Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Mszał" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 40
Tytuł:
Mszał z XVI wieku z Laskowic Oławskich w języku polskim
Autorzy:
Urban, Wincenty
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048117.pdf
Data publikacji:
1971
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
mszał
XVI wiek
Śląsk
zabytki liturgiczne
missal
16th century
Silesia
liturgical antiquity
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1971, 22; 289-291
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mszał Kraśnicki – zabytek z XV wieku
Kraśnik missal – monument from the 15th century
Autorzy:
Moskal, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1019075.pdf
Data publikacji:
2017-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
księgi liturgiczne
mszał
Kanonicy Regularni Laterańscy
Kraśnik
liturgical books
missal
Canons Regular of the Lateran
Opis:
Kraśnik missal – liturgical manuscript dated for the beginning the 15th century, probably product scriptorium by the monastery of Canons Regular in Cracow. In the 16th century his presence authenticated at the monastery in Kraśnik. In the XIX century transported to the seminar library in Lublin. He consists of two parts, containing the calendar of the Cracow diocese and liturgical texts among others.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 193-198
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mszał Gnieźnieński z Niederaltaich Missale Plenarium ms. 149 Vetusque Antiquissimus
Missal of Gniezno from Niederaltaich Missale Plenarium ms. 149 Vetusque antiquissimus
Autorzy:
Gajur, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592037.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
missale plenarium
ms 149
missal from Gniezno
codex
manuscript
mszał gnieźnieński
kodeks
manuskrypt
Opis:
Missale plenarium ms. 149 to najstarszy kodeks średniowieczny znajdujący się w Katedralnym Muzeum w Gnieźnie. Zapomniany przez wieki, dopiero na przełomie XIX i XX stulecia doczekał się najpierw pierwszych uwag, a później wielu krótkich opracowań. Dopiero jednak w latach 70. ubiegłego wieku ukazało się większe opracowanie na temat ms. 149 autorstwa K. Biegańskiego i J. Woronczaka. W tych też latach kalendarz, będący częścią składową missale, stał się tematem bodajże pierwszej i chyba jak na razie jedynej pracy magisterskiej. Po latach autor wspomnianej pracy podjął się przypomnienia historii związanej z wiekowym zabytkiem dziedzictwa kulturowego Polski, pogłębiając studium o nowe doniesienia na temat całego mszału. Nie w pełni poznany jeszcze pół wieku temu manuskrypt, dzięki wysiłkom badaczy odsłonił po części swoje tajemnice. Analiza paleograficzna i porównawcza z innymi zabytkami tego okresu pozwoliła ustalić w miarę dokładnie datę i miejsce powstania rękopisu oraz okoliczności jego zamówienia i sprowadzenia do Gniezna. Są to niezwykle cenne i ważne informacje, zważywszy na to, że dotyczą początków historii państwa polskiego i jego dziedzictwa kulturowego wniesionego przez Kościół katolicki i pierwszych władców naszego kraju, w tym wypadku monarchy Władysława Hermana, fundatora mszału gnieźnieńskiego oraz głównego donatora remontu katedry. Dzięki naukowym poszukiwaniom źródeł polskiej kultury odzyskujemy dawną, często zapomnianą albo i celowo pomijaną część naszej narodowej i kulturowej tożsamości. Jest nią bez wątpienia mszał gnieźnieński ms. 149, sprowadzony do Polski dla uświetnienia uroczystości konsekracji katedry gnieźnieńskiej, a dziś stanowiący dowód na wkład Kościoła i narodu w zachodnią cywilizację
Missale plenarium ms. 149 is the oldest medieval codex located in the Gniezno Cathedral Museum. It was not until the turn of the nineteenth / twentieth century that it finally came under observation, and was later used in series of short reports. A more comprehensive study on ms. 149 by Biegański and Woronczak was done in the 1970’s. In the same years, the calendar, which is part of the missal, has become the subject of probably the first and perhaps the only master’s thesis so far. After years, the author of the mentioned work has been reminded of the history of the old cultural heritage of Poland, deepening the study of new reports on the whole Missal. This not yet fully known half a century ago manuscript, thanks to the efforts of researchers, has partially uncovered some of its secrets. Paleographic and comparative analysis with other monuments of this period allowed to establish the exact date and place of origin of the manuscript and the circumstances of its order and its being brought to Gniezno. This is extremely valuable and important information, given that it relates to the beginnings of the history of the Polish state and its cultural heritage brought about by the Catholic Church and the first rulers of our country, in this case, Władysław Herman, the founder of the Gniezno Missal and the principal donor for the cathedral renovation. Thanks to the scientific research for sources of Polish culture, we are recovering the old, often forgotten, and deliberately overlooked part of our national and cultural identity of not so long ago. It is without a doubt the Gniezno Missal 149, brought to Poland to celebrate the consecration of the Gniezno Cathedral, and today constitutes proof of the contribution of the Church and the nation to Western civilization.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2018, 1; 279-300
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
»Ars celebrandi« prezbitera według Ogólnego wprowadzenia do Mszału Rzymskiego z roku 2002
Autorzy:
Kwiatkowski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1016111.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
mszał rzymski
prezbiter
ars celebrandi
Źródło:
Teologia Praktyczna; 2012, 13; 97-111
1642-6738
Pojawia się w:
Teologia Praktyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akt pokuty we współczesnym mszale
The act of penance in the contemporary missal
Autorzy:
Kulbacki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056672.pdf
Data publikacji:
2015-12-07
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:
akt pokuty,
mszał Pawła VI
mszał Piusa V
reforma soborowa
msza święta
apologie
act of penance
missal of Paul VI
missal of Pius V
conciliar reform
holy Mass
apologies
Opis:
Conducted research showed that there was a centuries-old tradition of penance initiation of the Eucharistic celebration, because it requires holiness of the priests and the faithful. Various forms of preparation played an important role, especially in the period preceding the frequent use of the sacrament of Penance. The pope's liturgy had also an impact on the development of the introductory rites of the Mass. Development of act of repentance took place in the Middle Ages under the influence of numerous apology regarded as the prayers of the celebrant referring to his sinfulness and unworthiness. The act of penance beginning the Mass was finally defined as Confiteor in the Missal of Pius V. Missal of Paul VI has simplified the penitential rite, simultaneously also providing many variants for it. In addition, it has been exposed in the third edition of the Missal by introducing a new header „Actus paenitentialis”. The reform also enabled the replacement of an act of penance by other liturgical rites in order to prepare for proper participation in the Eucharist. This applies, in particular, to Asperges, celebrated to commemorate the baptism, which also was further emphasized in the last edition of the Missal.
Źródło:
Teologiczne Studia Siedleckie; 2015, XII/12; 177-188
1733-7496
Pojawia się w:
Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncelebracja Mszy Świętej 50 lat po Sacrosanctum Concilium
Concelebration of the Holy Mass 50 Years after Sacrosanctum Concilium
Autorzy:
Krakowiak, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040823.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Msza św.
koncelebracja
Konstytucja o liturgii
Inter Oecumenici
Ritus servandus
Eucharisticum mysterium
Mszał Piusa V
Mszał Pawła VI
epikleza
włożenie rąk
Sacramentum caritatis
Holy Mass
concelebration
Constitution on Liturgy
Pious V’s Missal
Paul VI’s Missal
epiclesis
laying on of hands
Opis:
W Kościele obrządku łacińskiego koncelebracja Mszy św. została przywrócona przez Konstytucję Sacrosanctum Concilium (1963). Początkowo mogła być sprawowana tylko w ściśle określanych okolicznościach i pod przewodnictwem biskupa lub jego delegata. Stopniowo koncelebracja Mszy św. stawała się zwyczajną formą celebracji Eucharystii wtedy, gdy kapłani nie są zobowiązani sprawować jej dla dobra wiernych. Obrzędy Mszy św. koncelebrowanej wydane w 1965 r. jako Ritus servandus in concelebratione Missae zostały następnie włączone w 1970 r. do Missale Romanum Pawła VI. Szczegółowe przepisy koncelebry zawarte są w Ogólnym wprowadzeniu do Mszału rzymskiego (1969, 1975, 2002) oraz późniejszych dokumentach Stolicy Apostolskiej. Jeśli Mszy św. koncelebrowanej przewodniczy biskup, należy zachować normy zamieszczone w Ceremoniale liturgicznej posługi biskupów (1984, 2013). Liturgia koncelebrowanej Mszy św., w sposób dla siebie właściwy, ukazuje i buduje jedność kapłaństwa prezbiterów z biskupem i między sobą, jedność Ofiary Jezusa Chrystusa składanej Bogu na jednym ołtarzu i jedność kapłańskiego ludu Bożego, który pełni w niej różne posługi i funkcje.
In the Latin Church concelebration of the Holy Mass was reintroduced by the Constitution Sacrosanctum Concilium (1963). At first it could only be celebrated in special circumstances and with a bishop or his delegate as the principal celebrant. Gradually concelebration of the Holy Mass was becoming the usual form of celebration of the Eucharist when priests are not obliged to celebrate it for the good of the faithful. Rites of the concelebrated Holy Mass published in 1965 as Ritus servandus in concelebratione Missae were then included in Paul VI’s Missale Romanum in 1970. Detailed concelebration regulations are contained in General Instruction of the Roman Missal (1969, 1975, 2002) and in later documents issued by the Holy See. If the concelebration of the Holy Mass is presided over by a bishop, norms should be observed  that are contained in Ceremonial of Bishops’ Liturgical Service (1984, 2013). Liturgy of the concelebrated Holy Mass, in a way typical of it, shows and builds the unity of priesthood of the presbyters with the bishop and among the presbyters themselves; the unity of the Sacrifice of Jesus Christ made to God on one altar; and the unity of the priestly God’s people that perform various services and functions in it.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2014, 61, 8; 43-55
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia Mszału Rodziny Salezjańskiej
The history of the Salesian Missal
Autorzy:
Błaszczyk, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/496570.pdf
Data publikacji:
2015-02-28
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Proprium Salezjańskie
Mszał Rodziny Salezjańskiej
kalendarz własny
święci i błogosławieni
Proprium Salesian
The Salesian Family Missal
individual liturgical calendar
saints and blessed
Opis:
The present research paper discusses the origins of the Salesian Family Missal. It begins with an outline of its etiology highlighting the causes of the Missal’s origin. Next, the author presents the stages of its development beginning with the first and the second Salesian Family Missals, until its edition in Polish. Each of these missals was discussed in detail and characterized with regard to the contemporary calendar of the Salesian Family.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2015, 36, 1; 79-89
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prefacja jako integralny element celebracji mszalnej
Prefation as an integral element Mass celebration
Autorzy:
Biardzki, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056607.pdf
Data publikacji:
2021-01-04
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:
prefacja
Eucharystia
uobecnienie
dziękczynienie
komemoracja
embolizm
mszał
sakramentarz
preface
Eucharist
making present
thanksgiving
commemoration
embolism
missal
sacramentary
Opis:
Thanksgiving is an important climate for the celebration of the Eucharist. The development of the Mass rites, from the breaking of bread in the apostolic times, through the medieval rites recorded in the sacramentaries, including the post-Tridentine Missal of Pius V, which unified Mass rites, up to the Missale Romanum of Paul VI of 1970, was carried out with the awareness that through them the participants of the liturgy were disposed to express gratitude to God for the work of creation, salvation, and sanctification. A special way of ex-posing the concrete saving interventions of God, especially the saving deeds of Christ, is the preface. It is an integral part of the celebration of the Eucharist. The multiplicity of the pref-ace, as many as 267 in the Sacramentary of Verona from the 7th century, as well as 100 in the Missal of Paul VI, testifies to the fact that the Church cares very much to revive the awareness of the great works of God, making present in the celebration of the paschal mystery of the incarnate Son of God. The present shape of the masses’ prefaces is rooted in Christian antiquity. The dialogi-cal nature of the preface prayer is also derived from that time.
Źródło:
Teologiczne Studia Siedleckie; 2020, XVII/17; 28-46
1733-7496
Pojawia się w:
Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Post-Vatican II Roman Missal in English: A Preliminary Comparison of Two English Translations
Autorzy:
Pskit, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1795841.pdf
Data publikacji:
2019-11-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Mszał Rzymski; język liturgiczny; język hieratyczny; przekład angielski
Roman Missal; liturgical language; hieratic language; English translation
Opis:
Mszał Rzymski w języku angielskim po Soborze Watykańskim II: Wstępna analiza porównawcza dwóch angielskich przekładów Po Vaticanum II doszło do istotnych zmian w obrzędach Mszy św. sprawowanej według rytu rzymskiego. Należy do nich z pewnością odejście od łaciny i przejście na języki narodowe w liturgii. Jeśli chodzi o warstwę werbalną to, w pierwszym rzędzie, doszło do znacznej redukcji ilościowej tekstów liturgicznych (w porównaniu to tekstów sprzed reformy liturgicznej po Soborze Watykańskim II). Drugi wymiar zmiany na płaszczyźnie językowej – będący w pewnej mierze konsekwencją odejścia od uniwersalizmu łaciny – to daleko posunięte rozbieżności między oryginalnym tekstem, tzw. editio typica, zreformowanego Mszału Rzymskiego (1969/1970) a jego tłumaczeniami na niektóre spośród języków narodowych (np. angielski, niemiecki). W niniejszym opracowaniu omówione są wybrane fragmenty tekstów mszalnych wskazujące na różnice między dwoma przekładami angielskimi, tj. wersją z 1973 r. (będącą w użyciu przez prawie 40 lat) oraz nowym tłumaczeniem z 2010 r. Analiza ma charakter wstępnego badania i skupia się na różnicach leksykalnych, morfologicznych i składniowych. Nawet tak wyrywkowe porównanie pozwala dostrzec dwie rozbieżne tendencje w podejściu do przekładu tekstów na potrzeby kultu chrześcijańskiego, skutkujące tekstami, które w istotnej mierze różnią się pod względem treści, stylu i emfazy.
Following the Second Vatican Council the Roman Catholic liturgy has undergone significant changes. One of them is the shift towards the vernacular as the language of liturgy. First of all, the post-conciliar liturgical reform resulted in a considerable reduction in liturgical texts. Secondly, the shift towards the vernacular entailed further changes, including substantial departure of some translations (e.g. English or German) from the original Latin text of the socalled editio typica of Paul VI’s Missal. This paper is concerned with the differences between the two English translations of the postconciliar Roman Missal (1969/1970), i.e. the 1973 version and the currently used 2010 translation. The analysis has a preliminary character as it deals with selected parts of the Roman Missal in English. The paper focuses on the major differences at the levels of lexis and grammatical structure and it seeks to demonstrate how two radically opposing approaches to the translation of the language of worship contribute to the emergence of texts that significantly differ in their content, style and emphasis.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 11; 47-60
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bazylika mniejsza według prawa liturgicznego
The Minor Basilica According to the Liturgical Law
Autorzy:
Szypa, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008106.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
bazylika mniejsza
prawo liturgiczne
miejsce święte
przestrzeń liturgiczna
Mszał Rzymski
katolik
minor basilica
liturgical law
holy place
liturgical space
Roman Missal
catholic
Opis:
Kościoły obdarzone tytułem bazyliki mniejszej, w założeniu ustawodawcy, mają być przede wszystkim centrum życia liturgicznego i duszpasterskiego, a dla innych kościołów wzorem godnym naśladowania. Dekret Domus ecclesiae Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z 9 listopada 1989 r. odnosi się do prawidłowego urządzenia przestrzeń prezbiterium oraz innych miejsc sprawowania liturgii, według zasad odnowy liturgicznej po Soborze Watykańskim II. Dokument nie wskazuje szczegółowych norm liturgicznych, lecz odnosi do zasad prawnych zawartych w księgach liturgicznych. Szczególna uwaga zwrócona jest na ołtarz, ambonę, miejsce przewodniczenia, chrzcielnicę, konfesjonał, miejsce przechowywania Najświętszej Eucharystii. Troska ustawodawcy położona jest na odpowiednio przygotowany i liczebnie zaspokajający celebrację zespół liturgiczny.
Churches with the title of the minor basilica, in the assumption of the legislator, are to be primarily a center of liturgical and pastoral life, and for other churches an example worthy of imitation. The decree Domus ecclesiae of the Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments, dated November 9, 1989, directs one towards appropriate planning out of sanctuaries and different places of liturgy, according to the spirit of liturgical renewal after the Second Vatican Council. The document does not indicate detailed liturgical norms, but refers to the legal principles contained in the liturgical books. Particular attention is paid to the altar, the ambo, the celebrant’s chair, the baptismal font, the confessional, the place for the reservation of the Most Holy Eucharist. The legislator’s concern is placed on the adequately prepared and numerically satisfying celebration of the liturgical team.
Źródło:
Kościół i Prawo; 2018, 7, 1; 149-162
0208-7928
2544-5804
Pojawia się w:
Kościół i Prawo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Exsultet Chant in the Sixteenth-Century Missale Paulinorum
Śpiew Exsultet w XVI-wiecznym Missale Paulinorum
Autorzy:
Wiśniewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040386.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Exsultet
mszał pauliński
prefacja
recytatyw
formuły inicjalne
kadencje
Missal from Jasna Góra
preface
reciting notes
initial formulas
cadential formulas
Opis:
Śpiew Exsultet zamieszczony w Missale Paulinorum nie jest wierną kopią ani melodii normandzkiej rozpowszechnionej w Europie, ani gnieźnieńskiej. Jego melodia pełna jest różnego typu przeobrażeń w stosunku do wybranych źródeł porównawczych, co w dużym stopniu wpływa korzystnie na oryginalność przekazu paulińskiego. Zaobserwowano w nim pewne cechy wspólne z wersją rzymską bądź w stosunku do niej odmienne albo różniące je od gnieźnieńskiej, a bliskie rzymskiej lub też wykazujące duże podobieństwo z wersją gnieźnieńską, a z kolei odmienne od rzymskiej. Niewykluczone, że wersja paulińska i gnieźnieńska korzystały ze wspólnego wzorca melodycznego (na przykład krakowskiego), natomiast autorzy każdej z nich nadali im indywidualny koloryt. Tego rodzaju wariabilność melodii świadczy z jednej strony o dużej migracji tego śpiewu, a z drugiej o nasilających się różnicach pomiędzy wersjami melodycznymi u schyłku średniowiecza. Można by to skomentować także jako swego rodzaju dążność do przełamywania uniwersalizmu tego śpiewu albo też chęć nadawania mu lokalnego kolorytu. Przebadany wariant pauliński orędzia wielkanocnego, ujawniający wysoki kunszt artystyczny, jest tego potwierdzeniem.
In light of the information gleaned from musical analysis concerning the version of the Exsultet chant in the Missale Paulinorum, it should be stated that this is not a faithful copy of either the Norman melody widespread in Europe or of the Gniezno melody. Its melody is full of modifications of various types in relation to the selected comparative sources, for the most part reflecting favourably on the originality of the Pauline source. One can observe in it, for example, certain features shared with the Roman version or different to it, differing from the Gniezno version but close to the Roman, or else displaying a surprising similarity with the Gniezno version but differing from the Roman, a salient example being the initial leap of a fourth. It cannot be excluded that the Pauline and Gniezno versions made use of a common melodic model (from Cracow, for example), whilst the authors of each imparted to their notation an individual colouring. This kind of variability to the melody attests on one hand the considerable migration of this chant and on the other the growing differences between melodic versions towards the end of the Middle Ages. This may be regarded also as a kind of aspiration to breaking up the universality of this chant, or even a desire to throw off the dictates of the old conventions or to lend it a local colouring. The Pauline variant of the Easter Proclamation analysed here, displaying considerable artistry, is a case in point.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 13; 177-195
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstęp Alexandra Lesleya do Missale mixtum secundum regulam beati Isidori, dictum mozarabes
El prefacio de Alexander Lesley al Missale Mixtum secundum regulam beati Isidori, dictum mozarabes
Autorzy:
Arocena, Félix María
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558924.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
liturgia mozarabska
Mszał hiszpańsko-mozarabski
Alexander Lesley
liturgia mozárabe
Misal Hispano-Mozárabe
Opis:
Pierwsze nowożytne wydanie Mszału hiszpańsko-mozarabskiego zostało dokonane przez kard. Cisnerosa w Toledo w 1500 roku. Dwa wieki później, szkocki jezuita Alexander Lesley dokonał pierwszej reedycji tej księgi liturgicznej, która polegała na transkrypcji euchologii, do której dołączył liczne przypisy oraz obszerny Wstęp. Oba teksty są uznawane przez badaczy za cieszące się szczególną wartością ze względu na kompetencje naukowe szkockiego liturgisty. W niniejszym artykule zostały przedstawione zasadnicze idee wyrażone przez niego we Wstępie oraz w jego ostatnim receptio. Uwypuklono m.in. aspekty liturgiczne, historyczne, teologiczne i filozoficzne owego Wstępu, który wskazuje na blaski i cienie skomplikowanej genezy i rozwoju czcigodnego rytu hiszpańsko -mozarabskiego.
La primera edición moderna del Misal Hispano-Mozárabe la realizó el cardenal Cisneros en Toledo en el año 1500. Dos siglos después, el jesuíta escocés Alexander Lesley hizo la primera re-edición de este mismo libro litúrgico. Esta re-edición consistió en la transcripción de la eucología a la que añadió abundantes notas a pie de páginas así como un largo Prólogo. Ambas aportaciones son consideradas por los hispanistas como textos dotados de una especial autoridad debido a los conocimientos del liturgista escocés. En estas páginas se expone un extracto de las ideas más destacables contenidas en el Prólogo de Lesley y su ulterior receptio. Se abordan algunos aspectos históricos, litúrgicos, teológicos, filológicos... de ese prólogo, cuyo conocimiento muestra nuevas luces y sombras en torno a los complejos orígenes y evolución del venerable rito de la Hispania.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2014, 34; 39-49
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dramatyzacja „Mandatum fratrum” w świetle Mszału Jagiellonów
Dramatization of Mandatum Fratrum in the Light of the Missal of the Jagiellons
Autorzy:
Wiśniewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944100.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
dramat liturgiczny
mandatum, Mszał Jagiellonów
tradycja liturgiczno-muzyczna
Liturgical drama
mandatum
Missal of the Jagiellons
liturgical musical tradition
Opis:
Teksty dramatyzacji stanowią ważne źródło poznania liturgii oraz pomagają określić tradycję liturgiczno-muzyczną. Katalog ten poszerza Missale Paulinorum, zamieszczający mandatum. Przeprowadzone studium pozwala stwierdzić, iż paulińskie mandatum jest zbieżne z franciszkańskim. Z porównania obydwu przekazów wynika, iż redakcja franciszkańska była pierwotna, natomiast jasnogórska mogłaby być jej poszerzeniem. Nie można także wykluczyć jeszcze innego źródła, na którym mógł się wzorować redaktor księgi jasnogórskiej. Podjęcie dogłębnych studiów utrudnia brak w kodeksie paulińskim zapisu muzycznego. Z tego względu wyprowadzone wnioski mają charakter cząstkowy i wymagają dalszego badania.
Texts of liturgical drama are an important source of information about the liturgy and help specify a given liturgical musical tradition. This catalog expands Missale Paulinorum which features, e.g. mandatum. The conducted study provides evidence that the Pauline mandatum is convergent with the Franciscan one. Comparison of both texts evidences that the Franciscan edition was original and Missale Paulinorum from Jasna Góra was its expanded version. However, it cannot be excluded that the author of the book from Jasna Góra could have based on some other sources. Lack of musical notation in the Pauline codex hinders a more detailed research. Therefore, the conclusions are only fragmentary and require further study.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 2; 151-159
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reforma liturgiczna Piusa XII i Jana XXIII
Liturgical Reform of Pius XII and John XXIII
Autorzy:
Karas, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920231.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Pius XII
Jan XXIII
reforma liturgiczna
rubryki
Mszał rzymski
Brewiarz
John XXIII
reform of the catholic liturgy
Roman missal
Roman breviary
Opis:
Artykuł omawia zasady i przebieg reformy liturgii Mszału i Brewiarza w Kościele rzymskim w XX wieku, a zwłaszcza za pontyfikatów Piusa XII i Jana XXIII. Reformy te omówiono na tle epoki klasycznej (XIX w. i wcześniej) oraz w porównaniu do reform II Soboru Watykańskiego i Pawła VI. Obrzędy w tej epoce zostały uproszczone, odnowione w duchu wspólnotowym i dostosowane do mentalności współczesnego człowieka i do nowego sposobu życia, do warunków społeczeństwa przemysłowego. „Acta Apostolicae Sedis”.
The paper discusses the principles and the course of the reform of the liturgy of the Missal and Breviary in the Roman Church in the 20th century, in particular for the pontificates of Pius XII and John XXIII. These reforms were discussed against the background of the classic era (of the 19th century and earlier) and in comparison with the reforms of the Second Vatican Council and of Paul VI. The rituals of that era were simplified, renewed in a community spirit and adapted to the mentality of contemporary man and to the new way of life, to the conditions of industrial society. "Acta Apostolicae Sedis".
Źródło:
Studia Theologica Varsaviensia; 2020, 58, 1; 166-205
0585-5594
Pojawia się w:
Studia Theologica Varsaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Hymn Rex sanctorum angelorum in Notated Missal ms. 387 and its Partial Meaning in the Search of the Provenance of the Manuscript
Autorzy:
Bednáriková, Janka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790944.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rękopisy średniowieczne
chorał gregoriański
tradycja liturgiczna
mszał
hymn
medieval manuscripts
Gregorian chant
liturgical tradition
missal
Opis:
Hymn Rex sanctorum angelorum w missale notatum sygn. rkp. 387 i jego znaczenie w poszukiwaniu proweniencji rękopisu Hymn Rex sanctorum angelorum jest śpiewem Wigilii Paschalnej przeznaczonym na błogosławieństwo wody przed chrztem katechumenów. Obecność tego śpiewu w średniowiecznych rękopisach nie jest powszechna. W Missale notatum zanotowano go również na wigilię uroczystości Zesłania Ducha Świętego. Jego wersja różni się jednak od większości przebadanych manuskryptów. W porównaniu z nimi rkp. 387 zachowuje w większym stopniu tradycję niemiecką. Biorąc pod uwagę niektóre zawarte w nim obrzędy, np. związane z chrztem dziecka, wielce prawdopodobne jest duńskie pochodzenie tego rękopisu.
Amongst the 18 notated manuscripts (today located in Slovak depositories as part of our precious cultural heritage), we can find Notated Missal ms. 387 from the former Evangelical College Library in Bratislava. It is preserved in the Central Library of the Slovak Academy of Sciences in Bratislava. Currently it is the subject of deeper research. Its most disputable aspect is its provenance. According to many scholars, it dates back to the 13th century, because it does not include the Feast of Corpus Christi. On the basis of a later note in the calendar (f. 5) we may also assume that the manuscript was written (or, at least, utilised) in the city of Lund, Sweden. For confirmation or refutation of such a hypothesis, the author will take into account the considerations regarding the hymn Rex sanctorum angelorum, that may represent one of the clues in order to get closer to the truth.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 12; 7-24
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Concluding Rites in Typical Editions of the Missal of Paul VI
Obrzędy zakończenia w edycjach typicznych mszału Pawła VI
Autorzy:
Kulbacki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035180.pdf
Data publikacji:
2020-02-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
mszał Pawła VI
obrzędy zakończenia
błogosławieństwo
pozdrowienie kapłana
ogłoszenia
ołtarz
Missal of Paul VI
concluding rites
blessing
priest’s greeting
announcements
altar
Opis:
Niniejsze opracowanie ukazuje strukturę obrzędów zakończenia Mszy św. w mszale posoborowym i zmiany w trzech edycjach typicznych. Posoborowa reforma zachowała tradycję ukształtowanych obrzędów, porządkując je, czyniąc bardziej przejrzystymi i lepiej oddającymi ich sens. Kolejne, drobne zmiany miały na celu pogłębienie tego procesu. Dlatego opracowanie podaje wybrane historyczne korzenie obrzędów i prezentuje wprowadzane poprawki w mszale. Umożliwia to lepsze zrozumienie ewolucji poszczególnych elementów obrzędów i daje impuls do dalszego pogłębiania studiów nad korzeniami zreformowanych obrzędów liturgicznych.
This study presents the structure of the concluding rites of the Mass in the post-conciliar Missal and their changes in the three typical editions. The post-conciliar reform preserved the tradition of the rites. In the Missal they are better arranged and more transparent with their meaning more clearly conveyed. The subsequent small changes were aimed at deepening this process. Therefore, the study gives selected historical roots of the rites and presents the corrections made in the Missal. This enables a better understanding of the evolution of the individual elements of the rites. It also serves as a spur to further research on the roots of the liturgical reform.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 8; 23-33
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konserwacja rękopisu Mszał z Kraśnika (ok. 1400), inkunabułów i starodruków z Biblioteki Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Lublinie
The conservation of the manuscript Mass book from Kraśnik (about 1400), incunabula and antiąue books from the Library of the Metropolitan Seminary in Lublin
Autorzy:
Oszajca, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039373.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2010, 93; 163-174
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Idea of Unity and Catholicity of the Church in the Custom of Mentioning the Bishop’s Name in the Eucharistic Prayer
Autorzy:
Żądło, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134462.pdf
Data publikacji:
2022-05-28
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
biskup
diecezja
Eucharystia
imię
jedność
Kościół
Mszał Pawła VI
bishop
diocese
Eucharist
name
unity
Church
Paul VI Missal
Opis:
The editio tertia emendata of the Paul VI Missal was made available to the Church in 2008. Particularly noteworthy among the many emendationes of this edition is the one that refers to the situation when the bishop celebrates the Holy Mass outside his own diocese. In the Missal published in 2002, it was suggested that this mention should be as follows: et me indigno famulo tuo, et fratre meo N., Episcopo huius Ecclesiae N. In the revised edition it is proposed that the “guest” bishop should mention his brother first (et fratre meo N.), who for him is the bishop of the diocese where he celebrates Mass, and only later mention himself (et me indigno famulo tuo). In doing so, he should also not additionally define the local Church as “N.,” i.e., for example, Varsovian or Washingtonian, which, as such, do not exist, but he should pray for the bishop of “this Church” (huius Ecclesiae), within which he celebrates the liturgy in communion with the universal Church, emphasized by fraternal unity with the local pastor. The article shows that this modification is of great theological significance and corresponds to the ecclesiology of Vatican II.
Editio tertia emendata Mszału Pawła VI została przekazana do użytku Kościoła w 2008 roku. Wśród wielu emendationes tejże edycji na szczególną uwagę zasługuje ta, która odnosi się do sytuacji, kiedy to biskup celebruje Mszę św. poza własną diecezją. W Mszale opublikowanym w 2002 roku sugerowano, aby to wzmiankowanie miało postać: et me indigno famulo tuo, et fratre meo N., Episcopo huius Ecclesiae N. W wydaniu poprawionym proponuje się, by biskup „gość” na pierwszym miejscu wymieniał swego brata (et fratre meo N.), którym jest dla niego biskup diecezji, na terenie której sprawuje Mszę św., a dopiero później wzmiankował siebie (et me indigno famulo tuo). Czyniąc tak, ma też nie dookreślać Kościoła lokalnego jako „N.,” a więc np. jako warszawskiego czy waszyngtońskiego, jako że takie nie istnieją, lecz ma się modlić za biskupa „tego Kościoła” (huius Ecclesiae), w obrębie którego sprawuje liturgię w jedności z Kościołem powszechnym, eksplicytnie podkreślonej braterską jednością z miejscowym pasterzem. Artykuł pokazuje, że ta zmiana ma swoją dużą wagę teologiczną i koresponduje z eklezjologią Soboru Watykańskiego II.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2022, 92, 2; 149-167
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formulas for the Universal Prayer in the Typical Editions of the Post-Conciliar Missal
Wzory modlitwy powszechnej w typicznych wydaniach mszału posoborowego
Autorzy:
Kulbacki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036486.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
modlitwa powszechna
modlitwa wiernych
mszał Pawła VI
wzorce modlitw
universal prayer
prayer of the faithful
Missal of Paul VI
formulas for prayers
Opis:
Opracowanie prezentuje wyniki badań dotyczących zmian we wzorach modlitwy powszechnej w kolejnych wydaniach typicznych mszału. Modlitwa powszechna stanowi szczytową część liturgii, w której wypełnia się powszechne kapłaństwo wiernych. Sobór postulował przywrócenie jej według starożytnych wzorów. Concilium ad Exsequendam Constitutionem de Sacra Liturgia jeszcze przed pierwszą edycją typiczną mszału wydało podstawowy dokument De oratione communi seu fidelium. Podano w nim wzory modlitwy powszechnej, na podstawie których krajowe konferencje biskupów powinny wydać własne wzorce w języku narodowym. Spośród 54 podanych w De oratione wzorów modlitwy powszechnej w dodatku do posoborowego mszału umieszczono 11. Potwierdza to koncepcję, że mają one stanowić tylko przykłady, a nie zbiór do stosowania w liturgii.
The study presents the results of research on changes in the formulas for the universal prayer in the subsequent typical editions of the Missal. The universal prayer is the climax of the liturgy in which the universal priesthood of the faithful is fulfilled. The Council postulated its restoration according to the ancient practice. Concilium ad Exsequendam Constitutionem de Sacra Liturgia published (before the first typical edition of the Missal) a basic document De oratione communi seu fidelium. The formulas for the universal prayer were given in it. They form the basis on which the national bishops’ conferences should publish their own formulas in the national language. Out of 54 models of the universal prayer given in De oratione, 11 were added in an appendix to the post-conciliar Missal. This confirms the concept that they are only examples, not a set for use in the liturgy.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 8; 67-76
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paweł Beyga, Tradycja anglikańska w mszale dla ordynariatów personalnych byłych anglikanów, Opole 2018, ss. 203
Paweł Beyga, Anglican Tradition at a Missal Ordinariate of former Anglicans, Opole 2018, pp. 203
Autorzy:
Bujak, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010819.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
review
Anglican tradition
Anglicans
Missal for personal ordinariates
recenzja
tradycja anglikańska
anglikanie
mszał dla ordynariatów personalnych
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2020, 27; 593-596
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miniatura przedstawiająca Matkę Boską Apokaliptyczną z Mszału kolegiaty kieleckiej
The Miniature Presenting Apocalyptic Holy Mother from Collegiate Missal of Kielce
Autorzy:
Ptak, Matylda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953687.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
gotyckie małopolskie malarstwo miniaturowe
kolegiata kielecka
mszał
Matka Boska Apokaliptyczna
Mistrz Pontyfikatu biskupa Fryderyka Jagiellończyka
gothic małopolski miniature painting
Collegiate of Kielce
Missal
Apoliptical Madonna
Pontifical Master of bishop Fryderyk Jagiellończyk
Opis:
Miniatura z przedstawieniem Matki Boskiej z Dzieciątkiem na półksiężycu (wym.: 7 cm wys. X 6,5 cm szer.) znajduje się na 326 karcie Mszału kolegiaty kieleckiej (ob. przech. w Skarbcu katedralnym w Kielcach). Czas powstania iluminacji wyznacza się na koniec XV wieku, natomiast autorstwo przypisuje się krakowskiemu Mistrzowi Pontyfikału biskupa Fryderyka Jagiellończyka. Miniatura pod względem artystycznym i ikonograficznym jest bardzo cennym zabytkiem. Została włączona w ramy nurtu graficznego występującego w gotyckim małopolskim malarstwie książkowym w latach 1490 – 1505. Dostrzega się w niej wpływy drzeworytów południowoniemieckich końca XV wieku. Świadczy o tym zaczerpnięty stamtąd przez iluminatora charakterystyczny kanon postaci oraz technika pracy Mistrza, w której ujawniają się znamiona grafiki. Iluminacja z Mszału kolegiaty kieleckiej zwraca uwagę interesującą koncepcją ikonograficzną. Atrybutem pozwalającym zidentyfikować kielecką Madonnę jako Apokaliptyczną jest znajdujący się u Jej stóp półksiężyc. Od klasycznych całopostaciowych przedstawień odróżnia ją ujęcie w półfigurze. Jest ona jednocześnie przykładem redukcji atrybutów – występuje tu jedynie półksiężyc, brak natomiast mandorli słonecznej oraz korony na głowie. Konwencja obrazowa półpostaci Matki Boskiej z Dzieciątkiem znana i stosowana była w niemieckiej grafice XV wieku. Taka formuła ikonograficzna rozpowszechniona przez grafikę zyskała popularność krakowskim drzeworytnictwie połowy XVI wieku.
The miniature depicting Holy Mother and Child upon a c re scen t (measures: 7cm height x 6,5 cm width) is situated on a 326th sheet of a Collegiate Missal of Kielce (currently held in the Vault of a Kielce cathedral, bereft of signature). The illumination dates back to the end o f XV century, and the authorship is being attributed to a krakovian Pontifical Master of bishop Fryderyk Jagiellończyk. The miniature its elf is a very valuable artifact by both artistical and iconographical means. It was attached to the graphical trend, characteristic of g othic book painting widely spread in Małopolska in the period 1490-1505. It also displays a vast influence of south-german woodcut o f the end of XV century. This influence can be observed in (the archetypical characters and) the technique of the Master used by the illuminator, which emphasize the very traits of a graphic medium. Collegiate Missal of Kielce miniature, draws attention due to it’s interesting iconographical concept. The key to the recognition of Madonna of Kielce as Ap ocaliptical, is a crescent lying by Her feet. The „half-figure ” frame technique of presentation used here differs from a classical wholefigure ’ative, and in the same time is an example of reduction of a tributes - we can see only a crescent, without glorious beams of light nor a crown on Her head. This „half-figure” painting convention used in Holy Mother and Child upon a crescent, had been known and widely used in german graphics of the XV century. Such iconographic form widespread by graphic has gained a great popularity especially in krakovian woodcut of the 1-st. period of XV century.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 4; 113-130
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Części zmienne Mszy św. w przekładzie: wybrane kolekty w dwóch angielskich wersjach Novus Ordo Missae
Mass propers in translation: selected collects in two English versions of Novus Ordo Missae
Autorzy:
Pskit, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911285.pdf
Data publikacji:
2018-11-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
liturgical language
translation
vernacular
propers
collect
Paul VI’s Missal
język liturgii
przekład
język narodowy
części zmienne
kolekta
Mszał Pawła VI
Opis:
Artykuł dotyczy przekładu tekstów liturgii rzymskokatolickiej. Przedstawia tło historyczne posoborowej reformy liturgicznej, której istotnym elementem była zmiana języka celebracji z łaciny na języki narodowe. Omawia również dokumenty Kościoła, które stanowiły podstawę dla dokonywanych przekładów mszału Pawła VI. Główną część artykułu stanowi porównanie dwóch różnych wersji mszału rzymskiego w przekładzie na język angielski, tj. wersji z 1973 roku oraz 2010 roku, ze szczególnym uwzględnieniem wybranych kolekt. Opracowanie wskazuje, że o ile wcześniejsze tłumaczenie angielskie odchodzi od hieratycznej natury języka liturgii, nowszy przekład stanowi próbę powrotu do stylu sakralnego. Wnioski zawierają też krótką refleksję na temat realizacji postanowień Soboru Watykańskiego II w odniesieniu do liturgii w kontekście omówionych w artykule angielskich wersji tekstów mszalnych.
The paper is concerned with the translation of Roman Catholic liturgical texts. It presents the historical background of the post-conciliar liturgical reform involving a significant change in the language of liturgy: the shift from Latin to the vernacular. It also discusses Church documents that guided the translation of Paul VI’s Missal into vernaculars. The main part of the paper is devoted to a comparison of the two English translations of the reformed Roman Missal, i.e. the 1973 and 2010 versions, with a particular focus on the selected collects. It is demonstrated that while the earlier translation moves away from the hieratic nature of liturgical language, the more recent version attempts to return to the sacral style. In conclusion, it also reflects on whether the relevant translations truly implement what the Second Vatican Council postulates with respect to liturgy.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 34; 125-140
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 40

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies