Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "POLISH ART AVANT-GARDE" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-20 z 20
Tytuł:
Karol Hiller: від бойчукізму до європейського авангарду
Karol Hiller: From Boyczukism to European Avant-Garde
Autorzy:
Krawczenko, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844541.pdf
Data publikacji:
2015-07-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Polish avant-garde art
Nazi occupation
monumentalism
Boyczukist tradition
Opis:
The paper deals with the work of Polish avant-garde artist Karol Hiller. However brief his apprenticeship in the workshop of Mychajlo Boyczuk might have been, in all his experimental work he remained subconsciously loyal to the Boyczukist tradition and rightly called Boyczuk his master.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2015, 3; 317-323
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbigniew Dłubak. Od sensu ukonstytuowanego do konstytucji sensu
Zbigniew Dłubak. From A Constituted Sense To The Sense Constitution
Autorzy:
Brogowski, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424605.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
CONTEMPORARY ART
CONCEPTUAL ART
CONCEPTUALISM
ZBIGNIEW DLUBAK
ABSTRACT PAINTING
EMPTY SIGN
SOURCE OF MEANING
ART IDEA
CONCEPTUAL PHOTOGRAPHY
POLISH ART AVANT-GARDE
ART BEYOND MEANING
ART BEYOND INFORMATION
ART BEYOND EXPRESSION
ART BEYOND ESTHETICS
ART BEYOND STYLE
DESYMBOLISATION
PHENOMENOLOGY OF PAINTING
SEMIOTICS OF ART
TAUTOLOGY
DIFFERANCE
Opis:
The article is based upon his translation of a French text published in 1994. The text was part of a catalogue featuring an individual exhibition by Zbigniew Dlubak in Maison des expositions de Genas. There were some minimal changes introduced by the author to the original work entitled “Du sens constitué à la constitution du sens.” The text highlighted the originality of the artist's inspirations: on the one hand — similarly to other conceptualists in 1960-1970 — Dłubak was interested in semiotics and linguistics. However he was more captivated by Jakobson and Mukarowsky than Ayer and Wittgenstein. On the other hand, in a similar way to some 20th century painters, he intuitively discovered the procedures of phenomenology. Dlubak's contribution to conceptual art is based on a 'structural-painterly' approach to art, which is reminiscent of Maurice Merleau-Ponty's philosophy. According to this French philosopher, language signs are 'forms in blanco'. For Dlubak, a work of art is an 'empty sign', which will acquire meaning during a process which Dlubak equaled with the work of art itself. The artist suggested an original—phenomenological—concept of aesthetic experience, which was based on the idea of stepping outside 'the world of meaning' in a search for the source where the sense of art is constituted. The discovery of the process in which the sense of art emerges and understanding its mechanisms, stand in opposition to aesthetic concepts, as these aesthetic concepts find the style as the main goal of art creation and assume that for an artist a specific style represents a specific way of thinking. Breaking away from the stylistic focus and from thinking in the categories of style, is one of the most significant elements of creation according to Dlubak; a style is an ossified and fossilised sense. One of his characteristic strategies, which is aimed at overcoming the category of style, is a parallel and concurrent use of painting and photography. He underlined the overlapping of artistic and cognitive processes and by doing so, Dlubak arrived at an original concept—not very new in the history of aesthetic thought—which sees art as ‘principle to the liveliness of one’s mind’.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2012, 6; 55-62
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rezerwat archeologiczny Włodzimierza Ściegiennego w Częstochowie-Rakowie – utracone dzieło polskiego modernizmu lat sześćdziesiątych
Włodzimierz Ściegienny’s archaeological preserve in Częstochowa-Raków: a lost work of Polish 1960s Modernism
Autorzy:
Malec-Zięba, Emilia
Wowczak, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24200993.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
architektura powojennego modernizmu
polska sztuka awangardowa lat sześćdziesiątych
muzea archeologiczne
Muzeum Częstochowskie
postwar Modernist architecture
Polish 1960s avant-garde art
archaeological museums
Museum of Częstochowa
Opis:
Artykuł odnosi się do problemu zatracanego dziedzictwa polskiej architektury lat sześćdziesiątych, powstającej na fali „odwilży”, a przebudowywanej do współczesnych potrzeb i standardów. Przedstawia historię pawilonu Rezerwatu Archeologicznego w Częstochowie- Rakowie i jego rangę na tle porównywalnych realizacji. Ukazuje szerokie spektrum opracowania projektowego autorstwa Włodzimierza Ściegiennego – od założeń, przez koncepcję architektoniczną i wystawienniczą po detal, projekt otoczenia z rzeźbami i tekę ekslibrisów. Prezentowany materiał oparto na materiałach pochodzących z prywatnego archiwum architekta, a artykuł jest udokumentowaniem częstochowskiego Rezerwatu Archeologicznego, muzeum, które zostało oddane do użytkowania w 1965, by bezpowrotnie zatracić swą artystyczną wartość w roku 2001.
This article discusses the problem of the heritage of 1960s Polish architecture, built on the wave of the “Thaw” and that is currently disappearing and being subjected to adaptation to contemporary needs and standards. It shows the history of the pavilion of the Archaeological Preserve in Częstochowa-Raków and its rank against the background of similar projects. It shows the wide spectrum of Włodzimierz Ściegienny’s design—ranging from its assumptions, through the architectural and exhibition proposal, to the detail and site design with sculptures and a bookplate file. The material presented is based on items from the architect’s private archive, and the article itself documents the Częstochowa Archaeological Preserve, a museum that was opened in 1965 and lost its artistic value in 2001.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 72; 110--125
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awangarda panoramicznie
Avant-garde in Panoramic View
Autorzy:
Nowicka, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636104.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
art
Polish literature
Modernism
Futurism
seeing
comparative studies
avant-garde
Opis:
The Seeing Avant-garde [Widzenie awangardy] volume edited by Agata Stankowska, MarcinTelicki and Agata Lewandowska is a collection of the articles about the avant-garde update.Written by many researchers, the articles show a wide scale of research on the contemporaryavant-garde manifested in literature, art, music, theatre and cybernetics. As an extremely valuablepublication, the book in question concentrates on the new and original methods of comparativeresearch, marks new reading directions, and presents contemporary problems of aesthetics.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2020, 18; 305-317
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rok 1989 – wokół pojęcia modernizmu
Autorzy:
Włodarczyk, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909503.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of Polish art
vocabulary
modernism
postmodernism
avant-garde
Opis:
The author argues that the significance of the year 1989 for Polish art was not determined by political changes, but by the rise of postmodernism. Until that moment, the term “modernism” usually referred in academic art history to Polish art at the turn of the 20th century. The concept of postmodernism brought to the Polish language a new meaning of modernism as simply modern art, and more precisely, as modern art defined by Clement Greenberg. That change made it necessary to draw a new map of concepts referring to modern Polish art, most often defined before by the concept of the avant-garde. In Mieczysław Porębski’s essay “Two Programs” [Dwa programy] (1949), and then, since the late 1960s, in Andrzej Turowski’s publications, the concept of the avant-garde was acknowledged as basic for understanding twentieth-century Polish art. The significance of the concept of the avant-garde in reference to the art of the past century in Poland changed after the publication of Piotr Piotrowski’s book of 1999, Meanings of Modernism [Znaczenia modernizmu]. Piotrowski challenged in it the key role of that concept – e.g., Władysław Strzemiński and Henryk Stażewski, usually called avant-gardists before, were considered by him modernists – in favor of a new term, “critical art,” referring to the developments in the 1990. In fact, critical art continued the political heritage of the avant-garde as the radical art of resistance. The author believes that such a set of terms and their meanings imposes on the concept of the avant-garde some limits, as well as suggests that scholars and critics use them rather inconsistently. He argues that concepts should not be treated as just label terms, but they must refer to deeper significance of tendencies in art. He mentions Elżbieta Grabska’s term “realism,” also present in the tradition of studies on modern Polish art, and concludes with a postulate of urgent revision of the relevant vocabulary of Polish art history.
Źródło:
Artium Quaestiones; 2019, 30; 415-428
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1989. On the Concept of Modernism
Autorzy:
Włodarczyk, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909512.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of Polish art
vocabulary
modernism
postmodernism
avant-garde
Opis:
The author argues that the significance of the year 1989 for Polish art was not determined by political changes, but by the rise of postmodernism. Until that moment, the term “modernism” usually referred in academic art history to Polish art at the turn of the 20th century. The concept of postmodernism brought to the Polish language a new meaning of modernism as simply modern art, and more precisely, as modern art defined by Clement Greenberg. That change made it necessary to draw a new map of concepts referring to modern Polish art, most often defined before by the concept of the avant-garde. In Mieczysław Porębski’s essay “Two Programs” [Dwa programy] (1949), and then, since the late 1960s, in Andrzej Turowski’s publications, the concept of the avant-garde was acknowledged as basic for understanding twentieth-century Polish art. The significance of the concept of the avant-garde in reference to the art of the past century in Poland changed after the publication of Piotr Piotrowski’s book of 1999, Meanings of Modernism [Znaczenia modernizmu]. Piotrowski challenged in it the key role of that concept – e.g., Władysław Strzemiński and Henryk Stażewski, usually called avant-gardists before, were considered by him modernists – in favor of a new term, “critical art,” referring to the developments in the 1990. In fact, critical art continued the political heritage of the avant-garde as the radical art of resistance. The author believes that such a set of terms and their meanings imposes on the concept of the avant-garde some limits, as well as suggests that scholars and critics use them rather inconsistently. He argues that concepts should not be treated as just label terms, but they must refer to deeper significance of tendencies in art. He mentions Elżbieta Grabska’s term “realism,” also present in the tradition of studies on modern Polish art, and concludes with a postulate of urgent revision of the relevant vocabulary of Polish art history.
Źródło:
Artium Quaestiones; 2019, 30; 257-270
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Grass is Greener: Władysław Hasior in an Ecocritical Perspective
Autorzy:
Kolenda, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788535.pdf
Data publikacji:
2021-05-27
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
ecocriticism
Hasior
horizontal art history
Polish neo-avant-garde
environmental art history
Opis:
The text offers an analysis of selected works by Władysław Hasior from an ecocritical perspective. The focus is placed on Hasior’s best-known work, The Organ, as well as on several parts of his Photo Notebook. The analysis seeks to demonstrate that an application of an ecocritical perspective to the reading of Hasior’s work may help fill in the blanks in the environmental history of art in Poland. Several recent publications and exhibitions that concern the relationship between art and nature focus on uncovering the “prehistory” of ecological art in Poland or the local tradition of Land Art. The text is meant as a preliminary study of possible research perspectives that the proposed reading may open up, as well as a consideration of whether ecocriticism could serve as an opportunity to bring the tenets of horizontal art history into the practice of rereading the work of Polish artists and their relationship with the landscape.
Źródło:
Ikonotheka; 2020, 30; 155-171
0860-5769
Pojawia się w:
Ikonotheka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bauhaus – portret wielokrotny z polskimi epizodami
Bauhaus – multiple portrait with the Polish episodes
Autorzy:
Łarionow, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197967.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bauhaus
awangarda
dizajn
avant-garde art
design
Opis:
Bauhaus był jedyną szkołą artystyczną wywodzącą się z szerokiego dorobku awangardy pierwszej połowy dwudziestego wieku, która zyskała status samodzielnego ruchu artystycznego. Przywołany w tekście Deyan Sudijc, historyk dizajnu zwraca uwagę, że zarówno w drugiej połowie dwudziestego wieku, aż po czasy współczesne każda kolejna nowa grupa artystów-reformatorów odkrywa na nowo Bauhaus. Tym samym działająca ledwie trzynaście lat niemiecka szkoła, stworzyła coś więcej niż styl, bowiem pokazała na czym polega wręcz filozofia kreacji obiektów, które są i artystyczne, i użyteczne. Artykuł próbuje opisać fenomen szkoły, poprzez przywołanie polskich krytyków, którzy jak Tadeusz Peiper odwiedzali Waltera Gropiusa i opisywali zarówno dyrektora, jak i proponowany system kształcenia. Autorka szczególnie skupia się też na omówieniu teatralnego dorobku Bauhausu w kontekście postaci Oskara Schlemmera. Niemiecki twórca Baletu triadycznego, po opuszczeniu nowatorskiej uczelni przyjechał do Breslau czyli dzisiejszego Wrocławia by wykładać w miejscowej szkole i realizować w teatrze nowatorskie od strony scenograficznej widowiska. Jest to ciekawy i nieco zapomniany epizod w jego twórczości. Historia Bauhausu nie jest tylko opowieścią o awangardowej szkole, autorka dotyka również nieco wstydliwego aspektu spuścizny. Uczelnia założona przez Gropiusa niestety nie przetrwała dyktatury nazistowskiej w Niemczech. Została rozwiązana praktycznie na początku rządów Hitlera. Jednakże propaganda faszystowska, w niektórych sferach swojego funkcjonowania posługiwała się stylistyką Bauhausu. Zatem szkoła, która stała się oddzielnym nurtem awangardy była też w sposób trudny uwikłana w historię polityczną dwudziestego wieku, co jest i paradoksem i przestrogą dla historyków oceniających prace artystów przeważnie pod kątem ich estetycznych walorów.
Bauhaus was the only art school derived from the extensive achievements of the avant-garde of the first half of the twentieth century, which gained the status of an independent artistic movement. Cited in the text by Deyan Sudijc, the design historian points out that in the second half of the twentieth century, up to modern times, every new group of reformer artists is rediscovering Bauhaus. Thus, the German school, which had been active for barely thirteen years, created something more than just a style, because it showed what the philosophy of creating objects that are both artistic and useful is. The article attempts to describe the phenomenon of the school by recalling Polish critics who, like Tadeusz Peiper, visited Walter Gropius and described both the principal and the proposed education system. The author also particularly focuses on discussing Bauhaus’s theatrical output in the context of Oskar Schlemmer. The German creator of the Triadic Ballet, after leaving the innovative university, came to Breslau, or today’s Wrocław, to lecture at the local school and to stage innovative theater performances. This is an interesting and somewhat forgotten episode in his work. The Bauhaus story is not just a story about an avant-garde school, the author also touches on the somewhat embarrassing aspect of legacy. The college founded by Gropius unfortunately did not survive the Nazi dictatorship in Germany. It was dissolved practically at the beginning of Hitler’s rule. However, fascist propaganda used Bauhaus stylistics in some areas of its functioning. Thus, the school, which became a separate stream of avant-garde, was also difficult to get involved in the political history of the twentieth century, which is also a paradox and a warning for historians assessing the work of artists mostly in terms of their aesthetic values.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 3; 115-138
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What remains after the jubilee year of Polish avant-garde?
Co pozostało po roku awangardy?
Autorzy:
Kosiewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/432726.pdf
Data publikacji:
2018-07-16
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Jubilee Year of Polish Avant-garde
avant-garde and tradition
modernisation
centenary jubilee
jubilee exhibitions and publications
Art Museum in Łódź
national museums in: Kraków
Szczecin
Warsaw
Rok Awangardy
awangarda i tradycja
modernizacja
jubileusz stulecia
rocznicowe wystawy i publikacje
Muzeum Sztuki w Łodzi
Opis:
The year 2017 – a centenary of the “1st Exhibition of Polish Expressionists” – was proclaimed as the Jubilee Year of Polish Avant-garde. To mark the occasion over 200 events were organised by nearly 100 institutions. What is the outcome of it all? Has it changed the way the avant-garde movement and its role in Polish culture and tradition were perceived? Among accomplishments the jubilee year brought about is undoubtedly a number of exhibitions, their catalogues as well as other publications devoted to the avant-garde. Unfortunately, not all the initiatives turned out to be successful. Some of them though will be well remembered, inter alia: the cycle of exhibitions prepared by the Art Museum in Łódź which were accompanied by comprehensive and well edited catalogues; exhibitions: “Urban Revolt” at the National Museum in Warsaw, and “Avant-gardes of Szczecin” at the National Museum in Szczecin. One of the achievements is bigger amount of visual and textual resources available in Poland to explore the subject of the avant-garde. The jubilee publications also contained numerous documental materials that were not well known before. Significant theoretical texts have been published as well: the extended edition of Władysław Strzemiński’s Theory of Vision, and the Athens Charter by Le Corbusier, the importance of which can not be emphasised enough. The publication of relevant source materials must also be brought to attention; they came out as a series of catalogues by the Art Museum in Łódź, inter alia an ample selection of articles written by Debora Vogel in the book that accompanied the exhibition “Montages. Debora Vogel and the New Legend of the City”. During the jubilee year a question whether the avant-garde tradition resonates today was raised on many occasions. Two exhibitions presented various attitudes towards the heritage of the avant-garde: mentioned above “Montages” exhibition in Łódź, and one in the International Cultural Centre in Kraków “Lviv, 24 June 1937. City, Architecture, Modernism”.
Rok 2017 – w stulecie „I Wystawy Ekspresjonistów Polskich” – ogłoszono Rokiem Awangardy. W jego ramach odbyło się ponad 200 wydarzeń zorganizowanych przez blisko 100 instytucji. Jaki jest bilans tych obchodów? Czy zmieniły one postrzeganie awangardy, jej roli w kulturze i miejsca w polskiej tradycji? Na pewno dorobkiem rocznicowego roku są wystawy wraz z towarzyszącymi im katalogami, a także inne publikacje o awangardzie. Niestety, nie wszystkie inicjatywy okazały sie udane. Były jednak takie, po których zostanie trwały ślad: m.in. cykl wystaw przygotowanych przez Muzeum Sztuki w Łodzi, któremu towarzyszyły bardzo staranne, obszerne katalogi, a także ekspozycje: „Miejska rewolta” w Muzeum Narodowym w Warszawie oraz „Szczecińskie awangardy” w Muzeum Narodowym w Szczecinie. Udało się także poszerzyć zasób dostępnych w Polsce źródeł wizualnych i tekstowych dotyczących tematu awangardy. W rocznicowych książkach zamieszczono także liczne materiały dokumentalne, dotąd niedostępne szerszej publiczności. Szczególnie istotne jest także opublikowanie ważnych tekstów teoretycznych: poszerzonego wydania Teorii widzenia Władysława Strzemińskiego oraz Karty ateńskiej Le Corbusiera. Trzeba też wymienić ważne teksty źródłowe wydane w serii katalogów Muzeum Sztuki w Łodzi, m.in. obszerny wybór artykułów Debory Vogel w książce towarzyszącej wystawie „Montaże. Debora Vogel i nowa legenda miasta”. Podczas rocznicowych obchodów wielokrotnie zadawano również pytanie o aktualność tradycji awangardowej. Dwie wystawy dobrze pokazały różny stosunek i do tego dziedzictwa: wspominana już łódzka wystawa „Montaże” oraz ekspozycja „Lwów, 24 czerwca 1937. Miasto, architektura, modernizm” w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie.
Źródło:
Muzealnictwo; 2018, 59; 113-122
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
How it works, what it does. Notes on Selected Drawings by Wincenty Dunikowski-Duniko in the Context of the Machine Art Tradition
Autorzy:
Siatka, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1011628.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
wincenty dunikowski-duniko
machine art
art playing table
polish neo-avant-garde
Opis:
In this study the author reflects upon the works by Wincenty Dunikowski-Duniko (born 1947), an active participant in the art world of the 1970s, especially Art Playing Table (1975), Sun Sculpture and An Extension of the life of mankind (both 1974-1976). Ink drawing on soft paper and miniature sketches on transparent graph paper follow the conventions of sharp technical drafting and the ‘aesthetics of administration’. They are complex in terms of the structure of the machines, and the implied motion inspires symbolic readings. These conceptual works of art resulted from affection for certain ideas, from concepts being born and eventually abandoned. They are also analogous to changes that were taking place in the aesthetic of machines over the course of the 20th century.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2020, 22; 27-36
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Łódź to Leiden – on international connections of the polish interwar avant-garde
Od Łodzi po Lejdę – o międzynarodowych kontaktach polskiej awangardy międzywojennej
Autorzy:
Wenderski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933062.pdf
Data publikacji:
2018-09-21
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
interwar period
modern art
avant-garde
“a.r.” group
cultural mobility
the Netherlands
Belgium
okres międzywojenny
sztuka nowoczesna
awangarda
grupa „a.r.”
mobilność kulturowa
Holandia
Belgia
Opis:
This article is dedicated to international connections between selected representatives of Polish and Western avant-gardes in art and literature of the interwar period. Both the nature and the scale of such relations have been exemplified by a number of artists from the “a.r.” group – Katarzyna Kobro, Władysław Strzemiński, Henryk Stażewski and Jan Brzękowski, as well as their relationships with the representatives of Dutch and Belgian formations, inter alia “De Stijl” group. The origin of those connections has been briefly presented, along with their nature, dynamics and an impact they made on artworks and theories of chosen artists. Their description is based on archival documents and publications, from which a picture of direct relationships between the leading artists of the European avant-garde emerges – some of them personal, some correspondence-based; they have also been presented in form of a diagram that illustrates the text.
Niniejszy artykuł poświęcony jest międzynarodowym kontaktom istniejącym pomiędzy wybranymi przedstawicielami polskiej i zachodniej międzywojennej awangardy artystyczno-literackiej. Charakter i skala tych relacji zostały przedstawione na przykładzie artystów grupy „a.r.” – Katarzyny Kobro, Władysława Strzemińskiego, Henryka Stażewskiego oraz Jana Brzękowskiego i ich kontaktów z przedstawicielami holenderskich i belgijskich formacji, m.in. grupy „De Stijl”. Pokrótce omówiono genezę tych relacji, ich naturę i przebieg oraz wpływ jaki wywarły na twórczość i teorie wybranych artystów. Opis owych zależności oparty został na archiwalnych dokumentach i publikacjach, z których wyłania się obraz bezpośrednich kontaktów – osobistych bądź korespondencyjnych – pomiędzy czołowymi artystami europejskiej awangardy, które przedstawiono także w formie diagramu ilustrującego niniejszy tekst.
Źródło:
Muzealnictwo; 2018, 59; 203-210
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Applying the Avant-Garde: Display Experience in the Exhibition of Modern Art (1948)
Autorzy:
Doroszuk, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788561.pdf
Data publikacji:
2020-09-13
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Exhibition of Modern Art
Recovered Territories Exhibition
history of exhibitions
curatorial strategies
surrealism
surrealist exhibitions
environmental design
postwar art
propaganda exhibitions
Polish exhibitions
Opis:
The Exhibition of Modern Art (Wystawa Sztuki Nowoczesnej) organized in 1948 in the Palace of Art (Pałac Sztuki) in Cracow was one of the most prominent art events in Poland during the last century. It is considered one of the unprecedented moments in shaping the modernity. The exhibition was thought to be designed as a whole venture, integrating the modern art demonstration with the will to make it accessible to all the social groups. The desire of the authors was to endear the authorities, since the Stalinist repressions were approaching, and present the modern art as accessible to the society and needed in the “new socialist order”. Simultaneously, the primal context for the exhibition, underlined by its authors as well as the critics in subsequent years, were the surrealist exhibitions in Paris. This new avant-garde mode of displaying, so attractive for the Polish artists, put in the foreground not the traditional reception of art, implied by the traditional museology, but mostly focused on the spectator’s experience and used all possible kinds of tools to enhance it. These two approaches were usually presented as antagonistic and impossible to reconcile. The article attempts to analyze the tools which the display’s authors used to merge the avant-garde display with didacticism. While looking at the Recovered Territories Exhibition which took place a couple of months earlier, one might notice that the Exhibition of Modern Art was not the first display that accommodated the avant-garde solutions to the didactic and propagandistic venture.
Źródło:
Ikonotheka; 2019, 29; 229-248
0860-5769
Pojawia się w:
Ikonotheka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grupy Artystyczne. Przemiany w Strategiach Grup Artystycznych w Polsce na Wybranych Przykładach
Art Groups. Changes in Strategies of Art Groups in Poland Illustrated by Selected Examples
Autorzy:
Leśniak, Anka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424386.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
polskie grupy artystyczne
grupowość w sztuce
sztuka akcji, akcjonizm
grupy awangardowe
grupy postmodernistyczne
Polish art groups
collectivity in art
action art
avant-garde groups
postmodern groups
Opis:
Podsumowując działania grup artystycznych na przestrzeni kilkudziesięciu lat można zauważyć zasadnicze zmiany w ich działaniu i celach, jakie chciały osiągać. Podstawowe różnice zarysowują się na linii awangarda – postmodernizm. Dla grup awangardowych zasadniczym celem zrzeszania się była chęć zmieniania świata poprzez sztukę i jej nowa wizja. Postulatu dalekosiężnych przemian w sztuce nie ma natomiast w grupach postmodernistycznych – ich cechą wspólną jest akcjonizm. Nawet jeśli grupa zajmowała się innymi formami sztuki, np. malarstwem, to poczucie bycia razem, a tym samym poczucie współodpowiedzialności, prowokowało członków grupy do działań akcjonistycznych. W awangardzie natomiast silnie podkreślano pierwiastek ideowy: artyści pisali manifesty, wydawali pisma, duże znaczenie dla nich miała teoria. Tak jak to ma miejsce jeszcze w przypadku Warsztatu Formy Filmowej, który za cel postawił sobie wypracowanie nowego modelu kina i analizę medium filmowego. Nawet nazwy tych grup związane były zazwyczaj z ich założeniami programowymi: a.r. (artyści rewolucyjni), Formiści, Warsztat Formy Filmowej. Od lat osiemdziesiątych na pierwszy plan wysuwają się elementy neodadaistyczne, szczególnie widoczne w strategii grupy Łódź Kaliska. Negacja działań starszego pokolenia nie polegała tu jednak na otwartych polemikach, lecz na odcięciu się od nich, na funkcjonowaniu grupy obok idei proponowanych przez artystów związanych z konceptualizmem. Łódź Kaliska prowadzi również działalność teoretyczną, lecz jej manifesty pozbawione są ciężaru tekstów awangardy. Pisane jakby „od niechcenia,” są jednocześnie wyrazem tożsamości grupy, jej sposobu na sztukę. W formacjach mieszczących się w tendencjach postmodernistycznych zaobserwować można także wzrost znaczenia więzi towarzyskich w procesie powstawania grupy. Artyści i artystki nie chcą już zmieniać świata poprzez sztukę, nie muszą więc tworzyć kolektywów, w których nad prywatne sympatie przedkłada się dobro wspólnych idei. Grupy tworzą zwykle artyści i artystki w podobnym wieku, raczej na początku swojej kariery. Motorem kreatywności jest zbliżona sytuacja życiowa i chęć przebywania razem. W wyniku wspólnych spotkań i doświadczeń klaruje się potrzeba zdefi niowania w sposób bardziej formalny własnej działalności oraz nadania ugrupowaniu nazwy. Stąd nazwy tych grup jak Łódź Kaliska, Gruppa czy PUL, nic nie mówią o artystycznej orientacji członków, choć czasami zawierają ironiczno-krytyczny potencjał, jak Grupa Ładnie, Sędzia Główny, Grzenda, Dziewczęta Przeszanowne. Brak wyraźnych założeń programowych, a zarazem kontestacja i ironia wobec otaczającej rzeczywistości, wyzwala potrzebę zrobienia czegoś razem, a ta potrzeba przejawia się w akcjach artystycznych. Akcja zaś staje się czynnikiem spajającym grupę, okazją do zrobienia czegoś razem, zamanifestowania tożsamości grupowej, zwłaszcza w przypadku kolektywów, w skład których nie wchodzą performerzy. W momencie rozpadu tego typu grupy poszczególni artyści porzucają zwykle akcjonizm, jak miało to miejsce w przypadku WFF, Gruppy czy Grupy Ładnie. Istotne znaczenie ma również przesunięcie w obszarach zainteresowań grup artystycznych. Awangarda, zwłaszcza przedwojenna, proponując holistyczne zmiany społeczne poprzez sztukę, skupiała się na zagadnieniach formalnych, na wypracowaniu nowego języka sztuki opartego na formie. Postulat kształtowania nowego człowieka przez nową sztukę, wyjścia sztuki na ulicę, do społeczeństwa, pozostał jednak na papierze. Paradoksalnie, dopiero współczesne grupy artystyczne, nie wierząc już w idee awangardy, zrealizowały postulat wcielania sztuki w życie. Zrobiły to na swój sposób, stosując strategię partycypacji – poprzez spontaniczne akcje, w które często wciągani byli przypadkowi odbiorcy. Mimo faktu, że w ostatnich dekadach podstawowe znaczenie w powstawaniu grup artystycznych ma czynnik towarzyski, wzajemne sympatie i podobna wrażliwość ich przedstawicieli, a nie formułowane programowo postulaty artystyczne, nadal możemy mówić o zjawisku grupy artystycznej. Czynnikiem, który wyzwala jej kreatywność i konstytuuje tożsamość grupową artystów jest wspomniany akcjonizm. Wspólne akcje jako manifestacja bycia razem, przyczyniają się do identyfikowania się artystów jako grupy i postrzegania jej jako odrębnego zjawiska na scenie sztuki.
In the activities of artistic groups in Poland, over the decades after World War II, major changes can be noticed. The basic differences are in the areas of avant-garde - postmodernism. For avant-garde groups, the main goal of association was to change the world through art and a new vision of art. However, there is no postulate of far-reaching transformations in art in postmodernist groups - their common feature is action and performativity. Even if the group was involved in, for example, painting, the feeling of being together provoked group members to live action. In the avant-garde, the ideological element was strongly emphasized, the artists wrote manifestos, published magazines, and theory was of great importance to them, as is the case with the Film Form Workshop, which aimed to develop a new model for cinema and analyse the medium of film. From the eighties, elements of the neodada, which are particularly visible in the strategy of the Łódź Kaliska group, come to the foreground. Łódź Kaliska also engaged in theoretical activity, but its manifestoes are devoid of the seriousness of the avant-garde texts. In formations in postmodernist tendencies, one can observe an increase in the importance of social ties in group formation. Artists and artists no longer want to change the world through art, so they do not have to create collectives in which the common good is preferred to private sympathies. Groups are usually created by women and men of similar age, usually at the beginning of their careers. The driving force of creativity is a similar life situation and willingness to be together. As a result of joint meetings and experiences, the need to define a more formal activity and name the grouping is clarified. Hence, the names of these groups say nothing about the artistic orientation of members. The lack of clear programmatic assumptions, and at the same time the contestation and ironic approach to the existing reality, releases the need to do something together, which manifests itself in artistic actions. The action becomes a factor connecting the group, an opportunity to do something together, to manifest group identity, especially in the case of collectives, which do not include performers. At the time of the break-up of this type of group, individual artists give up their activity in performance art. The shift in the areas of interest of artistic groups is also important. The avant-garde, especially the pre-war one, proposing holistic social changes through art, focused on formal issues, on developing a new language of art. The postulate of shaping a new man by a new art, social art, however, remained a postulate only on paper. Paradoxically, it was only postmodern artistic groups, who no longer believed in the idea of the avant-garde, that realized the postulate of incorporating art into life. They did this using a participatory strategy - through spontaneous actions, in which often random recipients were involved. Although in recent decades, the basic meaning in the creation of artistic groups has been a social factor, mutual sympathies and similar sensitivity, and not programs and artistic postulates, we can still talk about the phenomenon of the artistic group. The factor that triggers its creativity and constitutes a group identity is action. Joint actions as a manifestation of being together, contribute to identifying artists as a group and perceiving it as a separate phenomenon on the artistic scene.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2019, 21; 89 - 102
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od konkretu rzeczywistości do pogranicza realności – refleksja wokół wczesnych prac Stefana Wojneckiego
Autorzy:
Kobylińska-Bunsch, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186992.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
neo-avant-garde photography
New Objectivity
New Vision
photogram
photography and metaphor
Polish fine-art photography
Stefan Wojnecki
post-war photography
Opis:
The main aim of this study is to analyse selected photographs created by Stefan Wojnecki in the 1950s. Chosen materials diversify and enrich the widely accepted image of the artist, who is known primarily for his later conceptual realizations. The essay attempts to characterize those photographs, in which the crucial subject is human individual and his existential situation. The basis of the work is primarily the material collected during the interview with the artist himself.
Źródło:
Załącznik Kulturoznawczy; 2017, 4; 315-331
2392-2338
Pojawia się w:
Załącznik Kulturoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska sztuka mediów w rozszerzonym polu
Polish Media Art in an Expanded Field
Autorzy:
Kluszczyński, Ryszard W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340685.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
sztuka mediów w Polsce
tendencje awangardowe
media art in Poland
avant-garde tendencies
Opis:
Aleksandra Kaminska w monografii Polish Media Art in an Expanded Field (2016) skupia uwagę na krótkim fragmencie historii sztuki mediów w Polsce, jej pierwszym pięcioleciu po dołączeniu do Unii Europejskiej (2004-2009). Wybór ten wynika z przekonania, że analiza tego przełomowego, zdaniem Kaminskiej, okresu w polskiej sztuce pozwala odpowiedzieć na pytania dotyczące zjawisk i procesów, które autorce wydają się nadzwyczaj ważne. Pytania te koncentrują się w szczególności na negocjacji tożsamości, demokracji, relacji między lokalnością i europejskością. W przekonaniu Kaminskiej twórcy podjęli wówczas trud przedefiniowania koncepcji polskości i jej relacji z różnie definiowanym otoczeniem (zarówno UE, jak i światem). Zasadnicza część książki składa się z pięciu rozdziałów. Autorka omawia w nich historyczne i polityczne konteksty sztuki dyskutowanego okresu, problematykę eksperymentu i historycznych tendencji awangardowych w Polsce, analizuje koncepcje sztuki mediów, obecność i znaczenie problematyki historii oraz pamięci w praktykach artystycznych, związki między sztuką i sferą publiczną, jak również kwestie technologicznej mediatyzacji tożsamości i miejsca.
Aleksandra Kaminska in the monograph Polish Media Art in an Expanded Field (2016) focuses attention on a short fragment of the history of media art in Poland, its first five years after joining the European Union (2004-2009). This choice results from the belief that, according to Kaminska, this breakthrough period in Polish art makes it possible to answer questions about phenomena and processes that the author considers to be extremely important. These questions focus in particular on the negotiation of identity, democracy, the relationship between the local and the European. Kaminska believes that the artists of that period made an effort to redefine the concept of Polishness and its relationship with the surroundings, variously defined (both the EU and the world at large). The main part of the book consists of five chapters in which the author discusses the historical and political contexts of the art of the period mentioned above, the subject of experiment and historical avant-garde tendencies in Poland, analyses the concepts of media art, the presence and importance of history and memory in artistic practices, the relationship between art and the public sphere, as well as issues of technological mediation of identity and places.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2019, 108; 319-322
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A previously unknown poem by Jalu Kurek
Nieznany wiersz Jalu Kurka
Autorzy:
Wójtowicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088446.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the early 20th century
futurism and avant-garde
poetic magazine New Art (Warsaw 1921–1922)
Jalu Kurek (1904–1983)
Jalu Kurek
awangarda
futuryzm
Nowa Sztuka
juwenilia
Opis:
The article presents a previously unknown poem by Jalu Kurek, found in the Józef Czechowicz Museum of Literature in Lublin. The youthful poem titled Nostalgia shows Kurek’s breaking away from the spell of futurism and edging towards an avant-garde poetics with a great deal of juxtaposition.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 2; 249-255
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Linia, czyli Co Łączy Nurty Awangardy Polskiej
The Line, or What Connects the Polish Avant-Garde Trends?
Autorzy:
Guzek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424631.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
Osieki
plener
abstrakcja geometryczna
sztuka konceptualna
nowe media
ruch Solidarność
performatyka
plein-air
geometrical abstraction
conceptual art
new media
Solidarity movement
performance studies
Opis:
Plenery w Osiekach były organizowane w latach 1963-1981. Na ich podstawie można prześledzić, w formie niejako laboratoryjnej, zmienne trajektorie wpływów sztuki światowej na sztukę Polską. Zarówno ich artystyczny charakter jak i dynamikę zmian. Badanie sztuki zrealizowanej w Osiekach pozwala wskazać wiodące procesy zachodzące w sztuce polskiej. Lata sześćdziesiąte poddane wpływom sztuki postawangardowej i lata siedemdziesiąte, poddane dominacji sztuki konceptualnej, oraz zmierzch tych tendencji. Linia - jako wiodące hasło pleneru w przełomowym roku 1980, stanowi użyteczny punkt odniesienia. Szeroką interpretację linii wywodzę z książki Wasyla Kandinskiego Punkt i linia a płaszczyzna. Innym, lokalnym punktem odniesienia są rysunki linearne Wacława Szpakowskiego, odkrywane w tym czasie przez Janusza Zagrodzkiego. W historii sztuki polskiej konceptualizm ma źródła zarówno w abstrakcji geometrycznej, jak i w sztuce mediów foto-filmowych. Sztuka o proweniencji geometrycznej zawsze była obecna w Osiekach. Ale dopiero w 1980 i 1981 roku sztuka konceptualna i sztuka nowych mediów zajęły dominującą pozycję podczas plenerów. Plenery ’80 i ‘81 stanowiły rodzaj podsumowania debat artystycznych lat siedemdziesiątych nad sztuką konceptualną (a zarazem stały się podsumowaniem cyklu plenerów osieckich). Ich znaczenie polegało także na tym, że odbywały się w kontekście ostrego konfliktu miedzy władzą a społeczeństwem, strajków w Stoczni Gdańskiej i wpływów ruchu Solidarność. Artykuł jest próbą rekonstrukcji znaczenia artystycznego i politycznego dwóch ostatnich plenerów osieckich. W części podsumowania proponuję zastosowanie metodologii performatyki do analizy tego zjawiska. Rozpatrywanie plenerów osieckich w związku z trzema rodzajami performansów: organizacyjnym, kulturowym i technicznym pozwala dokonać ich reaktualizacji we współczesnej refleksji kulturowej.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2018, 18; 37-44
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura wizualna, wizualność literatury – przegląd współczesnych zjawisk i tendencji
Visual literature, visuality of literature – a review of contemporary phenomena and trends
Autorzy:
Pawłowska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197964.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
typografia
awangarda
literatura
sztuka polska XX w.
literatura elektroniczna
typography
avant-garde
liberature
20th century Polish art
electronic literature
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja przeglądu najistotniejszych nurtów, jakim przez ostatnie stulecie podlegał tekst literacki o walorach wizualnych. Z punkt wyjścia przyjęto okres przełomu XIX i XX wieku, gdy pod wpływem działań artystów awangardowych (Guillaume Apollinaire, Stéphane Mallarmé) nastąpiły zmiany w postrzeganiu semantycznego znaczenia poezji, co doprowadziło do sytuacji, w której wizualna struktura tekstu stała się istotna (wspomniane zostały prace m.in.: F.T. Marinettiego, T. Czyżewskigo, L. Chwistka). Zainteresowanie nowoczesną typografią wykazywali w okresie tuż po I wojnie światowej i w międzywojennym okresie wielkiej awangardy artyści związani z dadaizmem i polską grupą „a.r”. Kolejny istotny moment we wzajemnych relacjach tekstu i plastyki to okres lat 60. XX wieku i „poezji konkretnej” (E. Gomringer, bracia de Campos czy S. Dróżdż, tworzący tak zwane „pojęciokształty”). W XXI wieku emanacja działań łączących ściśle poezję ze sztukami wizualnymi to literatura elektroniczna, czyli electronic literature, określana mianem cyfrowej lub HTML, oraz liberatura (K. Bazarnik, Z. Fajfer, R. Nowakowski).
The aim of the article is to present a review of the most important trends that the literary text on visual values has been subject to in the last century. The starting point was the turn of the 19th and 20th centuries, when under the influence of avant-garde artists (Guillaume Apollinaire, Stéphane Mallarmé) there were changes in the perception of the semantic meaning of poetry, which led to a situation in which the text’s visual structure became relevant (the works of.in.: FT Marinetti, T. Czyżewski, L. Chwistek). In the period immediately after World War I and in the inter-war period of the great avant-garde, artists associated with dadaism and the Polish group “a.r” showed interest in modern typography. Another important moment in the mutual relations of text and visual arts is the 1960s and ‘concrete poetry’ (E. Gomringer, brothers de Campos and S. Dróżdż, creating so-called ‘conceptual shapes’). In the 21st century, the emanation of activities that closely connect poetry with visual arts is electronic literature, referred to as digital or HTML, and liberature (K. Bazarnik, Z. Fajfer, R. Nowakowski).
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 3; 153-170
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wystawy polskich awangardzistów w Danii, Finlandii i Norwegii w latach 1967, 1985 i 1986 jako element polityki kulturalnej PRL
Exhibitions of Polish Avant-garde Artists in Denmark, Finland, and Norway in 1967, 1985, and 1986 as an Element of the Cultural Policy of the Polish People’s Republic
Autorzy:
Siemianowski, Jordan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33918813.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish abstract painting
cultural policy of the Polish People’s Republic
Polish-Scandinavian cultural relations
Polish art abroad
exhibitions of Polish painting abroad
polskie malarstwo abstrakcyjne
polityka kulturalna PRL
polsko-skandynawskie stosunki kulturalne
polska sztuka za granicą
wystawy polskiego malarstwa za granicą
Opis:
W okresie zimnej wojny władze PRL próbowały wykorzystać rodzimą kulturę w stosunkach z państwami zachodnioeuropejskimi, próbując ocieplić wizerunek Polski na arenie międzynarodowej. Istotną rolę odgrywało w tej aktywności polskie malarstwo awangardowe prezentujące wysoki poziom artystyczny i budzące uznanie za granicą, w tym na obszarze nordyckim. Celem artykułu jest wyjaśnienie wpływu polityki zagranicznej PRL na wystawy polskiego malarstwa abstrakcyjnego w Danii, Norwegii i Finlandii w latach 1967, 1985 oraz 1986. Postulat badawczy został zrealizowany poprzez analizę niewykorzystanych dotychczas źródeł aktowych pochodzących z Archiwum Państwowego w Łodzi, a także artykułów z prasy państw nordyckich przechowywanych w Muzeum Sztuki w Łodzi. Skonfrontowanie niniejszych materiałów z literaturą przedmiotu pozwoliło zbadać specyfikę prezentowanych wystaw na tle sytuacji międzynarodowej.
During the Cold War, the authorities of the Polish People’s Republic tried to use the native culture to maintain relations with Western European countries, trying to establish a warmer image of Poland in the international arena. An important role in this activity was played by Polish avant-garde painting, presenting a high artistic level and recognition abroad, including in the Nordic area. The aim of the article is to explain the influence of the Polish People’s Republic’s foreign policy on the exhibitions of Polish abstract painting in Denmark, Norway, and Finland in 1967, 1985, and 1986. The research postulate was implemented through the analysis of previously unused file sources from the State Archives in Łódź, as well as articles from the press of Nordic items stored in the Museum of Art in Łódź. Confronting these materials with the literature on the subject made it possible to examine the specificity of the presented exhibitions against the background of the international situation.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 995-1026
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura lat 60. XX wieku. Fragment historii Krakowa i innych polskich miast
The architecture of the 1960s. A fragment of the history of Kraków and other Polish towns and cities
Autorzy:
Włodarczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366541.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura i urbanistyka XX w. lata 60.
modernizm powojenny
sztuka awangardowa po 1956 r.
typizacja
budownictwo uprzemysłowione
sixties architecture and urbanization in Poland
post-war modernism
avant-garde art from the end of the 50's
typisation
manufacture building systems
Opis:
Architektura lat 60. XX wieku w Polsce była jednocześnie międzynarodowa i ekspresyjno-romantyczna. Określenia te odnoszą się zarówno do światowych tendencji obserwowanych w działalności wybitnych architektów, jak i do działalności im współczesnych artystów, z których wielu traktowało niestety te tendencje w sztuce zbyt powierzchownie i dekoracyjnie, co szczególnie widoczne było w pseudo-funkcjonalnym detalu. Przed rokiem 1956 nie można mówić o współczesnej architekturze dbającej tylko o „utylitarność”, a nie jedynie o „polityczne idee”. Nowoczesność stała się symbolem demokracji i wolności. Z nadzieją przyjmowano takie zjawiska: architektura i urbanizacja po latach 1949-55, społeczna rola architekta, znaczenie wiedzy specjalistycznej, przemiana w projektowaniu w biurach i praca architektów w nich, typizacja, edukacja architektów. Okres izolacji spowodował w Polsce znaczące opóźnienie w rozwoju myśli architektonicznej oraz potencjału technicznego. Z tego względu naśladowanie atrakcyjnych, nowoczesnych form w stylu zwanym międzynarodowym oraz neoekspresyjnym było zadaniem niełatwym – aczkolwiek takie obiekty powstawały. Oczekiwano szybkiego i taniego budownictwa uprzemysłowionego. Zmierzano do znalezienia najlepszych, typowych rozwiązań o relatywnie niskich kosztach realizacji i eksploatacji, możliwych do zastosowania na terytorium całego kraju. Pojawiły się nowe technologie budowlane: ślizgowe szalunki dla wznoszenia ścian, ramowe elementy prefabrykowane, systemy wielkopłytowe, stosowanie systemów uprzemysłowionych narzucających standaryzację elementów. W konsekwencji nastąpiło zastąpienie projektów indywidualnych opracowaniami typowymi oraz redukcja różnorodności komponentów – typizacja, czyli systemy budynków typowych, powtarzalnych oraz gotowych projektów całych obiektów takich jak np. szkoły, bloki mieszkalne, hale, itp. Kreatywność architektów była poważnie ograniczana projektami typowymi. W ten sposób architekturę sprowadzano do budownictwa, „sprymitywizowanej” wersji architektury, dzięki której cała Polska wygląda dziś podobnie, co nie jest wyłączną zasługą architektów. Potrzeba budownictwa uprzemysłowionego i problem taniego budownictwa mieszkaniowego, i nie tylko zresztą mieszkaniowego, spowodowała masowe upowszechnienie typizacji. Ówczesne państwowe dekrety z 1959 r. rozszerzone zostały m.in. na budownictwo użyteczności publicznej i budownictwo przemysłowe, ale mimo to wiele obiektów rozwijającego się przemysłu było znaczącymi inwestycjami tego okresu. Charakterystyczną cechą tych obiektów jest współczesna i interesująca architektura, rozwiązania konstrukcyjne i dopracowany detal. Sztuka Awangardowa z końca lat 50. i początku 60. XX w. powszechnie interesowała artystów. Nowe, uniwersalne prądy wpływały nie tylko na architekturę i budownictwo, ale także na wszystkie kierunki sztuk pięknych. Dobre lata po 1956 roku zakończyły się dla architektury, architektów i społeczeństwa około połowy lat 60. Odwrót od stylu międzynarodowego, funkcjonalizmu i całego modernizmu nie był jednak widoczny w Polsce późnych lat 60 XX w. Zdarzyło się to później, jako przejście od modernizmu, poprzez brutalizm wczesnych lat 70. do tak zwanego postmodernizmu lat 80.
Architecture of sixties of 20th century in Poland is at the same time cosmopolitan and expressive-romantic. It refers to global tendencies in the activity of outstanding architects, whilst according to their contemporaries, most of the artists treated those tendencies too perfunctorily and decoratively, particularly in decorative, pseudo functional detail. Before the 1956 we can not speak about the modern architecture, which cared about the “function”, not the “political idea”. Modernity became the symbol of democracy and freedom. Such cases were touched upon with hope: architecture and urbanization problems after the years 1949-55, architect’s social role and the meaning of specialist knowledge, design reorganization in design studios and architect’s work in it, typisation, architect’s education. The period of isolation caused considerable tardiness in development of the architectural thought and technical possibilities in Poland. Therefore adapting attractive, modern forms in so-called international and neoexpressionist style was not easy but the objects were being created. Cheap and fast building industry had been needed. Main target was to find the best, typical solutions which realization and exploitation costs would be relatively low to use all over the country. New building methods: raising walls on sliding formwork, using prefabricated frame elements, large panel building system. application of manufacture building systems forced the standardization of components. The consequence was the supplant of individual designs by typical documentation. The variety of elements reduction - typisation - means typical building system, repetitious, ready made projects of objects like schools, dwelling blocks, halls, etc.. Architects’ creativity was strongly limited by the typical projects. By means of what architecture was reduced into civil ingeneering, “primitivised” version of architecture, and the whole Poland looks similar today, what is not only due to architects. The need for mass building trade and the cheep housing problem, not only the residential one, caused such a grand nationalization of the typisation. Thanks to the contemporary government’s resolution from 1959, it was extended e.g. on industrial and general building but many objects connected to the expanding industry, being also the greatest investments of this period. Their characteristic feature is superb modern, interesting architecture and structure solutions or evaluated detailing. The avant-garde art from the end of the 50’s and the beginning of the 60’s was of great interest within artist. Universal currents ruled not only in the architecture and building industry, but also in all kinds of arts. The good years after 1956 have ended around the mid-sixties for architecture, architects and the public. The retract from the international style, functionalism, and whole modernism was not visible in Poland in the late 60’s. It happened later, as a transition between modernism, through brutalism of the early 70’s to the so-called “postmodernism” in the 80's.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 3; 93-112
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-20 z 20

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies