Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Hoszowska, Mariola" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-18 z 18
Tytuł:
Działalność Macierzy Polskiej we Lwowie w latach 1882–1894
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441872.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Galicja
Lwów
oświata pozaszkolna
Galicia
Lvov
extracurricular education
Opis:
The author of this article discusses the first period of functioning of one of the more significant social publishing foundations in Galicia, namely Macierz Polska in Lvov. Established in 1882 on the initiative of Jozef Ignacy Kraszewski, for the next eleven years it operated with Antoni Malecki, literature historian and retired professor of the Lvov University as its president. At that time more than 60 publication appeared, which might not have been an impressive number but statutory limitations, difficulties with obtaining valuable and original works – which was strongly insisted on – peasants’ reading needs not quite awoken yet, greatly influenced this fact. The Lvov foundation since its beginnings attempted to combine two goals, namely the practicalpragmatic one and the religious -national one. The former was realized by means of publishing works allowing to modernize farms, increase their incomes, facilitate the use of technologicalcivilizational achievements. The latter allowed to widen the viewpoint of the peasant reader onto the issues of the national community, its past and other factors uniting the nation such as religion and language. The fact that the foundation was managed by a literature historian and medieval researcher influenced the profile of publications. One third of the offer constituted historic and historic-religious readings being of mostly biographical character. Relatively easy for less educated receiver, they made their readers acquainted with the greatest Polish monarchs and leaders (Kazimierz the Great, Jadwiga Angevin, Wladyslaw Jagiello, Stanislaw Zolkiewski, Jan Tarnowski, Stefan Czarniecki, Jan Sobieski, Stanislaw August Poniatowski, Tadeusz Kosciuszko) and saints (st. Wojciech, st. Kinga, st. Brunon, st. Jan Kanty). Efforts were made to reach for heroes representative for various historic periods. Old, complete elaborations of Polish history written by Izabela Czartoryska and Wladyslw Ludwik Anczyc were also reprinted. The publishing programme also included works presenting selected persons and events from the world history. Masterpieces of national literature were represented by Pan Tadeusz by Adam Mickiewicz and Piesn ziemi naszej by Wincenty Pol. Press titles issued by Macierz Polska were “Niedziela” (“Sunday”), “Kalendarz MP” (“MP Calendar”) and subsided ”Gospodarz Wiejski” (“Country Farmer”). Although they gained a certain numer of permanent subscribers, among which the majority we the peasants, they fought for survival.
Autorka omawia w artykule pierwszy okres funkcjonowania jednej z ważniejszych społecznych fundacji wydawniczych w Galicji, jaką była Macierz Polska we Lwowie. Założona w 1882 r. z inicjatywy Józefa Ignacego Kraszewskiego, przez kolejnych jedenaście lat działała pod prezesurą emerytowanego profesora Uniwersytetu Lwowskiego, Antoniego Małeckiego. W tym czasie ukazało się ponad 60 publikacji, co nie było liczbą imponującą, ale ograniczenia statutowe, trudności z pozyskiwaniem wartościowych i oryginalnych opracowań, słabo jeszcze rozbudzone potrzeby czytelnicze wśród włościan miały na to przemożny wpływ. Lwowska fundacja usiłowała godzić cel praktyczno-pragmatyczny z religijno-narodowym. Pierwszy realizowano przez wydawanie prac pozwalających unowocześniać wiejskie gospodarstwa, zwiększać ich dochodowość, ułatwić korzystanie ze zdobyczy techniczno-cywilizacyjnych. W drugim chodziło o rozszerzanie światopoglądu chłopskiego czytelnika o sprawy narodowej wspólnoty, jej przeszłości oraz innych czynników spajających naród, takich jak religia i język. Kierowanie Macierzą Polską przez historyka literatury i mediewistę nie pozostawało bez wpływu na profil wydawnictw. Stanowiące trzecią część oferty prace historyczne oraz historycznoreligijne miały głównie charakter biograficzny. Atrakcyjne dla słabiej wykształconych odbiorców, zapoznawały czytelników z największymi polskimi władcami, wodzami, świętymi. Sięgano do bohaterów reprezentatywnych dla różnych okresów historycznych. Wydano też całościowe opracowania dziejów Polski pióra Izabeli Czartoryskiej i Władysława Ludwika Anczyca. Do programu wydawniczego włączono również dziełka prezentujące wybrane postaci i wydarzenia z historii powszechnej. Narodową literaturę reprezentowały Pan Tadeusz Adama Mickiewicza oraz Pieśń o ziemi naszej Wincentego Pola. Tytuły prasowe: „Niedziela”, „Kalendarz MP”, oraz subwencjonowany „Gospodarz Wiejski” zdobyły sobie pewną liczbę stałych prenumeratorów, wśród których przeważali włościanie, ale faktycznie walczyły o przetrwanie. Jakkolwiek warunki dla realizacji inicjatyw obliczonych na podnoszenie poziomu kultury umysłowej niższych kręgów społeczeństwa Galicji wschodniej nie były łatwe, kierującym Macierzą udało się niemało osiągnąć. Było to możliwe nie tylko dzięki zaangażowaniu uczonych i społeczników, ale i finansowemu wsparciu otrzymywanemu od Sejmu Krajowego i Rady Miasta Lwowa.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 134-152
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pamięć” i „historia” instytucji. Ossolineum w międzypokoleniowej refleksji Polaków (do 1939 r.)
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441860.pdf
Data publikacji:
2018-01-05
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
pamięć
historia Galicji
Lwów
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Opis:
The author accepting the distinction between history and memory in her article refers it to the institution which was perceived as important in a topographic and cultural sense in the lives of Poles (mainly intelligentsia) in the modern era – to the Lviv Ossolineum. She does not present the history of the Ossolineum but she is interested in finding answer to the question about the process of creating the exceptional status of the Lviv library and the transmission on the significance of that place and values connected with it to the society in the individual and social awareness. It is an attempt to analyze the memory about the institution through the prism of scientific knowledge about it. The writer pays attention to the fact that the Ossolineum owed the most to its employees who did the task of presenting its achievements in a longer or shorter time span. Indicating various approaches to studies on the history of the Ossolineum and possibilities of further research the author focuses her attention on the process of shaping social memory of the Ossolineum distinguishing within it such elements as the establishing idea, development of the institution and the role of its directors, scholarship holders of the Lviv foundation which included two, namely Stanisław Łempicki and Stanisław Wasylewski, who played a key role in preserving the Ossolineum memory thanks to their high mental culture and literary abilities
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2017, 3: "200 lat Ossolineum"; 225-249
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bronisław Gorczak – historyk i wołyński archiwista (1854–1918)
Bronisław Gorczak – historian and Volhynia archivist (1854–1918)
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371302.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Bronisław Gorczak
archiwum w Sławucie
szkoła Ksawerego Liskego
archive in Slavuta
Ksawery Liski school
Opis:
Bronisław Gorczak (1854–1918) był lwowianinem i uczniem Ksawerego Liskego (1838–1891), który we Lwowie stworzył szkołę historyczną typu „dydaktycznego”. Ten uzdolniony absolwent Uniwersytetu Franciszkańskiego został na początku lat 80. XIX w. zatrudniony przez księcia Romana Damiana Sanguszkę na stanowisku konserwatora archiwum w Sławucie na Wołyniu. Nie tylko porządkował i inwentaryzował bogate zbiory archiwalne, ale i przygotowywał finansowane przez księcia wydawnictwa źródłowe oraz monografie rodu Sanguszków. Na początku lat 90. XIX w. objął także kierownictwo sławuckiej biblioteki. Niewykorzystywana dotąd korespondencja Gorczaka z lwowskim przyjacielem i profesorem Uniwersytetu Lwowskiego Ludwikiem Finklem (1858–1930) pozwala postawić pytania nie tylko o indywidualne losy wołyńskiego historyka i archiwisty, jego ambicje, troski i dramaty, ale i potraktować go jako reprezentanta generacji kierującej się w pełnieniu zawodowych obowiązków określoną etyką. Miały na nią wpływ uwarunkowania polityczne, społeczno-gospodarcze oraz prądy ideowe na ziemiach polskich po 1864 r. Gorczak usiłował realizować wartości zaszczepione mu podczas lwowskich studiów. Krytyczny wobec otaczającej rzeczywistości, zdołał zachować wiele z młodzieńczego idealizmu i wiary w sens pracy historyka i archiwisty.
Bronisław Gorczak (1854–1918) was a Leopolitan and a student of Ksawery Liski (1838–1891), who created a school of “didactic” type in Lviv. This gifted graduate of the Franciscan University was employed in the early 1880s by Prince Roman Damian Sanguszko as a conservator of the archives in Slavuta, Volhynia. Not only did he organize and did an inventory of rich archival collections, but he also prepared source publications financed by the prince and monographs of the Sanguszko family. At the beginning of the 1890s, he also took over the management of the Slavuta library. The previously unused correspondence of Gorczak with his Lviv friend and a professor at the University of Lviv, Ludwik Finkel (1858–1930), allows us to ask questions not only about the individual fate of the Volhynia historian and archivist, his ambitions, cares and dramas, but also to treat him as a representative of a guided by specific ethics in the performance of their professional duties. It was influenced by political, socio-economic conditions and ideological currents in Poland after 1864. Gorczak tried to realize the values he had reinfused during his studies in Lviv. Critical of the surrounding reality, he managed to preserve much of youthful idealism and faith in the sense of the work of a historian and archivist.
Źródło:
Archeion; 2020, 121; 239-270
0066-6041
2658-1264
Pojawia się w:
Archeion
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maria Ludwika Gonzaga w pracach Wiktora Czermaka
Maria Ludwika Gonzaga in the Works of Wiktor Czermak
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956415.pdf
Data publikacji:
2020-04-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia historiografii
Wiktor Czermak
Maria Ludwika Gonzaga
Uniwersytet Lwowski
Uniwersytet Jagielloński
history of historiography
University of Lviv
Jagiellonian university
Opis:
Autorka artykułu analizuje twórczość krakowskiego historyka Wiktora Czermaka (1863-1913) pod kątem opinii i ocen, jakie były formułowane przez tego badacza XVII stulecia o małżonce Władysława IV i Jana Kazimierza – Ludwice Marii Gonzadze. Czermak wysoko ocenił polityczny zmysł i inicjatywę tej władczyni w pracy doktorskiej przygotowywanej we Lwowie pod kierunkiem Ksawerego Liskego, i obronionej w 1887 r. w Krakowie. Dwaj ostatni władcy z dynastii Wazów na polskim tronie, oraz ich małżonka, przez długie lata zajmowali uwagę krakowskiego uczonego. W artykule mowa o ewolucji zapatrywań na przybyłą z Francji energiczną władczynię. Wiele wskazuje, że historyk przeszedł od fascynacji „męską” osobowością małżonki Jana Kazimierza w połowie lat osiemdziesiątych XIX wieku, do bardziej krytycznego spojrzenia na poczynania Francuzki w Polsce w schyłku kolejnej dekady. Wynikało to ze zmiany zainteresowań i rozszerzania bazy źródłowej, lepiej oświetlającej osobę królowej, w której dojrzalszy badacz dostrzegał wady, jakich nie zauważał w studenckich latach.
The author of the article analyzes the creative work of the Cracow historian Wiktor Czermak (1863-1913) in terms of opinions and assessments that were formulated by this researcher of the 17th century. It concerned the wife of Władysław IV and Jan Kazimierz, who was Ludwika Maria Gonzaga. Czermak highly valued the political ideas and initiative of this ruler in his doctoral dissertation prepared in Lviv under the direction of Ksawery Liske, defended in 1887 in Krakow. The last two rulers of the Vasa dynasty on the Polish throne, and their spouse, were the object of the Krakow scholar’s interest for many years. The article talks about the evolution of the views of an energetic ruler from France. There are many indications that the historian passed from his fascination with the “male” personality of the wife of Jan Kazimierz in the mid-1880s, to a more critical look at the French woman’s actions in Poland at the end of the next decade. This resulted from a change in interests and expanding his source of information, which better illuminating the person of the queen. Thus, the researcher gave a more mature picture of the flaws that he did not notice in his student years.
Źródło:
Studia Polonijne; 2019, 40; 79-100
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bronisław Gorczak – historyk i wołyński archiwista (1854–1918)
Bronisław Gorczak – historian and Volhynia archivist (1854–1918)
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52811415.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Bronisław Gorczak
archiwum w Sławucie
szkoła Ksawerego Liskego
archive in Slavuta
Ksawery Liski school
Opis:
Bronisław Gorczak (1854–1918) był lwowianinem i uczniem Ksawerego Liskego (1838–1891), który we Lwowie stworzył szkołę historyczną typu „dydaktycznego”. Ten uzdolniony absolwent Uniwersytetu Franciszkańskiego został na początku lat 80. XIX w. zatrudniony przez księcia Romana Damiana Sanguszkę na stanowisku konserwatora archiwum w Sławucie na Wołyniu. Nie tylko porządkował i inwentaryzował bogate zbiory archiwalne, ale i przygotowywał finansowane przez księcia wydawnictwa źródłowe oraz monografie rodu Sanguszków. Na początku lat 90. XIX w. objął także kierownictwo sławuckiej biblioteki. Niewykorzystywana dotąd korespondencja Gorczaka z lwowskim przyjacielem i profesorem Uniwersytetu Lwowskiego Ludwikiem Finklem (1858–1930) pozwala postawić pytania nie tylko o indywidualne losy wołyńskiego historyka i archiwisty, jego ambicje, troski i dramaty, ale i potraktować go jako reprezentanta generacji kierującej się w pełnieniu zawodowych obowiązków określoną etyką. Miały na nią wpływ uwarunkowania polityczne, społeczno-gospodarcze oraz prądy ideowe na ziemiach polskich po 1864 r. Gorczak usiłował realizować wartości zaszczepione mu podczas lwowskich studiów. Krytyczny wobec otaczającej rzeczywistości, zdołał zachować wiele z młodzieńczego idealizmu i wiary w sens pracy historyka i archiwisty.
Bronisław Gorczak (1854–1918) was a Leopolitan and a student of Ksawery Liski (1838–1891), who created a school of “didactic” type in Lviv. This gifted graduate of the Franciscan University was employed in the early 1880s by Prince Roman Damian Sanguszko as a conservator of the archives in Slavuta, Volhynia. Not only did he organize and did an inventory of rich archival collections, but he also prepared source publications financed by the prince and monographs of the Sanguszko family. At the beginning of the 1890s, he also took over the management of the Slavuta library. The previously unused correspondence of Gorczak with his Lviv friend and a professor at the University of Lviv, Ludwik Finkel (1858–1930), allows us to ask questions not only about the individual fate of the Volhynia historian and archivist, his ambitions, cares and dramas, but also to treat him as a representative of a guided by specific ethics in the performance of their professional duties. It was influenced by political, socio-economic conditions and ideological currents in Poland after 1864. Gorczak tried to realize the values he had reinfused during his studies in Lviv. Critical of the surrounding reality, he managed to preserve much of youthful idealism and faith in the sense of the work of a historian and archivist.
Źródło:
Archeion; 2020, 121; 239-270
0066-6041
2658-1264
Pojawia się w:
Archeion
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antiheroines of Early Modern Polish History in the Textbooks of the Second Polish Republic
Antybohaterki nowożytnych dziejów Polski w podręcznikach Drugiej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374200.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of women
history education
Second Polish Republic
Bona Sforza d’Aragona
Maria Ludwika Gonzaga
Maria Kazimiera d’Arquien
historia kobiet
dydaktyka historii
Druga Rzeczypospolita
Opis:
The author of the article presents changes that took place in the textbook depictions of women – counted among the antiheroines of Polish History – from 1918 to 1939. The starting point are 19th-century compilations, in which the authors’ attention was focused on prominent queens of the Early Modern era: Bona Sforza, Maria Ludwika Gonzaga, and Maria Kazimiera de La Grange d’Arquien. The attitudes of the authors of historical and educational compilations created after Poland regained its independence towards these women was the result of various factors, but also a proof of acceptance of women’s new roles in the newly united – among others, through historical education – society. This applied particularly to those women’s roles that evoked social resistance, as they were linked to involvement in politics, which was viewed as a space for men’s activity.The article emphasises comparative concepts to clearly delineate differences between what was typical of educational framing pre- and post-1918. The author analyzed 30 history textbooks written in the first and second decade of Poland Reborn, addressed to children and youth in primary, gymnasium and secondary schools. The article serves as a search for the answers to the following questions: 1. In what way were ambitious women rulers perceived in different political conditions, i.e. in a situation of formal equality of the political rights of women and men? 2. How different were textbooks in the Piłsudski-reformed schools from those used earlier? 3. To what extent did the reorientation of the educational ideal of the 1930s influence the image of the politically involved Polish queens of the Early Modern era?
Autorka artykułu przedstawia zmiany jakie dokonały się w podręcznikowym obrazie kobiet – zaliczanych do grupy antybohaterek dziejów Polski – w latach 1918–1939. Punktem wyjścia są opracowania dziewiętnastowieczne, w których uwaga piszących skupiona była na wybitnych królowych doby nowożytnej: Bonie, Marii Ludwice i Marii Kazimierze. Stosunek do nich autorów opracowań historyczno-dydaktycznych powstałych po odzyskaniu niepodległości był pochodną różnych czynników, ale i dowodem akceptacji dla nowych ról kobiet w scalanym na nowo społeczeństwie, m.in. drogą edukacji historycznej. Dotyczyło to szczególnie tych kobiecych ról, które wywoływały społeczny opór, ponieważ związane były z zaangażowaniem w politykę, uznawaną za przestrzeń męskiej aktywności.W artykule położono nacisk na ujęcia porównawcze, tak, aby wyraźnie zarysowały się różnice między tym, co było typowe dla ujęć dydaktycznych sprzed i po 1918 r. Przeanalizowano 30 podręczników historii powstałych w pierwszej i drugiej dekadzie Polski Odrodzonej, adresowanych do dzieci i młodzieży szkół powszechnych, gimnazjów i liceów ogólnokształcących. Poszukiwano przy tym odpowiedzi na pytania: 1. W jaki sposób postrzegano ambitne władczynie w odmiennych warunkach politycznych, tj. w sytuacji formalnej równości praw politycznych kobiet i mężczyzn? 2. Na ile podręczniki dla zreformowanej przez piłsudczyków szkoły odróżniały się od tych wykorzystywanych wcześniej? 3. W jakiej mierze reorientacja ideału wychowawczego w lat trzydziestych XX w. wpłynęła na obraz rozpolitykowanych polskich królowych doby nowożytnej?
Źródło:
Res Historica; 2020, 50; 319-360
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiktor Czermak i lwowska edycja Śpiewów historycznych Juliana Ursyna Niemcewicza
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2042755.pdf
Data publikacji:
2020-12-09
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
the Polish Society in Lwów
Wiktor Czermak
the Historical Songs by Julian Ursyn Niemcewicz
Polish historiography at the turn of the nineteenth and twentieth centuries
Macierz Polska we Lwowie
Śpiewy historyczne Juliana Ursyna Niemcewicza
historiografia polska przełomu XIX i XX w.
Opis:
Pisane w latach 1808–1813 oraz wydane w 1816 r. Śpiewy historyczne Juliana Ursyna Niemcewicza odegrały ważną rolę w okresie porozbiorowym, antycypując późniejsze wezwanie do pisania historii „ku pokrzepieniu serc”. W dobie neoromantyzmu historyczne pieśni o chwalebnych wydarzeniach z dziejów Polski wykorzystywano dla włączania warstw plebejskich w obręb narodowej wspólnoty. Założona w 1883 r. przez Józefa Ignacego Kraszewskiego Macierz Polska we Lwowie wydała w połowie lat 90. XIX w. poetycką część dziełka Niemcewicza, uzupełnionego o biografię poety, publicysty, historyka i polityka oraz dodane do jego wierszy objaśnienia, których autorem był związany z Uniwersytetem Jagiellońskim absolwent Uniwersytetu Lwowskiego, Wiktor Czermak (1863–1913).
Written in 1808–1813 and published in 1816, the Historical Songs by Julian Ursyn Niemcewicz played a significant role in the post-partitioned era, anticipating later calls for writing history to keep up the nation’s spirits. In the neoromantic era Niemcewicz’s Songs, which recount glorious events of Polish history, were used as a means of educating the peasants to help them become politically conscious members of the national community. In the mid-1890s the Polish Society in Lwów, founded in 1883 by Józef Ignacy Kraszewski, published a poetic part of Niemcewicz’s work. The poems were published along with commentaries from Wiktor Czermak (1863–1913). Affiliated to the University in Kraków, Czermak was a graduate of the Lwow University. The publication also contains a biography of Niemcewicz – the poet, the historian, the politician and the publicist.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2020, 12; 25-50
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy Kazimierza Twardowskiego do Ludwika Finkla
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441856.pdf
Data publikacji:
2016-09-01
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Uniwersytet Lwowski
Kazimierz Twardowski
Ludwik Finkel
Opis:
This edited collection of correspondence written by an eminent Polish philosopher Kazimierz Twardowski (1866–1938), the creator of Lvov-Warsaw philosophical school consists of 38 letters and cards written to the well-known historian and the rector of the Lvov University, Ludwik Finkel (1858–1930). They refer to over thirty-year-long period (1899–1930) of friendship between these two scientists exchanging remarks on not only current scientificorganizational matters but also socio-political ones and private ones. The importance of this friendship also lies in the fact that it lasted mostly at the time not included in Twardowski’s personal journal. The basis of the collection are the letters from the State Archives of the Lvov District in Lvov, preserved in L. Finkel’s inheritance.
Opracowany zbiór korespondencji wybitnego polskiego filozofa, Kazimierza Twardowskiego (1866–1938), twórcy filozoficznej szkoły lwowsko-warszawskiej, obejmuje 38 listów i kartek pisanych do znanego historyka i rektora Uniwersytetu Lwowskiego, Ludwika Finkla (1858–1930). Dotyczy ponadtrzydziestoletniego okresu (1899–1930) znajomości lwowskich uczonych i przyjaciół, wymieniających się spostrzeżeniami na temat nie tylko bieżących spraw naukowo-organizacyjnych, ale i społeczno-politycznych oraz prywatnych. Rangę tej korespondencji podnosi także to, że przypada w znacznej mierze na okres, dla którego brak zapisek w osobistym dzienniku Kazimierza Twardowskiego. Podstawą zbioru są listy pochodzące z Państwowego Archiwum Obwodu Lwowskiego we Lwowie zachowane w spuściźnie L. Finkla.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2016, 2; 299-346
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W trosce o polską wieś. Księżna Izabela Czartoryska i jej dydaktyczna opowieść o mieszkankach Dobromila. Z dziejów Macierzy Polskiej we Lwowie na przełomie XIX i XX wieku
Caring about the Polish countryside. Princess Izabela Czartoryska and her didactic story about the female inhabitants of Dobromil. From the history of the Polish Cradle in Lviv at the turn of the 20th century
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547045.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Pielgrzym w Dobromilu
Izabela Czartoryska
Macierz Polska we Lwowie
literatura dla ludu
edukacja historyczna na przełomie XIX i XX w.
Pilgrim in Dobromil
Polish Cradle in Lviv
literature for the people
historical education at the turn of the 20th century
Opis:
Artykuł traktuje o edukacji historycznej dla ludu na przełomie XIX i XX w. Punktem wyjścia są pierwsze całościowe dzieje Polski dla chłopów autorstwa Izabeli z Flemmingów Czartoryskiej. Jej Pielgrzym w Dobromilu powstał z myślą o spopularyzowaniu historii ojczystej oraz zaszczepieniu pojęcia ojczyzny w świadomości chłopów. Dużo miejsca poświęcono w nim kobietom: władczyniom, szlachciankom oraz chłopkom. Księżna starała się o ukształtowanie pożądanego społecznie wzorca włościanki: kobiety pobożnej, dobrej, schludnej i pracowitej, spełnionej w roli żony, matki i gospodyni. Krytykowała kobiece pijaństwo, prostytucję, lenistwo, guślarstwo, kłótliwość i inne przywary. Narracja oparta była na balansowaniu między wyidealizowanym obrazem wiejskich stosunków oraz piętnowaniem tego, co w gromadach naganne i wymagające zmiany. Autorka artykułu stara się odpowiedzieć na pytania: 1) Dlaczego po ponad sześciu dekadach od wydania Pielgrzyma w Dobromilu dziełko nadal uznawano za przydatne w edukacji warstw plebejskich zaboru austriackiego oraz 2) W jaki sposób lwowska fundacja starała się podtrzymać zainteresowanie autorką i jej aktywnością twórczą adresowaną do „niższych” warstw społecznych. Dochodzi do wniosku, że było to spowodowane zarówno deficytem nowych i dobrych opracowań przeznaczonych dla warstw plebejskich, jak i przyjętą przez Macierz Polską strategią wydawniczą obejmującą włączanie w obręb narodu polskiego przez zapoznawanie z klasyką narodowej historiografii i literatury. Przed wybuchem I wojny światowej zaznaczył się w niej także trend polegający na przybliżaniu czytelnikom MP określonych środowisk umysłowych, co pozostawało w związku z akcentowaniem roli inteligencji w porozbiorowych dziejach narodu. Opracowanie Władysława Jankowskiego o Puławach nie tylko prezentowało klimat i dokonania środowiska związanego z dworem Czartoryskich, ale i służyło promowaniu ideologii solidaryzmu narodowego i społecznego.
The article deals with historical education for the people at the turn of the 20th century. The starting point is the first comprehensive history of Poland for peasants by Izabela Czartoryska née Flemming. Her Pilgrim in Dobromil aimed at popularizing her native history and instilling the notion of "homeland" in the minds of peasants. A lot of space was devoted to women: rulers, noblemen, and peasants. The Duchess tried to shape a socially desirable model of a peasant woman: pious, good, neat and hardworking, fulfilling the role of wife, mother and housewife. She criticized female drunkenness, prostitution, laziness, witchcraft and other vices. The narrative was based on balancing the idealized image of rural relations with the stigmatization of what was reprehensible and in need of change. The author of the article tries to answer two questions: 1) Why, more than six decades after the publication of the Pilgrim in Dobromil, was the work still considered useful for the education of the plebeian layers of the Austrian partition and 2) How did the Lviv Foundation try to maintain its interest in the author and her creative activity calculated for the "lower" social classes? She concludes that this was due both to the shortage of new and good papers of the addressed plebeian classes and to the publishing strategy adopted by the Polish Cradle, which included the inclusion of the Polish nation through the study of the classics of national historiography and literature. Before the outbreak of the First World War, a trend was also observed in the strategy to familiarize readers with specific mental environments, which was related to the emphasis on the role of the intelligentsia in the post-partitioning history of the nation. Władysław Jankowski's study on Puławy not only presented the climate and achievements of the Czartoryski court environment, but also served to promote the ideology of national and social solidarity.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 13, 4; 23-46
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła Szymona Askenazego
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631922.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Szymon Askenazy, Uniwersytet Lwowski, historia historiografii/Szymon Askenazy, Lvov University, history of historiography.
Opis:
W artykule autorka skupia się na aktywności dydaktycznej lwowskiego nowożytnika, Szymon Askenazego, zorientowanej na wypromowanie doktorów i wydanie wyróżniających się prac uczniów. W części pierwszej zwraca uwagę na atuty zajęć prowadzonych przez Askenazego na Uniwersytecie Lwowskim. W drugiej stara się odpowiedzieć na pytania: 1) na jakie elementy warsztatu badawczego kładli nacisk promotor i recenzenci dysertacji doktorskich obronionych we Lwowie, 2) co we wprowadzeniach do prac uczniów-autorów monografii było przez Askenazego eksponowane, 3) jaki obraz szkoły en bloc kreował wydawca „Monografii”. W części trzeciej przytacza opinie o ukazujących się drukiem rozprawach monograficznych uczniów Askenazego.Autorka dochodzi do wniosku, że w wydawanej przez siebie serii, i w jeszcze większym stopniu w recenzjach rozpraw doktorskich, Askenazy uwypuklał wysiłek uczniów zorientowany na rozszerzanie bazy źródłowej oraz porównawcze ujmowanie wydarzeń i zjawisk. Można wyróżnić przynajmniej trzy warianty wprowadzeń do monografii uczniów, nazwane umownie „problemowymi”, „osobowymi” i „mieszanymi”. Różne strategie prezentowania osiąganych przez seminarzystów wyników były przejawem doceniania indywidualności piszących, ale i tendencji unifikacyjnych, sprowadzających się do pokazania, że zespół naukowych debiutantów potrafił bez kompleksów podjąć wyzwanie i pchnąć badania nad nowożytną i najnowszą historią Polski.
Źródło:
Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła Szymona Askenazego
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631971.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Szymon Askenazy, Uniwersytet Lwowski, historia historiografii/Szymon Askenazy, Lvov University, history of historiography.
Opis:
In this article the author concentrates on the didactic activity of the modern historian from Lvov, namely Szymon Askenazy, as being oriented towards promoting doctors and publishing outstanding students’ works. In the first part she draws attention to the advantages of classes delivered by Askenazy at the Lvov University. In the second part she attempts to answer the following questions, 1) what elements of the research skills were emphasized by the promoter and reviewers of the doctoral dissertations completed in Lvov; 2) what was pointed out by Askenazy in prefaces to monographs by studentsauthors; 3) what en bloc image of the school was created by the editor of the “Monograph”. In the third part she quotes opinions about Askenazy’s students’ published monographs.The author comes to the conclusion that in the series published by him and to even greater extent in the reviews of the doctoral theses Askenazy emphasized students’ effort oriented towards widening the source base and comparative approach towards events and phenomena. At least three variants of prefaces to students’ monographs may be distinguished, namely the so-called ‘problem’, ‘personal’ and ‘mixed’ ones. Various strategies of presenting results obtained by the seminar participants were the consequence of appreciating individuality of the writers as well as the consequence of unifying tendencies, which aimed at showing that a team of scientific debutants could face the challenge without any complexes and advance studies on the modern and newest history of Poland.
W artykule autorka skupia się na aktywności dydaktycznej lwowskiego nowożytnika, Szymon Askenazego, zorientowanej na wypromowanie doktorów i wydanie wyróżniających się prac uczniów. W części pierwszej zwraca uwagę na atuty zajęć prowadzonych przez Askenazego na Uniwersytecie Lwowskim. W drugiej stara się odpowiedzieć na pytania: 1) na jakie elementy warsztatu badawczego kładli nacisk promotor i recenzenci dysertacji doktorskich obronionych we Lwowie, 2) co we wprowadzeniach do prac uczniów-autorów monografii było przez Askenazego eksponowane, 3) jaki obraz szkoły en bloc kreował wydawca „Monografii”. W części trzeciej przytacza opinie o ukazujących się drukiem rozprawach monograficznych uczniów Askenazego.Autorka dochodzi do wniosku, że w wydawanej przez siebie serii, i w jeszcze większym stopniu w recenzjach rozpraw doktorskich, Askenazy uwypuklał wysiłek uczniów zorientowany na rozszerzanie bazy źródłowej oraz porównawcze ujmowanie wydarzeń i zjawisk. Można wyróżnić przynajmniej trzy warianty wprowadzeń do monografii uczniów, nazwane umownie „problemowymi”, „osobowymi” i „mieszanymi”. Różne strategie prezentowania osiąganych przez seminarzystów wyników były przejawem doceniania indywidualności piszących, ale i tendencji unifikacyjnych, sprowadzających się do pokazania, że zespół naukowych debiutantów potrafił bez kompleksów podjąć wyzwanie i pchnąć badania nad nowożytną i najnowszą historią Polski.
Źródło:
Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ podróży na dynamikę życia wybranych uczniów Ksawerego Liskego
Te infuence of travelling on the dynamics of life of selected students of Ksawery Liski
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1370619.pdf
Data publikacji:
2020-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Bronisław Gorczak
Wiktor Czermak
Lwów
Lviv
Opis:
Autorka artykułu analizuje kwestię wpływu podróży na dynamikę życia wybranych uczniów Ksawerego Liskego, to znaczy Bronisława Gorczaka (1854–1918) oraz Wiktora Czermaka (1863–1913). Pierwszy po ukończeniu studiów we Lwowie podjął na początku lat 80. XIX w. obowiązki archiwisty – potem także bibliotekarza – w Sławucie na Wołyniu, u księcia Romana Damiana Sanguszki. Drugi po obronie na Uniwersytecie Jagiellońskim napisanej we Lwowie rozprawy doktorskiej mógł dzięki wsparciu krakowskiej wszechnicy prowadzić kwerendy w archiwach rzymskich, berlińskich, wiedeńskich, osiągając z czasem profesurę zwyczajną. Autorka dochodzi do wniosku, że na przełomie XIX i XX w. naukowe podróże były ważnym czynnikiem rozwoju badaczy przeszłości, a Lwów pozostawał dla wychowanków Liskego stałym punktem odniesienia.
The author of the article analyses the questions of the infuence of travelling on the dynamics of life of selected students of Ksawery Liski, i.e. Bronisław Gorczak (1854–1918) and Wiktor Czermak (1863–1913). The former, after graduating from his studies in Lviv, at the beginning of 1870s, he became an archivist, and subsequently also a librarian, in Sławuta in Volhynia, for the prince Roman Damian Sanguszko. The latter, after defending at the Jagiellonian University his Ph. D. thesis written in Lviv, could take part in search queries in archives in Rome, Berlin, Vienna, with time obtaining full professorship. The author concludes that at the turn of the 19th and 20th century, scientifc travels were an important factor in the research development of the past and Lviv remained a constant point of reference for Liski’s alumni.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2020, 6; 181-202
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła Szymona Askenazego: przypadek Kazimierza Woźnickiego (1878–1949)
The School of Szymon Askenazy: The Case of Kazimierz Woźnicki (1878–1949)
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763579.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Szymon Askenazy
Kazimierz Woźnicki
Opis:
Szymon Askenazy był jednym z najwybitniejszych polskich historyków przełomu XIX i XX w. Na Uniwersytecie Lwowskim stworzył szkołę historyczną, z której wyszli wybitni badacze. Jej wizytówką była seria wydawnicza Monografie w zakresie dziejów nowożytnych. W prywatnym seminarium Askenazego uczestniczyli studenci reprezentujący szerokie spektrum poglądów politycznych. Silna była wśród nich grupa sympatyków endecji i członków Związku Młodzieży Polskiej ZET. Związany z nią Kazimierz Woźnicki we Lwowie nie studiował, ale podjął współpracę z Askenazym, który widział w nim dobrze wykształconego przedstawiciela młodego pokolenia, zdolnego sprostać nie tylko wyzwaniom naukowym, ale i zaangażować się w obronę sprawy polskiej.
Szymon Askenazy was one of the most eminent Polish historians of the late nineteenth and the early twentieth centuries. At the University of Lwów, he created a historical school from which outstanding scholars emerged. Its hallmark was the publishing series entitled “Monographs in Modern History”. Askenazy’s private seminar was attended by students representing various political views. Among them was a strong group of National Democracy sympathisers and members of the Association of the Polish Youth “Zet”. Kazimierz Woźnicki, associated with it, did not study in Lwów but cooperated with Askenazy, who saw in him a well-educated representative of the younger generation, capable not only of meeting academic challenges but also of becoming involved in the defence of the Polish cause.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 3; 529-564
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Gorączka rzymska” – udział Wiktora Czermaka w kampaniach naukowych Akademii Umiejętności w Krakowie
„Roman Fever” – Wiktor Czermak’s Participation in the Scientific Campaigns of the Academy of Learning in Krakow
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33904629.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Wiktor Czermak
Academy of Learning in Krakow
Roman Expedition
Jagiellonian University
Akademia Umiejętności w Krakowie
Ekspedycja Rzymska
Uniwersytet Jagielloński
Opis:
Artykuł jest przyczynkiem do dziejów jednej z ważniejszych inicjatyw Akademii Umiejętności w Krakowie, to znaczy Ekspedycji Rzymskiej. Pomysł organizowania naukowych wypraw do wiecznego miasta wiązał się z otwarciem przez papieża Leona XIII Archiwum Watykańskiego (1881). Pomysłodawcą i pierwszym kierownikiem Ekspedycji był wybitny mediewista Stanisław Smolka (1854–1924). Wśród jego podopiecznych znalazł się m.in. Wiktor Czermak (1863–1913), uczestnik kampanii ekspedycyjnych z lat 1887–1888 i 1890–1891. Temu zdolnemu uczniowi Ksawerego Liskego (1838–1891), który uzyskał doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim (1887), stworzono w podwawelskim grodzie korzystne warunki dla dalszego rozwoju naukowej kariery. Dzięki podejmowanym nad Tybrem pracom archiwalnym i bibliotecznym przysporzył polskiej nauce ważnych dokumentów do czasów panowania Władysława IV i Jana Kazimierza. Aktywność na rzecz Akademii łączył z gromadzeniem materiałów do własnych studiów naukowych. Zagraniczne dokumenty w sposób istotny wpływały na krytyczny obraz panowania ostatniego z Wazów. Pobyt w Rzymie i innych włoskich miastach przyczynił się do późniejszych sukcesów krakowskiego historyka.
This article is a contribution to the history of one of the most important initiatives of the Academy of Learning in Krakow, i.e. the Roman Expedition. The idea of organizing scientific trips to the eternal city was related to the opening of the Vatican Archive by Pope Leo XIII (1881). It was Stanisław Smolka (1854–1924), an outstanding medievalist, who was the originator and the first manager of the Expedition. Among his charges there was, Wiktor Czermak (1863–1913), a participant of the expeditionary campaigns of 1887–1888 and 1890–1891. This talented student of Ksawery Liske (1838–1891), who obtained his doctor’s degree at the Jagiellonian University (1887), had favorable conditions for further development of his scientific career in the town near Wawel. Thanks to the archival and library work undertaken on the River Tiber, he provided Polish science with important documents until the reign of Władysław IV and Jan Kazimierz. He combined his activity for the Academy with collecting materials for his own scientific studies. Foreign documents significantly influenced the critical image of the reign of the last Vasa. His stay in Rome and in other Italian cities contributed to the later successes of the Krakow historian.
Źródło:
Res Historica; 2022, 54; 275-306
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-18 z 18

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies