Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Żeleński, Władysław." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 26
Tytuł:
Władysław Żeleński w Pradze
Władysław Żeleński in Prague
Autorzy:
JACZYŃSKI, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454022.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
muzyka polska przełomu XIX/XX wieku
twórczość kompozytorów polskich
krytyka muzyczna
Polish music on the turn of 19th/20th century
output of Polish composers
musical critique
Opis:
Artykuł szczegółowo omawia praski okres działalności Władysława Żeleńskiego, jednego z najważniejszych polskich kompozytorów i pedagogów muzycznych drugiej połowy XIX i początku XX w. Autor wyjaśnia m.in. powody wyjazdu Żeleńskiego do Pragi w roku 1859, jak również koncentruje się na jego muzycznej edukacji w tym mieście. Czytelnik zaznajomić się może z kulisami studiów doktorskich Żeleńskiego na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola, jak i jego działalnością w praskim ruchu studenckim. Nadto w porządku chronologicznym przedstawione zostały wszystkie dostępne wzmianki dotyczące działalności twórczej Żeleńskiego w tym okresie – tak powstałych dzieł, jak i koncertów, podczas których były one wykonywane. Przywołane zostają również praskie wydania kompozycji Żeleńskiego oraz głos polskiej fachowej prasy muzycznej, szczególnie relacje korespondentów ze stolicy Czech, m.in. Franciszka Stevicha, a także recenzje utworów Żeleńskiego pióra Józefa Sikorskiego. Na zakończenie poruszona zostaje kwestia obecności Żeleńskiego w czeskim życiu muzycznym już po wyjeździe kompozytora z Pragi, co miało miejsce w roku 1866.
The article extensively discusses the Prague period of the artistic creation of Władysław Żeleński, one of the most important Polish composers and musical educationists of the second half of 19th and the beginning of the 20th century. The author explains, among others, the reasons of Żeleński’s departure for Prague in 1859, and also focuses on his musical education in this city. Readers can have a look behind the scenes of Żeleński’s doctoral studies at the faculty of philosophy at Charles University as well as get to know his activity in Prague student movement. Moreover, the author presents in chronological order all the available mentions concerning creational activity of Żeleński in that period – his works as well as concerts, where the works were performed. There are also recalled Prague publications of Żeleński’s compositions and the voice of Polish professional musical press, especially the reports of correspondents from Prague, among others Franciszek Stevich, and the reviews of Żeleński’s works by Józef Sikorski. Finally, the author raises the issue of Żeleński’s presence in Czech musical life already after his departure from Prague, which took place in 1866.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2014, 9; 63-77
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwartety smyczkowe Władysława Żeleńskiego
String Quartets by Władysław Żeleński
Autorzy:
Renat, Maryla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454044.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
kwartet smyczkowy, polska muzyka kameralna XIX wieku, Władysław Żeleński.
string quartet, Polish chamber music of 19th century, Władysław Żeleński.
Opis:
Głównym celem artykułu jest przedstawienie twórczości polskiego kompozytora Władysława Żeleńskiego (1837–1921) na obsadę kwartetu smyczkowego, w kontekście jego biografii. Omówiona w pracy część twórczości kompozytora obejmuje następujące dzieła: 1. Wariacje na oryginalny temat g-moll op. 21 (1869); 2. Kwartet smyczkowy F-dur op. 28 (1875); 3. Kwartet smyczkowy A-dur op. 42 (po 1880). W rozwiązaniu niniejszej problematyki można wyróżnić dwa etapy. Pierwszy dotyczy omó- wienia stanu, istniejącej wyłącznie w języku polskim, literatury przedmiotu na ten temat, która jest uboga i przeważnie ogranicza się do ogólnych uwag stylo-krytycznych, nie zawsze słusznych. Brakuje prac, które by w sposób całościowy szczegółowo omawiały wszystkie utwory należące do twórczości kameralnej Żeleńskiego. Niniejsza praca jest zatem pierwszą próbą w tym zakresie. Drugi etap dotyczy analizy muzycznej, w wyniku której omówione zostały: forma, technika kompozytorska, strona wyrazowa oraz recepcja. W utworach na kwartet smyczkowy Żeleńskiego dominuje liryczna kategoria wyrazowa. Wiodącą rolę odgrywa faktura, w której współdziałanie instrumentów ciągle zmienia się we wzajemnych relacjach. Kolejną właściwością zasługującą na uwagę są nawiązania do polskiej muzyki ludowej. Przejawia się to w stosowaniu charakterystycznych kwart lidyjskich i kwint burdonowych. Nadto kompozytor wprowadza stylizacje tańców niepolskich siciliany i tarantelli, co ma miejsce w Wariacjach na oryginalny temat op. 21. Mniejszą rolę w kształtowaniu narracji odgrywa harmonika. Nie zawiera ona nowatorskich rozwiązań, zwłaszcza w dwóch pierwszych dziełach. Między kwartetami F-dur op. 28 a A-dur op. 42 miała miejsce ewolucja techniki kompozytorskiej, co zaowocowało w drugim z utworów – pogłębionym rozwojem harmoniki dur-moll, silnym zróżnicowaniem faktury i wprowadzeniem partii wirtuozowskich. Styl Żeleńskiego w kwartetach smyczkowych reprezentuje nurt klasycyzujący. Stanowi syntezę klasycznych form z neoromantycznym kształtowaniem narracji muzycznej. Dzieła na kwartet smyczkowy Żeleńskiego reprezentują wysoką wartość artystyczną, tworząc zarazem podwaliny polskiej kameralistyki w II połowie XIX wieku.
The main aim of the article is to present the works for string quartet of the Polish composer Władysław Żeleński (1837–1921) in the context of his biography. The part of the composer’s output discussed herein includes the following works: 1. Variations on an Original Theme in G Minor, Op. 21 (1869); 2. String Quartet in F major, Op. 28 (1875); 3. String Quartet in A major, Op. 42 (after 1880). Two phases can be distinguished in dealing with this issue. The first concerns the outline of the state of the literature on the subject, existing only in the Polish language, poor and usually limited to general stylistic-critical comments, which are not always correct. There are no papers that discuss in detail and in a comprehensive way all the music pieces belonging to Żeleński’s chamber works. This paper is therefore the first attempt in this respect. The second phase concerns the musical analysis, as a result of which the following are discussed: form, compositional technique, expressive aspect and reception. The multifaceted analysis was carried out partly by referring to Nicolas Cooke’s concept and using the comparative analysis. Żeleński’s compositions for string quartet are dominated by the lyrical category of expression. The key role is played by texture, in which the interaction of instruments is constantly changing within mutual relations. Another feature that deserves attention are references to Polish folk music. This is reflected in the use of the characteristic Lydian fourths and drone fifths. Moreover, the composer introduces stylizations of the non-Polish dances, siciliana and tarantella, which occurs in Variations on the original theme, Op. 21. Harmony plays a minor role in shaping the narration. It does not contain any innovative solutions, especially in the first two works. The compositional technique evolved between the quartets in F major, Op. 28 and A major, Op. 42, which resulted, in the second composition, in a deeper development of the major-minor harmonics, a fairly diversified texture and the introduction of virtuoso parts. Żeleński's string quartets’ style represents the Classicizing style. It is a synthesis of the Classicist forms with a Neo-Romantic shaping of the musical narrative. Żeleński's compositions for string quartet represent a high artistic value, laying at the same time the foundations for Polish chamber music in the second half of the 19th century.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2017, 12; 9-51
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznana twórczość muzyczna Władysława Żeleńskiego
Unknown musical works of Władysław Żeleński
Autorzy:
Kaczorowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532288.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Władysław Żeleński
Polish music
19th century
choral song
Władysław Żeleńsk
muzyka polska
XIX wiek
pieśń chóralna
Opis:
W niniejszym artykule autor przybliża osobę i dzieło polskiego kompozytora Władysława Żeleńskiego (1837–1921) oraz prezentuje 11 nieznanych jego utworów, przechowywanych w polskich zbiorach archiwalnych. Są to: Zwiastowanie; Biała Księżniczka; Dobra noc; Humoreska; Morze; Noc majowa op. 49; Oboja wiosna; Pieśń do Wilji op. 34 nr 2; Pieśń żeglarzy op. 34 nr 1; Pobudka oraz Preludium. W ostatnim czasie utwory te doczekały się premierowych nagrań fonograficznych na płytach CD, wydanych w renomowanej firmie Acte Préalable.
In this article, the author presents the person and work of the Polish composer Władysław Żeleński (1837–1921) and presents 11 unknown works of his, kept in Polish archives. They are: The Annunciation; The white princess; Good night; Humoreska; Sea; May Night, Op. 49; Oboe spring; Song to Wilja op. 34 no. 2; Sailors’ song op. 34 no. 1; Wake up and Prelude. Recently, these works have received premier phonographic recordings on CDs, released by the reputable company Acte Préalable.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 46; 235-253
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Żeleński – kompozytor i pedagog. Relacja między stylem twórczym a postawą pedagoga
Władysław Żeleński – composer and pedagogue. The relationship between his composing style and his pedagogical mindset
Autorzy:
Renat, Maryla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459809.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
styl twórczy
pedagog
twórczość Władysława Żeleńskiego
creative style
pedagogue
the works of Władysław Żeleński
Opis:
Cel badań. Celem badań było sprawdzenie jakie istnieją relacje między stylistyką twórczości kompozytorskiej Władysława Żeleńskiego a jego osobowością i postawą pedagoga. Metodologia. Przedmiotem badań była szeroko rozumiana literatura przedmiotu, obejmująca opracowania leksykalne, stylokrytyczne, publicystyka muzyczna dotycząca dzieł kompozytora oraz relacje i wspomnienia jego uczniów. Literaturę analizowano w porządku chronologicznym, po czym dokonano analizy porównawczej literatury omawiającej styl twórczości i wspomnień uczniów ukazujących jego charakter i postawę pedagoga. Końcowym etapem badań była analiza porównawcza wniosków na temat stylu twórczości a postawą w pedagogice. Wyniki. Analiza porównawcza literatury wykazała wspólne stanowisko historyków w ocenie stylu kompozytorskiego, który był tradycyjny, zachowujący klasyczne wartości. Władysław Żeleński dysponował rzetelną techniką kompozytorską, tworzył zgodnie z wyznawanymi przez siebie ideałami, przestrzegał dyscypliny formalnej. Twórczość jego najpełniej wypowiadała się w gatunku liryki wokalnej i posiadała akcenty patriotyczne, była łagodna w ekspresji. Analiza wspomnień uczniów Władysława Żeleńskiego wykazała, że jako pedagog był bardzo wymagający, stawiający na pierwszym planie przestrzeganie ścisłych reguł w nauce teorii muzyki, a w nauczaniu gry na instrumencie bezbłędnego przygotowania do lekcji. W toku pracy pedagogicznej wykazywał się brakiem cierpliwości i gwałtownością reakcji, reprezentował typ osobowości choleryka. Wnioski. Władysław Żeleński posiadał dychotomiczną osobowość: kompozytor – liryk, pedagog – choleryk. Twórczość Władysława Żeleńskiego była terenem realizacji artystycznych ideałów, a pedagogika terenem ich obrony, dlatego osobowość kompozytora ukazuje się jako jedność przeciwieństw, złączonych ideą wyznawania klasycznego ideału porządku w muzyce.
The aim of the research. The aim of this paper is to investigate the relationship between Włądysław Żeleński’s composing style and his personality and pedagogical mindset. Methodology. The research examines the broad subject literature, including encyclopedic entries, stylistic analyses, journal articles which discuss the composer’s works and the accounts and memories of his pupils. The literature was analyzed in a chronological order, which was followed by a contrastive analysis which elaborated on the creative style and the accounts of the students, which showed Żeleński’s character and pedagogical mindset. The final stage of the research was a contrastive analysis of the conclusions regarding his works vis-à-vis his views on pedagogy. Conclusions. The contrastive analysis of the literature showed that historians had a shared position regarding Żeleński’s traditional composing style, which conserved classical values. Władysław Żeleński had a solid composing technique, creating works in accordance with his ideals and formal discipline. His creative output was most clearly conveyed in the art song and had a gentle expression with patriotic overtones. The analysis of the accounts of Żeleński’s pupils revealed that he was a very demanding teacher, who first and foremost valued a strict adherence to the rules of music theory and flawless preparation for instrument lessons. His teaching was characterized by a lack of patience and fierce reactions – he had a choleric temperament. Conclusions. There was a dichotomy in Żeleński’s personality: a lyrical composer and a choleric teacher. His artistic ideals were realized in his works and vindicated in his teaching – hence his personality was a unity of opposites, connected by faith in the classical ideal of order in music.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2018, 8; 513-524
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Michał Jaczyński, Recepcja twórczości Władysława Żeleńskiego w latach 1857–1939, Kraków 2017 Musica Iagellonica (= Acta Musicologica Universitatis Cracoviensis 33), ss. 313. ISBN 978-83-7099-218-7
Autorzy:
Zieziula, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408591.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Władysław Żeleński
muzyka polska
Polish music
Źródło:
Muzyka; 2019, 64, 4; 167-170
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykonania muzyki Władysława Żeleńskiego w Wiedniu
Władysław Żeleński and the performances of his musical pieces in Vienna
Autorzy:
JACZYŃSKI, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454046.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
muzyka polska przełomu XIX/XX wieku twórczość kompozytorów polskich
muzyka w Wiedniu
muzyka w Austro-Węgrzech
muzyka słowiańska
Polish music on the turn of 19th/20th century
output of Polish composers
music in Vienna
music in Austro-Hungarian Empire
Slavic music
Opis:
Ciekawym, całkowicie dziś nieznanym wątkiem w biografii Władysława Żeleńskiego (1837– 1921) były liczne próby zdobycia przez tego kompozytora uznania na arenie międzynarodowej. Jednym z głównych ośrodków muzycznych, w którym działania te były realizowane, okazał się, obok czeskiej Pragi, Wiedeń – miasto w powszechnej świadomości pozostające „muzyczną stolicą” Europy Środkowej, politycznie zaś będące stolicą Przedlitawii (austriackiej części Austro- -Węgier). Artykuł poświęcony został wiedeńskim wykonaniom utworów muzycznych Władysława Żeleńskiego, a za początek opowieści przyjął autor premierę Sechs Charakterstücke op. 17 na fortepian, która miała miejsce 21 grudnia 1871 roku. W artykule wyjaśnione zostały przyczyny ewidentnej klęski, jaką poniosła polska muzyka – a wraz z nią Władysław Żeleński – na słynnej Wystawie Muzyczno-Teatralnej, która odbyła się latem i wczesną jesienią roku 1892. Zrelacjono- wane zostały też – będące bezpośrednią reakcją na owo niepowodzenie – tzw. „koncerty rehabili- tacyjne” kompozytora z roku 1893, omówiona została również obecność utworów tegoż twórcy na estradach wiedeńskich w czasie I wojny światowej oraz w okresie międzywojennym. Niejako na marginesie przedstawione zostały oczekiwania zachodniej krytyki wobec muzyki polskiej (a sze- rzej: słowiańskiej). Niniejszy tekst pozwala zrozumieć trudną sytuację kompozytorów słowiań- skich pragnących osiągnąć artystyczny i komercyjny sukces w Wiedniu w okresie istnienia imperium austro-węgierskiego.
Very interesting yet utterly unknown threads in the biography of Władyslaw Żeleński are his numerous attempts to gain the international recognition (1837–1921). One of the major musical centers in which Żeleński was promoting his musical output turned out to be, apart from Prague, Vienna – the city which was remaining, in the popular consciousness, “the musical capital” of Central Europe and politically – the capital of Cisleithania (the Austrian part of Austria-Hungary). The article is devoted to the performances of Władyslaw Żeleński’s musical pieces in Vienna. The author has adopted as the beginning of the story the premiere of Sechs Charakterstücke Op. 17 for piano, which took place on December 21, 1871. The essay explains the causes of the manifest failure of Polish music (as well as Władyslaw Żeleński’s one) at the famous Exhibition for Music and the Drama, which took place during the summer and early autumn 1892. It deals also with his so-called “rehabilitative concerts” dating from 1893 and being the direct reaction to this failure, as well as with the presence of his works on Viennese stages during the World War I and the interwar period. Further on are mentioned, as a sort of peripheral comment, the expectations of Western critics towards Polish (and more broadly: Slavic) composers. The article enables us to understand the difficult situation of those Slavic composers who decided to achieve artistic and commercial success in Vienna in the period of the Austro-Hungarian empire.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2015, 10; 163-180
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Goplana Władysława Żeleńskiego. Kilka uwag o stylu opery
Goplana by Władysław Żeleński. A few remarks on the style of the opera
Autorzy:
Zwierzycka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1358125.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Władysław Żeleński
Goplana
opera liryczna
opera w Polsce
lyric opera
opera in Poland
Opis:
In November 2016, the National Theatre in Warsaw staged Goplana by Władysław Żeleński for the first time after its long absence from the stage. The opera was received with great acclaim by the critics worldwide, and in May 2017 it was granted an award at International Opera Awards in London in the category “rediscovered work.” This surprised not only Polish music lovers but also musicians, as the belief that Żeleński was a conservative composer whose works are a remnant of a bygone era had become widespread. This view had been shared by several generations and could not be verified since the composer’s pieces were very rarely performed, perhaps with the exception of his early works – the concert overture W Tatrach [In the Tatra Mountains] and a few songs. It was only recently that research on his oeuvre has been undertaken. The present article is aimed at providing additional information concerning the composing technique of Władysław Żeleński.
W październiku 2016 roku Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie wystawił, po kilkudziesięciu latach nieobecności na scenie, Goplanę Władysława Żeleńskiego. Opera ta została przyjęta przez światową krytykę z ogromnym uznaniem, a w maju 2017 roku została uhonorowana w Londynie statuetką International Opera Awards w kategorii: dzieło odkryte na nowo. Nagroda ta była zaskoczeniem nie tylko dla polskich melomanów, lecz także muzyków. Upowszechniła się bowiem opinia o Żeleńskim jako kompozytorze konserwatywnym, którego twórczość jest jedynie wyrazem minionej epoki. Pogląd ten był powielany przez kilka pokoleń i nie mógł zostać zweryfikowany, ponieważ utwory kompozytora były bardzo rzadko wykonywane, za wyjątkiem może jego młodzieńczego dzieła – uwertury koncertowej W Tatrach i kilku pieśni. Dopiero w ostatnim okresie podjęto badania nad jego twórczością. Celem niniejszego artykułu jest uzupełnienie informacji dotyczących warsztatu kompozytorskiego Władysława Żeleńskiego.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2019, 14; 127-153
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wczesny okres twórczości Władysława Żeleńskiego w oczach polskich krytyków muzycznych
Early period of Władysław Żeleński’s output as seen by Polish music critics
Autorzy:
Jaczyński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521871.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
musical critique
Polish musical culture on 19th century
Polish song
Polish chamber music
Polish symphonic works
Opis:
The article attempts to describe the early, pre-opera reception of music written by Władysław Żeleński (1837–1921), one of the most important Polish composers and music educators working in the second half of the nineteenth and early twentieth century. The lower limit of the study period is the first mention of the composer in the press, namely the review of the Piano Sonata Op. 5 by Józef Sikorski (1859). This period ends in the year 1785, just before the premiere of Żeleński’s the first opera, Konrad Wallenrod. The source material was all Polish periodicals of that time, comprised of musical specialized magazines, art magazines, general public magazines and journals (including Cracow’s “Czas”). The aim of the author of this paper was to present the main problems (and their evolution) which occur in Polish critical-thinking about music in the context of Żeleński’s orches-tral works, as well as songs, piano and chamber music. Among these issues, the most important seem to be the reviewers’ attempt (initially tentative) to classify Żeleński by one of the current trends — insert him in the rigid framework of interpretation. The following oppositional categories can be mentioned: technicism and lyricism, talent and genius, youthfulness and maturity, classical and salon music, “national” style and a cosmopolitan one. One of the main issues for critics was to determine the influences in Żeleński’s works, and thus find out the artistic way which he fol-lowed. And here are the most common patterns mentioned by the reviewers: the classic style, the “national” one (in this case his songs were very often evaluated as linked with Stanisław Moniszko’ works) and the New German School. In the critical-thinking of music Żeleński somehow balances between these concepts. The aim of the author of this paper was to highlight the most important arguments that appear in discussions and — additionally — to supplement historiographic base associated with the composer.
Źródło:
Aspekty Muzyki; 2014, 4; 121-146
2082-6044
Pojawia się w:
Aspekty Muzyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O autorstwie i datowaniu edycji zbioru „25 Preludiów” op. 38 Władysława Żeleńskiego
On the Attribution and Dating of the Edition of Władysław Żeleński’s ‘25 Preludes’, Op. 38
Autorzy:
Woszczalski, Jakub
Lewicki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24298372.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Władysław Żeleński
25 Preludiów op. 38
organy
fisharmonia
25 Preludes Op. 38
organ
harmonium
Opis:
Zbiór 25 Preludiów op. 38 Władysława Żeleńskiego (1837–1921) należy do najważniejszych polskich kompozycji na organy i fisharmonię. Dzieło w zamierzeniu autora miało pełnić rolę podręcznika zarówno do nauki gry, jak i studiowania kompozycji. Ponadto zbiór miał służyć do muzykowania domowego na fisharmonii, jak też do wykorzystania podczas liturgii – ponieważ część preludiów została oparta o melodie polskich pieśni kościelnych. Z przedmowy autora wynika również, iż jednym z celów zbioru było podnoszenie poziomu kultury muzycznej wykonawców i słuchaczy. Wreszcie istnieją przesłanki, że autor traktował Preludia op. 38  jako syntezę swojego stylu kompozytorskiego. Do dnia dzisiejszego zbiór pełni w Polsce rolę jednego z podstawowych podręczników do nauki gry na organach. W literaturze muzykologicznej, w tym w Zarysie Historii Muzyki Kościelnej ks. Edwarda Hinza, Encyklopedii Muzycznej PWM oraz Historii Muzyki Polskiej (Sutkowski Edition Warsaw), powielany jest pogląd jakoby autorstwo kilku Preludiów ze zbioru op. 38 należało do innych kompozytorów, bądź też, że kompozycje innych autorów dodano do zbioru 25 Preludiów jako dodatek. W niniejszym artykule wykazano, że podważenie autorstwa Żeleńskiego dla wymienionej grupy preludiów nie ma uzasadnienia i jest najwyraźniej wynikiem pomyłki Jerzego Gołosa – muzykologa i autora wydanej w 1972 r. pierwszej monografii o polskich organach i muzyce organowej. Wskazano zarazem prawdopodobną przyczynę mylnej atrybucji autorstwa przyjętej przez J. Gołosa względem kilku preludiów Żeleńskiego. Wyjaśniono również pojawiające się w literaturze mylne datowanie pierwszej publikacji Preludiów op. 38 Żeleńskiego w wydawnictwie Kruziński i Lewi. Ponadto na podstawie adnotacji cenzury zawartych w niektórych wydaniach zbioru i informacji prasowych z II połowy XIX w. wykazano, że kolejne edycje Preludiów w wydawnictwie Gebethner i Wolff ukazywały się od 1897 lub 1898 r. do 1947 r. pod tym samym numerem wydawniczym „G. 1913 W.”, który z kolei w literaturze mylnie przyjmuje się za rzekomą datę drugiego wydania zbioru.
The set of 25 Preludes, Op. 38 by Władysław Żeleński (1837–1921) counts among the most important Polish works for organ or harmonium. The composer conceived of it as a handbook of both instrumental performance and composition. The collection was thus designed for domestic music-making (on a harmonium) as well as liturgical use (some of the preludes are based on Polish church melodies). Żeleński’s preface states that one of the aims was to improve the standards of musical culture among both performers and audiences. There are also reasons to believe that the composer viewed the Op. 38 Preludes as a synthesis of his style. The collection continues to be used as one of the main organ-playing handbooks in Poland. Reiterated in the musicological literature (incl. Revd Edward Hinz’s Zarys Historii Muzyki Kościelnej [A brief history of church music], Encyklopedia Muzyczna PWM [PWM music encyclopaedia] and Sutkowski Edition’s History of Music in Poland) is the view that several of the preludes from opus 38 were written by other composers, or that works by other composers were added to the set as a supplement. As this article demonstrates, the questioning of Żeleński’s authorship of the 25 Preludes is groundless and clearly results from a mistake made by musicologist Jerzy Gołos, author of the first monograph of Polish organs and organ music (published in 1972). The likely reason for his erroneous attribution of several of Żeleński’s preludes is discussed here, along with the question of the erroneous dating in the literature of the first edition of Żeleński’s Op. 38, published by Kruziński & Lewi. On the basis of censors’ notes found in some editions of the Preludes, as well as press materials from the second half of the nineteenth century, it is shown that successive editions of the Preludes were issued by Gebethner & Wolff between 1897–98 and 1947 under one and the same plate number (G. 1913 W), which in turn has been misinterpreted by some authors as the date of the second edition.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 4; 113-123
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preludia na organy op. 38 Władysława Żeleńskiego, jako przejaw polskości w muzyce
Preludes for Organ op. 38 by Władysław Żeleński as the Manifestation of Polishness in Music
Autorzy:
DOPIERAŁA, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/453969.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
muzyka polska przełomu XIX i XX wieku
muzyka organowa
patriotyzm
religijność
Polish music on the turn of 19th and 20th century
organ music
patriotism
religiousness
Opis:
The keynote of the article is the attempt to depict the work joining religious and patriotic threads, directing its recipient to the general social and political Polish climate, in which the creator of the work, Władysław Żeleński (1837–1921), lived and existed.
Myślą przewodnią artykułu jest próba przybliżenia dzieła łączącego w sobie wątki religijne z patriotycznymi, ukierunkowująca odbiorcę na ogólny klimat społeczno-polityczny Polski, w którym żył i egzystował twórca dzieła Władysław Żeleński (1837–1921).
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2014, 9; 79-87
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dezercje Żydów z Armii Polskiej na Wschodzie.
Powiązania:
Zeszyty Historyczne (Paryż) 1993, z. 103, s. 131-144
Współwytwórcy:
Żeleński, Władysław. Uzupełnienie
Data publikacji:
1993
Tematy:
Anders, Władysław (1892-1970)
Lubomirski, Eugeniusz
Armia Polska na Wschodzie
Żydzi 1941-1943 r.
Dezercja 1941-1943 r.
Opis:
[Relacja Eugeniusza Lubomirskiego na temat stosunku gen. Andersa do dezercji Żydów] / Władysław Żeleński. - Zeszyty Historyczne (Paryż). - 1993, z. 104.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 26

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies