Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish syntax" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Z historii składni polskiej
From the history of the Polish syntax
Autorzy:
Bednarczuk, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459527.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
hipotaksa
konstrukcja
parataksa,
składnia
spójnik
conjunction
construction
hypotaxis
parataxis
syntax
Opis:
The subject of the article are certain conjuctional constructions in ancient Polish language with (1) sociative preposition, (2) participle, (3) verbe – sentence, (4) hypotaxis – parataxis, (5) repeated conjunction (polysyndeton). In conclusion is presented state and perspectives of researches in historical syntax.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 20-23
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka charakterystycznych właściwości polskiej składni
A Few Characteristic Properties of the Polish Syntax
Autorzy:
Brajerski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2121141.pdf
Data publikacji:
1988
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The author writes about flexional forms in which Polish surnames occur in the ancient Latin State documents. He states the following: 1) The singular masculine and feminine surnames were almost always in the nominative, e.g. carrying the function of Latin genetive: Ad postulationem generosi Alberti Karbot nomine generosae Agnetis Karbotowa consortis suae legitimae; the function of dative: Nobilibus AndreasŁojecki et Zophiae Malicka coniugibus; the function of accusative: post olim nobilem Annam Gościradowska. 2) The plural masculine surnames which carried the function of nominative, genetive and dative, occurred with Polish suffixes of the three cases, and as the accusative and ablative in the form of the historical plural accusative, e.g. Nobiles Otwinowscy et Ostrowscy; Nobilium Petri atque Adalberti Bliskowskich; Nobilibus Nicolao, Ioanni, Marco Malickim; acc. contra generosos Moszyńskie tum generosos Romery ac generosos Szamowskie; abl. de laborioses Alberto [et] Thoma Stępniki, una cum nobilibus Paulo et Francisco Świerczyńskie, Sophiam de Wybranowskie Jałowicka. 3) The author has found only few forms of the feminine plural number: gen. nobilium Mariannae, Annae, Catharinae Stempkowskich; dat. Vobis generosis Theresiae, Mariannae, Catharinnae... Morawieckiem sororibus inter vos germanis; acc. Generosas obligatoriam et Theophilam arendatoriam tenutricesm Wybranowskie. The principles of writing surnames in such flexional forms were established before the 2nd half of the 16th century.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1988, 35-36, 6; 39-63
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the argument-adjunct distinction in the Polish “Semantic Syntax” tradition
Autorzy:
Przepiórkowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677113.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
argument structure
semantic syntax
adjuncts
arguments
Opis:
On the argument-adjunct distinction in the Polish Semantic Syntax traditionThe aim of this paper is to examine the understanding of the Argument-Adjunct Distinction within the Polish Semantic Syntax (SS) tradition, associated with the name of Stanisław Karolak and presented in the nominally syntactic volume of the Grammar of contemporary Polish (Pol. Gramatyka współczesnego języka polskiego; Topolińska, 1984), especially in Karolak (1984) and Grochowski (1984), as well as in later work. Section 1 reviews the three approaches to determining the number and kind of arguments of a given predicate, as discussed in Karolak (1984), concentrating on the one that is endorsed there. Then, Sections 2–3 show that the key notions used in this approach have not been – and probably cannot be – made operational. Moreover, Section 4 briefly reviews some more recent Semantic Syntax work and shows that this lack of operational AAD in Karolak (1984) extends to the SS programme at large. Finally, Section 5 concludes that this deficiency, while common in linguistic theories, is particularly troublesome in the case of SS, which is founded on the notion of predicate-argument structure. O rozróżnieniu argumentów od modyfikatorów w polskiej tradycji „składni semantycznej”Artykuł poświęcony jest kwestii fundamentalnej dla szkoły „składni semantycznej” (kojarzonej przede wszystkim z nazwiskiem Stanisława Karolaka), a mianowicie kwestii odróżniania argumentów od modyfikatorów. Celem artykułu jest wykazanie, że w tradycji „składni semantycznej” nie została zaproponowana operacyjna procedura odróżnienia argumentów od modyfikatorów, choć istnienie takiej procedury wydaje się warunkiem koniecznym dla wyodrębnienia struktury predykatowo-argumentowej, głównego celu wielu prac zakorzenionych w tej tradycji.
Źródło:
Cognitive Studies; 2017, 17
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Związki akomodacyjne jako wyróżnik zależności składniowej
Syntactic government (accommodation) as an indicator of syntactic dependency
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595643.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
contemporary Polish syntax
syntactic dependency
syntactic government (accommodation)
składnia współczesnego języka polskiego
zależność składniowa
akomodacja syntaktyczna
Opis:
The aim of this paper is to provide a more detailed description of correlations between a syntactic dependency relation and a syntactic government relation. The latter, which we call accommodation, is a mechanism of adjusting the form of linguistic expressions to the requirements of other elements co-occurring in the context. The question described here is part of a more complex problem, often referred to by linguists as the difference in binding force of the different constituents of a utterance. The article presents four possible combinations of the two syntactic relations, each illustrated by specific examples: 1) no dependency and no accommodation relation: Poznałam byłego rezydenta naszego wywiadu w Nowym Jorku (to mój obecny klient), 2) accommodation relation with no dependency: Arabowie (nie tylko oni) twierdzą od stuleci, że był lokalny potop, 3) both dependency and accommodation relation: Doczekam się odpowiedzi, and 4) dependency relation with no accommodation relation: Wynosić się! – warknęła. We also describe 15 grammatical categories which can be subject to accommodation relation in contemporary Polish, and analyze their correlation to syntactic dependency. In addition to the standard categories of case, number and gender, we take into consideration some less typical once, such as degree and negation. Our conclusion is that the accommodation of gender and number are the weakest among syntactic dependency indicators. This is due to the fact that this type of accommodation may concern even those elements which do not belong to the same utterance. Other analyzed grammatical categories are all related to a certain dependency type. Distributional dependents, governors and co-occurring constituents can only be subject to accommodation of specifi c and well-defi ned grammar categories.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2013, 12; 29-43
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcjonalność opisu składni dla potrzeb glottodydaktycznych
Functional Descriptive Syntax of Polish for Didactic Purposes
Autorzy:
Karolczuk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933731.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
składnia języka polskiego
związki składniowe
glottodydaktyka
funkcjonalność opisu języka
Polish syntax
syntactic relationships
foreign language teaching
functional descriptive grammar
Opis:
This paper discusses the need of creating a functional descriptive grammar of Polish, particularly its syntax, for the purposes of teaching Polish to foreign learners. Frequent problems in learning and teaching Polish syntax have been presented. A functionally-oriented descriptive syntax of Polish should include the presentation of structural, semantic and syntagmatic relationships in sentences. The description should take into account the problems that foreign learners have in learning Polish.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 6; 89-95
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dephrasal adjectives in Polish – A case of syntax-inside-morphology
Autorzy:
Kolbusz-Buda, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040251.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
phrasal derivation
dephrasal adjectives
phrasal compounding
morphology-syntax interface
Opis:
The present paper is part of a larger project which investigates the issue of “syntax-inside-morphology” in the domain of Polish word-formation. In what follows, we explore the thus far unstudied territory of dephrasal adjectives, such as tużpopołudniowy ‘right-after-noon’ and ponadstustronicowy ‘over-one-hundred-page’ built on phrasal bases subjected to suffixation. It is generally acknowledged that the Polish word-formation system is not designed to comprise phrasal compounding – a word-formation type which has come to be considered a flagship representative of the morphology-syntax interface (see Szymanek 2017 and Pafel 2017). Nevertheless, one may come across a number of Polish word-formation patterns, such as the class of nouns derived from PPs (e.g. nausznik ‘earmuff’ [[naP uszyN]PP -nik]N) or synthetic compound words (e.g. bydłobójnia ‘abattoir’ [[bydłN-o-bójV]VP -nia]N) which should clearly be considered legitimate members of the global “syntax-inside-morphology” community (see Kolbusz-Buda 2019a). In what follows, we want to argue that Polish dephrasal adjectives should be recognised as a case of morphology-syntax interplay on a par with the already attested cross-linguistic material. The phrasal character of the Polish data to be discussed in this study is so strong that researching this sui generis type of derivation seems not only a valid linguistic undertaking but also one with important implications. The study may have far-reaching consequences for the descriptive adequacy of the Polish word-formation system and point to new directions in the discussion on the morphology-syntax interface. The morphological structure of the adjectives to be discussed will be juxtaposed with the class of Polish compounds proper, in particular, synthetic compounds – a word-formation type which can be considered the closest in its morphological make-up to the presented material. Offering such a comparative perspective seems necessary as the adjectives to which we choose to refer as products of dephrasal suffixation are casually classified as compounds. Moreover, although Polish does not note any cases of phrasal compounding, the morphological structure of the adjectives in question will be additionally examined to discover potential parallels between the two word-formation types. The reason behind this undertaking is two-fold. Firstly, as has already been mentioned, dephrasal adjectives are classified as compounds; secondly, they contain a phrasal unit. In our analysis, we draw on a revised version of the Lexical Integrity Hypothesis, i.e. Lieber and Scalise’s (2007) Firewall Theory, which belongs to the current of the so-called mixed models of word-formation advanced in the recent years by, for instance, Ackema and Neeleman 2004 and Pafel 2017, allowing for a limited intermodular interaction between morphological and syntactic domains.
Źródło:
Linguistics Beyond and Within; 2019, 5; 75-89
2450-5188
Pojawia się w:
Linguistics Beyond and Within
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numeral Subjects in Polish: Surface Morphology vs. Abstract Syntax
Autorzy:
Witkoś, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032558.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
the numeral subject
default agreement
subjecthood properties
case theory
Opis:
Numeral subjects in Polish show a non-uniform agreement pattern with the verb depending on the cardinality of the numeral (paucal vs. high) and the gender of the NP. Full agreement shows with paucal numerals (<5) on non-virile NPs, while high numerals (≥5,) require default agreement (3 person, neuter, singular) on the verb. Paucal numerals combined with virile NPs may show either full agreement or default agreement, while high numerals with virile NPs show default agreement. Furthermore, high numerals combined with virile NPs show a surface morphological form of accusative/genitive, whereas high numerals combined with non-virile NPs show a surface morphological form of accusative/nominative. At the same time all the subtypes of the numeral subject share crucial syntactic properties with the standard nominative subject (e.g. coordination, anaphoric binding, control). This contribution reports on a plausible account of the morphological aspect of the overt (dis-)agreement between the numeral subject and the verb and proposes an account of an abstract syntactic relation between the numeral subject and Tense which resembles the standard procedure of nominative case marking.
Źródło:
Beiträge zur allgemeinen und vergleichenden Sprachwissenschaft; 2020, 9; 173-204
2657-4799
Pojawia się w:
Beiträge zur allgemeinen und vergleichenden Sprachwissenschaft
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauczanie polskiej deklinacji i składni w grupach wschodniosłowiańskich
The didactics of polish declension and syntax in groups of east slavic students
Autorzy:
Izdebska-Długosz, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034552.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
język polski jako obcy
kontrast językowy
nauczanie kontrastywne
deklinacja
składnia
osoby rosyjskojęzyczne
studenci ze Wschodu
Polish as a Foreign Language
linguistic contrast
contrastive teaching
declension
syntax
Russian-speaking students
students from the East
Opis:
W niniejszym tekście omówiono nauczanie deklinacji i składni polskiej w ujęciu kontrastywnym na przykładzie nauczania osób dorosłych ze Wschodu, znających język rosyjski jako język pierwszy lub drugi. Przedstawiając kontekst teoretyczny nauczania J2 w kontraście z J1, akcentuje się, że współcześnie korzystamy zarówno ze zdobyczy analiz kontrastywnych J1 i J2, jak i analizy błędów i znajomości zjawiska interferencji. Przedstawia się postulat konfrontatywności w nauczaniu JPJO osób ze Wschodu, który przewija się przez całą polskojęzyczną literaturę glottodydaktyczną.  W artykule zaprezentowano techniki dydaktyki polskiej deklinacji i składni w kontraście z językiem rosyjskim zaczerpnięte z książki autorki Polski dla nas 1. Польский для нас1. Deklinacja i składnia kontrastywnie dla Słowian wschodnich (A2–B2). Podzielono je na dwie grupy: ćwiczenia jednojęzyczne i dwujęzyczne. Zwrócono przy tym uwagę, iż znajomość J1 grupy uczących się przez lektora znacząco wspomaga nauczanie w kontraście, jednak nie jest warunkiem sine qua non tego typu dydaktyki.
In this paper, teaching Polish as a Foreign Language to adults from the east, that is, the inhabitants of former Soviet republics speaking Russian as their first or second language is used an example of the didactics of Polish declension and syntax from the perspective of contrastive linguistics. While presenting the theoretical context of didactics contrasted with L1, it is stressed that nowadays that the contrastive analyses of L1 and L2, error analysis and the knowledge of the phenomenon of interference are all employed in teaching. The postulate of applying a confrontative approach in teaching PFL to people from the east, which is which is supported by Polish research tradition, is presented in the article. In the article, the techniques of the Polish didactics of declension and syntax contrasted with the Russian language have been derived from the book Polski dla nas 1 [Polish for us 1]. Польский для нас 1. Deklinacja i składnia kontrastywnie dla Słowian wschodnich (A2-B2) [Declension and syntax for East Slavic students from the contrastive perspective (A2-B2)]. The techniques have been divided into two groups: monolingual exercises and bilingual exercises. It has been stressed that the knowledge of L1 of the students taught by a tutor is significantly facilitated by teaching with the use of the contrastive approach, yet it is not a condition sine qua non for such type of didactics.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2021, 28; 117-132
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy ukształtowania składniowego tekstów w języku polskim pisanych przez osoby niesłyszące
Problems of Syntax Composition of Texts in Polish Language Written by Deaf People
Autorzy:
Ruta-Korytowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804626.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
surdoglottodydaktyka; polski język migowy; spójność; składnia
surdoglottodidactic; polish sign language; cohesion; syntax
Opis:
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na trudności w ukształtowaniu tekstów pisanych w języku polskim przez osoby z dysfunkcją słuchu. Ponieważ jest to temat stosunkowo mało zbadany, na początku uwaga skupiona została na przybliżeniu dostępnej literatury przedmiotu. W następnej części artykułu przedstawiona została kwestia statusu języka polskiego u osób niesłyszących. Czy jest to dla nich język pierwszy, drugi czy obcy? Ustalenia te determinują bowiem sposób analizy materiału badawczego. W trzeciej części przedstawiona została analiza wybranych aspektów ukształtowania składniowego tekstów pisanych przez głuchych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na spójność tekstu.
The aim of this paper is to point out difficulties in the shaping of texts written in Polish by people with hearing difficulties. Because the topic is relatively little studied, at the beginning the focus was on bringing closer available literature. The next part of the article presents the problems associated with status of polish language for the hearing-impaired. Is it first, second or foreign language for them ? These findings determine the analysis of testing material. The third part presents an analysis of selected aspects regarding the shape of syntax in texts written by hearing-impaired with special attention to the cohesion of text.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 10; 117-134
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Systematyczna składnia języka polskiego Antoniego Krasnowolskiego
Systematyczna składnia języka polskiego (Systematic syntax of Polish) by Antoni Krasnowolski
Autorzy:
Faliszewska, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3150984.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2017, 744, 5; 93-100
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantyka i składnia polskiego predykatu "ale"
Semantics and syntax of the Polish predicate "ale"
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431726.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
współczesny język polski
znaczenie
modalność
spójnik
wykrzyknik
modern Polish
meaning
modality
conjunction
exclamation mark
Opis:
Polskie ale pojawia się w dwóch różnych typach kontekstów z dwoma różnymi funkcjami: 1. jako predykat z dwoma argumentami, +/- odpowiednik angielskiego but oraz 2. jako predykat z jednym argumentem, +/- odpowiednik angielskiego wtrącenia ‘what a ...!’. Fakt, że mutatis mutandis te same dwie funkcje pełni macedońskie ама, wskazuje na to, że mamy tu do czynienia w rozwojem właściwym dla języków słowiańskich.
Polish ale appears in two different contexts with two different functions: 1. as predicate with two arguments, +/- the equivalent of the English but and 2. as predicate with one argument, +/- the equivalent of the English interjection ‘what a...!’. The fact that mutatis mutandis the same two functions has Macedonian ама suggests that we are dealing here with a specific Slavic development.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2023, 19; 201-202
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towards a Linguistically-Oriented Textual Entailment Test-Suite for Polish Based on the Semantic Syntax Approach
Autorzy:
Przepiórkowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677103.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
semantic syntax
textual entailment
Polish
Opis:
Towards a Linguistically-Oriented Textual Entailment Test-Suite for Polish Based on the Semantic Syntax ApproachThe aim of this programmatic position paper is to show that the semantic syntax tradition of Polish linguistics associated with the name of Stanisław Karolak may be a basis for the development of a taxonomy of entailment types and a corresponding test-suite of entailment examples. The article also puts forward some initial desiderata for such a test-suite.
Źródło:
Cognitive Studies; 2015, 15
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
When 16th-century Polish poetry meets modern Danish syntax. A study of an odd case
Autorzy:
Sobkowiak, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177296.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
stylistic inversion
Diderichsen's sentence model
Diderichsen tradition
Modern Danish syntax
sentence intertwining
Mikołaj Sęp-Szarzyński
Pieśn V o Fridruszu
Źródło:
Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 305-314
1230-4786
2299-6885
Pojawia się w:
Folia Scandinavica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bogaty język, zaniedbany język - refleksje o kulturze języka
A rich language, neglected language - some reflections upon the culture of language
Autorzy:
Bortliczek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877102.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kondycja języka
Rada Języka Polskiego
sprawozdanie
kultura języka polskiego (składnia, leksyka, ortografia, interpunkcja, błąd językowy)
the condition of language
Council of Polish Language
report
culture of Polish language (syntax, lexis, spelling, punctuation, language mistakes)
Opis:
Artykuł Bogaty język, zaniedbany język - refleksje o kulturze języka dotyczy wybranych zjawisk językowych. W centrum uwagi znajdują się leksykalne i ortograficzne oraz składniowe i interpunkcyjne zaniedbania dostrzegane w komunikatach tworzonych przez instytucje państwowe. Materiał analityczny pochodzi m.in. ze sprawozdania Rady Języka Polskiego za lata 2010-2011, które dotyczy oficjalnej komunikacji instytucji państwowych z Polakami. Celem opisu jest wskazanie przyczyn wybranych błędów oraz prezentacja zasad regulujących pisownię prawidłową, a także przedstawienie skorygowanych wersji omawianych przykładów. Wnioski płynące z analizy oficjalnych dokumentów pod kątem przestrzegania kultury języka przekładają się na refleksję dotyczącą odpowiedzialności za kondycję języka polskiego, który jest ważnym składnikiem tożsamości narodowej.
The paper is related to selected linguistic phenomena. There is lexical, spelling, syntactic and punctuation negligence observed in communication, which takes place in statements of state institutions. The analytical data derives, among other sources from a report of the Council of Polish Language (recorded between 2010 and 2011). The aim of the study is to indicate the reasons for the selected mistakes and rules related to the correct spelling by presenting the proper examples. The conclusions from the analysis of the official documents on language culture are transferred into a reflection about the responsibility for the condition of the Polish language, which is an important component of the national identity.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2020, 13, 2; 245-264
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótko o kilku współczesnych tendencjach, obserwowanych w polskiej ortografii, leksyce i składni, obecnych w komunikacji medialnej
A summary of some contemporary tendencies observed in Polish spelling, lexis, and syntax present in media communication
Autorzy:
Satoła-Staśkowiak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192181.pdf
Data publikacji:
2022-12-21
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
współczesna
medialna komunikacja językowa
język polski
ortografia
neologizmy
okazjonalizmy
współczesne tendencje językowe
leksyka
składnia
contemporary media communication
Polish language
spelling
lexis
syntax
neologism
occasionalism
contemporary language tendencies
Opis:
W artykule zwrócono uwagę na kilka tendencji obserwowanych ostatnio w polskiej, współczesnej komunikacji medialnej. Przedmiot rozważań dotyczy zjawisk składniowych, leksykalnych i ortograficznych, które dotychczas najczęściej nie miały odzwierciedlenia w polskiej normie językowej. Część z nich z pewnością ma charakter przejściowy, część najprawdopodobniej pozostanie we współczesnym języku polskim na dłuższej. Prezentowany w artykule materiał został wyekscerpowany z dostępnych w ostatnich miesiącach w sieci wpisów internetowych, blogów, twittów, artykułów, i filmów opublikowanych na You Tube.
The paper shows several contemporary trends in Polish contemporary media communication. Syntactic, lexical, and spelling phenomena (mostly not reflected in the Polish language standard) are discussed. Some of them are certainly temporary, some will most likely remain in contemporary Polish longer. The linguistic data was gathered over a period of months from online sources such as Twitter, YouTube, blogs, articles.
Źródło:
Językoznawstwo; 2022, 17, 2; 37-48
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontrastywne badanie właściwości semantyczno-składniowych czasowników w perspektywie leksykograficznej
Autorzy:
Kiklewicz, Aleksander
Korytkowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567896.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
semantic/explicative syntax
Stanisław Karolak’s syntactic theory
Polish school of semantic syntax
explicative pattern
contrastive syntax
składnia semantyczna/eksplikacyjna
teoria składniowa Stanisława Karolaka
polska szkoła składni semantycznej
schemat eksplikacyjny
składnia konfrontatywna
Opis:
The authors present several assumptions and problems arising from the implementation of the research project, the subject of which is the comparative analysis of grammatical explicative patterns of propositional structures encoded in the meaning of verbs which belong to the two classes: verba cogitandi and verba sentiendi in the contemporary Slavonic languages: Bulgarian, Polish and Russian. Based on the theory of syntax by Stanislaw Karolak (1984; 2002), the authors have created integrated syntactic dictionaries of verbs of these classes in the three languages as a foundation of their contrastive research. The article presents the main problems dealt with the research project which pertain to the phenomenon of polysemy from the syntactic perspective, the segmentation of dictionary entries, the syntactic interpretation of internal temporality, the realization of diathesis, as well as the admissibility of various degrees of the compression of propositional argument.
Autorzy przedstawiają założenia i problemy wynikające z realizacji projektu badawczego, którego przedmiotem jest porównawcza analiza gramatycznych schematów eksplikacji struktur propozycjonalnych, zakodowanych w znaczeniu czasowników mentalnych i sentymentalnych współczesnego języka bułgarskiego, polskiego i rosyjskiego. Opierając się na teorii składniowej autorstwa Stanisława Karolaka (1984; 2002), autorzy wytworzyli zintegrowane słowniki syntaktyczne czasowników danych klas w trzech językach, co stanowi bazę ich badania kontrastywnego. W artykule wskazano najważniejsze problemy rozwiązywane w projekcie badawczym – dotyczą one opisu zjawiska polisemii w perspektywie składniowej, segmentacji hasła słownikowego, składniowej interpretacji temporalności wewnętrznej, realizacji diatezy, a także dopuszczalności różnych stopni wyzerowania pozycji argumentu propozycjonalnego.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2017, 14
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obiekt i akomodacja – o składni poetyckiej we współczesnych wierszach polskich (na przykładzie funkcji rzeczownikowych)
Object and Accommodation – On Poetic Syntax in Contemporary Polish Poetry (a case study of nominal function)
Autorzy:
Skibski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365875.pdf
Data publikacji:
2017-08-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poetic syntax
relationality
process of metaphorization
accomodation
free verse
contemporary poetic
language
składnia poetycka
relacyjność
procesy metaforyzacyjne
akomodacja
wiersz wolny
Opis:
Artykuł dotyczy problemu składni poetyckiej w wierszu wolnym rozpatrywanego w odniesieniu do zjawiska akomodacji. Analizowane tekstowe przypadki ujęć obiektów w tekstach poetyckich (a więc kategorii rzeczownikowych) pozwoliły na refleksję idącą dwutorowo: na poziomie elementów tworzących przestrzeń wiersza, czyli akomodacji tekstowej wersowych syntagm doraźnych, a także na poziomie obiektów mających swoje leksykalne (nominalne) wykładniki w tekście, czyli akomodacji składniowej. Akomodacja rozumiana jako adaptowanie do wymagań składniowych staje się w takim ujęciu mechanizmem metaforyzacji, dookreślenia i kontekstowego odświeżenia elementów leksykalnych. Przedmioty współtworzące w ten sposób przestrzeń w tekście (za sprawą leksykalnych odniesień i typowych ról semantyczno-składniowych) uzyskują cechy rozbijające kategorialność pojęciową i z racji wielości funkcji wzmacniają konstruowane przez odbiorcę projekty interpretacyjne. Szczegółowe zjawiska zilustrowane zostały wierszami uznanych poetów współczesnych.
The article deals with the problem of poetic syntax in free verse, examined with reference to the phenomenon of accommodation. The cases analyzed here of the conceptualization of objects in poetic texts (and thus in categories of nouns) allow for a two-track discussion: at the level of elements creating the space of a poem, i.e., the textual accommodation of individual line syntagmas, and also at the level of objects with their lexical (nominal) manifestations in the text, i.e., syntactic accommodation. Accommodation understood as adaptation to syntactic demands becomes, in this formulation, a mechanism of metaphorization, specification and contextual reinvigoration of lexical elements. The objects that thus together create the space in a text (by means of lexical references and typical semantic-syntactic roles) acquire features that disrupt conceptual categorization and due to their multiple functions reinforce the interpretative projects constructed by the reader. Each individual phenomenon is illustrated with poems by renowned contemporary poets.
Źródło:
Forum Poetyki; 2017, 8-9; 66-79
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowotwórstwo a składnia w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Część 2. Rozwiązania dydaktyczne
The Relationship between Word-Formation and Syntax in Teaching Polish as a Foreign Language. Part 2: Teaching Solutions
Autorzy:
Walkiewicz, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45655279.pdf
Data publikacji:
2021-12-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
słowotwórstwo
składnia
dziedziczenie składniowe
nauczanie jpjo
word-formation
syntax
syntactic inheritance
teaching PFL
Opis:
Artykuł, stanowiący drugą część rozważań poświęconego relacjom między słowotwórstwem a składnią w nauczaniu języka polskiego jako obcego (jpjo), opisuje rozwiązania dydaktyczne, które można wdrożyć w oparciu o wiadomości teoretyczne zawarte w części pierwszej. Tekst rozpoczyna przegląd zawartości programów nauczania i podręczników pod kątem obecnych w nich powiązań między derywacją a składnią. Następnie analizie poddano zadania mające na celu utrwalanie i testowanie wiedzy słowotwórczo-składniowej, ze szczególnym uwzględnieniem najlepiej przystosowanych do tego ćwiczeń transformacyjnych. Ostatnia część artykułu zawiera wskazówki metodyczne i uproszczone, eksplicytne reguły dotyczące dziedziczenia cech składniowych, a także innych problemów, które warto uwzględnić w nauczaniu jpjo.
The second part of the analysis concerning the relationship between word-formation and syntax in teaching Polish as a foreign language (PFL) provides practical teaching solutions which may be implemented, based on the theoretical analysis included in Part 1. We first examine those contents of the existing PFL curricula and textbooks which directly point to any correlation between the syntactic properties of the base and derived language units. We then proceed to study the form and nature of the transformation exercises which are best suited for training and testing the links between word-formation and syntax. The third part of the paper provides a number of methodological clues and explicit rules concerning the various degrees of syntactic inheritance, and other problems worth taking into consideration in PFL lessons.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 10; 41-56
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowotwórstwo a składnia w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Część 1. Wprowadzenie teoretyczne
The Relationship between Word-Formation and Syntax in Teaching Polish as a Foreign Language. Part 1: Theoretical Preliminaries
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45655018.pdf
Data publikacji:
2021-12-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nauczanie języka polskiego jako obcego
słowotwórstwo a składnia
walencja
dziedziczenie schematu składniowego
teaching PFL
word-formation and syntax
valency
syntactic inheritance
Opis:
Artykuł dotyczy nauczania języka polskiego jako obcego. Stanowi pierwszy z dwóch tekstów poświęconych nauczaniu słowotwórstwa z perspektywy jego związku ze składnią. Wiedza na ten temat jest przydatna do budowania zdań i dłuższych wypowiedzi oraz dokonywania w ich ramach przekształceń o funkcji stylistycznej. W opracowaniach kierowanych do uczących się języka polskiego jako obcego informacje o analogii składniowej wyrażeń powiązanych relacjami słowotwórczymi są rozproszone, co utrudnia zorientowanie się w zakresie i stopniu regularności zjawiska. Przedstawiany artykuł wiedzę tę uzupełnia i porządkuje na podstawie dorobku gramatyki strukturalnej o podstawach formalnych oraz badań własnych. Pokazuje zróżnicowaną seryjność zjawiska dziedziczenia schematu składniowego: od identyczności schematów, przez częściową zbieżność po całkowitą zmianę walencji, tj. liczby otwieranych miejsc i ich realizacji. W tekście zwrócono także uwagę na to, że w ramach klas i podklas gramatycznych oraz zastosowanych formantów słowotwórczych zakres dziedziczenia składni jest do pewnego stopnia przewidywalny.
This paper is the first of two devoted to teaching word-formation, based on the existing correlations between derivation and syntax. This kind of knowledge has proved to be essential for building longer structures and performing stylistic operations on texts. Information on the syntactic inheritance of derived language units is scattered throughout the literature, however, making it difficult for teachers and students to grasp the actual range and regularity of this phenomenon. This article, based on formal structural grammar methods, systemises this data and shows the various degrees of syntactic inheritance, ranging from identical syntactic structures, which inherit only part of the syntactic properties of the base, to a complete change of valency. It also points to the fact that the range of syntactic analogy is, to some extent, predictable, depending on the part of speech and on the word-formation mechanism.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 10; 23-39
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edycja fryburska „Rozmyślania przemyskiego” a obraz składni polszczyzny XV wieku
Freiburg edition of “Rozmyślania przemyskie” and the image of syntax of the fifteenth-century Polish
Autorzy:
Stramczewska, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943847.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historical syntax
transcription
rules for the Old Polish texts
delimitation of sentences
składnia historyczna
transkrypcja
zasady wydawania tekstów staropolskich
delimitacja zdaniowa
Opis:
Article reflects selected syntactic differences in the two transcriptions of “Rozmyślanie przemyskie” and attempt to answer the question of how to change the image of Old Polish syntax depending on the transcription. RP is a comprehensive, medieval apocrypha. In view of the fact that this text comes from the Old Polish, and for her there is not enough text credentials, researchers often use it as a source of knowledge about inflection, vocabulary or syntax of the fifteenth-century Polish. In the studies on the history of syntax there are many examples of RP to be an illustration of syntactic phenomena Old Polish period. They are cited as transcription, which - as it turns out - is a form of presentation of the text is different from the original: publisher transcription must make arbitrary decisions that are syntax.
Artykuł ma na celu zobrazowanie wybranych różnic składniowych w dwóch transkrypcjach „Rozmyślania przemyskiego” („Chrestomatii staropolskiej” i tzw. wydania fryburskiego) i próbę odpowiedzi na pytanie: jak zmienia się obraz składni staropolskiej w zależności od transkrypcji, po którą sięgnie badacz. RP to obszerny, średniowieczny apokryf. W związku z tym, że zabytek ten pochodzi z tego okresu rozwoju polszczyzny, dla którego istnieje niewiele poświadczeń tekstowych, badacze często korzystają z niego, jako ze źródła wiedzy na temat fleksji, leksyki czy też składni XV-wiecznej polszczyzny. W opracowaniach na temat historii składni pojawia się wiele przykładów z RP, które mają być ilustracją zjawisk składniowych epoki staropolskiej. Przytaczane są one w postaci transkrypcji, która – jak się okazuje – jest formą prezentacji tekstu znacznie już przetworzoną w stosunku do oryginału: wydawca transkrypcji musi podjąć arbitralne decyzje, które mają charakter składniowy.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series; 2015, 4
2451-1153
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur Operation Merge in den unpersönlichen się ‚sich‘-Konstruktionen im Polnischen
The operation Merge in impersonal ‘się’-constructions in the polish language
Autorzy:
Pilarski, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596930.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Vergleichssyntax: Deutsch-Polnisch
Generative Transformationsgrammatik
Prinzipien- und Parameter-Theorie
Minimalistisches Programm
Subjektauslassung
subject deletion
Minimalist Program
generative grammar: Principles and parameters theory
Comparative syntax of Polish and German
składnia porównawcza języków polskiego i niemieckiego
gramatyka generatywna: teoria zasad i parametrów
program minimalistyczny
brak podmiotu
Opis:
Den Gegenstand der Untersuchung im Artikel bilden die unpersönlichen Konstruktionen des Polnischen, in denen statt einer Subjekt-NP das Pronomen ‚się‘ ‚sich‘ eingesetzt wird. In Anlehnung an den deutsch-polnischen Vergleich verschiedener Satzbeispiele werden die syntaktischen Eigenschaften der unpersönlichen ‚się‘ ‚sich‘-Konstruktionen dargestellt. Es werden Überlegungen zu den strukturellen Konfigurationen angestellt, in denen das Subjekt als Handlungsträger oder als Handlungsteilnehmer impliziert ist. Es wird eine Antwort auf die Frage gesucht, auf Grund welcher semantischen Informationen das Agens bzw. der Experiencer in den ‚się‘ ‚sich‘-Konstruktionen interpretiert werden kann und welche grammatischen Regeln seine Auslassung steuern. Den theoretischen Rahmen für die Untersuchung bildet die Generative Transformationsgrammatik, insbesondere die Prinzipien- und Parameter-Theorie sowie das Minimalistische Programm. Es wird von der Annahme der Generativen Transformationsgrammatik ausgegangen, dass die fehlende morphologische Markierung des Subjekts sowie der Aufbau von der Satzstruktur einer unpersönlichen ‚się‘ ‚sich‘-Konstruktion durch die Operation ‚Merge‘ konstituiert wird, die durch Operationen Agree (Agreement) und Move α (Bewege α) unterstützt wird.
The paper contains an analysis of impersonal constructions with the reflexive pronoun ‘się’ in the Polish language in comparison with their equivalents in the German language. On the basis of numerous sentence examples an observation can be made that such constructions imply a subject with the role of an agent or experiencer for which there is no phonological or morphological marker. We seek answers to following questions: Which semantic and syntactic features allow for an interpretation of the subject as agent or experiencer and what is the role of the pronoun ‘się’ in the constructions under analysis? What syntactic rules regulate the blocking of phonological and morphological markers of the subject? What generative mechanism structures the ‘się’-constructions and lies at the source of the interpretation of the ‘się’-element? The theoretical basis here is the TGG as originated by Chomsky, in particular the operations ‘Merge’, ‘Move α’ and ‘Agree’ stemming from the Principles and Parameters framework and Minimalist Program (MP). The aim is to show, how the operation Merge (combining two elements to form a complex syntactic object) together with the operations Move α (creating syntactic relations between individual constituents) and ‘Agree’ (checking of agreement and case) affect the marking of the agent or the experiencer role in the ‘się’-constructions in Polish.
W artykule omawiane są nieosobowe konstrukcje z zaimkiem zwrotnym ‘się’ typu: ‘W Hiszpanii tańczy się flamenco’. Analizując konstrukcje z ‘się’ w oparciu o liczne przykłady z ich odpowiednikami w języku niemieckim można zauważyć, że implikowany jest w nich podmiot będący osobowym sprawcą czynności (Agens) lub doświadczającym danej czynności (Experiencer), dla którego nie występuje w zdaniu wykładnik fonologiczno-morfologiczny. Poszukuje się odpowiedzi na następujące pytania: Jakie cechy semantyczne i syntaktyczne pozwalają na interpretacje podmiotu i jaka jest rola zaimka ‘się’ w omawianych konstrukcjach? Według jakich reguł syntaktycznych następuje zablokowanie wykładnika fonologiczno-morfologicznego dla podmiotu? Jaki mechanizm generatywny leży u podstaw struktury konstrukcji z ‘się’ i interpretacji elementu ‘się’. Podbudowę teoretyczną stanowi Gramatyka Transformacyjno-Generatywna w ujęciu Noama Chomskiego, a w szczególności operacje ‘Merge’, ‘Move α’ i ‘Agree’, wyprowadzone z Teorii Zasad i Parametrów oraz Programu Minimalistycznego. Celem jest pokazanie, w jaki sposób operacja ‘Merge’ wpływa na ustawienie i interpretacje elementów w nieosobowych konstrukcjach z ‘się’.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2016, 25; 299-320
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZUR IP-STRUKTUR DES JIDDISCHEN IM DEUTSCH-POLNISCHEN VERGLEICH
INFL PHRASE IN YIDDISH IN COMPARISON WITH THE POLISCH AND THE GERMAN LANGUAGE
Autorzy:
Pilarski, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597139.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Vergleichende Syntax des Jiddischen, Deutschen und Polnischen
Generative Transformationsgrammatik: Prinzipien- und Parameter-Theorie
Minimalistisches Programm
die Struktur der INFL-Phrase
Verbstellung im Satz
Verb in the sentence
INFL phrase structure
Minimalist Program
Generative grammar: Principles and parameters theory
Comparative syntax of Yiddish, Polish and German
składnia porównawcza języków jidysz, polskiego i niemieckiego
gramatyka generatywna: Teoria zasad i Parametrów
Program Minimalistyczny
struktura frazy INFL
czasownik w zdaniu
Opis:
Der Beitrag handelt von den Verbstellungsbesonderheiten im Jiddischen und ihren Auswirkungen auf die interne Struktur der INFL-Phrase. Man beobachtet Gemeinsamkeiten und Unterschiede in der syntaktischen Positionierung des Verbkomplexes im jiddischen Satz im Vergleich zum Deutschen und zum Polnischen. Das Jiddische wird als eine V2-Sprache klassifiziert, aber die Grundwortstellung im Nebensatz weist eine SVO-Reihenfolge auf und die einzelnen Teile des Verbs können voneinander getrennt werden. Die widersprüchlichen Annahmen in der typologischen Einordnung des Jiddischen können zur unterschiedlichen Gliederung der internen IP-Struktur des Jiddischen führen. Diese wird im Beitrag einer gründlichen Analyse unterzogen. Die Untersuchung erfolgt im Rahmen der generativen Grammatik. Relevant sind hier die Regeln der Prinzipien- und Parameter-Theorie (Chomsky 1981) sowie des Minimalistischen Programms (Chomsky 1995). Es wird von der Annahme ausgegangen, dass die nachweisbaren systematischen Distributionsunterschiede der Verben auf die Existenz eines generellen Bewegungsprozesses zurückzuführen sind.
The aim of the paper is to determine the structure of the INFL phrase in the Yiddish language sentence within the Principles and Parameters framework as well as the Minimalist Program, both formulated by Noam Chomsky. The article contains a syntactic analysis of the Yiddish language sentence in relation to the Polish and the German language with the focus on the verb and its position in the sentence. The aim of the analysis is to find features similar with these of the INFL phrase in the Polish and the German language, as well as parametrical features typical for the Yiddish language. In the syntax of Yiddish the verb in the main sentence has the V 2 feature. It can also take the sentence-initial position. In contrast to the German language the subordinate sentence in Yiddish is developed symmetrically with respect to the main sentence. On the basis of sentence examples taken from selected languages and their analysis conclusions are drawn as to the INFL phrase structure in the Yiddish language.
Artykuł skupia uwagę na określeniu struktury frazy INFL w zdaniu języka jidysz w ujęciu Teorii Zasad i Parametrów oraz Programu Minimalistycznego Noama Chomsky’go. W artykule przeprowadzono analizę składniową zdań w języku jidysz w odniesieniu do języka polskiego i niemieckiego pod kątem czasownika i zajmowanej przez niego pozycji w zdaniu. Celem analizy jest znalezienie cech zbieżnych z frazą INFL dla języka polskiego i niemieckiego oraz cech parametrycznych, jakie wykazuje język jidysz. W składni jidysz czasownik w zdaniu głównym wykazuje cechę V 2. Może on również zajmować pozycję inicjalną. W odróżnieniu od języka niemieckiego w składni jidysz zdanie podrzędne rozwijane jest symetrycznie do zdania głównego. W oparciu o przykłady zdań zaczerpnięte z wybranych języków oraz ich analizy wysunięto wnioski odnośnie układu frazy INFL języka jidysz.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2015, 24; 191-208
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GRAMMATICAL ISSUES IN JUDICIAL INTERPRETATION – DOES LEGAL PRACTICE NEEDS LINGUISTIC THEORY? BASED ON POLISH COURTS’ DECISIONS
GRAMATYCZNE PROBLEMY INTERPRETACJI PRAWA – CZY PRAKTYKA PRAWNICZA POTRZEBUJE TEORII LINGWISTYCZNEJ? ANALIZA ORZECZNICTWA POLSKICH SĄDÓW
Autorzy:
ZEIFERT, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/921133.pdf
Data publikacji:
2019-01-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
statutory interpretation
cognitive linguistics
grammar
syntax
Opis:
Most interpretational problems in law pertain to the meaning of words. However, in this paper I address problems caused in Polish courts by grammar (namely: syntax and inflexion) of legal provisions. One can distinguish five main sources of grammatical issues in judicial interpretation of law: syntax of a sentence (i.e. order of words), conjunctive words (i.e. i, lub), punctuation marks (i.e. comma, semicolon, dash), nominal grammatical categories (i.e. number, gender), verbal grammatical categories (i. e. aspect, tense, mood). Traditional Polish canons of interpretation offer no clues on how to deal with such issues, stating only that statutes should be construed in accordance with the rules of grammar. In fact, cases in which such interpretational issues occur, are decided in a highly incoherent manner. The courts tend to feel a tension between grammatical form of a provision and its purpose, function, or other extra-linguistic values. I think the main reason of such controversy is a very limited vision of grammar shared by the courts, stemmed from primary school rather than contemporary linguistic theories.
Większość problemów w interpretacji prawa tyczy się znaczenia słów zawartych w przepisach. W niniejszym tekście chciałbym poruszyć jednak problemy, które są powodowane przez gramatykę przepisów. Można wyróżnić pięć głównych źródeł tego rodzaju problemów: budowa składniowa zdania (np. szyk wyrazów), spójniki (np. i, lub), interpunkcja (np. przecinek, średnik, myślnik), deklinacyjne kategorie gramatyczne wyrazów (np. liczba, rodzaj), koniugacyjne kategorie gramatyczne wyrazów (np. aspekt, czas, tryb). Tradycyjne polskie dyrektywy wykładni nie oferują niemal żadnych wskazówek co do radzenia sobie z tego typu problemami. Co najwyżej można spotkać się z banalnym zaleceniem, by przepisy prawa interpretować zgodnie z regułami gramatyki języka polskiego. W praktyce tego typu sprawy są rozstrzygane w sposób wysoce niekonsekwentny. Sądy często dostrzegają sprzeczność pomiędzy formą gramatyczną przepisu, a jego celem, funkcją czy innymi pozajęzykowymi wartościami. W moim przekonaniu wynika to w dużej mierze z faktu, iż wizja gramatyki, jaką dysponują jest bardzo ograniczona – wywodzi się raczej z programu szkoły podstawowej niż ze współczesnych teorii lingwistycznych.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2018, 34, 1; 33-51
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transitory Categories And The Metalanguage Of Syntax
Autorzy:
Grochowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634625.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
metalanguage of syntax, transitory category, the Polish language, complement, adverbial
Opis:
The first part of the paper constitutes an analysis of the term “transitory category” as presented by Adam Heinz, and a justification of the view that there is a need to eliminate the term from the metalanguage of syntax. The second part of the paper is a reconstruction of the reasoning mechanism Adam Heinz developed in order to postulate the existence of a transitory category between the complement and the adverbial. The last part of the text shows an effective method of analysing relations between parts of the sentence without a necessity to use the term “transitory category”.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2015, 132, 1
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies