Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Konstańczak, Stefan." wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Wkład Zbigniewa Jordana w podtrzymywanie kontaktów polskiej filozofii emigracyjnej z filozofią krajową
Zbigniew Jordan’s Contribution to Supporting Contacts Between Polish Émigré Philosophy and Philosophy Developed in Poland
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232828.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Zbigniew Jordan
Polish philosophical tradition
popularization of national philosophy in the world
polskie tradycje filozoficzne
popularyzacja krajowej filozofia i socjologia na świecie
Opis:
Autor prezentuje mało znane fakty z historii polskiej nauki świadczące o tym, że przedstawiciele polskiej emigracji powojennej mieli bardzo dobre rozeznanie o sytuacji w nauce krajowej. W filozofii przykładem tego były kontakty Zbigniewa Jordana (1911–1977) z przedstawicielami filozofii pracującymi w kraju. Jordan przez wiele lat utrzymywał systematyczne kontakty z około czterdziestoma osobami, stanowiącymi elitę polskiej powojennej filozofii i socjologii. Do grona jego znajomych i korespondentów należeli m.in. Jan Łukasiewicz, ks. Józef Pastuszka, Tadeusz Czeżowski, Maria i Stanisław Ossowscy, Tadeusz i Janina Kotarbińscy, Adam Schaff, Leszek Kołakowski, Jan Szczepański, Andrzej Grzegorczyk, a także przedstawiciele polskiej emigracji pracujący na uczelniach zachodnich. Dzięki tym kontaktom potrafił zrealizować naraz dwa cele. Po pierwsze, popularyzował godne upamiętnienia osiągnięcia nauki polskiej, dzięki czemu jego starania zapewniały ścisły związek między nauką krajową a światową. Po drugie, zapewniał historyczna ciągłość nauki polskiej, której nie przerwało nawet wprowadzenie komunistycznych porządków w kraju, które sprowadzały się do próby odrzucenia całej dotychczasowej tradycji. Autor stoi na stanowisku, że nauka stanowi najważniejszą część kultury i z tej racji dokonania Jordana powinny zostać spopularyzowane w całym środowisku nauki w Polsce jako przykład, którym winni kierować się jej młodzi adepci, koncentrujący się wyłącznie na karierze w zagranicznych instytucjach naukowych. 
The author presents little-known facts from the history of Polish science proving that representatives of Polish post-war emigration had a very good understanding of the situation of science in Poland. In philosophy, this situation was exemplified by the contacts of Zbigniew Jordan (1911–1977) with representatives of philosophy active in Poland. For many years, Jordan maintained regular contacts with approx. forty people belonging to the elite of Polish post-war philosophy and sociology. His friends and correspondents included, among others, Jan Łukasiewicz, Rev. Józef Pastuszka, Tadeusz Czeżowski, Maria and Stanisław Ossowski, Tadeusz and Janina Kotarbińscy, Adam Schaff, Leszek Kołakowski, Jan Szczepański, Andrzej Grzegorczyk, as well as Polish emigrants employed at Western universities. Owing to these contacts, he was able to achieve two goals at once. First of all, he popularized the achievements of Polish science worthy of commemoration, thanks to which his efforts ensured a close relationship between national and world science. Secondly, he ensured the historical continuity of Polish science, which was not interrupted even by the introduction of communist orders in the country, that boiled down to an attempt at rejecting the entire previous tradition. The author is of the opinion that science is the most important part of culture and for this reason Jordan's achievements should be popularized throughout the scientific community in Poland, as an example to be followed by its young adepts focusing exclusively on careers in foreign scientific institutions.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 93-113
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiędzy tradycją a filozofią analityczną. Karola Frenkla (1891–1920) droga do etyki naukowej
Between tradition and analytic philosophy. Karl Frenkel’s (1891-1920) path to scientific ethics
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233576.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Karol Frenkel
tradycyjna etyka
filozofia analityczna
szkoła lwowsko-warszawska
etyka niezależna
Karl Frenkel
traditional ethics
analytic philosophy
Lviv-Warsaw School
independent ethics
Opis:
Karol Frenkel za przedmiot swych badań obrał wewnętrzną potrzebę rozliczenia się z tradycją, w której został wychowany. Wypracował oryginalną koncepcję etyki niezależnej. W swojej rozprawie doktorskiej przeanalizował dwa konkurencyjne systemy etyczne sformułowane przez Davida Hume’a oraz Artura Schopenhauera, które doszukiwały się determinant etycznych w sferze afektywnej. Propozycje te okazały się dla niego niezadowalające i dlatego zaproponował własne rozwiązanie, które wyprowadził z przyjętego przez siebie rozumienia pojęcia moralności. Z dzisiejszej perspektywy było to pierwsza w Polsce próba sformułowania koncepcji etyki analitycznej, która – chronologicznie rzecz ujmując – wyprzedzała analogiczne rozwiązania zaproponowane przez Georga Moore’a w Principia ethica.
Karol Frenkel took as the object of his research the inner need to come to terms with the tradition in which he had been brought up. He developed an original conception of independent ethics. In his doctoral thesis, he analysed two competing ethical systems formulated by David Hume and Arthur Schopenhauer, which sought ethical determinants in the affective sphere. These proposals proved unsatisfactory to him, which is why he proposed his own solution, derived from his understanding of the concept of morality. From today’s perspective, it was the first attempt to formulate a concept of analytic ethics, which chronologically speaking preceded the analogous solutions proposed by George Moore in Principia Ethica.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2022, 8: "Filozofia w Galicji III"; 264-283
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o antropogenezę w polskiej filozofii dziewiętnastego wieku
The Controversy over Anthropogenesis in Nineteenth-Century Polish Philosophy
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083952.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Karol Libelt
Stefan Pawlicki
archeologia
teoria ewolucji
antropogeneza
palafity
archaeology
theory of evolution
anthropogenesis
palafittes
Opis:
Artykuł przedstawia dziewiętnastowieczny spór filozoficzny, jaki na temat antropogenezy toczyli ze sobą Karol Libelt i Stefan Pawlicki. Powodem rozpoczęcia sporu były znaleziska archeologiczne na Jeziorze Czeszewskim należącym do posiadłości Libelta. Spór w istocie dotyczył tego, czy chronologia dziejów ludzkości zawarta w Biblii jest możliwa do podważenia, czy też nadal zachowuje swoją aktualność. Stanowisko o nadrzędności świadectw empirycznych reprezentował Libelt, a stanowisko zachowawcze zajął Pawlicki. Tym samym był to w istocie spór dwóch światopoglądów, w którym dla obu polemistów archeologia była tylko narzędziem uzasadniającym własne przekonania. W artykule została omówiona argumentacja, jaką posługiwali się obaj filozofowie, broniąc swych stanowisk, oraz jak interpretowali odkrycia archeologiczne. W konkluzji został oceniony wpływ, jaki ten spór wywarł na samych filozofów oraz na polską naukę.
The article presents the nineteenth-century philosophical dispute between Karol Libelt and Stefan Pawlicki on the subject of anthropogenesis. This was initiated by the archaeological discoveries in Lake Czeszewskie, a part of Libelt’s estate. In fact, the controversy concerned the problem of whether the chronology of human history set out in the Bible could be questioned, or was still relevant. Libelt advocated the overriding importance of empirical evidence, while the conservative position was pursued by Pawlicki. Thus, it was a controversy pitting two worldviews against each other, in which — for both polemicists — archaeology was only a tool to justify their own beliefs. The article discusses the arguments used by both philosophers to defend their positions, and considers how they sought to interpret archaeological discoveries. In conclusion, it assesses the impact that this dispute had both on the philosophers themselves and on Polish science.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2022, 19, 1; 47-71
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie doświadczenia z dwutorowością edukacji etycznej
Polish Experiences with Dual-Track Ethical Education
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231840.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
ethische Bildung
Religion
unabhängige Ethik
ethical education
religion
independent ethics
edukacja etyczna
religia
etyka niezależna
Opis:
Autor omawia historyczne doświadczenia związane z próbami wprowadzania do procesu wychowania dzieci i młodzieży w polskich szkołach alternatywnej wobec religii edukacji etycznej. Realną szansę powodzenia takich prób stwarzała dopiero możliwość wykorzystania w takiej edukacji treści etyki niezależnej sformułowanej przez Tadeusza Kotarbińskiego. Zamiarem autora jest przeanalizowanie problemów, jakie napotykali nauczyciele w okresie tzw. realnego socjalizmu, którzy uważali edukację moralną za nieodłączną część procesu wychowania prowadzonego w szkołach. Na podkreślenie zasługuje zwłaszcza fakt, że mimo niesprzyjających warunków politycznych, kadra nauczycielska dzięki odwołaniu się do przesłania takiej etyki osiągnęła niemałe sukcesy wychowawcze. Autor sądzi, że można również odnaleźć szereg analogii pomiędzy ówczesną sytuacją w sferze edukacji etycznej a współczesnością. Zdaniem autora, warto sięgnąć do tych doświadczeń w celu doskonalenia form tej edukacji we współczesnym systemie oświatowym.
Der Autor bespricht historische Erfahrungen, die mit den Versuchen zusammenhängen, ethische Bildung als Alternative zur Religion in den Prozess der Erziehung von Kindern und Jugendlichen in polnischen Schulen einzuführen. Eine echte Erfolgschance solcher Versuche wurde erst durch die Möglichkeit geschaffen, in einer solchen Ausbildung die Inhalte der von Tadeusz Kotarbiński formulierten unabhängigen Ethik zu nutzen. Die Absicht des Autors ist es, die Probleme zu analysieren, mit denen die Lehrer in der Zeit des sogenannten Realsozialismus konfrontiert waren, die die moralische Erziehung für untrennbaren Bestandteil des in den Schulen durchgeführten Bildungsprozesses hielten. Besonders hervorzuheben ist, dass das Lehrpersonal trotz ungünstiger politischer Bedingungen dank des Verweises auf die Botschaft einer solchen Ethik beachtliche Bildungserfolge erzielt hat. Der Autor glaubt, dass man auch eine Reihe von Analogien zwischen der damaligen Situation im Bereich der ethischen Erziehung und der Gegenwart finden kann. Dem Autor zufolge lohnt es sich, nach diesen Erfahrungen zu greifen, um die Formen dieser Bildung im modernen Bildungssystem zu vervollkommnen.
The author discusses historical experiences related to the attempts to introduce, as an alternative to the teaching of religion, the teaching of ethics to Polish schools. A real chance of success of such attempts was created only by the opportunity to employ the principles of independent ethics formulated by Tadeusz Kotarbiński. It is the author’s intention to analyze the problems encountered by teachers in the period of the so-called “real socialism” who regarded moral education as an inseparable part of the process of education at school. It is especially worth emphasizing that, despite the unfavorable political conditions, the teaching staff achieved considerable educational success by appealing to the message of such ethics. The author believes that a number of analogies can be found between the situation of ethical education at that time and today. According to the author, it is worth drawing on these experiences in order to perfect the form of this education in the contemporary educational system.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 32; 27-51
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dylematy współczesnej edukacji moralnej
The dilemmas of the present moral education
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182443.pdf
Data publikacji:
2020-01-29
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
ethics
religion
moral education
religious upbringing
consumer society
cultural progress
etyka
religia
edukacja moralna
wychowanie religijne
społeczeństwo konsumpcyjne
postęp kulturowy
Opis:
Artykuł dotyczy sytuacji w polskiej oświacie, w której edukacja moralna nie jest prowadzona według jednolitego modelu, lecz realizowana dwutorowo, w postaci fakultatywnych zajęć programowych z religii oraz etyki. W takich uwarunkowaniach zajęcia realizowane w ramach tych przedmiotów stanowią względem siebie konkurencyjną ofertę, choć w swej istocie dotyczą tych samych treści programowych. Autor odróżnia wychowanie moralne od edukacji moralnej, wychodząc z założenia, że takie wychowanie jest realizowane w zasadzie wyłącznie w domu rodzinnym, a zadaniem szkoły jest tylko wzbogacenie umiejętności dokonywania wyborów moralnych przez młode pokolenie. Szkoła nie może zatem ponosić winy za kondycję moralną uczniów, którą kształtuje szeroko rozumiane środowisko domowe.
The article relates to the situation in the Polish education, where moral education is taught as two school subjects: either religious education or ethics. Although the subjects are in direct competition, essentially, they relate to the same curriculum content. The author distinguishes moral upbringing from moral education, by assuming that the upbringing is carried out mainly at home, whereas the school’s aim is to support the skills of making moral choices by the young generation. Therefore, the school cannot be blamed for pupils’ moral condition because it is shaped by the home environment, which is understood in a wide sense here.
Źródło:
Studia z Polityki Publicznej; 2019, 6, 4(24); 99-110
2391-6389
2719-7131
Pojawia się w:
Studia z Polityki Publicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kazimierza Ajdukiewicza lwowskie wykłady z etyki
Kazimierz Ajdukiewiczs Lviv lectures on ethics
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441925.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Kazimierz Ajdukiewicz
analityczna filozofia
szkoła lwowsko-warszawska
wykłady z etyki
Opis:
Kazimierz Ajdukiewicz (1890–1963) znany jest przede wszystkim jako wybitny logik oraz jako jeden z głównych przedstawicieli szkoły lwowsko-warszawskiej. Praktycznie nieznane są natomiast jego dokonania w zakresie etyki. W świetle zachowanych materiałów archiwalnych okazuje się, że problemy etyczne stanowiły także przedmiot jego zainteresowania. Wyrazem tego było jego wystąpienie w Warszawskim Uniwersytecie Powszechnym wygłoszone najprawdopodobniej w 1927 r., w którym wskazał na przyczyny zainteresowania problematyką filozoficzną. Za najważniejszą z nich uznał wtedy potrzebę znalezienia busoli życiowej wskazującej na godziwe drogi osiągania realizowanych celów. Momentem przełomowym dla Ajdukiewicza stał się jednak rok akademicki 1931/32, w którym przejął po przejściu Kazimierza Twardowskiego na emeryturę prowadzenie wykładów z etyki. Wykładał na sposób nowatorski, realizując program etyki analitycznej. Punktem wyjścia dla jego rozważań była próba analizy pojęcia „dobro” zarówno w języku potocznym, jak i języku logiki. Doszedł wówczas do wniosku, że pojęcie to jest stosowane na zasadzie zwyczaju językowego (uzusu) i nie ma własciwie swojego desygnatu. W konsekwencji musiał przyjąć, że jest ono nieanalizowalne. Swoistą kwintesencją etycznych rozważań Ajdukiewicza był natomiast jego wykład „O sprawiedliwości” wygłoszony w 1939 r. na uroczystej akademii poświęconej pierwszej rocznicy śmierci Kazimierza Twardowskiego. Sformułował wówczas formułę sprawiedliwości osadzoną również na uzusie językowym, którą nazwał „zasadą równej miary”. Ajdukiewicz był więc pierwszym w Polsce etykiem analitycznym, a jego dokonania w tym zakresie zasługują na upowszechnienie.
Kazimierz Ajdukiewicz (1890-1963) is known primarily as an outstanding logician and as one of the main representatives of the Lviv-Warsaw school. His achievements in the field of ethics are practically unknown. In the light of the preserved archival materials, it turns out that ethical problems were also the object of his interests. An expression of this was his speech at the Warsaw Public University, which probably took place in 1927, in which he pointed out the reasons for his interest in philosophical issues. For the most important of them, he recognized the need to find a life compass pointing to the right ways to achieve certain goals. The turning point for Ajdukiewicz became the academic year 1931-1932, in which he took over lectures on ethics after Kazimierz Twardowski retired. He conducted his lectures in an innovative way, implementing the program of analytical ethics. The starting point for these considerations was the attempt to analyze the concept of “good” in the ordinary and logical language. He came to the conclusion that this concept is applied on the basis of linguistic custom/usage and in fact does not have any referent. As a result, he had to assume that it was unanalyzable. The essence of Ajdukiewicz's ethical reflections was his lecture “On Justice” presented in 1939 at the celebration devoted to the first anniversary of the death of Kazimierz Twardowski. He then formulated a formula of justice also embedded in the linguistic custom, which he called the “principle of an equal measure”. Ajdukiewicz was thus the first analytical ethicist in Poland, and his achievements in this area deserve to be widely disseminated.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 271-289
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O fenomenie wolności
О феномене свободы
About the Phenomenon of Freedom
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497243.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2018, 18; 240-245
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wbrew pozorom niezależny. Adama Schaffa droga od totalitaryzmu do ekumenicznego socjalizmu
Независимый, вопреки видимости. Путь Адама Шаффа от тоталитаризма к экуменическому социализму
Independent Anyway Philosophical and Ideological Dilemmas of Adam Schaff
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497526.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:
марксизм
идеология
социализм
экуменический гуманизм
marksizm
ideologia
socjalizm
humanizm ekumeniczny
marxsism
ideology
socialism
ecumenical humanism
Opis:
Адам Шафф является одним из наиболее известных философов ХХ века. Идеологическая ангажированность ввела мыслителя в узкий круг лиц, принимавших политические решения, что, в свою очередь, позволило ему оказать огромное влияние на всю польскую науку. Адам Шафф явился отцом институциональных изменений в польской социологии и философии, связанных с попыткой их повсеместной подмены кафедрами исторического материализма. В то же время период этих изменений оказался непродолжительным: уже в 1956 году стал возможен быстрый возврат социологии и философии их прежнего научного статуса. Сама оценка активного участия Адама Шаффа в этом процессе не представляется однозначной, поскольку он, будучи ревностным исполнителем партийных приказов, сумел не только уберечь польские научные учреждения от идеологического доминирования, но также поддержать международные научные контакты. За свою относительную независимость философ заплатил высокую цену, теряя в 1968 году как все руководящие должности, так и влияние на польскую науку. В настоящее время в публикациях по истории польской науки он представлен исключительно в негативном свете в качестве реализатора программы сталинизации польской науки, что фактически деформирует его действительные достижения в послевоенной Польше.
Adam Schaff is one of the best-known Polish philosophers of the 20th century. Due to his ideological commitment, he was also a member of the circle of political decision makers, who had a huge influence on the entire Polish science. His work also included institutional changes in Polish sociology and philosophy related to the attempt to replace them by departments of historical materialism. However, these changes were made to a limited extent, thanks to which in 1956 it was possible to quickly restore the sociology and philosophy to their current scientific status. The very evaluation of Schaff’s activity in this process is not obvious, because apart from the keen implementation of party´s tasks, he was able not only to protect the institutions of Polish science from ideological dominance but also maintain contact with the world science. He paid the highest price for his relative independence, losing all posts and influences in Polish science in 1968. Nowadays, he appears in publications on the history of Polish science almost exclusively in the negative light, as the executor of the Stalinization programme of Polish science, which actually deforms his real achievements in post-war Poland.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2018, 18; 199-226
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Henryka Elzenberga krytyka koncepcji etyki niezależnej Tadeusza Kotarbińskiego
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098447.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Henryk Elzenberg
Tadeusz Kotarbiński
szkoła warszawska
logistyka
etyka
etyka niezależna
religia
Opis:
Henryk Elzenberg już przed II wojną światową był krytycznie nastawiony do sposobu uprawiania nauki realizowanego w Szkole Lwowsko-Warszawskiej. Dawał temu wyraz w swoich publikacjach i publicznych wystąpieniach. Po wojnie jednak stonował swoją krytykę, czemu z pewnością przysłużyły się przyjacielskie relacje z Tadeuszem Czeżowskim, a zwłaszcza zmasowana krytyka całej szkoły prowadzona przez marksistów. Jednak z chwilą opublikowania przez Kotarbińskiego w 1956 r. broszury Sprawy sumienia poczuł się zmuszony do zabrania głosu w tej sprawie. Jego głos musiał być krytyczny, gdyż propozycje Kotarbińskiego podważały jego osobiste przekonania odnośnie sensu uprawiania etyki. Krytyka Henryka Elzenberga dotyczyła zatem nie tylko samej etyki niezależnej, ale i całej filozofii Kotarbińskiego. W Kłopocie z istnieniem znajdujemy krótkie i dosadne stwierdzenie: „Kotarbiński i towarzysze: zbrodnia zamykania dróg przed człowiekiem”. Krytyka poszczególnych założeń etyki niezależnej nigdy jednak za życia Elzenberga nie ujrzała światła dziennego. Zachowała się tylko w materiałach archiwalnych, pozostałych po tym filozofie, oraz w jego korespondencji. Argumentacja, jaką posługiwał się Elzenberg krytykując etykę niezależną, jak się wydaje, w znacznej części zachowała aktualność do dnia dzisiejszego.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 339-354
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiędzy filozofią a ideologią
Between Philosophy and Ideology Disputes on Philosophy in the Post-war Polish Science
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665164.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
szkoła lwowsko-warszawska
ideologia marksistowska
I Kongres Nauki Polskiej
sowietyzacja nauki polskiej
a
Lvov-Warsaw school
Marxist ideology
I Congress of Polish Science
sovietization of Polish science
Opis:
The article presents the situation of Polish philosophy in the post-war period, when there was an attempt to dominate science by Marxists. The culmination of this process happened during the session of the First Congress of Polish Science (29.06-2.07.1951). The Congress had a symbolic meaning for the Polish philosophy because along with the Congress independent philosophical magazines were closed, pre-war professors were dismissed, and also a social scientific movement was liquidated. The state authorities considered philosophy, next to law and history, as disciplines which were essential for the promotion of Marxist ideology. As a result, the pre-war research and didactic professors at universities were replaced by “educated Marxists”, for whom philosophy was only a discipline which served for ideological tasks. For many years it changed the way of practicing philosophy in Poland, the consequences of which can be felt to this day.
Artykuł prezentuje sytuację w polskiej filozofii w okresie powojennym, gdy miała miejsce próba zdominowania nauki przez marksistów. Kulminacja tego procesu przypadła podczas obrad I Kongresu Nauki Polskiej (29.06 - 2.07.1951 r.). Kongres miał znaczenie symboliczne dla filozofii polskiej, gdyż wraz z jego przeprowadzeniem zamknięto niezależne czasopisma filozoficzne, odsunięto od dydaktyki przedwojenną kadrę profesorską, zlikwidowano także społeczny ruch naukowy. Władze państwowe uznały bowiem wówczas filozofię obok prawa i historii, za dyscypliny kluczowe dla propagowania ideologii marksistowskiej. W efekcie przedwojenne kadry naukowo-dydaktyczne w uczelniach wyższych zostały zastąpione przez „wykształconych marksistów”, dla których filozofia była tylko dyscypliną usługową wypełniającą zadania ideologiczne. Na wiele lat zmieniło to sposób uprawianiu filozofii w Polsce, czego konsekwencje odczuwa się po dzień dzisiejszy.
Źródło:
Folia Philosophica; 2017, 38
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doskonałość jako problem moralny w pracach Władysława Tatarkiewicza
Совершенство как нравственная проблема в работах Владислава Татаркевича
Perfection as a Moral Problem in the Works of Władysław Tatarkiewicz
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497472.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:
perfekcjonizm
doskonałość moralna
samodoskonalenie się
перфекционизм
нравственное совершенство
самосовершенствование
perfectionism
moral perfection
self-perfecting
Opis:
Основой для размышлений стала работа Владислава Татаркевича «О совершенстве». Автор занялся проблематикой нравственного совершенства, которая в философии встречается в двух вариантах: или как качество человека, который достиг максимального уровня возможностей, или как цель, к которой человек должен стремиться. Первая позиция ссылается на философию Аристотеля, а вторая – на философию Платона. В каждом из вариантов путь к совершенству является результатом индивидуального усилия, отсюда мотивация, склоняющая к нему, часто называется перфекционизмом. Однако, многие философы уверены, что достичь индивидуального совершенства невозможно из-за внешнего противоречия, которое возникает при такого типа усилиях. В статье также представлен обзор концепций совершенства сформулированных в прошлом в философии. В завершении автор указывает на пользу, которую получают конкрет-ные люди от собственного совершенства.
The basis of deliberations is the work by Władysław Tatarkiewicz: On Perfection. The author studied a problem of moral perfection which in philosophy is treated in both ways: as a personality trait of a man that has achieved a maximum level of moral ability or as a goal to which a man should head for. First standpoint refers to Aristotle's philosophy, the second to Plato's. In both cases the way to perfection is a result of an individual effort hence motivations inducing to it are often called perfectionism. Many philosophers point out that reaching individual perfection is impossible due to inner contradictions coming out in this kind of activity. The article also reviews other conceptions of perfection set up in philosophy in the past. In summary the author points at the benefits which people attain by self-perfecting.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2016, 16; 157-176
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityczny wymiar kryzysu ekologicznego
The Political Dimension of the Ecological Crisis
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470498.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
etyka środowiska
ochrona środowiska naturalnego
polityka środowiskowa
kryzys ekologiczny
społeczne ruchy ekologiczne
ethics of environment
environmental protection
environmental politics
ecological crisis
social ecological movements
Opis:
A visible lowering of the level of social sensitivity to ecological problems will be a starting point for the considerations in this article. The author associates such a status quo with the activity of political powers for which solving ecological problems brings only costs and, quite often, compromises the interests of institutions sponsoring politicians. Owing to the influence of the media, social activity is steered by the authority elites mainly in the spheres easy to control. Ordinary citizens concerned about the state of the surrounding environment do not make the decisions of how to deal with the issues of ecological dangers; rather the process is dominated by political and economic lobbies. Immediate economic goals have completely overshadowed the concern about the future of our planet up to now. Therefore, in the conclusion, the author claims that new ideas and impulse are needed today to activate a disorientated society. And this impulse should emerge from environmental ethics.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2016, 14, 1; 151-164
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religia a ekologia
Религия и экология
Religion and Ecology
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497708.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2016, 16; 375-379
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samotność z perspektywy nieśmiertelności.Refleksje Henryka Elzenberga
Solitude of the prerpective of immoratality. Reflections of Henryk Elzenberg
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048342.pdf
Data publikacji:
2015-07-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Henryk Elzenberg
death
immortality
solitude
spirit aristocracy
śmierć
nieśmiertelność
samotność
arystokracja ducha
Opis:
The starting point for the considerations are three versions of the text of Henryk Elzenberg, kept in manuscripts, and not published until now, devoted to “meditations” over the possibility of reaching immortality in earthly life. The author, on the basis of their analysis and other statements on immortality, presents Elzenberg’s attitude towards solitude, to which people who do not follow the main social stream and are able to retain autonomy of their views independently of outer conditions are all doomed. To indicate such kind of people Elzenberg has introduced the category of “spirit aristocracy”. This category is indispensable for existing of every society. And both scientists and artists are classified to it. They reach immortality, but it is conditioned, because during their lives nobody will get to know if it is worth to make a sacrifice of their own solitude. According to the author, Elzenberg’s life may be set as an example of such a solitary spirit aristocracy.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2015, 12; 169-183
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stefana Pawlickiego (1839–1916) pierwsze polskie przekłady Medytacji o pierwszej filozofii oraz Rozprawy o metodzie
The First Polish Translations of Descartes’ Meditations and Discourse on the Method by Stefan Pawlicki (1839-1916)
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423115.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Stefan Pawlicki
Descartes
Discourse on the method
Meditations
polish translations
Kartezjusz
Rozprawa o metodzie
Medytacje
polskie przekłady
Opis:
This paper is based on the materials found in the Jagiellonian Library – unpublished manuscripts of Pawlicki’s translations of two works by Descartes. The starting point for the analyses is a short outline of the history of the reception of the French philosopher’s works in Poland. The author also draws comparisons between Pawlicki’s translations and translations of Discourse on the method which are well embedded in the Polish philosophical tradition by Wojciech Dobrzycki (1878) and Tadeusz Boy-Żeleński (1918), as well as Pawlicki’s translation of Meditations with translations of Ignacy Karol Dworzaczek (1885) and Maria Ajdukiewiczowa (1948). Pawlicki worked on his translations between Romanticism and Positivism, when Descartes’ works were in general negatively received. The comparison of these translations and comments on them found in later translations done by Wiktor Wąsik in so called “critical” period will allow one to grasp some developing tendencies in Polish philosophy of the 19th century. This paper will also fill in the gap in the history of Polish philosophy concerning the reception of Descartes’ philosophy in 19th-century Poland.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 315-333
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies