Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "German occupation of Poland" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-24 z 24
    Tytuł:
    Niemiecka okupacja w Polsce 1939–1945. Stan i kierunki badań
    THE GERMAN OCCUPATION OF POLAND FROM 1939 TO 1945. STATE AND RESEARCH DIRECTIONS
    Autorzy:
    Chinciński, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/418710.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
    Tematy:
    POLISH GERMAN OCCUPATION 1939–1945
    THE STATE OF RESEARCH
    RESEARCH PERSPECTIVES
    POLISH AND GERMAN HISTORIOGRAPHY
    Opis:
    This article is about the state of research on the German occupation of Polish territory. It also tries to answers the question of a direction of any seek further historical reflection on this issue, indicating gaps and also the cognitive perspective. The author proposes a fundamental thesis that despite the large number of publications concerning the fate of the occupied Polish territories, there are still works missing that could answer questions affecting the contemporary ideas of the German occupation.
    Źródło:
    Colloquium; 2013, 5, 3; 7-24
    2081-3813
    2658-0365
    Pojawia się w:
    Colloquium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    POSTAWY POLAKÓW WOBEC ŻYDÓW W GENERALNYM GUBERNATORSTWIE NA WYBRANYCH PRZYKŁADACH
    ATTITUDES OF POLES TOWARDS JEWS IN THE GENERAL GOVERNMENT. SELECTED EXAMPLES
    Autorzy:
    Rączy, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/513389.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Attitudes of Poles towards Jews,
    the German occupation of Poland,
    aid,
    denunciations,
    witnesses’ reports
    Opis:
    The article describes the attitudes of Poles towards Jews during the occupation of Poland by Nazi Germany. The examples provided in the article show how much these attitudes varied. On the one hand there was Poles’ spontaneous and heroic fight for the lives of those who escaped from ghettos, which sometimes resulted in the death of those hiding and those who aided them, on the other hand there was the plunder of Jewish property and denunciations, roundups and murders of Jews. The article also shows how far the war reality determined the attitudes of individual Poles towards Jews. Sometimes they had to choose between their own safety or even lives and the lives of others. It happened that they rescued some Jews and some they denounced to the Germans. The article proves that the attitudes of Poles towards the Jewish population, which are often described as black-and-white, were altogether not so unequivocal.
    Źródło:
    Polityka i Społeczeństwo; 2019, 17, 1; 103-114 (12)
    1732-9639
    Pojawia się w:
    Polityka i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poland? But which? Jewish Political Attitudes toward the Polish State in Formation during World War I
    Autorzy:
    Marcos, Silber,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/897540.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-24
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    WWI
    Jewish Nationalism
    Minority Rights
    German occupation of Poland during WWI
    Agudas Isroel
    Bund
    Zionism
    Folkism
    Opis:
    What kind of country are we talking about when we speak of Poland from the perspective of the organized Jewish political leadership in Poland? What should the scope and characteristics of the new Polish state in their view be? What kind of relations should Poland have with neighbouring states, as well as within, among its various populations and societies? The paper explores the changing answers given by different political Jewish leadership in a period of liminality – the interval between two stages and two distinct situations: the imperial order (Austrian and Russian) and the Polish national state. It examines Galicia and the Congress Poland from 1914 to 1918 when the territory was disputed among different empires and nations and its fate was far from clear. The article claims that the different visions of Poland presented by the Jewish leadership were grounded in two assumptions. The first was that the Jews as an integral part of society were legitimately entitled to express their own vision of the future state, the second – that the Jews, as an integral part of society, were entitled to equality on all levels of social life. That is the reason, the article claims, behind the demands for a fair distribution of the state’s resources regardless the mother tongue, religion, or ethno-national identification. The efforts the leaders of the Polish Jewry made to include the Jews as a minority group equal to others in the Polish state took place in the framework of the ethno-national ethos as the constitutive principle of state-building. The changing political circumstances and the growing hegemonic discourse based on the nation and nationality brought, claims the article, to the raising of a new Jewish national leadership during World War I. This leadership became convinced that, in the light of the discriminatory policies and growing anti-Jewish violence, only a mechanism of minority rights could guarantee Jewish existence in Poland.
    Źródło:
    Przegląd Humanistyczny; 2019, 63(1 (464)); 39-64
    0033-2194
    Pojawia się w:
    Przegląd Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Iluzoryczne przymierze : niemiecka okupacja ziem polskich w czasie I wojny światowej
    Niemiecka okupacja ziem polskich w czasie I wojny światowej
    Elusive Alliance : the German Occupation of Poland in World War I, 2015
    Autorzy:
    Kauffman, Jesse (1974- ).
    Współwytwórcy:
    Kabat, Jan. Tłumaczenie
    Państwowy Instytut Wydawniczy. Wydawca
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy
    Tematy:
    Beseler, Hans Hartwig von (1850-1921)
    I wojna światowa (1914-1918)
    Cesarstwo niemieckie (1871-1918)
    Monografia
    Opis:
    Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    „Litwinów zlikwidować, Łotyszów wypuścić”. Wileńszczyzna 1944
    „Eliminate the Lithuanians, Release the Latvians.” Vilnius Region 1944
    Autorzy:
    Balbus, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40809849.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Dolnośląski DSW. Wydawnictwo Naukowe DSW
    Tematy:
    okupacja niemiecka Polski
    Armia Krajowa
    Wileńszczyzna
    Litwa
    jeńcy wojenni
    egzekucje
    German occupation of Poland
    Polish Home Army
    Vilnius region
    Lithuania
    prisoners of war
    executions
    Opis:
    Opracowanie ukazuje egzekucje jeńców dokonywane przez brygadę por. Gracjana Froga „Szczerbca” pod Wilnem, mające miejsce w czasie działalności bojowej tegoż oddziału Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej. Przedstawione zostały motywy, przypadki i przebieg wydarzeń. Niewątpliwie przy każdej zarysowanej egzemplifikacji będzie konieczność przeprowadzenia w przyszłości pogłębionych badań umożliwiających doprecyzowanie szczegółów tych dramatycznych wydarzeń z okresu niemieckiej okupacji Polski. Studium powstało w oparciu o relacje i wspomnienia polskich weteranów oraz raporty policji litewskiej i niemieckiej.
    The study shows the executions of prisoners of war carried out by the Polish Home Army (AK) brigade of Lieutenant Gracjan Frog, alias “Szczerbiec” near Vilnius, in 1944. The motives, cases, and course of these dramatic events are presented. They took place during the occupation of Poland by the German army. The text was based on the accounts and memories of Polish veterans as well as reports from the Lithuanian and German police.
    Źródło:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2023, 17, 1; 81-111
    1896-8848
    2450-3436
    Pojawia się w:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Życie rodzin jeńców obozów specjalnych NKWD na tle okupacji niemieckiej. Kilka refleksji ogólnych
    The life of the families of prisoners of NKVD special camps against the background of the German occupation. Some general reflections
    Autorzy:
    Łagojda, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085108.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    World War II
    German occupation of Poland
    repression
    correspondence
    NKVD special camps
    Katyn
    German propaganda
    II wojna światowa
    okupacja niemiecka
    represjekorespondencja
    obozy specjalne NKWD
    Katyń
    niemiecka propaganda
    Opis:
    In his article, the author focuses on the dramatic fate of Polish families under the German occupation, whose relatives were captured by the Soviets and imprisoned in special NKVD camps. The article presents the moment of the outbreak of World War II, the attitude of officers' families to the war, the escape from homes before the approaching front and the end of the September campaign. The author tries to outline the complexity of the fate of women and children who – without a the head of family – had to deal with the realities of the German occupation. Later in the text, the subject of the correspondence between families and prisoners of war, its interruption and the actions of families aimed at obtaining information about a missing relatives are presented. The main part of the text is the assessment and attitude of families to the events of April 1943, when the Germans announced the discovery of the graves in Katyn. The author outlines, first of all, the complexity of families' approach to this event, which is presented in the form of a diagram.
    Autor w swoim artykule skupia się na przedstawieniu dramatycznych losów polskich rodzin pod okupacją niemiecką, których bliscy dostali się do niewoli sowieckiej i zostali osadzeni w obozach specjalnych NKWD. W artykule został przedstawiony moment wybuchu II wojny światowej, stosunek rodzin oficerskich do wydarzeń wrześniowych, ucieczka z domów przed nadciągającym frontem i zakończenie wojny obronnej. Autor próbuje nakreślić złożoność losów kobiet i dzieci, które – bez głowy rodziny – musiały zmagać się z realiami niemieckiej okupacji. W dalszej części tekstu przybliżony zostaje temat korespondencji rodzin z jeńcami, jej przerwanie i działania rodzin mających na celu pozyskanie informacji o zaginionym członku rodziny. Zasadniczą część tekstu stanowi ocena i stosunek rodzin do wydarzeń z kwietnia 1943 r., kiedy Niemcy ogłosili odkrycie grobów w Katyniu. Autor nakreśla przede wszystkim złożoność podejścia rodzin do tego wydarzenia, które zostało przedstawione w postaci wykresu.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2019, 2(11); 67-86
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powstanie kawalerii SS Totenkopf i jej rola w niemieckiej polityce okupacyjnej na ziemiach polskich w latach 1939–1941
    The foundation of the SS Totenkopf Horse Regiment and its role in the politics of German occupation of Poland from 1939–1941
    Autorzy:
    Dybek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340533.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    1st SS Death’s Head Cavalry Regiment
    Hermann Fegelein
    Gustav Lombard
    German occupation
    cavalry
    World War II
    1 Reiterstandarte SS Totenkopf Hermann Fegelein
    niemiecka okupacja
    kawaleria
    II wojna światowa
    Opis:
    Tematem artykułu jest jeden z niemieckich pułków SS stacjonujących na terenie okupowanej Polski i jego rola w polityce okupacyjnej Niemiec. Choć dzieje formacji SS są bardzo dobrze znane zarówno w literaturze naukowej, jak i popula rnonaukowej, to wchodząca w jej skład kawaleria nie doczekała się dotychczas obszerniejszych opracowań. Temat wydaje się interesujący, ale nie został jeszcze omówiony w żadnej książce w języku polskim. Większość literatury odnoszącej się do tego zagadnienia została wydana w językach niemieckim oraz angielskim. Kawaleria SS Totenkopf działała przede wszystkim w Generalnym Gubernatorstwie i podlegała Wyższemu Dowództwu SS i Policji. Część jej szwadronów operowała także na terenach włączonych do Rzeszy, tj. Kraju Warty (Reichsgau Wartheland). Niniejszy artykuł podejmuje problematykę formowania się kawalerii SS Totenkopf i stopniowego włączania jej w brutalną politykę okupacyjną III Rzeszy na ziemiach polskich. W przypadku tej formacji mamy do czynienia z takimi zadani ami, jak zwalczanie pierwszych zalążków partyzantki, poszukiwanie broni, udział w tworzeniu gett czy też pomoc w eliminowaniu polskiej inteligencji. Na uwagę zasługuje również udział tej jednostki w kręceniu filmu propagandowego Kampfgeschwader Lützow, w którym przedstawiono polskich kawalerzystów atakujących szablami niemieckie czołgi. Ten fałszywy obraz powielany był po wojnie w niektórych filmach czy książkach i przyczynił się do wypaczonego przedstawienia polskich żołnierzy w walkach obronnych w 1939 r.
    The topic of the article is one of the German SS regiments stationed in occupied Poland and its role in The German occupation policy. While the history of the SS formation is very well known in both academic and popular science literature, its cavalry has not been elaborated in great detail thus far. Although this topic seems interesting, it has not yet been discussed in any book in the Polish language. Most of the literature related to this topic was published in German and English. The 1st SS Death’s Head Cavalry Regiment operated primarily in the General Government and was under the Higher SS and Police Command. Some of its squadrons also operated in areas annexed to the Reich, i.e. the Warta Voievodship (Reichsgau Wartheland). From this article we will learn about the formation of the SS Death’s Head cavalry and its gradual inclusion in the brutal occupation policy of the Third Reich in Poland. In the case of its formation, we are dealing with tasks such as combating the early partisan units, searching for weapons, participating in the creation of ghettos, or helping to eliminate Polish levels of the intelligentsia. Noteworthy is the participation of this unit in the production of the propaganda film Kampfgeschwader Lützow, in which Polish cavalrymen were presented attacking German tanks with sabres. This false image was reproduced after the war in some movies or books, and contri
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 17, 4; 72-88
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jewish social welfare institutions and facilities in the General Government from 1939 to 1944. A preliminary study
    Autorzy:
    Bańkowska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/654105.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Second World War
    Poland in the Second World War
    German occupation of Poland
    Holocaust
    General Government
    social welfare
    Jewish Social Self-Help
    American Joint Distribution Committee
    Jewish councils
    self-help
    ghettos in Poland
    II wojna światowa
    Opis:
    Artykuł stanowi zarys działalności całego sektora opieki społecznej dla Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, która była realizowana przez dwie centralne organizacje: American Joint Distribution Committee i Żydowską Samopomoc Społeczną (później pn. Jüdische Unterstützungstelle) oraz sieć lokalnych komitetów pomocy i wydziałów opieki społecznej rad żydowskich. Omówiono system organizacyjny żydowskiej opieki społecznej i jego zmiany w czasie, zarówno na poziomie centralnym, jak lokalnym. Wymienione zostały wszystkie źródła, z których instytucje opiekuńcze czerpały środki na swoją działalność, w tym dary zagranicznych organizacji humanitarnych, dotacje rządu GG i samorządów oraz rodzaje wewnętrznych podatków i obciążeń lokalnych społeczności żydowskich. W trzeciej części opisano kierunki działań opiekuńczych, takie jak rozdawnictwo żywności, odzieży, leków, opału, tworzenie kuchni ludowych, ambulatoriów, szpitali, świetlic dla dzieci, domów sierot itd. oraz specjalną pomoc dla przesiedleńców. Artykuł jest próbą wypełnienia luki w historiografii okresu okupacji niemieckiej w Polsce, w której brakuje monograficznych rozpraw dotyczących życia społecznego Żydów przed Zagładą. The article deals with the activities of the entire Jewish social welfare sector in the General Government, which was supervised by two central organisations: the American Joint Distribution Committee and the Jewish Social Self-Help Organisation (Jüdische Soziale Selbsthilfe, later renamed Jüdische Unterstützungstelle), as well as a network of local relief committees and social welfare departments in Jewish councils. First, the organisation of the Jewish social welfare system and its changes over time, both on the central and local level, have been discussed. Second, the sources from which welfare institutions derived their resources, including gifts of foreign humanitarian organisations, grants of the GG administration and local authorities, as well as internal taxes and charges levied on local communities, have been listed. The third section of the article describes the areas of welfare activities, such as distribution of food, clothing, medicines and fuel, establishment of soup kitchens (meal centres), first aid stations, hospitals, children dayrooms, orphanages etc. and special aid for the displaced. The article attempts to fill a gap in the historiography of Poland under the German occupation, as no monographs concerning the social life of the Jews prior to the Holocaust exist.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 3
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hitlerowskie więzienia i obozy przejściowe w świetle literatury wspomnieniowej duchowieństwa polskiego z lat 1939-1945
    Nazi Prisons and Transit Camps in the Light of Memoirs of the Polish Clergy in the Years 1939-1945
    Autorzy:
    Dańczura, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040581.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    II wojna światowa
    więzienia hitlerowskie
    obozy przejściowe
    duchowieństwo polskie
    literatura wspomnieniowa
    eksterminacja inteligencji
    okupacja niemiecka w Polsce
    życie religijne
    World War II
    Nazi prisons
    transit camps
    Polish clergy
    memoir literature
    extermination of the intelligentsia
    German occupation of Poland
    religious life
    Opis:
    70 years after the end of the World War II, we can say that despite vast research of the matter at hand, there are still many of the aspects of the Nazi occupation of Europe that have evaded investigation so far. One such issue is the Nazi system of terror and extermination affecting Polish clergy, which relied − among other things − on the system of prisons and the so-called transit camps (usually located in specially dedicated monasteries). The testimonies of the clergymen who suffered the ordeal caused by the Nazi persecutions are an important historiographical resource, supplementing the incomplete historical material. Relying on such memoirs, the article approaches a vast panorama of issues related to the internment procedure that the clergy underwent: arrest, strip search, stay, daily agenda, food, living conditions, punishment, persecutions, work and religious life.
    Upływ prawie 70 lat od zakończenia II wojny światowej pozwala stwierdzić, iż mimo przeprowadzenia gruntownych badań nad okupacją hitlerowską nadal w historii tego okresu pozostają obszary niezbadane. Wymownym tego przykładem jest system terroru i eksterminacji przeprowadzony na duchownych polskich, którego częścią składową były więzienia i tzw. obozy przejściowe (mieszczące się zazwyczaj w zaadaptowanych do tego celu klasztorach). Bogatym i cennym źródłem uzupełniającym dotychczasowe nieścisłości są wspomnienia kapłanów-ofiar tej przerażającej machiny. Opierając się na literaturze pamiętnikarskiej, artykuł porusza zagadnienia związane z internowaniem kapłanów w aresztach − począwszy od momentu ich osadzenia (rewizja osobista), poprzez pobyt (harmonogram dnia, wyżywienie, warunki bytowe, kary i represje oraz oprawcy, praca), kończąc na życiu religijnym.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 4; 197-217
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zbrodnie na kapelanach Wojska Polskiego w niemieckich obozach koncentracyjnych w latach 1939-1945
    Crimes against chaplains of the Polish Army in Germany concentration camps in 1939-1945
    Autorzy:
    Jagodzińska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085107.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    Kapelani Wojska Polskiego
    Niemiecka okupacja Polski 1939-1945
    II wojna światowa
    wrzesień 1939
    eksterminacja i martyrologia polskich księży – kapelanów w niemieckich obozach koncentracyjnych
    Chaplains of the Polish Army
    German aggression of Poland 1939
    German occupation of Poland 1939-1945
    World War II
    Extermination and martyrdom of Polish chaplains in German concentration camps
    Opis:
    W artykule przedstawiono wybrane sylwetki księży kapelanów Wojska Polskiego i ich bohaterstwo po niemieckiej agresji na Polskę. Jako jeńcy wojenni po kampanii wrześniowej – wbrew obowiązującej I Konwencji Genewskiej – byli wysyłani do niemieckich obozów koncentracyjnych w latach 1939-1945. Tam pozbawiano ich wszelkich praw i traktowano w wyjątkowo brutalny sposób: maltretowano, głodzono, niszczono ciężką pracą, przeprowadzano doświadczenia pseudomedyczne, wysyłano w tzw. transportach inwalidów. Mimo to pozostali niezłomni, do końca wierni Bogu i Ojczyźnie. Bohaterstwo polskich księży kapelanów Wojska Polskiego zasługuje na pamięć, dzisiaj wielu z nich znajduje się w gronie błogosławionych – męczenników II wojny światowej.
    The article presents biographies of selected chaplains of the Polish Army and their heroism after the German aggression of Poland. After the September Campaign – despite being prisoners of war and contrary to the Geneva Conventions – they were sent to German concentration camps in the years of 1939-1945. There, they were deprived of all their rights and treated in an extremely brutal manner: they were mistreated, starved, destroyed with hard work, pseudo-medical experiments were carried out, and they were sent to the so-called transports of invalids. Nevertheless, they remained steadfast, faithful to God and the Fatherland until the end. The heroism of Polish chaplains of the Polish Army deserves to be remembered, today many of them are among the blessed – martyrs of World War II.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2019, 2(11); 35-66
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludwik Horwitz – badacz pienińskiego pasa skałkowego, najtrudniejszej struktury Karpat
    Ludwik Horwitz – researcher of the most difficult Carpathian structure, Pieniny Klippen Belt
    Autorzy:
    Miecznik, J. B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075148.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Maurice Lugeon Alpine School of Geology
    Polish Geological Institute in Warsaw
    geology of the Carpathians
    Pieniny Mts.
    Klippen Belt
    German occupation in Poland
    Alpejska Szkoła Geologii Maurice Lugeona
    Polski Instytut Geologiczny w Warszawie
    geologia Karpat
    Pieniny
    pas skałkowy
    niemiecka okupacja Polski
    Opis:
    Louis Horwitz (1875–1943), a Polish geologist of Jewish origin. Representative of the Alpine School of Geology of Prof. Maurice Lugeon in Lausanne. He was engaged in geological mapping in the Fribourg Alps. From 1919, he was associated with the Polish Geological Institute in Warsaw. Louis Horwitz conducted a detailed geological study of the Pieniny Klippen Belt, an orogenic suture zone between the Inner and Outer Carpathians. His research has contributed significantly to broadening knowledge of the stratigraphy of rocks composing the structure. Simultaneously, he was conducting mapping work of oil-bearing areas of the Eastern Flysch Carpathians. During the German occupation of Poland (after 1939), he continued research in the Pieniny Mts. Murdered by the Nazis in 1943.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2014, 62, 6; 290--294
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwa oblicza niemieckich bibliotekarzy w Polsce podczas okupacji 1939–1945
    Two faces of German librarians in Poland during the 1939–1945 occupation
    Autorzy:
    Mężyński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154648.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-07
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    German occupation in Poland 1939–1945
    scientific libraries in Poland
    Central Library Board (Poland – 1940–1945)
    German librarians
    okupacja niemiecka w Polsce 1939–1945
    biblioteki naukowe w Polsce
    Główny Zarząd Bibliotek (Polska – 1940–1945)
    bibliotekarze niemieccy
    Opis:
    In 1940, on the initiative of the authorities of the General Government, the scientific libraries in the Warsaw. Krakow, Lublin and Lviv into a network of state libraries. This network was managed by the Central Library Board in Krakow under the direction of Gustav Abba and the supervision of the authorities in Berlin. To General Government, Berlin delegated a dozen German librarians who took up successive managerial positions in these libraries. The German library managers, although loyal functionaries of the Third Reich, undoubtedly protected the library collections totaling some 6 million volumes from dispersal, as well as preserving some 300 jobs for Polish librarians.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2022, 3; 393-406
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edukacja na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką 1939-1945. Bilans historiografii
    Education in territories of Poland under the German occupation in 1939-1945. Balance of historiography
    Autorzy:
    Panecki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2028886.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    okupacja niemiecka
    historiografia
    edukacja
    II wojna światowa
    German occupation
    World War II
    education
    historiography
    Opis:
    Już od pierwszych dni po napaści na Polskę 1 września 1939 roku niemiecki okupant przystąpił do procesu niszczenia polskiej oświaty i nauki. Ze szkolnych programów usunięto lekcje historii, geografii, literatury, nauki o współczesnej Polsce. Szkoły zawodowe miały kształcić wykwalifikowanych robotników na potrzeby niemieckiego przemysłu wojennego. Organizacja szkolnictwa i zasady nauczania inaczej wyglądały na obszarze Generalnego Gubernatorstwa, inaczej na terenach włączonych do III Rzeszy, jeszcze inaczej na terenach zajętych przez Niemców po agresji na ZSRR. Badania nad dziejami oświaty i edukacji tego okresu rozpoczęły się tuż po zakończeniu wojny. Do tej pory powstało kilkaset prac naukowych ilustrujących politykę okupanta wobec polskiego szkolnictwa, organizację i zasięg tajnego nauczania, a także straty osobowe poniesione przez środowiska nauczycielskie i naukowe. Tematykę tę podejmują przede wszystkim badacze zajmujący się historią oświaty, wychowania, zawodu nauczycielskiego, sprawami organizacji oświaty i nauki. Należy do nich w szczególności Marian Walczak – autor wielu książek i artykułów poświęconych dziejom polskiej edukacji. Spośród periodyków, na łamach których opublikowano teksty poświęcone dziejom edukacji pod okupacją niemiecką, na szczególną uwagę zasługuje „Przegląd Historyczno-Oświatowy”. Zamieszczono w nim dotąd szereg artykułów i materiałów źródłowych dotyczących między innymi dziejów tajnego nauczania i innych form walki o polską naukę, szkołę i kulturę.
    From the first moments after the invasion of Poland on 1 September 1939, the German occupier began the process of destroying Polish education and science. Lessons on history, geography, literature and contemporary Poland were systematically removed from school curricula. Vocational schools were just to educate skilled workers for the German war industry. The organisation of education and teaching principles were different in the General Government, in the territories incorporated into the Third Reich, and in the territories occupied by the Germans after the aggression against the USSR. Research on the history of education of this period began immediately after the end of the war. Several hundred scientific works have been written so far, illustrating the occupant’s policy towards Polish education, the organisation and range of secret teaching, as well as personal losses suffered by the teaching and research community. This subject is taken up mainly by researchers dealing with the history of education, upbringing, teaching profession, matters of organisation of education and science. They include in particular Professor Marian Walczak - the author of many books and articles devoted to the history of Polish education. Among the many periodicals that have published texts on the history of education under the German occupation, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” [History and Education Review] deserves special attention. A number of articles and source materials concerning, among other things, the history of clandestine teaching and other forms of the struggle for Polish science, schools and culture have been published so far.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2021, 2(16); 229-245
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edukacja na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką 1939-1945 : bilans historiografii = Education in territories of Poland under the German occupation in 1939-1945 : balance of historiography
    Education in territories of Poland under the German occupation in 1939-1945 : balance of historiography
    Autorzy:
    Panecki, Marcin.
    Powiązania:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego 2021, nr 2, s. 229-245
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Okupacja niemiecka Polski (1939-1945)
    Kształcenie
    Historiografia
    Artykuł z czasopisma naukowego
    Opis:
    Tematem artykułu jest stan edukacji na ziemiach polskich w czasie niemieckiej okupacji. Jak wskazuje autor, badania na ten temat zaczęły pojawiać się zaraz po zakończeniu II wojny światowej, przedstawia także najważniejsze publikacje na ten temat. Kształcenie i zasady nauczania inaczej wyglądały na ziemiach wcielonych do Generalnego Gubernatorstwa, a inaczej na ziemiach zajętych przez Niemców po agresji ZSRR. Jednak w obu tych przypadkach chodziło o zniszczenie polskiej oświaty i nauki, o zapomnienie polskości. Z programów nauczania usuwano lekcje historii, geografii, literatury czy zagadnienia dotyczące współczesnej Polski.
    Bibliografia na stronach 240-245.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    IV rozbiór Polski na północno-wschodnim Mazowszu
    The fourth partition of Poland in North Eastern Mazovia
    Autorzy:
    Łukaszewski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2168107.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    annexation
    The Fourth Partition of Poland
    Mazovia
    German occupation
    Soviet occupation
    Government district Ziechenau
    General Government
    aneksja
    Czwarty rozbiór Polski
    Mazowsze
    okupacja niemiecka
    okupacja radziecka
    rejencja ciechanowska
    Generalne Gubernatorstwo
    Opis:
    The invasion of Poland by two neighboring countries: the German Third Reich and the Union of Soviet Socialist Republics in September 1939, which resulted in the Fourth Partition of Poland, brought a great deal of suffering and millions of victims. The consequences of the assault of September 1 and 17, 1939 revealed an unprecedented brutalization of hostilities by conducting the so-called total war. Mass terror and the extermination of the population in the name of the ideology professed led to the tragedy of many nations. Over the past decades, the participation of the Soviet Union in initiating the next partition of Poland has been taboo. However, a neighbor from the East, as a result of a secret agreement, breaking peace treaties and non-aggression pacts, using open confabulation, occupied the eastern territory of the country. In September 1939, north-eastern Mazovia was in the arena of interest of two aggressors. The border of the "area of interest" of the occupiers passed through these lands. This led to a situation in which the region administratively and economically uniform was artificially divided by a border line that had no historical, ethnic, administrative or economic justification.
    Najazd na Polskę dwóch sąsiadujących państw: III Rzeszy Niemieckiej oraz Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich we wrześniu 1939 r., który skutkował IV rozbiorem Polski, przyniósł Rzeczypospolitej ogrom cierpień i miliony ofiar. Konsekwencje napaści z 1 i 17 września 1939 r. ujawniły niespotykaną dotychczas brutalizację działań wojennych poprzez prowadzenie tzw. wojny totalnej. Masowy terror i eksterminacja ludności w imię wyznawanych przez okupantów ideologii, doprowadziły do tragedii wielu narodów. Przez minione dekady nie eksponowano udziału Związku Radzieckiego w inicjowaniu kolejnego rozbioru Polski. Jednak sąsiad ze Wschodu, w wyniku tajnego porozumienia, łamiąc traktaty pokojowe i pakty o nieagresji, posługując się jawną konfabulacją, zajął wschodnie terytorium kraju. Północno-wschodnie Mazowsze we wrześniu 1939 r. znalazło się na arenie zainteresowania dwóch agresorów. To właśnie przez te ziemie przechodziła granica „obszaru interesów” okupantów. Doprowadziło to do sytuacji, w której jednolity administracyjnie i gospodarczo region został sztucznie podzielony linią graniczną, niemającą żadnego historycznego, etnicznego, administracyjnego oraz gospodarczego uzasadnienia.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2019, Zeszyt, XXXIII; 125-150
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Perwersyjne funkcje niemieckiego „prawa” w Generalnym Gubernatorstwie (1939—1945)
    Perverse functions of German “law” in the General Government (1939—1945)
    Autorzy:
    Uruszczak, Wacław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/782618.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Poland under German occupation (1939—1945)
    General Government (1939—1945)
    Hans Frank
    German law
    functions of law
    functions of law in General Government
    Opis:
    The concept of the function of law means the effects of the application of law in various areas of social, economic, political or cultural life. These are in particular the following functions: orderly (regulatory, stabilising), pacifying (peace-creating), and value-creating, also called culture-creating. The aim of the article is to show the function of German law which was in force in the General Government in 1939—1945. It was a quasi-state subordinated to the Third German Reich, formed from the remnants of the Polish lands which remained after the division of the territory of Poland between Germany and Soviet Russia, and then the annexation by the Third Reich of the lands of Wielkopolska, Upper Silesia, Cieszyn Silesia and Pomerania. The country was founded by the decree of the Führer and Reich Chancellor Adolf Hitler of 12 October 1939. It was completely subjected to the sovereignty of the Third Reich and administered by civil authorities established by the government in Berlin. The capital of the General Government was the city of Cracow. The general governor of Hitler’s will was Hans Frank, president of the German Academy of Law. He was directly subordinated to the Führer of the Reich. The scope of his authority covered “all areas of administration,” including law-making by way of regulations and orders. The functions of the General Government’s law were the result of the political objectives that the Third Reich authorities associated with the occupied territory and the population living there. These were the functions of public terror (mega-repressive), segregation of the population through the application of racist laws, legitimacy of the authorities based solely on the violence and will of Adolf Hitler. The elimination function of many categories of people considered racially inferior (Untermenschen) with simultaneous privileging of German nationality as “masters” was particularly significant. The most discriminated category of people were Jews. A number of legal acts performed exploitation, expropriation and extermination functions by collective murders ordered by the authorities as part of a series of actions, such as Generalplan Ost or “The Final Solution to the Jewish Question.” In conclusion it is stated that German law in the General Government was a shameful law, and its functions were grossly perverse.
    Źródło:
    Z Dziejów Prawa; 2019, 12; 681-707
    1898-6986
    2353-9879
    Pojawia się w:
    Z Dziejów Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polsko-niemiecka debata nad funkcjonowaniem i postawami świata medycznego w okupowanej Polsce w latach 1939–1945
    A Polish-German Debate about the Operations and the Attitudes of Medical Circles in Poland under German Occupation 1939–1945
    Autorzy:
    Skibińska, Oliwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/530844.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
    Źródło:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2014, 77; 118-119
    0860-1844
    Pojawia się w:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosunek ludności polskiej do wycofujących się wojsk niemieckich z terenów Królestwa Polskiego w 1918 roku
    The attitude of the Polish population towards the retreating German troops from the Kingdom of Poland in 1918
    Autorzy:
    Jarosławski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27177740.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    okupacja niemiecka
    Królestwo Polskie
    ludność polska
    nastroje społeczne
    German occupation
    Kingdom of Poland
    Polish population
    public sentiment
    Opis:
    Celem artykułu jest próba ustalenia, jakie relacje powstawały pomiędzy  ludnością polską, a wycofującymi się grupami wojsk niemieckich i Niemcami zamieszkującymi w związku z okupacją Królestwo Polskie w 1918 roku.   Zebranie i przedstawienie opisów tych relacji i stosunku polskiej ludności do wojsk niemieckich oraz stwierdzenie, czy okupacja niemiecka, zwłaszcza w końcowym jej etapie, była jednoznacznie zła, czy też może przyniosła jakieś pozytywy.
    The aim of this article is to try to establish what kind of relations arose between the Polish population and retreating groups of German troops and the Germans living in connection with the occupation of the Kingdom of Poland in 1918. To collect and present descriptions of these relations and the attitude of the Polish population towards the German troops and to determine whether the German occupation, especially in its final stage, was unequivocally bad or whether it brought some positives.
    Źródło:
    Officina Historiae; 2022, 5, 1; 47-89
    2545-0905
    Pojawia się w:
    Officina Historiae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Ducha nie gaście” – treści wychowawcze na łamach nacjonalistycznych czasopism konspiracyjnych w Polsce w okresie II wojny światowej
    Autorzy:
    Andrzej, Kołakowski,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/892524.pdf
    Data publikacji:
    2019-04-22
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    German occupation
    nationalism
    Młodzież Wszechpolska (All Polish Youth)
    Młodzież Wielkiej Polski (Youth of Great Poland)
    underground press
    Opis:
    An important form of struggle against the German occupant during the Second World War were illegal magazines appearing throughout Poland. Their task was to counteract enemy propaganda, break the informational blockade, and shape citizens’ awareness. Apart from the “Information Bulletin of the Home Army” edited by the Polish Underground State, there appeared also magazines edited by political organisations, including those related to the national-radical movement. Young editors from the Młodzież Wszechpolska and Młodzież Wielkiej Polski organisations stressed that one of the greatest threats posed by the war is the demoralisation of the young generation, and that the need to counteract this phenomenon is as important as the armed struggle. The analysed texts reveal a less known, non-stereotypical image of Polish nationalistic organisations.
    Źródło:
    Kwartalnik Pedagogiczny; 2018, 63(4(250)); 152-165
    0023-5938
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieznane dzieje Ziemi Włodawskiej podczas II wojny światowej. Wspomnienia Józefy Mikołajczykówny – łączniczki Zgrupowania Partyzanckiego „Jeszcze Polska nie zginęła”
    Unknown history of Wlodawa land during World War II. Memories of Józefa Mikołajczyk - partisan of the guerrilla “Poland has not yet perished”
    Autorzy:
    Czyż, Piotr A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564215.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    okupacja niemiecka
    wspomnienia
    II wojna światowa
    Ukraińcy
    Kodeniec
    Zahajki
    German occupation
    memories
    World War II
    Ukrainians
    Opis:
    Zahajki są miejscowością znajdująca się w gminie Wyryki, w powiecie włodawskim. II wojna światowa była okresem, gdzie każda miejscowość miała swoje konkretne wydarzenia, które odcisnęły konkretne piętno na lokalnym społeczeństwie. Mała wieś znajdująca się pośród lasów, przechodziła liczne takie wydarzenia. Tutaj dochodziło do pogromu ludności żydowskiej, a także pacyfikacji poprzez naloty na wieś przez Luftwaffe. W tym rejonie stacjonowała także partyzantka sowiecka, która razem współdziałała z 27 Wołyńską Dywizją Armii Krajowej. Ludność wsi Zahajki przeżyła okropne wydarzenia, które zmusiły ludność do obawy o własne życie.
    Zahajki is a village located in the Wyryki commune, in the Włodawa poviat. World War II was a period where each town had its own specific events that left a particular mark on the local society. A small village located in the midst of forests has undergone numerous such events. Here, there was a murdering the Jewish community, as well as pacification through the Luftwaffe air raids on the countryside. In this area, a Soviet partisan was stationed, which cooperated with the 27th Volhynia Division of the Armia Krajowa. The population of the village of Zahajki experienced horrible events that forced the population to fear for their own lives.
    Źródło:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 2; 471-493
    1643-4374
    Pojawia się w:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niemiecka zbrodnia w Hucie Mińskiej. Historia Kazimierza Przekory zamordowanego w lipcu 1943 roku za ukrywanie Żydów
    German crime in Huta Mińska. The story of Kazimierz Przekora murdered in July 1943 for hiding Jews
    Autorzy:
    Cedro, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27316739.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-05
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    Kazimierz Przekora
    niemiecka okupacja
    zagłada Żydów
    Huta Mińska
    Mińsk Mazowiecki
    pomoc Żydom
    represje
    Occupation of Poland
    Holocaust
    Rescue of Jews
    Punishment for aiding the Jews
    Opis:
    Kazimierz Przekora służył w 7 Pułku Ułanów Lubelskich. Gdy Niemcy zaatakowali Polskę w 1939 roku, walczył w wojnie obronnej do momentu rozwiązania jego oddziału. Następnie powrócił na wieś i zamieszkał w Hucie Mińskiej. Okupacja niemiecka była wyjątkowo brutalna. Naziści skazali ludność żydowską na zagładę. Kazimierz Przekora nie pozostał bierny w tej sytuacji. W 1943 roku przyjął do swojego domu trzech mężczyzn, uciekinierów z mińskiego getta. Zapewnił im kryjówkę oraz pożywienie. 2 lipca 1943 roku doszło do obławy. Żandarmi z Mińska Mazowieckiego, na których czele stał Friedrich Gutberlet, otoczyli trzy wsie: Cielechowiznę, Gliniak i Hutę Mińską. Niemcy nakazali, aby miejscowi mężczyźni stawili się na szkolnym placu w Gliniaku. Kazimierz Przekora wykonał polecenie, a w tym czasie żołnierze przeszukali jego dom. Ukrywający się w nim Żydzi zostali bestialsko zamordowani. Podobny los spotkał Przekorę, którego zastrzelił Gutberlet. Morderstwo miało zastraszyć lokalną społeczność i zniechęcić ją do udzielania pomocy Żydom.
    Kazimierz Przekora served in the 7th Lublin Ulan Regiment. When Germans attacked Poland in 1939, he fought against the German army in the defensive war. He had fought in the war until the disbanding of his Regiment. He returned to Huta Mińska thereafter and stayed in the village. The German occupation was exceptionally brutal. The Nazis decided to exterminate all Jewish population. Kazimierz Przekora opposed the extermination of the Jews. He hosted three Jewish men in 1943. They escaped the ghetto in Mińsk and stayed in his house. Przekora provided the escapees with food and shelter. The Nazi Gendarmes from Mińsk Mazowiecki rounded up the Jews hiding in Przekora’s house on July 2, 1943. The Gendarmes were led by Gutberlet and they surrounded three villages: Cielechowizna, Gliniak, and Huta Mińska. The Germans ordered all local men to come to the schoolyard in Gliniak. Kazimierz Przekora complied with the order. While he was staying at the school with the rest of men, the Nazi soldiers were searching his house. They found the Jewish men and brutally killed them. Due to the fact that Przekora was hiding Jews, he was killed by Gutberlet. This murder was intendent to intimidate the local community against helping Jews.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2023, 1, 19; 33-49
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konspiracyjna działalność Ireny Wirszyłło (1903–1944) – strażniczki więziennej z Pawiaka i Aresztu Centralnego w Warszawie
    The conspiratorial activities of Irena Wirszyłło (1903–1944) – prison guard in the Pawiak and the Warsaw Central Detention Centre
    Autorzy:
    Kułan, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/546980.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    German occupation
    Prison guards
    Second Republic of Poland
    Pawiak
    Auschwitz
    Polish Independence Movement
    okupacja
    straż więzienna
    II Rzeczpospolita
    al. Szucha
    Armia Krajowa
    Związek Walki Zbrojnej
    Opis:
    This article describes the fate of Irena Wirszyłło, a prison guard working in the Pawiak and in the detention centre at Daniłowiczowska street in Warsaw. Irena Wirszyłło started her prison work career in 1925. However, we do not have much interesting material from this period of her life. We have more information regarding the period of occupation. Certainly, this was a particularly difficult time in Irena Wirszyłło's life, but it was also the best, showing the heroism of her attitudes. From the beginning of the occupation Irena Wirszyłło was engaged in underground activities. Initially in the Union of Armed Struggle (Związek Walki Zbrojnej) and later in the Home Army (Armia Krajowa). As part of her duties she was carrying help to the imprisoned and assisted the Home Army to obtain information on the functioning of the prison in the Pawiak during the occupation. In addition, Irena Wirszyłło recruited officers among the prison guards for conspiratorial work. One of the most important actions taken by Irena Wirszyłło and prison staff from Pawiak was the attempt to free Stefan Starzyński. Ultimately, this action failed as a result of the refusal of the President of Warsaw to endorse the escape plan. Irena Wirszyłło's conspiratorial activity ended tragically for her. She was first detained in Pawiak, and later moved to the camp in Auschwitz, where she died. The fate of Irene Wirszyłło’s family is tragical too, her husband was murdered in Katyn, her two brothers also did not survive Soviet captivity. This article is intended to remember this forgotten character.
    Losy pracowników przedwojennej Straży Więziennej niezbyt często stają się tematem szerszych opracowań. Można to zaobserwować zarówno w odniesieniu do lat 1918– 1939, jak i 1939–1945. Lepiej opracowany jest okres okupacyjny, gorzej natomiast czasy przedwojenne. Prezentowany artykuł opisuje losy Ireny Wirszyłło, strażniczki więziennej pracującej na Pawiaku i w areszcie przy ul. Daniłowiczowskiej w Warszawie. Swoją karierę w więziennictwie Irena Wirszyłło rozpoczęła w 1925 r., jednak z tego okresu jej życia nie zachowało się zbyt wiele interesujących materiałów. Więcej informacji posiadamy z czasów okupacji. Z pewnością był to okres szczególnie trudny w życiu Ireny Wirszyłło, ale też najlepiej ukazujący bohaterskość jej postawy. Od początku okupacji Irena Wirszyłło zaangażowała się w działalność konspiracyjną, początkowo w Związku Walki Zbrojnej, a później w Armii Krajowej. W ramach swoich obowiązków niosła pomoc uwięzionym oraz ułatwiała wywiadowi Armii Krajowej pozyskanie informacji na temat funkcjonowania więzienia na Pawiaku w czasie okupacji. Dodatkowo Irena Wirszyłło werbowała funkcjonariuszki Straży Więziennej do pracy konspiracyjnej. Jednym z istotniejszych działań podjętych przez Irenę Wirszyłło i pracowników więziennych z Pawiaka była próba uwolnienia Stefana Starzyńskiego. Ostatecznie akcja ta nie powiodła się w wyniku odmowy ucieczki przez prezydenta Warszawy. Działalność konspiracyjna Ireny Wirszyłło zakończyła się dla niej tragicznie. Najpierw trafiła na Pawiak, a później do obozu w Auschwitz, gdzie zmarła. Nie mniej tragiczne są losy najbliższych Ireny Wirszyłło, jej mąż został zamordowany w Katyniu, jej dwóch braci również nie przeżyło sowieckiej niewoli.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2017, 5, 4; 77-95
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Legenda w najlepszym wypadku…”. Kilka uwag na marginesie wojennych losów Stanisława Basaja „Rysia”
    “In the Best Case, a Legend…” Several Remarks on the Wartime Fate of Stanisław Basaj “Ryś”
    Autorzy:
    Zajączkowski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478297.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Stanisław Basaj „Ryś”
    konflikt polsko-ukraiński na Zamojszczyźnie 1943–1945
    zbrodnie na cywilach
    okupacja niemiecka
    Polska lubelska
    Armia Krajowa
    Bataliony Chłopskie
    Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów Stepana Bandery
    Ukraińska Armia Powstańcza
    partyzantka sowiecka
    komuniści polscy
    Stanisław Basaj “Ryś”
    Polish–Ukrainian conflict in Zamość Region 1943–1945
    crimes against civilians
    German occupation
    “Lublim” Poland
    Home Army
    Peasants’Battalions Stepan Bandera
    Organisation of Ukrainian Nationalists
    Ukrainian Insurgent Army
    Soviet guerrillas
    Polish Communists
    Opis:
    The present article is an academic study on the wartime fate of Stanisław Basaj, nome de guerre “Ryś”, one of the best-known commanders of the Peasants’ Battalions guerrillas in the Lublin region. The author raises the issue of the conflict between Basaj and the Home Army and the Ukrainians in the Zamość region in 1943-1944/1945 and cooperation with the Soviet guerrillas in the final period of the German occupation and cooperation with the local Communist authorities after July 1944. At the same time, the article includes attempts at separating facts from myths that have been surrounding the figure of “Ryś” since the Polish People’s Republic. The figure is still a legend for many Polish residents of the Hrubieszów area and a villain for the local Ukrainians.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 29; 457-485
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-24 z 24

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies