Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Indianie" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-40 z 40
    Tytuł:
    Współcześni Indianie Ojibway Impresje z wyjazdu do Kanady
    The present-day Ojibway: Impressions from a trip to Canada
    Autorzy:
    Kozak, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/694205.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Opis:
    The purpose of this article is to share our impressions and experiences from the anthropo- logical research focusing on the Ontario Ojibwa First Nation, which was our first expedi- tion outside of Europe . We focused on the identity of this indigenous people, their culture preservation practices and processes of assimilation and Americanization taking place among the indigenous groups . Even though it is natural that changes occur, the question is: are those changes within the culture or against the culture? As it was merely our first approach to the field and the topic, the answers to those questions will be explored in detail during our next expeditions to the field .
    Źródło:
    Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia; 2019, 5; 225-231
    2392-0971
    2543-9537
    Pojawia się w:
    Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    PRAWO DO PRACY I PRAWA PRACOWNICZE A LUDNOŚĆ RDZENNA AMERYKI POŁUDNIOWEJ
    Autorzy:
    Satława, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/555735.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
    Tematy:
    ludność rdzenna
    Indianie
    Ameryka Łacińska
    prawa pracownicze
    praca
    Opis:
    Pomimo licznych gwarancji praw pracowniczych dla ludności rdzennej, faktyczna jej sytuacja odbiega od założonych wzorów. Przyczyny i skutki takiego stanu rzeczy można przedstawić w kontekście dostępu do pracy, wykonywania pracy i zbiorowych praw pracowników.
    Źródło:
    Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2011, 19, 2(72); 47-52
    1506-8900
    2081-1152
    Pojawia się w:
    Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    POLITYKA RZĄDU SEBASTIANA PIÑERY WOBEC MAPUCZÓW
    The Government Policy Towards the Mapuche
    Autorzy:
    Gulczyński, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/556037.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
    Tematy:
    Sebastián Piñera
    Chile
    Mapucze
    Indianie
    Mapuche
    indigenous people
    Opis:
    Indianie stanowią ponad 8% mieszkańców Chile. Mimo to wiele ich problemów wciąż pozostaje nierozwiązanych. Niniejszy artykuł ma na celu dokonanie oceny działań rządu Sebastiana Piñery na podstawie oświadczenia specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka i zwalczania terroryzmu Bena Emmersona, sprawozdań rządowych oraz artykułów prasowych.
    The indigenous people account for at least 8% of the inhabitants of Chile. Nevertheless, a lot of their problems remain unsolved. The aim of this article is to evaluate the actions of Sebastián Piñera's government on the base of the statement of special rapporteur on the promotion and protection of human rights and fundamental freedoms while counter-terrorism, Ben Emmerson, reports of the government and press articles.
    Źródło:
    Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2014, 22, 1(83); 58-73
    1506-8900
    2081-1152
    Pojawia się w:
    Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia ewangelizacji Amazonii ekwadorskiej
    The History of Evangelization of Ecuadorian Amazon
    Autorzy:
    Szczepański, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52159729.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    Ekwador
    historia misji
    ewangelizacja Amazonii
    misje Mainas
    Indianie Shuah
    Indianie Achuar
    Amazonia ekwadorska
    salezjanie
    Ecuador
    history of missions
    evangelization of Amazon
    Mainas missions
    Indians Shuar
    Indians Achuar
    Ecuadorian Amazon
    Salesians
    Opis:
    Niniejszy artykuł opisuje historię procesu ewangelizacji Amazonii ekwadorskiej. Autor przedstawia historyczny kontekst oraz ogólny rozwój misji na wschodnich terenach Ekwadoru. Została opisana także posługa misyjna salezjanów w Amazonii ekwadorskiej. Ukazano ich historię i rozwój pracy misyjnej. Przedstawiono działalność duszpasterską i edukacyjną wśród Indian Shuar i Achuar, a także podkreślono znaczący wkład salezjanów w rozwój intelektualny i duchowy rdzennych ludności zamieszkujących Amazonię ekwadorską. Zwrócono również w artykule uwagę na promowanie przez salezjanów bogactwa kulturowego i językowego rdzennych ludności zamieszkujących wschodnie obszary obecnego Ekwadoru.
    Presented article shows an account of the history of the evangelization process of the Ecuadorian Amazon. The author presents the historical context and general development of the mission in eastern Ecuador. The missionary service of the Salesians in the Ecuadorian Amazon was described. Their history and development of missionary work were also shown. The pastoral and educational activities among the Shuar and Achuar Indians were presented as well as the significant contribution of the Salesians to the intellectual and spiritual development of the indigenous peoples living in the Ecuadorian Amazon was highlighted. The article also draws attention to the Salesians’ promotion of the cultural and linguistic richness of the indigenous peoples living in the eastern areas of today’s Ecuador.
    Źródło:
    Nurt SVD; 2023, 2; 87-100
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Apacze : Cochise i lud Chiricahua
    Autorzy:
    Sweeney, Edwin R. (1950- ).
    Współwytwórcy:
    Kozimor, Zofia (1951- ). Tłumaczenie
    Państwowy Instytut Wydawniczy. Wydawca
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy
    Tematy:
    Cochise (1805?-1874)
    Apacze
    Indianie
    Opis:
    Seria: Rodowody Cywilizacji wg strony domowej Państwowego Instytutu Wydawniczego.
    Tzw. Seria Ceramowska.
    Bibliografia na stronach [326]-335. Indeksy.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    „INDIANIN” W ŚWIETLE PRAWA
    The Term “Indian” and its Legal Aspects
    Autorzy:
    KRYSIŃSKA-KAŁUŻNA, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/555946.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
    Tematy:
    Indianie
    prawo
    tubylcy
    Ameryka Łacińska
    Indians
    law
    indigenous peoples
    Latin America
    Opis:
    Artykuł wskazuje, w jaki sposób akty prawne o charakterze międzynarodowym i krajowym, bezpośrednio lub pośrednio definiują pojęcie „Indianin”. Okazuje się, że kwestią problematyczną i dotychczas nieuzgodnioną ostatecznie, jest zdefiniowanie kategorii nadrzędnej, jaką jest funkcjonujące w międzynarodowej przestrzeni prawno-politycznej określenie tubylec. Omawiane kraje radzą sobie z tą kwestią na różne sposoby, odnosząc się do niej w swych ustawach zasadniczych, aktach prawnych o mniejszej wadze, a także tworząc kryteria przyjmowane dla przeprowadzania powszechnych spisów ludności. Wnioski wynikające z relacji pomiędzy kryteriami i wynikami spisów, dobitnie świadczą, iż język używany w przestrzeni społecznej jest samospełniającą się przepowiednią kształtującą rzeczywistość.
    The article analyzes how the international and national legal acts, directly or indirectly, define the term “Indian”. It turns out that defining a parent category which is native, operating in the international legal and political space, is a problematic issue which has not yet been settled. The mentioned in the article countries deal with this issue in different ways, referring to it in their constitutions, legal acts of less importance, as well as creating criteria for conducting population censuses. The relationship between the criteria and the results of these censuses clearly shows that the language used in the social space is a self-fulfilling prophecy shaping the reality.
    Źródło:
    Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2013, 21, 1(79); 107-119
    1506-8900
    2081-1152
    Pojawia się w:
    Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odwrotni Dzikiego Zachodu
    Autorzy:
    Korczyński, Piotr (1974- ).
    Powiązania:
    Mówią Wieki 2020, nr 10, s. 56-59
    Data publikacji:
    2020
    Tematy:
    Indianie
    Western
    Czejenowie
    Film amerykański
    Tematy i motywy
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Artykuł problemowy
    Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
    Opis:
    Western, czyli gatunek filmowy dokumentujący przeszłość i realia amerykańskiego Dzikiego Zachodu – to temat artykułu. Od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku pokazywano właśnie w westernach metody, jakimi zdobywano Dziki Zachód, masowo mordując Indian. Indianie traktowali wojnę jak ciągły sprawdzian swojej siły, źródło łupów czy sławy, realizację zemsty. Bardziej ceniono pokonanie przeciwnika niż jego śmierć. Indianie późno zrozumieli, że biali od początku dążą do całkowitego unicestwienia przeciwnika i w ich walce nie ma miejsca na rycerskie zmagania.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Osnowa i wątek w grafikach Andrzeja Łabuza
    Warp and weft in graphic art of Andrzej Łabuz
    Autorzy:
    Pacukiewicz, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/507751.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Andrzej Łabuz
    grafika
    Indianie
    etnocentryzm
    portret
    Laboratorium Kultury
    graphics
    Native Americans
    ethnocentrism
    portrait
    Opis:
    Grafiki, na których Andrzej Łabuz przedstawia i przekształca wizerunki Indian oraz ślady ich egzystencji, takie jak np. koce, pobudzają do przemyślenia na nowo kilku antropologicznych kwestii. Doszukiwanie się w nich jedynie formy estetycznej lub prostych kulturowych klisz łatwo może zagłuszyć toczący się tu międzykulturowy dialog. Tradycja Indian północnoamerykańskich zapisana w wizerunkach twarzy i śladach przedmiotów jest osnową umożliwiającą artyście prowadzenie wątku wypowiedzi graficznej.
    Graphics, on which Andrzej Łabuz depicts and morphs images of Native Americans as well as traces of their existence, such as plaids, inspire to rethink some of anthropological issues. Seeking only for esthetic forms or simplistic cultural cliches can easily stifle the ongoing intercultural dialog. Native American tradition recorded in depictions of faces and traces of objects is a warp enabling the artist conduction of the thread of imagery expression.
    Źródło:
    Laboratorium Kultury; 2014, 3; 271-285
    2084-4697
    Pojawia się w:
    Laboratorium Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Amazońskie plemię Sateré-Maué – między akulturacją a asymilacją
    Amazonian tribe Sateré-Mawe – between acculturation and assimilation
    Autorzy:
    Sobczyński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965610.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Brazil
    Amazonia
    Indians
    Sateré-Mawé
    acculturation
    assimilation
    Brazylia
    Indianie
    Satere-Maue
    asymilacja
    akulturacja
    Opis:
    In the article the processes of the assimilation and acculturation occurring among representatives of the Amazonian tribe Sateré-Mawé, which until recently remaining in isolation from the main society of the Brazil were analyzed. In the study were included both the part of tribe still living in the core area and part of them which migrated to the neighbourhood of the main urban centres of the Amazonia. Field observation was conducted in November 2006 in the area around the city of Manus and in a tribal village in municipality Iranduba on the Ariaú river which is a tributary of Rio Negro.
    W artykule zanalizowano procesy akulturacji i asymilacji zachodzące pośród przedstawicieli amazońskiego plemienia Sateré-Maué, pozostającego do niedawna w izolacji od głównej masy społeczeństwa Brazylii. Badaniem objęto zarówno część plemienia nadal żyjącą na obszarze rdzennym, jak i tę część, która migrowała w okolice dużych ośrodków miejskich Amazonii. Obserwację terenową prowadzono w listopadzie 2006 r. w okolicach Manaus oraz w wiosce plemiennej w gminie Iranduba nad rzeką Ariaú, dopływem Rio Negro.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 139-163
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    USTAWA O EDUKACJI LUDNOŚCI RDZENNEJ: PANACEUM KANADYJSKICH ABORYGENÓW?
    FIRST NATIONS EDUCATION ACT: PANACEA FOR ABORIGINAL CANADIANS?
    Autorzy:
    KOZACHUK, OLEH
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/550513.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim
    Tematy:
    aborygeni kanadyjscy
    “Ustawa o edukacji ludności rdzennej”
    Indianie
    Metysi
    Inuici
    Canadian Aborigines
    First Nations Education Act
    Indians
    Metis
    Inuits
    Opis:
    Artykuł koncentruje się wokół sytuacji Aborygenów kanadyjskich, głównie ich edukacji. Stara się przedstawić kwestię poprawienia edukacji tej ludności poprzez odpowiednie działania rządu federalnego, władz lokalnych, organizacji społecznych, przywódców plemion. Powstała „Ustawa o edukacji ludności rdzennej” być może stanowi panaceum na edukację narodów i może stać się atutem rządu podczas rozwiązywania problemów ludności rdzennej Kanady.
    What led to such a low level of indigenous peoples’ education? What are socio-political aspects of this issue? What are the Aboriginals’ demands? What exactly should the Canadian political elite (federal government, local authorities, NGOs, tribal leaders) do to improve the situation in the sphere of education? What are the methods the Canadian government has chosen to implement First Nations Education Act? All of these issues are important and require thorough analysis. It the end, we will try to understand whether the First Nations Education Act is indeed the panacea for Aboriginal Canadians, and if educa-tion could become government’s trump card in the fight against the indigenous peoples problems.
    Źródło:
    Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne; 2014, Nr 4(2); 124-134
    2300-1739
    Pojawia się w:
    Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Los ritos, los curanderos y la ley
    Rites, healers and the law
    Obrzędy, uzdrowiciele i prawo
    Autorzy:
    Krysińska-Kałużna, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1837355.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    rite
    punishment
    Indians
    Latin America
    field of legal conflict
    pole konfl iktu prawnego
    obrzęd
    kara
    Indianie
    Ameryka Łacińska
    Opis:
    The ontological difference on which positive law and indigenous customary law in Latin America are based is one of the most important problems in the field of legal conflict between both systems. The ontological difference of the indigenous world is visible, among others, in the ways of passing and executing sentences. Punishment is often ritualistic and reintegrates the punished person into the community. In many cultures where witchcraft is a common phenomenon, sentences are given by shamans and healers. Illustrating the above statements with examples from various Latin American indigenous cultures, the article shows that law based on the vision of the Western world often cannot be an adequate response to some events taking place in indigenous worlds. This is not least because in the world of positivist rationality these events or phenomena simply do not exist.
    Odmienność ontologiczna, na jakiej opiera się prawo stanowione i tubylcze prawo zwyczajowe w Ameryce Łacińskiej, jest jednym z ważniejszych problemów występujących w polu konfliktu prawnego pomiędzy obydwoma systemami. Odmienność ontologiczna świata tubylczego widoczna jest m.in. w sposobach wydawania i wykonywania wyroków. Kara ma często charakter rytualny, ponownie włączający osobę karaną do społeczności. W wielu kulturach, w których czary są zjawiskiem powszechnym, wyroki wydawane są przez szamanów i uzdrowicieli. Ilustrując powyższe stwierdzenia przykładami z różnych kultur tubylczych Ameryki Łacińskiej, artykuł wykazuje, że prawo oparte na wizji świata zachodniego niejednokrotnie nie może być adekwatną odpowiedzią na różne wydarzenia mające miejsce w światach tubylczych. Dzieje się tak choćby dlatego, że w świecie racjonalności pozytywistycznej wydarzenia te lub zjawiska po prostu nie istnieją.
    Źródło:
    Sztuka Ameryki Łacińskiej; 2020, 10; 139-160
    2299-260X
    Pojawia się w:
    Sztuka Ameryki Łacińskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ślązacy Cieszyńscy jako „nasi–Obcy” / „my–Inni” w pismach Jana Szczepańskiego
    Cieszyn Silesians as ‘Our Foreigners’ / ‘We Others’ in the Writings of Jan Szczepański
    Autorzy:
    Szkaradnik, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373412.pdf
    Data publikacji:
    2016-03-21
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Jan Szczepański
    Cieszyn Silesia
    Silesians
    otherness
    borderland
    Protestantism
    Indians
    Śląsk Cieszyński
    Ślązacy
    inność
    pogranicze
    protestantyzm
    Indianie
    Opis:
    The aim of this article is to reconstruct and interpret the vision of Silesians as Others contained in the texts of the sociologist Jan Szczepański. The article begins by pointing out Silesia’s lack of homogeneity and complex relation with Poland, as well as Szczepański’s predominant identification of Silesia with his native Cieszyń and his mythologizing of it as a borderland mainstay of Polishness. In this context, there is a clear parallel in Szczepański’s writings between Silesians and Indians (that is, the maintenance of a separate culture by the autochthonous people in spite of efforts to discourage their otherness). At the same time, Szczepański shows the culture of Cieszyń to be different from the dominant Polish model, being based mainly on values connected with the Protestant ethos: industry, reliability, order, and rationality. The author explains how presentation of an idealized Cieszyń community emerges in Szczepański’s writings as the project of ‘becoming another’, a path toward understanding one’s own cultural roots in order to use them creatively to shape real conditions.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2016, 60, 1; 9-31
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys historii ewangelizacji Meksyku od XVI do XVII wieku
    AN OUTLINE OF THE HISTORY OF THE EVANGELIZATION OF MEXICO IN THE 16TH-17TH CENTURY
    Autorzy:
    Szyszka, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618081.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Mexico; evangelization; Indians; catechisms; Franciscans; Dominicans; Jesuits
    Meksyk; ewangelizacja; Indianie; katechizmy; franciszkanie; dominikanie; jezuici
    Opis:
    The evangelization of Mexico in the 16th and 17th centuries is a fascinating period in the history of Christianization of the New World. The creative confrontation of the then missionaries (Franciscans, Dominicans, Augustinians, and Jesuits) with local cultures and beliefs and the Spanish conquest system resulted in the development of innovative methods of working with indigenous peoples (catechisms, education, art, hospitality, scientifi c research) and the creation of stable church structures in Mexico.
    Źródło:
    Annales Missiologici Posnanienses; 2019, 24; 7-30
    1731-6170
    Pojawia się w:
    Annales Missiologici Posnanienses
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niezapomniana lekcja historii początków Ameryki Łacińskiej
    Beginning of Latin America
    Autorzy:
    Liszka, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1601535.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Ameryka Łacińska
    Indianie
    konkwista
    polityka
    gospodarka
    utopia
    Latin America
    Indians
    conquest
    politics
    economy
    Opis:
    Teologia – w świetle Objawienia – może zajmować się wszystkim, może być np.: teologia sportu, lotów kosmicznych, teologia historii, polityki, narodu. Interesująca jest teologia poszczególnych kontynentów. Artykuł podejmuje refleksję teologiczną nad początkami zjawiska kulturowo-geograficznego, które nosi nazwę Ameryka Łacińska. Podobnie jak w odniesieniu do Ameryki Północnej ideą przewodnią jest nowy początek ludzkości, nowy raj. Budowanie nowego świata zależy od ludzi, którzy go kolonizują. Ważny jest kontekst społeczny, kulturowy, polityczny i gospodarczy tego kraju, który dokonuje kolonizacji. Ameryka Łacińska budowana była przez Hiszpanię, a następnie przez Portugalię, czyli kraje Półwyspu Pirenejskiego, kraje katolickie, pod wieloma względami różniące się od protestanckiej Anglii, kolonizującej Amerykę Północną. Kontekst religijny widoczny jest w podejściu do ludzkośći miejscowej i w widzeniu doczesnego i zbawczego sensu przyszłości.
    The inhabitants of the sun-scorched rocky Pyrenean peninsula could at least in some of the terrain of South America discover a new paradise, lost arcadia, a land of primeval bliss. The very names of the cities seem to bear out this impression: Buenos Aires (Good Air) or Costa Rica (Rich Coast). Still, it was the idea of continuity, i.e. building the new world with the cultural roots in the old, on the old continent. Both Spanish scholars and ecclesiastical authorities favoured this idea. The indigenous population was recognised as citizen with full rights and who as such were deemed able to take over the Spanish cultural heritage and enrich it with their own. This ideal design failed to be completed for a variety of reasons. The political stage in Europe absorbed the strength and attention that could otherwise have been directed to America. The golden age of cultural and economic development in Spain was followed by years of drawbacks, decline and implosion. America lacked the support from the old continent that it needed. No wonder then that the sinful side of the human nature took the upper hand over the virtues: these included greed and competition for power. The newcomers from Spain would attain affluence at the cost of the Indians turning them into serfs. Nowadays their offspring has long been free, but they have also remained destitute. On the contrary, the America settled by Anglo-Saxons has always been the America of free colonisers. The Iberian America is a mix of colonisers and indigenous peoples, of the descendants of the free and the enslaved.
    Źródło:
    Teologia w Polsce; 2015, 9, 2; 23-35
    1732-4572
    Pojawia się w:
    Teologia w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ceramika peruwiańskiej kultury Moche
    The Ceramics of the Peruvian Moche Culture
    Autorzy:
    Łasisz, M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/168794.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Tematy:
    Indianie Moche
    ceramika
    Ameryka Południowa prekolumbijska
    Peru
    naczynia ze strzemionowatym uchwytem
    butla
    angoba
    barwniki mineralne
    wyroby garncarskie
    Moche Indian
    ceramics
    Pre-Columbian South America
    stirrup spout vessel
    bottle
    slip
    mineral pigments
    pottery
    Opis:
    W artykule autor opisuje ceramikę kultury Moche, która rozwijała się na terenie północnej części wybrzeża peruwiańskiego w okresie ok. 100−850 n.e. Rzemieślnicy z ludu Moche stworzyli jedne z najoryginalniejszych przedmiotów wykonanych z ceramiki w dawnej Ameryce Południowej. W artykule opisano proces produkcji ceramiki od przygotowania gliny poprzez nakładanie angoby aż do wypału. Omówiono również sceny ukazane na naczyniach.
    In the article the author briefly describes the ceramics of the ancient Moche culture which developed on the northern Peruvian coast in the period of approximately A.D. 100-850. The Moche artisans created one of the most original and outstanding pieces of ceramic art in ancient South America. The author describes the process of ceramic production from clay preparation, through slip painting, to firing. The scenes depicted on the pottery are also discussed.
    Źródło:
    Szkło i Ceramika; 2013, R. 64, nr 3, 3; 17-19
    0039-8144
    Pojawia się w:
    Szkło i Ceramika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Society of American Indians and the “Indian question,” 1911–1923
    Towarzystwo Indian Amerykańskich a kwestia indiańska, 1911–1923
    Autorzy:
    Misiarz, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951420.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    United States
    North American Indians
    Indian question
    Pan-Indianism
    Society of American Indians
    stany zjednoczone
    indianie ameryki północnej
    kwestia indiańska
    panindianizm
    towarzystwo indian amerykańskich
    Opis:
    The Society of American Indians was established in 1911 as the first Pan-Indian organization with the aim of peaceful fighting for the rights of Indian nations in the United States in the first decades of the twentieth century. Functioning in the so-called “Era of Progress”, the Society proposed a number of postulates pertaining to the reform of the “Indian question”, which constituted one of the burning issues of the twentieth century America. Its main activists: Charles Eastman, Carlos Montezuma, Arthur Parker, and Sherman Coolidge worked out a program of reforms, which first of all, called for the assimilation of the Indian population, so that they could adjust to the conditions of American social and political life. Opposing the system of reservations, the Society appealed to the indigenous people for loyalty towards the American authorities, promoted a model of education based on the American system, and opted for giving Indians full citizenship.
    Towarzystwo Indian Amerykańskich powstało w 1911 r. jako pierwsza organizacja panindiańska mająca na celu pokojową walkę o prawa narodów indiańskich w Stanach Zjednoczonych w pierwszych dekadach XX w. Działając w czasach tzw. Ery Postępu, Towarzystwo zaczęło wysuwać szereg propozycji dotyczących reformy „kwestii indiańskiej”, która stała się jednym z palących problemów dwudziestowiecznej Ameryki. Jego główni działacze, Charles Eastman, Carlos Montezuma, Arthur Parker i Sherman Coolidge opracowali program reform, który w pierwszym rzędzie postulował asymilację ludności indiańskiej w celu dostosowania się Indian do warunków amerykańskiego życia społeczno-politycznego. Przeciwstawiając się systemowi rezerwatów, Towarzystwo Indian Amerykańskich apelowało do ludności tubylczej o lojalność wobec władz amerykańskich, lansowało model szkolnictwa oparty na amerykańskim systemie edukacji oraz orędowało na rzecz nadania Indianom pełnoprawnego obywatelstwa amerykańskiego.
    Źródło:
    Białostockie Teki Historyczne; 2016, 14
    1425-1930
    Pojawia się w:
    Białostockie Teki Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Following the Footprints of Edward S. Curtis: A Tale of the Vanishing Race
    Śladami Edwarda Curtisa. Opowieść o znikającej rasie
    Autorzy:
    Kukiełko-Rogozińska, Kalina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1371622.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    fotografie ludności rdzennej
    First Nations
    Indianie Ameryki Północnej
    znikająca rasa
    socjologia wizualna
    photographs of indigenous peoples
    Indians of North America
    vanishing race
    visual sociology
    Opis:
    In 2007, Marie Clements, a Canadian playwright, was asked to prepare a play about the cultural history of Canada. She decided to write a play about Edward S. Curtis, the author of an epic series of photographic works titled The North American Indian, published between 1900 and 1930. Clements invited to the project Rita Leistner, a Canadian photographer, who was responsible for the graphic aspect of the play. Her task was to recreate the way taken by Curtis while immortalizing scenes from the life of the indigenous peoples. Both artists took a fascinating journey following the footsteps of Curtis documenting today’s presence of the First Nations in the United States and Canada. This article, based on the project of Clements and Leistner, discusses the ambiguity of the medium of photography, one which ‘recreates’the reality and at the same time allows the authors to‘create’ it. It presents three basic themes: the mission and work of Edward S. Curtis; the play titled The Edward Curtis Project: A Modern Picture Story by Marie Clements; and the photographs – prepared by Rita Leistner – which were used in play and then published in the book of the same title. The purpose of this text is to present the project of the Canadian authors in the context of visual sociology and anthropology, and to show the potential of photography as a means of building social discourse and creating a narrative of a specific community. It is founded on the assumption that the artistic project in question – based on (both passive and active) participation of the authors in the everyday life of the community presented in it – becomes a source of valuable research material, which can then be subjected to scientific interpretations.
    Kanadyjska dramatopisarka Marie Clements została w 2007 roku poproszona o przygotowanie sztuki teatralnej dotyczącej kulturowej historii Kanady. Clements postanowiła przygotować spektakl o Edwardzie S. Curtisie i jego epickim dziele The North American Indian (1900−1930). Podstawą realizacji tego projektu stały się znane na całym świecie prace Curtisa, który na przełomie XIX i XX wieku zajmował się dokumentowaniem życia znikającej rasy Indian Ameryki Północnej. Do współpracy w opracowaniu graficznej strony sztuki oraz próby odtworzenia drogi, jaką przebył Curtis, uwieczniając sceny z życia rdzennej ludności, Clements zaprosiła kanadyjską fotografkę Ritę Leistner. Artystki odbyły fascynującą podróż śladami Curtisa, rejestrując współczesną obecność First Nations w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Artykuł, opierając się na projekcie Clements i Leistner, ukazuje grę pomiędzy „odtwarzaniem” prawdziwej rzeczywistości na fotografiach a jej „kreowaniem” przez ich autora. W tekście przedstawione zostały trzy podstawowe wątki: misja i twórczość Edwarda S. Curtisa; sztuka Marie Clements pt. The Edward Curtis Project: A Modern Picture Story oraz zdjęcia Rity Leistner, które były wykorzystane w sztuce, a następnie zostały opublikowane w książce o tym samym tytule. Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie projektu kanadyjskich autorek w kontekście socjologii i antropologii wizualnej i ukazanie potencjału fotografii jako środka budowania społecznego dyskursu, tworzenia narracji określonej społeczności. U jego podstaw leży założenie, że ten projekt artystyczny, opierając się na (zarówno biernym, jak i aktywnym) uczestnictwie autorów w codziennym życiu prezentowanej w nim społeczności, staje się źródłem wartościowego materiału badawczego, który może być następnie poddawany interpretacji o charakterze naukowym.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2020, 16, 2; 36-45
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Melville and the Indians: Reading, Cosmopolitanism, and the Biographical Condition
    Melville i Indianie: lektura, kosmopolityzm i kondycja biograficzna
    Autorzy:
    Bryant, John L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097163.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    biografia
    Herman Melville
    John Bryant
    dialektyka faktu i fikcji
    proces pisarski
    krytyka biografii
    autor
    lektura
    ludobójstwo
    biography
    fiction and fact dialectics
    writing process
    biographical criticism
    author
    reading
    genocide
    Opis:
    Responding to the distrust in biography, widely accepted in literary studies, this article attempts to rethink the relationship between the reader and the author, with a special emphasis put on the role of the biographer. Such a task might help us read such texts authored by Herman Melville as Pierre; or The Ambiguities, which tend to raise our amazement and anxiety with their autobiographical entanglement. Moreover, the analyses of reading habits of the Melville family are crucial if we endeavour to understand Herman Melville’s progressing cosmopolitism and cultural empathy, influenced by the black legend of his grandfather and his involvement in the genocide of Native Americans.
    Odpowiadając na powszechną we współczesnych badaniach literackich niechęć do biografizujących lektur, niniejszy artykuł stawia sobie za zadanie przemyślenie relacji między czytelnikiem i autorem, a zwłaszcza biografem. Ta relacja służyć ma odczytaniu takich tekstów Hermana Melville’a, jak np. Pierre; or, The Ambiguities, które niepokoją i zaskakują swoimi autobiograficznymi uwikłaniami. Refleksje nad zwyczajami czytelniczymi rodziny Melville’ów stają się interpretacyjnym kluczem do zrozumienia postępującego kosmopolityzmu i kulturowej wrażliwości Hermana Melville’a, w obliczu widma jego własnego dziadka i jego uwikłania w ludobójstwo rdzennych Amerykanów.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2021, 43; 65-86
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bird vs. Anczyc. Dwugłos na temat portretów Indian w powieści „Nick of the Woods” Roberta Montgomery’ego Birda i jej tłumaczeniu/adaptacji – „Duchu puszczy” Władysława Ludwika Anczyca
    Autorzy:
    Bobowski, Sławomir
    Perlinski, Paul
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450706.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
    Tematy:
    Robert Montgomery Bird
    Władysław Ludwik Anczyc
    Indianie
    adaptacja
    tłumaczenie
    analiza porównawcza
    powieść amerykańska
    American Indians
    adaptation
    translation
    comparative analysis
    American novel
    Opis:
    Wszyscy znawcy zachodniej literatury amerykańskiej i kina zachodniego wiedzą, że amerykański pisarz – Robert Montgomery Bird – stał się sławny, między innymi, dzięki pełnym nienawiści, a nawet rasizmu, przedstawieniom rdzennych Amerykanów w swoich dziełach. Z tej strony znana jest jego powieść Nick of the Woods (1837). Jeśli chodzi o polskich czytelników powieści o Dzikim Zachodzie, mogą czuć się oni nieco zdezorientowani, gdy słyszą lub czytają, że Bird był „indianożercą”, ponieważ jego najsłynniejsze dzieło, tj. Nick of the Woods, przetłumaczone na język polski przez Władysława Ludwika Anczyca w 1872 r. (Duch Puszczy), nie przedstawia amerykańskich Indian jako potworów. W niektórych częściach tłumaczenia – całkiem przeciwnie. Przyczyna tkwi w tym, że dzieło Anczyca stanowi adaptację powieści Birda. Polski pisarz interpretował powieść Nick of the Woods w czasach, gdy Polacy łatwo identyfikowali swój los podbitego narodu ze stanem rdzennych Amerykanów. W pierwszej części artykułu S. Bobowskiego i P. Perlińskiego czytelnik znajdzie prezentację sposobu przedstawiania Indian przez Anczyca, w drugiej zaś – sposoby, w jaki czyni to Bird, oraz przyczyny jego stosunku do rdzennych mieszkańców Ameryki.
    All connoisseurs of western American literature and western cinema know that American writer – Robert Montgomery Bird – got famous because of, among other things, full of hatred and even racism portraying Native Americans in his works. From this side his novel Nick of the Woods (1837) is well known. As far as Polish readers of novels of the wild West are concerned, they can feel a bit confused when they hear or read that Bird was such an “Indian-eater”, because his most famous work, i.e. Nick of the Woods, translated into Polish by Władysław Ludwik Anczyc in 1872 (Duch Puszczy), does not present American Indians as monsters. In some parts of the translation – quite oppositely. The point is that the Anczyc’s work is just an adaptation of Bird’s novel. Polish writer was interpreting Nick of the Woods in the times when the Poles easy identified their fate of the conquered nation with the condition of Native Americans. In the first part of the article by S. Bobowski and P. Perlinski a reader will find the presentation of Anczyc’s way of portraying Indians, and in the second – the way of Bird’s with explaining the causes of his attitude towards the American Natives.
    Źródło:
    Filoteknos; 2019, 9; 378-390
    2657-4810
    Pojawia się w:
    Filoteknos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Indiańskie kontrnarracje: stara sprawa – nowe tropy, bohaterowie i konflikty
    New tropes, new heroes, new histories, new coflicts – the old tale or Native American counternarratives and NAISA
    Autorzy:
    Wilczyńska, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080697.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    King Philip’s war
    praying Indians
    counter narratives
    replacement narratives
    NAISA
    wojna króla Filipa
    ‘modlący się Indianie’
    kontrarracje
    opowieści zastąpienia
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2021, 51; 481-501
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Indian Revolutionaries. The American Indian Movement in the 1960s and 1970s
    Indiańscy rewolucjoniści. Ruch Indian Amerykańskich w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku
    Autorzy:
    Misiarz, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951399.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Stany Zjednoczone
    Indianie Ameryki Północnej
    Panindianizm
    Ruch „Red Power”
    Ruch Indian Amerykańskich
    the united states of america
    north american indians
    pan-indianism
    “red power” movement
    american indian movement
    Opis:
    The ideas of supra-tribal unity and Indian nationalism arising among Native Americans in the 20th century initiated the phenomenon defined by the American historians as modern Pan-Indianism. Its first phase occurred at the beginning of the 20th century whereas the second one, more apparent, is connected with the so called “Red Power” movement and dates back to the 1960s and 1970s. During this stormy period for the USA, when ethnic minorities started to openly manifest their postulates for equality, American Indians took their voice thereon too. Due to its extremism, American Indian Movement was the top one among many Indian groups that emerged at that time. The organization founded in 1968 by Dennis Banks and Russell Means quickly attracted American public attention due to their radical actions. The Movement was the most active in the 1960s and 1970s. At that time, relying on aggressive anti-government rhetoric, AIM created a peculiar ideology invoking Indian tribal spirituality, and proposed their own political program focusing on the issue of obtaining full sovereignty by Indian peoples and reforming federal policy towards Native Americans.
    W XX w. budzące się wśród tubylczych Amerykanów idee jedności ponadplemiennej i nacjonalizmu indiańskiego dały początek zjawisku określanemu przez historyków amerykańskich jako nowoczesny panindianizm. Jego pierwsza faza przypada na początek XX stulecia natomiast druga, bardziej wyrazista, związana z tzw. ruchem „Red Power” jest datowana na lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte XX wieku. W tym burzliwym dla Ameryki okresie, gdy mniejszości etniczne zaczęły głośno manifestować swoje postulaty równouprawnienia, również Indianie zapisali swą kartę. Spośród wielu grup indiańskich, które wówczas powstały, na czoło wybił się swoim ekstremizmem Ruch Indian Amerykańskich (American Indian Movement). Założona w 1968 r. organizacja ta, pod przywództwem Dennisa Banksa i Russella Meansa, szybko przykuła uwagę amerykańskiej opinii publicznej radykalnymi akcjami. Apogeum działalności Ruchu przypadło na lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte XX stulecia. Wówczas AIM, posiłkując się agresywną retoryką antyrządową, stworzył swoistą ideologię odwołującą się do indiańskiej duchowości plemiennej oraz wysunął własny program polityczny odnoszący się do kwestii uzyskania pełnej suwerenności przez narody indiańskie i zreformowania federalnej polityki wobec tubylczych Amerykanów.
    Źródło:
    Białostockie Teki Historyczne; 2017, 15
    1425-1930
    Pojawia się w:
    Białostockie Teki Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    WYBRANE STRATEGIE SPOŁECZNE I POLITYCZNE GRUP INDIAŃSKICH W PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ BOLIWII JAKO SPOSÓB ADAPTACJI DO SPOŁECZEŃSTWA NARODOWEGO
    Some Social and Political Strategies of Native American Groups in North-Eastern Bolivia for Adaptation to the National Society
    Autorzy:
    Ziółkowska-Kuflińska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/555898.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
    Tematy:
    Ameryka Łacińska
    Boliwia
    Indianie
    kolonizacja
    tradycja kulturowa
    strategie przystosowawcze
    Latin America
    Bolivia
    indigenous groups
    colonization
    cultural tradition
    strategies for adaptation.
    Opis:
    Obecna sytuacja grup indiańskich zamieszkujących północno-wschodnią Boliwię jest ściśle związana z historią tego regionu. Od kilku dekad społeczności indiańskie realizują szereg rozwiązań służących ich adaptacji do społeczeństwa boliwijskiego. Do najważniejszych przejawów owej strategii przystosowawczej można zaliczyć: działalność w organizacjach indiańskich, marsze protestu, program TCO, program zrównoważonego rozwoju. Indianie w większości przypadków dostrzegają wartość swojej tożsamości tubylczej i podejmują działania wspierające jej rozwój.
    Current situation of indigenous groups inhabiting the north-eastern Bolivia is closely connected with the history of this region. For several decades, Native American communities carry out several solutions to their adaptation to Bolivian society. The most important strategies of adaptive manifestations of this are (we can indicate the most important strategies for adaptation): activities in Indian organizations, protest marches, TCO program, a program of sustainable development. The Indians, in most cases recognize the value of their indigenous identity and they support its development.
    Źródło:
    Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2012, 20, 2(76); 99-111
    1506-8900
    2081-1152
    Pojawia się w:
    Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Upadek imperium krwi i złota
    Autorzy:
    Panfil, Tomasz (1962- )
    Powiązania:
    Gazeta Polska 2021, nr 33, s. 76-78
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Cortés, Hernán (1485-1547)
    Ferdynand II Katolicki (król Hiszpanii ; 1452-1516)
    Izabela Katolicka (królowa Hiszpanii ; 1451-1504)
    Kolumb, Krzysztof (1451-1506)
    Montezuma II (cesarz Meksyku ; ok. 1468-1520)
    Aztekowie
    Hiszpański podbój Ameryki
    Indianie
    Podbój Meksyku (1519-1521)
    Artykuł publicystyczny
    Artykuł z tygodnika opinii
    Opis:
    Hiszpańska ekspansja na tereny obecnego Meksyku wspierana była przez ówczesnych władców Hiszpanii Izabelę Katolicką i jej męża Ferdynanda II Katolickiego. W 1504 roku na wyspie Hispaniola (obecnie Haiti) wylądował Hernán Cortés, który za cel swoich wypraw uczynił złoto. Razem z Diego Velázquezem rozpoczęli podbój Kuby, a kilka lat później Cortés ruszył do Meksyku, zdobywając stolicę Azteków 15 sierpnia 1521 roku.
    Fotografie.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz Indian w "Listach z podróży do Ameryki" Henryka Sienkiewicza w kontekście publicystyki „Wędrowca”. Cz. II. Sposoby prezentacji społeczności indiańskiej
    The picture of the Indians in "Letters from America" by Henryk Sienkiewicz in the context of the profile of "Wędrowiec" [‘Wanderer’]. Part 2: The ways to present the Indians community
    Autorzy:
    Pietrzak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591208.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Henryk Sienkiewicz
    reportage
    Indians
    reportaż
    Indianie
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie obrazu rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej, nakreślonego przez Henryka Sienkiewicza w Listach z podróży do Ameryki. Obraz ten był konfrontowany z obrazem Indian przedstawionym w artykułach „Wędrowca”. Analizy dowiodły, że Sienkiewicz szczególnie chętnie opisywał przedstawicieli społeczności indiańskiej z perspektywy ich wyglądu zewnętrznego, uwarunkowań kulturowych oraz cech psychicznych. W mniejszym stopniu interesował go aspekt społeczny, ekonomiczny i religijny. Punkt widzenia Europejczyka jest dominującym w opisie i ocenie Indian zarówno w Listach z podróży, jak i artykułach „Wędrowca”. Przy czym Sienkiewicz starał się stworzyć w miarę zobiektywizowany obraz społeczności indiańskiej. Indianie ukazani byli jako ci, którym zabiera się wolność, a ich głównym wrogiem jest postęp cywilizacyjny. Z kolei w publicystyce „Wędrowca” dominuje obraz Indian jako wrogów cywilizacji, stanowiących zagrożenie dla białych osadników.
    The purpose of the article is to present the picture of the indigenous inhabitants of North America painted by Henryk Sienkiewicz in his Letters from a Journey to America. That picture of the Indians was confronted with the one presented in the articles published in ‘Wędrowiec’ [a Polish weekly]. According to the analyses that have been conducted Sienkiewicz quite often described the representatives of the Indians community from the perspective of their external appearance, cultural conditions and psychological features. He was much less interested in the religious and socio-economic aspect. The point of view of the European is dominant in his description and evaluation of Indians both in the Letters form a Journey and in the articles published in ‘Wędrowiec’. On the other hand, Sienkiewicz did his best to create a relatively objective picture of the Indians community. The Indians were portrayed as the ones who had been taken freedom away from, and their main enemy was the civilisational progress. In turn, in ‘Wędrowiec’ the Indians were depicted as enemies of the civilisation and a threat to the settlers.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2018, 17; 243-259
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Afryka i Afrykanie, Inuici i Indianie, czyli o inności etnicznej oraz kulturowej w podręcznikach do edukacji wczesnoszkolnej w latach 1997–2018
    Africa and Africans, Inuit and Indians: Ethnic and Cultural Diversity in Early School Education Textbooks, 1997–2018
    Autorzy:
    Gołębniak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2183543.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    podręcznik
    różnorodność etniczno-kulturowa
    antropologia edukacyjna
    etnografia edukacyjna
    wyobrażenia etnograficzne
    textbook
    ethnic and cultural diversity
    educational anthropology
    educational ethnography
    ethnographic images
    Opis:
    W artykule podejmuję temat sposobu przedstawiania, reprezentacji i wizerunku różnorodności etnicznej i kulturowej w podręcznikach do pierwszego etapu edukacji, zatwierdzonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat, z akcentem na te aktualnie obowiązujące. Przedstawiam w nim wstępne wyniki badań podjętych w tym obszarze w roku szkolnym 2017/18. Obejmują one w głównej mierze analizy podręczników i towarzyszących im ćwiczeń, dopełnione materiałem empirycznym pochodzącym z wywiadów o charakterze nieformalnym, prowadzonych z nauczycielami, bibliotekarzami, księgarzami, studentami i pracownikami wrocławskich hurtowni książek oraz z obserwacji etnograficznych. Taka strategia badawcza, uwzględniająca udzielenie głosu innym, umożliwiła mi spojrzenie na wytwór, jakim jest podręcznik w szerszym, niż wąskometodyczne, świetle. Podręcznik stanowi w takim podejściu kulturowy artefakt, a zarazem element towarzyszący czy wręcz wpisujący się w procesy enkulturacji uczniów, który można analizować i interpretować z pozycji antropologicznych.
    In the article, I discuss the presentation, representations and images of ethnic and cultural diversity in government-approved early school education textbooks over the last twenty years, with the focus on the currently used ones. My argument is based on the initial results of a research study launched in 2017. The study mainly involves analyses and interpretations of the textbooks and the empirical data from informal interviews with teachers, librarians, students, and booksellers, as well as from ethnographic observations in school libraries, bookstores etc. This ethnographic research strategy, which makes room for the voice of Others, has helped me explore the product that is a textbook in a wider perspective. In this framework, the textbook is a cultural artefact and at the same time a factor in students’ enculturation which can be analysed and interpreted from anthropological positions.
    Źródło:
    Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2018, 21, Specjalny; 69-84
    1505-8808
    2450-3428
    Pojawia się w:
    Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej na drodze do odzyskania praw do reprezentacji i zarządzania własnym dziedzictwem kulturowym
    North American Indigenous Peoples on the Road to Reclaiming Their Rights to Representation and Rights to Manage Their Cultural Heritage
    Autorzy:
    Wiącek, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37487372.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Indianie
    Seneca
    reprezentacja
    muzeum
    dziedzictwo kulturowe
    Indians
    representation
    museum
    cultural heritage
    Opis:
    Artykuł ten ma na celu przedstawienie głównych problemów związanych z reprezentacją Indian Ameryki Północnej oraz zarządzaniem ich dziedzictwem kulturowym. Szczególna uwaga zostanie poświęcona Ganondagan State Historic Site prowadzonemu przez społeczność narodu Seneca. W analizie ekspozycji została zastosowana krytyczna metodologia badań nad wizualnością.
    This article aims to present the main problems related to the representation of North American Indians and the management of their cultural heritage. Particular attention will be given to the Ganondagan State Historic Site run by the Seneca community. The critical methodology of research on visuality was used in the analysis of the exhibition.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2023, 41, 2/2; 243-274
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Missionaries and Borderlands: «The Mission Play» and Missionary Practices in Alta California
    Misjonarze i pogranicza: The Mission Play i praktyki misyjne w Alta California
    Autorzy:
    Melendez, David
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32083636.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    historiografia teatru
    kalifornijscy Indianie
    Alta California
    Critical Mission Studies
    misterium
    historia Chicana/o
    pogranicze
    theater historiography
    California Indians
    pageant drama
    Chicana/o history
    borderlands
    Opis:
    This essay takes up a core question of this issue of Pamiętnik Teatralny: how are we to think about historiography beyond a dualism, settled in time and reflective of the status quo? With respect to the California missions, historical treatments of colonization revolve around a dualism shaped by moral dimensions of the missionary enterprise—did the missions help California Indians or harm them? Theatrical representations, like the wildly successful early twentieth century pageant drama, The Mission Play, staged a version of mission history that argued for the former. As a representation of the mission past, the play conflated missions, as institutions, with the moral character of missionaries, thus edifying a fantasy and entrenching the dualism. However, attention to missionary practices, like keeping time using the mission bell, reveal how the missions were sites where indigenous and colonial realities were in constant conflict. Through practices, relations between missionaries and indios produced a space that was neither strictly colonial nor indigenous, and yet both—a borderland. As a mode of spatial dialectics, borderlands thinking can unsettle the duality underlying representations of the mission past to question how that dualism has come into being.
    Artykuł podejmuje kluczowe pytanie tego zeszytu „Pamiętnika Teatralnego”: jak mamy myśleć o historiografii, jeśli chcemy przekroczyć dualizm, wynikający z osadzania wydarzeń w czasie i odzwierciedlania status quo. W odniesieniu do misji kalifornijskich historyczne ujęcia kolonizacji oscylują wokół binarnego myślenia o moralnym wymiarze tych przedsięwzięć: czy misje pomogły kalifornijskim Indianom, czy też im zaszkodziły. Przedstawienia teatralne, na przykład cieszące się wielkim powodzeniem na początku XX wieku misterium The Mission Play, przedstawiały taką wersję historii misji, która dowodziła słuszności pierwszej interpretacji. Jako reprezentacja dziejów misyjnej działalności sztuka wiązała instytucję misji z moralnością misjonarzy, konstruując w ten sposób fantazję i utrwalając dualistyczną perspektywę. Jednak analiza praktyk misyjnych, takich jak odmierzanie czasu za pomocą dzwonu, ujawnia, że misje były miejscem ciągłego konfliktu między tubylczą a kolonialną rzeczywistością. W praktyce relacje między misjonarzami i autochtonami wytworzyły przestrzeń, która nie była ani ściśle kolonialna, ani rdzenna, choć miała po trosze z obu jako przestrzeń pograniczna. Refleksja nad pograniczem, jako kategorią dialektyki przestrzennej, może podważyć dualizm leżący u podstaw reprezentacji dziejów misji, a zarazem unaocznić, w jaki sposób ten dualizm powstał.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2021, 70, 4; 61-78
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edward S. Curtis and the Complex Legacy of The North American Indian Project
    Edward S. Curtis i złożoność dziedzictwa jego projektu pt. The North American Indian
    Autorzy:
    Rokosz, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340882.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Edward S. Curtis
    The North American Indian
    rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej
    Indianie amerykańscy
    historia amerykańskiej fotografii
    etnografia
    Native Americans
    history of American photography
    ethnography
    Opis:
    In 1907 Edward S. Curtis published the first volume of The North American Indian – the 20-volume series which was his life achievement, completed in 1930. During thirty years he took probably about 40,000 photographs of Native Americans belonging to various tribes. These included both portraits and depictions of everyday life of the peoples his generation believed were vanishing. During the field work he also collected textual material documenting the tribes’ histories, legends, rituals as well as biographies of individual people. The project, in its immensity, exhausted the resources and did bring Curtis the recognition he hoped for. His works were rediscovered in 1972 and since then photographs have been either criticised for being staged and not depicting the Native tribes’ life as it really was, or appreciated both for their aesthetic quality and documentary value. The article provides an overview of the project, discusses the controversies surrounding it and its significance from today’s perspective. It also refers to the legacy of Curtis’s work and the way contemporary artists remain in a dialogue with it.
    W 1907 r. amerykański fotograf Edward S. Curtis opublikował pierwszy tom dzieła The North American Indian – 20-tomowej serii ukończonej w 1930 r., opisującej i ilustrującej życie 80 plemion żyjących w zachodniej części Stanów Zjednoczonych. Przez trzydzieści lat Curtis wykonał prawdopodobnie około 40 tysięcy fotografii Indian amerykańskich i zgromadził ogromny materiał etnograficzny dotyczący codziennego życia plemion, ich legend, mitów, historii. Wykonane zdjęcia to zarówno portrety, jak i przedstawienia różnego typu zajęć przedstawicieli „znikającej rasy”, jak postrzegano na początku wieku rdzennych mieszkańców kontynentu. Projekt został ukończony ogromnym kosztem i nie przyniósł Curtisowi doczesnej sławy. Jego prace zostały odkryte na nowo w 1972 r. i od tego czasu są zarówno krytykowane za zafałszowywanie rzeczywistości oraz niewielką wartość dokumentalną, jak i doceniane za walory estetyczne i sam fakt zaistnienia, umożliwiający potomkom zobaczenie swoich odległych przodków. Artykuł omawia założenia projektu, jego efekty, źródła kontrowersji, a także współczesne znaczenie kulturowe tego ogromnego i jedynego w swoim rodzaju przedsięwzięcia.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2024, 30, 1; 22-35
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-40 z 40

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies