mocy medium, ale nieporzucającej nadziei na społeczne oddziaływanie zdjęć. Przywoływane projekty stawiają sobie za cel stworzenie krytycznego obrazu rzeczywistości, a więc koncentrują się na przestrzeniach i ludziach podlegających wykluczeniu, przegranych (np. Niedokończone domy Konrada Pustoły, Niewinne oko nie istnieje Wojciecha Wilczyka), a także na erozji stosunków międzyludzkich (np. Album Anety Grzeszykowskiej). Rozczarowania związane zarówno z rzeczywistością socjalistyczną, jak i polskim kapitalizmem, mieszają się z pragnieniem odnalezienia i ocalenia tego, co żywe, bliskie, autentyczne. Artyści najwięcej uwagi poświęcają problemowi fotografii jako medium i jej zdolności generowania społecznej zmiany. Zdają sobie sprawę, że specyfika obrazu fotograficznego z jego medialnymi uwikłaniami utrudnia przekazanie niezafałszowanego obrazu rzeczywistości oraz akceptację tego, co nie mieści się w obrębie wizualnej poetyki sukcesu, tego, co stare, zniszczone, niemodne, kiczowate. Zadają w ten sposób pytanie o reguły tworzenia obrazów w fotograficznym uniwersum i o możliwość ich przekroczenia – stworzenia nowego dokumentu. Miałby on wymykać się regułom „obrazów dominujących” (określenie Rafała Drozdowskiego), umożliwić takie użycie fotografii, jakie postulował John Berger: zakorzenione w osobistym doświadczeniu i pamięci.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2020, 9; 1-20 (eng); 1-19 (pol)
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Of British Representational Practices in the Age of Capitalism/Territorialism (1743-1776)
    O brytyjskich praktykach przedstawieniowych w epoce kapitalizmu/terytorializmu (1748–1776)
    Autorzy:
    Kobialka, Michal
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083644.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    handel
    historia
    archiwum
    historiografia
    David Hume
    Adam Smith
    «Nabob»
    commerce
    history
    archive
    historiography
    Opis:
    The issue addressed in this essay is how the notion of history was altered by the embedding of commerce into the discursive field of eighteenth-century Britain. Even though current eighteenth-century, and Enlightenment, studies draw attention to historiographic questions challenging traditional modes of periodization, the methods by which we acquire and organize knowledge, or the extent to which accounts of the eighteenth century have been driven by the imperatives of the times, this project argues that one historiographic issue that has been significantly underplayed is a different concept of history produced in eighteenth-century Britain by the fundamental operation of mercantile society, its logic of exchange, and the predominance of trade within it. David Hume and Adam Smith’s historiographic trajectory was obscured (and, ultimately, eliminated) by the scientific or materialist notion of history advanced in nineteenth-century historiography.
    Przedmiotem refleksji w artykule jest zmiana rozumienia pojęcia historii, którą spowodowało włączenie handlu w pole dyskursywne w osiemnastowiecznej Wielkiej Brytanii. Chociaż we współczesnych badaniach nad XVIII wiekiem i oświeceniem stawia się historiograficzne pytania o zasadność tradycyjnych sposobów periodyzacji, o metody, za pomocą których zdobywamy i organizujemy wiedzę, a także o wpływ, jaki na relacje o XVIII wieku miały sposoby myślenia dominujące w różnych czasach, autor dowodzi, że jedną z kwestii historiograficznych, która pozostaje znacząco niedoceniona, jest nowa koncepcja historii wytworzona w osiemnastowiecznej Wielkiej Brytanii. Koncepcja ta powstała w ścisłym związku z zasadami funkcjonowania społeczeństwa kupieckiego i charakterystyczną dla merkantylizmu logiką wymiany i dominacją handlu. Historiograficzna trajektoria Davida Hume’a i Adama Smitha została jednak przesłonięta (i ostatecznie wyeliminowana) przez naukową i materialistyczną koncepcję historii, która rozwinęła się w dziewiętnastowiecznej historiografii.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2021, 70, 4; 41-59
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kurdish Insurgents and Postgeneration: „Big Village” as an Interactive Memory Work
    Kurdyjscy powstańcy i postpokolenie. „Big Village” jako interaktywne dzieło pamięci
    Autorzy:
    Edemen, Fatma
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31198776.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    kino kurdyjskie
    i-doc
    pamięć powstańcza
    postpamięć
    pamięć bezpaństwowa
    archiwum
    Kurdish Cinema
    insurgent memory
    postmemory
    stateless memory
    archive
    Opis:
    The Kurdish people, lacking a sovereign state of their own, reside within the boundaries of Turkey, Iran, Iraq, and Syria, where they are subjected to the rules and identities of these nations, often facing restrictions on their cultural expression. This situation has disabled their entry into the filmmaking, with documentaries becoming their preferred medium due to its cost-effectiveness and simpler technical demands. These documentaries typically delve into the Kurds’ painful historical experiences. Big Village (2020), directed by Beri Shalmashi and Lyangelo Vazquez, stands out as the first Kurdish interactive web documentary (i-doc). It intricately weaves personal and social narratives, focusing on several families and a Kurdish insurgent group from Eastern Kurdistan. The i-doc explores the stories of the former residents of Gewredê, a village that has since vanished. It uniquely blends old photos and video clips to craft its narrative. This study aims to analyse Big Village through the lens of the insurgents’ memories, the inherited memories of their children, and the use of archival materials, examining how an interactive documentary can effectively communicate historical traumas to modern viewers.
    Naród kurdyjski, niemający własnego suwerennego państwa, zamieszkuje w granicach Turcji, Iranu, Iraku i Syrii, często napotykając ograniczenia w zakresie ekspresji kulturowej. Sytuacja ta uniemożliwiła Kurdom wejście do branży filmowej, a filmy dokumentalne stały się ich preferowanym medium ze względu na opłacalność i prostsze wymagania techniczne. Autorzy tych dokumentów zwykle zagłębiają się w bolesne doświadczenia historyczne Kurdów. Big Village (2020) Beri Shalmashi i Lyangelo Vazqueza, wyróżnia się jako pierwszy kurdyjski interaktywny dokument internetowy (i-doc). Misternie splata osobiste i społeczne narracje, koncentrując się na kilku rodzinach i kurdyjskiej grupie powstańczej ze wschodniego Kurdystanu. Dokument przedstawia historie mieszkańców Gewredê, wioski, która w międzyczasie przestała istnieć. Autorka analizuje Big Village przez pryzmat wspomnień powstańców, odziedziczonej pamięci ich dzieci oraz wykorzystania materiałów archiwalnych. Bada też, w jaki sposób i-doc może skutecznie opowiadać współczesnym widzom o traumach historycznych.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2024, 125; 48-69
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nireńska: o kruchości archiwum i ciele tańczącym tu i teraz
    Nireńska: on the Vulnerability of the Archive and Body Dancing Here and Now
    Autorzy:
    Bojarska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36123356.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Pola Nireńska
    taniec nowoczesny
    biografia
    kobieta
    sztuka
    Zagłada
    modern dance
    biography
    women
    art
    Holocaust
    Opis:
    Punktem wyjścia do refleksji nad możliwością biografii kobiety – artystki – ocalałej z Zagłady jest zestawienie dwóch projektów będących próbą zmierzenia się z historią życia i sztuką Poli Nireńskiej, które weszły do obiegu mniej więcej w tym samym czasie. Jednym z nich jest projekt artystyczny: współpraca choreografki, tancerki i artystki wizualnej – Druga natura Grzywnowicz / Siniarska / Wolińska, drugim zaś reportaż biograficzny Weroniki Kostyrko zatytułowany Tancerka i Zagłada. Historia Poli Nireńskiej. Autorka rekonstruuje założenia obu projektów, sposób, w jaki traktują one Nireńską, i stawia zasadnicze pytania o sens biografii dziś, uwzględniając najnowsze rozpoznania zarówno z pola pisarstwa biograficznego, jak i z teorii traumy i badań nad Zagładą.
    The point of departure for this article is the question of the possibility of a biography of a woman – an artist – a survivor of the Holocaust. This question is answered through the juxtaposition of two attempts to examine the history of the life and art of Pola Nireńska, which came into circulation more or less at the same time. One of them is an artistic project: the cooperation of a choreographer, dancer and visual artist - Druga natura Grzywnowicz / Siniarska / Wolinska, while the other is a written biography by Weronika Kostyrko entitled Tancerka i Zagłada. Historia Poli Nireńskiej. The author reconstructs the assumptions of both of these projects, the way they treat Nireńska and poses fundamental questions about the meaning of biography today, taking into account both the most recent diagnoses from the field of biographical writing, such as trauma theory and Holocaust  research. (Transl. K. Bojarska)
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2020, 69, 3; 209-224
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Amerykańskie filmy migowe – pierwsze filmy w języku migowym
    American Sign Language Films – the First of Its Kind
    Autorzy:
    Zdrodowska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342031.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    język migowy
    Amerykańskie Narodowe Stowarzyszenie Głuchych (NAD)
    archiwum Uniwersytetu Gallaudeta
    sign language
    American National Association of the Deaf (NAD)
    archives of Gallaudet University
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony unikatowej kolekcji pierwszych filmów ukazujących i wykorzystujących język migowy, zrealizowanych w latach 1910-1921 przez amerykańskie Narodowe Stowarzyszenie Głuchych (NAD). Po ogólnokrajowej zbiórce środków finansowych w 1909 r. został powołany w NAD Fundusz Filmowy oraz zarządzająca nim Komisja Filmowa. Autorka tekstu umiejscawia filmową kolekcję w szerszym kontekście i skupia się na czterech filmach, opisując ich wpływ na ówczesnych głuchych, konstruowanie konwencji filmowania miganych narracji oraz znaczenie dla dzisiejszych badaczy głuchej kultury. Konteksty, jak również relacje dotyczące produkcji filmów, ich recepcji oraz mechanizmów dystrybucji zostały zrekonstruowane na podstawie badań archiwalnych przeprowadzonych w archiwum Uniwersytetu Gallaudeta (Waszyngton, USA), gdzie zdeponowana jest sama kolekcja filmowa, jak i dokumenty jej dotyczące.
    The article is devoted to the unique collection of first films showing and using sign language, made in the years 1910-1921 by the American National Association of the Deaf (NAD). After a nationwide collection of funds in 1909 a NAD Film Fund was created and the Film Commission that governed it. The author of the article places the film collection in a broader context and focuses on four films, describing their impact on contemporary deaf people, constructing the convention of filming signed narration and its meaning for today’s researchers of the deaf culture. The context of making of the films, as well as their reception and distribution mechanisms are reconstructed based on archival research conducted in the archives of Gallaudet University (Washington, USA), where the films as well as related documents are deposited.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2016, 93-94; 236-245
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kresowe afisze w zbiorach Dokumentacji Teatru Instytutu Sztuki PAN
    Eastern Borderland Theatrical Posters in the Repository of Theater Documentation of the Institute of Art at the Polish Academy of Sciences
    Autorzy:
    Kuraś, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520671.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-15
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    historia teatru
    teatr na Kresach
    afisz teatralny
    archiwum teatralne
    theater history
    theater in the Eastern Borderlands
    theater poster
    theater archive
    Opis:
    W zbiorach Dokumentacji Teatru Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk znajduje się pokaźna (ponad 20 000 pozycji) kolekcja dawnych afiszy teatralnych z XVIII, XIX i XX wieku. W jej skład wchodzi niewielka, a przez to tym cenniejsza, liczba plakatów teatralnych z Kresów Wschodnich zachowanych i przekazanych przez prywatnych kolekcjonerów. Na potrzeby niniejszej publikacji wybrano zbiór afiszy z XIX i pierwszej połowy XX wieku z Grodna, Kamieńca Podolskiego, Kowna, Lwowa, Mińska, Wilna i Żytomierza. Pochodzą one z porozbiorowych ziem polskich rządzonych zarówno przez Rosję, jak i Austro-Węgry, a w przypadku Lwowa - z terytorium niepodległej Polski.
    The repository of Theater Documentation of the Institute of Art, Polish Academy of Sciences, holds a substantial (more than 20,000 items) collection of old theatrical posters dating from the 18th, 19th, and 20th centuries. It also contains a small, and for that reason all the more precious, number of theater posters from the Eastern Borderland of Poland, preserved and donated by private collectors. For the purposes of this publication, a set of posters dating from the 19th and the first half of the 20th centuries that come from Grodno, Kamieniec Podolski, Kaunas, Lvov, Minsk, Vilnius, and Żytomierz has been chosen. They come from the post-partition Polish territories ruled by Russia as well as by the Austro-Hungarian Empire, and in the case of Lvov, from the territory of independent Poland.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 4; 158-183
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieznany przekaz „Missa in defectu unius contraaltus” Bartłomieja Pękiela ze zbiorów archiwum krakowskiej kapituły katedralnej
    A previously unknown source of Bartłomiej Pękiel’s 'Missa in defectu unius contraaltus' from the Archives of the Cracow Cathedral Chapter
    Autorzy:
    Bebak, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28409399.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Bartłomiej Pękiel
    Józef Tadeusz Benedykt Pękalski
    katedra w Krakowie
    kapela rorantystów
    Cracow cathedral
    Rorantists' chapel
    Opis:
    W komunikacie prezentowany jest nieznany przekaz Missae in defectu unius contraaltus Bartłomieja Pękiela, odnaleziony pośród anonimowych rękopisów sporządzonych w XVIII wieku przez Józefa Tadeusza Benedykta Pękalskiego dla kolegium rorantystów katedry krakowskiej. Rękopis o sygnaturze Kk I.26 przechowywany jest w Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej. Do tej pory kompozycja Pękiela znana była jedynie ze zdekompletowanego rękopisu wawelskiego Kk I.6 (brakowało najwyższego z trzech głosów). W niniejszym komunikacie zawarto opis manuskryptu Kk I.26 oraz przykłady modyfikacji, jakie wprowadził do swej kopii skryptor. Wśród nich należy wskazać przede wszystkim zwiększenie liczby głosów z trzech (dwa tenory, z czego pierwszy niezachowany, i bas) do sześciu (alt, trzy tenory, z czego jeden mógł być wykonywany ad libitum, ponieważ zdwajał partię tenoru I, bas i basso ripieno, który jest dosłownym powtórzeniem głosu basowego, i w którym podpisany został tekst słowny). Bez podjęcia szczegółowych analiz stylistycznych, nie jest możliwe stwierdzenie, czy któryś z dodanych przez Pękalskiego głosów (alt lub tenor) został skomponowany przez Bartłomieja Pękiela, jednak podjęto już odpowiednie kroki zmierzające do rozwiązania tego problemu badawczego oraz wydania edycji źródłowo-krytycznej kompozycji.
    The announcement presents an unknown source containing Bartłomiej Pękiel’s Missae in defectu unius contraaltus, discovered among anonymous manuscripts written by Józef Tadeusz Benedykt Pękalski for the Capella Rorantistarum at the Cracow cathedral in the eighteenth century. The manuscript with the shelf number Kk I.26 is preserved in the Archives of the Cracow Cathedral Chapter. Previously, Pękiel’s composition was known solely from an incomplete manuscript source preserved there with the shelf number Kk I.26 (with the highest of the three voice-parts missing). The present announcement contains a description of the manuscript Kk I.26 and examples of amendments introduced by the scribe. Most importantly, the modifications include changing the number of voice-parts from three (two tenor parts, of which one has not survived, and a bass part) to six by adding an alto part, three tenor parts, one of which could by performed ad libitum because it doubles tenor part I, a bass part, and basso ripieno, which is a literal repetition of the bass part, subtitled with the verbal text). A detailed analysis of style is needed to determine whether any of the voice-parts added by Pękalski (an alto or tenor part) was composed by Bartłomiej Pękiel, but necessary steps have already been taken to solve this research problem and prepare a source-critical edition of the composition.
    Źródło:
    Muzyka; 2018, 63, 3; 111-116
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaginiony sumariusz dokumentów miasta Krakowa z 1545 r.
    The lost excerpts register of municipal documents of Cracow from 1545
    Autorzy:
    Okniński, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520818.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Cracow in the 16th century
    municipal chancery
    municipal archives
    archival registers
    bourgeois culture in Poland
    Kraków w XVI w.
    kancelaria miejska
    archiwum miejskie
    rejestry archiwalne
    kultura mieszczańska w Polsce
    Opis:
    Najstarszy znany sumariusz dokumentów miasta Krakowa, zniszczony w trakcie II wojny światowej, został spisany ok. 1545 r. przez Waleriana Pernusa, wybitnego przełożonego krakowskiej kancelarii miejskiej. Autor artykułu porządkuje i uzupełnia ustalenia odnoszące się do genezy i historii użytkowania kodeksu Pernusa, rozproszone w dawnej literaturze przedmiotu.
    The oldest known excerpts register of municipal documents of Cracow, destroyed during World War II, was written down around 1545 by Walerian Pernus, a prominent supervisor of the Cracow municipal chancery. The author of this article organises and supplements the findings relating to the genesis and history of the use of the so-called Pernus Codex, scattered in the former literature on the subject.
    Źródło:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2023, 61; 127-138
    0081-7147
    Pojawia się w:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Futuryści z MZO. Organizowanie się Ministerstwa Ziem Odzyskanych w czasie i przestrzeni
    Futurists from the MZO: Self-Organisation of the Ministry of the Recovered Territories in Time and Space
    Autorzy:
    Ćwiek-Rogalska, Karolina
    Mrzygłód, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38584333.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    czasowość
    przestrzenność
    Ministerstwo Ziem Odzyskanych
    „science fiction”
    „world building”
    osadnictwo
    przyszłość
    archiwum
    temporality
    spatiality
    Ministry of the Recovered Territories
    science fiction
    world building
    settlement
    future
    archive
    Opis:
    Among the tasks of the Ministry of the Recovered Territories, which existed in the years 1945–1949, was planning the development of former German territories incorporated into the post-war borders of Poland. In our article, we critically read the documents of the Ministry, concerning both the spatial organisation of settlement in the Recovered Territories – normative documents and reports of the Department for Settlement, as well as the efforts to acquire a building for the headquarters of the Ministry in Warsaw. We look at how the Ministry located itself in the space of Warsaw and we read this as a reflection of the process of the settlement in the Recovered Territories. We propose an intellectual game of reading how the legal and administrative order of formerly German territories was created and we show it as a strategy for designing a new socio-political reality in vein of science fiction thinking. By using such a category, we bring out the entangled temporalities of the project of the “Recovered Territories” and the Ministry itself, as well as the scale of social and political constructivism of the post-war transition period.
    Do zadań Ministerstwa Ziem Odzyskanych, istniejącego w latach 1945–1949, należało planowanie zagospodarowania dawnych terenów niemieckich wcielonych w powojenne granice Polski. W naszym artykule poddajemy krytycznej lekturze dokumenty Ministerstwa, dotyczące zarówno organizacji przestrzennej osadnictwa na „Ziemiach Odzyskanych” – akty normatywne oraz sprawozdania Departamentu Osiedleńczego – jak i starań o pozyskanie budynku na siedzibę instytucji w Warszawie. Przyglądamy się, jak Ministerstwo lokowało się w przestrzeni stolicy i czytamy to jako odzwierciedlenie procesu zagospodarowywania „Ziem Odzyskanych”. Celem tekstu jest podjęcie gry intelektualnej, polegającej na odczytaniu kształtowania się porządku prawno-administracyjnego terenów poniemieckich jako strategii projektowania nowej rzeczywistości społeczno-politycznej w kluczu myślenia sciencefictionalnego. Dzięki użyciu takiej kategorii wydobywamy splątane czasowości projektu „Ziem Odzyskanych” i samego Ministerstwa oraz skalę konstruktywizmu społecznego i politycznego powojennej epoki przejściowej.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2022, 46
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Petersburska teka osobowa skrzypka Apolinarego Kątskiego jako źródło do badań nad jego biografią
    Apolinary Kątski’s St Petersburg File as a Source for the Study of the Violinist’s Biography
    Autorzy:
    Antonczyk, Wiktoria
    Chamczyk, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30147325.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Petersburg
    Teatry Imperatorskie
    wirtuoz
    solista
    Apolinary Kątski
    życie muzyczne Petersburga
    archiwum
    solista Jego Imperatorskiej Mości
    St Petersburg
    Imperial Theatres
    virtuoso
    soloist
    Soloist to His Imperial Highness
    musical life in St Petersburg
    archive
    Opis:
    Petersburg, jako jeden z głównych ośrodków kulturalnych XIX-wiecznej Europy, przyciągał światowej sławy artystów, zapraszanych nie tylko na występy gościnne. Podpisali też kontrakty z najważniejszymi instytucjami muzycznymi Imperium Rosyjskiego. Mimo znacznych zniszczeń, jakie miasto doznało w czasie II wojny światowej, w dramatycznych okolicznościach uratowano jego cenne zbiory archiwalne, w tym bogatą dokumentację Dyrekcji Teatrów Imperatorskich. Dokumenty te stanowią niezwykle cenne źródło dla muzykologów, pozwalają bowiem z dużą dokładnością zrekonstruować okres petersburski w twórczości wielu artystów. Dokumenty Dyrekcji Teatrów Imperatorskich stanowią również kluczowe źródło do badań nad biografią polskiego skrzypka-wirtuoza Apolinarego Kątskiego, który w latach 1852-1866 był solistą Jego Imperatorskiej Mości. Fakt ten był dobrze znany, jednak obowiązki wynikające z tego statusu pozostają praktycznie niepoznane. Akta osobowe Kątskiego nie tylko potwierdzają szczególne traktowanie przez władze tego wybitnego polskiego muzyka, ale też ujawniają jego niezwykłe warunki zatrudnienia. Czego zatem dowiadujemy się o życiu Kątskiego z petersburskich dokumentów? Na jakie pytania pozwalają nam odpowiedzieć? Jaki obraz polskiego skrzypka wyłania się z tego źródła? Artykuł przedstawia zawartość akt osobowych Apolinarego Kątskiego w kontekście badań nad jego biografią.
    St Petersburg, as one of nineteenth-century Europe’s main cultural centres, attracted world-famous artists, invited not only for guest performances. They also signed contracts with the Russian Empire’s major musical institutions. Despite the considerable damage which the city suffered during the Second World War, its precious archive collections, including the rich documentation of the Directorate of Imperial Theatres, were rescued in dramatic circumstances. These documents represent an extremely valuable source for musicologists, as they allow us to reconstruct the St Petersburg period in many artists’ work with a high degree of accuracy. The documents from the Directorate of Imperial Theatres also constitute a key source for research into the biography of Polish virtuoso violinist Apolinary Kątski, who was Soloist to His Imperial Highness from 1852 to 1866. That he held this title has been known to musicologists for a long time, but his obligations resulting from that status have remained virtually unknown. Kątski’s personal file not only confirms the authorities’ special treatment of this eminent Polish musician, but also reveals his unusual terms of employment. What, then, do we learn about Kątski’s life from the St Petersburg documents? What questions do they enable us to answer? What image of the Polish violinist emerges from this source? This article presents the contents of Apolinary Kątski’s personal file within the context of research into his biography.
    Źródło:
    Muzyka; 2021, 66, 2; 73-95
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kronika życia i twórczości Jana Dormana (1912–1986)
    Jan Dorman. A History of His Life and Work (1912-1986)
    Autorzy:
    Tomaszewska, Ewa
    Wiśniewska, Marzenna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36454053.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Jan Dorman
    Eksperymentalny Teatr Dziecka
    Teatr Dzieci Zagłębia
    Janina Dorman
    archiwum teatralne
    teatr lalek
    historia teatru polskiego
    eksperyment artystyczno-teatralny
    Experimental Child’s Theatre
    The Children of Zagłębie’s Theatre
    Będzin
    theatre archives
    puppet theatre
    Polish theatre
    experimental theatre
    Opis:
    Jan Dorman (ur. 1912, Dębowa Góra, obecnie Sosnowiec – zm. 1986, Będzin) był pedagogiem, reżyserem, scenografem, autorem tekstów teatralnych, twórcą Eksperymentalnego Teatru Dziecka w Sosnowcu (1945-1949) i Teatru Dzieci Zagłębia w Będzinie, obecnie noszącego jego imię (1950-1977), wykładowcą Wydziału Lalkarskiego we Wrocławiu Filii PWST w Krakowie, obecnie Akademii Sztuk Teatralnych im. S. Wyspiańskiego (1978-1986), animatorem życia kulturalnego Będzina. Jego działalność teatralna sytuowała się pomiędzy teatrem dla dzieci, teatrem młodego widza, teatrem lalkowym, awangardowym teatrem plastycznym oraz eksperymentami bliskimi happeningowi. Przedstawienia Dormana prezentowane były na wielu przeglądach i festiwalach zagranicznych, twórczość TDZ pod jego dyrekcją reprezentowała Polskę na Międzynarodowej Wystawie Scenografii w Amiens we Francji (1969). Dorman pisał adaptacje i autorskie teksty teatralne, komponował i wybierał muzykę, projektował scenografię (wraz z synem, Jackiem), był inicjatorem przeglądu widowisk folklorystycznych „Herody”, utrzymywał szerokie kontakty z polskim i zagranicznym środowiskiem teatralnym, publikował regularnie na łamach pism teatralnych (m in. „Scena”, „Teatr Lalek”, „Teatr”), wydał książkę Zabawa dzieci w teatr. Przez całe życie Dorman utrwalała swoją działalność w skrupulatnie wytwarzanej dokumentacji archiwalnej.
    Jan Dorman (b. Dębowa Góra, now Sosnowiec, 1912–d. Będzin, 1986) was a teacher, director, stage designer, author of texts for theatre, founder of the Experimental Child’s Theatre (ETD) in Sosnowiec (1945–1951) and The Children of Zagłębie’s Theatre (TDZ) in Będzin, which has been named after him (1951–1977), lecturer at the Faculty of Puppetry in Wrocław, Branch of the State Academic School of Theatre (PWST) in Krakow, now Stanisław Wyspiański Academy of Theatre Arts (1978–1986), promoter of culture in Będzin. His theatre practice situated itself between children’s theatre, young spectator’s theatre, puppet theatre, avant-garde art theatre and experiments close to the happening. Dorman’s performances were presented at many festivals internationally; the work of TDZ that he directed represented Poland at the International Exhibition of Stage Design in Amiens, France (1969). Dorman wrote and adapted texts for theatre, composed and selected music, designed the sets (along with his son, Jacek), initiated the “Herody” review of folk productions, maintained extensive contacts with Polish and foreign theatre communities, contributed regularly to theatre  magazines (including Scena, Teatr Lalek, Teatr), and he published his book Children Playing at Theatre. Throughout his life, Dorman recorded his practice through meticulously produced archival documentation. 
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2019, 68, 3/4; 13-140
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Holocaust Oral History Sources in the Yahad-In Unum Archive Collection (Based on Volhynia-Podolia General District Materials)
    Źródła historii mówionej o Holokauście w kolekcji Archiwum „Yahad-In Unum” (na przykładzie Okręgu Generalnego „Wołyń-Podole”)
    Autorzy:
    Mykhalchuk, Roman Yuriyovych
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339697.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Yahad-In Unum
    Holokaust
    historia mówiona
    relacje świadków
    Patrick Desbois
    Okręg generalny "Wołyń-Podole"
    „small death jobs”
    Holocaust
    oral history
    eyewitness testimony
    Volhynia-Podolia General District
    "small death jobs"
    Opis:
    The purpose of the article is to analyze the oral history collection of the Holocaust sources at the Yahad-In Unum scientific institution (Paris, France) on the example of the Nazi-occupied territories of the Volhynia-Podolia General District of Reichskommissariat Ukraine. The research methodology is based on the principles of historicism and scientific objectivity. Analysis of oral history sources is the main method of the research. Scientific novelty: For the first time in historiography, the oral history Holocaust sources of the Yahad-In Unum scientific institution were analyzed based on the example of the Volhynia-Podolia General District. The conclusions prove that the oral history sources of Yahad-In Unum have powerful potential for Holocaust studies. They have exclusive information that is not found in other sources. German and Soviet documents cannot fully shed light on Holocaust history. Instead, the stories of witnesses provide an opportunity to examine this topic in a multifaceted way. 
    Celem artykułu jest analiza zbioru źródeł historii mówionej o Holokauście z terenów okupowanych przez hitlerowców Okręgu Generalnego „Wołyń-Podole”, Komisariatu Rzeszy Ukraina, opublikowanych przez „Yahad-In Unum”, instytucję naukową znajdującą się w Paryżu, we Francji. Metodologia badań opiera się na zasadach historyzmu. Po raz pierwszy w historiografii przeanalizowano źródła historii mówionej o Holokauście, znajdujące się w „Yahad-In Unum”, zebrane z terytorium Okręgu Generalnego „Wołyń-Podole”. We Wnioskach wyjaśniono, że źródła historii mówionej „Yahad-In Unum” mają ogromny potencjał do badań nad Holokaustem. Posiadają wyjątkowe informacje, których nie można znaleźć w innych źródłach. Dokumenty niemieckie oraz sowieckie nie mogą w pełni określić procesu Holokaustu. Natomiast relacje świadków dają możliwości wszechstronnego wyjaśnienia tego tematu.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2023, 12; 1-19
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wypiszę obraz z teatru który mnie się najlepiej podobał. Badawczy potencjał listów i rysunków młodych widzów w Archiwum Jana Dormana
    I’m Gonna Describe You the Scene from the Theatre That I Liked Best. The Research Potential of Letters and Drawings of Young Spectators in Jan Dorman’s Archives
    Autorzy:
    Łukaszewicz, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36143884.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Jan Dorman
    widz teatralny
    teatr dla dzieci
    rysunek dziecięcy
    ego-dokument
    theatre spectator
    children theatre
    children's drawings
    ego-document
    Opis:
    Artykuł stanowi spojrzenia na praktykę pedagogiczno-artystyczną Jana Dormana przez pryzmat dziecięcej wrażliwości jego odbiorców. Traktuje rysunki i listy widzów  spektaklu „Awantura z ogniem” (1950) jako zbiór ego-dokumentów. Bada jego przydatność dla poszerzania wiedzy o historii teatru Dormana i recepcji jego sztuk.
    The paper looks at Jan Dorman’s pedagogical and artistic practice through the prism of child’s sensibility of his audience. The drawings and letters of the spectators at the performance of  Awantura z ogniem (“Fire with Fire”, 1950) are considered as a collection of ego-documents. The paper examines their usefulness for expanding our knowledge about the history of Dorman’s theatre and the reception of his plays. 
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2019, 68, 3/4; 161-180
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wojsko koronne suplementowe i komputowe w latach 1648–1652 w świetle rachunków skarbowo-wojskowych z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie
    The Crown supplemental and comput army in 1648–1652 in the light of treasury and military sources from the Central Archives of Historical Records in Warsaw
    Autorzy:
    Nagielski, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519716.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    armia koronna
    skarb
    komisje skarbowo-wojskowe
    kadra dowódcza
    regestry popisowe
    skarbowość
    Crown army
    treasury
    treasury-military commissions
    command staff
    popis registers
    Opis:
    Artykuł ukazuje znaczenie akt skarbowo-wojskowych znajdujących się w AGAD w Warszawie dla przedstawienia stanu armii koronnej w latach 1648–1652. Pozwalają one nie tylko na określenie organizacji, struktury czy liczebności poszczególnych jednostek obu zaciągów, tak narodowego, jak cudzoziemskiego, ale także na przedstawienie kadry dowódczej tych oddziałów oraz kosztów ponoszonych przez Rzeczpospolitą na ich utrzymanie. Materiały znajdujące się w poszczególnych działach Archiwum Skarbu Koronnego umożliwiają odtworzenie kadry oficerskiej i podoficerskiej armii koronnej odbierającej zasługi na poszczególnych komisjach skarbowo-wojskowych, których przedstawiciele nie występują w innych leksykonach i słownikach oficerów, a regestrów i rolli jednostek, w których służyli, nie odnajdujemy w dziale 86.
    The article shows the importance of the fiscal and military sources kept in the Central Archives of Historical Records in Warsaw for presenting the state of the Crown army in 1648–1652. They make it possible to determine the organisation, structure, and numbers of individual units of both national and foreign regiments, and present their commanders and the costs incurred by the Commonwealth for their upkeep. The documents contained in particular sections of the Crown Treasury Archives make it possible to reconstruct the officer and non-commissioned officer cadres of the Crown army being paid for their service at particular fiscal and military commissions, whose members do not appear in any lexicons and dictionaries of officers and whose registers and rolls of the units in which they served are not to be found in section 86.
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2022, 83, Spec.; 291-314
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-39 z 39

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies