Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "19th-century architecture" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 54
Tytuł:
Systematyka form historyzmu w pracach warszawskiego architekta na przykładzie twórczości Juliana Ankiewicza
Historicist forms in the designs of 19th century Warsaw architect as exemplified by the works of Julian Ankiewicz
Autorzy:
Szustakiewicz, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366524.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Warszawa
architektura XIX w.
historyzm
Julian Ankiewicz
Warsaw
19th century architecture
historicism
Opis:
Architekci czynni w XIX wieku w swoich projektach wykorzystywali język formalny, wykształcony w różnych epokach i różnych obszarach geograficznych - historyzm był stylem, zawierającym liczne nurty i odcienie. Styl ten ewoluował. Fazę wczesną charakteryzowało intuicyjne i subiektywne wykorzystywanie wzorów historycznych, co prowadziło do stylowego synkretyzmu i łączenia form o różnorakiej proweniencji. Dojrzały historyzm cechowało dążenie do czystości stylowej i poprawne posługiwanie się motywami dawnej architektury. Okres późny to faza eklektyczna, gdzie w ramach jednej kompozycji stosowano motywy historyczne pochodzące z różnych epok. Artykuł prezentuje dorobek architekta Juliana Ankiewicza w zakresie stosowanych przez niego rozwiązań stylistycznych. Scharakteryzowane zostały dzieła, reprezentujące poszczególne nurty stylowe architektury historyzmu: nurt neorenesansu - reprezentowany w największej liczbie realizacji, nurt arkadowy, neogotyk, neobarok i nurt orientalny. Twórczość Juliana Ankiewicza stanowi odbicie tendencji, kształtujących krajobraz architektoniczny Warszawy w drugiej połowie XIX wieku. Zatem jej analiza przyczynić się może do lepszego rozpoznania cech stylowych warszawskiej architektury historyzmu.
Nineteenth century architects used a formal language developed in the course of many centuries and across many geographical areas - Historicism was a style that encompassed a variety of trends and shades. It evolved. In the early phase, it used historic patterns in an intuitive and subjective manner to merge styles in a syncretic manner and combine forms of different origins. Mature Historicism was characterised by pursuing stylistic purity and appropriate use of historic architectural motifs. The late phase was eclectic and proposed mixing motifs from various periods in one façade. This article is an attempt to present and analyse the legacy of Julian Ankiewicz and study the stylistic solutions he used. The architect’s designs included works which reflected a number of stylistic trends of historicist architecture: the most represented Renaissance Revival, but also Rundbogenstil, Gothic Revival, Baroque Revival and Oriental style. The works of Julian Ankiewicz generally reflect the tendencies that shaped the architectural climate of Warsaw in late 19th century. Analysing them can therefore contribute to better understanding of the stylistic features of historicist architecture of Warsaw.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 1; 57-96
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
19th-Century Wooden Houses of Craftsmen from Zgierz – Precious Heritage or Troublesome Inheritance?
XIX-wieczne domy drewniane zgierskich rzemieślników – cenne dziedzictwo czy kłopotliwy spadek?
Autorzy:
Barucha, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681861.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Zgierz
XIX-wieczna architektura
drewniane budynki
dziedzictwo
rewitalizacja
19th-century architecture
wooden buildings
heritage
revitalisation
Opis:
W Zgierzu, mieście położonym w centralnej części województwa łódzkiego, znajduje się unikalny zespół urbanistyczny miasta rzemieślniczego, założony od podstaw w pierwszej połowie XIX wieku. Działo się to w wyniku akcji osiedleńczej, którą prowadzono w Królestwie Polskim w celu ożywienia gospodarki nowopowstałego państwa. Sprowadzano głównie sukienników, zarówno pochodzenia polskiego, jak i niemieckiego, przede wszystkim z terenów zaboru pruskiego. Regularny układ miasta o symetrycznie rozplanowanych ulicach, z rynkiem pośrodku na szczycie zbocza doliny rzeki, zabudowany estetyczną i funkcjonalną architekturą późnoklasycystyczną, pozwala na określenie tego ośrodka miastem w stylu biedermeier. Choć w powstającym mieście starano się wznosić budowle z materiałów trwałych, większość z zachowanych do dziś domów wybudowano z drewna. Mimo to, ich dekoracyjna oprawa architektoniczna wciąż jest czytelna w wielu obiektach. Obecnie domy te, dzielone na wiele mieszkań i zamieszkałe przez lokatorów z przydziału, są użytkowane niezgodnie z ich pierwotnym przeznaczeniem i nieodpowiednio do swej rangi. Do tej pory podjęto dwie próby rewitalizacji omawianego obszaru, w wyniku których powołano do życia Park Kulturowy Miasto Tkaczy, wyremontowano siedem domów oraz przywrócono dawny wygląd fragmentom dwóch ulic. Artykuł przedstawia przeszły oraz obecny stan zagospodarowania zabytkowego budownictwa Nowego Miasta, z uwzględnieniem jego społecznego tła, a także podejmuje próbę podsumowania dotychczas podjętych działań rewitalizacyjnych.
Zgierz, a town located in the central part of the Łódź Province, has a unique urban complex in the form of a craftsmen’s town built from scratch in the first half of the 19th century. This was a result of a settlement operation carried out in Congress Poland to boost the economy of the newly created state. The settlers were mostly cloth makers of Polish and German descent, primarily from the territory of the Prussian Partition. Regular arrangement, with symmetrical streets and a market square in the middle, on a high river bank, went hand in hand with aesthetic and functional late classical architecture, which is why this centre can be called a Biedermeier town. Even though durable materials were preferred, most houses that have survived are made of wood, and yet decorative elements can still be seen on many of them. Today, the houses, divided into numerous flats and inhabited by qualifying occupiers, are used contrary to their original purpose and inappropriately for their status. So far, two attempts to revitalise the area in question have been made. In consequence, the Town of Weavers Culture Park was established, seven of the houses were renovated, and fragments of two streets were restored to their former appearance. The paper presents the past and present situation of the historic development of the New Town considering its social context, and attempts to summarise the revitalisation activities performed to date.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 147-170
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conservation aspects of cast-iron platform shelters on the example of Vistula Pomerania railway stations
Zagadnienia związane z konserwacją żeliwnych wiat peronowych na przykładzie dworców Pomorza Nadwiślańskiego
Autorzy:
Kwasek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835707.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
platform shelter
cast-iron construction
19th century architecture
monument conservation
cast-iron column
wiata peronowa
konstrukcja żeliwna
architektura XIX w.
konserwacja zabytków
kolumna żeliwna
Opis:
Cast-iron shelters were used in the 19th century as cheaper alternatives to large platform halls. Nevertheless, they were aesthetically distinguish-able from later riveted solutions. Because of their durability and continuous utility, they were not the subject of disassembly, as numerous transport infrastructure objects have been in recent decades. This article aims to indicate proper conservation practices during construction works on cast-iron platform shelters. Nowadays, most frequently, they take place during the modernization of railroad stations. As presented in this text, the approach to conservation procedures can be significantly different. The paper investigates technical and architectural solutions of selected instances of cast-iron platform shelters in Vistula Pomerania. Some references to foreign designs are also presented. The analysis of literature and archival documentation of the project, as well as the field studies, enabled us to formulate conclusions – recommendations for the proper procedure in respect of this type of object. Cast-iron platform shelters ought to be preserved as the unique remnant of 19th-century architecture. It is recommended to use an adequately selected material during the works and to restore the artistic qualities of cast-iron structures by restoring their original paintings. The author also refers to the realization of new roofing created in the preserved historical objects’ closest vicinity. Based on the illustrated instances, he recommends efforts to maintain consistency between new or reconstructed structures and authentic 19th-century ones. Simultaneously author emphasizes the necessity of avoiding the obliteration of the distinction between them. He drew attention to the challenges of repairing cast-iron pillars, giving examples of techniques that can be applied.
Żeliwne wiaty były stosowane w XIX w. jako tańsze odpowiedniki wielkich hal peronowych. Mimo to wyróżniały się swoją estetyką na tle późniejszych – nitowanych – rozwiązań. Ze względu na ich trwałość i ciągłą przydatność nie podlegały rozbiórkom jak wiele obiektów techniki transportowej w ostatnich dziesięcioleciach. Celem artykułu jest wskazanie dobrych praktyk konserwatorskich w trakcie prac budowlanych dotyczących żeliwnych wiat peronowych. Współcześnie mają one najczęściej miejsce przy modernizacji dworców kolejowych. Jak przedstawiono w niniejszym tekście, sposób podejścia do zabiegów konserwatorskich może być znacząco różny. W artykule przedstawiono wyniki badań rozwiązań technicznych oraz architektonicznych wybranych przykładów żeliwnych zadaszeń peronowych na terenie Pomorza Nadwiślańskiego. Przedstawiono także nawiązania do realizacji poza granicami Polski. Analiza literatury przedmiotu i archiwalnej dokumentacji projektowej, a także badania terenowe umożliwiły sformułowanie wniosków – rekomendacji dla właściwego postępowania przy tego typu obiektach. Jako unikatowa pozostałość po architekturze XIX w. żeliwne wiaty peronowe powinny być bezwzględnie chronione. W trakcie prac wskazane jest stosowanie odpowiednio dobranego materiału, a także dążenie do przywrócenia żeliwnym wiatom ich walorów artystycznych poprzez odtworzenie pierwotnej kolorystyki. Autor artykułu odnosi się również do realizacji nowych zadaszeń, powstających w bezpośrednim sąsiedztwie zachowanych historycznych obiektów. Bazując na przedstawionych przykładach, rekomenduje dążenie do zachowania spójności nowych lub rekonstruowanych obiektów z autentycznymi realizacjami z XIX w. Jednocześnie podkreśla konieczność dbałości o to, by granica między nimi nie uległa zatarciu. Zwrócił uwagę na trudności, jakie mogą dotyczyć prac naprawczych przy żeliwnych słupach, podając przykłady technik możliwych do zastosowania.
Źródło:
Architectus; 2021, Nr 1 (65); 49-58
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rezydencja Dzięki. Krajobraz dyskretny
Dzięki residence. A discreet landscape
Autorzy:
Marcinek, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2107151.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
pałac
krajobraz kulturowy
ochrona zabytków
architektura XIX wieku
parki i ogrody
palace
cultural landscape
parks and gardens
19th century architecture
preservation of historical monuments
Opis:
Pałac Dzięki w Wiązownicy-Kolonii należy do tych dzieł architektury, na które zwykle nie zwraca się szczególniejszej uwagi. Ukryty w dolinie rzeki Kacanki, XIX-wieczny pałacyk jest podniszczony i tak wpasowany w krajobraz, że łatwo go przeoczyć. Zatarło się również jego dawne, parkowo-ogrodowe otoczenie, które zrealizowano, kiedy postanowił tu osiąść carski urzędnik Wasilij W. Pogodin. Donatariuszy Mikołaja I historiografia ocenia surowo, ale dla Wiązownicy przybycie nowego właściciela było cywilizacyjnym przełomem. Historia jego córki i zięcia to glosa do tzw. opolaczenia – zjawiska wsiąkania rdzennych Rosjan w polskie otoczenie. W artykule podjęto próbę identyfikacji historycznych granic założenia.
The Dzięki Palace in Wiązownica-Kolonia is one of those works of architecture which are not usually given any special attention. Hidden in the valley of the Kacanka River, the 19th century palace is now tattered and so well fitted into the landscape that it is easy to overlook it. Its former park and garden environment has also been blurred – this complex was established when a tsarist official Wasilij W. Pogodin decided to settle here. The donatories of Nicholas I have been severely evaluated by historiography, but in the case of Wiązownica the arrival of the new owner was a civilization breakthrough. The story of his daughter and son-in-law is an example of “Polonization” – a phenomenon of the infiltration of indigenous Russians into the Polish environment. The article attempts to determine the historical boundaries of the complex.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2020, 2; 65-93
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Harmonia świata a osuszanie fekaliów. Juliusz Świecianowski i jego twórczość
The harmony of the world and the drying of faeces. Juliusz Świecianowski and his works
Autorzy:
Omilanowska-Kiljańczyk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316299.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Swiecianowski Juliusz
history of aesthetics
history of 19th-century architecture
history of cremation
history of technology
history of hygiene
Świecianowski Juliusz
historia estetyki
historia architektury XIX w.
historia kremacji
historia techniki
historia higieny
Opis:
Juliusz Świecianowski (1834-1900) was a member of the Academia di San Luca, Academia di Belle Arti in Bologna and the Congregazione dei Virtuosi al Pantheon in Rome (today Pontificia Insigne Accademia di Belle Arti e Lettere). He was an architect by education but, above all, a theoretician and inventor. He published his universalistic aesthetic theories alluding to occultism and Kabbalah in many languages. At the same time, he described and patented practical technical devices - faecal dryers, crematoria, and disinfection furnaces - whose task was to free the world from harmful miasms. He was remembered as an eccentric and visionary, believing that the essence of the world’s beauty lies in harmony resulting from the combining of all aspects of nature and human creation and that the salvation for this beauty is the development of the art of hygiene, which will free the world from the harmful fumes of civilization.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 4; 31--59
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawy warsztatu architekta warszawskiego w XIX wieku
Fundamental skills of the Warsaw architect in 19th century
Autorzy:
Szustakiewicz, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145882.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura Warszawy XIX w.
warsztat architekta
edukacja architektoniczna
Warsaw architecture 19th century
architect's skills
architectural education
Opis:
Na ukształtowanie warsztatu architekta duży wpływ ma proces edukacji i dostępne fachowe publikacje. Artykuł przedstawia możliwości uzyskania umiejętności zawodowych w Warszawie w wieku XIX. Analiza programów edukacyjnych - począwszy od Katedry Budownictwa i Miernictwa na założonym w 1816 roku Uniwersytecie Warszawskim, poprzez tworzony stopniowo od 1826 r. w Instytut Politechniczny, aż po Oddział Budownictwa działającej w 1844 r. Szkoły Sztuk Pięknych pokazuje, że kierunki nauczania architektonicznego w Warszawie, mimo niekorzystnych warunków politycznych, zasadniczo zgodne były z tendencjami ogólnoeuropejskimi. Charakteryzowało je stopniowe odchodzenie od koncentracji na estetycznych aspektach sztuki budowania w stronę solidnego przygotowania technicznego, popartego wiedzą matematyczną i fizyczną. Istotnym narzędziem dla popularyzacji form architektonicznych, a tym samym - doskonalenia warsztatu zawodowego, stały się w XIX wieku publikacje architektoniczne: inwentaryzacje dzieł architektury dawnej, autorskie zbiory projektów, czasopisma. W Warszawie znane były wydawnictwa zachodnioeuropejskie, drukowane były także projekty wybitnych warszawskich architektów i periodyki techniczne, udostępniające swe łamy budowniczym.
The architects' skills were highly influenced by the education process and available publications. The article presents the possibilities of gaining professional skills in Warsaw in the 19th century. The analysis of educational programs - beginning with the Construction and Surveying Faculty at the Warsaw University established in 1816, via the Institute of Technology, gradually created from 1826, to the Construction Department of the School of Fine Arts, operating from 1844, demonstrated that the direction of architecture education in Warsaw were in principle in line with general European trends, despite unfavourable political conditions. They were characterised by a gradual departure from the focus on aesthetical aspects of the construction art towards solid technical preparation supported by knowledge of mathematics and physics. Architectural publications became an important tool to popularise architectural forms in 19th century, and therefore the improvement of professional skills: inventories of the masterpieces of old architecture, authors' collections of designs, magazines. Western European publications were known in Warsaw - the designs of outstanding Warsaw architects were also printed - as well as technical periodicals for which architects wrote.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 2; 63-74
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływy zachodnie a orientalizm: włoscy architekci i restauratorzy w Stambule na przełomie XIX i XX wieku
Between Westernization and Orientalism: Italian architects and restorers in Istanbul from the 19th century to the beginning of the 20th
Autorzy:
Boriani, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366572.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Turcja
Stambuł
architekci włoscy
architektura XIX-XX w.
Turkey
Istanbul
Italian architects
19th and early 20th century architecture
Opis:
Kiedy w 1453 roku Osmanowie podbili Konstantynopol, wydawało się, że stosunki między Europą zachodnią a stolicą nowego imperium zostaną drastycznie ukrócone. W rzeczywistości jednak dyplomatyczne, kulturalne i handlowe kontakty wznowiono już niedługo potem. Sułtani, choć często toczyli wojny z Zachodem, umożliwili i przyczynili się do rozwoju relacji z krajami europejskimi. Nierzadko korzystali z usług tamtejszych artystów i architektów, zwłaszcza Włochów, wiedzieli bowiem, jakim ci ostatni cieszyli się uznaniem, i szanowali ich umiejętności. Pierwsze dekady XIX wieku przyniosły Europejczykom i Lewantyńczykom wiele możliwości zawodowych. Sułtani, świadomi potrzeby zmian administracyjnych i politycznych w swoim imperium, wyraźnie podupadającym na tle militarnych, technologicznych i gospodarczych sukcesów mocarstw europejskich, rozpoczęli szeroko zakrojony program reform. Program reform objął wszystkie sektory administracji państwowej i gospodarki: drogi i kolej, infrastrukturę miejską, wojsko, budownictwo i przestrzeń publiczną, banki i towarzystwa ubezpieczeniowe, a także działalność handlową. Aby urzeczywistnić tak szeroko zakrojone plany modernizacji, niezbędna okazała się pomoc europejskich inżynierów, architektów, lekarzy, techników i robotników z doświadczeniem w tych nowych dziedzinach, a także rzemieślników i artystów. Poniższy artykuł stanowi prezentację dokonań włoskich architektów i konserwatorów architektury w Stambule w XIX i na początku XX wieku.
When Constantinople was conquered by the Ottomans in 1453 it seemed for a while that everything had been lost and that relations between Western Europe and the capital of the new empire would be dramatically curtailed. In reality diplomatic, cultural and commercial exchanges soon resumed. So while they were often at war with the West, the sultans permitted and facilitated the development not only of trade but also of cultural relations. It was not uncommon for them to request the services of artists and architects from Europe and in particular Italy, aware of their reputation and appreciative of their worth and skill. In fact it was in the early decades of the 19th century that job opportunities for Europeans and Levantines grew even more substantial: conscious of the need to reform the administration and political conduct of the empire, clearly in decline when compared with the military, technological and economic successes of the European powers, the sultans embarked on a crash course of reforms. Every sector of the administration of the state and the economy had to be involved in the programme of modernization: roads and railways, urban infrastructures, the army, public buildings and spaces, banks and insurance companies, commercial activities; to achieve this the contribution of Europeans would be indispensable: engineers, architects, physicians, technicians and workers with expertise in these new sectors, as well as craftsmen and artists, were offered great opportunities for employment. The article is a presentation of the achievements of Italian architects and architectural conservators in Istanbul in the 19th and early 20th century.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 3; 5-35
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Budowle służące zabawom przyjemnym a tem samem przy wodnej kuracji bardzo pożytecznym”. O drewnianych domach zdrojowych, teatrach i estradach w polskich uzdrowiskach w XIX i na początku XX wieku
‘Buildings Serving Pleasant Pastime, thus a Useful Complement to Water Therapy.’ On Wooden Spa Houses, Theatres, and Stages in Polish Resorts in the 19th and Early 20th Century
Autorzy:
Ruszczyk, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16005102.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
uzdrowiska
architektura uzdrowiskowa
drewniana architektura
architektura XIX i początku XX w.
spas
spa architecture
wooden architecture
19th- and early-20th-century architecture
Opis:
Właściciele i administratorzy uzdrowisk, aby sprostać wymaganiom stawianym przez zamożnych gości, którzy oczekiwali nie tylko skutecznej kuracji, ale również bogatej oferty kulturalnej i towarzyskiej, musieli zapewnić rozmaite rozrywki i atrakcje. W związku z tym organizowali występy zespołów teatralnych, koncerty, bale, spotkania, odczyty itp. Dlatego w uzdrowiskach powstawały domy zdrojowe mieszczące sale balowe, czytelnie, restauracje, kawiarnie, pokoje do gier. Budowano też teatry, a w parkach estrady muzyczne. Artykuł poświęcony jest właśnie tym budynkom, pochodzącym z kilku wybranych uzdrowisk uważanych za polskie, powstałych na terenie I Rzeczpospolitej. Są to uzdrowiska najstarsze (z 1. połowy XIX w.), największe i działające do dzisiaj: Busko, Ciechocinek, Druskienniki, Iwonicz, Krynica, Solec, Szczawnica i Truskawiec oraz młodsze (z 2. połowy XIX w.), ale znane i nadal funkcjonujące – Zakopane i Połąga. Tematem są budynki drewniane, ponieważ to one do początków XX w. decydowały o krajobrazie architektonicznym polskich uzdrowisk. Większość z nich uległa zniszczeniu, znane są jedynie z materiałów ikonograficznych i opisów.
In order to meet the expectations of wealthy visitors, who did not only anticipate effective treatment, but also rich cultural and social attractions, spa owners and administrators had to provide different entertainment and fun. With this purpose in mind they would hold shows of theatre companies, concerts, balls, soirees, lectures, etc. Therefore the spa houses raised in resorts featured ball rooms, reading rooms, restaurants, cafes, gaming rooms. Also theatres were built, and stages for music shows were mounted in parks. The paper is dedicated to these very buildings that came from several selected spas considered to be Polish and raised in the territory of the Polish-Lithuanian Commonwealth. On the one hand they are the oldest spa resorts (from the first half of the 19th century), the largest and operating until this very day: Busko, Ciechocinek, Druskienniki (Druskininkai, t. Lithuania), Iwonicz, Krynica, Solec, Szczawnica, and Truskawiec (Truskavets, t. Ukraine), as well as newer ones on the other (from the second half of the 19th century), but well known and still operating today: Zakopane and Połąga (Palanga, t. Lithuania). The paper is focused on wooden structures, since it was them that until the early 20th century determined the architectural landscape of Polish spas. With the majority having been destroyed, they are known only from iconographic materials and descriptions.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2020, 82, 4; 601-640
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wątki znaczeniowe i symbolika architektury XIX wieku
Threads of significance and symbolism in the architecture of the 19th century
Autorzy:
Gała-Walczowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145926.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura XIX w.
historyzm
eklektyzm
forma i kompozycja architektoniczna
treść
wątki znaczeniowe i symbolika w architekturze
architecture of 19th c.
historicism
eclecticism
architectural form and composition content
threads of significance and symbolism in architecture
Opis:
Architektura XIX wieku była odzwierciedleniem epoki mistycyzmu, a zarazem sekularyzacji sztuki, dążenia do ideału jedności sztuk, a jednocześnie relatywizmu i indywidualizmu. Wyrosła na podłożu romantyzmu, może być ona postrzegana, jako wypadkowa postawy duchowej, światopoglądu i ruchu naukowego określanego mianem historyzmu. Rozwój historii sztuki i fascynacja przeszłością, wraz z bogactwem i różnorodnością stylów wpływały na polifonię ówczesnej architektury, w przestrzeni której istniał przede wszystkim historyzm, a także eklektyzm. Architekci historyzmu tworzyli dzieła inspirowane jednym stylem. Eklektyzm posiłkuje się stylami historycznymi w ówczesnym pojęciu romantycznymi, mieszając ich formy i motywy w jednej budowli. Wątki znaczeniowe architektury XIX wieku wiążą się z symboliką i wartościami niesionymi przez style minionych epok, reinterpretując ich formy i znaczenia.
The architecture of the 19th century was a reflection of both the era of mysticism and the era of secularization in art. It was a pursuit of the ideal of unity of the arts, and at the same time of relativity and individualism. Grounded in Romanticism, it might be seen as a product of a certain spiritual attitude, world view and scientific movement called historicism. Development of the history of art, a fascination with the past, together with the richness and diversity of styles, influenced the polyphony of the architecture of the time, in which historicism, and then eclecticism took precedence. Architects of historicism were creating works inspired by a single style. Eclecticism used historic styles perceived as romantic at the time, mixing their forms and motives in a single building. In 19th century architecture, threads of significance are interwoven with symbolism and values represented by the styles of previous historic periods, reinterpreting their forms and meanings.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2017, 62, 4; 55-82
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowy Jork - architektura i rozwój przestrzenny do końca XIX wieku
New York - architecture and spatial development until the end of the 19th century
Autorzy:
Kuśnierz-Krupa, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218130.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
architektura
wiek XIX
Nowy Jork
19th century
architecture
New York
Opis:
Artykuł prezentuje problematykę związaną z historią powstania, układu przestrzennego i architektury Nowego Jorku do końca wieku XIX. Miasto w genezie swego powstania ma założoną w 1625 roku holenderską osadę Nowy Amsterdam. Przy osadzie z czasem zbudowano fort z rozbudowanym programem funkcjonalnym. Została ona jednak zniszczona w wyniku konfliktów z rdzennymi mieszkańcami tych terenów. Próby odbudowy i uporządkowania Nowego Amsterdamu podjął się w 1647 roku Peter Stuyvesant. Zadanie to jednak nie powiodło się. Osadę w 1664 roku przejęli Anglicy, zmieniając jej nazwę na Nowy Jork. Miasto otrzymało prawa miejskie w 1683 roku. Od tego momentu rozpoczął się intensywny rozwój miasta, który trwa nieprzerwanie do dzisiaj.
The article presents the issues connected with the history of the origin, spatial development and architecture of New York until the end of the 19th century. The origins of the city date back to the Dutch settlement of New Amsterdam founded in 1625. In time a fort with an extended functional programme was built beside the settlement. However, it was destroyed as a result of conflicts with the native inhabitants of the area. In 1647, Peter Stuyvesant attempted to rebuild and organise New Amsterdam, but he did not succeed. The settlement was taken over by the English in 1664, and changed its name to New York. In 1683 the city was granted its charter. That commenced a period of intensive development of the city, which has lasted until today.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2011, 29; 59-69
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mit dziewiętnastowiecznego Paryża
The myth of 19th century Paris
Autorzy:
Knapowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009713.pdf
Data publikacji:
2020-10-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Paris
the 19th century
Georges Haussmann
Napoleon III
architecture
modernization
city planning
Paryż
dziewiętnasty wiek
architektura
modernizacja
urbanistyka
Opis:
Esej recenzyjny książki Pierre’a Pinona, Le mythe Haussmann, która zajmuje się zdekonstruowaniem mitu, powstałego wokół Georgesa-Eugène’a Haussmanna jako wykonawcy wielkiej przebudowy Paryża. Analiza argumentów autora odkrywa złożony charakter prowadzonych w XIX-wiecznym Paryżu prac budowlanych, których planowanie i wcielanie w życie było efektem negocjacji i współpracy, a nie arbitralnych decyzji. Ponadto pozwala na wyciągnięcie wniosków dotyczących przepracowywanego we francuskiej humanistyce przeformułowania historii II Cesarstwa, które jednocześnie rehabilituje reżim polityczny Napoleona III i jego urzędników oraz rozbija ich jednostkową ich sprawczość na rozproszone i trudniejsze do jednoznacznego zdefiniowania podmioty zbiorowe i luźniej powiązane sieci aktorów. Książka staje się więc otwarciem do przepisania historii wielkiej przebudowy, która zamiast skupiać się wyłącznie na postaci prefekta Haussmanna i jego Wspomnieniach, uwzględni szereg postaci i oddolnych działań, dzięki czemu przebudowętę będzie można wpisać w szersze nurty dziewiętnastowiecznych procesów modernizacyjnych, których tytułowa postać była tylko epifenomenem i eponimem, nie zaś sprawcą.
The book review: Pierre Pinon. 2018. Le mythe Haussmann. Paris: Éditions B2.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2020, 37, 3
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój szkolnictwa wyższego w zakresie architektury na ziemiach polskich w XIX w.
Development of higher education in the field of architecture in Polish territories in the 19th century
Autorzy:
Grodzka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/2193803.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
edukacja architektoniczna
XIX w.
uczelnie architektoniczne
program nauczania architektury
architectural education
19th century
higher school of architecture
teaching program of architecture
Opis:
Artykuł przedstawia zarys historii kształtowania edukacji architektonicznej na poziomie wyższym na terenach ziem polskich w XIX w. Omówiono działanie placówek oświatowych na tle ówczesnych wydarzeń politycznych i społecznych. Scharakteryzowano i porównano programy dydaktyczne stosowane przez poszczególne szkoły oraz wymieniono przykłady ich absolwentów wśród znanych architektów czynnych zawodowo w XIX stuleciu.
The article presents historic outline of shaping higher architectural education in the Polish territories in the 19th century. Educational institutions are discussed against the background of contemporary political and social events. The didactic programs used by particular schools have been characterized and compared, and examples of their graduates among well-known architects who were professionally active in the 19th century have been given.
Źródło:
Dziedzictwo architektoniczne. Badania podstawowe i ich dokumentowanie; 71-83
9788374930437
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
XIX-wieczny Sokal – zapomniane galicyjskie miasto na Kresach
19th century Sokal – a forgotten Galician town in Eastern Borderlands
Autorzy:
Kuśnierz-Krupa, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218093.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Sokal
Galicja
wiek XIX
architektura
układ urbanistyczny
Galicia
19th century
architecture
urban layout
Opis:
Sokal jest polskim miastem o wielowiekowej historii, które obecnie leży na terenie Ukrainy, na północ od Lwowa. Miasto to przez wielu jest zapomniane, choć istniejące do dzisiaj ślady jego bogatego dziedzictwa kulturowego świadczą niezbicie o jego wysokiej pozycji w dawnej Polsce. Szczególny rozkwit Sokala upatruje się w okresie „galicyjskim”, kiedy miasto i jego krajobraz kulturowy tworzyły wspólnie trzy nacje: Polacy, Ukraińcy i Żydzi, z których każda pozostawiła w nim ślad swojej obyczajowości i tradycji. Wówczas to w mieście powstało wiele interesujących pod względem architektonicznym obiektów, co świadczyło o ówczesnej randze ośrodka. W XIX i na początku XX wieku w mieście wzniesiono m.in. dworzec, męską i żeńską szkołę powszechną, gimnazjum państwowe, kasę oszczędności, męskie i żeńskie seminarium nauczycielskie, gmach Sokoła, budynek rady miasta oraz szpital. Okres rozwoju miasta zahamowały kolejno I i II wojna światowa, z następnie traktat o zmianie granic, na mocy którego Sokal znalazł się poza Polską w granicach ówczesnej Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.
Sokal is a Polish town with centuries-long history, which is currently located in Ukraine, north of Lviv. The town has been forgotten by many, though the still existing traces of its rich cultural heritage bear evidence of its high standing in old Poland. The heyday of Sokal seems to have been during the “Galician” period, when the town and its cultural landscape was jointly created by three nations: Poles, Ukrainians and Jews, each of whom left traces of their morality and tradition in it. It was then that numerous noteworthy architectural ob- jects were erected, which bore evidence of the contemporary significance of the town. In the 19th and at the beginning of the 20th century, the railway station, comprehensive schools for boys and girls, the state gymnasium, the savings bank, teachers seminars for men and women, the “Sokoł” building, the town hall and the hospital were built. The flourishing of the town was interrupted by World War I and II respectively, and then the treaty concerning the change of frontiers, according to which Sokal was outside Poland within the then Ukrainian Socialist Soviet Republic.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2014, 37; 45-53
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne odniesienia w architekturze krakowskich kościołów. Cz. I - druga połowa XIX wieku
Medieval references in the architecture of Krakow churches. Part I – the second half of the 19th century
Autorzy:
Czechowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218572.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
architektura sakralna
architektura XIX w.
historyzm
church architecture
architecture of 19th c.
historicism
Opis:
Lata od połowy XIX wieku do początku XX wieku stanowią dla architektury sakralnej Krakowa przełomowy okres, będący wynikiem krystalizowania się nowych poglądów na sposób kształtowania formy świątyni. Działające w Krakowie środowisko architektów, bazujące na doświadczeniach nabytych w trakcie zagranicznych studiów, dążyło do wykształcenia nowej stylistyki obiektu sakralnego z intencją kontynuowania wartości historycznych i kulturowych tkwiących w architekturze polskiej, a szczególnie architekturze sakralnej Krakowa. Podstawową inspiracją stała się sztuka średniowiecza, jednak że zawarty w architekturze dziewiętnastowiecznych kościołów pierwiastek historyczny nie zawsze stanowił przejrzyste odbicie „klasycznych” pierwowzorów – często przysłoniętych i przekształconych w ramach wielostylowych form kompozycyjnych. Niemniej jednak w wielu obiektach czytelne są powiązania formalne z dawnymi epokami, zawierające zarówno echa architektury europejskiej, jak i próby odzwierciedlenia tradycyjnego, rodzimego warsztatu budowlanego. Początkowe założenia nowej stylistyki polegały na stosunkowo wiernym odtwarzaniu średniowiecznych kompozycji, uznanych przez twórców za najwłaściwsze źródło dla uzyskania odpowiednio wzniosłego poziomu sacrum dla obiektu sakralnego. Pierwsze kościoły Krakowa z początków drugiej połowy XIX wieku zawierają przewagę akcentów, będących niemal dosłownymi kopiami rozwiązań architektury romańskiej i gotyckiej. Tak pojmowany sposób interpretacji średniowiecza podlegał następnie stopniowej modyfikacji. W kolejnych świątyniach zaczęto bowiem stosować odniesienia także do epok nowożytnych, a detal stawał się bardziej syntetyczny i zgeometryzowany.
The years since the mid-19th century till the beginning of the 20th century were a breakthrough period for the church architecture in Krakow, which resulted from crystallization of new views on the form of a church. The milieu of architects operating in Krakow, basing on the experience acquired in the course of studies abroad, aimed at forming new stylistics of a church object with the intention of continuing the historic and cultural values ingrained in Polish architecture, and particularly in the church architecture of Krakow. Medieval art was the fundamental inspiration, although the historic element enclosed in the architecture of the 19th-century churches did not always constitute a transparent reflection of “classical” originals – frequently blurred and transformed during multi-style composition forms. Nevertheless, formal connections with bygone epochs, involving both echoes of European architecture and attempts at reflecting the indigenous building traditions, are clearly discernible in many objects. Initial assumptions of the new stylistics involved relatively accurate recreation of medieval compositions regarded by their authors as the most proper source for achieving a high level of sacrum suitable for a church object. The first churches in Krakow from the beginning of the second half of the 19th century show a predominance of accents which were almost literal copies of solutions known from the Romanesque and Gothic architecture. Such a manner of interpreting the Middle Ages was then gradually modified. Therefore, in subsequently erected churches references to modern epochs began to be applied, and detail became more synthetic and geometrical.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2014, 38; 45-53
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mauzolea w Rękowie/Rankau
Mausoleums in Ręków/Rankau
Autorzy:
Wróblewski, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/2194460.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
mauzoleum
architektura
XIX wiek
neoromanizm
Mausoleum
architecture
19th century
Neo-Romanesque
Opis:
W opracowaniu omówiono proces projektowy oraz aktualny stan zespołu dwóch mauzoleów w Rękowie/Rankau, projektu Carla Johanna Bogislawa Lüdeckego – architektonicznych dzieł, w rzadko stosowanej przez tego architekta w architekturze sepulkralnej czy memorialnej, szacie neoromańskiej. Na podstawie badań archiwalnych możliwe było określenie czynników krajobrazowych, jakie odgrywały istotną rolę w projektowaniu w XIX w., oraz szeregu elementów w otoczeniu projektowanych przez architekta obiektów jako istotnych elementów kompozycji całości oryginalnego założenia. W przypadku prac konserwatorskich ważnym czynnikiem powinno być badanie rozwiązań pierwotnego kontekstu obiektu, albowiem dziewiętnastowieczni projektanci, z Lüdeckem na czele, tworzyli dzieła koherentne, łączące się z otoczeniem.
The article discusses the design process and the present state of two mausoleums in Ręków/Rankau designed by Carl Lüdecke. Both mausoleums are Neo-Romanesque buildings, the style rarely used by Lüdecke in sepulchral or memorial architecture. Based on archive research, it was possible to determine several landscape aspects which were essential components for nineteenth-century architecture constituting an integral part of the landscape layout. As to conservation work, it is important to carry out research on the original context of architecture, having in mind the visions of nineteenth-century architects (Lüdecke among them), who created comprehensive, coherent design of architecture integrated into the surrounding area.
Źródło:
Dziedzictwo architektoniczne. Ochrona i badania obiektów zabytkowych; 105-118
9788374931519
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Popularyzacja architektury z przełomu XIX i XX w. jako elementu tożsamości kulturowej miast, na przykładzie Bydgoszczy
Popularization of architecture from the turn of 19th and 20th century and its meaning for the cultural identity of towns, using Bydgoszcz as the example
Autorzy:
Bręczewska-Kulesza, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369881.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
popularyzacja architektury
dziedzictwo kulturowe
spuścizna kulturowa
popularization of architecture
architecture of 19th and 20th c.
cultural heritage
Opis:
W artykule poruszono zagadnienia dotyczące problemów związanych popularyzacją architektury z przełomu XIX i XX stulecia w szerokich kręgach społecznych. Jest to szczególnie trudne w miastach o złożonej, wielonarodowościowej historii. Różne formy upowszechniania wiedzy o architekturze pokazano na przykładzie Bydgoszczy, miasta którego większość tkanki miejskiej pochodzi z okresu zaborów pruskich. Dzięki projektom mającym na celu popularyzację architektury, przestaje ona być tylko poniemiecką spuścizną, a staje się częścią lokalnego dziedzictwa kulturowego.
The article is about problems with popularization knowledge about buildings erected in XIX and at the beginning of XX century. It is very hard, especially in the cities with multicultural history. The example of that kind of city, is Bydgoszcz. The point of this article is to show projects about popularization of the architecture in Bydgoszcz.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2009, 11; 77-82
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowa kościoła ewangelickiego w Barczewie w XIX wieku
The construction of an Evangelical church in Barczewo in the 19th century
Autorzy:
Jodkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365752.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Barczewo
budownictwo
Georg Gustav Erbkam
Kościół ewangelicki
Warmia
Prusy w XIX wieku
diaspora
architecture
Evangelical church
Prussia in the 19th century
Opis:
In 1823, the evangelicals in Barczewo received an oratory for the celebration of liturgical services. Soon it became apparent that it was too small to accommodate the increasing number of congregants. In 1834, the royal court devised plans to reconstruct this structure. Two years later, a Franciscan church was planned to be built to house the Evangelical church. However, the Bishop of Warmia did not approve of this project. In 1844, the state authorities in Berlin recognised the need to erect the Evangelical church in Barczewo, but no construction work was undertaken at that time. At the synod in 1862, it was proposed to build in this place a “Church of Gratitude” (Dankeskirche) for the miraculous rescue of the Prussian ruler in Baden-Baden. Probably in January 1868, the state treasury filed the case of the Barczewo parish, questioning its right to donate due to royal patronage. At the same time, the parish priest Fr. Otto Hass promoted a fund raising campaign for the construction of a church in the whole Prussian state, asking for a donation of one thaler. By November 1871 more than 5000 thalers had been collected. The church was probably built on the basis of Georg Gustav Erbkam’s project. Its dedication took place on September 28, 1871.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 291, 1; 55-69
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of the foreign invader on the shape of wooden architecture of the end of the 19th and beginning of the 20th century in the Lublin region
Wpływ zaborcy na kształt architektury drewnianej końca XIX i początku XX w. na terenie Lubelszczyzny
Autorzy:
Netczuk-Pol, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835717.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
wooden building
Lublin region
Russification
19th century
20th century
zabudowa drewniana
Lubelszczyzna
rusyfikacja
XIX w.
XX w.
Opis:
The aim of the article was to present the influence of the Russian national architecture on the wooden architecture of the Lublin region, created at the turn of the 19th and 20th centuries, which was characterized by great distinctiveness. The subject of the work was to show the importance of increased Russification, which touched not only the spheres of social and cultural life, but also architecture.The article analyzes the preserved wooden architecture from the turn of the century in the present-day Lubelskie Region. The starting material used was the available archival materials and documentation prepared for the needs of the provincial conservator of monuments (the card for the records of architectural and construction monuments) and a local inspection was made to prepare photographic documentation of the current state. Characteristic wooden buildings were used as comparative material, built at the end of the 19th and the beginning of the 20th century in Samara, Russia. The buildings have a well-documented history and are well researched by local scientists. Additionally, they are kept almost intact. During the research, a comparative method was used for the existing wooden buildings in the Lublin region from the turn of the century with the Russian wooden buildings, mainly in terms of detail and façade decoration. It allowed us to notice the similarities between the details used in traditional wooden construction in the Lublin Province. It is especially visible in the details of the window decorations – richly decorated drip and window sills. It is an element characteristic only for the analyzed period, which confirms the thesis about the influence of the foreign invaders on the shape of architecture.
Celem artykułu było przedstawienie wpływu architektury narodowej rosyjskiej na drewnianą architekturę Lubelszczyzny powstałą na przełomie XIX i XX w., która charakteryzowała się dużą odrębnością. Przedmiotem pracy było ukazanie znaczenia wzmożonej rusyfikacji, która dotykała nie tylko sfery życia społecznego, kulturalnego, ale także architektury.W artykule dokonano analizy zachowanej architektury drewnianej powstałej na przełomie wieków na terenie obecnego województwa lubelskiego. Jako materiał wyjściowy wykorzystano dostępne materiały archiwalne oraz dokumentację stworzoną na potrzeby wojewódzkiego konserwatora zabytków (karta ewidencji zabytków architektury i budownictwa) oraz dokonano wizji lokalnej w celu przygotowania dokumentacji fotograficznej stanu aktualnego. Jako materiał porównawczy posłużyła charakterystyczna zabudowa drewniana powstała pod koniec XIX i na początku XX w. w Samarze w Rosji. Zabudowa ta ma dobrze udokumentowaną historię oraz jest dobrze zbadana przez lokalnych naukowców. Dodatkowo przetrwała do dziś w stanie prawie nienaruszonym.Podczas badań porównano istniejącą zabudowę drewnianej Lubelszczyzny z przełomu wieków z zabudową drewnianą rosyjską przede wszystkim pod względem detalu i dekoracji fasady. Pozwoliło to na zauważenie podobieństw między detalami stosowanymi w tradycyjnym budownictwie drewnianym na terenie województwa lubelskiego. Szczególnie jest to widoczne w detalu stolarki okiennej – bogato dekorowane nad- i podokienniki. Jest to element charakterystyczny tylko dla badanego okresu, co potwierdza tezę o wpływie zaborcy na kształt architektury.
Źródło:
Architectus; 2021, Nr 1 (65); 11-20
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura i urbanistyka XIX- i XX-wiecznych zespołów zabudowy wojskowej na obszarze Śląska. Typologia, stylistyka, rewaloryzacja zespołów – studium wstępne
The architecture and spatial disposition of 19thand 20th-century military building complexes in Silesia. Typology, design, regeneration – preliminary study
Autorzy:
Rudnicka-Bogusz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293439.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
zespoły koszarowe
Wrocław
architektura
obiekty administracji państwowej
architektura XIX w.
architektura XX w.
military complexes
architecture
objects of state administration
architecture of 19th c.
architecture of 20th c.
Opis:
Architektura powstająca jedynie na zamówienie konkretnego inwestora jest dziedziną sztuki najbardziej podatną na wpływy zewnętrzne. To wypełnianie przestrzeni nie tylko formą materialną, ale również treścią ideową. Szczególnie architektura budynków związanych z administracją państwową jest papierkiem lakmusowym społecznych i politycznych transformacji. Na obszarze Śląska zespoły architektury wojskowej powstawały w dwóch głównych fazach związanych ze wzrostem znaczenia militaryzmu w polityce wewnętrznej: Prus w 2. poł. XIX w. i III Rzeszy w latach 30. XX w. Miały emanować ideą siły i jedności państwa, zawierały jednak równocześnie cechy stylistyczne i zdobycze funkcjonalne swoich czasów (Werkbund; ekspresjonizm), przetworzone w myśl obowiązującej ideologii. Reprezentują tzw. Herrschaftsarchitektur – „architekturę władzy” – i miały decydujący wpływ na kształtowanie lokalnej tożsamości. Ze względu na pełnioną funkcję znajdujące się na omawianym obszarze zespoły architektury wojskowej zasiedlała po 1945 r. armia (polska lub radziecka), zapewniając im przeważnie należyte utrzymanie. Stanowiąc do niedawna obiekty strategiczne, pozostawały przez wiele lat poza zasięgiem możliwych badań i analiz. W wyniku wycofania wojsk Federacji Rosyjskiej w 1993 r. oraz postępującej restrukturyzacji Wojska Polskiego w ciągu ostatnich 20 lat wiele z tych obiektów zostało opuszczonych. Obecnie nieużytkowane lub sprzedane prywatnym właścicielom ulegają degradacji, wyburzeniom lub przebudowie, uniemożliwiającym ich zbadanie. Ratunkiem przed ich dekapitalizacją jest włączenie w przestrzeń miejską, aby nie podzieliły losu wielu bezpowrotnie utraconych obiektów architektury przemysłowej i zabytków techniki z tego samego okresu. W artykule omówiono problematykę budowy, typologii i stylistyki oraz stanu zachowania obiektów koszarowych na Śląsku. Jest to studium wstępne do opracowania tematu celowości i możliwości rewaloryzacji tych obiektów.
Architecture is the form of art most receptive to outer influences, because it is created entirely as a response to a specific demand. It fills the space not only with shapes but at the same time with ideas. This applies particularly to state-funded investments – administrative and government buildings – which by nature reflect social and political changes. In the researched area military installations were constructed in two main phases associated with the increase in militarism in the internal politics of Prussia and the German Reich – the second half of the 19th century and the 1930s – when multiple military facilities were built. The design was devised to emphasize their majesty and importance and so that they radiated the sense of unity and might of the state. At the same time they represented stylistic and functional characteristics of their times (Werkbund; expressionism), modified in accordance with the then-current ideology. These complexes represented the so called Herrschaftsarchitektur – the architecture of power – and they had important influence in shaping local identity communities on the verge of military conflict. After 1945, due to their function, the military installations were immediately inhabited by the Polish or Soviet army. As strategic objects, they were unavailable for research and analysis for many years, nevertheless in most cases, were properly maintained. When the Russian troops were withdrawn and the Polish Army was restructured, many installations were abandoned. Unused or else sold to private investors, they start to degrade, are demolished or remodeled, which in either case makes it difficult to study them. In order to save them, it is necessary to reintroduce them into the urban space, so that they do not share the fate of post-industrial edifices and engineering heritage of the same era, which were irreversibly lost. The article discusses the issues of construction, typology and stylistics and the state of preservation of the barracks in Silesia. It constitutes a preliminary study that aims to determine the benefits and possibility of restoration of these facilities.
Źródło:
Architectus; 2015, 2(42); 19-30
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje i architektura pomennonickiego kościoła w Gdańsku
The history and architecture of the post-Mennonite House of Prayer in Gdańsk
Autorzy:
Staręga, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425536.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
Mennonites
Menno Simons
Anabaptists
Mennonite architecture
Gdańsk
19th century
Biskupia Górka
mason Bretschneider
Opis:
The rules of Mennonites, a faction of Anabaptists, were established by a former Catholic priest, Menno Simons (1496-1561). At first, the movement expanded in the region of Friesland and Netherlands. Due to the escalated persecution, Mennonites were forced to migrate. First groups that settled in Gdańsk arrived in the middle of the 16th century. In 1800 Mennonites were allowed to be granted civic rights in Gdańsk and, therefore, could construct their own house of prayer inside the city's fortifications. The church was built at the foot of Biskupia Górka in 1818-1819 by Bretschneider and Fuchs, who were respectively a masonry master and a carpenter. The structural principles, which were adopted by the constructors, made it the only classical sacred building in Gdańsk. Its uniqueness was also determined by its distinctive structure. In the course of time, House of Prayer's neighbours were to be¬come a so-called Preacher's House, a stylistically different building which was constructed in 1883-1884, and a poorhouse, which was built eighteen years later. Owing to their presence, it is the only complete complex of buildings preserved in Poland that served the Mennonites in the past. Apart from the history and architecture of the House of Prayer in Gdańsk, the article out¬lines the context of Mennonites' architecture and the influence of Gdańsk's church on the structure of Mennonites' house of prayers erected in the area of today's Russia and Ukraine.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2013, 7; 55-81
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Municipal gardens as the synergic element of the structure of selected towns of Lublin region
Autorzy:
Boguszewska, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/391357.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
municipal park
garden architecture
19th/20th century
Lublin region
park miejski
architektura ogrodowa
XIX/XX wiek
Lubelszczyzna
Opis:
Planning of municipal gardens as the integral part of urban landscape in the Lublin region was typified by the activity of the outstanding garden planners: engineer Feliks Bieczyński and Walerian Kronenberg. This movement to create public, municipal green areas commenced in 19th century and continued with success during the inter-war period. This process took place in the big cities of Lublin, Zamość or Lubartów. Newly established public gardens were usually located on the outskirts of the city as for example, Park Saski (1837), Ogród Bronowicki (the Bronowicki Garden) - formerly called the Foksal Park in Lublin, or Park Miejski im. Jana Kanclerza Zamoyskiego (the Zamoyski Municipal Park - 1926) located in the former fortification area in Zamość. The situation in smaller cities such as Lubartów, Radzyń Podlaski (1755, planner: Jakub Fontana) and Kock (planner: Szymon Bogumił Zug) was slightly different. The former garden complex adjacent to the magnate residence served a key role in the urban structure of the settlement (thus, determining its development) was later adapted to the function of a municipal park. The article describes three selected garden complexes. The spatial relations of the parks in the context of their urban structure are analysed. The article takes into account their contemporary use and the state of preservation of their historic elements as presented in the original composition as presented in historic images and maps.Planning of municipal gardens as the integral part of urban landscape in the Lublin region was typified by the activity of the outstanding garden planners: engineer Feliks Bieczyński and Walerian Kronenberg. This movement to create public, municipal green areas commenced in 19th century and continued with success during the inter-war period. This process took place in the big cities of Lublin, Zamość or Lubartów. Newly established public gardens were usually located on the outskirts of the city as for example, Park Saski (1837), Ogród Bronowicki (the Bronowicki Garden) - formerly called the Foksal Park in Lublin, or Park Miejski im. Jana Kanclerza Zamoyskiego (the Zamoyski Municipal Park - 1926) located in the former fortification area in Zamość. The situation in smaller cities such as Lubartów, Radzyń Podlaski (1755, planner: Jakub Fontana) and Kock (planner: Szymon Bogumił Zug) was slightly different. The former garden complex adjacent to the magnate residence served a key role in the urban structure of the settlement (thus, determining its development) was later adapted to the function of a municipal park. The article describes three selected garden complexes. The spatial relations of the parks in the context of their urban structure are analysed. The article takes into account their contemporary use and the state of preservation of their historic elements as presented in the original composition as presented in historic images and maps.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2019, 18, 2; 31-45
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany architektoniczne Skawiny w 2 połowie XIX i na początku XX wieku. Cz. I. Zakłady przemysłowe
Architectonic transformations of Skawina during the 2nd part of the 19th and the beginning of the 20th century. Part I. Industrial plants
Autorzy:
Krupa, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218246.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Skawina
rozwój przestrzenny miasta
wiek XIX
architektura przemysłowa
spatial development of the town
19th century
industrial architecture
Opis:
Miasto Skawina jest średniowiecznym ośrodkiem, założonym w 1364 roku przez króla Kazimierza Wielkiego, w oddaleniu o 15 km na południowy zachód od Krakowa, ówczesnej stolicy Polski. Artykuł ten dotyczy przemian architektonicznych, jakie zaszły w mieście w 2 połowie XIX i na początku XX wieku. Wówczas to na skutek rozwoju przemysłu Skawina zaczęła zmieniać swój charakter. W miejsce drewnianej zabudowy, która w większości otaczała rynek jeszcze w 1 połowie XIX wieku, zaczęto budować murowane dwu- i trzykondygnacyjne kamienice, zaś na obrzeżach – pierwsze zakłady przemysłowe. Artykuł opisuje kierunki owych przemian.
The town of Skawina is a medieval centre founded in 1364 by king Kazimierz Wielki (Casimir the Great), 15 km to the south-west from Krakow, the then capital of Poland. This article concerns architectonic transformations that took place in the town during the 2nd half of the 19th and the beginning of the 20th century. It was then that Skawina began to change its character as a result of the development of industry. The timber housing which mostly surrounded the main market as late as the 1st half of the 19th century, was slowly replaced with the masonry two- and three-storey tenement houses, while on the outskirts – the first industrial plants. The article describes trends in those transformations.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2013, 35; 41-46
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa forma w architekturze łotewskiej i jej filiacje na przełomie XIX i XX wieku na przykładzie Rygi
New form in Latvian architecture, and its affiliations at the turn of the 19th and the 20th century, on the example of Riga
Autorzy:
Tołłoczko, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217590.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
architektura
Łotwa
architecture
Latvia
Opis:
Tematem niniejszego artykułu jest zagadnienie rozwoju nowej formy w architekturze Rygi na przełomie XIX i XX wieku. Przez nową formę rozumiem tu styl, który nie zerwał jeszcze z tradycją, a jednocześnie nie poddał się zupełnie nowoczesności. Innymi słowy, jest to swoisty kompromis między historycznymi kanonami a nowymi, modernistycznymi regułami. Na bazie owego swoistego konsensusu lub może lepiej - stylowo-ideowej cohabitation wzniesiono w Rydze setki wspaniałych obiektów, których wartość artystyczną doceniono dopiero w latach siedemdziesiątych XX stulecia. Podziw dla kunsztu łotewskich architektów wzrasta obecnie dzięki znakomitej restauracji pomników tej architektury, która w latach sowieckiej okupacji była często zaniedbana bądź, co gorsza, lekceważona.
The subject of this article is the issue of the development of the new form in Riga architecture at the turn of the 19th and 20th century. By the new form I mean here the style which did not completely break up with tradition yet, but at the same time did not fully embrace the modernity. In other words, it was a particular compromise between historic canons and the new modernist principles. On the basis of that specific consensus, or maybe the stylistic - idealistic cohabitation - hundreds of magnificent buildings, whose artistic value was finally appreciated in the 1970s, were erected in Riga. Admiration for the craftsmanship of Latvian architects is currently increasing due to excellent restoration work on monuments of this architecture which, during the years of Soviet occupation, were frequently neglected or, what was even worse, ignored.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2010, 27; 11-20
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twierdza Wrocław jako unikalny zabytek „Architectura Militaris”
Fortress Wroclaw – unique heritage of Architectura Militaris
Autorzy:
Kolouszek, S.
Pardela, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/347096.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
Twierdza Wrocław (19-20 w)
twierdze i fortyfikacje miejskie
architektura obronna
Wrocław
Fortress Wroclaw (19th and 20th century)
urban fortresses and fortifications
defence architecture
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie wrocławskiej twierdzy jako unikalnego zespołu, odróżniającego się od twierdz niemieckich występujących obecnie na ziemiach polskich. Autorzy skupiają się na aspektach technicznych, prezentując aktualne wyniki badań archiwalnych i terenowych w kontekście budowy Twierdzy Wrocław na przełomie XIX i XX wieku. Niniejszy artykuł stanowi także przyczynek do rozważań nad różnorodnością fortyfikacji oraz badań w zakresie aspektów taktycznych.
The aim of the article is to present the unique features of Fortress Wroclaw as the monument of Architectura Militaris that is different from other German fortresses, such as Grudziądz, Chełmno, and Malbork, found at present in Poland. The authors focus on the technical aspects related to the fortress design and construction at the turn of the 19th and 20th century, and the aspects of the current archive and field research. The article contributes to future considerations on the diversity of the fortification, and the research pertaining to tactical aspects.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2013, 2; 68-82
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność polskich architektów w Tbilisi w XIX i początkach XX wieku
Activities by polish architects in Tbilisi in the nineteenth and early twentieth century
Autorzy:
Opaska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366621.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Gruzja
Tbilisi
architektura XIX-XX w.
Georgia
architecture 19th-20th centuries
Opis:
W ciągu XIX i początkach XX wieku uformowała się w Tbilisi, wówczas siedzibie carskiego namiestnika Kaukazu i dynamicznie rozwijającym się centrum administracyjno - handlowym południa Rosji, kolonia polska licząca w 1876 r. 1592 a w 1910 r. już 7367 osób. Wśród licznych inżynierów, techników i robotników przemysłowych, lekarzy, nauczycieli oraz żołnierzy znalazło się także kilkudziesięciu architektów, rzeźbiarzy i malarzy polskiego pochodzenia. Oprócz mieszkających stale w gruzińskiej stolicy przyjeżdzali do Tbilisi również, w związku z realizacją różnorodnych inwestycji, polscy architekci z innych prowincji Cesarstwa Rosyjskiego. Na przełomie XIX i XX stulecia polscy projektanci oraz współpracujący z nimi przy wystroju wnętrz i elewacji rzeźbiarze i malarze - obok twórców narodowości gruzińskiej, niemieckiej, ormiańskiej i rosyjskiej — byli ważną częścią tamtejszego środowiska architektonicznego i artystycznego, o czym świadczy czy to zlecanie im ważnych i prestiżowych inwestycji, czy też fakt zajmowania przez nich wysokich urzędów w gubernialnej i miejskiej administracji architektoniczno - budowlanej. Dzieła polskich architektów w Tbilisi (m.in. Narcyza Zborzewskiego, Ksawerego Skórzyńskiego, Aleksandra Szymkiewicza, Aleksandra Stanisława Rogojskiego, Henryka Hryniewskiego, Bronisław Brochwicz-Rogóyski, Seweryna Nowomiejskiego, Pawła Zabłockiego-Dziesiatowskiego, Stanisława Mianowskiego, Konstantego Butkiewicza, Piotra Przybyszewskiego, Stefana Kryczyńskiego, Mikołaja Obłońskiego, Pawła Kognowickiego, Józefa Kognowickiego, Józefa Panasiewicza, Sawicz-Ryczgórskiego, J. Poznania, A. Nowaka), w tym szczególnie zaprojektowane przez nich gmachy publiczne, teatry, urzędy, instytucje, szkoły i siedziby organizacji oraz mieszkalne kamienice stanowią do dzisiaj istotny składnik krajobrazu architektonicznego gruzińskiej stolicy. W artykule przedstawiono sylwetki twórców oraz dzieła zrealizowane przez nich w Tbilisi, uwzględniajac także realizacje w innych gruzińskich miejscowościach, oraz krótko scharakteryzowano ich twórczy dorobek.
During the nineteenth and early twentieth century was formed in Tbilisi, the seat of the Russian Emperor Viceroy of the Caucasus and the booming administrative and shopping center in southern Russia, Polish colony, in 1876 numbering 1592, in 1910 already 7367 people. Among the many engineers, technicians and industrial workers, doctors, teachers and soldiers, were also the architects, sculptors and painters of Polish origin. In addition to who have lived continuously in the Georgian capital, came to Tbilisi, in connection with the implementation of diverse investment, Polish architects from other provinces of the Russian Empire. At the turn of the nineteenth and twentieth century Polish designers as well sculptors and painters cooperating with them to interior and elevation decoration - in addition architects Georgian, German, Armenian and Russian nationality - were an important part of the local architectural and art environment, as evidenced by ordering them important and prestigious investment, as well the fact that occupy high offices in the provincial and municipal a architectural - building administration. Works of Polish architects in Tbilisi (Narcyz Zborzewski, Ksawery Skórzyński, Aleksander Szymkiewicz, Aleksander Stanisław Rogojski, Henryk Hryniewski, Bronisław Brochwicz-Rogóyski, Seweryn Nowomiejski, Paweł Zabłocki-Dziesiatowski, Stanisław Mianowski, Konstanty Butkiewicz, Piotr Przybyszewski, Stefan Kryczyński, Mikołaj Obłoński, Paweł Kognowicki, Józef Kognowicki, Józef Panasiewicz, Sawicz-Ryczgórski, J. Poznań, A. Nowak), especially designed for them public buildings, theaters, headquarters offices, institutions and residential buildings account for up to today an important component of architectural landscape Georgian capital. The article presents the profiles of architects and artists, works executed by them in Tbilisi, their works in other Georgian towns, and briefly characterized their creative achievements.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 1; 3-34
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 54

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies