Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Matejko" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-82 z 82
Tytuł:
Matejko a Debon
Autorzy:
Bohdziewicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1968373.pdf
Data publikacji:
1961
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1961, 10, 3; 101-105
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W cieniu wielkiego mistrza – Teodora Matejko. Zarys biografii
In the shadow of the great master – Teodora Matejko. Biography outline
Autorzy:
Jaworska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519235.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Matejko Kornelia Teodora z Giebułtowskich
Matejko Jan
XIX wiek
życie prywatne artystów
Kraków
Matejko Kornelia Teodora née Giebułtowski
19th century
private lives of artists
Cracow
Opis:
Kornelia Teodora z Giebułtowskich Matejkowa była nie tylko żoną słynnego malarza Jana Matejki, ale też największą jego muzą. W pracy „W cieniu wielkiego mistrza – Teodora Matejko. Zarys biografii” poznajemy Teodorę jako małą dziewczynkę, dojrzewającą pannę, żonę, matkę. Teodora od najmłodszych lat wykazywała talenty artystyczne. Uczyła się śpiewu i muzyki, jednak jej największym marzeniem było zostać aktorką. Matka Teodory zdecydowała, że będzie lepszym dla niej jeśli wyjdzie za mąż. Namiętne uczucie pojawiło się po ślubie. Potem nie była pewna czy godna miłości wspaniałego artysty. Tęskniła za nim gdy wyjeżdżał. Dodawała mu otuchy, podnosiła na duchu. Była jego największą wielbicielką. Kochała żarliwie. Życie państwa Matejków koncentrowało się w Krakowie, ale nie zabrakło licznych podróżny. Bywali w Wiśniczu, Rabce, Krynicy, ale także udawali się za granicę. Zwiedzili m.in. Niemcy, Turcję czy Włochy. Teodora bez wątpienia była największą fanką swojego męża, o czym zapewniała go w licznych listach. Z czasem ich miłość zaczęła być poddawana licznym próbom. Matejkowa zajęta prowadzeniem domu i wychowywaniem czwórki dzieci popadała w liczne melancholie i stany lękowe. Otoczenie nie zwracało na nią szczególnej uwagi. Było ono niechętne kobiecie, która honory męża odbierała bardzo osobiście. Chełpiła się popularnością swojego ukochanego. Z roku na rok wzrastało w niej poczucie wyższości na skutek czego odczuwała niechęć otaczającej jej rodziny i znajomych. Natomiast w małżeńskim domu grała „pierwsze skrzypce”. Według Matejki była idealna, jedyna taka na świecie, jego pierwsza i ostatnia miłość. Zakochany bez pamięci artysta wciąż zapewniał Teodorę o swoim płomiennym uczuciu, które nigdy nie wygaśnie. Małżeństwo Matejków było bardzo burzliwe. Od stanów największych kłótni, bluźnierstw, przekleństw po wspólne podróże i czułe tęsknoty. Taka dysharmonia nie tylko zniekształcała wizerunek rodziny, ale i mocno wpływała na psychikę jej domowników. Z wiekiem zaczęła chorować na cukrzycę, która była dziedziczna w jej rodzinie. W 1882 roku została uznana za niepoczytaną, po czym umieszczono chorą w szpitalu psychiatrycznym. Zmarła 25 sierpnia 1896 roku. Została pochowana u boku swego męża. W literaturze utarło się, że Teodora była krnąbrna, nieposłuszna, kapryśna, przekorna. Była podmiotem cierpień na początku młodego artysty a potem dojrzałego mężczyzny i w końcu wycieńczonego starca. Na początku pojawia się jako młoda, niespełniona dziewczyna, która nie chce wychodzić za mąż. Nie jest żarliwe zakochana w swoim cierpliwym adoratorze. Finalnie zostaje żoną Matejki. Rodzi mu dzieci. I zaczyna się czas rosnącej dumy, nieprzejednanej osobowości i ciągłych humorów, z którymi kosztem własnego zdrowia, malarz sobie radzi. Wyśmiewanie i plotki ciągle towarzyszą madame Matejko. Gdy ten okres dobiega końca, Teodora jest postrzegana jako zagłada rodziny. Chora psychicznie, trwoniąca majątek krakowskiego wizjonera. Nie zajmuje się dorastającymi dziećmi, ciągle wyjeżdża na kuracje zdrowotne, nie szanuje męża, wszystkim sprawia ból. Obraz niesprawiedliwy? Imitacja i powtarzalność sprawiły, że wielka muza najwybitniejszego i najpopularniejszego malarza polskiego w XIX wieku jawi się jako jego największe przekleństwo.
Kornelia Teodora Matejkowa née Giebułtowska was not only the wife of the famous painter Jan Matejko, but also his greatest muse. In the work “In the shadow of the great master – Teodora Matejko. Outline of biography” we get to know Teodora as a little girl, a maturing maiden, wife and mother. Teodora showed artistic talents from an early age. She studied singing and music, but her biggest dream was to become an actress. Teodora’s mother decided that it would be better for her if she got married. Passionate feeling appeared after the wedding. Then she wasn’t sure if she was worthy of the great artist’s love. She missed him when he left. She comforted him, lifted his spirits. She was his greatest admirer. She loved passionately. The life of the Matejkos was concentrated in Kraków, but there were also numerous travelers. They visited Wiśnicz, Rabka, Krynica, but also went abroad. They visited e.g. Germany, Turkey and Italy. Teodora was undoubtedly her husband’s biggest fan, as she assured him in numerous letters. Over time, their love began to be subjected to numerous tests. Teodora Matejko, busy running the house and raising four children, fell into numerous melancholies and anxiety. Her surroundings paid little attention to her. It was reluctant towards a woman who took her husband’s honors very personally. She boasted about the popularity of her beloved. With following years, her sense of superiority grew, as a result of which she felt the reluctance of her family and friends around her. However, in the marital home she played the “first violin”. According to Matejko, she was perfect, the only one in the world, his first and last love. The artist, who fell in love with all his heart, assured Teodora of his fiery feeling, which would never die out. Matejko’s marriage was very turbulent. From the states of the greatest quarrels, blasphemies, curses to joint journeys and tender longings. Such disharmony not only distorted the image of the family, but also strongly influenced the psyche of its household members. As she got older, she began to suffer from diabetes, which was hereditary in her family. In 1882, she was declared insane, after which she was placed in a psychiatric hospital. She died on August 25, 1896. She was buried next to her husband. It is common view presented in literature that Teodora was wayward, disobedient, capricious, and defiant. She was the subject of suffering for at first a young artist, then a mature man, and finally an exhausted elder. At first, she appears as a young, unfulfilled girl who doesn’t want to get married. She is not ardently in love with her patient suitor. Eventually, she becomes Matejko’s wife. She gives him children. After this, time of growing pride, intransigent personality and constant moods begins, with which the painter copes at the expense of his own health. Ridicule and gossip still accompany Madame Matejko. As this period comes to an end, Teodora is seen as the doom of the family. Mentally ill, wasting the fortune of the Krakow visionary. She does not take care of her growing children, she is constantly on health treatments, she does not respect her husband, she causes pain to everyone. An unfair image? Imitation and repetition made the great muse of the most outstanding and popular Polish painter of the 19th century appear to be his greatest curse.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2022, 10; 121-133
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość okaleczona
The "Injured" Identity
Autorzy:
Matejko, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965916.pdf
Data publikacji:
1986
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The author draws the reader’s attention to two essential questions: the immense psychic price of readily giving up the native culture in favour of a new civilisation, which is often connected with emigration; and to the importance of creating a new identity joining the elements of one’s own culture and the culture of the global society. The paper also, contains a critical appraisal of some new Polish emigrants attitudes. The emigrants claim a right to some services for their advantage, but they do not contribute personally to the work for the Polish emigrant society.
Źródło:
Studia Polonijne; 1986, 10; 375-378
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the National Substance. The Role of the Diet of Galicia and Lodomeria and National Department in Preserving Jan Matejko’s Heritage
Autorzy:
Małecki, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618335.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Diet of Galicia and Lodomeria
the Galician National Department
Jan Matejko’s House
Jan Matejko
Galicia
Cracow
the Galician autonomy
Matejko’s funeral
19th-century painting
Sejm Krajowy Galicyjski
Wydział Krajowy Galicyjski
Dom Jana Matejki
Galicja
Kraków
autonomia galicyjska
pogrzeb Matejki
malarstwo XIX w.
Opis:
The paper discusses the relations between the Galician autonomy authorities, particularly those of the National Department, and Jan Matejko, the most prominent 19th-century Polish painter. These relations reached their climax when the Galician Sejm purchased a collection of items of national significance which belonged to the artist. Noticeable efforts were made during the establishing and subsidizing the museum in Cracow which was named after Jan Matejko. In addition, the paper describes the contribution of the National Department to the preparation of Jan Matejko’s funeral. The description relies on the material – previously not explored – stored in the State Archives of Lviv. The paper sheds a new light on the previously unknown facts illustrating the attitude assumed by the Galician autonomy authorities toward the Galician 19th-century national art.
Autor ukazał w pracy relacje zachodzące między władzami autonomii galicyjskiej, w szczególności między Wydziałem Krajowym a Janem Matejką, najwybitniejszym malarzem polskim XIX w. Punktem kulminacyjnym tych relacji był dokonany przez sejm galicyjski zakup pamiątek narodowych zgromadzonych przez artystę w ciągu swego życia, a po jego śmierci – udział władzy krajowej w zachowaniu w całości substancji artystycznej malarza w postaci powołania i dotowania muzeum jego imienia w Krakowie. Osobno ukazano wkład Wydziału Krajowego w przygotowanie pogrzebu Jana Matejki, opierając się o nieprzebadany dotąd materiał Archiwum Państwowego we Lwowie. Praca rzuca nowe światło na nieznane dotąd relacje między władzami autonomii galicyjskiej a sztuką narodową dziewiętnastowiecznej Galicji.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowoczesne technologie w terapii cukrzycy typu 1
Autorzy:
MATEJKO, BARTŁOMIEJ
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1034076.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
CUKRZYCA
NOWE TECHNOLOGIE
Opis:
Diabetes is a group of metabolic diseases characterised by impaired insulin secretion or action affecting about 200 million people around the world. Type 1 diabetes, recognised in approximately 10% of all cases of diabetes, is an auto-immune disease leading to complete destruction of pancreatic beta cells producing insulin. Therefore, insulin must be delivered from outside. The article discusses the progress that has been made on the technology of insulin delivery in recent years, as well as on measuring the glucose level and the glucose level software which is helping the diabetologist to take the right therapeutic decision.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Ścisłe; 2011, 3; 5-18
2082-3827
2084-977X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Ścisłe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wagowy pomiar częstotliwości w warunkach pasmowych zakłóceń addytywnych
Autorzy:
Jasik, J.
Matejko, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/155637.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Opis:
Przedstawiono strukturę wirtualnego cyfrowego częstościomierza usredniającego. Omowiono wagowy algorytm pomiaru czestotliwości z zastosowaniem trójkątowych, schodkowych funkcji wagowych, odporny na nałożone zakłócenia addytywne. Opisno aplikacje tego algorytmu na system rodziny MCS-51 współpracujący z komputerem PC poprzez łącze RS 232C. Przytoczono wyniki eksperymentu zrealizowanego z wykorzystaniem programu LabVIEW potwierdzajacy celowość stosowania zaproponowanego rozwiązania.
The paper presents the virtual digital averaging frequency meter. There was analysed algorithm of weight frequency measurement with triangular steps functions for MCS-51 microcontrollers family which is connected with personal computer by RS 232C interface. This study includes results of researches, which confirm usefulness of this application.
Źródło:
Pomiary Automatyka Kontrola; 2000, R. 46, nr 3, 3; 2-5
0032-4140
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Kontrola
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krzyżacy
Autorzy:
Sienkiewicz, Henryk (1846-1916)
Matejko, Jan (1838-1893).
Współwytwórcy:
Szaniawski, Józef (1944-2012). Przedmowa
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Warszawa : Ex Libris - Galeria Polskiej Książki
Tematy:
Matejko, Jan (1838-1893). Bitwa pod Grunwaldem
Bitwa pod Grunwaldem (1410)
Ikonografia
Malarstwo polskie
Powieść polska 19 w.
Opis:
Na s. przedtyt.: Narodowe wydanie jubileuszowe, Grunwald - 600 rocznica wiekopomnego zwycięstwa 15 lipca 1410.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Trzeci maj à la Matejko
Autorzy:
Krawczyk, Jarosław (1955- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 5, s. 30-34
Data publikacji:
2021
Tematy:
Matejko, Jan (1838-1893). Konstytucja 3 maja
Konstytucja Polski (1791)
Malarstwo historyczne
Malarstwo polskie
Tematy i motywy
Trzeci Maja
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu jest Konstytucja 3 maja z 1791 roku, uwieczniona na obrazie Jana Matejki, pod tym samym tytułem. Autor zaznacza, że Jan Matejko, tworząc historiozoficzne obrazy, konstruował własną syntezę wydarzeń. Często umieszczał też postaci i momenty niewspółmiernych ze sobą fragmentów historii. Obraz poświęcony Konstytucji 3 maja „dzieje się” na ulicach Warszawy, a Matejko uwiecznił w nim moment ogłoszenia Ustawy w chwili, gdy tłum w pochodzie wędruje do kościoła celem dokonania przysięgi. Artysta stworzył tę scenę, z elementów towarzyszących obradom w sejmie: protestów przeciwników, owacji zwolenników czy przysięgi króla z wyciągniętą na rzymską modłę dłonią. To nadwyrężenie chronologii wydarzeń i podzielenie procesji na grupy: tu król, dalej Hugo Kołłątaj, dalej marszałek Stanisław Małachowski z tekstem konstytucji pozwoliło malarzowi pokazać własną wizję historycznego wydarzenia.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Jan Matejko - znawca i opiekun zabytków historii i sztuki
Autorzy:
Remer, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535836.pdf
Data publikacji:
1954
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
działalność artystyczna Matejki
Matejko w Krakowie
kult przeszłości Krakowa
Ambroży Grabowski
badania nad średniowieczną sztuką polską
historyczne malarstwo Matejki
Władysław Łuszczkiewicz
„Ubiory w Polsce”
konserwatorska działalność Matejki
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1954, 1; 4-16
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święci z kościoła w Krasnem koło Rzeszowa. Przyczynek do badań nad twórczością Stefana Matejki
Autorzy:
Ryba, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669697.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Stefan Matejko, Krasne near Rzeszów, St. Stanislaus of Cracow, St. Andrew Bobola
Stefan Matejko, Krasne koło Rzeszowa, św. Stanisław Biskup, św. Andrzej Bobola
Opis:
In the parish of Krasne near Rzeszów there is a small church erected in the years 1742–1752 in the style of the provincial late Baroque. In 1903 in the church, stained glass windows were installed by the Cracow Stained Glass Studio of Władysław Ekielski and Antoni Tuch. Among the stained glass windows made then was one designed by Stefan Matejko. This is the first known stained glass work of that artist, preceding by a few years his other well-known projects in this field. The paper presents the characteristics of the stained glass in Krasne in relation to the later works of the artist and in comparison with the corresponding realizations in the region of the present Podkarpacie. The church in Krasne also has a kind of pseudo-window which complements the work by Matejko: a mural that imitates the stained glass showing St. Andrew Bobola. The paper presents the iconographic sources of that work and the particular context of its creation.
W podrzeszowskiej parafii Krasne znajduje się niewielki kościół, wzniesiony w latach 1742–1752 w stylu prowincjonalnego późnego baroku. W 1903 roku w budowli tej zostały wstawione witraże przez firmę Krakowski Zakład Witrażów Władysława Ekielskiego i Antoniego Tucha. Wśród zrealizowanych wtedy przeszkleń był witraż wykonany według projektu Stefana Matejki. Jest to pierwsze znane dzieło witrażownicze tego artysty, o kilka lat wyprzedzające jego inne znane realizacje w tej dziedzinie. W artykule dokonano charakterystyki witrażu z Krasnego w odniesieniu do późniejszej twórczości artysty i w porównaniu z analogicznymi realizacjami na terenie obecnego Podkarpacia. W kościele w Krasnem znajduje się także swoisty pseudowitraż stanowiący dopełnienie dzieła Matejki – fresk naśladujący witraż ukazujący św. Andrzeja Bobolę. Artykuł podaje źródła ikonograficzne przedstawienia oraz opisuje szczególny kontekst jego powstania.
Źródło:
Analecta Cracoviensia; 2014, 46
2391-6842
0209-0864
Pojawia się w:
Analecta Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekazy ikonograficzne Jana Matejki jako źródło wiedzy o miejscowościach Zachodniej Galicji. Uwagi wstępne
Jan Matejko’s iconography as a source of knowledge concerning sites in Western Galicia. Introductory remarks
Autorzy:
Kuśnierz-Krupa, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535659.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
twórczość Jana Matejki
Jan Matejko
rewaloryzacja
miasto zabytkowe
Zachodnia Galicja
Opis:
The article concerns Jan Matejko’s work in the context of usefulness of his works for the process of revalorization of selected historical towns located in old Galicia, and their documentation. Jan Matejko, an eminent historical painter, made sketches and drawings of Galician towns during his numerous journeys. Some of them have survived until today, constituting the only form of documentation of frequently no-longer-existing architecture of those towns. Apart from documentary value, in his works the artist managed to convey their atmosphere which is disappearing in front of our eyes. His sketches and drawings depicting cultural landscape of historical towns in Western Galicia in Austro-Hungarian Empire could prove extremely significant to the process of their revalorization.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2013, 1-4; 299-307
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznane studium autoportretowe Jana Matejki (w czerwonej czapce) w prywatnych zbiorach w Warszawie
An unknown self-portrait study of Jan Matejko (in a red cap) from a private collection in Warszawa
Autorzy:
Kalinowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218642.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Matejko Jan
prywatny zbiór
autoportret
Warszawa
self-portrait
private collection
Warsaw
Opis:
Opisany w artykule autoportret Jana Matejki jest w istocie obrazem dwustronnym. Na odwrocie zachował się szkic do portretu generała Dobrzańskiego. Od ponad stu lat obraz ten wisiał na jednej i tej samej ścianie w mieszkaniu rodziny znanego kolekcjonera, który obraz nabył. Autorstwo mistrza Jana opierało się jedynie na tradycji rodzinnej przekazywanej przez trzy pokolenia. Autor postawił sobie żmudne zadanie potwierdzenia owej domniemanej atrybucji metodą historyczno porównawczą. Przeprowadzone ostatnio badania laboratoryjne w pracowniach konserwatorskich Muzeum Narodowym w Krakowie, ujawniające zatartą sygnaturę JM, dodatkowo potwierdziły jego pełne erudycji wnikliwe rozważania.
The self-portrait of Jan Matejko, described in the article, is actually a double-sided painting. A sketch for the portrait of General Dobrzański has been preserved on the reverse. For over one hundred years, the painting has been hanging on one and the same wall in the family apartment of a well-known collector who purchased the canvas. Master Jan’s authorship was based merely on family tradition passed down for three generations. The author of the article took upon himself the onerous task of confirming the alleged attribution, using the comparative historic method. The recently conducted laboratory examination in the conservation workshop of the National Museum in Krakow, which revealed the faded signature JM, additionally confirmed his erudite and astute observations.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2009, 25; 37-45
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szanse i zagrożenia młodzieży polonijnej w Kanadzie
Chances and Threats to the Polish Youth in Canada
Autorzy:
Matejko, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965687.pdf
Data publikacji:
2019-07-10
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The hitherto character of Polish life in Canada has undergone considerable changes. The number of people who acquire university education increases, but the Polish ethnic life does not encompass them. A lot of data point to statement that the youth at present loses its relation with Polishness quicker than ever before. Thus it mingles, almost irreversibly, with the English speaking environment. This is mainly the result of little interest, on the part of the older generation, in the problem of participating in the multicultural character of life of the Canadian society. The mentality of the present Polish emigration is much different than the mentality of the former generation. Hence, it does not engage itself in the organizational life of Polonia and discard a traditionalism typical of the prior generation. The great part of the present emigration possesses higher professional qualifications. Yet it has to cope with serious difficulties when it comes to the English speaking environment which society culture differs much from Polish culture. Polish organizational life does not attract the young generation born in Canada and the youth feel alien in it. The young generation, however, does not appreciate the Polish contribution to the multicultural Canadian society. In face of a spiritual and religious crisis in the English speaking world Polish Catholicism could import valuable spiritual values into Canadian culture. Provided that it would gain on depth and authenticism. Canadian Polonia, as others, faces an apparent dilemma whether it should hold on the remnants of their mother culture, or wean from its roots and melt without any trace in the English speaking world. The solution lies in enjoying various ethnic cultures basing oneself on one’s own culture. It is accepted by the Canadian model of multiculture. The cultural identity of Canada shall only gain on that if Canadians enjoy various cultures. This standpoind is being strengthened gradually in Canada.
