Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Maślak, A." wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-35 z 35
Tytuł:
Znaczenie kontynuacji badań architektonicznych podczas rozbiórki na przykładzie zagrody z Kaniczek translokowanej na teren Olęderskiego Parku Etnograficznego w Wielkiej Nieszawce
The importance of continuing research during the demolition of architectural wooden architecture on the example of pens from Kaniczek translocated into 'Olęder' Ethnographic Park in Nieszawka Wielka
Autorzy:
Maślak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390310.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
badania architektoniczne
translokacja
architektura drewniana
osadnictwo olęderskie
architectural research
translocation
wooden architecture
settlements olęder
Opis:
Olęderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce jest jedynym w Polsce muzeum na wolnym powietrzu, które zostało dedykowane budownictwu wiejskiemu, związanemu z osadnictwem olęderskim. Obecnie swoim zasięgiem badawczym obejmuje obszar Doliny Dolnej Wisły. Dotychczasowe działania konserwatorskie, których głównym zadaniem jest ochrona obiektów architektury in situ, nie zawsze jest wystarczająca lub możliwa. Zachowane do dziś nieliczne już przykłady tego budownictwa zagrożone są postępującą degradacją prowadzącą do ich eliminacji z krajobrazu nadwiślańskiego. Utworzenie muzeum na wolnym powietrzu i translokacja tych cennych zabytków jest właściwie jedyną szansą na ich dalsze przetrwanie. Na wstępie przedstawię krótko charakterystykę osadnictwa olęderskiego w Dolinie Dolnej Wisły oraz koncepcję Olęderskiego Parku Etnograficznego w Wielkiej Nieszawce wraz z próbami powołania nowego oddziału Muzeum. Celem niniejszego artykułu jest podkreślenie znaczenia uzupełniających badań architektonicznych podczas rozbiórki obiektów architektury drewnianej na przykładzie zagrody z Kaniczek translokowanej na teren Olęderskiego Parku Etnograficznego w Wielkiej Nieszawce. Początkowo omówiony został koncepcyjny projekt konserwatorski opracowany na podstawie wyników badań architektonicznych przeprowadzonych przed rozbiórką. Badania te zostały przeprowadzone metodą nieinwazyjną, co utrudniało dostęp do wszystkich elementów i miejsc. Uzupełnienie badań podczas rozbiórki rzuciło nowe światło na temat problematyki konserwatorskiej. Podsumowaniem działań związanych z translokacją będzie pokazanie ostatniej fazy budowlanej obiektu.
'Olęder' Ethnographic Park in Nieszawka Wielka is Poland's only open-air museum that has been dedicated to construction of the rural, associated with olęder settlement. Currently, its research range covers an area of Lower Vistula Valley. Existing conservation measures, which main task is to protect architectural monuments in situ, however, is not always sufficient or possible. Preserved until today, very few examples of this construction are threatened by the progressive deterioration leading to their elimination from the Vistula landscape. The creation of a museum in the open air and translocation of these precious relics is actually the only chance for their continued survival. As a preliminary point, I will briefly present the characteristics of the 'olęder' settlement in the Lower Vistula Valley and the concept of 'Olęder' Ethnographic Park in Nieszawka Wielka along with attempts to establish a new branch of the Museum. The purpose of this article is to highlight the importance of supporting architectural research during the demolition of wooden architecture on the example of pens in Kaniczek translocated into 'Olęder' Ethnographic Park in Nieszawka Wielka. Initially, the concept of conservation project was discussed, developed on the basis of architectural research conducted before demolition. These studies were conducted using a non-invasive method, making it difficult to access all components and places. Supplementing the research during the demolition shed a new light on conservation issues. The summary of activities related to the translocation will show the last phase of facility construction.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2015, 14, 3; 89-106
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Winter blood values of selected parameters in a group of non - hibernating captive brown bears (Ursus arctos)
Autorzy:
Sergiel, A.
Bednarski, M.
Maslak, R.
Pasecki, T.
Huber, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31191.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Opis:
Bears undergo some significant changes reflected in blood values during winter season. The most significant are reduced urea and increased creatinine, by some authors considered to be physiological indicators of hibernation. Studied group of six captive brown bears (Ursus arctos) showed decreased activity in winter but were accepting food and walked outdoors. Blood parameters assessed in February 2011 revealed mean values of leucocytes and neutrophils as significantly lower, and creatinine significantly increased compared to captive and free living bears sampled during other seasons when bears are active.
Źródło:
Polish Journal of Veterinary Sciences; 2015, 18, 4
1505-1773
Pojawia się w:
Polish Journal of Veterinary Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The burning of a monastery? Story blazed on the walls of monastic buildings at Nekloni (Naqlun)
Autorzy:
Maślak, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/1048039.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
monastery
fire
burnt walls
medieval
conflagration
Nekloni (Naqlun)
Opis:
The walls of a late antique–medieval monastic complex at Nekloni (Naqlun) spreading on a plateau at the foot of Gebel al-Naqlun in the southeastern Fayum Oasis bear evidence of damage or destruction by fire. The extent of this conflagration is one issue to be considered: evident clusters of burnt walls are concentrated around the landmark Building A with more dispersed traces of burning to the south and north of it. Another issue is the date of this event, which the present author places closer to the end of the 10th or in the first decades of the 11th century. The monastery burned down at the very heyday of its existence, this prosperity attested by a collection of gold coins as well as pieces of decorated codices recovered from the ruins, giving a date prior to the 11th century. Whatever the reason for this conflagration, it did not put an end to the existence of the monastic community in this area. Soon after that some of the monastery buildings were rebuilt, and others, like the main church, were refurbished and repainted.
Źródło:
Aegyptus et Nubia Christiana. The Włodzimierz Godlewski jubilee volume on the occasion of his 70th birthday; 149-186
9788323547266
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porównanie reakcji bazylii właściwej i melisy lekarskiej na różne stresy środowiskowe
The comparison of response of basil and lemon balm to various environmental stresses
Autorzy:
Baczek-Kwinta, R.
Hyrlicka, A.
Maslak, J.
Oleksiewicz, A.
Serek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/797095.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
Badano wpływ chłodu, suszy, zatapiania korzeni i podwyższonego stężenia ozonu na stopień uszkodzeń błon komórkowych liści (parametr EL) i stan fotosystemu II (określany przy pomocy parametru Fv/Fm) bazylii właściwej (Ocimum basilicum L.) i melisy lekarskiej (Melissa officinalis L.). Po 2 dniach chłodzenia (5°C) wskaźnik EL u bazylii wzrósł sześciokrotnie w stosunku do poziomu wyjściowego. Po 2-dniowej remisji roślin w temperaturze 20°C wartość EL obniżyła się nieznacznie, co świadczy o niecałkowitym cofaniu uszkodzeń. W przypadku identycznych pomiarów na liściach melisy zanotowano, że EL, podwyższony lekko w chłodzie, w fazie remisji osiągnął poziom wyjściowy, wykazując znacznie mniejszy stopień destrukcji błon komórkowych wywołanej niską temperaturą i szybsze procesy naprawcze w przypadku tego gatunku. Dwudniowa susza glebowa oddziaływała bardziej destrukcyjnie na bazylię niż na melisę: wskaźnik EL wzrósł trzykrotnie, natomiast u melisy zmiany były nieznaczne. Najmniej niekorzystne działanie na badane gatunki roślin wywarło 2-dniowe zatapianie korzeni (symulacja warunków powodziowych) oraz 7-dniowe ozonowanie (140 nmol C₃·mol⁻¹ powietrza). Zmiana wartości zarówno EL, jak i Fv/Fm w obu przypadkach była niewielka. Przedstawione wyniki wykazują, że gatunkiem bardziej wrażliwym na badane stresy środowiskowe jest bazylia, a chłód i susza wywierają silniejszy niekorzystny wpływ na obydwa gatunki roślin niż stres zalewania czy ozonowania. Uzyskane dane można traktować jako wstęp do bardziej szczegółowych studiów nad odpornością tych dwóch introdukowanych do Polski gatunków roślin zielarskich na różne czynniki pogodowe i klimatyczne.
The influence of chill, drought, waterlogging and elevated ozone concentration on the degree of leaf membrane injury (EL parameter) and photosystem II status (estimated as Fv/Fm) of basil (Ocimum basilicum L.) and lemon balm (Melissa officinalis L.) was studied. After 2 days of chilling (5°C) a 6-fold increase in EL parameter as compared to the initial level was noticed. After 2-day recovery of plants at 20°C, the parameter slightly decreased, which revealed that the injury as still maintained. In the case of identical measurements on lemon balm leaves it was established that EL, increased slightly in the chilling treatment, reached the initial value at the recovery phase, showing much lower degree of membrane destruction triggered by low temperature and faster recovery processes of this species. 2-day soil drought influenced basil more destructively than lemon balm plants: the EL parameter increased 2-fold in basil, while in the case of lemon balm only slight changes were noticed. The less disadvantageous effect on both studied species had 2-day waterlogging of roots (the simulation of flood conditions) and 7-day ozone treatment (140 nmol(O₃)·mol⁻¹ air). The changes in as EL as Fv/Fm in both cases were insignificant. The presented studies reveal that basil is a more sensitive species to studied environmental stresses than lemon balm, and chill and drought influence both species more negatively than waterlogging or ozone treatment. The results may be considered as the basis for more detailed studies on the resistance of these two introduced to Poland medicinal species to unfavourable weather and climatic factors.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 496, 2
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rtec w trzech gatunkach grzyba maslak z niektorych miejsc w Polsce
Mercury in three species of Suillus mushroom from some sites in Poland
Autorzy:
Mielewska, D
Stefanska, A.
Wenta, J.
Mazur, M.
Bielawski, L.
Danisiewicz, D.
Dryzalowska, A.
Falandysz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/871822.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
grzyby jadalne
srodowisko przyrodnicze
zanieczyszczenia srodowiska
maslak
Suillus
grzyby wielkoowocnikowe
rtec
zawartosc rteci
gleby
oznaczanie
Polska
edible mushroom
natural environment
environment contaminant
mushroom
mercury
mercury content
soil
determination
Polska
Opis:
Oznaczono zawartość rtęci ogółem w owocnikach maślaka pstrego (Suillus variegatus), sitarza (S. bovinus) i zwyczajnego (S. luteus) oraz w wierzchniej warstwie podłoża glebowego z kilku przestrzennie odległych od siebie miejsc w Polsce. Wszystkie trzy gatunki maślaków cechowała mała zawartość rtęci w owocnikach. Wartości średniej arytmetycznej stężenia rtęci w kapeluszach i trzonach maślaków w zależności od miejsca ich pochodzenia mieściła się w granicach, odpowiednio, od 0,17±0,07 do 0,22±0,12 i od 0,047±0,015 do 0,071±0,035 µg/g masy suchej dla maślaka pstrego; od 0,28±0,11 do 0,79±0,40 i od 0,17±0,07 do 0,51±0,22 µg/g ms dla maślaka sitarza oraz od 0,095±0,082 do 0,17±0,05 i od 0,045±0,026 do 0,070±0,026 µg/g ms dla maślaka zwyczajnego. Wszystkie trzy gatunki maślaka bionagromadzały rtęć (BCF >1). Maślak sitarz względnie wydajniej nagromadzał rtęć niż pozostałe dwa gatunki, a wartość współczynnika BCF rtęci ogółem wyniosła od 18±10 do 45±20 w kapeluszach i od 9,4±7,5 do 29±11 w trzonach tego grzyba. Poziom zanieczyszczenia rtęcią wierzchniej warstwy gleby był niewielki, średnio od 0,017±0,003 do 0,029±0,020 µg/g ms.
Total mercury content have been determined in fruiting bodies of Variegated Bolete (Suillus variegates), European Cow Bolete (S. bovinus) and Slippery Jack (S. luteus) and in underlying to mushroom's surface layer of soil substrate collected from several spatially distant one from another sites in Poland. All three Suillus mushroom species independent of the site characterized were by small mercury content. The arithmetic mean values of mercury concentration in caps and stipes, respectively, were: 0.17±0.07-0.22±0.12 and 0.047±0.015-0.071 ±0.035 µg/g dry weight for Variegated Bolete; 0.28±0.11- 0.79±0.40 and 0.17±0.07- 0.51±0.22 µg/g dw for European Cow Bolete, and 0.095±0.082-0.17±0,05 and 0.045±0.026- 0.070±0.026 µg/g dw for Slippery Jack. All three species of Suillus mushrooms bio- concentrated mercury (BCF > 1). European Cow Bolete bioconcentrated mercury relatively more efficiently when compared to two other species, and means of BCF value of this element in its caps ranged from 18± 10 to 45±20, and in stipes from 9.4±7.5 to 29± 11. A level of surface soil pollution with mercury was low and averaged from 0.017±0.003 do 0.029±0.020 µg/g dw.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 2; 147-153
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Właściwości reologiczne jogurtów naturalnych
The rheological properties of natural yoghurt
Autorzy:
Dołhańczuk-Śródka, A.
Nabrdalik, M.
Maślak, N.
Wąsiewicz, N.
Ziembik, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127344.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
właściwości reologiczne
jogurt
model Ostwalda de Waele’a
rheology
yoghurt
model of Ostwald de Waele
Opis:
Jogurt, podobnie jak inne produkty mleczne zawierające kultury bakterii, ma strukturę żelu, która rozwija się podczas fermentacji. Dzięki takiej strukturze żel wykazuje zależność lepkości od czasu i szybkości ścinania. Badaniom poddano handlowe jogurty naturalne o zawartości tłuszczu 2,0 i 2,5%. W badanych jogurtach oznaczono parametry reologiczne za pomocą wiskozymetru rotacyjnego BROOKFIELD DV2T, z wykorzystaniem wrzeciona CPA-422. Parametry reologiczne określono w różnych dniach terminu przydatności jogurtu do spożycia przy stałych prędkościach ścinania. Na podstawie wyników przeprowadzonych pomiarów obliczono parametry modelu potęgowego, opisujące właściwości reologiczne badanych jogurtów. Stwierdzono, że model Ostwalda de Waele’a dobrze opisuje krzywe płynięcia jogurtów. Zauważono również wzrost lepkości jogurtu w kolejnych dniach od momentu otwarcia opakowania.
Yogurt, like other dairy products containing bacterial cultures, has a gel structure which develops during fermentation. With this structure, the gel shows the time dependence of the viscosity and shear rate. Two commercial natural yoghurt with a fat content of 2.0 and 2.5% were tested. In the studied yoghurts rheological parameters were determined, using BROOKFIELD DV2T rotational viscometer with CPA-422 spindle. Rheological parameters were determined in different days of yoghurt shelf-life, at constant shear rates. Parameters of power-law model, describing rheological properties of the investigated yoghurt, were calculated. It was found that Ostwald de Waele model describes well the flow curves of yoghurts. An increase in viscosity of yoghurt in consecutive days from the package opening was also observed.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2015, 9, 1; 193-200
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Critical Temperature Evaluation for a Steel Frame with Joint Stiffness Decreasing in Fire
Autorzy:
Maślak, M.
Pazdanowski, M.
Snela, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/105154.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
steel bearing frame
fire
critical temperature
joint stiffness
moment-rotation relationship
weakest link
Opis:
A procedure to determine the critical temperature of a selected steel frame bearing structure is presented and discussed. This temperature, in case of fully developed fire, when the temperature of the exhaust gasses enveloping the structural members is equalized within the whole fire zone, may be considered as an impartial measure of safety. The obtained result does not depend on the heating progress but only on the static scheme and the load level in the considered structure. The quantitative and qualitative evaluation of the influence the joint stiffness decreasing in fire exerts on the resultant critical temperature constitutes the basic objective of the authors. It has been shown, that proceeding according to the recommended computational procedure does not necessarily result in an estimate fully unambiguous in interpretation. The critical temperature specified in a global mode, for the whole considered frame, is usually associated with a specific component of such frame, interpreted as the so called “weakest link”. Thus local loss of bearing capacity in such element is in this approach equivalent to the total destruction of the whole bearing structure. Indication, which of the components present in the considered frame should be treated as the critical one, because of its behaviour under fire conditions, seems to be a key to the forecast safety level warranted to the users of the structure. The authors show, that this association changes depending on the selected computational method, and this in turn substantially limits the reliability of the obtained estimate.
Źródło:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2018, 65, 2; 91-101
2300-5130
2300-8903
Pojawia się w:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trends of potential years of life lost due to main causes of deaths in urban and rural population in Poland, 2002-2011
Autorzy:
Krzyzak, M.
Maslak, D.
Szpak, A.
Piotrowska, K.
Florczyk, K.
Skrodzka, M.
Owoc, A.
Bojar, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50358.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2015, 22, 3
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiz norm vodopotreblenija v Ukrainie
Analysis of water consumption rates in Ukraine
Autorzy:
Maslak, V.
Nasonkina, N.
Gutarova, M.
Jakovenko, K.
Chumak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/76423.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Komisja Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
Tematy:
water consumption
consumption rate
consumer
Ukraine
water supply
water meter
water loss
Źródło:
Motrol. Motoryzacja i Energetyka Rolnictwa; 2014, 16, 6
1730-8658
Pojawia się w:
Motrol. Motoryzacja i Energetyka Rolnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasoby martwego drewna w zbiorowisku kwaśnej buczyny niżowej leśnych obszarów chronionych Górnego Śląska
Amount of dead wood in the beech community Luzulo pilosae-fagetum in protected areas of the Upper Silesia
Autorzy:
Maslak, M.
Orczewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/881888.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2010, 12, 2[25]
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conjugated linoleic acid has no effects on atherosclerosis but induces liver steatosis in apoE/LDLR -/- mice fed a fructose-rich diet
Autorzy:
Kostogrys, R.B.
Franczyk-Zarow, M.
Maslak, E.
Gajda, M.
Mateuszuk, L.
Chlopicki, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3127.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Źródło:
Journal of Pre-Clinical and Clinical Research; 2010, 04, 2
1898-2395
Pojawia się w:
Journal of Pre-Clinical and Clinical Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi polscy w oczach historyków : tom dedykowany pamięci profesora Józefa A. Gierowskiego
Tom dedykowany pamięci profesora Józefa A. Gierowskiego
Współwytwórcy:
Kaźmierczyk, Adam (1962- ). Redakcja
Maślak-Maciejewska, Alicja. Redakcja
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wydawca
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Gierowski, Józef Andrzej (1922-2006)
Historiografia
Żydzi
Księga pamiątkowa
Praca zbiorowa
Opis:
Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Temperature Distribution in a Steel Beam-to-Column Joint when Exposed to Fire. Part 1: End-Plate Joint
Autorzy:
Maślak, M.
Suchodoła, M.
Woźniczka, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/105584.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
beam-to-column steel end-plate joint
fire
temperature distribution
joint components
numerical simulation
Opis:
Temperature distribution usually observed in steel beam-to-column end-plate joint after 15 minutes of its standard fire exposure is presented and discussed in detail. Two types of joints are analysed for comparative purposes. The first one is a pure steel connection while the other is covered by a reinforced concrete slab. Numerical simulation of the considered joint heating scenario was performed using the 3D model in the ANSYS environment. Some results were additionally verified by simpler calculations carried out on 2D models using the SAFIR computer program. It is emphasized that due to the local accumulation of many massive steel plates the representative temperature values identified in particular joint components are significantly lower than those which at the same time are measured in beam and column outside the connection. This means that the classic assumption of even temperature over the entire length of all the structural elements of a frame load-bearing structure exposed to fire at any time during such fire, without distinguishing in the formal model any cooler nodal elements, is always safe but very conservative. In addition, as the fire develops the differentiation between the temperature values relating to the beam web and to the beam flanges becomes more visible. This effect is particularly significant in the presence of a massive floor slab adjacent the upper flange of a frame I-beam which effectively cools it.
Źródło:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2018, 65, 2; 25-34
2300-5130
2300-8903
Pojawia się w:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deir el-Naqlun 2014–2015. Preliminary report
Autorzy:
Godlewski, Włodzimierz
Danys, Katarzyna
Maslak, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1706349.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Fayum
Naqlun/Nekloni
monastery
Cemetery A
Hermitage EE.06
pottery
documents Greek and Arabic
5th–6th century
tableware
goblets
cooking pots
qullae
storage vessels
amphorae
Opis:
The complex of the Nekloni monastery in Fayum (Deir el-Naqlun) was explored in yet another three seasons of fieldwork by a team from the Polish Centre of Mediterranean Archaeology. On the plateau, investigations were carried out in the southern part of Building D (Rooms D.50 and D.41–D.44), northern part of Building E, western part of the 12th–13th-century Cemetery A and Building I. A 6th-century Hermitage EE.06 in the Naqlun hills to the east of the plateau was cleared, yielding a collection of study material, especially pottery from the kitchen unit dated to the second half of the 5th–6th century. The assemblage from the kitchen unit was composed of cooking pots and saucepans; tableware was represented by goblets, plates and bottles (qullae), while storage/ transport vessels mainly by amphorae. Products of Egyptian workshops were mixed with imported wares of North African and Eastern Mediterranean origin (including Cyprus, Cilicia and Gaza).
Źródło:
Polish Archaeology in the Mediterranean; 2016, 25; 265-288
1234-5415
Pojawia się w:
Polish Archaeology in the Mediterranean
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Weryfikacja poziomu bezpieczeństwa belki zginanej projektowanej z uwzględnieniem różnych reguł kombinacji obciążeń
Verification of the safety level for a beam designed using various load combination rules
Autorzy:
Maślak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/160588.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
belka
zginanie
poziom bezpieczeństwa
kombinacja obciążeń
beam
bending
safety level analysis
load combination
Opis:
Metodologia oceny poziomu bezpieczeństwa obliczona dla belki zaprojektowanej zgodnie z zaleceniami normy PN-EN 1990 została omówiona w sposób szczegółowy. Stosuje się trzy różne zasady dotyczące kombinacji obciążeń, oznaczone odpowiednio literami A, B i C, a gwarantowany poziom bezpieczeństwa związany z każdą z tych zasad weryfikowany jest oddzielnie w celach porównawczych.
The evaluation methodology of the safety level calculated for a beam designed according to the recommendations given in the standard PN-EN 1990 is presented and discussed in detail. Three different load combination rules, marked with the letters A, B and C, respectively, are taken into account, one after the other and the guaranteed safety level associated with each of these principles is verified separately for comparative purposes.
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2018, 89, 9; 27-32
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Temperature Distribution in a Steel Beam-to-Column Joint when Exposed to Fire. Part 2: Flange-Plates and Web-Cleats Joint
Autorzy:
Maślak, M.
Suchodoła, M.
Woźniczka, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/104693.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
beam-to-column joint
flange-plates joint
web-cleats joint
temperature distribution
section factor
numerical simulation
Opis:
In the second part of this paper the temperature distribution is analysed for a thermally uninsulated steel beam-to-column flange-plates and web-cleats joint after 15 minutes of its exposure to a fully developed fire. Two types of such a joint are considered separately, firstly the pure steel connection with a beam and a column evenly heated on all four sides and then the analogous one, but with a massive reinforced concrete floor slab lying on the upper beam flange. In the latter case the joint beam is heated only on three sides. In addition, in each of the analysed joint the beams of two sizes are analysed independently for comparative purposes. Those that are made of the bigger I-section have a more slender web, while the smaller ones are more stocky. However, the smaller I-section heats faster than the bigger one because the section factor calculated for it has a greater value. In general, it can be concluded that in all the joints considered by the authors the steel temperature turned out to be much lower than that measured outside these joints. Moreover, a significant difference is observed in the temperature values identified in the beam web and in the beam flanges. Finally, the temperature distribution obtained from a numerical simulation and identified in the selected cross-sections of the joint beam in the case of a joint with adjacent floor slab is referred to the analogous distribution recommended for use in such circumstances in the standard EN 1993-1-2.
Źródło:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2018, 65, 2; 103-114
2300-5130
2300-8903
Pojawia się w:
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fire resistance evaluation for a steel hall transverse frame depending on the simplification degree of the computational model applied
Ocena odporności ogniowej ramy poprzecznej hali stalowej w zależności od stopnia uproszczenia zastosowanego modelu obliczeniowego
Autorzy:
Maślak, Mariusz
Pazdanowski, Michał
Suchodoła, Maciej
Woźniczka, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174094.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Opis:
It is presented in detail how the selection of a structural model describing the behaviour of a steel hall transverse frame when subject to fire exposure in a more or less complex way may affect the fire resistance evaluation for such a frame. In the examples compiled in this paper the same typical one-aisle and single-story steel hall is subjected to simulated fire action, each time following the same fire development scenario. A resultant fire resistance is identified individually in each case, using various computational models, on an appropriate static equilibrium path obtained numerically. The resulting estimates vary, not only in the quantitative sense, but also in terms of their qualitative interpretation. It is shown that the greater the simplification of the model used, the more overstated the estimated fire resistance is in relation to its real value. Such an overestimation seems to be dangerous to the user, as it gives him an illusory but formally unjustified sense of the guaranteed safety level.
Pokazano jak dobór schematu statycznego pojedynczej ramy poprzecznej typowego ustroju nośnego hali stalowej determinuje uzyskaną z obliczeń dla tej ramy wartość poszukiwanej odporności ogniowej. Odporność tę interpretuje się z reguły jako czas przez który badana rama w warunkach ekspozycji pożarowej zachowuje zdolność do bezpiecznego przenoszenia przyłożonych do niej obciążeń. W celach porównawczych, dla tego samego scenariusza rozwoju pożaru, odpowiadającego standardowym warunkom nagrzewania, i dla tej samej ramy, rozpatrzono odpowiadające sobie rozmaite modele obliczeniowe o różnym stopniu złożoności. Reprezentatywną miarą odporności na oddziaływanie monotonicznie narastającej w czasie pożaru temperatury elementów stalowych było w każdym z rozpatrywanych przypadków wyczerpanie możliwości efektywnego przenoszenia obciążeń, identyfikowane na ścieżce równowagi statycznej. Zestawienie i porównanie uzyskanych wyników doprowadziło do konstatacji, że im większy stopień uproszczenia zastosowanego modelu obliczeniowego tym bardziej zawyżone otrzymane na jego podstawie oszacowanie poszukiwanej odporności, przeszacowujące realnie gwarantowany użytkownikowi poziom bezpieczeństwa. Wykazano, że znaczący wpływ na finalny wynik analizy może mieć formalne uwzględnienie w zastosowanym modelu obliczeniowym mimośrodów wynikających ze sposobu oparcia płatwi na ryglu, co na ogół nie jest dostrzegane. Generują one bowiem dodatkowy moment skręcający, który w sytuacji zmniejszonej wskutek oddziaływania temperatury pożarowej sztywności rygla może przyspieszać jego utratę stateczności. Szczególne znaczenie dla wynikowej odporności ogniowej analizowanej ramy ma również zachowanie się w pożarze płatwi dachowych usztywniających rygiel. Płatwie te, z uwagi na mniejszy przekrój, nagrzewają się bowiem znacznie szybciej niż rygiel i słupy ramy poprzecznej. Stosunkowo wcześnie zatem, przy monotonicznym wzroście temperatury, przestają efektywnie podtrzymywać ten rygiel, w efekcie czego narastanie jego ugięcia, często decydujące o nośności ramy, nie jest już w żaden sposób hamowane. W rozważanych modelach formalnych pominięto wpływ potencjalnie możliwych imperfekcji geometrycznych, zarówno tych o charakterze globalnym jak i tych lokalnych. W prowadzonej przez autorów analizie nie wydaje się on bowiem mieć istotnego znaczenia. Nie uwzględniono również faktu narastania wraz z rozwojem pożaru podatności węzłów.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2022, 68, 4; 219--235
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Remaining service time prediction for corroded shell of a steel tank used for liquid petroleum fuels storage
Autorzy:
Maslak, Mariusz
Pazdanowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27323679.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
steel tank
corrosion
durability prediction
remaining service time
time to failure
zbiornik stalowy
korozja
przewidywanie trwałości
czas do awarii
czas obsługi pozostały
Opis:
A numerical example allowing for effective forecasting of the remaining service time for corroded steel shell of a tank used to store liquid petroleum fuels is presented. This time is interpreted here as a period of time counted from the moment of an obligatory tank shell inspection to the moment of the anticipated shell failure understood as the loss of the capacity to safely resist the loads applied to it. Reaching the limit value of failure probability, i.e. the highest probability of failure acceptable to the tank user, is in this approach a determinant of such failure. The detailed considerations pertain to a typical on-the-ground storage tank equipped with a floating roof, located in one of fuel depots in the south of Poland. The forecast has been prepared based on measurements of the random thickness of tank shell weakened by corrosion and measured after 27 years of service time. In the recommended analysis fully probabilistic computational procedures have been applied. This led to a more credible and less conservative service time assessment than the one usually determined via the traditional standard approach. For comparative purposes qualitatively different but formally corresponding safety measures have been applied to describe the obtained results.
Źródło:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2023, 4; 105--127
2450-1859
2450-8721
Pojawia się w:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Programowanie liniowe jako technika obliczeniowa użyteczna w szacowaniu odporności ogniowej stalowej ramowej konstrukcji nośnej
Linear Programming as a Computational Procedure Useful in the Fire Resistance Evaluation of a Steel Loadbearing Frame Structure
Autorzy:
Maślak, M.
Tkaczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/372850.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Tematy:
stalowa ramowa konstrukcja nośna
pożar
odporność ogniowa
temperatura krytyczna
programowanie liniowe
steel frame load bearing structure
fire
fire resistance
critical temperature
linear programming
Opis:
Cel: Przedstawiono i przedyskutowano oryginalną procedurę szacowania odporności ogniowej stalowego ramowego ustroju nośnego opartą na zastosowaniu metodyki programowania liniowego. Tego typu podejście wymaga dokonania linearyzacji zarówno klasycznych warunków równowagi, jak i warunku opisującego uplastycznienie krytycznego przekroju poprzecznego w elemencie stalowym miarodajnym do oceny nośności badanej ramy. Przekroje wybrane do analizy odpowiadają lokalizacji aktywujących się w pożarze przegubów plastycznych. Metody: Miarą poszukiwanej odporności jest określona dla całej ramy temperatura krytyczna odpowiadająca osiągnięciu przez badany ustrój stanu granicznego nośności ogniowej. Stan ten identyfikowany jest z realizacją tego spośród potencjalnie możliwych mechanizmów czysto plastycznego zniszczenia ramy, który odpowiada najniższej możliwej wartości temperatury aktywacji. Taka specyfikacja wymaga akceptacji założenia, że przez cały czas trwania pożaru prognozowanego dla analizowanego ustroju nośnego wszystkie elementy tego ustroju będą efektywnie stężone. Dzięki temu nie występuje ryzyko jego wcześniejszego zniszczenia przez globalną lub lokalną formę utraty stateczności. Wyniki: Pokazano sposób ogólnego formułowania problemu oraz specyfikacji funkcji celu, a także zasady budowy nierówności definiujących miarodajne ograniczenia. Uwzględniono przy tym interakcję momentu zginającego i siły podłużnej. Algorytm postępowania zilustrowano na załączonym przykładzie numerycznym. Uzyskane z rekomendowanych w pracy obliczeń oszacowanie temperatury krytycznej badanej ramy odniesiono do odpowiadającego mu wyniku alternatywnej analizy, przeprowadzonej w celach porównawczych, opartej na zastosowaniu klasycznego kinematycznego podejścia do teorii nośności granicznej. Wnioski: Zaproponowane podejście obliczeniowe w opinii autorów artykułu jest bardziej uniwersalne w stosunku do możliwych procedur alternatywnych, rekomendowanych we wcześniejszych pracach. Pozwala bowiem na jednoznaczne i czytelne w interpretacji oszacowanie odporności ogniowej także w przypadku ram o złożonej geometrii i rozbudowanym schemacie obciążenia. W świetle założeń modelu formalnego, przytoczonych i szczegółowo dyskutowanych w tekście, uzasadnione może być również twierdzenie o znacząco większej wiarygodności uzyskanych w ten sposób oszacowań temperatury krytycznej analizowanej ramy w porównaniu do oszacowań otrzymanych w sposób konwencjonalny.
Aim: A new original procedure which can be applied to evaluate the fire resistance of a steel frame, based on the linear programming approach, is presented and discussed in this article. Such a computational technique requires the linearisation of both the classical equilibrium conditions and a condition describing the yield of a critical cross-section relating to the structural member conclusive in assessing the frame resistance. The sections selected for the analysis correspond to the location of the plastic hinges forming as a consequence of fire exposure. Methods: The critical temperature, determined for the whole structure, and associated with the structure reaching its fire resistance limit state, is considered to represent the measure of such a fire resistance. This critical temperature corresponds to the realisation of such a potentially possible purely plastic failure mechanism that is bound to the lowest possible formation temperature. Such a specification requires the assumption that throughout the duration of the fire foreseen for the considered bearing structure, all the components of this system will be effectively braced, so that there is no risk of their earlier failure by local or global loss of stability. Results: The general problem formulation approach, the formulation of the objective function, and the rules governing the development of inequalities defining the representative constraints, are presented in detail. The interaction between the longitudinal force and the bending moment is taken into account as well. The obtained results are illustrated by the numerical example. The estimate resulting from the calculation recommended in this article is related to the corresponding one based on the use of the kinematical approach to the theory of plasticity. Conclusions: The proposed computational approach seems to be more universal in relation to the possible alternative procedures recommended by the authors of this study in their earlier works. It facilitates an unambiguous and clearly interpretable estimate of the steel frame fire resistance also sought in the case of the frame with complex geometry and a complicated load arrangement. In the light of the assumptions of a formal model discussed in detail in this article, the conclusion can also be made that the reliability of the estimates so obtained is significantly greater in comparison to the corresponding results calculated conventionally.
Źródło:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2016, 44, 4; 99-120
1895-8443
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miarodajna gęstość obciążenia ogniowego strefy pożarowej – wartość nominalna z pojedynczej inwentaryzacji czy raczej statystycznie uzasadniona wartość charakterystyczna
Authoritative Fire Load Density Value at a Building Compartment – Nominal Value Taken From a Single Inventory or, Alternatively, a Characteristic Value Statistically Deduced
Autorzy:
Maślak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/373375.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Tematy:
pożar
obciążenie ogniowe
gęstość
inwentaryzacja
wartość charakterystyczna
kwantyl
prawdopodobieństwo
ryzyko
fire
fire load
density
inventory
characteristic value
quantile
probability
risk
Opis:
Cel: Przedstawiono dwa alternatywne podejścia do specyfikacji miarodajnej wartości gęstości obciążenia ogniowego strefy pożarowej. Gęstość ta zależy od nagromadzonych w rozpatrywanej strefie materiałów palnych i determinuje intensywność pożaru, który w tej strefie może rozgorzeć. Za miarodajną uznaje się wartość reprezentatywną dla założonego charakteru użytkowania strefy. Decyduje ona o prognozie poziomu bezpieczeństwa w pożarze, w tym w szczególności o ryzyku zniszczenia mieszczącej się w badanej strefie konstrukcji nośnej. Metody: Oszacowanie miarodajnej gęstości obciążenia ogniowego odniesionej do konkretnej strefy pożarowej będzie wiarygodne tylko wtedy, jeśli dokona się go na podstawie specjalistycznej i zindywidualizowanej inwentaryzacji zgromadzonych w tej strefie materiałów palnych. Miarą poszukiwanej wartości będzie w takim przypadku wartość nominalna uzyskana bezpośrednio z pomiarów. Wartość tę trzeba jednak powiązać jednoznacznie nie tylko z samą badaną strefą, ale i z chwilą przeprowadzenia obserwacji. Z tego względu bardziej uniwersalną miarą wydaje się być wartość charakterystyczna, wyliczona jako odpowiedni kwantyl rozkładu prawdopodobieństwa gęstości traktowanej jako zmienna losowa. Tego typu postępowanie uwzględnia zmienność statystyczną wartości gęstości zinwentaryzowanych w strefach o podobnym sposobie użytkowania. Uzyskaną wartość interpretuje się zatem jako miarodajną dla strefy pożarowej określonego typu, nie zaś jako tę kojarzoną ze strefą badaną w konkretnym budynku. Wyniki: Omówiono metody prowadzenia inwentaryzacji, sposób interpretacji uzyskanych wyników oraz ograniczenia wpływające na malejącą z czasem wiarygodność oszacowania wyznaczonego w sposób bezpośredni. Rozważania te skonfrontowano z procedurą obliczeń probabilistycznych, prowadzącą do specyfikacji statystycznie uzasadnionej wartości charakterystycznej losowej gęstości, reprezentatywnej dla stref pożarowych o podobnym sposobie użytkowania. Wnioski: Tradycyjny sposób postępowania oparty na zindywidualizowanej inwentaryzacji pojedynczej strefy pożarowej wydaje się żmudny i mało praktyczny. Każda zmiana sposobu użytkowania strefy, a nawet samo tylko uzupełnienie zgromadzonych w niej materiałów palnych, prowadzi do zakwestionowania wiarygodności wyliczonego wcześniej oszacowania. Z tego względu w pracy rekomenduje się zastosowanie podejścia opartego na obliczeniach probabilistycznych, bardziej uniwersalnego i dającego wyniki o zweryfikowanej wiarygodności.
Aim: To identify two alternative approaches for the specification of a reliable value, which describes fire load density in building compartments. Such density depends on the accumulation of combustible materials in an area under consideration and determines the intensity of a fire, which may flare up at the facility. A reliable value is recognised as one representing the accepted nature of utilization for given premises. It determines the estimated level of safety during a fire incident, specifically in connection with the risk of destruction of load bearing structures. Methods: Estimation of an authoritative fire load density measure applicable to a given facility is credible only if it is carried out on the basis of a specialist and individual inventory of flammable materials accumulated within. The magnitude of the sought value will, in such a case, be the nominal value obtained from direct measurements. However, this value must be unambiguously connected, not only with the facility under examination, but also linked to the time of the performed observation. For this reason a more universal measure may be a characteristic value calculated as an appropriate quantile of a probability distribution for random fire load density. Such an approach takes into account statistical changes in density values inventoried in facilities with similar utilisation. Identified values are interpreted as authoritative for a specified fire zone type and not as one associated with a zone studied in the specific building. Results: Examined methods used for the conduct of inventory, interpretation approach for derived results and limitations, which over time decrease the credibility of estimates determined by direct intervention. These reflections were confronted with probabilistic calculation methods, which lead to statistical specification of characteristic values of random fire load density, which were representative for facilities with a similar utilisation pattern. Conclusions: The conventional procedure, based on an individualized inventory for discrete premises appears arduous and impractical. Each change in the use of such a facility or a simple addition of combustible materials stored inside the premises, leads to questions about the credibility of previously calculated estimates. For this reason, the study recommends an application of a more universal approach, based on probabilistic calculations, which provides credible results.
Źródło:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2016, 44, 4; 121-129
1895-8443
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Użyteczność modelu obliczeniowego pojedynczej ramy poprzecznej w szacowaniu odporności ogniowej hali stalowej
The Usability of a Computational Model of a Single Transverse Frame in the Fire Resistance Assessment of an Entire Steel Hall
Autorzy:
Maślak, M.
Tkaczyk, A.
Woźniczka, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/373628.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Tematy:
hala stalowa
odporność ogniowa
rama poprzeczna
model obliczeniowy
podejście Merchanta-Rankine’a
nośność sprężysta
nośność plastyczna
temperatura krytyczna
steel hall
fire resistance
transverse frame
computational model
Rankine-Merchant approach
purely elastic resistance
purely plastic resistance
critical temperature
Opis:
Cel: Celem zaprezentowanych rozważań jest wypracowanie miarodajnej odpowiedzi na pytanie o wiarygodność stosowania modelu obliczeniowego pojedynczej ramy poprzecznej wyizolowanej ze złożonego ustroju nośnego hali stalowej w ocenie odporności ogniowej tej hali. Badanie zachowania się w pożarze pojedynczej ramy poprzecznej poprzez weryfikację kolejnych potencjalnie możliwych form jej zniszczenia umożliwia specyfikację poszukiwanej odporności interpretowanej jako określona dla tej ramy temperatura krytyczna, niezależna od przyjętego scenariusza rozwoju pożaru. Temperatura ta kojarzona jest jednoznacznie z osiągnięciem przez ustrój nośny analizowanej ramy stanu granicznego nośności ogniowej. Metody: Do specyfikacji temperatury krytycznej wybranej ramy proponuje się procedurę obliczeniową opartą na uogólnionej na przypadek pożaru formule Merchanta-Rankine’a. Kwantyfikuje ona miarodajną nośność badanej ramy poprzez interakcję odpowiednich nośności skojarzonych z czysto sprężystą i czysto plastyczną formą jej zniszczenia. Opisano ograniczenia wybranej przez autorów metody oceny wynikające z konieczności akceptacji wielu upraszczających założeń formalnych. Pokazano również, jak na otrzymane rezultaty wpływa stopień złożoności zastosowanego modelu obliczeniowego. Wyniki: Weryfikację i walidację proponowanej w artykule procedury obliczeniowej przeprowadzono porównując przemieszczenia wybranych węzłów ramy poprzecznej hali stalowej analizowanej dla warunków pożaru. Chodziło o sprawdzenie, jakiego typu i jak duże rozbieżności wynikają z zastosowania uproszczonego modelu dwuwymiarowego pojedynczej ramy w stosunku do wyników otrzymanych z analizy pełnego trójwymiarowego modelu ustroju nośnego całej hali. Wnioski: Wykazano, że uproszczony model obliczeniowy pojedynczej ramy poprzecznej hali stalowej jest wystarczająco wiarygodny w przypadku, gdy o odporności ogniowej tej ramy decyduje pierwsza faza pożaru, gdy nie ma jeszcze znaczącego przyrostu prędkości deformacji elementów nośnych. Jeżeli jednak badana rama zapewnia bezpieczne przenoszenie przyłożonych do niej obciążeń także wtedy, gdy mamy do czynienia z dużymi deformacjami i znacznym osłabieniem elementów decydujących o nośności ramy, to oszacowanie prognozowanej odporności na podstawie modelu ograniczonego do pojedynczej ramy poprzecznej może być nazbyt optymistyczne. Nie uwzględnia bowiem przyspieszania ugięcia rygla przez ogrzane w pożarze płatwie dachowe rozciągane osiowo wskutek tak zwanego efektu cięgna.
Aim: The aim of these considerations is to achieve a reliable answer to the question about the credibility of the use of a simple computational model with a single transverse frame isolated from a complex load-bearing structure of an entire steel hall in the fire resistance-evaluation of such a hall. The study of the behaviour of a simple transverse frame under fire conditions through checking all its potential failure modes allows to specify the required fire resistance which can be interpreted as the critical temperature set especially for this frame and being independent of the fire scenario adopted for the analysis. This temperature is unequivocally associated with the reaching by the frame load-bearing structure of the fire-resistance limit state. Methods: The classical Rankine-Merchant formula generalised to the fire case is proposed to be used in the specification of the critical temperature for the transverse frame selected for the analysis. It quantifies the reliable bearing capacity of the tested frame through the interaction of the appropriate capacities associated with purely elastic and purely plastic failure modes. The limitations of the assessment method recommended by the authors are described in detail, resulting from the need for the acceptance of many formal assumptions simplifying the analysis. The impact of the complexity of the formal model adopted for the assessed frame fire-resistance evaluation on the obtained results is also verified. Results: Both the verification and the validation of the computational procedure proposed by the authors in this article were performed by comparing the displacements of the selected nodes in the transverse frame analysed for fire conditions. The idea was to check what type of differences are obtained through the use of a simplified two-dimensional computational model of a single frame in relation to the corresponding results obtained when a complex three-dimensional model of the entire hall is considered, and how big they are. Conclusions: It has been shown that the simplified computational model of a single transverse frame selected from the entire steel hall seems to be sufficiently reliable in the case in which fire resistance of such a frame is determined by the first phase of this fire, when the deformation rate of all bearing members is not yet significantly increased. However, if the tested frame also ensures the safe transfer of all loads applied to it when we are dealing with large deformations and large weakening of the members determining the real capacity of such a frame then the assessment of the predicted fire resistance obtained on the basis of the model limited to the analysis of only a single transverse frame might prove to be too optimistic. It does not account for the acceleration of the deflection of the frame beam due to the action of the heated purlins being in tension as a consequence of the so called catenary effect.
Źródło:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2017, 45, 1; 52-67
1895-8443
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numerically Simulated Structural Response of a Bearing Steel Frame with Joints of Varying Stiffness to Fully Developed Fire Conditions
Symulowana numerycznie reakcja na pożar rozwinięty stalowej ramy nośnej z węzłami o różnej sztywności
Autorzy:
Maślak, Mariusz
Woźniczka, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060841.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Tematy:
steel frame
fire
temperature
joint susceptibility
displacement
redistribution of internal forces
rama stalowa
pożar
temperatura
podatność węzłów
przemieszczenie
redystrybucja sił wewnętrznych
Opis:
Aim: This paper examines the responses of load-bearing steel frames to direct fire exposure and the associated impact of the monotonically increasing temperature of its components. For comparative purposes, the authors analysed in detail specific frames with beam-to-column joints differing in rigidity. Depending on whether there are stiffening ribs present and, if so, on where they are located, the fire resistance of the considered structural component is determined by the actual damage patterns. These can be manifested as local instability in the column web or as damage to the column flange or beam flange. The design of the joint is also one of the factors determining the redistribution of internal forces generated in the frame components when subjected to fire conditions. Methods: The authors identified, discussed and compared the dependencies determining the relationships between the temperature of the frame components, and the bending moments and axial forces induced in these components during a fire. These relationships were identified through a detailed analysis of a numerical example, in which the fire behaviour of three similar steel frames, differing in terms of their beam-to-column joint rigidity, was examined. In the first analysed case, a joint without any ribbing was examined, in the second case, a joint with horizontal ribs, and in the third case, a joint with horizontal and diagonal ribs. The relationships listed above are accompanied by corresponding the relationships specifying the dependencies between steel temperature and frame beam deflection. In addition, the analysis considers flexible supports with different rigidity to model the resistance of the columns to horizontal joint displacement. Results: It has been shown that the analysed types of the examined frame exhibit substantial differences in their predicted structural responses if the joints used in them and exposed to fire differ in rigidity. The identification of these differences and their qualitative and quantitative description constitute the main objective of this work. Conclusions: Frame behaviour under fire conditions is determined not only by frame geometry and the size of its structural members, designed to be able to fully bear their respective loads, but also, to the same extent, by the susceptibility to deformation of the bearing structure itself and the joints connecting the component structural members.
Cel: W artykule autorzy analizowali sposób reakcji stalowej ramy nośnej na bezpośrednią ekspozycję ogniową oraz towarzyszący jej monotoniczny wzrost temperatury elementów badanej ramy. W celach porównawczych rozpatrzono ramy z węzłami typu rygiel – słup o różnym stopniu podatności. W zależności od tego, czy węzeł jest użebrowany i jak ewentualne żebra są rozmieszczone, o odporności ogniowej badanego ustroju nośnego decyduje inny sposób zniszczenia. Może to być zarówno lokalna utrata stateczności środnika słupa, jak i zniszczenie pasa rygla lub pasa słupa. Sposób konstrukcji węzła determinuje również schemat redystrybucji sił wewnętrznych generowanych w warunkach pożaru w elementach ramy. Metody: W pracy zidentyfikowano i porównano odpowiednie zależności specyfikujące relacje pomiędzy temperaturą elementów ramy a indukowanymi w tych elementach momentem zginającym i siłami osiowymi. Zależności te uzyskano po szczegółowej analizie przykładu numerycznego, w którym badano zachowanie w warunkach pożaru trzech odpowiadających sobie ram stalowych, przy czym w każdej z tych ram zastosowano węzły o innej sztywności. W pierwszym przypadku były to węzły z nieużebrowanym środnikiem, w drugim – ze środnikiem użebrowanym jedynie przez wykorzystanie żeber poziomych, w trzecim natomiast – węzły z żebrami poziomymi i żebrem ukośnym. W analizie dodatkowo zróżnicowano sztywność podparcia sprężystego modelującego podatność słupów ramy na poziome przemieszczenie węzłów. Wyniki: Uzyskane wyniki potwierdziły oczekiwany wniosek: w początkowej fazie pożaru w ryglach ramy dominuje ściskanie, co przekłada się na rozpychanie węzłów. Ze wzrostem temperatury elementów coraz większego znaczenia nabiera jednak wpływ narastającego ugięcia rygla, co w efekcie generuje postępujący zanik osiowej siły ściskającej. To z kolei powoduje ściąganie węzłów ramy do jej wnętrza. Tego typu ogólny schemat zachowania się ramy w pożarze ma jednak zasadniczo różny przebieg, jeśli tylko węzły ramy wykazują różną sztywność. Specyfikacja tych różnic oraz ich jakościowy i ilościowy opis są podstawowym celem prezentowanej pracy. Wnioski: Zachowanie się w pożarze rozwiniętym stalowej ramy nośnej warunkowane jest przez jej geometrię oraz rozmiary kształtujących ją elementów konstrukcyjnych o przekrojach zaprojektowanych tak, aby elementy te były zdolne do przenoszenia przyłożonych do nich obciążeń. W równym stopniu istotna jest podatność na deformacje zarówno samego ustroju nośnego, jak i poszczególnych węzłów scalających ten ustrój.
Źródło:
Safety and Fire Technology; 2019, 53, 1; 32--45
2657-8808
2658-0810
Pojawia się w:
Safety and Fire Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ lokalizacji źródła ognia na rozwój pożaru w wielkopowierzchniowym halowym obiekcie handlowym
The Impact of the Fire Source Location on Fire Development in a Large-Space Steel Commercial Building
Autorzy:
Maślak, M.
Woźniczka, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/372699.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Tematy:
hala handlowa
pożar lokalny
rozwój pożaru
warunki wentylacji
temperatura spalin
lokalizacja źródła ognia
steel commercial building
localised fire
fire development
ventilation conditions
fire-plume-gas temperature
fire-source location
Opis:
Cel: Celem prezentowanych rozważań jest pokazanie, że rozwój pożaru w wielkopowierzchniowym obiekcie handlowym może mieć różny przebieg, zależny od tego, w jakiej lokalizacji miała miejsce jego inicjacja. Hale tego typu charakteryzują się zwykle dużą powierzchnią przy stosunkowo małej wysokości, co utrudnia cyrkulację powietrza i odprowadzenie gazów spalinowych. Dodatkowym ograniczeniem tłumiącym swobodny rozwój pożaru jest w tym przypadku mały wskaźnik otworów. Wszystko to sprawia, że pożarem miarodajnym do oceny bezpieczeństwa takich obiektów powinien być raczej pożar zlokalizowany, dla którego nie doszło do rozgorzenia i wyrównania temperatury spalin w całej strefie pożarowej. Metody: W pracy rozważa się rozwój pożaru lokalnego zainicjowanego w trzech alternatywnych lokalizacjach różniących się położeniem źródła ognia i jego odległością od otworów bramowych wentylujących strefę pożarową. Do numerycznego modelowania pożaru wykorzystano program FDS specyfikujący zmieniające się w czasie przestrzenne mapy temperatury spalin na podstawie uogólnionych równań dynamiki płynów ze zmiennymi termodynamicznymi i aerodynamicznymi. Wyniki: Prezentowane wyniki, otrzymane w dotychczasowych badaniach, dotyczą przypadku hali handlowej, w której nie zastosowano wymaganych prawem klap dymowych, instalacji tryskaczowych ani żadnych innych środków czynnej ochrony przed ogniem. W dalszych pracach do modelowania planuje się wprowadzać kolejne elementy formalne, pozwalające na rozeznanie wpływu tego typu zabezpieczeń na rozwój pożaru. Uzyskane profile temperatury gazów spalinowych, skojarzone z kolejnymi rozpatrywanymi lokalizacjami pożaru, w celach porównawczych odniesiono do analogicznych wyników otrzymanych po zastosowaniu różnego typu modeli analitycznych zalecanych do stosowania w profesjonalnej literaturze. Wnioski: Uzyskane rezultaty wydają się potwierdzać konstatację, że modelowanie rozwoju pożaru lokalnego jedynie na podstawie dostępnych modeli analitycznych nie musi prowadzić do wystarczająco wiarygodnych oszacowań prognozowanego bezpieczeństwa zwłaszcza wtedy, gdy rozwój ten zależy od czynników nie branych pod uwagę przy formułowaniu tych modeli. Przykładem tego typu ograniczeń jest sytuacja rozpatrywana w niniejszym artykule, dla której intensywność przewidywanego pożaru zależy od lokalizacji źródła ognia, co w konsekwencji różnicuje realną dostępność tlenu podtrzymującego spalanie.
Aim: The aim of this paper is to show that fire development in a large-space steel commercial building may have a different intensity depending on the location in which the fire originated. Buildings of this type are usually characterised by a large area with a relatively low height, which makes air circulation and fire-gas evacuation difficult. The low value of the opening factor in this case is an additional constraint preventing fire from developing freely. All this makes a localised fire which has not reached a flashover and for which the fire-plume-gas temperature has not become uniform throughout the fire compartment a representative pattern which should be considered to assess the fire safety of such buildings. Methods: This paper investigates the development of a localised fire which originates in three alternative locations differing in the position of the fire source and in the distance to the gate openings which ventilate the fire compartment. The FDS software is used for numerical fire modelling, specifying the time-varying spatial maps of the fire-plume-gas temperature on the basis of the equations taken from the fluid dynamics methodology with thermodynamic and aerodynamic variables. Results: The presented results, obtained hitherto, involve a steel commercial building which has no smoke vents, which are legally required, and sprinkler systems or any other active fire protection solutions. The plan for future works is to include additional formal components for modelling purposes to explore the impact of these safety measures on fire development. The fire-plume-gas temperature profiles associated with the individual fire locations investigated are linked for comparative purposes to the corresponding results yielded by the analytical models recommended by the professional literature. Conclusions: The obtained results seem to support the assertion that the modelling of a localised fire only on the basis of the existing analytical models does not necessarily lead to sufficiently reliable evaluations of the projected safety, particularly when this development depends on the factors which have not been accounted for in such models. An example of such a situation is the case investigated in this article, when the intensity of the anticipated fire depends on the location of the fire source, which involves varying oxygen availability necessary to sustain combustion.
Źródło:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2017, 45, 1; 154-169
1895-8443
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania stali konstrukcyjnej po pożarze w kontekście oceny możliwości jej dalszego użytkowania w elementach nośnych ustrojów budowlanych
Testing of construction steel after a fire to assess the possibility of its continued use in the load-bearing elements of built structures
Autorzy:
Maślak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/163444.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
konstrukcja stalowa
pożar
oddziaływanie termiczne
właściwości mechaniczne
zmiany mikrostrukturalne
ocena przydatności
steel construction
fire exposure
thermal impact
mechanical properties
microstructural changes
usability evaluation
Opis:
W pracy wskazano na potrzebę uzupełnienia typowego zakresu badań eksperckich odnoszonych do właściwości stali konstrukcyjnej po pożarze, co najmniej o analizę jej mikrostruktury, a także o testy twardości i udarności. Są one o tyle istotne, że pozwalają ocenić czy na skutek trwałych zmian strukturalnych po przejściu sekwencji epizodów gwałtownego nagrzewania i stygnięcia, w szczególności ewentualnej rekrystalizacji materiału, wytrącania grafitu, powstawania cementytu kulkowego lub koalescencji faz międzymetalicznych, nie nastąpił znaczący wzrost podatności na kruche pękanie. Cecha ta może dyskwalifikować stal czyniąc ją nieprzydatną do dalszego użytkowania, pomimo braku zaobserwowania wyraźnych deformacji wykonanego z niej elementu konstrukcyjnego.
This article points out the need for the normal range of expert testing regarding the properties of construction steel following a fire to be expanded to include at least analysis of its microstructure, and also tests of hardness and impact resistance. These are important in that they enable assessment of whether, as a result of persistent structural changes following a sequence of episodes of rapid heating and cooling, in particular the possible recrystallization of the material, precipitation of graphite, formation of globular cementite or coalescence of intermetallic phases, there has been a significant increase in susceptibility to brittle cracking. This characteristic may disqualify the steel, making it unsuitable for continued use, in spite of the absence of clearly observable deformation of the structural element made from the steel.
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2012, R. 83, nr 6, 6; 48-51
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ambiguity in determining the critical temperature of a steel sway frame with semi-rigid joints
Niejednoznaczność w wyznaczaniu temperatury krytycznej stalowej ramy przechyłowej z podatnymi węzłami
Autorzy:
Maslak, M.
Pazdanowski, M.
Snela, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1849756.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
odporność ogniowa
rama stalowa
temperatura krytyczna
węzeł sztywny
węzeł półsztywny
węzeł doczołowy
węzeł belka-słup
fire resistance
steel frame
critical temperature
fully rigid joint
semi rigid joint
end plate joint
beam to column joint
Opis:
The problem of uniqueness and representativeness of steel frame fire resistance assessment is considered in this paper. The thesis, that the selection of analysis method determines the result in both qualitative and quantitative terms is given scrutiny. It is also shown, that the differences between computed values may be significant. The selection of an appropriate computational model for an analysis of this type seems to be especially important, as the possible overestimation of the fire resistance determined during computation is equivalent to an unjustified optimism of the user with respect to the safety level warranted. In the considerations presented here the critical temperature determined for the whole bearing structure is considered as the measure of sought resistance. The determined temperature is associated with the bearing structure reaching the bearing capacity limit state subject to fire conditions, treated as accidental design situation. Two alternative computational methods have been applied during calculations: the first one - classical, based on 1st order statics and using the buckling length concept for members of the considered frame, and the second one - taking account of 2nd order phenomena via simple amplification of the horizontal loads applied to the frame. Special attention has been paid to the influence exerted on the final fire resistance of the considered structure by the real joint rigidity, decreasing with increasing temperature of the structural members. The obtained results differ not only in the value of determined temperature but also in the indicated location of the weakest frame component, determining its safety.
W pracy rozważa się problem jednoznaczności i reprezentatywności oszacowania odporności ogniowej ramy stalowej. Weryfikacji poddano tezę, że wybór metody analizy determinuje uzyskany wynik zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym, a różnice pomiędzy wyliczonymi wartościami mogą okazać się znaczące. Dobór miarodajnego modelu obliczeniowego w tego typu analizie wydaje się być szczególnie ważny, bowiem ewentualne przeszacowanie wyznaczonej z obliczeń odporności jest równoznaczne z nieuzasadnionym optymizmem użytkownika budynku co do gwarantowanego mu poziomu bezpieczeństwa. W prezentowanych rozważaniach miarą poszukiwanej odporności jest temperatura krytyczna specyfikowana dla całego ustroju nośnego. Nie zależy ona od prognozowanego scenariusza rozwoju pożaru i z tego względu może zostać uznana za pewnego rodzaju charakterystykę samej konstrukcji. Wyznaczana temperatura kojarzona jest z osiągnięciem przez ustrój nośny stanu granicznego nośności w warunkach pożaru traktowanego jako wyjątkowa sytuacja projektowa. Nie oznacza to jednak natychmiastowej katastrofy badanej konstrukcji ale jedynie sytuację, gdy prawdopodobieństwo tego rodzaju zdarzenia staje się już na tyle duże że nie może być dalej akceptowane. Do szczegółowej analizy wykorzystano dwie alternatywne procedury obliczeń: pierwszą - opartą o klasyczną statykę pierwszego rzędu, z wykorzystaniem koncepcji długości wyboczeniowej elementów badanej ramy, i drugą - uwzględniającą efekty drugiego rzędu przez prostą amplifikację przyłożonego do tej ramy obciążenia poziomego.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2020, 66, 4; 611-632
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielokulturowość a jedność narodowa – problemy społeczne w Malezji na przełomie XX i XXI wieku
Between Multiculturalism and National Unity – Social Problems in Malaysia at the Turn of the 20th and 21st Centuries
Autorzy:
Maślak, Edyta
Popławska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341452.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Malezja
społeczeństwo
Azja
etniczność
ekonomia
edukacja
Malaysia
society
Asia
ethnicity
economy
education
Opis:
Malezja to zróżnicowany kulturowo i etnicznie kraj w Azji Południowo-Wschodniej. Celem niniejszego artykułu jest zbadanie przyczyn oraz wpływu braku spójności i integralności społeczeństwa Malezji na możliwości rozwoju tego kraju, a także sprawdzenie, czy tamtejszy rząd stara się zapobiegać podziałom społecznym. Przedstawiono również podstawowe informacje dotyczące Malezji oraz dokonano analizy wskaźników istotnych w ocenie rozwoju społecznego tego kraju. Na tym tle zaprezentowano wybrane problemy społeczno-ekonomiczne oraz możliwości rozwoju gospodarczego i społecznego Malezji w najbliższych latach. Artykuł opiera się głównie na następujących opracowaniach: Budowa państwa w warunkach wieloetniczności. Przypadek Malezji Ewy Trojnar, Problem nierówności dochodowych i ubóstwo w wieloetnicznym społeczeństwie Malezji Pawła Glinika oraz Sexuality Education in Malaysia: Perceived Issues and Barriers by Professionals, którego autorami są Zahra Fazli Khalaf, Wah Yun Low, Effat Merghati-Khoei, Behzad Ghorbani. Postawiono wnioski, iż Malezja ze względu na swój intensywny rozwój gospodarczy może być dla partnerów i biednych krajów tego regionu Azji wzorem do naśladowania. Niestety, różnice w sytuacji prawnej poszczególnych grup etnicznych i rasowych, dysproporcje ekonomiczne czy brak odpowiedniej jakości kształcenia (nawet edukacji seksualnej) prowadzą do stagnacji społecznej. Rozwiązaniem mogłoby być przyjęcie do realizacji wybranych Celów Zrównoważonego Rozwoju określonych przez Organizację Narodów Zjednoczonych, które ugruntowałyby dalszy rozwój Malezji oraz poprawiły dobrostan jej obywateli. Malezja ma szansę wejść na drogę do stania się liderem w regionie Azji Południowo-Wschodniej, ale wymaga to wielu zmian społecznych, które powinny zostać wprowadzone jak najszybciej.
Malaysia is a culturally and ethnically diverse country in Southeast Asia. The aim of the work is to examine the causes and impact of the lack of cohesion and integrity in Malaysian society, as well as to check whether the local government counteracts divisions among the discussed nation. Basic information about Malaysia and an analysis of indicators relevant to the assessment of the social development of the country in question are also presented. The paper also describes selected socio-economic problems occurring in this country. Opportunities for economic and social development of Malaysia in the coming years were also presented. The text is mainly based on research: Budowa państwa w warunkach wieloetniczności. Przypadek Malezji [State Bilding in Multi-Ethnic Conditions. The Case of Malaysia] by Ewa Trojnar, Problem nierówności dochodowych i ubóstwo w wieloetnicznym społeczeństwie Malezji [The Problem of Income Inequality and Poverty in the Multi-Ethnic Society of Malaysia] by Paweł Glinik and Sexuality Education in Malaysia: Perceived Issues and Barriers by Professionals by Zahra Fazli Khalaf, Wah Yun Low, Effat Merghati-Khoei, Behzad Ghorbani. Conclusions were presented that Malaysia, due to its intensive economic evolution, is perceived as a strong ally in the international arena. It was also noted that the country in question could be a role model for partners and poor countries in this region of Asia. Unfortunately, differences in the legal situation of individual ethnic and racial groups, economic disproportion or lack of quality education (even sex education) lead to social stagnation. The solution may be the implementation of selected Sustainable Development Goals set by the United Nations, which will consolidate the further development of Malaysia and improve the general well-being of citizens. Implementation of these measures may be the way for Malaysia to become a leader in Southeast Asia, but it requires many social changes that should be implemented as soon as possible.
Źródło:
International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal; 2021, 28, 2; 63-77
1641-4233
2300-8695
Pojawia się w:
International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-35 z 35

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies