Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kizik, Edmund" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Gadał jak Niemiec z Polakiem w XVI-XVIII wieku
Autorzy:
Kizik, Edmund (1960- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 6, s. 26-29
Data publikacji:
2021
Tematy:
Język polski
Język niemiecki
Niemcy (naród)
Polacy
Stosunki etniczne
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu są badania nad językami polskim i niemieckim, którymi posługiwano się na terenach etnicznie i kulturowo przejściowych pomiędzy Niemcami a Polską, takimi jak Prusy Królewskie na czele z Gdańskiem, Śląsk lub zachodnia Wielkopolska. Badania te miały bardzo często charakter konfrontacyjny, a celem było akcentowanie wagi języka polskiego i pomniejszanie roli niemczyzny w celu uzasadnienia przynależności państwowej lub narodowej danych ziem do Polski. Z kolei badacze niemieccy starali się dowodzić zaniku lub znikomego znaczenia polszczyzny na tych terenach, uwypuklając znaczenie języka niemieckiego. Jednak języków uczono się, przebywając w środowiskach wielojęzycznych, często wysyłano do siebie dzieci (10-12 latki) nawet na całe lata do zaprzyjaźnionych rodzin w Polsce i na odwrót. Wydawano słowniki i rozmówki polsko-niemieckie. Od końca XVI do XVIII wieku wydano co najmniej 27 podręczników, a to miasta pruskie (Gdańsk, Królewiec, też Toruń i Elbląg) były najważniejszymi ośrodkami nauczania języka polskiego jako obcego.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Badania nad historią pietyzmu na przełomie XVII i XVIII wieku. Uwagi w związku z monografią Liliany Lewandowskiej
Research on the History of Pietism in the Late Seventeenth and Early Eighteenth Centuries. Comments on the Monograph by Liliana Lewandowska
Autorzy:
Kizik, Edmund
Ptaszyński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763583.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
luteranizm
pietyzm
Filip Jakub Spener
Samuel Schelwig
Gdańsk
Lutheranism
pietism
Opis:
Artykuł jest polemiką z analizą sporów wokół pietyzmu w Gdańsku przedstawioną przez Lilianę Lewandowską. Autorzy, odnosząc się do najnowszego stanu badań nad pietyzmem, postulują szersze wykorzystanie dostępnych źródeł archiwalnych oraz rekonstrukcję historycznego kontekstu: uwzględnienie sytuacji międzynarodowej, polityki Rady Miejskiej, układu sił politycznych w Gdańsku, a także reakcji społecznych na polemiki.
The article polemicises with Liliana Lewandowska’s analysis of the disputes over pietism in Gdańsk. Referring to the latest state of research on pietism, the authors argue for a broader use of available archival sources and a reconstruction of the historical context: considering the international situation, the politics of the city council, the balance of political forces in Gdańsk, and the public reaction to the polemics.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 3; 603-636
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Early Modern Gdańsk in Maria Bogucka’s Research
Autorzy:
Kizik, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28701007.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Maria Bogucka
history of Gdańsk
history of trade and crafts in the sixteenth and seventeenth centuries
German-Polish historical disputes
Opis:
Research on the socio-economic history of early modern Gdańsk marked the various stages of Maria Bogucka’s research career, from her doctorate in 1955 to full professorship in 1981. She came from the research grouping of Marian Małowist, and her works, along with the contributions of other students from this circle, are among the most outstanding achievements of Polish historiography of the twentieth century. This article is devoted to discussing the most important Gdańsk-related works of Bogucka against the background of German-Polish controversies, which touched upon an assessment of the city’s role in the history of Poland.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2023, 127; 73-95
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdański inwentarz pośmiertny toruńskiego drukarza Johanna Christopha Jungmanna z 1778 roku
The Gdansk postmortem inventory of Torun’s printer Johann Christoph Jungmann of 1778
Autorzy:
Kizik, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193715.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
the history of printing
Royal Prussia
Silesia
the 18th century
inheritance proceedings
funerals
Gdansk
Torun
Opis:
In the years 1750–1759, Johann Christoph Jungmann was a tenant of the printing house in Torun. He was probably born around 1700 and from 1729 he was a printer in Jaworze in Silesia, from which he moved to Torun in 1750. He published, for example, the Torun hymnal (1752) and the artistic print to commemorate the 300th anniversary of incorporating Torun and Royal Prussia into the Crown in 1754. The activity of J.Ch. Jungmann after 1759 is not known; he was even omitted from the Torun biographic dictionary. Based on documents found in the State Archive in Gdansk, it is known that J.Ch. Jungmann died in Gdansk on 27 October 1778 and was buried in the church of Saints Peter and Paul. After his death the inheritance proceedings took place; the inventory of his property was carried out, his debts were paid and the costs of his funeral were covered. The heir of his wealth was his son who lived in Tczew. This documentation has allowed us to learn about the life of J.Ch. Jungmann and remember his publishing legacy.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2015, 80, 3; 169-178
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In Gold and Silver: Panoramas of Gdańsk on Coins and Medals in the 17th and 18th centuries
Autorzy:
Kizik, Edmund
Chabros, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070558.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Gdańsk
medallist
political iconography
symbolism of the city panorama
17th–18th centuries
Opis:
Despite the lush development of painting in late medieval Gdańsk (the second half of the 15th – the first half of the 16th) no realistic depictions of the city or its part have survived. The first realistic panoramic view of Gdańsk was made relatively late, just before 1573. It was published in Cologne in 1575 and again in the following year in the atlas by Georg Braun and Frans Hogenberg, Civitates orbis terrarum. The novelty of Braun and Hogenberg found many followers in Gdańsk, who from the 1590s until the third decade of the 17th c. created their own original panoramic views, characterized by a much greater accuracy and faithfulness to the details of their city. The veduta of Gdańsk (221 x 35.3 cm) made in 1592/1593 by Anton Möller the Elder, was followed in 1599 by a painting version, nowadays lost, which was a gift for Venice. In 1617 Aegidius Dickmann created a panoramic view of Gdańsk with an album of 14 views of streets and districts. This image in a miniaturized form finally found its way to commemorative medals, an innovation in this part of Europe. It appeared for the first time in a 30-ducat donatywa, or a coin-medal commemorating King Sigismund III Vasa, made by Samuel Amman and Herman Han in 1617. This panorama shows a harbour city belted with powerful fortifications, with its characteristic churches, and ships on the horizon; the king is portrayed on the reverse. Apart from making the city famous, the coins with Gdańsk vedutas emphasized that in the political alliance with the King of Poland, this mighty city is equal. It is in these coins that Gdańsk paid an annual tax amounting to 2,000 Hungarian florins due to the Polish kings. The panoramic view of Gdańsk was repeatedly recorded on occasional medals and gift coins. There are at least 32 medals of this type, out of which as many as 27 were minted in the 17th c.; the remaining 5 come from 18th c. Most commonly, these were golden donatywas, sometimes commemorative historical medals minted in gold and silver, e.g. to commemorate the peace concluded in Oliwa in 1660. The last medals with the views of Gdańsk date back to 1754 and were minted to commemorate the 300th anniversary of incorporation of Prussia to the Crown, and to 1760 which was the date of the 100th anniversary of the peace of Oliwa. Other great cities of Royal Prussia only sporadically ordered such works. The gold and silver medals of Gdańsk with the city’s panorama were complemented by the panegyric image of a proud, mighty city invoked by writers – “laus urbis” or “in honorem Magistratus Gedanensis”. In the 17th c. the City Council generously rewarded such writers. In the 18th c. a weakening city seemed to be spending less money on propaganda purposes. After the occupation of Gdańsk by Prussia in 1793 these kinds of medals were not minted anymore.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2018, 83, 4; 91-114
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstruowanie przeszłości. Powstanie ludowego ubioru kaszubskiego w pierwszej połowie XX wieku
Constructing the Past: The Emergence of Kashubian Folk Costume in the First Half of the Twentieth Century
Autorzy:
Kizik, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1058000.pdf
Data publikacji:
2021-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
ethnography
folk costume
historical iconography
first half of the twentieth century
Kashubia
Bożena Stelmachowska
Opis:
The attire characteristic for peasants was described by ethnographers from the early nineteenth century, and the interest in folklore itself transformed from amateur item collecting to an academic discipline, namely ethnography. Researchers were intrigued by hand-made folk costumes, which contrasted with the factory-made clothing of the urban population. As the political importance of the peasantry grew, stylised folk costumes became an element of regional and ethnic identity. The motif of peasant culture found its way into global literature and the folk elements into political propaganda of the twentieth century. At the same time the origin of folk costumes and their design arouses controversy among researchers. Are they reconstructions of the past or perhaps ideologically motivated constructs? The article presents this issue on the example of a Kashubian costume created according to the concept of Professor Bożena Stelmachowska (1889–1956). On the basis of previously unexplored descriptions of peasants’ appearance contained in arrest warrants from the first half of the nineteenth century, the sources and research paradigm, which became a basis for the creation of the model Kashubian attire in 1954–1959, have been subjected to criticism. The concept adopted by the older scholarship was not confirmed as no primary sources (material artifacts, iconographic representations, written descriptions, etc.) were found. The similarity of clothes worn by Kashubians with clothes worn by other peasants was demonstrated, and so was the influence of military uniforms on men’s clothes. The model of Kashubian costume proposed by Stelmachowska should be treated as an intellectual construction that reflects certain trends in folklore studies of the time and a response to ideological and propaganda needs that arose in Pomerania after 1945.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2021, 86, 1; 111-146
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsza kaszubska wystawa ludoznawcza w Kościerzynie w 1911 roku
The First Kashubian Ethnographical Exhibition in Kościerzyna in 1911
Autorzy:
Kizik, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194307.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
national relations in Pomerania
the beginnings of the 20th century
the Society of Young Kashubians
Aleksander Majkowski
Opis:
The Kashubina exhibition of 1911 was the first one to present the achievements of Polish industrial, agricultural and educational organizations in the north-west area of the Polish territories under the Prussian occupation. It is one of the proofs of the political activity of the Kashubian movement and the various communities functioning within it. The works on its organization, development and press accounts serve as an opportunity to illustrate the German-Polish tensions of that time. The article presents the activity of the main organizations involved in the preparation of the exhibition such as the Ethnographic Kashubian Society, the Industrial Society of Kościerzyna, the “Bazar Society”, and the various undertakings of those societies. The structure of the exhibition, its exhibits and products were briefly described.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2017, 82, 3; 51-65
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomoc finansowa protestanckiego Gdańska dla współwyznawców w kraju i zagranicą w XVII i XVIII wieku
Autorzy:
Kizik, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602846.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Gdańsk nowożytny
protestantyzm
pomoc finansowa
solidarność wyznaniowa
early modern Gdańsk
Protestantism
financial aid
confessional solidarity
Opis:
Gdańsk w 1557 r. oficjalnie wybrał ścieżkę reformacji i obronił swoją autonomię wyznaniową przez cały okres nowożytny. Trwająca od schyłku XVI w. kontrreforma Kościoła katolickiego znacząco ograniczyła zasięg protestantyzmu zarówno w całej Rzeczypospolitej, jak i w różnych państwach europejskich. Gdańsk dzięki wyjątkowej pozycji gospodarczej oraz politycznej w XVII–XVIII w. pełnił funkcję jednego z najważniejszych ośrodków finansujących lub wspomagających gminy luterańskie nie tylko w Polsce i Europie, ale nawet w Turcji i koloniach zamorskich. Pieniądze były zbierane w czasie publicznych kolekt, ewentualnie przekazywane z budżetu miasta. Artykuł na podstawie źródeł archiwalnych zbiera przykłady pomocy udzielanej współwyznawcom przez gdańszczan oraz analizuje sposoby zdobywania na to środków pieniężnych.
In 1557 Gdańsk officially accepted Reformation and defended its religious autonomy throughout the modern period. The Counter-Reform of the Catholic Church, lasting from the end of the sixteenth century, significantly limited the scope of Protestantism both in the entire Polish-Lithuanian Commonwealth and in various European countries. Thanks to its unique economic and political position in the seventeenth and eighteenth centuries, Gdańsk served as one of the most important centres financing or supporting Lutheran communities not only in Poland and Europe, but also in Turkey and overseas colonies. The money was raised during public collections, or possibly transferred from the city budget. The article, based on archival sources, gathers examples of aid given to fellow believers by the inhabitants of Gdańsk and analyses the ways of raising money.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2019, 63
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomoc Gdańska dla gminy ewangelickiej w Smyrnie w 2 połowie XVIII wieku
The aid given by Gdańsk to the Evangelical Community in Smyrna in the second half of the 18th. century
Autorzy:
Kizik, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425340.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
Danzig
Lutheraner in Smyrna
Türkei
Johann Usko
Opis:
Zu den weniger erforschten Aspekten der Geschichte des Danziger Protestantismus gehören die finanziellen Hilfeleistungen, die die Danziger im 17. und 18. Jahrhundert gern und wiederholt ihren Glaubensbrüdern in und außer- halb der Landesgrenzen zukommen ließen. In der 2. Hälfte des 18. und zu Beginn des 19. Jahrhunderts kam die lutherische Gemeinde im türkischen Smyrna (Izmir) in den Genuss umfangreicher finanzieller Unterstützung aus Danzig. Die Gemeinde war 1759 in deutschen, dänischen und schwedischen Kaufmannskreisen im europäischen Viertel dieser Hafenstadt gegründet worden. Der in Nürnberg ordinierte Christoph Wilhelm Lüdeke (ca. 1730–1805) wurde zum Pastor berufen und hatte dieses Amt bis 1768 inne. Wegen anhaltender finanzieller Schwierigkeiten wandte sich das Nürnberger Konsistorium im Namen Lüdeckes und des Smyrnaer Kirchenväter mit der Bitte um Hilfe an das Danziger Geistliche Ministerium, dem alle lutherischen Prediger der Stadt angehörten. Der vorliegende Text zeichnet auf der Grundlage einschlägiger Fachliteratur und archivalischer Quellen die Danziger Hintergründe dieser Geschichte nach. Die Danziger Stadtverwaltung beschloss am 6. Oktober 1762, eine Kol- lekte zu Gunsten der Gemeinde in der Türkei zu veranstalten. Bis zum Winter erbrachte sie über 26.613 fl. Ein Großteil des Geldes – 25.000 fl. – wurde auf dem Konto der Kammerei mit 4% angelegt, diese Anlage erbrachte jährlich 1.000 fl., die nach Smyrna geschickt wurden. 1806-1807 wurden die Zahlungen eingestellt, sicher in Folge der Tatsache, dass der in Danzig ordinierte und aus Lyck (Ełk) stammende Johann Usko (1760-1841) die Gemeinde dort verließ. Eine zusätzliche Rolle dürfte der Ausbruch des französisch-preußischen Krieges (1806) sowie die Entstehung der Freien Stadt Danzig unter napoleonischem Protektorat im Jahr 1807 gespielt haben. Das Danziger Konto für die Lutheraner in Smyrna aber wurde nicht aufgelöst und enthielt noch zu Beginn des 20. Jahrhundrerts die Summe von 34.375 Mark.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2011, 5; 106-117
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ratusze wielkich miast Prus Królewskich w publicznych świętach władzy w XVI–XVIII wieku. Uwagi na marginesie projektu badawczego
Autorzy:
Kizik, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949901.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Royal Prussia
public ceremonies/celebrations
town halls
royal residences
Opis:
This text was written as marginal notes to a research project, the aim of which is a comprehensive reconstruction of public ceremonies in large towns of Royal Prussia from the 15th to the early 19th century. Based on literature on the subject and archival sources and old texts, the author, after undertaking an initial characterization of public ceremonies in Prussian towns, focused on the role of town halls as centres for organizing these ceremonies. The ceremonial role of town halls in the early day of their being annexed to Poland increased, as the former centres of authority – the Teutonic castles – were completely destroyed by the townspeople in the year of Prussia’s incorporation into Poland (1454), which prevented their being used as residences of the Polish kings. At the same time, the municipal councils of Gdańsk and Elbląg, despite the commitments made, failed to actually build royal residences within their walls. The issue of not erecting a royal residence in Gdańsk – the most important Prussian town – continued with varying intensity for more than 300 years until the town joined the Kingdom of Prussia as a result of the second partition of Poland (1793). In such a situation, when Polish royalty visited the towns, they were accommodated in the town halls which fulfilled the role of substitute residences. However, the town halls in Gdańsk and Elbląg, due to lack of space, inadequate infrastructure and changes in the ceremonial etiquette from the second half of the 16th century, ceased to act as royal residences. From that time onwards residences were improvised for royalty and their courts in the adjacent townhouses of the patricians, which were rented out and adapted for that purpose. It was only in Toruń, that the large town hall, extended in the 17th century, performed the function of a royal residence until its destruction as a result of being bombarded by the Swedes in 1703. The town halls however retained part of their state ceremonial functions. The largest rooms, which could accommodate not only all the members of the municipal authorities but also official guests, were used as audience halls, to receive representatives of the king and ambassadors on diplomatic visits. In these rooms, as in other royal towns, galleries were established with portraits of Polish kings as well as paintings depicting the history of Poland and Prussia. Apart from highlighting the royal patronage, the symbolism of the painted decorations was also used to manifest the towns’ independence from the decisions of the Sejm (Parliament), whose competencies were questioned in Royal Prussia. The most important and well-documented ceremonies in which the town halls played a central role were those which involved paying homage to newly-crowned Polish kings. In the 17th and 18th centuries the bishops of Włocławek, who represented the king, usually received homage on behalf of the ruler, whose presence was symbolically marked by a painting of him propped up on an elevated throne. If members of the council and the rank and fi le met in the main rooms of the town hall, the remaining townspeople gathered on the market square near the town hall. From the beginning of Sigismund III Vasa’s rule, the ceremony of paying homage proceeded in a manner which remained unchanged until the end of the Early Modern period of the Polish state.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2014, 74
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Chronicles and Memoirs of a Gdańsk Merchant and the Official of St. Mary’s Church, Eberhard Bötticher (1554–1617)
Autorzy:
Kizik, Edmund
Zawadka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1627850.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Opis:
Eberhard Bötticher (1554–1617), gdański kupiec i witryk w farze miejskiej (kościół NMP), znany jest historykom przede wszystkim jako autor Historisches Kirchen-Register, obszernej kroniki kościoła Mariackiego na tle dziejów miasta – od założenia świątyni aż do 1616 roku. Obecnie autograf kroniki (w zbiorach Biblioteki Gdańskiej PAN), który był wielokrotnie kopiowany w XVII i XVIII wieku, przygotowywany jest do krytycznej edycji przez zespół w składzie: Christofer Herrmann z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego, który był równocześnie pomysłodawcą prac nad krytycznym wydaniem Kirchen-Register; Edmund Kizik z Instytutu Historii PAN i Instytutu Historii Uniwersytetu Gdańskiego; oraz Jürgen Kloosterhuis, dyrektor Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz w Berlinie-Dahlem. Prace edytorskie stały się okazją do nieco bliższego przyjrzenia się samej postaci Böttichera oraz prezentacji jego spuścizny kronikarskiej i pamiętnikarskiej. W niniejszym artykule zebrano informacje na ten samego kronikarza oraz jego znaczącego dorobku. Oprócz Historisches Kirchen-Register (ss. 547 + 24) należy wymienić związany z tym dziełem zbiór komentowanych dokumentów (Historische Declaration, Historische Erklärung – zachowane w nowszych odpisach). Materiały te mają bardzo dużą wartość dla poznania toczących się na przełomie XVI i XVII wieku sporów na tle wewnętrznego rozłamu w łonie gdańskiego protestantyzmu na zwolenników luteranizmu i kalwinizmu oraz między Radą Miejską Gdańska a biskupem włocławskim i królem o prawa patronackie do kościoła farnego. Poza zapiskami publicznymi Bötticher pozostawił po sobie również dwa tomy obszernych zapisków pamiętnikarskich – autografy przechowywane są w zbiorach Archiwum Państwowego w Gdańsku (t. 1: Memorial oder Gedenckbuch) oraz Biblioteki Gdańskiej PAN (t. 2: Der andere Theil des Eberhard Bötchers Chronica). Pierwszy tom, rozpoczęty na przełomie 1577 i 1578 roku, obejmuje lata 1516–1583 i stanowi kompilację historii Gdańska z zapiskami o pochodzeniu rodziny, dzieciństwie Böttichera, jego kawalerskiej młodości oraz początkach kupieckiej kariery zawodowej. W tomie drugim, doprowadzonym do marca 1595 roku, znajdujemy szczegółowy opis pierwszych lat małżeństwa, rozmaitych kłopotów rodzinnych (z reguły na tle toczącej się latami sprawy spadkowej siostry) oraz pierwszych kroków w działalności publicznej autora jako przedstawiciela pospólstwa, czyli Trzeciego Ordynku. Oba tomy liczą w sumie ok. 1200 stron, w tym liczne druki, odpisy innych źródeł. Doprowadzony do 1595 roku pamiętnik Eberharda Böttichera stanowi bez wątpienia, obok zapisków kronikarskich, nietuzinkowe świadectwo życia i światopoglądu zamożnego i ustosunkowanego obywatela Gdańska w burzliwej dla miasta drugiej połowie XVI wieku. Pamiętnik Böttichera doskonale uzupełnia zapiski Martina Grunewega, innego gdańszczanina żyjącego na przełomie XVI i XVII wieku. Dostarcza badaczom bezpośrednich informacji o źródłach oraz charakterze wiedzy mieszczanina, jego stosunku do bieżących wydarzeń religijnych i politycznych, i to w skali zarówno lokalnej, jak i ogólnoeuropejskiej. Sposób, w jaki autor opisał dzieje swojej rodziny, młodość, początki kariery kupieckiej oraz publicznej, z pewnością stanie się przedmiotem analitycznych studiów. Po zakończeniu prac nad edycją Historisches Kirchen-Register warto byłoby rozważyć choćby częściową edycję pamiętników Böttichera.
Źródło:
Studia Maritima; 2011, 24; 47-62
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Verein für kaschubische Volkskunde w latach 1907–1914. Ludoznawstwo kaszubskie między niemieckością a polskością
Verein für kaschubische Volkskunde in the years 1907–1914. Kashubian ethnography between the German and the Polish
Autorzy:
Kizik, Edmund
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193679.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
scientific society
ethnography
West Prussia
Kashubia
Opis:
Verein für kaschubische Volkskunde, which operated for several years prior to the outbreak of WW I, is one of the most interesting episodes in the organisation of scientific life in West Prussia. The eastern province of Germany was inhabited by Poles, Germans and Kashubians. Kashubians inhabited mainly the rural areas of the regency of Gdansk and belonged to the poorest social strata. Their dialect resembled the Polish language, while their folklore attracted the interest of ethnographers and linguists. In 1907 a Pole, a teacher and a social activist from Wdzydze – Izydor Gulgowski, also known as Ernts Seefried-Gulgowski (1874–1925), and a German linguist Dr Friedrich Lorentz (1870–1937) set up the Society whose members were Germans, Poles and a few Kashubians. Its aim was to integrate and intensify the research on the culture of Kashubia. The Society seated in Kartuzy started to issue their own scientific journal Mitteilungen des Vereins für kaschubische Volkskunde and it contributed to the preservation of the relics of folk culture. However, in the period of national tensions and the increase in political aspirations of Poles, the activity of the Society gave rise to many political controversies. According to some German circles, particularly the ones connected with Ostmarkenverein, the activity of the Society led to the strengthening of Polishness. Some Polish-Kashubian political activists such as Dr Aleksander Majkowski used the increase in the activity and awareness among Kashubians for their own political purposes creating the Society of Young Kashubians (1912). The scientific and ethnographic questions were only a tool to execute national objectives. The article presents the structure of the Society, the source of its financing, scientific achievements on the basis of archival sources (the State Archive in Gdansk), the press and journalism. The author analyses the reasons for different attitudes of its prominent members such as I. Gulgowski, a social activist influenced by the thinker Heinrich Sohnrey, the scientist Lorentz and the politician Aleksander Majkowski.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2015, 80, 2; 31-54
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies