Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Pałęcki, Waldemar" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Wokół sporu o Paschę w teologii misteriów
Rund um den Streit des Paschamysteriums in der Mysterientheologie
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062636.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Misterium Paschalne
teologia misteriów
encyklika Mediator Dei
ruch liturgiczny
liturgia
Paschal Mystery
mystery theology
Encyclical Mediator Dei
liturgical movement
liturgics
Opis:
Das Paschamysterium als die Anamnese der Passion, des Todes und der Auferstehung Christi befindet sich vom Anfang des Christentums im Zentrum des Lebens, des theologischen Nachdenkens und der liturgischen Zelebration. In der Zeit der Liturgischen Bewegung vor dem Zweiten Vatikanischen Konzil lenkten die Theologen die Aufmerksamkeit auf die Bedeutung dieser Mysterien. Viele Jahre vor der Erscheinung der Enzyklika vom Papst Pius XII. Mediator Dei war die theologische Reflexion von Odo Casel (1886-1948) bedeutsam. Er wurde der Mystagoge des Paschamysteriums der Westkirche genannt. In allen seinen Publikationen über das Paschamysterium hat er auf die organische Einheit aller irdischen Ereignisse Jesu hingewiesen, die im Erlösungswerk des Herrn, das heißt in seinem Tod und in seiner Auferstehung gipfeln. Vor allem, sein Artikel: Art und Sinn der ältesten christlichen Osterfeier, der im Jahre 1938 im Jahrbuch für Liturgiewissenschaft veröffentlicht wurde, ist die Schatzkammer des theologischen Nachdenkens. Es wird dort hingewiesen auf die Paschagedanken der ersten drei Jahrhunderte des Christentums. Die Vorbereitung dieser Publikation für die Druckerei hat eine kritische Antwort ergeben, als er um die Imprimatur gebeten hat. Dank der unbekannten Korrespondenz von Odo Casel wurde dieses wissenschaftliche Problem von verschiedenen Seiten erläutert und so kann man die Grundkonzeption des christlichen Paschamysteriums kennen lernen. Die Lektüre der Werke von Odo Casel zeigen, dass das Paschamysterium sich im Mittelpunkt der Mysterientheologie befindet. Sehr erfolgreich war der Streit um die Imprimatur, denn dieser Theologe musste noch exakter seine Gedanke präzisieren. Die Notwendigkeit der Beisätze der Formulierungen von Odo Casel forderten genauen Ausdruck des theologischen Denkens über das Paschamysterium. Bemerkenswert ist seine wissenschaftliche Werkstatt. Die ausgedehnten und tiefschürfenden Vorlegungen der Zeugnisse der nachapostolischen Kirche aus den ersten drei Jahrhunderten, zeichnet das klare Bild der Paschafeiern am Anfang des Christentums. Es war nicht nur die Akzentuierung des Leidens oder der Auferstehung des Herrn, sondern eine Gesamtschau aller Ereignisse, die man durch das Prisma des Mysteriums sehen konnte. Die Neuheit und der charakteristische Riss in den Theologischen Ansichten von Odo Casel – betreffend des Paschamysteriums – war, dass er die analogischen Elemente zwischen dem Christentum und der heidnischen Mysterien zu finden versuchte. Er wollte aber nicht zeigen, dass das Christentum die Erfüllung der heidnischen Ideen ist, sondern, es steht im Mittelpunkt der ganzen Weltgeschichte.
Źródło:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne; 2010, 1; 185-204
2082-8586
Pojawia się w:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Waldemar Jan Pałęcki MSF. Pytanie o liturgię. Misterium liturgii w życiu Kościoła
Waldemar Jan Pałęcki MSF. Pytanie o liturgię. Misterium liturgii w życiu Kościoła [The Question of the Liturgy. The Mistery of the Liturgy in the Life of the Church]
Autorzy:
Łastowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040504.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 8; 233-233
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W swoim Kościele Pan otworzył jego usta (por. Syr 15, 5). Orędownictwo św. Jana Apostoła i Ewangelisty w świetle formularzy mszalnych Kościoła zachodniego do Soboru Trydenckiego
In His Church the Lord Opened His Mouth (cf. Eccl. 15,5). Intercession of John the Apostle and Evangelist in Light of Mass Formularies Used in the Western Church Until the Council of Trent
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035055.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
liturgia
kult świętych
Eucharystia
św. Jan Apostoł i Ewangelista
liturgy
veneration of saints
Eucharist
John the Apostle and Evangelist
Opis:
Od pierwszych wieków chrześcijaństwa kult świętych był nierozdzielnie związany z misterium Chrystusa. Zwłaszcza na początku oddawano szczególną cześć Matce Jezusa i najbliższym uczniom Chrystusa Pana. Jednym z tych uczniów Pana należących do grona Dwunastu, którego kult znany był od pierwszych wieków chrześcijaństwa, jest św. Jan Ewangelista. W tradycji zachodniej obchodzono dwa święta ku Jego czci: dzień narodzin dla nieba, 27 grudnia, oraz wspomnienie poddania go torturom, 6 maja. W kształtowaniu się kultu św. Jana oprócz przekazów biblijnych ważną rolę odegrały apokryfy Nowego Testamentu. Najczęściej z biblijnych przekazów w formularzach mszalnych przywoływano powołanie św. Jana jako rybaka ludzi, jego szczególną relację z Chrystusem podczas Ostatniej Wieczerzy oraz przekazanie pod jego opiekę Matki Pana. Wskazując na Jego naukę często odwoływano się do głoszonego przez niego Odwiecznego Słowa, które od początku było u Boga. Lektura tekstów liturgicznych ku czci św. Jana Ewangelisty pozwoliła ukazać tego Świętego w misterium Kościoła jako wzór zjednoczenia z Chrystusem i Jego Matką, oraz jako orędownika w codzienności życia wiernych.
From the first centuries the Christian cult of saints has been inseparably linked to the mystery of Christ. Particularly at the beginning, special veneration was given to the Mother of Jesus and to the closest disciples of Christ the Lord. One of these disciples of the Lord, belonging to the Twelve, whose cult has been known since the first centuries of Christianity, is St. John the Evangelist. In western tradition two feastdays are observed in his honor: the day of his birth into heaven, December 27, and the memorial of when he was given over to torture, May 6. Along with the biblical accounts, New Testament apocrypha played an important role in the formation of the cult of St. John. The biblical passages most often used in Mass formulas are the calling of St. John to be a fisher of men, his special relationship with Christ at the Last Supper, and the Mother of the Lord being entrusted into his care. In quoting his teaching, reference is often made to his proclamation of the Eternal Word, Who was with God from the beginning. A reading of the liturgical texts honoring St. John the Evangelist makes it possible to see this saint in the mystery of the Church as a model of union with Christ and with His Mother, and as an intercessor in the daily life of the faithful.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 8; 39-57
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Worship of Swedish Saints in Poland after the Council of Trent
Kult świętych szwedzkich w Polsce po Soborze Trydenckim
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/671889.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:
The cult of saints
the Council of Trent
Proprium Poloniae et Sveciae
Scandinavia
Kult świętych
Sobór Trydencki
Skandynawia
Opis:
Po Soborze Trydenckim w wyniku unifikacji ksiąg liturgicznych pomięto w nich wspomnienia wielu świętych czczonych w kościołach lokalnych czy wspólnotach zakonnych. Chcąc zachować ich kult w poszczególnych prowincjach czy zakonach, przygotowywano odpowiednie dodatki do brewiarza i mszału. Nowa księga formularzy Officium Divinum świętych i błogosławionych czczonych na ziemiach Polski ukazała się w 1596 roku w Krakowie i przygotował ją kanonik krakowski Stanisław Sokołowski. W 1605 roku wydrukowano dodatek zawierający formularze mszalne opracowane przez Kaspera z Kleczowa. Na skutek wpływu reformacji w Skandynawii, walk religijnych, zwalczania kultu świętych oraz niszczenia ich relikwii, król Zygmunt III Waza zwrócił się do Stolicy Apostolskiej z prośbą o zezwolenie włączenia świętych szwedzkich do patronału polskiego. Po uzyskaniu zgody Kongregacji Obrzędów w 1616 roku poszczególne diecezje podejmowały decyzje o ich włączeniu do własnego kalendarza liturgicznego. W XVII w. formularze mszalne i brewiarzowe ukazywały się najpierw jako odrębne edycje, a później drukowano je razem z patronałem polskim. Dodatek ten, nie zmieniający się w ciągu wieków, zawierał wspomnienia wielkich świętych Skandynawii, m.in. Eryka, Henryka, Ansgara, Zygfryda, Eschila, Botwida, Olafa, Brygidy i jej córki Katarzyny Szwedzkiej. Pod koniec XIX wieku niektóre diecezje przestały zamieszczać patronów Szwecji (np. Warmia), a ostatnie wspólne wydanie patronału świętych polskich i szwedzkich ukazało się w 1901 roku. Święci stojący u początku chrześcijaństwa w Skandynawii są nadal aktualnymi orędownikami i mogą stać się patronami zjednoczonej Europy.
After the Council of Trent memorials of many saints worshipped in local churches or religious communities were omitted as a result of the unification of the liturgical books. In order to maintain their cult in particular provinces or convents, appropriate appendices to the breviary and the missal were prepared. A new book of forms entitled Officium Divinum of saints worshipped in the territory of Poland prepared by Stanisław Sokołowski, canon of Cracow, was issued in Cracow in 1596. In 1605 an appendix containing missal forms developed by Kacper of Kleczowo was printed. As a result of the influence of the Reformation in Scandinavia, religious battles, fighting the cult of saints and the destruction of their relics, King Sigismund III Vasa asked the Holy See to grant the permission to include the Swedish saints in the Polish appendix to the missal devoted to the saints (Proprium Poloniae). Having received the approval issued by the Congregation of Rites in 1616, individual dioceses made decisions to include these saints in their own liturgical calendar. In the seventeenth century missal and breviary forms were first issued as separate editions, and then they were printed together with the Proprium Poloniae. This appendix, which had not changed over the centuries, contained the memorials of the great saints of Scandinavia, inter alia Eric, Henry, Ansgar, Siegfried, Eschil, Botvid, Olaf, Bridget and her daughter Catherine of Sweden. Towards the end of the nineteenth century, some dioceses no longer posted Swedish patrons (e.g. Warmia) and the last common issue of Polish and Swedish saints was released in 1901. Saints from the period of the beginning of Christianity in Scandinavia are still present intercessors and may become patrons of the United Europe.
Źródło:
Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2013, 66, 4
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:
Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Time of Preparation for the Pasch in the Light of Medieval Allegory
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043884.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
alegoria
liturgia średniowieczna
Siedemdziesiątnica
Sześciesiątnica
Pięćdziesiątnica
Wielki Post
allegory
medieval liturgy
Septuagesima Sunday
Sexagesima Sunday
Quinquagesima Sunday
Lent
Opis:
In the medieval liturgy, especially in the celebration of the Mass, allegorical interpretation of the texts and gestures played a very meaningful role. Among the most prominent representatives of the allegorical interpretation of the liturgy were: Isidore of Seville, Alcuin, Amalarius of Metz, Rabanus Maurus, Walafrid Strabo, Rupert of Deutz, John Beleth, Pope Innocent III, and William Durand. These ideas were laid out in treatises with the titles Expositiones Missae, Rationale Divinorum Officiorum, or Liber de Divinis Officiis. This study presents the allegorical interpretation of the paschal preparation period, from Septuagesima Sunday to Holy Saturday, and its associated liturgical rites.
Źródło:
Verbum Vitae; 2020, 38, 1; 281-299
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Mystery of the Nativity according to "Liber de divinis officiis" by Rupert of Deutz OSB
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088022.pdf
Data publikacji:
2022-06-10
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
medieval liturgy
Nativity
history of the liturgy
salvation
allegory
theological monastic school
Opis:
The theological interpretation of liturgical texts and gestures presented by representatives of the German monastic school played an important role in the liturgy of the medieval era. Among its most important representatives was Rupert of Deutz OSB, who presented his views in Liber de divinis officiis. This article aims to show what the uniqueness of the Incarnation of the Son of God consists in according to Rupert of Deutz’s views, based on the example of the celebration of the Nativity. Particularly significant is his interpretation of Old Testament texts and images, and his reference of the Incarnation to the first day of creation. He presented his views not only based on liturgical customs but also according to the principles of medieval computistics.
Źródło:
Verbum Vitae; 2022, 40, 2; 535-550
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Celebration of the Mystery of the Incarnation of the Son of God in Light of Processions in Post-Tridentine Rituals of Wrocław of the 18th and 19th Centuries
Celebracja misterium Wcielenia Syna Bożego w świetle procesji w potrydenckich rytuałach wrocławskich z XVIII i XIX wieku
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038117.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia liturgii
procesja
okres Adwentu
uroczystość Narodzenia Pańskiego
święto Obrzezania Pańskiego
Epifania
liturgia potrydencka
Rytuał Piotrkowski
diecezja wrocławska
history of the liturgy
procession
Advent period
the Nativity
Feast of the Circumcision of the Lord
Epiphany
post-Tridentin liturgy
Piotrków Ritual
diocese of Wrocław
Opis:
Świętowanie misterium Wcielenia Syna Bożego po raz pierwszy zostaje wspomniane w Chronografie z 354 roku, który jest fundamentalnym dokumentem dotyczącym genezy tego święta. W ciągu wieków w różny sposób podkreślano znaczenie Wcielenia Syna Bożego poprzez uroczystą celebrację tego misterium. Wśród wielu zwyczajów liturgicznych znajdują się procesje w niedziele czasu Adwentu, okresu Narodzenia Pańskiego, uroczystości przypadające w tym okresie oraz w same niedziele do 2 lutego. Zwyczaj procesji niedzielnych znany był w tradycji staropolskiej i został utrwalony w Rytuale Piotrkowskim z 1631 r., ale nie ma w nim procesji przeznaczonych na niedziele Adwentu i okresu Narodzenia Pańskiego oraz święta przypadające w tym czasie. Teksty liturgiczne przeznaczone na te dni występują natomiast w czterech wydaniach rytuału wrocławskiego z 1723, 1775, 1794 i 1847 r. Procesje rozpoczynano od śpiewu odpowiednich antyfon, które miały swój odpowiednik w tekstach Officium divinum danego czasu, czy dnia liturgicznego. Do wyjątku należała antyfona w niedziele Adwentu Missus est Angelus Gabriel…, która była przewidziana w liturgii monastycznej z XI/XII w., a przykładem jest antyfonarz Saint-Maur-les-Fossés. Podczas procesji ważnym miejscem modlitwy było statio pośrodku kościoła. Odmawiano wówczas werset, modlitwę, a na zakończenie śpiewano antyfonę. Modlitwa zazwyczaj była zaczerpnięta z formularza mszalnego danego dnia świątecznego za wyjątkiem adwentu, kiedy modlitwa pochodziła z formularza mszy maryjnych. Znamiennym, że znaną antyfonę Pax aeterna… śpiewano tylko w niedziele Adwentu, zastępując ją w okresie Narodzenia Pańskiego antyfoną Hodie Christus natus est…. Antyfony na zakończenie procesji zostały natomiast zaczerpnięte z oficjum, jak w przypadku okresu Adwentu, czy w Epifanię. Do wyjątków należy antyfona O beata infantia… śpiewana w sam dzień Narodzenia Pańskiego, w święto Obrzezania Pańskiego, oraz w niedziele przypadające po Epifanii do święta Oczyszczenia Maryi (2 lutego). Antyfona ta występowała w tradycji monastycznej, czego przykładem są średniowieczne antyfonarze z Saint-Denis oraz Saint-Maur-les-Fossés. Poznanie tekstów liturgicznych i różnych form znanych na przestrzeni wieków i ich proweniencji pozwala nakreślić pełen obraz tradycji znanych w Kościele łacińskim na ziemiach polskich.
Celebration of the mystery of the incarnation of the Son of God is mentioned for the first time in Chronograph (A.D. 354)—a fundamental document explaining the origin of this feast. Over the centuries the Incarnation of the Son of God was given emphasis in various ways through ceremonious celebration of this mystery. Among many liturgical customs are Sunday processions during Advent, at Christmas, and festivities held in this time and Sundays until 2 February. Sunday processions were known in the old Polish tradition and this custom was sanctioned in the Piotrków Ritual in 1631, but it does not feature processions for Advent Sundays, Christmas period, and holidays falling within this period. Liturgical texts intended for these days are present in four editions of the Wrocław Ritual of 1723, 1775, 1794 and 1847. The processions started with the singing of appropriate antiphons, which had their counterpart in the texts of Officium divinum of that period or a liturgical day. The antiphon Missus est Angelus Gabriel... for Advent Sundays was an exception. It was intended for the monastic liturgy of the 11th/12th centuries, and it can be found in antiphonary Saint-Maur-les-Fossés. During a procession, statio in the middle of a church was an important point for worship. A verse or a prayer was said concluded with the singing of an antiphon. The prayer was typically found in a missal form for a particular feast day except for Advent, when the prayer was read from a form for Marian masses. Notably, the well-known antiphon Pax aeterna... was sung only on Advent Sundays, which was replaced by the antiphon Hodie Christus natus est... during Christmas. Antiphons concluding processions, however, were taken from an officium, as it was done during Advent or Epiphany. The antiphon O beata infantia... is an exception, which is sung on the very Nativity Day, Circumcision Day, and on Sundays falling after Epiphany until the Fest of the Purification of the Virgin (2 February). This antiphon was present in the monastic tradition, for example in medieval antiphonaries of Saint-Denis and Saint-Maur-les-Fossés. Exploration of liturgical texts and various forms that are have been known over centuries as well as their origin makes it possible to sketch a full picture of traditions used in the Latin Church in the territory of Poland.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 8; 121-140
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Canon Missae in Rupert of Deutz O.S.B.’S. Allegorical Interpretation
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036375.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
liturgy
allegory
Canon Missae
Eucharist
Opis:
At the heart of the celebration of the Eucharist is the Eucharistic Prayer, during which the mystery of Christ is made present. In the Latin liturgy of the Western Church, for centuries the priest always recited the same Eucharistic Prayer at the Holy Mass from the Roman Canon. This oldest liturgical text was built symmetrically around the words of the institution that Jesus spoke over the bread and wine. The structure of the Canon itself was shaped over several centuries, but the proper arrangement was known already in the 7th and 8th centuries. The Canon of the Mass has been for centuries the basis for the theological interpretation of individual texts, gestures and signs. Particularly since the Middle Ages, they were explained on the basis of their allegorical interpretation. This way of interpreting the Mass was known since the 8th century and consisted of a moralizing, typological, commemorative, eschatic and an anagogical presentation of all liturgical rites. The treatise Liber de divinis officiis by Rupert of Deutz is one of the most important texts dedicated to the liturgy in the Middle Ages. Rupert of Deutz explained the celebrations of the Mass in the second book of his work. In the first place, he points to the Passion’s interpretation in the Canon, from the moment Jesus entered Jerusalem to His body being placed in the grave. The Passion is also emphasized by the sign of the cross made by the priest at the time of the Canon, which symbolizes the wounds of Christ. The allegorical interpretation of the Mass Canon, made by Rupert of Deutz, is part of the theological tradition of the Middle Ages. Although he did not discuss all of the texts in the Canon, he did interpret its essential parts.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 8 English Online Version; 75-93
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rękopisy liturgiczne biblioteki Kamedułów w Bieniszewie. Materiały do studiów źródeł liturgicznych
Die liturgischen Manuskripte der Bibliothek der Kamaldulenser in Bieniszew. Die Materialien für Studien von den liturgischen Quellen
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062591.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kameduli
pustelnicy
rękopisy liturgiczne
liturgia po Soborze Trydenckim
namaszczenie chorych
benediktionale
prywatne modlitwy
profesja pustelnicza
Camaldoleses
eremites
the liturgical manuscripts
liturgy after the Council of Trent
anointing of the sick
the private prayers
the eremite profession
Opis:
Die liturgischen Quellen der Ordensgemeinschaften gehören zu den unerlässlichen Elementen der Forschungen über die Liturgie in Polen. Zu den wichtigsten Orten, in denen Gottesdienst bis heute gefeiert wird, gehört das Kloster der Kamaldulenser in Bieniszew, das neben Konin in Mittelpolen steht. Dieser Ort, der mit der polnischen Eigenstaatlichkeit verbunden ist, hat eine große Rolle vom XVII Jahrhundert bis heute gespielt, als Ort der Kontemplation und des Gebetes. Die erhaltenen liturgischen Manuskripte in dieser Einsiedelei sind der Gegenstand von dieser wissenschaftlichen Arbeit. Die zwei vorgestellten liturgischen Manuskripte aus der Bibliothek der Kamaldulenser in Bieniszew: Manuale de Benedictionibus. Eremus Bieniszewski 1780 und Devotionale ab diversis Eremitis compositum ab anno 1710-1820 etiam in diversis Eremis, obwohl sie aus dem XVIII Jahrhundert stammen, sind der wichtigste Beitrag für Erkennung der Liturgie in Polen nach dem tridentinischen Konzil. Sie entstanden für den internen Gebrauch der Einsiedler in ihrem Kloster. Das Charakteristikum ist, dass sich neben den liturgischen Texten auch die privaten Gebete der Eremiten dort befinden. Diese sind die Widerspiegelung, nicht nur der kamaldulenser Spiritualität, sondern auch der Tendenzen des achtzehnten Jahrhunderts. Bemerkenswert ist, das in den Manuskripten nicht nur die lateinischen Texte sind, sondern auch Schriften in der polnischen Sprache aufscheinen. Dieses ist ein Hinweis auf die Poloniesirrung der Liturgie im XVIII Jahrhundert. In den besprochenen Quellen befinden sich die Texte, die oft im Leben der Einsiedler benutzt wurden. Durch 110 Jahre wurden die Manuskripte immer wieder ergänzt. Das Aufzeigen der verschiedenen kompilierten Teile, die zusammengebunden sind und eine eigene Paginierung haben, hat viel Zeit in Anspruch genommen. Im anschließenden Kodex bemerkte man mehrere Abschreiber, denn die verschiedene Handschriften zeigen dieses. Der Gebrauch der Karten zeigt die Suggestion dass die Manuskripte Anwendung im gemeinschaftlichen Leben gefunden haben. Der Mangel der Illumination, der schlechte Einband, das sind die Kennzeichen der Einfachheit vom Leben in der Einsiedelei. Die Karten mit den Texten vom Krankensegen und mit den privaten Gebeten sind mehr abgegriffen und sind daher ein Zeichen, dass diese öfter benutzt wurden.
Źródło:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne; 2009, 1; 323-345
2082-8586
Pojawia się w:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quod itaque Redemptoris nostri conspicuum fuit, in sacramenta transivit. Sakramenty w misterium Kościoła. Red. ks. Bogusław Migut, ks. Zbigniew Głowacki, ks. Waldemar Pałęcki MSF
Quod itaque Redemptoris nostri conspicuum fuit, in sacramenta transivit. The Sacraments in the Mystery of the Church. Ed. Bogusław Migut, Zbigniew Głowacki, Waldemar Pałęcki MSF
Autorzy:
Megger, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040505.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 8; 234-236
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proklamacja słowa Bożego podczas celebracji błogosławieństw według toruńskiego Libellus Benedictionum z 1691 roku
Proclaiming God’s Word during the Celebration of Blessings according to the Toruń Libellus Benedictionum of 1691
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040831.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Rytuał Rzymski
błogosławieństwa
dzieje liturgii w Polsce po Soborze Trydenckim
Roman Ritual
blessings
history of liturgy in Poland after the Trent Council
Opis:
Teksty biblijne zajmują ważne miejsce podczas celebracji sakramentów i sakramentaliów. Sobór Watykański II, dostrzegając potrzebę reformy liturgicznej, dowartościował znaczenie Pisma Świętego. Interesującym zagadnieniem pozostaje kwestia, na ile zasada dotycząca dowartościowania proklamacji słowa Bożego była obecna podczas celebracji błogosławieństw w dobie po Soborze Trydenckim? Odpowiedź na to pytanie niniejszym artykule została zaprezentowana na podstawie jednego z partykularnych rytuałów wydanych w Toruniu w 1691 r., noszącego tytuł Libellus Benedictionum et Exorcismorum, collectore R. P. Martino Cochem, capucino, Ex Rituali Romano, Agenda Moguntinensi, alisque probatis & approbatus Autoribus. Ad commodiorem usum adjectum est Rituale Francisc. Fr. Bernardi Sannig, Ord. S. Francisci Reform. diu & vehementer hactenus desideratum. Omnia ad praxin & ordinem tam Ecclesiasticorum quam Regularum Sacerdotum. Manuali Forma editum, Thorunii, Ex Officina Joh. Christ. Laureri MDCXCI. W prezentowanej księdze występuje wiele benedykcji, podczas których proklamowano teksty biblijne. Towarzyszyły one celebracji różnych błogosławieństw dotyczyących osób, miejsc, przed-miotów oraz pokarmów. Stanowi to istotną różnicę w porównaniu ze wzorcowym rytuałem wydanym po reformie trydenckiej. W błogosławieństwach zamieszczonych w Libellus Benedictionum w sumie w 16 miejscach występują perykopy z tekstów Starego i Nowego Testamentu oraz w 38 perykopy ewangelijne. Zestawiając te teksty i uwzględniając powtarzające się pośród nich w Libellus z Torunia statystykę tych tekstów można przedstawić w następującym porządku: ze Starego Testamentu uwzględniono 9 tekstów z ksiąg historycznych, 5 z ksiąg prorockich i 41 z Księgi Psalmów; z Nowego Testamentu przedkładano 31 perykop z Ewangelii – z czego 15 z Ewangelii św. Łukasza, 1 z Listu św. Jakuba oraz 1 z Apokalipsy. Libellus Benedictionum z 1691 r. jest świadkiem dowartościowania tekstów biblijnych podczas celebracji benedykcji jeszcze przed Soborem Watykańskim II.
Biblical texts have an important place during the celebration of sacraments and sacramentals. The Second Vatican Council, noticing the need of liturgical reform, raised the significance of the Holy Scriptures. The question to what degree the principle of raising the signi-ficance of God’s Word was present during the celebration of blessings at the time after the Trent Council remains an interesting issue. The answer to this question given in the present article is presented on the basis of one of the particular rituals published in Toruń in 1691, entitled Libellus Benedictionum et Exorcismorum, collectore R. P. Martino Cochem, capucino, Ex Rituali Romano, Agenda Moguntinensi, alisque probatis & approbatus Autoribus. Ad commodiorem usum adjectum est Rituale Francisc. Fr. Bernardi Sannig, Ord. S. Francisci Reform. diu & vehementer hactenus desideratum. Omnia ad praxin & ordinem tam Ecclesiasticorum quam Regularum Sacerdotum. Manuali Forma editum, Thorunii, Ex Officina Joh. Christ. Laureri MDCXCI. In the presented book there are numerous benedictions, during which biblical texts were proclaimed. They accompanied celebrations of various blessings concerning people, places, objects and foods. This constitutes a significant difference in comparison with the model ritual published after the Trent reform. In the blessings contained in Libellus Benedictionum in 16 places pericopes from texts of the Old and New Testament occur, and in 38 places—evangelical ones. Comparing these texts and considering ones that are repeated in Libellus of Toruń, the statistics of these texts may be presented in the following order: from the Old Testament 9 texts from historical books, 5 from prophetic books and 41 from the Book of Psalms are quoted; and from the New Testament 31 pericopes are presented from the Gospel—of which 15 come from St Luke, 1 from St James’ Epistle, and 1 from the Apocalypse. Libellus Benedictionum of 1691 constitutes evidence of raising the status of biblical texts during the celebration of benedictions even before the Second Vatican Council.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2014, 61, 8; 109-131
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Posługi świeckich w liturgii słowa podczas Mszy św. w dziejach Kościoła
Ministry of the Laity in the Liturgy of the Word Through the Centuries
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432085.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
lektor
psałterzysta
posługi
liturgia słowa
Msza św
Lector
Cantor
Ministry
Liturgy of the Word
Holy Mass
Opis:
Liturgia ze swej natury domaga się zaangażowania wielu osób podczas jej sprawowania. W Konstytucji o liturgii świętej Soboru Watykańskiego II zaznaczono, że: „W odprawianiu liturgii każdy spełniający swą funkcję, czy to duchowny, czy świecki, powinien czynić tylko to i wszystko to, co należy do niego z natury rzeczy i na mocy przepisów liturgicznych” (KL 28). Z perspektywy wielu lat od ogłoszenia konstytucji soborowej zachęta ta jest ciągle aktualna, tym bardziej, że przez wiele wieków celebracja liturgii była sklerykalizowana, a wierni świeccy stali się wyłącznie słuchaczami. Na nowo na posługę podczas liturgii słowa zwrócił uwagę papież Paweł VI w motu proprio Ministeria quaedam, a zwłaszcza papież Franciszek w motu proprio Spiritus Domini, dopuszczając do tej posługi również kobiety. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie znaczenia i roli osób pełniących posługi podczas liturgii słowa we Mszy św. z perspektywy historii liturgii. Począwszy od św. Justyna, poprzez ojców Kościoła, rozporządzenia soborów i synodów przedstawiono miejsce lektorów i psałterzystów pełniących swoją w czasie Mszy św. Podkreślono, że osoby pełniące posługę lektorów w trzech pierwszych wiekach były przede wszystkim osobami świeckimi. Dopiero od papieża Syrycjusza, lektorat stał jednym ze stopni do otrzymania święceń wyższych. W ten sposób doszło do sklerykalizowania pełnienia tej funkcji. Również psałterzystów na Wschodzie dość wcześnie zaliczano do stanu duchownego. Klerykalizację pełnionych funkcji przypieczętował zwyczaj ustanawiania lektorów i psałterzystów w formie święceń. Stan ten został zmieniony dopiero po Soborze Watykańskim II.
By its nature the liturgy requires the involvement of numerous persons in its celebration. Vatican Council II’s Constitution on the Sacred Liturgy notes that, “In liturgical celebrations each person, minister or layman, who has an office to perform, should do all of, but only, those parts which pertain to his office by the nature of the rite and the principles of liturgy” (SC 28). From the perspective of the many years since the promulgation of this conciliar constitution, this encouragement is still valid, all the more so because for many centuries the celebration of the liturgy had been clericalized and the lay faithful had become merely an audience. Pope Paul VI in his motu proprio Ministeria Quaedam, and especially Pope Francis in his motu proprio Spiritus Domini, again drew attention to the ministry of the liturgy of the word, admitting also women to this service. The purpose of this article is to show the significance and role of persons carrying out ministries during the Liturgy of the Word at Holy Mass in terms of the history of the Church. Beginning with St. Justin, through the Fathers of the Church, the decrees of Councils and Synods, the place of lector and cantor performing their duties in the Mass is presented. It is noted that persons performing the ministry of lector in the first three centuries were primarily lay people. It was only from the time of Pope Siricius that office of lector became one of the stages of receiving higher orders. In this manner the carrying out of the function became clericalized. The office of cantor in the East also came to be included in the clerical state quite early on. The clericalization of performing these functions was sealed by the custom of establishing lectors and cantors in the form of holy orders. This state of affairs did not change until after Vatican Council II.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2022, 60, 2; 29-54
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny w lex orandi Kościoła w świetle oficjum wotywnego po Soborze Trydenckim
Immaculate Conception of the Blassed Virgin Mary in the Lex Orandi of the Church in the Light of Votive Office Since the Council of Trent
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790609.pdf
Data publikacji:
2021-10-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
liturgia
Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny
oficjum wotywne
Sobór Trydencki
liturgy
Immaculate Conception of the Blassed Virgin Mary
Votive Office
Council of Trent
Opis:
Liturgia jako theologia prima odgrywała ważną rolę w kształtowaniu się świadomości prawd wiary, które stanowiły fundament modlitwy – lex orandi. Ta wzajemna relacja lex credendi–lex orandi znajdowała się u podstaw sformułowania dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny w bulli papieża Piusa IX Ineffabilis Deus z 8 grudnia 1854. Wprawdzie to święto było obchodzone raz w roku, ale częstszą możliwość celebrowania tej tajemnicy – nawet cotygodniową – dawało oficjum wotywne, które zostało wprowadzone do Officium Divinum w 1727 r., a po ogłoszeniu dogmatu w 1854 r. ostatecznie zatwierdzono nowe teksty w 1863 r. Oficja wotywne zostały zniesione w 1912 r. Teksty liturgiczne pozwalają we właściwym świetle ukazać tajemnicę Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w lex orandi Kościoła po Soborze Trydenckim. Podkreślają one ścisły związek pomiędzy Niepokalanym Poczęciem a dziewiczym macierzyństwem Maryi. Od wieków bowiem Maryja została przygotowana przez samego Boga jako czyste mieszkanie dla Jego Syna. Otrzymując ten przywilej od Boga Maryja nie utraciła swojego dziewictwa. Dlatego ważną rolą było ukazanie piękna Maryi na tle misterium grzechu pierworodnego i obietnicy z Protoewangelii z Księgi Rodzaju. Myśl tę w oficjum uwypuklały teksty z Księgi Mądrości, Pieśni nad Pieśniami oraz z tekstów Ojców Kościoła. Wychwalając Maryję Pannę słowami oficjum wotywnego proszono o Jej wstawiennictwo w codziennym życiu, ale również o pomoc w dążeniu do zbawienia. Lektura i medytacja tekstów liturgicznych kształtuje więc właściwe postrzeganie kultu Maryi w tradycji Kościoła Zachodniego.
The liturgy as theologia prima has played an important role in forming awareness of the truths of the faith which form the foundation of prayer: lex orandi. This reciprocal relationship of lex crednedi−lex orandi was at the foundation of the formulation of the dogma of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary in Pope Pius IX's bull of December 8, 1854, Ineffabilis Deus. While this feast was celebrated once a year, a more frequent opportunity to celebrate this mystery−even weekly−was provided by the votive office, which was introduced into the Officium Divinum in 1727, and after the proclamation of the dogma in 1854, new texts were ultimately approved in 1863. The votive office was removed in 1912. The liturgical texts have permitted presenting the mystery of the Conception of the Blessed Virgin Mary in the lex orandi of the Church since the Council of Trent. They emphasize the close relationship between the Immaculate Conception and the virginal maternity of Mary. From eternity Mary had been prepared by God Himself as a pure dwelling place for His Son. In receiving this privilege from God, Mary did not lose her virginity. It was therefore important to show the beauty of Mary against the background of the mystery of original sin and the promise of the protoevangelium of the Book of Genesis. This idea was emphasized in the office by texts from the Book of Wisdom and the Song of Songs, as well as texts from the Fathers of the Church. In praising the Virgin Mary with the words of the votive office, her intercession is entreated for everyday life, and also for help in striving for salvation. Reading and meditating on the liturgical texts thus shapes a proper perception of devotion to Mary in the tradition of the Western Church.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 8; 75-93
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadużycia wobec Eucharystii w świetle średniowiecznych ksiąg pokutnych („Libri poenitentiales”)
Misuses of the Eucharist in the Light of Medieval Penitential Books (“Libri Poenitentiales”)
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062797.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sakrament pokuty
pokuta taryfikowana
księgi pokutne
Eucharystia
Sacrament of Penance
tariff penance
penitential books
the Eucharist
Opis:
The Church’s penitential practice has been changing over the centuries and it assumed various forms. One of the interesting issues in this field is showing the attitudes assumed by the clergy and the faithful towards the Eucharist, and presenting the misuses that they could commit. The misuses concerned both the conditions one had to meet in order to properly celebrate the Holy Mass, the very celebration, and storing the Eucharist. In most penitentials it was stressed that the Holy Mass should be celebrated in one’s own community, and outside it – only with the bishop’s permission. It was also emphasized that a priest was allowed to celebrate a definite number of masses on a given day and on one altar (about five). It was impermissible for a priest to offer a Holy Mass for suicides or for persons who were sentenced to death. Priests had to take care of the proper form of celebration. According to penitential books it was a sin if a priest lost the corporal, if he celebrated the Mass while being intoxicated, or if he said the texts of the Mass —especially the Mass canon—carelessly. Medieval penitential books allow learning about the care with which the Eucharist was treated, and what misuses could be committed by the Christians of those times. Numerous canons presenting irregularities and the penances corresponding to them allow showing the timeless value and beauty of the Eucharist as the source and the peak in the life of the Church.
Źródło:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne; 2012, 3; 127-155
2082-8586
Pojawia się w:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monastic Profession according to the 12th-Century Pontifical of Płock and Its Sources in 10th-Century Romano-Germanic Pontifical
Profesja zakonna według Pontyfikału płockiego z XII wieku i jego źródła w Pontyfikale rzymsko-germańskim z X wieku
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32072123.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
profesja mnisza
pontyfikał
liturgia średniowieczna
dzieje liturgii w Polsce
monastic profession
pontifical
medieval liturgy
history of the liturgy in Poland
Opis:
Obrzęd profesji zakonnej w tradycji Kościoła zachodniego zmieniał się w ciągu wieków, przyjmując bogate formy liturgiczne, które miały na celu uwypuklić znaczenie wprowadzenia nowych członków do wspólnoty mniszej. Na Zachodzie jednym z najstarszych świadectw tego obrzędu jest Reguła św. Benedykta, która przewiduje złożenie profesji w oratorium. Od średniowiecza przewidywano, aby z racji składanej profesji opat celebrował Mszę Świętą. Od X w. do ujednolicenia praktyki składanej profesji przyczyniły się pontyfikały, w których zamieszczano odpowiedni obrzęd. Najstarszym wzorcem stał się Pontyfikał rzymsko-germański z klasztoru św. Albana w Moguncji. Podobnie na terenie Polski do jednych z najstarszych zachowanych w całości ksiąg liturgicznych należy Pontyfikał płocki z XII w. Szczegółowe badania tej księgi, przeprowadzone przez ks. Antoniego Podlesia, wykazały, że księga ta jest odmianą Pontyfikału rzymsko-germańskiego. Obrzęd profesji mniszej zamieszczony w Pontyfikale płockim z XII w. można zaliczyć do najstarszych celebracji związanych z rozpoczęciem życia zakonnego. Występują w nim dwa obrzędy profesji mniszej. Na proweniencję z X w. wskazuje zamieszczony w tym pontyfikale drugi obrzęd, który występuje również w Pontyfikale rzymsko-germańskim. Celebracja oznaczona jako pierwsza w Pontyfikale płockim jest bogatsza w gesty i symbolikę. W tekstach liturgicznych zaakcentowano, że profesja mnisza traktowana jest jako drugi chrzest. W skutkach profesji zaznaczano też, że gładzi ona grzechy podobnie jak chrzest. Profesja mnisza w teologicznym ujęciu przedstawiona została jako ofiara złożona ze swego życia. U podstaw motywacji podjęcia życia zakonnego znajdowało się pragnienie dążenia do doskonałości. W czasie celebracji profesji mniszej opat recytował teksty, w których przypominał kandydatom cechy i cnoty, jakimi powinien odznaczać się przyszły mnich w życiu zakonnym. Obrzęd profesji mniszej znajdujący się w Pontyfikale płockim pozwala poznać bogatą średniowieczną liturgię i teologię życia zakonnego, a historyczne ujęcie tego zagadnienia pozwala pełniej zrozumieć współczesną tradycję zakonną praktykowaną przez wieki w Kościele.
The rite of religious profession in the tradition of the Latin Church has changed through ages, developing rich liturgical forms that served to highlight the importance of the act of initiation of new members into the monastic community. One of the oldest testimonies of this rite in the Latin Church is the Rule of St. Benedict, which predicts that the vows be made in the oratorium. Since the Middle Ages, it has been assumed that the vows be accompanied by a Holy Mass celebrated by the abbot. Since the 10th century, the rite of monastic profession became more regular, thanks to the pontificals, which contained the relevant guidelines for the ceremony. The oldest pattern was the Romano-German Pontifical from St. Alban’s Abbey in Mainz. In a parallel way, one of the oldest liturgical book used as a pattern in the territories of the historical Polish state is the 12th-century Pontifical of Płock. Detailed research of this book, conducted by Rev. Antoni Podleś, revealed that it constitutes is a specific variety of the older Romano-German Pontifical. The rite of monastic profession presented in the 12th-century Pontifical of Płock can count among the oldest celebrations of the initiation into monastic life. Two rites are included in the book. The historical relation to the 10th-century Pontifical is specially exhibited by the latter of the rites—also present in the Romano-German version. The former celebration in the Pontifical of Pock is richer in gestures and symbols. The liturgical texts emphasise the fact that monastic profession is treated as second baptism. As for the outcomes of the vows, it was also stated that they effect absolution in the same way as baptism does. In the theological outlook, the profession was presented as a sacrifice of one’s life to God. The decision to enter monastic life was motivated by the person's desire for perfection. During the celebration, the abbot recited the texts through which he reminded the candidates of the features and virtues which each votary should display throughout his monastic life. The rite of monastic profession presented in the Pontifical of Płock allows insight into the rich Medieval liturgy and theology of monastic life, while the historical approach to the issue enables better comprehension of contemporary monastic tradition preserved in the Church throughout ages.
Źródło:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne; 2013, 4; 151-172
2082-8586
Pojawia się w:
Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies