Following the Footprints of Edward S. Curtis: A Tale of the Vanishing Race

In 2007, Marie Clements, a Canadian playwright, was asked to prepare a play about the cultural history of Canada. She decided to write a play about Edward S. Curtis, the author of an epic series of photographic works titled The North American Indian, published between 1900 and 1930. Clements invited to the project Rita Leistner, a Canadian photographer, who was responsible for the graphic aspect of the play. Her task was to recreate the way taken by Curtis while immortalizing scenes from the life of the indigenous peoples. Both artists took a fascinating journey following the footsteps of Curtis documenting today’s presence of the First Nations in the United States and Canada. This article, based on the project of Clements and Leistner, discusses the ambiguity of the medium of photography, one which ‘recreates’the reality and at the same time allows the authors to‘create’ it. It presents three basic themes: the mission and work of Edward S. Curtis; the play titled The Edward Curtis Project: A Modern Picture Story by Marie Clements; and the photographs – prepared by Rita Leistner – which were used in play and then published in the book of the same title. The purpose of this text is to present the project of the Canadian authors in the context of visual sociology and anthropology, and to show the potential of photography as a means of building social discourse and creating a narrative of a specific community. It is founded on the assumption that the artistic project in question – based on (both passive and active) participation of the authors in the everyday life of the community presented in it – becomes a source of valuable research material, which can then be subjected to scientific interpretations.

Kanadyjska dramatopisarka Marie Clements została w 2007 roku poproszona o przygotowanie sztuki teatralnej dotyczącej kulturowej historii Kanady. Clements postanowiła przygotować spektakl o Edwardzie S. Curtisie i jego epickim dziele The North American Indian (1900−1930). Podstawą realizacji tego projektu stały się znane na całym świecie prace Curtisa, który na przełomie XIX i XX wieku zajmował się dokumentowaniem życia znikającej rasy Indian Ameryki Północnej. Do współpracy w opracowaniu graficznej strony sztuki oraz próby odtworzenia drogi, jaką przebył Curtis, uwieczniając sceny z życia rdzennej ludności, Clements zaprosiła kanadyjską fotografkę Ritę Leistner. Artystki odbyły fascynującą podróż śladami Curtisa, rejestrując współczesną obecność First Nations w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Artykuł, opierając się na projekcie Clements i Leistner, ukazuje grę pomiędzy „odtwarzaniem” prawdziwej rzeczywistości na fotografiach a jej „kreowaniem” przez ich autora. W tekście przedstawione zostały trzy podstawowe wątki: misja i twórczość Edwarda S. Curtisa; sztuka Marie Clements pt. The Edward Curtis Project: A Modern Picture Story oraz zdjęcia Rity Leistner, które były wykorzystane w sztuce, a następnie zostały opublikowane w książce o tym samym tytule. Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie projektu kanadyjskich autorek w kontekście socjologii i antropologii wizualnej i ukazanie potencjału fotografii jako środka budowania społecznego dyskursu, tworzenia narracji określonej społeczności. U jego podstaw leży założenie, że ten projekt artystyczny, opierając się na (zarówno biernym, jak i aktywnym) uczestnictwie autorów w codziennym życiu prezentowanej w nim społeczności, staje się źródłem wartościowego materiału badawczego, który może być następnie poddawany interpretacji o charakterze naukowym.