Źródło:
Studia Polonijne; 1990, 13; 69-80
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matejkowskie studia pieczęci przechowywanych w archiwum klasztornym w Mogile. Geneza
Matejko’s studies on seals kept in the monastery Archives in Mogiła. Origin
Autorzy:
Ciciora, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783780.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Jan Matejko
rysunek
rysunki pieczęci
sfragistyka
malarstwo historyczne
kolekcjonerstwo XIX wieku
drawing
stamp drawings
sphragistics
historical painting
9th century collections
Opis:
Jan Matejko’s drawings depicting seals stored in the Archives of the Cistercian Monastery in Mogiła reflect the state of historical awareness, the cultural needs of Poles in the 19th century and the model of historicism developed in Galicia in the mid-19th century. They are a testimony to the Polish reception of 17th century erudite historiography, which, as a sign of local patriotism, ascribed value to the local heritage of material culture and included it in the concept of world history, and, in the 19th century, also in the concept of national and world history of civilisation. The analyses are based on historiographic, collectors’ and cultural views shaping the activities and artistic excellence of the historical painter in the 19th century. The views that might have affected Jan Matejko’s perception of the seal were highlighted. A key role in this process is played by the issues of broadening the semantic field of objects produced in the past centuries, which, at the beginning of the 19th century, were given the status of a souvenir and were willingly collected together, and which at the same time, like seals, constituted a source of historical knowledge understood in an erudite way, i.e. not only as a carrier of information about dates, characters and events, but also about clothes, militaries, material culture and customs, which in the 19th century became an object of interest for historical painters. Analyses of Jan Matejko’s drawings reveal the vastness of perception of single medieval seals also in terms of aesthetics, art and style, since the painter’s ultimate goal was not only to reconstruct the appearance of the seal, but also a historical reconstruction and historiosophical evaluation of the past. The differences between the inventory-oriented perception of seal images and the perception summing up the above mentioned determinants of the artist’s work with an artistic, individualised type of his creative expression have been emphasized, which in the case of Jan Matejko’s studies has additionally acquired the adopted of analytical research on seals as visual fragments of historical sources.
Rysunki Jana Matejki przedstawiające pieczęcie przechowywane w Archiwum Klasztoru Cystersów w Mogile stanowią odzwierciedlenie stanu historycznej świadomości, potrzeb kulturowych Polaków w XIX wieku oraz modelu historyzmu wypracowanego w Galicji w połowie XIX wieku. Są świadectwem polskiej recepcji XVII-wiecznej erudycyjnej historiografii, która, będąc znakiem lokalnego patriotyzmu, nadawała wartość lokalnemu dziedzictwu kultury materialnej i włączała go w koncepcję światowej historii, a w XIX wieku – także w koncepcję narodowych i światowych dziejów cywilizacji. Tło analiz stanowią poglądy historiograficzne, kolekcjonerskie i kulturowe kształtujące działania i warsztat artystyczny malarza historycznego w XIX wieku. Podkreślono te, które mogły mieć wpływ na percepcję pieczęci przez Jana Matejkę. Kluczową rolę odgrywają w tym procesie zagadnienia poszerzenia pola semantycznego przedmiotów wytworzonych w ubiegłych stuleciach, którym – u progu XIX stulecia – nadano status pamiątki i chętnie gromadzono w kolekcjach, a które stanowiły jednocześnie, jak pieczęcie, źródło wiedzy historycznej rozumianej w sposób erudycyjny, a więc nie tylko jako nośnik informacji o datach, postaciach i wydarzeniach, ale także o strojach, militariach, kulturze materialnej i obyczajach, co w XIX wieku stało się obiektem zainteresowań malarzy historycznych. Analizy rysunków Jana Matejki ujawniają rozległość percepcji pojedynczych egzemplarzy średniowiecznych pieczęci także w zakresie estetycznym, plastycznym i stylowym, gdyż ostatecznym celem malarza nie było jedynie odtworzenie wyglądu pieczęci, ale historyczna rekonstrukcja i historiozoficzna ocena przeszłości. Podkreślone zostały różnice między inwentaryzatorskim postrzeganiem wizerunków pieczęci, a postrzeganiem sumującym wyżej wymienione determinanty pracy artysty z plastycznym, zindywidualizowanym typem jego wypowiedzi twórczej, który w przypadku studiów Jana Matejki nabrał dodatkowo charakteru analitycznych badań pieczęci jako wizualnych fragmentów źródeł historycznych.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 113; 79-115
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzina polska w Kanadzie pod presją adaptacji
The Polish Family in Canada Under the Pressure of Adaptation
Autorzy:
Matejko, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965735.pdf
Data publikacji:
1989
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The paper draws our attention to the threats to the Polish family under the conditions of cultural clash which is the outcome of migration, but at the same time it points to the possibilities of development, which can be found in such a clash. A difficult trial for a family is, e.g., the change of the standard of living, education based on the great authority of parents became more easy-going way of bringing up the youth, which is typical of the American society etc. The author draws our attention to the necessity of preserving Polish Christian identity in a new setting. We are concerned with that which constitutes the essential values of this identity and not with sentimentally treated national customs and traditions. The family in a new setting is a microterritory on which various civilizational tendencies struggle to prevail. The preservation of the young generation within the Church and Polish culture depends on whether the family and parish are able to show and hand over essential Polish religious and cultural values. The cult of welfare and consumption step by step overpowers greater and greater percent of families of Polish origin, and very effectively eliminates and „melts away” these values. That is why welfare may go hand in hand with spiritual poverty. The tendency towards preserving one's own identity and ability to differentiate between the Polish setting and another one, cannot mean shutting up in one's own ghetto and should be connected with the ability to do creative conscious choices of true values in the pluralistic contemporary world. The author draws one's attention to the fact that only few people understand that moral and cultural otherness connected with Polish descent can be at longer range a serious trump card in the conformistic, mass, and often vulgarized culture. A good intergenarational contact of Polish family makes that e.g. Poles can and should play a constructive role as the carrier of a positive family pattern. The strengthening of inner forces within the family will reinforce its ability to adapt in a constructive way. The ideal in that respect is a family which preserves Polish ethnic cultural identity, and at the same time takes full part in different aspects of Canadian life. Polish parishes play an indispensible role here. They can defend many Poles against taking an absurd stand and keeping an opinion that they represent nothing themselves as far as culture is concerned, that they have nothing to offer. Polish parish can defend them against escaping from their own spiritual identity, because this would mean condemning oneself to nothingness.
Źródło:
Studia Polonijne; 1989, 12; 113-122
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwid – Branicki – Matejko – Berezowski. Historia pewnego autografu
Norwid – Branicki – Matejko – Berezowski. A history of an autograph
Autorzy:
Niewczas, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117236.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Ksawery Branicki
Antoni Berezowski
Jan Matejko
autograf
Improwizacja – wracając z Ekspozycji 1867 – w Paryżu
Improwizacja na ekspozycji
Montrésor
Rejtan
zamach na Aleksandra II
Improwizacja – wracając z Ekspozycji 1867 – w Paryżu [Improvisation – coming home from the 1867 Paris Exposition]
Improwizacja na ekspozycji [Improvising at the Exposition]
Rejtan [Rejtan or the Fall of Poland]
assassination attempt on Tsar Alexander II
Opis:
Artykuł poświęcony jest jednemu z niewielu autografów Norwida znajdujących się poza granicami Polski – chodzi o epigramat zatytułowany Improwizacja – wracając z Ekspozycji 1867 – w Paryżu, spoczywający w bogatych zbiorach poloników w zamku w Montrésor (Turenia, Francja), należącym od połowy XIX w. do rodziny Branickich, a obecnie zarządzanym przez rodzinę Reyów. Autor opisuje autograf, zestawia jego treść z odmienną, lepiej znaną redakcją tego utworu, zatytułowaną Improwizacja na ekspozycji, stawiając finalnie tezę, że zgodnie z kanonami sztuki edytorskiej to właśnie słabo znany wariant montresorski tekstu, jako powstały później, powinien stanowić podstawę tekstu w naukowych wydaniach twórczości Norwida. Ponadto autor artykułu analizuje kontekst zdarzeń historycznych i kulturalnych, które sprawiły, że w roku 1867 Norwid wysłał hr. Ksaweremu Branickiemu czterowiersz zestawiający ironicznie dwie postaci: malarza Jana Matejkę i Antoniego Berezowskiego, autora nieudanego zamachu na życie cara Aleksandra II.
This article discusses the history of one of rare Norwid's autograph that are stored abroad. This is an epigram entitled Improwizacja – wracając z Ekspozycji 1867 – w Paryżu [Improvisation – coming home from the 1867 Paris Exposition]. This work is stored as part of a vast collection of Polonica at the Montrésor castle (Touraine, France). The castle was bought by the Branicki Family in the mid-19th century, and today it is managed by the Rey Family. The author describes the autograph and juxtaposes it against a better-known edition of the epigram, entitled Improwizacja na ekspozycji [Improvising at the Exposition] to finally claim that – in accord with the canonical principles of editorial art – it is the Montrésor variant of the text – as a later work – that should be considered canonical for the purposes of publishing and researching Norwid’s legacy. Moreover, the author analyses the context of historical and cultural events that made Norwid send the epigram to Count Ksawery Branicki in 1867, in which he ironically set two vital figures against one another: the painter Jan Matejko and Antoni Berezowski – author of a failed assassination attempt on Tsar Alexander II.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2016, 34; 125-140
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ikonograficznoprawne aspekty Bitwy pod Grunwaldem Jana Matejki
Iconographical and legal aspects of Jan Matejko’s Battle of Grunwald
Autorzy:
Gajewska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965338.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
the Battle of Grunwald
visualization of law
legal iconography
Jan Matejko’s paintings
use of legal symbols
insignia
bitwa pod Grunwaldem
wizualizacja prawa
ikonografia prawna
malarstwo Jana Matejki
symbolika prawa
insygnia
Opis:
The aim of this article is to present iconographical and legal aspects of Jan Matejko’s Battle of Grunwald. The painting comes from 1878 and presents one of the most important victory in Polish history. It belongs to Matejko’s paintings catalogue designed to picture glory of Poland. There were a lot of accusation regarding this painting (rules of perspective’s infringement, historical inaccuracy, excessive herding of figures), but it was caused by Matejko’s vision. The visualization of law in the Battle of Grunwald encompasses numerous issues, such as signalization of entitlements and functions, badges of dignity or authority, signs of jurisdiction, position in social structure (class). Notably Authoress elaborates attributes of knightly attire and attirement of the Teutonic Knights, insignia (e.g. the scepter of Jagiellonian University, the spear of St. Maurice), weapon (e.g. the executioner’s axe).
Celem artykułu jest przedstawienie ikonograficznoprawnych aspektów Bitwy pod Grunwaldem Jana Matejki. Pochodzący z 1878 r. obraz przedstawia jedno z najważniejszych zwycięstw odniesionych przez Polskę i wpisuje się w cykl dzieł Matejki mających ukazywać chwałę Rzeczypospolitej. Wobec obrazu podnoszone były zarzuty dotyczące np. naruszenia zasad perspektywy, nieścisłości historycznej czy nadmiernego stłoczenia postaci – cechy te wynikają jednak ze szczególnej wizji Matejki i wymowy jego dzieła. Wizualizacja prawa w Bitwie pod Grunwaldem obejmuje przede wszystkim kwestie takie jak sygnalizacja uprawnień i funkcji, odznaki godności i władzy, znaki jurysdykcji, pozycja w strukturze społecznej (stan społeczny). W szczególności Autorka omawia cechy ubioru rycerskiego i strój rycerzy zakonu krzyżackiego, insygnia (np. berło Uniwersytetu Jagiellońskiego, włócznia św. Maurycego) i broń (np. topór katowski).
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 43-58
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea protez bionicznych w nowoczesnej protetyce
Autorzy:
Matejko, Bartłomiej
Gładysz,, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1034104.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
amputacja
biotechnologia
etyka
implanty
niepełnosprawność
proteza
przekaźnictwo bioelektryczne
przeszczepy biologiczne
sztuczne mięśnie
Opis:
Over the past decades, a tremendous progress has been made in creating artificial machines and systems. Breakthroughs in this field have been possible through the collaboration of scientists, biologists, computer scientists, engineers and patients. A particularly promising area is the invention of bionic artificial limbs as well as bionic ear and eye prostheses. The connection of the nervous system with a bionic prosthesis enables it to partly fulfill the functions of a real limb. This is an opportunity for a disabled person to live a fairly normal life. The article discusses the progress made in recent years in creating bionic prostheses and presents the requirements of bionic prostheses, their advantages, disadvantages, applied solutions and directions for their further development.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Ścisłe; 2010, 1; 34-44
2082-3827
2084-977X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Ścisłe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spotkania z ludźmi i kulturą w poezji Mirona Białoszewskiego. Leonardo i twarze Matejki
Autorzy:
Falkowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624115.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Białoszewski
recepcja kultury
Matejko
Leonardo
malarstwo
ekfraza
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2008, 3, 1/2; 77-97
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terapia osobistą pompą insulinową u kobiet w ciąży chorujących na cukrzycę typu 1
Insulin pump therapy during pregnancy in type 1 diabetes
Autorzy:
Matejko, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194703.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Opis:
Dwie główne metody terapii są używane do osiągnięcia docelowego wyrównania metabolicznego u kobiet w ciąży z cukrzycą typu 1: leczenie za pomocą osobistej pompy insulinowej lub za pomocą wielokrotnych wstrzyknięć insuliny. Podawanie insuliny za pomocą pompy jest metodą bardziej fizjologiczną i precyzyjną niż podawanie jej za pomocą strzykawki czy penów insulinowych. Celem intensywnego leczenia insuliną podczas planowania ciąży jak i w jej trakcie jest osiągnięcie normoglikemii. Osiąganie optymalnych wartości glikemii redukuje ryzyko powikłań w czasie ciąży. Terapia osobistą pompą insulinową pomaga osiągać bardzo dobre wyniki leczenia. Studia kliniczne wykazały, że leczenie osobistą pompą insulinową jest szczególnie przydatne u osób z niestabilną cukrzycą, z nieuświadomionymi hipoglikemiami, u których występuje objaw brzasku, posiadających bardzo małą dobową dawkę insuliny lub prowadzących nieregularny tryb życia. Głównymi zaletami leczenia osobistą pompą insulinową są: możliwość indywidualizacji ustawień urządzenia oraz możliwość elastycznego modyfikowanie wlewu bazalnego i bolusów, co pozwala zredukować ryzyko ciężkich hipoglikemii.
Two regimens are used to achieve excellent glycemic control during pregnancy in type 1 diabetes mellitus (T1DM): continuous subcutaneous insulin infusion (CSII) and multiple daily injections (MDI). An insulin delivery via pump is more consistent and precise than a delivery by syringe or injection pen. The purpose of intensive insulin therapy during pregnancy planning and after conception is to achieve the target level of normoglycemia. Achiving normoglicemia can decrease the risk of unfavorable pregnancy outcomes. CSII therapy model may provide excellent glycemic control. Clinical studies have proven that pump therapy was especially effective in individuals with unstable diabetes, dawn phenomenon, hypoglycemia unawareness, and small daily insulin requirement or in those who lead an irregular lifestyle. The main benefit from insulin pump therapy is customized, flexible basal and bolus dosing to meet patients' individual insulin requirements while reducing the risk of severe hypoglycemia.
Źródło:
Kosmos; 2012, 61, 4; 557-561
0023-4249
Pojawia się w:
Kosmos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kanadyjska polityka imigracyjna w stosunku do Polaków w latach 1896-1939
Canadian Immigration Policy towards the Poles in the Years 1896-1939
Autorzy:
Matejko, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1991403.pdf
Data publikacji:
1979
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
In fact the government of Canada has never shown any favouritism towards Polish immigrants. In the early period (1896-1905) a vigorous recruiting campaign was started by Clifford Sifton, a government minister, who wanted to immigrate peasants, mostly from the Austro-Hungarian Empire in order to settle vast territories of the Canadian prairies. Yet, as early as 1906-1914 the first legal restrictions on immigration were introduced. They concerned, among others, those persons who had not sufficient financial means, and became a source of trouble for many Polish immigrants leaving their country to seek employment. Although the First World War brought a halt to the influx of Polish immigrants, the immigration was resumed after the war in spite of an unfavourable attitude of the Canadian authorities. In the post-war period Congress passed so-called Quota Laws restricting the flow of immigrants to the U. S. A. This resulted in an increased number of entries to Canada from the countries which were discriminated against by the American regulations. In turn, it brought about fear of foreing workers at the Canadian labour market which forced the Canadians to seek employment in the U. S. A. (the problem is dealt with in the so-called theory of dislocation by W. B. Hurd and M. C. Mac- Lean). Thus a new act was passed in Canada in ,1923. It refused entry to immigrants apart from such classes as farmers, domestic servants, British subjects and American citinzens. It proved a useful stratagem permititng arbitrary preferential treatment of various ethnic groups, tie Poles being included in the discriminated group. In 1925 the so-called railway agreement was signed which granted railway companies the right to recruit and immigrate farmers and domestic servants from central and eastern Europe. As a result tens of thousands Poles arrived in Canada during five years. In the 1980’s a controversy arose between Polish and Canadian immigration authorities. In December 1930 President of Poland issued a decree whereby Poland controlled the entire passanger transport over the Atlantic. In retaliation Canada recalled its immigration officers from Gdynia and Glansk thus practically bringing to a halt emigration from Poland to Canada. Although both countier arrived at a compromise concerning the transport of immigrants in 1935, the outbreak of the Second World War completely stopped Polish immigration to Canada. The Canadian immigration policy determined not only the quota of Polish immigration but also its social and occupational make-up since during the entire period discussed above it showed greater favouritism to such classes of persons as peasants, farm-hands and domestic servants.
Źródło:
Studia Polonijne; 1979, 3; 23-60
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parę słów na temat witraży projektu Jana Matejki do prezbiterium katedry obrządku łacińskiego w Przemyślu
Selected Remarks on the Stained Glass Windows Designs by Jan Matejko for the Presbytery of the Roman Catholic Cathedral in Przemyśl
Autorzy:
Jagieła, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1934167.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
katedra przemyska
witraże
Jan Matejko
Józef Mehoffer
regotycyzacja
architektura
Tomasz Pryliński
Przemyśl Cathedral
stained glass windows
regothicising
architecture
Opis:
This paper focuses on stained glass windows created from Jan Matejko’s design drawings, which were installed in the presbytery of the Przemyśl Cathedral. The iconographic analysis of this work of art, demolished in the wake of the World War II, reveals the complexity of its original design, full of religious and patriotic motifs. The paper presents attempts to circumscribe the analysis of the iconographic material within the historical context and to formally describe Matejko’s masterpiece.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 4; 185-205
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Łompiarz -- "Matejko" : sylwetki naszych kolegów
Autorzy:
Tomczyk, Damian.
Powiązania:
Kiliński. Arkusz Wspomnień i Działań 2002, nr 16, s. 36-39
Data publikacji:
2002
Tematy:
Łompiarz Jan biografia
Łompiarz, Jan
Armia Krajowa. Grupa Śródmieście Północ - "Radwan". Batalion "Kiliński"
Obóz jeniecki Łambinowice biografie
Opis:
Żołnierz batalionu "Kiliński" AK w Powstaniu Warszawskim. Jeniec stalagu 344 Lamsdorf.
Przedr. art. zamieszcz. w "Kurier Nyski". --- 1996, 25 IX.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Między ideą a konstrukcją. Projekty ołtarzy Jana Matejki
Between idea and construction. Jan Matejko’s altarpiece designs
Autorzy:
Ciciora, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791405.pdf
Data publikacji:
2020-08-25
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jan Matejko
Władysław Łuszczkiewicz
Józef Łepkowski
historyzm
neogotyckie ołtarze
konserwacja zabytków
ołtarz Wita Stwosza
zasada jedności stylu
remont krypt na Wawelu
historicism
neo-Gothic altarpieces
restoration of monuments
Wit Stwosz’s altarpiece
principle of unity of style
renovation of Wawel crypts
Opis:
Artykuł poświęcony jest specyficznym uwarunkowaniom i wielostronnej recepcji średniowiecznych retabulów ołtarzowych przez najwybitniejszego polskiego malarza historycznego Jana Matejkę. Recepcja polegała na kreowaniu nowych dzieł w oparciu o formy historyczne (ale nie stylowe), czerpane z realnych zabytków, nie zaś ze współczesnych wzorników architektonicznych lub rekonstrukcji dokonywanych według imaginowanej wizji stylu, co proponowali konserwatorzy tacy, jak Carl Heideloff lub Eugène-Emmanuel Viollet-le-Duc. Matejce pomocna była wiedza o wyglądzie realnych ołtarzy nabyta w czasie podróży krajowych i zagranicznych, odbywanych w latach młodości, oraz udział w restauracji średniowiecznych zabytków, przede wszystkim ołtarza Wita Stwosza w kościele Mariackim w Krakowie, który umożliwił mu poznanie budowy i konstrukcyjnych zagadnień związanych z budową ołtarza, szczegółów wyglądu średniowiecznych typów postaci, ich strojów, narzędzi, broni, rzemiosła, a także cech stylistycznych, zagadnienia słabo znanego środowisku dokonującemu konserwacji krakowskich zabytków. Doświadczenia te weryfikowały typ filozoficznej i emocjonalnej recepcji średniowiecza, charakterystycznej dla epoki romantyzmu, propagowany przez krakowskiego filozofa i miłośnika sztuki Józefa Kremera oraz typ oceny krytycznej względem plastyki i zagadnień typowo artystycznych, który prezentował artysta, konserwator i jeden z pierwszych historyków sztuki Władysław Łuszczkiewicz. Matejce projektowanie utrudniały niespójne poglądy konserwatorskie krakowskiego środowiska, przede wszystkim spór toczony między zwolennikami przywracania jedności stylowej zabytków (Józef Łepkowski, Władysław Łuszczkiewicz), a ich przeciwnikami, twierdzącymi, iż kryterium rozstrzygającym o poprawności restauracji jest substancja pierwotna obiektu, włącznie z nawarstwieniami stylowymi różnych epok (Piotr Michałowski, Paweł Popiel, Stanisław Tomkowicz). Twórczość Matejki lokowała się zatem pomiędzy weryfikacją idei konserwatorskich, modeli pisania o sztuce i poglądów na stylistykę zabytków minionych epok, a szczegółowymi badaniami wyglądu i cech konstrukcyjnych lokalnych obiektów. Jego wiedza i doświadczenie zdobyte na podstawie wnikliwych i krytycznych obserwacji i porównań dawnych dzieł sztuki i rzemiosła, ale pozbawione oparcia w autorytecie teorii konserwatorskiej wypracowanej przez zagranicznych historyków sztuki i architektury – podobnie jak tworzone na tej podstawie projekty – nie zdobyły uznania środowiska skoncentrowanego na teoretycznym poznawaniu postaw konserwatorskich oraz idei dotyczących rozpoznania form i znaczenia krakowskich zabytków, za to wykorzystującego koniunkturalnie autorytet Matejki, jako artysty.
The article concerns the reception of medieval altarpieces by the most significant Polish history painter, Jan Matejko. That was used for a creation of new works of art based upon historical forms (but not stylistic) that were derived from real historical monuments. Matejko was interested neither in contemporary pattern books for architects nor in reconstructions done according to imagined vision of style, mainly Gothic, which was proposed by restorers like Carl Heideloff or Eugène-Emmanuel Viollet-le-Duc. He gained his knowledge about real, existing medieval altarpieces during his journeys in Poland and abroad, which he took in his youth, and also through his participation in restorations of medieval monuments in Kraków, first of all – the Gothic altarpiece by Wit Stwosz in Mariacki church. Thanks to these experience he got to know a construction of altarpieces and details such as the types of medieval figures, their costumes, weapons, crafts, but also stylistic features that were not well recognized by restorers’ environment in Kraków. Additionally, that verified two types of the reception of the Middle Ages. One, philosophical and emotional, characteristic for Romanticism and propagated by the philosopher and art lover Józef Kremer and the second, characteristic for the artist, restorer and one of the first historians of art, Władysław Łuszczkiewicz that criticized artistic realisations done ages ago from the contemporary point of view. Repairing old and designing new altarpieces was a difficult task for Matejko as very often he was confronted by different points of view on restoration. The most discouraging was a dispute between followers of the unity of style (Józef Łepkowski, Władysław Łuszczkiewicz) and their opponents who appreciated the original form of the monument, including later elements from different epochs (Piotr Michałowski, Paweł Popiel, Stanisław Tomkowicz). Then Matejko’s work was located between verification of ideas of restoration, models of writing about art, opinions about style of monuments on one side and the analytical research on an external appearance and features of construction of local objects on the other side. Neither his knowledge, experience trained thanks to deep and critical observations and comparisons of historic works of art – but, unfortunately, without a support in an authority of restoration theories done by western historians of art and architecture – nor his designs, did not gained respect in Krakow among people concentrated on theoretical opinions on restoration and on ideas concerning forms and meaning of the monuments in Krakow.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 4; 79-124
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rejtan jako totem narodu. Amnezja gestu
Reytan as the nation’s totem. Amnesia of a gesture
Autorzy:
Klimczyk, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853365.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
jan matejko
rejtan
gest
totem
amnezja
reytan
gesture
amnesia
Opis:
The article encourages treating an image of a gesture as a complex cultural event – a communication process, where following interpretations of an image reconfigure the initial gesture. This requires treating a presented gesture in terms of an argument, that is – as a political issue. As we embrace this approach by analysing Reytan’s gesture known from the Matejko’s famous painting, the article calls for a methodology of observing gesture while emphasising not its memory, but rather its amnesia, meaning the alternatives forgotten (psychologically repressed) in the process of gesture’s development.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2018, 99, 1; 65-85
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Clinical factors affecting the perception of hypoglycemia in type 1 diabetes patients treated with personal insulin pumps
Autorzy:
Matejko, B.
Grzanka, M.
Kiec-Wilk, B.
Malecki, M.T.
Klupa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52037.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Opis:
Introduction and Objective. The ability to perceive the symptoms of hypoglycemia during the early decrease in plasma glucose concentration may be critical for the safety of T1DM patients treated with intensive insulin therapy, including those treated with continuous subcutaneous insulin infusion (CSII). In the presented observational study an attempt was made to asses clinical factors that might affect subjective awareness of hypoglycemia in CSII-treated T1DM patients, with special attention to factors specific for this mode of treatment. Materials and Methods. For the purpose of the study, data of 110 CSII-treated T1DM patients were collected (78 females and 32 males). The records were analyzed from glucose meters (200-300 measurements/download, depending on meter type) and insulin pumps (total insulin dose, basal/bolus ratio, number of boluses/day, bolus calculator and dual wave/square bolus usage, continuous glucose monitoring data) from the last 3 years. Results. It was found that the level of subjective hypoglycemia perception inversely correlated with the number of hypoglycemic episodes per 100 measurements, age, duration of diabetes, time on insulin pump, and positively correlated with mean glycemia (n = 98; r = 0.22; p = 0.0286). With respect to CSII-related factors, hypoglycemia perception inversely correlated with the percentage of basal insulin (n = 106; r = -0.20; p = 0.0354). In stepwise regression analysis, independent predictors for impaired hypoglycemia perception were: age β = -0.29 (p = 0.023), duration of diabetes β = -0.24 (p = 0.029) and number of the hypoglycemia episodes for 100 measurements β = -0.33 (p = 0.0005). Conclusions. Risk factors for impaired hypoglycemia perception in CSII-treated patients include those identified previously for the general population of T1DM individuals. In addition, the presented results suggest that a higher basal/bolus ratio may lead to impairment of the ability to perceive early symptoms of hypoglycemia.
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2013, 20, 1
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of selected food intake frequency in patients with type 1 diabetes treated with personal insulin pumps
Autorzy:
Krzyzowska, S.
Matejko, B.
Kiec-Wilk, B.
Wilk, M.
Malecki, M.
Klupa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875073.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:
Background. It has been established that in Type 1 Diabetes Mellitus (T1DM), regardless of the insulin therapy model used, diet and proper eating habits are still important in the treatment of the disease. The dietary intervention in these patients is aimed at maintaining proper body weight, obtaining target fasting and post meal blood glucose levels, optimizing lipid profiles. Objective. The aim of the study was to assess dietary habits in a homogeneous group of adults with T1DM treated with personal insulin pumps. Material and methods. The study included 141 adult patients (57% women) with type 1 diabetes treated with personal insulin pumps. The surveyed population was characterized by an average age of 25.8 ± 6.2 years, an average duration of diabetes 13.9 ± 6.9 years, and treatment with a personal pump for 8.2 ± 4.1 years and mean BMI 23.0 ± 2.8 g/m2. All were dwellers of south-eastern Poland. The validated KomPAN questionnaire was used to assess the frequency of consumption of individual food products. Results. The mean percentage of HbA1c in the study group was 7.3% [56 mmol/mol]. The mean total cholesterol level was 4.4 mmol/l, HDL - 1.7 mmol/l, LDL - 2.3 mmol/l and triglycerides - 0.8 mmol/l. In the multivariate regression model, no correlation was found between dietary quality parameters and metabolic compensation measured with HbA1c or lipidogram and the place of residence (village, small town, big city). However, there were differences in the quality of the diet depending on the sex. Women were characterized by higher index of a healthy diet (pHDI-10) (26.3 vs 21.4, p=0.005) and lower index of unhealthy diet (nHDI-14) (13.3 vs 18.6, p <0.001) than men. Conclusions. The results of this study clearly suggest, that despite good metabolic control, patients require more education on the choice of healthy product groups.
Wprowadzenie. Uważa się, że w cukrzycy typu 1 (T1DM), niezależnie od zastosowanego modelu insulinoterapii, dieta i prawidłowe nawyki żywieniowe są kluczowe w leczeniu cukrzycy. Stosowanie odpowiedniej diety ma na celu utrzymanie prawidłowej masy ciała, uzyskanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi po posiłku, optymalnego profil lipidowy i prawidłowe wartości ciśnienia krwi. Cel. Celem badania była ocena diety i kontrola metaboliczna w homogennej grupie osób dorosłych z T1DM leczonych osobistymi pompami insulinowymi. Materiał i metody: Badaniem objęto 141 dorosłych pacjentów (57% kobiet) z cukrzycą typu 1 leczonych osobistymi pompami insulinowymi. Badana populacja charakteryzowała się średnim wiekiem 25,8 ± 6,2 lat, średnim czasem trwania cukrzycy 13,9 ± 6,9 lat oraz średnim czasem leczenia osobistą pompą przez 8,2 ± 4,1 lat i średnim BMI 23,0 ± 2,8 g / m2. Wszyscy byli mieszkańcami południowo-wschodniej Polski. Walidowany kwestionariusz KomPAN wykorzystano do oceny częstotliwości spożycia poszczególnych produktów spożywczych. Wyniki. Średni odsetek HbA1c w grupie badanej wynosił 7,3% [56 mmol/mol]. Średni poziom całkowitego cholesterolu wynosił 4,4 mmol / l, HDL - 1,7 mmol / l, LDL - 2,3 mmol / l i triglicerydów - 0,8 mmol / l. W modelu regresji wielorakiej nie stwierdzono korelacji między wskaźnikami diety i wyrównaniem metabolicznym mierzonym za pomocą HbA1c lub lipidogramu oraz miejscem zamieszkania (wieś, małe miasteczko, duże miasto). Jednak różnice w jakości diety zależały od płci. Kobiety charakteryzowały się wyższym wskaźnikiem zdrowej diety (pHDI-10) (26,3 vs 21,4, p = 0,005) i niższym wskaźnikiem niezdrowej diety (nHDI-14) (13,3 vs 18,6, p <0,001) niż mężczyźni. Wnioski: Wyniki tego badania wyraźnie wskazują, że pomimo dobrej kontroli metabolicznej pacjenci wymagają większej edukacji w zakresie wyboru zdrowych grup produktów.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2019, 70, 3
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Łompiarz -- "Matejko" : sylwetki naszych kolegów
Autorzy:
Tomczyk, Damian.
Powiązania:
Kiliński. Arkusz Wspomnień i Działań 2002, nr 16, s. 36-39
Data publikacji:
2002
Tematy:
Łompiarz, Jan
Łompiarz Jan biografia
Armia Krajowa. Grupa Śródmieście Północ - "Radwan". Batalion "Kiliński"
Obóz jeniecki Łambinowice (1939-1945)
Powstanie warszawskie (1944)
Biografia
Opis:
Żołnierz Batalionu "Kiliński" AK w powstaniu warszawskim. Jeniec stalagu 344 Lamsdorf.
Przedr. art. zamieszcz. w "Kurier Nyski". --- 1996, 25 IX.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Norwid – Branicki – Matejko – Berezowski. History of an autograph
Autorzy:
Niewczas, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729759.pdf
Data publikacji:
2020-05-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Ksawery Branicki
Antoni Berezowski
Jan Matejko
autograf
Improwizacja – wracając z Ekspozycji 1867 – w Paryżu [Improvisation – coming home from the 1867 Paris Exposition]
Improwizacja na ekspozycji [Improvising at the Exposition]
Montrésor
Rejtan [Rejtan or the Fall of Poland]
assassination attempt on Tsar Alexander II
Improwizacja – wracając z Ekspozycji 1867 – w Paryżu
Improwizacja na ekspozycji
Rejtan
zamach na Aleksandra II
Opis:
This article discusses the history of one of rare Norwid's autograph that are stored abroad. This is an epigram entitled Improwizacja – wracając z Ekspozycji 1867 – w Paryżu [Improvisation – coming home from the 1867 Paris Exposition]. This work is stored as part of a vast collection of Polonica at the Montrésor castle (Touraine, France). The castle was bought by the Branicki Family in the mid-19th century, and today it is managed by the Rey Family. The author describes the autograph and juxtaposes it against a better-known edition of the epigram, entitled Improwizacja na ekspozycji [Improvising at the Exposition] to finally claim that – in accord with the canonical principles of editorial art – it is the Montrésor variant of the text – as a later work – that should be considered canonical for the purposes of publishing and researching Norwid’s legacy. Moreover, the author analyses the context of historical and cultural events that made Norwid send the epigram to Count Ksawery Branicki in 1867, in which he ironically set two vital figures against one another: the painter Jan Matejko and Antoni Berezowski – author of a failed assassination attempt on Tsar Alexander II.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2016, 34 English Version; 125-140
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efficacy and safety of insulin pump treatment in adult T1DM patients – influence of age and social environment
Autorzy:
Grzanka, M.
Matejko, B.
Cyganek, K.
Kozek, E.
Malecki, M.T.
Klupa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51359.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Opis:
Introduction and objective. Continuous subcutaneous insulin infusion (CSII) via personal insulin pump is a valuable therapeutic tool in T1DM patients. However, adherence to recommended CSII- related behaviours may be of concern to young adults with intensive, variable daily activities (students, young professionals). The aim of this observational study was to estimate treatment outcomes in young adult patients with T1DM, and compare them with older individuals. Materials and methods. Overall, 140 adults with T1DM on CSII were examined, divided into 2 subgroups: 77 patients younger than 26 years of age (mean 20.6 years) and 63 older subjects (mean 39.0). We compared the glycaemic control in both groups of T1DM subjects and analyzed treatment attitudes to identify potentially modifiable behaviours influencing the efficacy of the treatment. Results. The younger individuals were characterized by significantly worse treatment outcomes, compared to the older ones: the mean HbA1c levels were 7.6 ± 1.3% and 6.9±1.3% (p=0.00001), while the mean glucose levels based on glucometer downloads were 161±33.6 mg/dL and 136±21.8 mg/dL (p=0.00001), respectively. The frequency of self-monitoring of blood glucose (SMBG) was lower in younger individuals (5.3±2.1 vs. 7.0±2.8 daily, p=0.0005, respectively); they were also less frequently used advanced pump functions, e.g. the bolus calculator (48% vs. 67% users, p=0.0014, respectively). Conclusions. The efficacy of CSII treatment observed in young T1DM adults was worse than in older patients. The reason for this phenomenon remains unclear, it may be due simply to age-dependend behaviours, to social environment, or both.
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2012, 19, 3
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„To jest najgłupsza, najhaniebniejsza historia pod słońcem!”
“This is the most stupid, most shameful story under the sun!”
Autorzy:
Chlebowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729671.pdf
Data publikacji:
2020-05-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Berezowski
Norwid
zamach
Aleksander II
Matejko
Napoleon III
Paryż
attempt
Alexander II
Paris
Opis:
The article describes Antoni Berezowski’s assassination attempt on Tsar Alexander II on 6th June 1867 (Berezowski was a Polish émigré and former insurgent). In Norwid’s writings the event is just an episode, however, it has not been fairly thoroughly discussed: both with respect to the data and facts that here and there appear in commentaries to the poet’s writings, and with respect to the very historical fact that caused commotion in the Polish émigré circles in Paris; but also with respect to the event’s context and its political repercussions in Europe and in Poland. The present text tries – since it is based on authentic materials and documents – to fairly thoroughly describe the whole affair and verify Norwid’s judgments and opinions formulated for the moment, without a proper political and historical analysis. It also shows the figure of Berezowski, an unusual émigré and patriot who paid a terrible price for the unsuccessful attempt.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2015, 33; 219-268
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grunwald w 150 odsłonach
Autorzy:
Szaniawski, Józef (1944-2012).
Powiązania:
Nasz Dziennik (Wyd. 2) 2010, nr 5, s. 12
Współwytwórcy:
Czartoryski-Sziler, Piotr. Opracowanie
Data publikacji:
2006
Tematy:
Sienkiewicz, Henryk (1846-1916). Krzyżacy
Matejko, Jan (1838-1893)
Twórczość
Ilustracje
Malarstwo monumentalne polskie 18-19 w.
Powieść polska 19 w.
Opis:
Dot. jubileuszowego wydania "Krzyżaków" H. Sienkiewicza.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Czasopismo
Tytuł:
Florilegium in honorem Alexandri Isačenko. Ad iubilaeum centenarium oblatum, red. Anton Eliáš, L’ubor Matejko, Katedra ruského jazyka a literatúry Filozofickej fakulty Univerzity Komenského v Bratislave, Bratislava 2011, ss. 132+7 s. nlb.
Autorzy:
Lewaszkiewicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776761.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2015, 72/1; 236-237
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamika rozwoju wypożyczeń międzybibliotecznych w Bibliotece Głównej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie w okresie 2013-2017
Interlibrary loan dynamics in the Main Library of the Jan Matejko Academy of Fine Arts in Cracow between 2013 and 2017
Autorzy:
Sobczyk, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/554980.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
wypożyczalnia międzybiblioteczna wypożyczenia międzybiblioteczne współpraca bibliotek
biblioteka artystyczna
Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
interlibrary loan service
interlibrary loans
interlibrary co-operation
art library
Jan Matejko Academy of Fine Arts in Cracow
Opis:
Wyzwaniem dla wszystkich bibliotek naukowych jest zapewnienie dostępu do materiałów bibliotecznych i zasobów informacyjnych niezbędnych do prowadzenia prac naukowych, badawczych oraz dydaktycznych pracownikom uczelni. Specyfika księgozbioru Biblioteki Głównej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie oraz ewolucja bibliotecznego katalogu elektronicznego znacząco wpłynęły na dynamikę rozwoju wypożyczeń międzybibliotecznych. W niniejszej pracy przedstawiono charakterystykę księgozbioru, zasady funkcjonowania oraz analizę materiału dotyczącą Wypożyczalni Międzybibliotecznej w okresie 2013-2017.
Providing the staff with access to library material and information resources necessary to carry out teaching and research assignments as well as scholarly work presents a challenge to all academic libraries. The specific character of the book collection of the Jan Matejko Academy of Fine Arts in Cracow as well as the evolution of the electronic library directory have had major influence on the dynamics of interlibrary loans. This paper presents the specific character of the book collection, the rules applying and a material analysis regarding the Interlibrary Loan Service in the years 2013-2017.
Źródło:
Biblioteka i Edukacja; 2017, 12
2299-565X
Pojawia się w:
Biblioteka i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dżdżownice jako źródło biologicznie aktywnych cząsteczek - właściwości przeciwnowotworowe białek dżdżownic
Earthworms as a source of bioactive molecules: antitumor properties of the earthworm proteins
Autorzy:
Matejko, Sabina
Pocheć, Ewa
Homa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1034717.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
białka biologicznie aktywne
dżdżownice
Eisenia fetida
G-90
kompleks glikoproteinowy
Opis:
Dżdżownice posiadają silne, bardzo efektywnie funkcjonujące komórkowe i humoralne mechanizmy odpornościowe pozwalające przetrwać im w ich naturalnym, bogatym w patogeny środowisku. Z badań licznych zespołów wynika, że w tkankach dżdżownic występują białka, które wykazują między innymi właściwości bakteriostatyczne, cytolityczne, antyoksydacyjne oraz przeciwnowotworowe. Cytotoksyczne składniki (m.in. cytolityczny czynnik celomatyczny czy białko cytolityczne - eiseniapore) wypełniającego wtórną jamę ciała płynu celomatycznego powodują między innymi lizę fibroblastów i erytrocytów kręgowców. Białka płynu celomatycznego mogą także stymulować ekspresję czynników wzrostu i pomagać w gojeniu ran, poprzez stymulację proliferacji i różnicowania fibroblastów i komórek nabłonkowych. Ponadto, zawarte w płynie celomatycznym dżdżownic peptydazy serynowe (np. peptydazy PI i PII) wykazują bardzo silne działanie fibrynolityczne i antykoagulacyjne, Coraz częściej białka dżdżownicowe bada się także w kontekście ich właściwości przeciwnowotworowych. Pozwoliło to między innymi na stwierdzenie, że płyn celomatyczny w sposób zależny od stężenia pobudza w warunkach in vitro apoptozę nowotworowych linii komórkowych.
Omówione w niniejszej pracy zagadnienia przybliżają potencjał tkwiący w cząsteczkach biologicznie czynnych pozyskanych z organizmów dżdżownic. Stwierdzić jednak należy, że aczkolwiek wizja potencjalnego zastosowania dżdżownic w terapiach przeciwnowotworowych jest kusząca, z pewnością przed rozpoczęciem badań na poziomie klinicznym potrzeba więcej analiz i eksperymentów zarówno in vitro, jak i na modelach zwierzęcych.

Earthworms have strong and very efficient cellular and humoral immune mechanisms adapting them to survive in their natural environment which is rich in pathogens. Numerous studies showed that earthworm proteins exhibit bacteriostatic, cytolytic, antioxidant and anticancer properties. Cytotoxic components of coelomic fluid (including cytolytic factor or coelomic cytolytic factor - eiseniapore), cause lysis of vertebrate fibroblasts and erythrocytes. Moreover, proteins from coelomic fluid may also increase expression of growth factors and assist in wound healing by stimulating proliferation and differentiation of fibroblasts and epithelial cells. In addition, the coelomic fluid contains serine peptidases (eg. peptidase PI and PII) with very strong fibrinolytic and anticoagulant properties. Recently, numerous studies reported that earthworm proteins, in a concentration dependent manner, stimulate apoptosis of tumor cell lines in vitro and therefore are a potential source of anticancer agents.
Issues discussed in this paper indicate healing potential of biologically active molecules derived from earthworms. However, it should be noted that although the idea of their application in anti-cancer therapies is alluring, certainly more analyses and experiments, both in vitro and in animal models, are required before any clinical testing can be performed.
Źródło:
Kosmos; 2016, 65, 1; 23-32
0023-4249
Pojawia się w:
Kosmos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kazanie Skargi Jana Matejki w kontekście ówczesnej wiedzy o epoce i poglądów na dzieje Polski
Autorzy:
Słoczyński, Henryk M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560371.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Jan Matejko
Józef Szujski
interpretation of a historical painting
19th century Polish historiography
interpretacja obrazu historycznego
historiografia polska XIX wieku
Opis:
Authors studying the works of the greatest painter of the history of Poland Jan Matejko have long failed to do systematic research on numerous references to specific historical matters in his work, ignoring the aspect to which the artist attached such great importance. In the case of Skarga’s Sermon, one of his most iconic works, the situation has changed due to Jarosław Krawczyk’s book Matejko i historia, even though the author focused on one theme only: the conflict between the nobility and king Sigismund III. The study published here shows that equally important were the problems of Poland’s religious union and its submission to Russia in the early 16th century. Such broader interpretation is based on the assessment of the knowledge of such matters which was available to the artist. Undoubtedly, the fact that Matejko was inspired by his friend Józef Szujski, who back then had published a volume of his work Dzieje Polski concerning that part of the history of Poland, is particularly significant. The issues of the period discussed in the book and shown in the painting reveal far-reaching consistency, and the essence of Skarga’s Sermon is the subject of a great historical opportunity which Poles had lost(also know from Matejko’s other works). Poland had wasted its chance to take control of Moscow and to civilize it, which led to the rise of an empire – Poland’s future oppressor in the partition period.
Autorzy zajmujący się twórczością największego malarza dziejów Polski, Jana Matejki, długo nie prowadzili systematycznych badań licznych odniesień do konkretnej materii historycznej w jego dziełach, ignorując ten ich aspekt, któremu artysta przypisywał szczególną wagę. W przypadku Kazania Skargi, jednego z najwybitniejszych jego dzieł, zmianę w tym zakresie przyniosła książka Jarosława Krawczyka Matejko i historia, ale autor skupił się tylko na jednym motywie: walce szlachty z tronem Zygmunta III. Publikowana tu rozprawa pokazuje, że niemniej ważne w treści obrazu są problemy unii religijnej oraz podporządkowania Polsce Rosji na początku XVI wieku. To poszerzenie interpretacji opiera się na próbie sprecyzowania, jaka wiedza o tych sprawach była dostępna artyście. Niewątpliwie szczególne znaczenie miała dlań inspiracja przyjaciela, Józefa Szujskiego, który wtedy opublikował traktujący o tej epoce tom Dziejów Polski. Ujęcie problemów tego okresu w tej książce oraz w obrazie wykazuje daleko idącą zbieżność, zaś istotą przesłania Kazania Skargi jest (znany także z innych dzieł Matejki) motyw utraconej przez Polaków wielkiej szansy dziejowej. Chodziło o szansę opanowania i ucywilizowania Moskwy, a konsekwencją jej utraty było powstanie imperium – przyszłego zaborcy Polski.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2018, 24, 1
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dagmar Grossmannová, Ilona Matejko-Peterka, Dagmar Kašparová, Polské mince, medaile a papírová platidla z muzejních sbírek. Moravské zemské muzeum. Slezské zemské muzeum. = Muzeum Ziemi Morawskiej. Muzeum Ziemi Śląskiej. Polskie monety, medale i banknoty ze zbiorów muzealnych, Częstochowa 2018, 381 s. ISBN 978-83-945669-1-3.
Autorzy:
Paszkiewicz, Borys
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089967.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Źródło:
Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 357-365
0043-5155
Pojawia się w:
Wiadomości Numizmatyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książka artystyczna ze zbiorów Biblioteki Głównej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie – na przykładzie dzieł artystów związanych z krakowską ASP
Artist’s books from the collection of the Main Library of the Jan Matejko Academy of Fine Arts in Cracow – based on works by artists associated with the Cracow Academy of Fine Arts
Autorzy:
Sobczyk, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555174.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
książka artystyczna
książka unikatowa
Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
Galeria Jednej Książki
artyści krakowskiej ASP
artist’s book
unique book
Main Library of the Jan Matejko Academy of Fine Arts in Cracow;
One-Book Gallery
artists associated with the Cracow Academy of Fine Arts
Opis:
W artykule przedstawiono i omówiono dwadzieścia dwa przykłady książek artystycznych wykonanych przez krakowskich artystów związanych z Akademią Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Wszystkie przedstawione obiekty miały swoją promocję w Galerii Jednej Książki i mają swoje specjalne miejsce w Bibliotece Głównej ASP w Krakowie.
The paper presents and discusses 22 examples of artist’s books by Cracow-based artists associated with the Jan Matejko Academy of Fine Arts. All the presented items were showcased in One-Book Gallery and enjoy a special place in the Main Library of the Jan Matejko Academy of Fine Arts in Cracow.
Źródło:
Biblioteka i Edukacja; 2019, 15; 43-121
2299-565X
Pojawia się w:
Biblioteka i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lack of association between the development and clinical course of Type 1 and Type 2 Diabetes Mellitus and rare T130I variant of the HNF4A gene in the Polish population
Autorzy:
Grzanka, Małgorzata
Matejko, Bartłomiej
Klupa, Tomasz
Malecki, Maciej T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972570.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
diabetes
HNF4A
Thr130lle variant
Opis:
Type 2 diabetes (T2DM) is a multifactorial disease related to both environmental and genetic factors. While environmental factors leading to the development for T2DM are well established, the majority of factors responsible for the genetic background of the disease remain unknown. The aim of this study was to test whether a rare variant within the HNF4A gene, Thr130Ile (rs1800961), may influence the development of clinical course of T1DM or T2DM subjects. The analysis included 574 patients with T2DM, 207 T1DM individuals and 284 healthy controls. All subjects were genotyped for the Thr130Ile polymorphism in HNF4A. For T2DM, no differences were found in allele frequencies between cases and controls. The percentage of CT genotype in these groups were 5.7% (33 patients) and 5.6% (16 healthy controls), respectively (p=0.89). For T1DM, the allele frequency was not statistically different from T2DM or control subjects. In conclusion, no association was found between rare variant Thr130Ile of the HNF4A gene and the development of either T2DM nor T1DM in the Polish population.
Źródło:
Journal of Pre-Clinical and Clinical Research; 2016, 10, 1; 63-65
1898-2395
Pojawia się w:
Journal of Pre-Clinical and Clinical Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od wielkiego dzwonu : 500 lat dzwonu Zygmunta
500 lat dzwonu Zygmunta
Pięćset lat dzwonu Zygmunta
Autorzy:
Panfil, Tomasz (1962- )
Powiązania:
Gazeta Polska 2021, nr 27, s. 72-74
Data publikacji:
2021
Tematy:
Matejko, Jan (1838-1893)
Wyspiański, Stanisław (1869-1907). Wesele
Ludwisarstwo
Dzwony
Dzwon Zygmunt (Kraków ; katedra na Wawelu)
Katedra na Wawelu (Kraków)
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
W artykule przedstawiono historię krakowskiego Dzwonu Zygmunta. Po raz pierwszy zabrzmiał 13 lipca 1521 roku, dzwon waży ponad 12 ton, a jego zawieszenie wraz z sercem i armaturą trwało cztery dni. Autor przytacza legendy związane z powstaniem dzwonu.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Pierwszeństwo pieszego na przejściu dla pieszych
The right of way of a pedestrian on a pedestrian crossing
Autorzy:
Matejko, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26917701.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych
Tematy:
przejście dla pieszych
pieszy wchodzący
pierwszeństwo pieszego
ustąpienie pierwszeństwa
nieustąpienie pierwszeństwa
wejście bezpośrednio przed jadący pojazd
bezpieczeństwo pieszych
pieszy
pedestrian crossing
pedestrian entering a crossing
pedestrian’s right of way
failure to give way
pedestrian
pedestrian safety
Opis:
Artykuł niniejszy stanowi kontynuację i rozwinięcie analizy przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym, dotyczących pierwszeństwa pieszego na przejściu dla pieszych. Analizę oparto w szczególności na podstawowych zasadach interpretacji prawa, takich jak zasada pierwszeństwa, wykładni językowej i subsydiarności wykładni celowościowej. Artykuł obejmuje także analizę relacji pojęć pieszego „wchodzącego na przejście” i „znajdującego się na przejściu”, jak również porównanie rozwiązania przyjętego w polskim Prawie o ruchu drogowym z uregulowaniami Konwencji o ruchu drogowym oraz przepisami obowiązującymi w niektórych innych państwach europejskich.
The paper is a continuation and an extension of the analysis of Act on Road Traffic regulations regarding pedestrians’ right of way on a pedestrian crossing. The analysis focuses most notably on the basic principles of interpretation of the provisions of the Act such as the right of way, linguistic interpretation and subsidiarity of purposive interpretation. The author also analyses the relation between the terms of a pedestrian “entering the crossing” and one “on the crossing”, both included in the regulation. A comparison between the solution adopted in the Polish Act on Road Traffic and the corresponding regulations provided in the Vienna Convention on Road Traffic as well as respective regulations valid in some other European countries is also presented.
Źródło:
Paragraf na Drodze; 2023, 3; 7-35
1505-3520
2956-3631
Pojawia się w:
Paragraf na Drodze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczne i artystyczne znaczenie krucyfiksu Unii Lubelskiej
Historical and artistic significance of the Crucifix of the Union of Lublin
Autorzy:
Głodzik, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954048.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Krucyfiks Unii Lubelskiej
krucyfiks ołtarzowy z kości słoniowej
rzeźba z kości słoniowej w Polsce
Unia lubelska Jana Matejki
Crucifix of the Union of Lublin
ivory altar crucifix
ivory sculpture in Poland
Jan Matejko's Union of Lublin
Opis:
It is not known for how long the Crucifix of the Union of Lublin has belonged to the furnishing of the Dominican Fathers monastery in Lublin. Dispersed, and to a large extent destroyed archival records of the monastery do not allow reconstruction of history of that object that is linked by the Dominican tradition with the swearing-in ceremony of the Union of Lublin in 1569 and with Jan Matejko's painting. The first part of the present article is an attempt at explaining the old tradition and comparing it to Matejko's artistic vision of Unia Lubelska (Union of Lublin). This required putting the Lublin crucifix in the context of the swearing-in on the basis of the diary of the Union of 1569. The records do not mention the crucifix. Its place is taken by the New Testament. The painter faced a similar problem; as a result he weaved the Dominican tradition in the source description of the event. Today it is hard to tell if the tradition of the Crucifix of the Union of Lublin is credible. It must have been generally known in the 19th century since Matejko learned about it. The Dominican cross made of ivory became inspiration for his painting. The artist willingly used a language full of allusions to painting and meanings hidden in objects. The symbol of the snake on the base made it possible to give a new direction to the interpretation of the cross: an enslaved nation, like Christ, will soon defeat the enemy power. The legend hidden in the reliquary for St. Stanisław's head, the gospel about resurrection, the cross as a sign of triumph, together form a pictorial vision of the fall and resurrection of the homeland. The Crucifix of the Union of Lublin represents a group of small altar crucifixes made of ivory, often found in churches and monasteries all over Poland. They were especially popular in the baroque period. They were mass-produced in the Catholic countries of Europe, especially in France and Italy. Their distinguishing features are the rare and costly material – ivory – of which the figure was sculptured, and the wooden cross covered with black enamel. Two variations of presentations of Christ on the cross can be distinguished: that of Christ as an alive person, and as a dead one. The Lublin crucifix is an example of modern sculpture in ivory, with a new iconographical interpretation, presenting the alive Christ, raising his head to God the Father and uttering his last words at the moment of his death. The problem of the ivory sculpture in Poland has not yet been undertaken by Polish researchers.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 4; 263-300
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu. Glosa do wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 26 maja 2022 r., sygn. akt VII W 135/22
Failure to give way to a pedestrian. Commentary on the judgment of the Regional Court in Piotrków Trybunalski of May 26, 2022, case file no. VII W 135/22
Autorzy:
Matejko, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26917676.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych
Tematy:
przejście dla pieszych
bezpieczeństwo pieszych
Prawo o ruchu drogowym
pedestrian crossing
pedestrian safety
traffic
rules
Opis:
Przedmiotem rozważań jest analiza znowelizowanych przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym (w brzmieniu obowiązującym od 1.06.2021 r.) dotyczących pierwszeństwa pieszych na przejściu dla pieszych, w szczególności znaczenia wprowadzonego w nowelizacji pojęcia „pieszego wchodzącego na przejście”. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim w wyroku z 26.05.2022 r., sygn. akt VII W 135/22 opowiedział się za szeroką wykładnią tego pojęcia, uznając, że takim pieszym jest również pieszy oczekujący przed przejściem na możliwość wejścia na nie. W ocenie Autora, wykładnia taka stanowi przykład wykładni kreatywnej, która dodaje do treści normy prawnej elementy niezawarte i niewynikające z treści przepisu, a w konsekwencji prowadzi do wyraźnego naruszenia zasady nulla contraventio sine lege, poprzez dopuszczenie do karania kierujących pojazdami za zachowanie, które nie stanowi złamania zakazów lub nakazów zawartych w Prawie o ruchu drogowym. Analizę oparto w szczególności na wykładni literalnej przepisów i zasadzie ścisłej wykładni przepisów represyjnych.
The subject of the article is an analysis of the amendments to the Act on Road Traffic (in force since June 1, 2021) regarding pedestrians’ right of way on a pedestrian crossing and the meaning of the concept of a pedestrian entering the crossing in particular. The Regional Court in Piotrków Trybunalski in the judgment of May 26th 2022, case file no. VII W 135/22, ruled that a pedestrian waiting to enter the crossing should be considered a pedestrian entering the crossing. In the author's opinion, such interpretation illustrates a creative interpretation as it adds elements not included in the provisions of the Act. As a consequence, it violates the rule of nulla contraventio sine lege by allowing the punishment of drivers for acts which do not violate any of the provisions of the Act on Road Traffic. The analysis was largely based on a literal interpretation of the provisions of the Act and the principle of strict interpretation of any repressive laws.
Źródło:
Paragraf na Drodze; 2022, 4; 7-19
1505-3520
2956-3631
Pojawia się w:
Paragraf na Drodze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lack of major impact of implementation of the Advanced Hybrid Closed Loop System in technologically-naïve patients with Type 1 Diabetes mellitus on their food choices or weight – a one year follow-up
Autorzy:
Krzyżowska, S.
Matejko, B.
Cyranka, K.
Juza, A.
Kieć-Wilk, B.
Klupa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763046.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2023, 30, 3; 468-473
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A cóż piękniejszego nad niebo, które przecież ogarnia wszystko, co piękne. „Astronom Kopernik” w londyńskiej National Gallery i "Ognisku polskim"
For what could be more beautiful than the heavens, which contain all beautiful things. „Astronomer Copernicus” at the London National Gallery and at the "Polish Hearth Club"
Autorzy:
Ogorzałek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38890061.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie
Tematy:
Nicolaus Copernicus
Jan Matejko
National Gallery in London
Institute of Polish Culture in London
The Association of The Friends of Polish Children in London
Tomasz Arciszewski Polish Saturday School in
London
virtual ethnography
Opis:
The monumental work, exhibited from May 21 to August 30, 2021, at a pres tigious British cultural institution, was favoured by its own daily arrangement - of the planets. The National Gallery and the Polish Cultural Institute in London, with the support of The Capricorn Foundation and the „Independent” Programme Office, made the right decision to present to guests in Trafalgar Square outstanding artists from outside Great Britain, whose work deserves to be discovered and shown to an international, wide audience. The organizers of the exhibition wrote, that telling about a forgotten piece of Polish art, Polish heritage, must begin with Matejko. The temporary exhibition was celebrated two eminent Poles: Nicolaus Copernicus, a Renaissance astronomer, creating a completely new, real truth about the arrangement of the cosmos, and Jan Matejko, the most outstanding and widely valued painter, who shared creative genius and passion for science. This amazing order of the world and the discovery of the real sky not only raised the hope of man, who could reach the farthest corners of the vast universe with his own mind, which became a contribution to the admiration of Polish historical painting and an excellent idea for expression among students of Polish schools. Growing curiosity and a pretext for reflection and discussion around Copernicus’ work De revolutionibus orbium coelestium, were briefly but accurately published in the media, in the press and recommended on television. The author, being an active and passive member of the researched community, analysed both honourable and exciting events using virtual ethnography.
Źródło:
Zeszyty Naukowe PUNO; 2023, 1; 23-43
2052-319X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe PUNO
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-82 z 82

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies