Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Socrealistyczna krytyka literacka w ujęciu diachronicznym
Die sozrealistiche Literaturkritik in Diachronischer Ergreifung

Autorzy:

Pietrzak, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/50451548.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Opis:

In diesem Artikel kommentiere ich Erscheinungen der literarischen Welt, die auf das Bild der polnischen Literatur am Anfang der fünfziger Jahre Einfluss hatten. Diese Periode bezeichnet man als Sozrealismus, in Hinsicht auf den Beitritt der Intelektucllen zur Idee des sozialistischen Realismus in Kunst und allgemeine Akzeptanz dieser Tatsache von meinungsbildenden Kreisen. Diese ungünstige und bewegte Zeit in polnischer Geschichte ist schon vielseitig besprochen, aber die bisherigen Kommentatoren - Janusz Sławiński, Michał Głowiński, Mariusz Zawodnia, Zbigniew Jarosiński, Dorota Tubielewicz Matsson - führten synchronische analysen durch, indem sie radikale Besonderheit des Sozrealismus andeuteten. Vorliegender Artikel stellt sozrealistiche Kritik im längeren Zeitraum dar, weist hin auf direkten Zusammenhang zwischen Schematismus der ttlnfziger Jahre und kampagne von „Kuźnica”, analysiert den Einfluss des „Kulturwürgens” auf die Veränderungen im Jahre 1956. Das ist also ein diachronisches Modell (ohne Absicht, die Idee des sozialistischen Realismus zu „rehabilitieren”) mit einem Höhepunkt in 1950 und Phasen der Verstärkung und Abschwächung. Solches Bild der polnischen Litratur erster Hälfte der fünfziger Jahre scheint mehr glaubwürdig zu sein.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2008, 10; 237-251
1505-9057
2353-1908

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Krytyka literacka po 1989 roku wobec klasycyzmu
Review of literature after 1989 besides classicism

Autorzy:

Woźniak-Łabieniec, Marzena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/51445957.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Opis:

The aim of the article is present the controversy in review of literature on a subject classicism after 1989. Different sense (methods) of reason this term influenses classification of poetry. Besides one of important aim of review is designation differences beetwen classicism and postmodernism. The difficulty is that modern classicism is changing and developing. We researched it in statu nascendi.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2009, 12; 273-281
1505-9057
2353-1908

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Polskie badania nad krytyką literacką Vladimira Nabokova
Polish researches on literary criticism of Vladimir Nabokov

Autorzy:

Karwacka, Monika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/482358.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

Nabokov
lectures
criticism
literature
Russian

Opis:

The paper presents development of studies on Lectures on Russian Literature by Vladimir Nabokov in Russia, America and on this background in Poland. Works of Nabokov arouses constant interest among researchers all over the world, however, Nabokov’s literary-critical heritage remained out of scientific focus for a long time until publishing Lectures on literature and later Lectures on Russian literature first in the USA and then in Russia and Poland. In the paper there is presented the attempt to determine the scale and significance of studies on literary-critical works of Nabokov in different countries and to show similarities and discrepancies in international researches.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2014, 1, XIX; 61-70
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

No Critique. The Pleasure of Reading and Literary Criticism in Poland
Żadnej krytyki. Przyjemność lekturowa a krytyka literacka w Polsce

Autorzy:

Poręba, Karol

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27312248.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Jan Błoński
literary criticism
metacriticism
the pleasure of reading
Roland Barthes
krytyka literacka
metakrytyka
przyjemność lekturowa

Opis:

Artykuł poświęcony jest funkcjonowaniu kategorii przyjemności lekturowej oraz jej wariantów w rodzimym dyskursie krytycznoliterackim. Autor przypomina w zarysie koncepcje lektury afektywnej w myśli Rolanda Barthes’a, opierając się przede wszystkim na głośnych esejach Od dzieła do tekstu oraz Przyjemność tekstu; rekonstruuje także przekonania wyrażone przez Jana Błońskiego w programowym eseju Romans z tekstem. Stawia tezę, że ujęcia te od lat 60. XX wieku zdążyły stać się domyślnymi punktami odniesienia w postrzeganiu kategorii przyjemności w polskiej krytyce literackiej, mimo że często pojmowane są w sposób intuicyjny.
The article is devoted to the category of readerly pleasure and its variants in Polish critical and literary discourse. The author discusses the category of readerly pleasure developed by Roland Barthes, primarily in his famous essays “From Work to Text” and The Pleasure of the Text; he also reconstructs Jan Błoński’s views expressed in the programmatic essay Romans z tekstem [Love affair with the text]. The author argues that since the 1960s these approaches have become default points of reference in the perception of the category of pleasure in Polish literary criticism, even though they are often understood in an intuitive way.

Źródło:

Forum Poetyki; 2022, 28-29; 200-211 (eng); 198-209 (pol)
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Łukasz Gemziak, ROZLICZENIE Z TOTALITARYZMEM? ROSYJSKA KRYTYKA LITERACKA W OKRESIE PIERIESTROJKI (WYBRANE SPORY), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2019, ss. 333

Autorzy:

Kowalska, Martyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/16530444.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN

Źródło:

Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 3; 647-650
0037-6744

Pojawia się w:

Slavia Orientalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Lwowski wariant modernizmu w krytyce literackiej: Katarzyna Sadkowska. Lwowska krytyka literacka. 1894-1914. Tendencje i problemy. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2015. 332 S.
The Lviv Variant of Modernism in Literary Criticism (Katarzyna Sadkowska. Lwowska krytyka literacka. 1894-1914. Tendencje i problemy. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2015. 332 P.)

Autorzy:

Panek, Sylwia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1182966.pdf

Data publikacji:

2016-06-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Źródło:

Porównania; 2016, 19; 252-259
1733-165X

Pojawia się w:

Porównania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Aksjologia literacka w pismach Jerzego Stempowskiego

Autorzy:

Kudyba, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/961504.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

Jerzy Stempowski
aksjologia literacka
krytyka literacka

Opis:

For Stempowski the act of reading is inevitably linked to assessment and valuation. In his writings the poetics of reading takes shape of a specific axiology of reception. It becomes the theory of worthful reading. Looking from a perspective of an amateur reader allowed for the essayist to recognize the fragile bases of literary criticism, the dogmatism of a theoretic approach, and finally, the literary historians’ insensitivity to the contextual and situational values of the analysed works. It is precisely this attachment to the amateurish, i.e. affective and ‘loving’, relation with a piece of written work that prompted Stempowski to search for a look at literature that would not kill the joy of reading; one that would not limit the cognitive horizons and would also take into account the contextuality of literary works and their inevitable relation with the extra-literary reality that the reader is plunged into.

Źródło:

Colloquia Litteraria; 2013, 14, 1; 29-39
1896-3455

Pojawia się w:

Colloquia Litteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

***

Autorzy:

Łukaszuk, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/624301.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

krytyka literacka
Aleksander Wat
Jerzy Stempowski

Opis:

Artykuł wprowadza do problematyki numeru, poświęconego twórczości Jerzego Stempowskiego.

Źródło:

Colloquia Litteraria; 2013, 14, 1; 5-6
1896-3455

Pojawia się w:

Colloquia Litteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Critical Variants of Materiality. Polish Literary Criticism from Post-structuralism to New Materialisms
Krytyczne odmiany materialności. Polska krytyka literacka od postrukturalizmu do nowych materializmów

Autorzy:

Trzeciak, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27312259.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

materiality
postructuralism
posthumanism
new materialism
review
materialność
postrukturalizm
posthumanizm
nowy materializm
recenzja

Opis:

Artykuł jest przeglądem znaczeń, jakie pojęciu „materialności” nadawała (od lat 90.) i nadaje krytyka literacka. Znaczenia te, jak staram się pokazać, uzależnione są od wpływów kilku zasadniczych tendencji filozoficznych: postrukturalizmu, krytycznych teorii społecznych i posthumanizmu, co znacząco wpływa na krytycznoliterackie użycia pojęcia „materialność”. W artykule analizuję konkretne przykłady tych użyć, zaczerpnięte przede wszystkim z krytycznoliterackich wypowiedzi o najnowszej polskiej prozie, by ukazać, jak „materialność” wpływa na typ komentarzy krytycznych, w tym zwłaszcza na możliwości i ograniczenia recenzji.
The paper reviews the meanings attached to the notion of “materiality” by literary criticism since 1990s. These meanings depend on several essential philosophical tendencies: poststructuralism, critical social theories, and posthumanism, which has a significant influence on critical-literary conceptualizations of “materiality”. The paper analyzes specific examples, mostly from critical-literary texts about contemporary Polish prose in order to show how “materiality” affects different types of critical commentary, including especially the possibilities and limitations of review.

Źródło:

Forum Poetyki; 2022, 28-29; 170-183 (eng); 170-183 (pol)
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Nowa biografia Brzozowskiego. O książce Andrzeja Mencwela „Stanisław Brzozowski. Postawa krytyczna. Wiek XX”

Autorzy:

Urbanowski, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639294.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Brzozowski Stanisław, nowoczesność, biografia, krytyka literacka

Opis:

New biography of BrzozowskiThe article is a review of Stanislaw Brzozowski biography written by Andrzej Mencwel. The reviewer emphasizes the connection with the author’s earlier works on Brzozowski, indicates the author’s increased interest in the work of the author of Legends of Young Poland. Essayistic and interdisciplinary character of Mencwell’s biography explains well the uniqueness of Brzozowski in the twentieth-century Polish and European culture.

Źródło:

Wielogłos; 2015, 1(23)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Ekstazy Jana Błońskiego

Autorzy:

Zaleski, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639176.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Błoński Jan, ekstaza, krytyka literacka, czytanie

Opis:

Jan Błoński’s ecstasiesThe mode of literary reading Jan Błoński advocated and even often used to practise by himself was an ecstasy, that is, being enchanted and captured. And for the literary audience he – as a literary critic and scholar – left the door ajar to the garden of literary delights, especially in the years when landscape of literary research was set by the followers of structuralism. But he did not do in this matter so much as he could has done. This essay tries to answer why it was like that.

Źródło:

Wielogłos; 2014, 4(22)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Na manowcach humanistyki, czyli lektury w świetle krytyki i dydaktyki (O książce Doświadczenie lektury. Między krytyką literacką a dydaktyką literatury pod redakcją Krzysztofa Biedrzyckiego i Anny Janus-Sitarz)

Autorzy:

Żurek, Sławomir Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639042.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

krytyka literacka, dydaktyka polonistyczna, lektura, edukacja, media

Opis:

On the peripheries of the humanities, or, reading in the context of literary criticism and teaching of literatureThe volume Doświadczenie lektury. Między krytyką literacką a dydaktyką literatury (The Experience of Reading. Between Literary Criticism and Teaching of Literature) edited by Anna Janus-Sitarz and Krzysztof Biedrzycki is an important book devoted to the question of reading as practiced by scholars, critics and teachers. The monograph contains views of historians of literature such as, for example, Anna Burzyńska, whose article opens the book, and others like Piotr Śliwiński, Wojciech Ligęza and Krzysztof Biedrzycki. Other essays focus on school as a place where books are read in an improper way. Zofi a Budrewicz, Anna Janus-Sitarz, Witold Bobiński, Leszek Jazownik, Jerzy Kaniewski write about the present situation of teenagers in the Polish system of education and their attitude to reading. Some texts are connected with two titular notions: ‘reading’ and ‘experience’. Their authors are: Barbara Myrdzik, Małgorzata Latoch-Zielińska, Anna Włodarczyk, Elżbieta Piątek, Anna Pilch, Krystyna Koziołek, Marta Rusek. The collection also contains articles presenting the issue of teaching (by Ewelina Strawa, Karolina Kwak, and Kordian Bakuła). The last part of the book is composed of essays interpreting the works of Czesław Miłosz (by Grażyna Tomaszewska), Gustave Flaubert (by Magdalena Marzec), Michał Witkowski and Dorota Masłowska (by Dorota Kozicka), Eugeniusz  Tkaczyszyn-Dycki (by Jarosław Fazan). The Experience of Reading. Between Literary Criticism and Teaching of Literature is a very modern and interesting project. It shows that the borders of these two disciplines are not far from each other.

Źródło:

Wielogłos; 2013, 3(17)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Jan Błoński – idiosynkrazje

Autorzy:

Skrendo, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639193.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

krytyka literacka, literatura współczesna, historia literatury nowoczesnej

Opis:

Jan Błoński – idiosyncrasiesJan Błoński, the great Polish literary critic, sometimes loses his insightfulness. He rejects, refuses and denies understanding. This concerns mainly the writers who he does not like or appreciate enough. From time to time he seems to be remarkably one-sided when it regards most important authors for him as well. Skrendo finds the reasons of this particular behavior idiosyncratic. How they collide with his greatness and how they build it – may be found in this article.

Źródło:

Wielogłos; 2014, 4(22)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Porządki (nie)krytyczne? (O książce Doroty Kozickiej Krytyczne (nie)porządki. Studia o współczesnej krytyce literackiej w Polsce)

Autorzy:

Niewiadomski, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639259.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Kozicka Dorota, krytyka literacka, metakrytyka, nowoczesność, ponowoczesność

Opis:

(Non)critical orderings? On Dorota Kozicka’s book Critical (Dis)orders. A Study on Contemporary Literary Criticism in Poland. The book by Dorota Kozicka entitled Critical (Dis)orders. A Study on Contemporary Liter-ary Criticism in Poland contributes a number of new and signifi cant ideas to the investigative discussions on the mechanisms of literary criticism. As a starting point, the author accepts a wide awareness of metacriticism, and assumes a metacritical perspective to order many and various critical discussions and attitudes of the last halfcentury (with anticipations). Fol-lowing the reinterpretations of Polish modern literary criticism traditions, she observes how in the altered cultural and communicative situation of postmodernity, the roles and functions of the critics alternate, and how they sign in to miscellaneous social and political discourses. The author’s contemplation heads for an impossible synthesis, comprising, in a dichotomous or-der, both the autonomy of critical operation and the dialogical dimension of critical self-reflection.

Źródło:

Wielogłos; 2013, 2(16)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Lubimy czytać, lubimy pisać, ale kto z tego korzysta? Kilka uwag o społecznościowych portalach recenzenckich
We Likes Reading And Writing But Who Use It? Some Notes On The Social Networks Of Reviewers

Autorzy:

Trzeciak, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/578977.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

krytyka literacka
blog
recenzja
literary criticism
review

Opis:

The aim of this paper is to present and discuss the phenomen of unprofessional literary blogs. The main reference is lubimyczytac.pl which has over one hundred thousand of users who publish their reviews about books. Both lubimyczytac.pl and private literary blogs create an alternative place for discussing literature beyond professional, academic literary criticism. This alternative place pretends to be free from depending on market and to present an „authentic reading experience” rather than professional review. But schematic composition and language of those texts as well as the need to strive for the popularity causes the same mechanism of dependence as in professional literary criticism.

Źródło:

Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2013, 56/112 z. 2; 259-266
0084-4446

Pojawia się w:

Zagadnienia Rodzajów Literackich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Doczytywanie Błońskiego: krytyk intymny (O książkach Jana Błońskiego Gospodarstwo krytyka. Pisma rozproszone i Błoński przekorny. Dzienniki. Wywiady w wyborze i opracowaniu Mariana Zaczyńskiego)

Autorzy:

Biedrzycki, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969832.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

krytyka literacka
dzienniki
Jan Błoński
journals
literary criticism

Opis:

Nowe książki, które właśnie się ukazały, pozwalają na doczytanie Błońskiego. Wydawało się, że znamy go już wystarczająco dobrze, że wszystko przeczytaliśmy. Tymczasem wydobywane są na światło dzienne teksty wcześniej niepublikowane, niekiedy bardzo osobiste, intymne. Przypominamy sobie też (lub czytamy pierwszy raz) rzeczy drukowane, ale zagubione w czasopismach lub programach teatralnych. To okazja, żeby na twórczość Jana Błońskiego spojrzeć z innej strony i na nowo ją przemyśleć. Dopełniamy wiedzę o jego pisarstwie, ale także – co nie mniej ważne – o jego osobie.

Źródło:

Wielogłos; 2011, 1, 9; 163-172
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Szymborska raz jeszcze. O książce "Niepojęty przypadek. O poezji Wisławy Szymborskiej" pod redakcją Joanny Grądziel-Wójcik i Krzysztofa Skibskiego

Autorzy:

Cieślak, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639007.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Szymborska Wisława, filologia, krytyka literacka, współczesna poezja polska.

Opis:

Szymborska Once AgainThe review discusses the volume Unthinkable coincidence. On Poetry by Wisława Szymborska edited by Joanna Grądziel-Wójcik and Krzysztof Skibski. In six parts of the book the authors of Unthinkable coincidence… point out nad investigate the most important issues present in the poetic work of the Nobel Prize laureate: the anthropological perspective, the unanthropocentric model of humanity and human condition, existential and metaphysical problems, philosophical contexts, irony, figures of memory, silence, uncertainty and helplessness, models of poetics and metrics of Szymborska’s poems. The last two parts of the volume focus on translations of Szymborska’s poems into English, Bulgarian, Czech and Slovak, on Szymborska’s translations of French baroque poets and on her images in Polish media form 1995 to 2012 and her posthumous traces in German newspapers. In the conclusion the reviewer describes the volume as the first really significant Polish collection of essays on Szymborska’s poetry since her death in 2012.

Źródło:

Wielogłos; 2015, 3(25)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Otwarty świat. Addenda
The Open World. Addenda.

Autorzy:

Żychliński, Arkadiusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1013353.pdf

Data publikacji:

2015-04-21

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

litrerary criticism
philology
posthumanities
krytyka literacka
filologia
posthumanistyka.

Opis:

Odpowiedź autora na eseje recenzyjne poświęcone książce Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne (2014).
Author’s response to review essays of Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne by Przemysław Czapliński and Paweł Kaczmarski.

Źródło:

Praktyka Teoretyczna; 2015, 16, 2; 278-295
2081-8130

Pojawia się w:

Praktyka Teoretyczna

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

The Canon – (Im)movables
Kanon – (nie)ruchomości

Autorzy:

Kozicka, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27312266.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

canon
literary criticism
evaluation
kanon
krytyka literacka
wartościowanie

Opis:

W artykule podjęto rozważania na temat pojęcia kanonu w praktyce krytycznoliterackiej ostatniego trzydziestolecia. Odwołując się do toczących się wówczas debat społecznych i krytycznych oraz do używanych w nich różnych definicji kanonu, autorka pokazuje konteksty i reperkusje jego poruszenia (demontażu, rekonstrukcji). Nie tracąc z oczu zasadniczego faktu, że rozumienie kanonu przekłada się na sposób myślenia o literaturze oraz roli/powinnościach/możliwościach krytyki literackiej, analizuje zarówno cele, jak i sposoby używania tego pojęcia. A także okoliczności, w których w dyskusjach i tekstach krytycznych, podejmujących problematykę wartościowania, literackich hierarchii czy zadań krytyki, miejsce kanonu jako punktu odniesienia przejął mainstream i inne kategorie, bardziej adekwatne do heteronomicznego charakteru pola literackiego.
This article discusses the concept of the canon in Polish literary criticism in the 1990s, the 2000s, and the 2010s. The author discusses contemporary social and critical debates and different definitions of the canon employed in them and shows the contexts and repercussions of redefending (disassembling, reconstructing) the literary canon. Bearing in mind the fundamental fact that the understanding of the canon translates into the way of thinking about literature and the role /obligations/possibilities of literary criticism, she analyzes both the goals and the ways in which the concept of the canon is used. She also analyzes the circumstances in which the canon, as a point of reference, was replaced in discussions and texts devoted to literary hierarchies and/or literary criticism by the mainstream and other categories which were better suited to describe the heteronomous nature of the literary field.

Źródło:

Forum Poetyki; 2022, 28-29; 8-25 (eng); 8-25 (pol)
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Krytyka postkolonialna, literacka aksjologia, literatura serbska
Postcolonial Critique, Literal Axiology, Serbian Literature

Autorzy:

Vladusić, Slobodan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1179526.pdf

Data publikacji:

2015-12-02

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

postcolonial critique
axiology
Megalopolis
national literature
hybrid identity
krytyka postkolonialna
aksjologia
literatura narodowa
tożsamość hybrydyczna

Opis:

W pracy analizowana jest zależność między założeniami aksjologicznymi krytyki postkolonialneja kryteriami wartościującymi, przyjętymi w opisie literatury. Główna teza tekstu głosi, żebadania postkolonialne, uznające obecne w literaturze współczesnej kryteria wartościujące jakorepresywne w sensie politycznym, jednocześnie same przyjmują kryteria zaangażowania politycznego, jako relewantne narzędzie służące ocenie wartości tekstu literackiego. W części końcowej pracy przedstawiono rozważania poświęcone wpływowi specyfiki badań postkolonialnychna stan literatury i krytyki literackiej. Przedstawiono tu trzy wnioski: 1) literatura serbskamusi się stać literaturą hybrydyczną, aby mogła się przyjąć na gruncie postkolonialnej koncepcjiliteratury, co oznacza, że powinna się wyzbyć swojego narodowego przedznaku; 2) postkolonialnakoncepcja literatury zainicjuje w literaturze serbskiej przesunięcia tematyczne na korzyśćsytuacji hybrydycznych – czyli afirmacji Megalopolis ze strony przybyszów z prowincji; 3) koncepcja literatury postkolonialnej doprowadzi do zideologizowania krytyki literackiej za pośrednictwem fenomenu krytyki inkwizycyjnej, czyli takiej, której punkt wyjścia stanowi aprioryczna niższość moralna tekstu literackiego.
This work ana-lyses the relationship between axiological setups of postcolonial critique and virtue criteria set up by modern literature. The essential thesis is that postcolonial studies criticize the virtue crite-ria of modern literature as politically repressive, while at the same time they themselves estab-lish the criterion of political activism as a relevant criterion for valuing the worth of literary work. In conclusion of this work, the analysis is focused on the repercussions of this feature of postcolonial studies and their effect on modern Serbian literature and critique practice. Three conclusions are derived: 1. Serbian literature in order to be accepted within the domain of the postcolonial concept of literature has to become a hybrid literature, thus it has to denounce its national prefix 2. The postcolonial concept is going to initiate a thematic shift within Serbian literature to direction of thematic hybrid situation – affirmation of Megalopolis by newcomers from the countryside 3. The concept of postcolonial literature is going to lead to ideology of literal critics via the phenomenon of critique inquisition: critique that derives from a priori moral inferiority of literal text.

Źródło:

Porównania; 2015, 16; 47-56
1733-165X

Pojawia się w:

Porównania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

O „duchowej ojczyźnie” Marcela Reicha-Ranickiego
On the ‘Spiritual Homeland’ of Marcel Reich-Ranicki

Autorzy:

Szczęśniak, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/26731319.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Marcel Reich-Ranicki
krytyka literacka
ojczyzna
literary criticism
homeland

Opis:

The aim of this paper is to present a profile of literary critic Marcel Reich-Ranicki (1920-2013), who lived on the borderland of three cultures: Polish, Jewish, and German. The paper attempts to reconstruct the main phases of Reich-Ranicki’s life in Poland, including an analysis of the critic’s interests and opinions about Polish literature, as well as his concept of a ‘spiritual homeland’. The status of M. Reich is studied in relation to the category of the alien commonly encountered in the discourse of the humanities. Reich’s strangeness is presented in three dimensions: space, culture and mentality. The paper also proves that it was the trauma of the Holocaust that had exerted the major impact on Reich-Ranicki’s personal memories and accounts.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2022, 22; 129-142
2081-1853

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Zdziwienia Henryka Markiewicza

Autorzy:

Urbanowski, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639157.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Markiewicz Henryk, krytyka literacka, teoria literatury, polemika, Irzykowski Karol

Opis:

Henryk Markiewicz’s Marvellings The review discusses Henryk Markiewicz column Moje zdziwienia [My Marvellings] run in “Wielogłos” since 2008. Markiewicz commented on current events at the academia and literary criticism. This column was an outstanding example of Markiewicz’s knowledge and critical and analytical abilities. In Moje zdziwienia he fought against academic incompetence, obscurity, ignorance, irresponsibility and opportunism. He was an excellent polemist. His column also proved Markiewicz’s sense of humor and literary skills. As Maciej Urbanowski suggests Markiewicz’s activity resembled in some ways that of Karol Irzykowski, one of the most independent Polish literary critics in 20th century.

Źródło:

Wielogłos; 2014, 1(19)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Uniwersum arcydzieł. Dyskurs krytycznoliteracki w listach Norwida
The universe of masterpieces. The critical discourse in Norwid’s letters

Autorzy:

Stanisz, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/16729524.pdf

Data publikacji:

2020-05-07

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Norwid
krytyka literacka
korespondencja
arcydzieło
literary criticism
correspondence
masterpiece

Opis:

Cyprian Norwid’s correspondence is an important element of his critical reflection. From the critical remarks contained in it the image of literature appears as a collection of masterpieces situated in the space of eternal truths and universal values based on the highest intellectual, moral and esthetic standards. According to Norwid a critic’s role consists mainly in searching for outstanding works and recording crucial literary facts. In his assessment of contemporary literary life, however, Norwid used the above rules in an inconsistent way: vast areas of Polish literature of those times (among them being the 19th century novel) remained outside his critical judgments, and his opinions resulted not only from his absolutist strategy of “tracking down masterpieces”, but also from accidental reading practice of a “usual” reader entangled in everyday life.

Źródło:

Studia Norwidiana; 2014, 32; 41-60
0860-0562

Pojawia się w:

Studia Norwidiana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

"Panny z Wilka" w wersji Tima Burtona
The young Ladies of Wilko

Autorzy:

Koronkiwicz, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969452.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

the uncanny
picturebook
literary criticism
niesamowite
krytyka literacka
Bargielska

Opis:

The aim of this essay is to reflect on different aspects and understandings of “the uncanny” in the poetry of Justyna Bargielska. The authoress begins with analysing a few of the critical commentaries and reviews of Bargielska’s work; it seems that, one way or another, most of the literary critics – including the mainstream critics associated with a specific political option, like Andrzej Horubała – tend to infantilize the poet, identifying the subject of Bargielska’s poetry with an adolescent girl, immature and somehow unresponsible or dependent. As the authoress argues, this phenomenon has a lot to do with the literary criticism being not able to grasp and comprehend Bargielska’s references to children’s literature – picturebooks, fables, fairy tales, etc. – which remain fundamental for the very basis of her oeuvre. What the authoress proposes is to re-read Bargielska’s poems alongside the picturebooks and in context of the popular fairy tale themes, while at the same time implementing the anthropological figure of the “trickster”.

Źródło:

Wielogłos; 2012, 4, 14; 297-306
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Koncepcja artysty i konflikt pokoleniowy w "Liście do Pizonów" Horacego. Glosa do antycznej krytyki literackiej

Autorzy:

Kopek, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/624326.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

filologia klasyczna
List do Pizonów
Horacy
krytyka literacka
antyk

Opis:

This paper, taking as a starting point Horace’s “Epistle to the Pissos”, its form and structure, approaches the Horatian problem of an artist involved in the Roman social issues, dominated by such categories as pietas and dignitas, both in relationship to the poet himself and to the social position and role of the profession of an artist (dichotomy: otium – negotium). Moreover, the role of a literary critic is discussed. A literary critic, by imposing certain rules and constraints on the artist, himself is not free of the social pressure being the result of the client/patron dependence. Writing in this context becomes an art of a compromise of values, between social and legal solutions founded in Rome’s traditional ‘community of citizens’ and the aesthetic limits and needs of the new generation of creators and their audiences.

Źródło:

Colloquia Litteraria; 2016, 21, 2; 117-144
1896-3455

Pojawia się w:

Colloquia Litteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Literatura (wy)czerpana? Recepcja strategii narracyjnych Andrzeja Sapkowskiego

Autorzy:

Żołądź, Piotr Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/607880.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Andrzej Sapkowski
literary criticism
narrative strategy
krytyka literacka
strategia narracyjna

Opis:

Andrzej Sapkowski’s works have been arousing controversies since the beginning of his career. One of the causes of this phenomenon is the fact that the writer used re-writing, a technique grounded in avant-garde forms of expression. His narrative strategy caused some misunderstandings among readers who were used to modernist literature, and the idea of originality. It may seem that those controversiesshould have been refu ted by literary critics (what, at least partly, has been done), but the truth is that describing the relation between the initial text and its re-written version caused them some problems as well. The aim of this article is the analysis of the reception of Sapkowski’s narrative strategies. The following questions were asked here: is originality (as a category) useful to interpret re-written discourse? Can popular literature be called exhausted only because it uses iterations? To what extent does iteration provide ludic satisfaction to readers, and to what degree it obstructs interpretations provided by critics? By analysing critical texts written by Krzysztof Uniłowski, Anna Misztak and Marek Szyjewski it was shown that using the category of originality to interpret a postmodern literary work is an ideological operation. For confronting originality and iteration generally helps critics to place the literary work in the context they want to see it in. To carry out the research, the tools provided by history and theory of literature (such as discourse analysis and ideology criticism) were used.
Twórczość Andrzeja Sapkowskiego budziła kontrowersje w zasadzie od początku kariery pisarza, do czego znacząco przyczyniło się wykorzystanie przezeń wywodzącej się z prądów awangardowych techniki narracyjnej zwanej rewritingiem. Strategia pisarska prozaika sprawiła, że niektórzy czytelnicy (tzw. nieprofesjonalni), silnie zakorzenieni w kontekście literatury modernistycznej, tj. wykorzystujący kategorię oryginalności do oceny jakościowej dzieła, nazwali debiut autora Wiedźmina plagiatem. Wydawać by się mogło, że wspomniane kontrowersje można było zneutralizować lub przynajmniej osłabić ich dychotomiczną naturę na gruncie krytyki literackiej, i rzeczywiście częściowo udało się tego dokonać. Okazuje się jednak, że opisanie silnej intertekstualnej relacji między tekstem „pierwotnym” a  „przetworzonym” przysporzyło problemów również krytykom. Celem niniejszego artykułu było przeanalizowanie recepcji strategii  narracyjnych Sapkowskiego na podstawie tekstów  krytycznoliterackich Krzysztofa Uniłowskiego, Anny Misztak oraz Marka Szyjewskiego. Starano się znaleźć odpowiedzi na następujące pytania: czy kategoria oryginalności znajduje zastosowanie w opisie dyskursu, który dotyczy aktu prze-pisania (rewritingu)? czy literaturę popularną, która „pożycza”  motywy, toposy itp. od swojej „wyższej” siostry, można nazywać wyczerpaną tylko dlatego, że chętnie stosuje powtórzenia? na ile powtórzenie pełni ludyczną funkcję w odbiorze tekstu, a na ile (będąc niemal bezpośrednie) utrudnia krytykom „właściwą” interpretację dzieła (dlaczego pozostają oni na intertekstualnej powierzchni odbioru tekstu, wyliczając wyłącznie litanię dzieł przetworzonych w dziele)? Przeprowadzone badania, w których wykorzystano narzędzia historyczno- i teoretycznoliterackie (analizę dyskursu oraz krytykę ideologii) wykazały, iż odwoływanie się do kategorii oryginalności przy opisie postmodernistycznego, (wy)czerpanego dzieła literackiego jest działaniem ideologicznym. Zderzanie wyjątkowości z powtórzeniem służy bowiem na ogół temu, by umieścić dzieło  literackie w miejscu, w którym chce je widzieć krytyk.

Źródło:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2018, 36, 2
0239-426X

Pojawia się w:

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

(Niebyła) debata o (nie)dojrzałości kultury: Karol Irzykowski wobec Tadeusza Boya-Żeleńskiego

Autorzy:

Chmurski, Mateusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/638979.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Irzykowski Karol, Żeleński Tadeusz (Boy), krytyka literacka, niedojrzałość kulturowa, Beniaminek

Opis:

A debate on cultural (im)maturity (that didn’t take place): Karol Irzykowski and Tadeusz Boy-żeleńskiThe article proposes an analysis of Karol Irzykowski’s Benjaminek (Benjamin, 1932), a stud and an attack on Tadeusz Boy-żeleński’s activity and writings as well as the reaction of the criticized author. The former’s work reveals to be rather an extensive defence of Irzykowski’s critical writings, and the latter’s answer – a pamphlet. Finally, their dialogue that didn’t take place is situated in the context of Polish (and Central-European) cultural immaturity.

Źródło:

Wielogłos; 2015, 4(26)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Szczeliny i Tryskacze. Rekonstrukcja literackich mechanizmów wytwarzania potworności w powieści Doris Lessing Szczelina

Autorzy:

Błażej, Popławski,

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/897288.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

Doris Lessing
Szczelina
krytyka literacka
potwór
potworność
kobiecość
męskość
feminizm

Opis:

The aim of the article is to characterize discursive mechanisms of creating monstrosity in the best-selling book The Cleft by Doris Lessing. The introduction describes sources of social teratology. It presents the biography of the author of the novel and the reception of the analyzed work. Then the author discusses who are Monsters in The Cleft as well as the function they fulfill and what symbolize.

Źródło:

Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(3 (450)); 25-34
0033-2194

Pojawia się w:

Przegląd Humanistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Fenomen uniwersalności w twórczości Iwana Franki
The phenomenon of universality in the works by Ivan Franko

Autorzy:

Kovalchuk, Natalia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/441896.pdf

Data publikacji:

2019-12-02

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

etnografia
folklorystyka
Iwan Franko
krytyka literacka
ukraińska idea narodowa
uniwersalizm

Opis:

W artykule podjęto próbę analizy fenomenu uniwersalności w twórczości Iwana Franki w zakresie folklorystyki. Przeanalizowano także główne kierunki badań Iwana Franki w dziedzinie etnografii. Został również scharakteryzowany uniwersalny charakter jego dzieła w badaniach w obrębie krytyki literackiej. Ważne miejsce w dorobku twórczym I. Franki zajmują także badania ukraińskiej idei narodowej.
The article analyzes the universal phenomenon of Ivan Franko's creative heritage through the analysis of his works in folklore studies. Main directions of his scientific research in ethnography are also given considerable attention. Examples of criticism in different areas of literature are presented in order to characterise another side of the universal character of his creative heritage. Ivan Franko's creative heritage played an important role in the developmen of the concept of Ukrainian nation.

Źródło:

Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 194-204
2450-5854

Pojawia się w:

Galicja. Studia i materiały

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Pojęcie modernizmu w młodopolskiej krytyce literackiej
The Notion of Modernism in the Literary Criticism of Young Poland

Autorzy:

Legutko, Grażyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/967345.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Modernism
literary criticism
Young Poland
modernizm
krytyka literacka
młoda polska

Opis:

The notion of modernism in Polish literary criticism at the turn of the 20th century was characterized, as the author of the article proves, by ambiguity. The notion was understood and explained differently and was used in various contexts which quite often contradict each other. This imprecise term referred to many phenomena: from itnietzscheanism and the philosophy of Arthur Schopenhauer, by the meaning of “naked soul” and “art for art’s sake” to the decadent movement, mysticism and symbolism. Even though Young Polish critics (propagators of “new art” as well as its critics) defined modernism in a multi-faceted way (from the point of view of their ideological standpoints and preferred esthetics values) it has been linked by aversion to the name, the awareness of crisis of European culture and middle-class morality and necessity of upgrading art.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
1505-9057
2353-1908

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Mistrz świata à rebours (O książce „Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego”)
Champion of the world à rebours

Autorzy:

Mus, Malwina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969425.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

marcin świetlicki
literatura współczesna
krytyka literacka
contemporary literature
literary criticism

Opis:

The Champion Of The World is a book concluding scientific conferences dedicated to the person of Marcin Świetlicki. It does not bring any new to knowledge about his artistic creation but collects a variety of topics. The most important of them is the relation between Świetlicki’s writing and the Romantic tradition. Unfortunately, the speakers seem not to focus enough on popcultural themes and the metaphysical dimension of the writer’s poems and prose. The reader will find three controversial statements of young critics who suggest that Świetlicki is becoming less valued among poets and readers of the younger generation. However, their claims seem to be greatly exaggerated. One thing is certain that Marcin Świetlicki is still a great ironist who provokes differing opinions about himself.

Źródło:

Wielogłos; 2012, 4, 14; 341-347
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

KRÓL-DUCH JULIUSZA SŁOWACKIEGO W RECEPCJI JAROSŁAWA IWASZKIEWICZA

Autorzy:

Gędas, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/624170.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

Jarosław Iwaszkiewicz
Juliusz Słowacki
"Król-Duch"
edytorstwo naukowe
krytyka literacka

Opis:

he article addresses instances of the reception of Juliusz Słowacki’s Król- -Duch in Jarosław Iwaszkiewicz’s life and works; it is based on Iwaszkiewicz’s memoirs, diaries, reviews, literary texts, correspondence with his wife Anna, and the marginalia left on the copies of Król-Duch remaining in the poet’s archive in Podkowa Leśna. The article also includes a critical edition of the three texts on Król-Duch by Iwaszkiewicz, published in “Wiadomości Literackie” in 1924, 1925, and 1927. The first two texts critically review Słowacki’s narrative poem, the third is a literary sketch putting Król-Duch side by side with Marcel Proust’s In Search of Lost Time.

Źródło:

Colloquia Litteraria; 2015, 19, 2; 133-162
1896-3455

Pojawia się w:

Colloquia Litteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Napięcia kierunkowe w Śniegu
Directional Tensions in Snow

Autorzy:

Baş, Osman Fırat

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1364882.pdf

Data publikacji:

2019-07-25

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Turkish literature
Orhan Pamuk
literary criticism
literatura turecka
krytyka literacka

Opis:

Próba odwrócenia politycznej „życiowej treści” powieści Śnieg (tur. Kar) tureckiego noblisty Orhana Pamuka z artystycznej abstrakcji do rzeczywistości.
The article describes the hidden political content of the novel Snow (in Turkish: Kar) written by the Nobel winner Orhan Pamuk. Snow is analyzed in terms of tensions between artistic abstraction and realism.

Źródło:

Forum Poetyki; 2019, 15-16; 66-79
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Marian Maciejewski a krytyka (także literacka)
Marian Maciejewski Versus Criticism (Including Literary Criticism)

Autorzy:

Łukaszuk, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1882480.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

uczony
dydaktyk
uniwersytet
historia literatury
poezja
hermeneutyka
kerygmatyczna interpretacja
postawa
krytyka
wartość
doświadczenie
tożsamość
chrześcijaństwo
scholar
educator
university
history of literature
poetry
hermeneutics
kerygmatic interpretation
attitude
criticism
value
experience
identity
Christianity

Opis:

Autorka charakteryzuje postawę badawczą prof. M. Maciejewskiego jako historyka literatury oraz nauczyciela akademickiego. Krytyka kerygmatyczna jest prezentowana jako hermeneutyczna postawa badawcza (nie zaś metodologia), zmierzająca do odkrycia chrześcijańskiego wymiaru dzieła. Artykuł dowodzi, że dzięki maksymalnie pełnej interpretacji (w aspekcie poetyki historycznej) oraz zaangażowanej postawie czytelnika utworu (w aspekcie aksjologii), sztuka ujawnia osobowy, tożsamościowy kontekst macierzysty.
The author characterizes Prof. M. Maciejewski's research attitude as one taken by a historian of literature and an academic teacher. Kerygmatic criticism is presented as a hermeneutic research attitude (and not as methodology), whose goal is to discover a Christian dimension of the studied work. The article proves that owing to an interpretation that will be maximally complete (in the aspect of historical poetics) and to an involved attitude of the reader of the work (in the aspect of axiology) the art reveals its personal, identical, original context.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 1; 113-124
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Bruno Schulz i polityka

Autorzy:

Urbanowski, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639251.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Schulz Bruno, polityka, krytyka literacka w Polsce międzywojennej, nowoczesność, rewolucja konserwatywna

Opis:

Bruno Schulz and politicsThe article discusses Bruno Schulz’s attitude toward politics. It is well known that the author of The Cinnamon Shops was a nonpolitical man. This was the reason for some fi erce attacks against his prose conducted by politically engaged literary critics in the interwar Poland. The author mentions these attacks but he also analyzes Schulz’s less known essays about Piłsudski, Aragon and Brecht, and the way Schulz pictured politics in his prose. It seems that a political dictionary of the author of The Street of Crocodiles comprised terms from different political ideologies; he alluded to Marx, anarchism and Brzozowski. At the end of his article the author discusses the question whether Schulz’s nonpolitical attitude could be compared to the so called conservative revolution in Germany after World War I.

Źródło:

Wielogłos; 2013, 2(16)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Metafory w dyskursie krytycznym Krzysztofa Uniłowskiego
Metaphors in Krzysztof Uniłowski’s Critical Discourse

Autorzy:

Jaśkowiec, Mirela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1913002.pdf

Data publikacji:

2021-04-12

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

metafora
krytyka literacka
Krzysztof Uniłowski
PRL
modernizm
metaphor
literary criticism
modernism

Opis:

W artykule przedstawiono analizę wybranych metafor stosowanych przez Krzysztofa Uniłowskiego w jego dyskursie krytycznoliterackim. Punktem wyjścia badania jest założenie, że metafory używane są przez krytyków jako strategia komunikacyjna. Treści tekstów krytycznoliterackich Krzysztofa Uniłowskiego zostały poddane analizie opartej na przesłankach kognitywistycznych, uwzględniającej semiologię oraz performatywny wymiar metafor. Pierwszym przykładem metafory jest obraz „przepaści PRL-u” ujmowany w terminach geograficzno-topologicznych. Drugim przykładem jest „reguła przełamania”, ukazująca literaturę modernizmu w odniesieniu do prawa naturalnego. Następnie analizowany jest memetyczny aspekt metafor. Zabieg ten umożliwił Uniłowskiemu zapożyczenie instrukcji z innej dziedziny naukowej na potrzeby rozwiązania problemu reguły modernizmu – do literaturoznawstwa przeniesiona została terminologia matematyczna. Autorka artykułu zmierza do konkluzji o interdyscyplinarnym charakterze krytyki, umiejscowionej pomiędzy literaturą, nauką i publicystyką. Taka pozycja dyskursu krytycznego wymaga od niego przeprowadzania badań w formie publicznej prezentacji wywodu z pomocą odpowiednich zabiegów językowych. 
This article offers an analysis of selected metaphors used by Krzysztof Uniłowski in his literary-critical discourse. The underlying assumption is that metaphors used by critics play a vital role in their overall communication strategy. The texts that represent Krzysztof Uniłowski’s literary criticism have been analyzed through the lens of cognitivism, but also takes into account semiology and the performative dimension of metaphors. The first example of metaphor is the image of the “abyss of the PRL” (the People’s Republic of Poland), regarded in geographical-topological terms. Another example is “the rule of overcoming”, which represents modernist literature in its relation to natural law. Next, the article analyses the memetic aspect of metaphors. This approach has allowed Uniłowski to borrow insight from the hard sciences, which he uses to solve the problem of the rule of modernism, carrying certain terminology used in mathematics into literary studies. The author of this article arrives at conclusions concerning the interdisciplinary character of criticism as placed between literature, science, and journalism. This position of critical discourse requires that the critic carry out his or her research in the form of public discourse, aided by the appropriate linguistic devices.  

Źródło:

Śląskie Studia Polonistyczne; 2021, 17, 1; 1-13
2084-0772
2353-0928

Pojawia się w:

Śląskie Studia Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Academia at a critical point: David Lodge’s Small World
Akademia w punkcie krytycznym – Mały światek Davida Lodge’a

Autorzy:

Nowicki, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/26850629.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Akademia Zamojska

Tematy:

campus novel
intertextuality
romance
criticism
powieść uniwersytecka
intertekstualność
romans
krytyka literacka

Opis:

The article discusses Small World, one of the most popular campus novels by the contemporary author David Lodge. What distinguishes Small World is the theme of academia: nearly all major characters are lecturers in literature. Lodge involves the reader in an intertextual game whose meanings are available only to experts, i.e. lecturers themselves, since most readers may overlook the fact that the novel is a satirical remake of Arthurian romance. The “critical point” mentioned in the title of the article alludes to critical debates in the novel, to a critique of the academic institution as such and indicates Small World as the climax of the genre.
Artykuł omawia Mały światek, jedną z najbardziej znanych powieści uniwersyteckich współczesnego pisarza brytyjskiego Davida Lodge’a. Omawiany tekst wyróżnia tematyka ściśle akademicka, jako że niemal wszyscy bohaterowie powieści to przedstawiciele kadry uniwersyteckiej, wykładowcy literatury. Lodge angażuje czytelnika w intertekstualną grę, której znaczenia są dostępne w zasadzie tylko dla ekspertów, czyli samych wykładowców, np. większości czytelników może umknąć fakt, że powieść jest satyryczną repliką romansu arturiańskiego. Wspomniany w tytule „punkt krytyczny” odwołuje się do krytyki literackiej, częstego tematu debat w powieści, oznacza też krytykę samej instytucji akademii i kulminację gatunku powieści uniwersyteckiej, jakim wydaje się być Mały światek.

Źródło:

Facta Simonidis; 2010, 3, 1; 191-204
1899-3109

Pojawia się w:

Facta Simonidis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Justifying Tenderness – the History and Modernity of a Literary-Critical Concept
Tłumaczenie się z czułości – historia i współczesność pojęcia krytycznoliterackiego

Autorzy:

Mizerkiewicz, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27312260.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Olga Tokarczuk
tenderness
tender narrator
literary criticism
czułość
czuły narrator
krytyka literacka

Opis:

Artykuł omawia historię i współczesność użyć pojęcia „czułość” w polskiej krytyce literackiej. Przedstawiona została genealogia pojęcia, jego pochodzenie z estetyki sentymentalizmu, modyfikacje romantyczne i obecność w polskiej literaturze i krytyce nowoczesnej. Ukazano wielość współczesnych użyć czułości w rodzimej krytyce literackiej, po czym poddane zostały analizie „czułość” i „czuły narrator” z mowy noblowskiej Olgi Tokarczuk. W ostatniej części ukazane zostały wybrane przykłady z recepcji światowej, gdzie czułość łączona jest z ekokrytyką i problematyką literatury światowej.
This paper outlines the history and modern usages of the concept of “tenderness” in Polish literary criticism. It introduces the genealogy and origins in the esthetics of sentimentalism, along with its romantic modifications and its place in Polish literature and modern criticism. Modern usages of tenderness in national literary criticism have been discussed, followed by the analysis of the notions of “tenderness” and “the tender narrator” from Olga Tokarczuk’s Nobel Prize speech. The final part focuses on selected examples of international reception, which combines tenderness with eco-criticism and issues of world literature.

Źródło:

Forum Poetyki; 2022, 28-29; 184-199 (eng); 184-197 (pol)
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Chybiona rewolucja (O Zwrocie politycznym Igora Stofiszewskiego)

Autorzy:

Szmidt, Olga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969805.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

krytyka literacka
polityczność
zwrot polityczny
Igor Stokfiszewski
literary criticism
the political
political turn

Opis:

Problemy oscylujące wokół kwestii polityczności literatury stały się w pewnym momencie, a myślę tu szczególnie o przełomie lat 2009/2010, obowiązkowym zestawem zagadnień podejmowanych przez krytyków i literaturoznawców w Polsce. Jak łatwo przewidzieć – dyskusja się nie zakończyła (raczej trudno sobie wyobrazić, co mogłoby ją zwieńczyć), zyskuje inne odcienie, pojawiają się kolejne publikacje, a rewolucyjnie usposobieni dyskutanci nie odpuszczają. W dotąd nieustających rozważaniach przoduje „Krytyka Polityczna”, która w ciągu kilku lat okazała się ważnym uczestnikiem gry – także tej krytycznoliterackiej. Wydawane przez nią książki w rozmaitych seriach mają być – z jednej strony – głosami w aktualnych (a jak woleliby powiedzieć pewnie członkowie Zespołu KP: inicjowanych przez nich) dyskusjach, z drugiej zaś – dostarczać intelektualnych pożywek, którymi karmią się wielokrotnie także stroniący od tej formacji. W roku 2009 Wydawnictwo Krytyki Politycznej zaproponowało dwie – istotne dla omawianego tematu – pozycje: tzw. przewodnik Polityka literatury i książkę Igora Stokfiszewskiego Zwrot polityczny, w którym zebrane są – wcześniej już publikowane – artykuły tego krytyka

Źródło:

Wielogłos; 2011, 1, 9; 174-183
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

“Do Not Throw Down the Glove Before Me, or You Shall Be Cold”. The Aphorisms of Karol Irzykowski
"Nie rzucaj mi rękawicy, bo ci będzie zimno". Aforyzmy Karola Irzykowskiego

Autorzy:

Panek, Sylwia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/579172.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

Karol Irzykowski
aphorism
maxim
literary critic
intertextuality
aforyzm
maksyma
krytyka literacka
interteksualność

Opis:

The article discusses Karol Irzykowski as an aphorist, focusing on the discord between the critic’s intensive practice of the aphorism and his scathing condemnation of the form of the aphorism, which in his opinion was an instance of simplified, apodictic thinking. The aim of the article is to attempt to explain what justifies the frequent use of the aphorism by a writer who did not appreciate this device; what shape Irzykowski’s aphorisms took against the background of the tradition of the genre; and, finally, what is their function in his writing and what they prove. Irzykowski’s skeptical attitude to this form of statement stems from his epistemological beliefs and provides both a basis for his modifications of the genre and the keystone of cycles of intertextually related aphorisms which the present author has identified in dispersed yet thematically connected pieces by this critic.
Artykuł traktuje o Karolu Irzykowskim jako aforyście, koncentrując się na paradoksie rysującym się pomiędzy jego intensywną aforystyczną praktyką a jednoczesną zjadliwą krytyką tego gatunku - przykładu uproszczonego, apodyktycznego myślenia. Celem artykułu jest próba wyjaśnienia, co uzasadnia częste stosowanie aforyzmów przez pisarza, który nie cenił tego "pisarskiego narzędzia"; jaki kształt mają aforyzmy Irzykowskigo na tle tradycji gatunku; i wreszcie, jaką pełnią funkcję w tekstach autora. Sceptyczne podejście Irzykowskiego do tej formy literackiej wynika z jego przekonań epistemologicznych i tym samym determinuje autorską modyfikację gatunku.

Źródło:

Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2015, 58/115 z. 1; 57-73
0084-4446

Pojawia się w:

Zagadnienia Rodzajów Literackich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Miejsca Leśmiana – dzisiaj (o najnowszej recepcji krytycznoliterackiej)
The place of Leśmian today (on contemporary literary criticism reception)

Autorzy:

Gorczyńska, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/682636.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Bolesław Leśmian
reception
literary criticism
literary critical topos
recepcja
krytyka literacka
topos krytycznoliteracki

Opis:

The paper, being a postscript to the book Miejsca Leśmiana. Topika recepcji krytycznoliterackiej (Leśmian’s places. The topos of critical reception) (2011), outlines the history of literary criticism reception of Bolesław Leśmian’s output from the first years of the 21st century to the jubilee year 2017. Not only did the accelerated reception visible already in the early 1990s continue to gain momentum but it even got stronger in the analyzed period. Critics are bolder and bolder in speaking of Leśmian as a precursor of the 20th century modernism and postmodernism; “(post) modernizations” of Leśmian are accompanied, in turn, by changes on the level of language (even though some of them are rather superficial). Despite the discontinuity highlighted by critics, this “return to Leśmian”, which has lasted for over two decades, is to a large extent a come-back to approaches and threads of earlier reception. There are, however, significant shifts, e.g. in the uses of the topos of Leśmian’s Jewish/Polish identity. Totally new phenomena, in contrast, include politicization of the discourse about the poet.
Artykuł stanowiący postscriptum do książki Miejsca Leśmiana. Topika recepcji krytycznoliterackiej (2011) szkicuje historię krytycznoliterackiego odbioru twórczości Bolesława Leśmiana od pierwszych lat XXI wieku do jubileuszowego roku 2017. Przyspieszenie recepcji, wyraźnie zaznaczające się już na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku, w omawianym okresie nie tylko utrzymało się, ale wręcz wzmogło. Krytycy coraz śmielej mówią też o prekursorstwie Leśmiana względem dwudziestowiecznego modernizmu i postmodernizmu; „(post)modernizacjom” Leśmiana towarzyszą z kolei zmiany na poziomie językowym (choć część z nich ma charakter raczej powierzchowny). Mimo akcentowanej przez krytyków nieciągłości, trwający od ponad dwóch dekad „powrót do Leśmiana” jest w znacznej mierze powrotem do ujęć oraz wątków wcześniejszej recepcji. Zdarzają się jednak znaczące przesunięcia, np. w użyciach toposu żydowskości/polskości Leśmiana. Do zjawisk zupełnie nowych należy natomiast upolitycznienie dyskursu o poecie.

Źródło:

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 31-47
2299-7458
2449-8386

Pojawia się w:

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Tadeusz Boy-Żeleński: Une critique littéraire engagée dans l’exploration de la vie et de l’autonomie de l’art
Tadeusz Boy-Żeleński: A literary criticism committed to the exploration of life and the autonomy of art

Autorzy:

Biłoś, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690354.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

Żeleński Tadeusz (Boy)
krytyka literacka
krytyka immanentna
oralność
literary criticism
immanent criticism
orality

Opis:

The aim of this article is to demonstrate how the Polish literary critic and translator Tadeusz Boy-Żeleński achieved two contrasting goals in his work. The author shows how important the context, external to the ground of the literary work itself, is for Boy, (and he reflects on the specific reasons why Boy adopts this attitude), while also describing the way Boy refuses simultaneously to consider it as a clue which could allow us to decode the meaning and deeper senses of a literary work. Moreover, Boy emphasizes the means great writers used to invent in order to transform reality in his own art and to insert the figures they created into an immanent dynamic evolution of literary patterns. The author sets forth a thesis that Boy’s method of digging out the genuine form of the works he analysed was due to the careful attention he gave to the oral and, more broadly, the sonic dimension of human experience, which to him was a source of constant fertilization. At the same time, the article explores the way this sensibility to sounds was deeply rooted in Boy’s direct life experiences — his relationship both to Paris and to the modernist literary movement called Young Poland “Młoda Polska” led by such outstanding figures as Stanisław Przybyszewski and Stanisław Wyspiański with whom Boy frequented Cracow’s various cafés and theatres as a young man.

Źródło:

Prace Polonistyczne; 2017, LXXII; 199-215
0079-4791

Pojawia się w:

Prace Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Dar krytyki (pięć notatek o pisarstwie krytycznoliterackim Mariana Stali)
The gift of literary criticism (fi ve notes on Marian Stala’s critical writings)

Autorzy:

Próchniak, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969448.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

literary criticism
interpretation
existential dimension of literature
: krytyka literacka
interpretacja
egzystencjalny wymiar literatury

Opis:

This essay presents a profi le of Marian Stala as a literary critic. The author’s reading of the notable literary historian’s critical output is at the same time an attempt to uncover the state of contemporary criticism that still recognizes the role of literature as important.

Źródło:

Wielogłos; 2012, 4, 14; 259-364
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Zamykanie laboratorium.
Enclosing the laboratory

Autorzy:

Czapliński, Przemysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1013359.pdf

Data publikacji:

2015-04-21

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

litrerary criticism
philology
posthumanities
media studies
krytyka literacka
filologia
posthumanistyka
badania nad mediami

Opis:

Artykuł recenzyjny poświęcony książce Arkadiusza Żychlińskiego Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne (2014).
Review essay of Arkadiusz Żychliński’s book Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne (2014).

Źródło:

Praktyka Teoretyczna; 2015, 16, 2; 242-254
2081-8130

Pojawia się w:

Praktyka Teoretyczna

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Pokolenie talentów (O książce Formacja 1910: świadkowie nowoczesności pod redakcją Doroty Kozickiej i Tomasza Cieślaka-Sokołowskiego)
The generation of talent (about Dorota Kozicka and Tomasz Cieślak-Sokołowski’s book formacja 1910: świadkowie nowoczesności [the 1910 formation: The witnesses of modernity])

Autorzy:

Heck, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969854.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

generation 1910
biographism
literary criticism
Kazimierz Wyka
pokolenie 1910
krytyka literacka
biografizm

Opis:

The review discusses Dorota Kozicka and Tomasz Cieślak-Sokołowski’s (eds.) book on the 1910 generation in Polish literature, literary criticism and culture. The reviewer discusses selected articles from the volume. The undeniable value of the book is that it presents a new and broader approach to the subject

Źródło:

Wielogłos; 2012, 1, 11; 59-66
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Tak powinna wyglądać filologia.
This is how the philology should look.

Autorzy:

Kaczmarski, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1013358.pdf

Data publikacji:

2015-04-21

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

literary criticism
philology
posthumanities
media studies
krytyka literacka
filologia
posthumanistyka
badania nad mediami

Opis:

Artykuł recenzyjny poświęcony książce Arkadiusza Żychlińskiego Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne (2014).
Review essay of Arkadiusz Żychliński’s book Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne (2014).

Źródło:

Praktyka Teoretyczna; 2015, 16, 2; 255-277
2081-8130

Pojawia się w:

Praktyka Teoretyczna

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

(Lev Vygotsky’s) Psychology of Literature: Beyond Critical Impressionism and Quantitative Empiricism
Psychologia literatury (Lwa Wygotskiego): poza krytyczny impresjonizm i ilościowy empiryzm

Autorzy:

Sala, Zuzanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27312264.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

psychology of literature
Vygotsky
literary criticism
incomprehensibility
psychologia literatury
Wygotski
krytyka literacka
niezrozumiałość

Opis:

Artykuł omawia koncepcję psychologii literatury Lwa Wygotskiego na tle innych sposobów rozumienia pojęcia. Na podstawie rekonstrukcji reaktologicznego rozumienia tekstu jako bodźca, zestawione ze sobą zostają różne zastosowania kategorii „strategii” w polskich badaniach literackich oraz w krytyce. Dzięki temu możliwe staje się odzyskanie pojęcia psychologii literatury i odcięcie go od niego niekorzystnych skojarzeń: panpsychologizmu, biografizmu albo pretendowania interpretatorów do miana diagnosty – czy to wobec bohaterów literackich, czy twórców.
The author discusses the concept of Lev Vygotsky’s psychology of literature against the background of various interpretations of the term. Through reconstructing a reactological understanding of the text as a stimulus, she juxtaposes different applications of the category of “strategy” in Polish literary studies and criticism. This makes it possible to reclaim the concept of the psychology of literature and discard the unfavourable connotations with panpsychologism, biographism or interpreters’ pretense for being diagnosticians of literary characters or authors.

Źródło:

Forum Poetyki; 2022, 28-29; 212-225 (eng); 210-223 (pol)
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Zróżnicowane czytanie (przeł.Tomasz Cieślak-Sokołowski)
Varied modes of reading

Autorzy:

Perloff, Marjorie
Cieślak-Sokołowski, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969780.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

close reading
literary criticism
interpretation
modernism
contemporary poetry
krytyka literacka
interpretacja
modernizm
poezja
współczesna

Opis:

Varied Modes of Reading The authoress of the article observes a crisis of the ability of close reading in the American university practice as well as in art criticism; the crisis is caused – she tries to convince us – by the too quick and rapid cultural change in humanistic studies. Above all, she suggests a return to the practice of close reading, however not on the principle of new criticism, but with a modifying difference (here there emerges the category of reading closely). In the successive parts of her paper, Marjorie Perloff ponders on the possible modes of reading „the highly nondescript contemporary poetry” and suggests that it should be subjected to „purposefully indefinite and loose manner of reading” (at this point there emerges the concept of reading differentially). It turns out that the art of interpretation – reflection on the modes of reading contemporary poetry is accompanied by an analysis of a number of concrete poems (among others by William Carlos Williams, Tom Raworth, Susan Howe) – is above all a study of the „structure of changes” of the contemporary poem, a study oriented at a skillful way of posing questions regarding poems, rather than furnishing answers and coming up with ready-made interpretations.

Źródło:

Wielogłos; 2011, 1, 9; 121-143
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Józefa Ignacego Kraszewskiego krytyczny ogląd Literatury w Wilnie w początku XIX wieku
Józef Ignacy Kraszewski’s Critical View on the Literature in Vilnius in the Early Nineteenth Century

Autorzy:

Kowal, Jolanta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1375998.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

Józef Ignacy Kraszewski
krytyka literacka
literatura
Litwa
Wilno
literary criticism
literature
Lithuania
Vilnius

Opis:

Artykuł poświęcony jest omówieniu jednego z pierwszych krytycznych tekstów autorstwa Józefa Ignacego Kraszewskiego, pt. Literatura w Wilnie w początku XIX wieku. Stanowi on fragment Pamiętników ogłaszanych przez bardzo jeszcze podówczas młodego, bo zaledwie 25-letniego, przyszłego powieściopisarza na łamach „Tygodnika Petersburskiego” w 1837 r. Biorąc pod uwagę wiek autora, w prezentowanej wypowiedzi uderza przede wszystkim dojrzałość oraz bezkompromisowość formułowanych ocen i opinii. Tylko bowiem taki rodzaj krytyki miał w przekonaniu Kraszewskiego rację bytu. The article presents one of the first critical texts by Józef Ignacy Kraszewski entitled Literature in Vilnius at the beginning of the 19th century (Literatura w Wilnie w początku XIX wieku). The text is a part of Memoires which were being published in the Petersburg weekly Tygodnik Petersburski in 1837 by the very young at that time (twenty-five-year-old) future writer. Bearing in mind the young age of the author, what is amazing in this work is his maturity but also the intransigence of his assessments and opinions, for he was sure that these features of literary criticism were its raison d’être.
The article presents one of the first critical texts by Józef Ignacy Kraszewski entitled Literature in Vilnius at the beginning of the 19th century (Literatura w Wilnie w początku XIX wieku). The text is a part of Memoires which were being published in the Petersburg weekly Tygodnik Petersburski in 1837 by the very young at that time (twenty-five-year-old) future writer. Bearing in mind the young age of the author, what is amazing in this work is his maturity but also the intransigence of his assessments and opinions, for he was sure that these features of literary criticism were its raison d’être.

Źródło:

Rocznik Lituanistyczny; 2018, 4; 199-135
2450-8454
2450-8446

Pojawia się w:

Rocznik Lituanistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Próby nowej krytyki
New criticism attempts

Autorzy:

Orska, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969806.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

literary criticism
aesthetics
engagement
the political
popular culture
krytyka literacka
estetyka
zaangażowanie
polityczność
kultura popularna

Opis:

New Criticism Attempts The article constitutes a polemic with two critical books containing a proposition of a different, extra-institutional conception of literary narration. Joanna Mueller’s publication entitled Stratygrafie constitutes an attempt to create a comprehensive mythology of the world, one whose genome would be made up of poetry. According to the principle which unifies various experiences, a poetic work would contain senses which an active reading – understood here rather in the categories of a fertile „aberration” than in the sense of traditional reading with understanding – should only make present. In turn, in Anna Kałuża’s Bumerang (Boomerang), the phenomenon of poetic art is treated in anti-creative categories and is rather bound up with communication, as well as with socio-political contexts. Kałuża reiterates after Wolfgang Welsh that we are currently living in an era of post-demystification and whenever reality, which is created for us by pop culture, assumes in its entirety the shape of an aesthetic construct, there is no possibility of transgressing the boundary-line between art and life.

Źródło:

Wielogłos; 2011, 1, 9; 93-103
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 51.

Tytuł:

McLuhan. Inna historia literatury
McLuhan. Another Literary History

Autorzy:

Larek, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/466883.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

McLuhan
Gutenberg
krytyka literacka
świadomość
niehermeneutyczny model historii literatury.
criticism
awareness
non-hermeneutic literary history

Opis:

Michał LarekDepartment of Modern Literature and Culture Institute of Polish Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland McLuhan. Another Literary History The author of the present article revisits McLuhan’s important, albeit rarely discussed, 1962 monograph The Gutenberg Galaxy. The Making of Typographic Man, in which the father of contemporary media studies manifests himself as a literary scholar, a historian of culture and a critic of the philosophical tradition of the West. Larek re-traces the scholar’s reflection upon the impact of the civilizational transformation triggered by the invention of print not only in terms of the “literary” consequences of the birth of the idea of mechanical reproduction, but – more importantly – in terms of the change in the self-awareness of the western man. The Gutenberg Galaxy is thus an “antibook” by means of which McLuhan plays with – and challenges – patterns of thinking formed as a result of the birth of the new medium, indicating that Gutenberg’s invention has degraded awareness subjugating it to the discipline of the social machinery, whose directives it automatically carries out. Gutenberg’s man is a creator whose most important text-generating tool is montage; yet, the above notwithstanding, the reader’s interaction with a printed page, which gave birth to new formulas of philosophical doubting, underlies the evolution of contemporary criticism. Thus oriented, McLuhan’s alternative literary history avoids interpretation: pragmatic and technologically inclined, such a history understands a text as a material entity, which impacts humankind in more ways than the hermeneutic tradition of literary scholarship would be ready to admit.Keywords: McLuhan, Gutenberg, criticism, awareness, non-hermeneutic literary history
Michał LarekZakład Literatury i Kultury Nowoczesnej Instytut Filologii PolskiejUniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu McLuhan. Another Literary HistoryThe author of the present article revisits McLuhan’s important, albeit rarely discussed, 1962 monograph The Gutenberg Galaxy. The Making of Typographic Man, in which the father of contemporary media studies manifests himself as a literary scholar, a historian of culture and a critic of the philosophical tradition of the West. Larek re-traces the scholar’s reflection upon the impact of the civilizational transformation triggered by the invention of print not only in terms of the “literary” consequences of the birth of the idea of mechanical reproduction, but – more importantly – in terms of the change in the self-awareness of the western man. The Gutenberg Galaxy is thus an “antibook” by means of which McLuhan plays with – and challenges – patterns of thinking formed as a result of the birth of the new medium, indicating that Gutenberg’s invention has degraded awareness subjugating it to the discipline of the social machinery, whose directives it automatically carries out. Gutenberg’s man is a creator whose most important text-generating tool is montage; yet, the above notwithstanding, the reader’s interaction with a printed page, which gave birth to new formulas of philosophical doubting, underlies the evolution of contemporary criticism. Thus oriented, McLuhan’s alternative literary history avoids interpretation: pragmatic and technologically inclined, such a history understands a text as a material entity, which impacts humankind in more ways than the hermeneutic tradition of literary scholarship would be ready to admit. Keywords: McLuhan, Gutenberg, criticism, awareness, non-hermeneutic literary history

Źródło:

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2017, 34
1508-6305
2544-3186

Pojawia się w:

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 52.

Tytuł:

Krytyka powodowana gniewem (O Antologii dwudziestowiecznego pamfletu polskiego w opracowaniu Doroty Kozickiej)

Autorzy:

Mizerkiewicz, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969782.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

krytyka literacka
literatura polska XX wieku
pamflet
pamphlet
polish literature (20th c.)
literary criticism

Opis:

Antologia polskiego dwudziestowiecznego pamfletu krytycznoliterackiego przygotowana przez Dorotę Kozicką wydaje się jednym z bardziej znaczących symptomów pewnej współczesnej zmiany w rozumieniu krytyki literackiej w Polsce. Jeszcze do niedawna istniała ona jako dosyć tradycyjna dziedzina na styku literatury i literaturoznawstwa o statusie podejrzanym, gdyż jawnie sprzecznym – co chyba nie było zbyt chętnie roztrząsane – z pewnymi dokonanymi rozstrzygnięciami teoretycznymi oraz filozoficznymi. Poststrukturalistyczna perspektywa widzenia krytyki właściwie negowała możliwość jej prawomocnego uprawiania. Na pierwszej stronie Przyjemności tekstu pisał Roland Barthes: „odwrócę wzrok, to będzie moja jedyna negacja”. Słyszeliśmy przeto, że we Francji czy krajach anglosaskich naszemu terminowi „krytyka literacka” nic nie odpowiada, gdyż tam określenie to obejmuje różne teksty interpretujące literaturę, w tym także filologiczne dysertacje naukowe. U nas jednak nadal krytyka nie polegała na Barthesowskim odwracaniu wzroku, negacja wpisywana w gesty krytyczne była ujawniana, wypowiadana, zaczepna, kojarzyła się z takimi eksperckimi „wybrykami”, jak wartościowanie i hierarchizowanie. Uprawianie krytyki literackiej stawiało wręcz na pozycji staroświeckiego amatora literatury.

Źródło:

Wielogłos; 2011, 1, 9; 157-162
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 53.

Tytuł:

O wyimku z prasowej dyskusji i autokomentarzu do „Astronautów Stanisława Lema (z historii kształtowania się w Polsce teorii literatury fantastycznonaukowej po drugiej wojnie światowej)

Autorzy:

Mazurkiewicz, Adam

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2080463.pdf

Data publikacji:

2021-12-23

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Astronauci
Stanisław Lem
krytyka literacka
Nowa Kultura
fantastyka naukowa
The Astronauts
literary criticism
science fiction

Opis:

Artykuł poświęcony jest dwugłosowi o powieści Stanisława Lema „Astronauci" (1951), który został zamieszczony na łamach periodyku „Nowa Kultura”. Uczestnikami dyskusji byli: Zofia Woźnicka, Ludwik Grzeniewski i Stanisław Lem, będący zarazem polemistą krytyków, jak i komentatorem własnej powieści. Dyskusja ta jest jedną z najwcześniejszych po wojnie (a z pewnością najbardziej rozbudowaną) prób eksplikacji postulowanych wobec fantastyki naukowej zobowiązań – zarówno estetycznych, jak i pozaartystycznych. Werbalizacja oczekiwań w stosunku do opowieści o „świecie Jutra” pozwala na rekonstrukcję ówczesnej – dość nikłej – świadomości genologicznej i sposobów „oswojenia” nowego w kulturze powojennej zjawiska literackiego. Omówione w szkicu głosy krytyczne dotyczące powieści Lema można traktować jako świadectwa kształtowania się teoretycznej świadomości genologicznej: zarówno krytyki literackiej, jak i samego pisarza.
The article focuses on the discussion between Zofia Woźnicka, Ludwik Grzeniewski and Stanislaw Lem concerning his "The Astronauts" (1951), which was published in the Nowa Kultura [the New Culture] periodical. The author of the novel was both the commentator of his own work, as well as the polemist towards the critics. This discussion in one of the earliest attempts after the war (and definitely the most elaborate one) to explain the expectations of the science fiction – both aesthetic and non-artistic ones. These verbalized expectations of the “story of Tomorrow” allow the reconstruction of the contemporary genological awareness – which was quite faint – and the ways of “taming” the new literary phenomenon in the post-war culture. Critical approaches discussed in the article concerning Lem’s novel can be treated as the proof that the awareness of genological theory begun to develop. This relates both to the literary criticism and the author himself.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2021, 9; 19-37
2353-4583
2449-7401

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 54.

Tytuł:

The Classless Left. On a Certain Tradition of Politically Engaged Criticism from the Turn of the Century
Lewica bez klasy. O pewnej linii zaangażowanej krytyki przełomu wieków

Autorzy:

Kaczmarski, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27312261.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

literary criticism
the left
Marxism
class
political transformation
krytyka literacka
lewica
marksizm
klasa
transformacja ustrojowa

Opis:

Celem artykułu jest wskazanie (wybranych) przyczyn i strategii usuwania pojęcia klasy z polskiego dyskursu krytycznoliterackiego po roku 1989. Przedmiotem analizy jest przede wszystkim pewna tradycja niemarksistowskiej krytyki lewicowej, określona nazwiskami Marii Janion, Kingi Dunin i Igora Stokfiszewskiego. Artykuł wskazuje, w jaki sposób ogólna wizja świata i polityki implicytnie szkicowana w pracach wymienionych krytyków wyklucza możliwość znaczącego wykorzystania pojęcia klasy.
The paper identifies (selected) reasons and strategies of removing the notion of class from Polish critical-literary discourse after 1989, especially a certain tradition of non-Marxist leftist criticism defined by Maria Janion, Kinga Dunin and Igor Stokfiszewski. The paper shows how a general vision of the world and politics implicitly outlined in the works of those critics excludes the possibility to meaningfully use the notion of class.

Źródło:

Forum Poetyki; 2022, 28-29; 152-169 (eng); 152-169 (pol)
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 55.

Tytuł:

STERNE/YORICK JAKO SENTYMENTALNY PODRÓŻNIK I WSPÓŁ- CZESNE STUDIA LITERATURY PODRÓŻNICZEJ: PROBLEMATYZACJA KRYTYCZNEGO ŻYCIA W “PODRÓŻY SENTYMENTALNEJ”.
STERNE/YORICK, THE SENTIMENTAL TRAVELLER AND CONTEMPORARY TRAVEL WRITING STUDIES: PROBLEMATISING THE CRITICAL AFTERLIFE OF A SENTIMENTAL JOURNEY

Autorzy:

Jakub Lipski, Jakub Lipski

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/911913.pdf

Data publikacji:

2019-06-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Laurence Sterne
sentimentalism
sternizm
reception
travel writing
literary criticism
sentymentalizm
recepcja
literatura podróżnicza
krytyka literacka

Opis:

Artykuł podejmuje problematykę wkładu twórczości Laurence’a Sterne’a, a w szczególności jego Podróży sentymentalnej (1768), w rozwój literatury podróżniczej. Krytyce poddane zostają dwa toposy badawcze: wkład Sterne’a w tzw. przeformułowanie paradygma-tu, z podróżopisarstwa „naukowego” na „subiektywne”, oraz koncepcja „maniery sternowskiej”, często pochopnie stosowana w odniesieniu do różnorodnych przemian stylistycznych w literaturze podróżniczej po 1768 roku. Topos pierwszy potraktowany jest jako przykład stylu odbioru niepotrzebnie dążącego do ustanowienia mitu początku, często kosztem rzetelności historyczno-literackiej. Topos drugi, analizowany w odniesieniu do współczesnych zastosowań pojęcia sternizmu, stanowi ilustrację braku ciągłości pomiędzy koncepcją badawczą a pierwotnym punktemodniesienia.
This article addresses two critical topoi in contemporary travel writing studies – Laurence Sterne’s agency in the so-called paradigm shift from the scientific to the subjective in eighteenth- century travel writing and the vague concept of “Sternean/Shandean fashions”, which has tended to be used as an umbrella term for stylistic idiosyncrasies in post-1768 travel writing. The former is approached as reflective of a style of reception that yearns to establish a myth of origin at the cost of historical accuracy. The latter is analysed with reference to the East Central European notion of sternizm, and exemplifies a pattern of disconnection, where a critical term derived from a name begins an autonomous life of its own and loses contact with the point of origin.

Źródło:

Porównania; 2019, 24, 1; 231-242
1733-165X

Pojawia się w:

Porównania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 56.

Tytuł:

A few notes on the contemporary common reader

Autorzy:

Kaczmarski, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1009816.pdf

Data publikacji:

2014-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

common reader
Situationist International
Spectacle
everyday life
literary criticism
zwykły czytelnik
sytuacjoniści
Spektakl
codzienność
krytyka literacka

Opis:

W swoim artykule staram się naszkicować punkt wyjścia dla krytyki pojęcia „zwykły czytelnik” – w takim rozumieniu, jakie nadaje mu współczesna krytyka literacka. „Zwykły czytelnik” został stworzony jako osobny teoretyczny konstrukt przez Samuela Johnsona i spopularyzowany przez Virginię Woolf. Dzisiaj ta idea jest dalej popularyzowana i upraszczana – choć w dużej mierze nieświadomie – przez krytyków i dziennikarzy głównego nurtu jako sposób na usunięcie z debaty publicznej możliwości autentycznego politycznego konfliktu. „Zwykły czytelnik” jest postrzegany jako czytelnik bez klasy, tożsamości czy społecznego tła. Staram się pokazać, że w celu podjęcia wiarygodnej i systematycznej krytyki „zwykłego czytelnika” należy wyjść poza paradygmat wyznaczony przez Johnsona i Woolf i odwołać się do tzw. studiów nad codziennością – inspirowanej sytuacjonistami tradycji na pograniczu badań kulturowych, teorii literatury i filozofii polityki.
In my paper I attempt to establish a starting point for a critique of the idea of the „common reader” as it is used in contemporary literary criticism. The „common reader” was famously developed as a separate theoretical construct by Samuel Johnson and popularized by Virginia Woolf. Today, this idea is being further popularized and simplified – though largely unconsciously – by both literary critics and mainstream journalists as a means of erasing the possibility of a genuine political conflict/debate. The „common reader” is perceived as a reader without a class, identity or any social background. I argue that in order to undertake a credible and deliberate critique of the „common reader” one has to go beyond the Johnson-Woolf paradigm and into the territory of the so-called everyday life studies – a Situationist-influenced tradition combining culture studies, literary theory and political philosophy.

Źródło:

Praktyka Teoretyczna; 2014, 11, 1; 85-106
2081-8130

Pojawia się w:

Praktyka Teoretyczna

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 57.

Tytuł:

NEKROLOGIA KORNELA UJEJSKIEGO NA TLE KSZTAŁTOWANIA SIĘ FORMY POLSKIEGO NEKROLOGU PRASOWEGO NA PRZEŁOMIE XIX I XX WIEKU. PRZYCZYNEK DO BADAŃ
THE OBITUARIES OF KORNEL UJEJSKI CONSIDERED IN THE CONTEXT OF THE CHANGING FORM OF POLISH JOURNAL OBITUARY AT THE TURN OF THE 19TH AND 20TH CENTURIES. A CONTRIBUTION TO STUDIES

Autorzy:

Pękalska, Dominika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/955736.pdf

Data publikacji:

2019-02-03

Wydawca:

Akademia Pomorska w Słupsku

Tematy:

Kornel Ujejski
Adam Asnyk
nekrolog
historia literatury
krytyka literacka
obituary
history of literature
literary criticism

Opis:

This article discusses ways of constructing the 19th century Polish journal obituary through a selection of obituaries of Kornel Ujejski from the years 1897-1898. One of the most important aspects of this analysis is the relationship between the conventional and the particular in the sections of these obituaries which consider the reception of Ujejski’s works. The author also considers the problem of the connections between the socially determined poetics of the obituary, the history of literature and literary criticism, which acquires particular importance in the context of obituaries of writers and also in the spe-cific form of 19th century obituary known as “literary obituary”. This paper shows how the obituary is a particularly useful genre in the research of literary reception.

Źródło:

Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2018, 16; 449-76
2083-4721

Pojawia się w:

Świat Tekstów. Rocznik Słupski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 58.

Tytuł:

Materialism As Intentionalism: on the Possibility of a „New Materialist” Literary Criticism
Materializm jako intencjonalizm. O możliwości „nowomaterialistycznej” krytyki literackiej

Autorzy:

Kaczmarski, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1009132.pdf

Data publikacji:

2019-12-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

materialism
idealism
intentionalism
Marxism
literary criticism
base
superstructure
materializm
idealizm
intencjonalizm
marksizm
krytyka literacka
baza
nadbudowa

Opis:

In this article, I draw on the work of authors associated with New Materialism(s) and the material turn, in order to examine and compare various ways of developing a „new materialist” literary criticism/literary theory. I then set these projects against a more traditional historical materialist perspective, as exemplified for instance by Fredric Jameson, in order to point out some fundamental differences between literary criticism focused on the imagined „true” materiality of the text and one that chooses to emphasise instead the inherent materiality of the work of literature as such (on all its levels). Here, the oft-discussed Marxist distinction between the base and the superstructure provides a good example of how these two approaches, though ostensibly similar, may in fact represent two very different, even contradictory schools of thought and criticism. My goal is not to criticise new materialists for not maintaining some imagined Marxist dogma, but rather, to point out how a nominal attachment to the materiality of text, when combined with a desire to invent a new method of reading, may result in a point of view that, even on its own terms, cannot be seen as materialist. Drawing on Fredric Jameson’s remarks on materialist criticism as a work of „demystification and de-idealisation” rather than a „positive” method, I then refer to the work of Walter Benn Michaels as an example of „negative” materialist criticism that, instead of providing us with a new way of „doing interpretation”, allows us to de-idealize the way we discuss literature.
W artykule opieram się na pracach autorek i autorów związanych z tzw. „nowymi materializmami”/zwrotem materialistycznym, by odłowić z nich i porównać różne sposoby myślenia o „nowomaterialistycznej” krytyce literackiej/teorii literatury. Zestawiam następnie te projekty z bardziej tradycyjną perspektywą historyczno-materialistyczną - proponowaną choćby przez Fredrica Jamesona - żeby wskazać pewne zasadnicze różnice między takim podejściem do krytyki, które skupia się na tym, co w tekście rzekomo „prawdziwie” materialne, a krytyką podkreślającą zamiast tego materialny wymiar dzieła literackiego w ogóle (na każdym jego poziomie). Znana, często omawiana marksistowska opozycja między bazą i nadbudową pozwala wskazać jak owe dwa podejścia, pozornie zbieżne czy podobne, mogą w rzeczywistości reprezentować bardzo rózne, sprzeczne wręcz szkoły myślenia i krytyki. Moim celem nie jest przy tym krytykowanie nowych materialistów za nieumiejętność podtrzymania jakichś marksistowskich domgatów - chce raczej wskazać, że nominalne przywiązanie do materialności tekstu, połączone z pragnieniem stworzenia nowej metody lekturowej, prowadzić może do ustanowienia takiej perspektywy, która nawet na własnych zasadach nie jest w żaden sposób „materialistyczna”. Opierając się na uwagach Fredrica Jamesona o krytyce materialistycznej jako pracy „demistyfikacji i deidealizacji” raczej niż „pozytywnej” metodzie, przywołuję następnie prace Waltera Benna Michaelsa - jego projekt wydaje mi się przykładem takiej „negatywnej” krytyki materialistycznej, która, zamiast dostarczać nam nowych sposobów „uprawiania” interpretacji, pozwala raczej zwalczać przejawy idealizmu w myśleniu o literaturze.

Źródło:

Praktyka Teoretyczna; 2019, 34, 4
2081-8130

Pojawia się w:

Praktyka Teoretyczna

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 59.

Tytuł:

Literatura i religia w badaniach na niemieckim obszarze językowym
Literature and Religion in the Research in the German-Speaking Area

Autorzy:

Zajączkowski, Ryszard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1807397.pdf

Data publikacji:

2020-01-02

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

literatura
religia
teologia
krytyka literacka
niemiecki obszar językowy
literature
religion
theology
literary criticism
German-speaking area

Opis:

The tradition of research in the borders between literature and religion from German-speaking writers dates back to the 1920’s: Especially in the post-war period where there was a remarkable growth in conscious thought relating these two fields. However in Germany, contrary to Poland, this research has mainly been conducted by theologians—both Catholic and Protestant. Amongst the Catholics, R. Guardini, H.U. von Balthasar and G. Kranz made the greatest contributions to this issue. The first two of them were, above all, students of Theology, who wanted to construct their research with the help of literature. Kranz wanted to construct the is theory using Christian literature and to collect material that would exemplify the presence of themes inspired by Christianity in World and European literature. On the Protestant side the most important researchers were, P. Tillich and D. Sölle. Tillich aimed at creating a method of investigating the correlations between theology and culture (including literature). D. Sölle is associated with new material within this investigation, which appeared at the turn of 1970’s. On the Catholic side numerous works were written (independently) by scientists from the Ecumenical Institute in Tubingen—especially, D. Mieth and K.J. Kuschel. The first of them asks to what extent is literary narration a written reflection on morality. On the other hand Kuschel speaks about Christian literature, this is the literature “for which Christ is the most authoritative, competent and decisive person, whilst trying to understand humans and the world”. Despite the rich tradition of achievements in the field of literature and theology, from the German-speaking perspective, it still evidently lacks the profiled area of problems as well as methodological diversity. The fact that in Germany, mainly theologians are interested in theological themes in literature, has an influence on the types of questions being asked. The greatest number of dissertations deals with the relationships between literature and the Bible. Also some works about God are being written by contemporary writers: about poetic dogmatics (A. Stock), theopoetry (H. Timm) or esthetic theology (K. Huizing). In the meeting point of theology and literature there also appears work dealing with moral problems as well as those related to the application of literature in catechetics and homiletics. In the opinion of G. Langenhorst the dialogue of literature, theory of literature and theology is in fact an unsuccessful attempt of communication undertaken by theology: An attempt which has not been accepted by either theorists of literature or by writers. Despite that Langenhorst notices profits from the influences of literature and theology: Based even on a mutual broadening, the areas of experience and the enriching of language. In the research between the borders of literature and religion and also between theoretical literature and theology, there is a significant output of Polish investigators—both from professors of literature and theologians. Their achievements are worth popularizing in Germany.

Źródło:

Roczniki Kulturoznawcze; 2013, 4, 1; 93-114
2082-8578

Pojawia się w:

Roczniki Kulturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 60.

Tytuł:

Polskie fantastykoznawstwo (początki)

Autorzy:

Knap, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2080441.pdf

Data publikacji:

2021-12-23

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

polska teoria fantastyki
krytyka literacka
Artur Hutnikiewicz
emergencja
Polish theory of the fantastic
literary criticism
emergence

Opis:

Artykuł stanowi przybliżenie początków polskiego fantastykoznawstwa, a jednocześnie pełni funkcję wprowadzenia do tomu studiów poświęconych polskiej teorii fantastyki. Scharakteryzowano w nim proces wyłaniania się polskiej teorii fantastyki w polu dyskursu krytycznego i literaturoznawczego, odwołując się do teorii emergencji i biorąc pod uwagę rozmaite wpływające na to czynniki (tzw. atraktory). Szczególną uwagę poświęcono roli Artura Hutnikiewicza jako inicjatora tego procesu.
The intention of presenting the article is bringing forth the beginning of the formation of Polish theory of the fantastic, and at the same time providing a kind of introduction to the complexity of the studies devoted to Polish theories of the fantastic. The article is focused on careful analysis of the process of the formation of Polish theory of the fantastic in the field of critical and literature studies discourses with reference made to the emergence theory with particular concern regarding variety of the so-called attractors that have a considerable impact on it. Special consideration is given to unique contribution of Artur Hutnikiewicz, a distinguished initiator of this process.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2021, 9; 3-18
2353-4583
2449-7401

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 61.

Tytuł:

Emigracja i twórczość emigracyjna Polek – od ewolucji społecznych do literackich
Emigration and emigration works of Polish women - from social to literary evolutions

Autorzy:

Kronenberg, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/40570846.pdf

Data publikacji:

2015-12-10

Wydawca:

Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Tematy:

emigracja
literatura emigracyjna kobiet
feministyczna krytyka literacka
gender
emigration
women's emigration literature
feminist literary criticism

Opis:

Celem artykułu jest prezentacja zjawiska emigracji Polek po roku 2004 na podstawie ich bogatej twórczości literackiej (40 powieści i 30 fragmentów dzienników opublikowanych w 3 antologiach). Dlatego autorka korzysta z perspektywy badawczej określanej terminem socjologii literatury. Emigracje kobiet to zjawisko, które trwale zmienia społeczeństwa: zarówno Polski, jak i nowej ojczyzny. Ten proces znalazł odbicie także w twórczości literackiej emigrantek: literatura pisana przez kobiety została wzbogacona o nowe typy bohaterek, nowe wątki, tematy, motywy. Jest to przykład na to, jak ewolucje społeczne (np. emigracja) zmieniają także wytwory kulturowe, a docelowo – także społeczeństwa (np. proponując nowe postawy kobiet, w tym przypadku feministyczne).
The aim of this article is to present the phenomenon of Polish women's emigration after 2004, based on their rich literary output (40 novels and 30 diary excerpts published in 3 anthologies). Therefore, the author employs a research perspective known as the sociology of literature. Women's emigration is a phenomenon that permanently changes societies: both in Poland and in their new homelands. This process is also reflected in the literary works of emigrant women: literature written by women has been enriched with new types of heroines, new threads, themes, and motifs. This serves as an example of how social evolutions (such as emigration) also transform cultural products and, ultimately, societies (e.g., by proposing new attitudes for women, in this case, feminist ones).

Źródło:

Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny; 2015, 10; 157-167
1896-1819
2391-5145

Pojawia się w:

Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 62.

Tytuł:

Kraszewski-powieściopisarz „na ścieżce”… – tylko chciał nią pójść czy rzeczywiście „poszedł”?
Kraszewski as the Novelist “on the Path” – Did He Just Want to Follow This Path or Did He Actually Follow It?

Autorzy:

Zając, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/52902123.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Józef Ignacy Kraszewski
realizm
proza
powieść
krytyka literacka
autotematyzm
realism
prose
novel
literary critique
autothematism

Opis:

Artykuł poświęcono rozważaniom nad tym, w jaki sposób sądy formułowane przez Józefa Ignacego Kraszewskiego w pochodzących przede wszystkim z lat 30. XIX wieku wypowiedziach na temat jego drogi pisarskiej, ale też pożądanych kierunków kształtowania się twórczości powieściowej, korespondowały z pierwszymi – powstałymi u początków zarysowywania się tendencji romantycznych w rodzimej prozie fikcjonalnej – powieściami tego autora. Głównym przedmiotem uwagi są tutaj utwory Pan Walery i Wielki świat małego miasteczka, których literacki, określany także przez autotematyczne komentarze, profil został wstępnie skonfrontowany z krytyczną refleksją pisarza, zawartą w takich między innymi artykułach, jak Rzut oka na ścieżkę, którą poszedłem (1832) czy O polskich romansopisarzach (1836).
The article is dedicated to the reflexions on the manner, in which the opinions formed by Jozef Ignacy Kraszewski in his statements concerning his writing path and the desired development directions of his literary career that date back to the 30s of the 20th century correspond with the first novels of this author that were created at the preliminary stages of Romantic tendencies taking shape in the national prose fiction. The main focus of the article are Mister Walery and Big World of a Small Town whose literary profile delineated by the autothematic comments as well, was confronted with the critical reflection of the author included in such article as A Quick Look at the Path I Took (1832) or On Polish Novelists (1836).

Źródło:

Konteksty Kultury; 2023, 20, 4; 402-414
2083-7658
2353-1991

Pojawia się w:

Konteksty Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 63.

Tytuł:

Wojenne diagnozy literatury i kultury polskiej w „Intermediach rybałtowskich” Bolesława Leśmiana

Autorzy:

Niewiarowska, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1036363.pdf

Data publikacji:

2020-12-20

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

picaresque literature
irony
literary criticism
World War I
literatura sowizdrzalska
ironia
krytyka literacka
pierwsza wojna światowa

Opis:

The paper contains an analysis and interpretation of essays by Bolesław Leśmian from 1915 to 1916, published in Myśl Polska in the section ‘Intermedia rybałtowskie’. These texts, which concern literary life, are considered in reference to the tradition of minstrel literature and against the background of war changes and cultural diagnoses. This perspective makes it possible to perceive Leśmian not only as an insightful diagnostician, who is familiar with philosophical‑cultural issues (which has been proved by researchers), but also a critic of contemporary times and change initiator, who was able to recognise his own situation and literary identity against a broad sociological‑cultural background, and took an effort in order to change his own position and some rules which were relevant in the Polish literary field.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2020, 20; 290-304
2081-1853

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 64.

Tytuł:

Materialistyczna krytyka literacka – niedokończony projekt [rec. Joseph North: Literary Criticism. A Concise Political History. Cambridge– Massachusetts: Harvard University Press, 2017, ss. 272.]
Materialistic Literary Criticism – an Unaccomplished Project [re: J. North: Literary Criticism. A Concise Political History]

Autorzy:

Trzeciak, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/534732.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

esthetic experience
materialistic literary criticism
interventions
literary studies

Opis:

The article is an extensive review of Joseph North’s book Literary Criticism: A Concise Political History. The author divides the 20th and 21st century literary studies into two orientations: critics and researchers, showing that the domination of the research perspective from the 80s led to a paradoxical depoliticization of criticism and deprivation of its intervention potential. To restore the critical potential, North postulates a return to materialistic aesthetics under the sign of I.A. Richards, which allows him to cross the research horizon in a gesture of intervention into a common reality, justified by a specific aesthetic experience.

Źródło:

Śląskie Studia Polonistyczne; 2018, 12, 2; 167-180
2084-0772
2353-0928

Pojawia się w:

Śląskie Studia Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 65.

Tytuł:

“That’s also an Allegory:” Literary Criticism’s Struggles with Modern Allegorism
I tu też jest alegoria: krytycznoliterackie zmagania z nowoczesną alegorycznością

Autorzy:

Skurtys, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27312251.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

literary criticism
allegory
allegorism in poetry
metacriticsm
poetics
krytyka literacka
alegoria
alegoryczność w poezji
metakrytyka
poetyka

Opis:

Autor analizuje pojęcie alegorii, klasycznej figury poetyckiej, jako swoistego „pojęcia wędrującego”, przydatnego i modnego w dzisiejszej krytyce literackiej. Rosnące zainteresowanie alegorycznymi stylami lektury we współczesnej humanistyce wywodzi z dwóch ważnych źródeł: prac Waltera Benjamina, który odzyskał barokową alegorię dla współczesnej estetyki, oraz Paula de Mana, który zdefiniował ją na nowo jako nieodłączną cechę literatury i uniwersalny sposób interpretacji tekstu. Następnie autor analizuje różne sposoby wykorzystania tego nowoczesnego rozumienia alegorii (jako tematu, stylu lub maniery oraz sposobu czytania) w trzech projektach krytycznych, które powstały po 2000 roku: Grzegorza Jankowicza, Aliny Świeściak i Rafała Wawrzyńczyka.
The author analyses the concept of allegory, a classical poetic figure, as a kind of a “travelling concept,” a notion that informs contemporary literary criticism. He argues that the growing interest in allegorical styles of reading in the modern humanities stems from two important sources: the works of Walter Benjamin, who reclaimed the Baroque allegory for contemporary poetics, and Paul de Man, who redefined it as an inherent quality of literature and the universal mode of textual interpretation. The author then examines different ways of employing this modern understanding of allegory (as a topic, style or stylization, and as a way of reading) by three contemporary writers and critics Grzegorz Jankowicz, Alina Świeściak and Rafał Wawrzyńczyk.

Źródło:

Forum Poetyki; 2022, 28-29; 134-151 (eng); 134-151 (pol)
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 66.

Tytuł:

Na falach, lądach, marginesach. O metaforach i możliwościach feministycznej historii literatury
On Waves, Lands and Margins. Metaphors and the Possibilities for a Feminist History of Literature

Autorzy:

Galant, Arleta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1365928.pdf

Data publikacji:

2017-12-19

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

feminist literary critique
metaphor
the history of women's literature
feministyczna krytyka literacka
metafora
historia literatury kobiet

Opis:

W artykule podjęto rozważania dotyczące wybranych metafor obecnych w feministycznych projektach historycznoliterackich. Autorka szkicu sformułowała pytania o znaczenia i – krytyczne, opisowe – możliwości związane z metaforyką fali, lądu i marginesu. W przypadku opisu literatury kobiet pytania te wyznaczają nie tylko podstawowe dylematy wynikające z prób konceptualizacji literatury kobiet w szerszych, syntetyzujących perspektywach, ale także pozwalają na wskazanie najważniejszych sposobów ujęć kobiecego pisarstwa w jego relacjach ze społeczno-politycznymi przemianami, pisarskimi i badawczymi biografiami, kanonem.
This article takes up a consideration of certain metaphors present in feminist projects of literary history. The essay’s author formulates questions about the meanings and critical and descriptive potential of the metaphors of the wave, the land, and the margin. In the case of describing women’s literature, these questions  highlight not only the fundamental dilemmas resulting from attempts to conceptualize women’s literature in broader comparative perspectives, but they also allow us to identify the most important means for grasping women’s writing in terms of its relation with sociopolitical  transformations, academic and literary biographies, and the canon.

Źródło:

Forum Poetyki; 2017, 10; 22-31
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 67.

Tytuł:

Jak czytać współcześnie współczesną poezję? Kilka uwag o strategii krytycznej Marjorie Perloff
How to read contemporary poetry in a contemporary way? A few remarks about the critical strategy of marjorie perloff

Autorzy:

Cieślak-Sokołowski, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969785.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

literary criticism
contemporary poetry
modernism
late modernism
interpretation
krytyka literacka
poezja współczesna
modernizm
późny modernizm
interpretacja

Opis:

How to Read Contemporary Poetry in a Contemporary Way The article constitutes an attempt to pose a question regarding the modes of reading contemporary poetry; at the same time, it ought to be noted that the term contemporary literature is understood broadly and it denotes primarily changes in the modernist and late-modernist literature. It is, on the one hand, the critical writings of Majorie Perloff – described here against the background of the adventures of the American criticism of the 20th and 21st century, and on the other, a reading of Marcin Świetlicki’s single poem Tak, kawiarniany dekadentyzm – that proved to be convenient fields to pose the above question. The thesis concerning the exhaustion of the intentional critical style and mode of symbolist exegesis is accompanied by an attempt to reconstruct the principles which would make it possible in contemporary times to read closely a work of poetry.

Źródło:

Wielogłos; 2011, 1, 9; 144-155
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 68.

Tytuł:

Opis stworzenia (Rdz 1,1–2,3): pytanie o potencjalną wcześniejszą wersję i późniejsze suplementy
Creation Description (Genesis 1:1–2:3): asking for a potential earlier version and later supplements

Autorzy:

Lemański, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2011201.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Schöpfungsbeschreibung
priesterliche Urkunde
Literaturkritik
description of creation
priestly document
literary criticism
opis stworzenia
dokument kapłański
krytyka literacka

Opis:

Rdz 1,1–2,3 to perykopa traktowana zwykle jako tekst jednorodny literacko, przypisywany w całości autorom kapłańskim (P). Jako taka łączona jest też z – istniejącym początkowo niezależnie – dokumentem P (tzw. Grundschrift-P) i uznawana za jego tekst programowy. Współczesne analizy krytycznoliterackie tego tekstu pozwalają jednak dostrzec w nim wiele niekonsekwencji i w związku z tym doszukiwać się w nim trzeba co najmniej trzech etapów wzrostu literackiego.
Gen 1:1–2:3 is a pericope usually treated as a uniform literary text, entirely assigned to priestly authors (P). As such, it is also combined with the – initially independently existing – document P (so-called Grundschrift-P) and considered as its programming text. Contemporary literary criticism of this text, however, allows us to see many inconsistencies in it and, therefore, it is necessary to look for at least three stages of literary growth.
Gen 1: 1–2: 3 ist eine Perikope, die normalerweise als einheitlicher literarischer Text behandelt wird und vollständig priesterlichen Autoren zugeordnet ist (P). Als solches wird es auch mit dem - zunächst eigenständig existierenden - Dokument P (der sogenannten Grundschrift-P) kombiniert und als dessen Programmtext betrachtet. Zeitgenössische kritisch-literarische Analysen dieses Textes lassen uns jedoch viele Ungereimtheiten darin erkennen, und deshalb müssen wir in ihm nach mindestens drei Stadien des literarischen Wachstums suchen.

Źródło:

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2021, 28; 67-83
1230-0780
2719-4337

Pojawia się w:

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 69.

Tytuł:

Deotyma (Jadwiga Łuszczewska) w witrynie artystycznej ewaluacji pierwszego okresu twórczości (1851–1863): prasa, wspomnienia, korespondencja
Artistic Evaluation of Jadwiga Łuszczewska (Deotyma) and her First Creative Period (1851–1863): Press, Reminiscences, Correspondence

Autorzy:

Woszczak, Izabela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/690199.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

prasa (XIX w.)
korespondencja literacka
krytyka literacka
improwizacja
the press (nineteenth century)
literary correspondence
literary criticism
improvisation

Opis:

The following article is a narrative, captivated in authorial perspective, concerned with Deotyma’s actual or improbable literary endowments and artistic esprit. Sampled information are collected from nineteenth century critical reviews, private reckonings and stormy polemics which centre around Łuszczewska’s controversial talent. Most of the analysis involve contemporary press publications but also includes impressions preserved in intimate diaries, letters, Deotyma’s friends jottings and many others. The article presents both: votes “pro” and “against” the authoress which are encapsulated by Łuszczewska’s own afterthoughts on refining her poetic abilities and self-judgments on her works.

Źródło:

Prace Polonistyczne; 2014, 69; 47-63
0079-4791

Pojawia się w:

Prace Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 70.

Tytuł:

Theological Implications of Markan Interpretative Intercalations
Teologiczne implikacje wpleceń narracyjnych w Ewangelii św. Marka

Autorzy:

Kusio, Mateusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/672304.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Teologiczne

Tematy:

św. Marek
wplecenie narracyjne
teologia nowotestamentalna
krytyka literacka
St Mark
interpretative intercalation
New Testament theology
literary criticism

Opis:

Artykuł ma na celu uzasadnienie tezy, iż wplecenia narracyjne w Ewangelii św. Marka są zabiegiem ukazującym dogłębne zaangażowanie teologiczne ewangelisty. Zabieg ten zdefiniować można jako powiązanie ze sobą dwóch linii narracji w układ A1BA2, który poprzez zastosowanie środków, takich jak równoczesność, kontrast, ironia, podobieństwo i tym podobne przekazuje całkowicie nowe znaczenie obu historii. Sześć wpleceń z Ewangelii św. Marka – 3,20–35, 5,21–43, 6,7–31, 11,21–23, 14,1–11 oraz 14,53–72 – łączą różne sceny z konkretnymi zamysłami natury teologicznej i jako takie nie mogą być sprowadzone do kategorii zabiegu literackiego lub redakcyjnego. Wszystkie one krążą dookoła najważniejszych problemów Markowej teologii, takich jak chrystologia, szczególnie w nawiązaniu do cierpienia, wymagania względem prawdziwego ucznia Jezusa, wizja przyszłej wspólnoty kościelnej. W swoich wpleceniach narracyjnych św. Marek wyjawia swoją rozbudowaną, wyrazistą teologię, jak również oryginalność i mistrzostwo w prowadzeniu narracji.
This paper aims at evidencing the thesis that Markan interpretative intercalations are a narrative structure that manifests profound theological engagement of the evangelist. This device is defined as an entanglement of two storylines in the A1–B–A2 pattern which by using the notions of simultaneity, contrast, irony, similarity, etc. offers a wholly novel meaning of the stories. Six intercalations of the St Mark’s gospel – 3 : 20–35; 5 : 21–43; 6 : 7–31; 11 : 12–23; 14 : 1–11, 53–72 – merge different episodes with distinct theological purposes and as such cannot be reduced to the rank of a literary or redactional device. All of them are concerned with the most essential topics of the Markan theology, such as Christology, especially in relation to suffering, requirements of true discipleship, vision of the future ecclesiastical community. St Mark in his intercalations reveals his elaborated, clear-cut theology, as well as narrative ingenuity and mastery.

Źródło:

Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2015, 68, 3
2391-8497
0209-0872

Pojawia się w:

Ruch Biblijny i Liturgiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 71.

Tytuł:

Jan Emil Skiwski – krytyk niepokorny. (Z redakcji „Pionu” i „Przełomu” do Biblioteca Nacional w Caracas)
Jan Emil Skiwski – a rebellious critic. (From the editors of “Pion” and “Przelom” to the Biblioteca Nacional in Caracas)

Autorzy:

Bańkowska, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/20666982.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

prasa literacka
krytyka literacka
faszyzm
„Pion”
„Przełom”
literary press
literary criticism
fascism
Skiwski Jan Emil
“Pion”
“Przelom”

Opis:

W artykule omówiono sylwetkę i myśl społeczno-polityczną jednego z najwybitniejszych krytyków literackich dwudziestolecia międzywojennego – Jana Emila Skiwskiego. Fascynacja ruchami faszystowskimi, proniemieckie poglądy oraz współpraca z wydawnictwami nadzorowanymi przez hitlerowskiego okupanta spowodowały, że po II wojnie światowej Skiwski został niemal całkowicie zapomniany. Od końca lat 90. XX wieku trwa proces przywracania postaci i twórczości krytyka polskiej historii literatury. Opracowanie niniejsze wpisuje się w te działania i obejmuje analizę poglądów Skiwskiego zawartych w artykułach publicystycznych z lat 1933–1945 wraz z obszerną bibliografią jego publikacji z tego okresu.
The article presents the profile and socio-political thought of one of the most prominent literary critics of the interwar period – Jan Emil Skiwski. Skiwski's fascination with fascist movements, pro-German views and cooperation with publishing houses supervised by the Nazi occupier caused him to be almost completely forgotten after World War II. Since the late 1990s, there has been a process of restoring the figure and works of the critic of Polish literary history. The present study is part of this effort and includes an analysis of Skiwski's views contained in his journalism from 1933–1945, along with an extensive bibliography of his publications from that period.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum; 2022, 2, 35; 73-101
0860-7435
2450-1336

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 72.

Tytuł:

Karol Irzykowski i „królewski łachman”. Przyczynek do nienapisanej książki o Polskiej Akademii Literatury
Karol Irzykowski and His “Królewski Łachman”: A Contribution to an Unwritten Book on the Polish Academy of Literature

Autorzy:

Zawiszewska, Agata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28407685.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

Karol Irzykowski
krytyka literacka 1918–1939
Polska Akademia Literatury
literary criticism 1918–1939
Polish Academy of Literature

Opis:

Artykuł syntetyzuje rozproszone w relacjach wspomnieniowych i tekstach naukowych informacje: o roli Karola Irzykowskiego w prasowym sporze z lat 1918–1929 o projekty i statuty instytucji, które miały organizować życie literackie i chronić interesy zawodowe pisarzy (Polska Akademia Literatury, Izba Literacka), a także o jego pracy w Polskiej Akademii Literatury istniejącej w latach 1933–1939. Informacje te odsłaniają dynamicznie zmieniające się poglądy Irzykowskiego na Akademię, której projekty recenzował, statut współtworzył, a następnie odrzucił, powołanie jej do istnienia przyjął z rezygnacją, ale własną do niej nominację zaakceptował. Ostatecznie okazał się najbardziej zaangażowanym, a zarazem najmniej poważanym przez innych akademików członkiem tej instytucji.
This article synthesises information scattered in memoirs and academic texts on Karol Irzykowski’s role he played in the press dispute in the period of 1918–1929 over the drafts and statutes of institutions such as the Polish Academy of Literature or the Literary Chamber, which were supposed to organise literary life and protect professional interests of writers, and also on his commitment to the Polish Academy of Literature, which operated between 1933 and 1939. The collected information reveals Irzykowski’s dynamically changing attitudes towards the institution of the Academy – he reviews its drafts, co-writes its statute, which he then declines, approves of its establishing, yet with resentment, only to accept his own appointment to become its member. All in all, Irzykowski turned out to be the most committed member of the institution, yet at the same time the least respected by other fellow academics.

Źródło:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 257-276
2084-6045
2658-2503

Pojawia się w:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 73.

Tytuł:

Co to znaczy dzisiaj być polskim krytykiem?
What does it mean to be a polish art critic today?

Autorzy:

Kozicka, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969841.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

literary criticism
engagement
the political
political turn
contemporary Polish literature
krytyka literacka
polska literatura współczesna
zaangażowanie
polityczność

Opis:

What Does It Mean to Be a Polish Art Critic Today? The discussion on the topic of contemporary literary criticism has been contained within two symbolic poles: the article What does it mean today to be a Polish writer by Karol Maliszewski written in 1995 and What does it mean today to be a Polish authoress, written in 2008 by Igor Stokfiszewski. The former paper, which is characteristic of the critical-literary awareness of the 90s of the 20th century, promotes literature that is far from being involved and is based on an individual writer’s gesture; the latter, on the other hand, belongs to one of the better known critical projects of recent years and it promotes a political turnaround proclaiming literature that is engagé and one that is treated as an instrument of social critique. The project of literary criticism is at the same time an expressive and controversial proposition and its significance also consists in the fact that it became a strong impulse which mobilized literary criticism to define and defend other conceptions of literature and criticism and in this way contribute to a fundamental debate in the milieu of critics.

Źródło:

Wielogłos; 2011, 1, 9; 47-58
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 74.

Tytuł:

Wstęp do teorii trzech kręgów kobiecej prozy science fiction w Polsce. Na przykładzie twórczości Antoniny Liedtke i Anny Kańtoch

Autorzy:

Głowacka, Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639226.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

teoria trzech kręgów, kobieca proza science fiction, science fiction studies, feministyczna krytyka literacka, Kańtoch Anna, Liedtke Antonina

Opis:

An introduction to the theory of the three circles of women’s science fiction in Poland:The main purpose of this article is to present the author’s original theory of the ‘three circles’ of Polish women’s science fiction prose. Those circles are: the environmental circle, the branch circle and the main circle. In order to formulate the concept of the three circles and to conduct an analysis of critical reception of women’s science fiction prose it will be necessary to adhere to feminist literary criticism, strictly speaking the research perspective of Patrocino Schweickart. With its use the author of this article shows the status of women science fiction writers on the basis of the reception of works by Antonina Liedtke and Anna Kańtoch.

Źródło:

Wielogłos; 2013, 4(18)
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 75.

Tytuł:

Jan Kochanowski w 1888 roku. Raport o stanie badań
Jan Kochanowski in 1888: A report on the current state of research

Autorzy:

Kowalczuk, Urszula

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1036373.pdf

Data publikacji:

2020-12-20

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Jan Kochanowski
Stanisław Tarnowski
literary criticism
literary research
19th century
krytyka literacka
badania literackie
wiek XIX

Opis:

In this paper, the author reconstructs a critical‑literary discussion, which took place in 1888 after the release of the monograph devoted to Jan Kochanowski by Stanisław Tarnowski. It was an attempt at combining previous findings on the biography and work of the Renaissance poet. Reading the most important critical statements evoked by Tarnowski’s book made it possible to characterise an important state of research into Kochanowski’s work and indicate essential problematic issues (religious matters, ‘the Ronsard question’, the case of Kochanowski’s artistic creativity, assessing the advancement of knowledge about his works), which in the 19th century were regarded as arguable, unresolved or demanding a particular cognitive effort. The authors in those days, thanks to their joint effort, managedto determine the scope of issues which would be investigated by researchers in the following years.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2020, 20; 221-247
2081-1853

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 76.

Tytuł:

Исторический контекст тезиса «у нас нет литературы»
The historical context of the thesis “we have no literature”
Historyczny kontekst tezy „u nas nie ma literatury”

Autorzy:

Zagidullina, Marina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/782374.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

literary criticism
institutional change
commercialization of literature
literary process
krytyka literacka
zmiana instytucjonalna
komercjalizacja literatury
proces literacki

Opis:

Niniejszy artykuł poświęcono współczesnym przeobrażeniom procesu literackiego i samej literatury, odbieranych przez krytykę literacką w kategoriach schyłku literatury (teza „u nas nie ma literatury” jako przeświadczenie o upadku tej dziedziny sztuki). Artykuł przedstawia wybrane refleksje na temat omawianego procesu, prezentowane na łamach tzw. tołstych żurnałow (ze szczególnym uwzględnieniem stanowiska znanej rosyjskiej krytyczki Anny Kuzniecowej), oraz pogląd autorki pracyna ogólny, przejściowy stan rosyjskiej literatury współczesnej.
The article is devoted to modern reconfigurations of the literary process and literature (as a kind of art), experienced in literary criticism as the decline of literature (the thesis “we have no literature” as a statement of the degradation of an art form). The article provides an overview of reflection on this process on Russian “thick journals” (with the emphasis on the position of the well-known Russian critic Anna Kuznetsova), as well as the author’s view on the general transitional state of Russian modern literature.

Źródło:

Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze; 2019, 29; 40-53
0208-5038
2353-9674

Pojawia się w:

Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 77.

Tytuł:

Polska recepcja niemieckojęzycznej powieści o miłości XXI wieku
Polish Reception of the German Romance Novel of the 21st Century
Die polnische Rezeption des deutschsprachigen Liebesromans im 21. Jahrhundert

Autorzy:

Pokrywka, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/784362.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane

Tematy:

powieść o miłości
romans
odbiór
wydawnictwa
krytyka literacka
romance novel
reception
publishers
literary critics
Liebesroman
Rezeption
Verlage
Literaturkritik

Opis:

Powieść o miłości uznawana jest dzisiaj przeważnie za gatunek kultury masowej. Dają się zauważyć jedynie nieliczne próby jego rehabilitacji w hierarchii literatury fikcjonalnej oraz w recepcji krytycznej. Ten stan rzeczy przekłada się na politykę wydawnictw i na recepcję czytelniczą. Tym samym powieść o miłości zostaje strywializowana bądź też przewartościowana poprzez zmianę lub uniknięcie klasyfikacji gatunkowych. Widoczne jest to w polskiej recepcji najnowszej niemieckojęzycznej powieści o miłości. Pomiędzy trywializacją (Haas, Glattauer) a przewartościowaniem (Streeruwitz, Handke) nieznajdującym oddźwięku w odbiorze popularnym sytuują się dzieła, które miałyby szansę wypełnić przestrzeń pomiędzy kulturą wysoką i masową (Stamm, Kumpfmüller), jeśli zostałyby zauważone przez profesjonalną krytykę. Brak wsparcia krytyki, jak również brak tłumaczeń wielu istotnych tekstów, prowadzą do niedowartościowania gatunku.
Nowadays the romance novel is considered mainly as a genre of mass culture. Only a few attempts to restore the genre in the hierarchy of literary fiction and consequently in the critical reception can be named. This state of affairs is transferred into publishing policies and therefore into the mass reception. Thus, romance novels are either trivialized or revalued by changing or avoiding genre classifications. Prime examples are to find in the Polish reception of the latest German romance novels. Between trivialization (Haas, Glattauer) and revaluation (Streeruwitz, Handke), both of which don’t succeed in general reception, there are works which could probably fill a gap between mass and high culture (Stamm, Kumpfmüller), if they were supported by professional criticism. This, as well as lack of translations of many important texts, leads to a general underestimation of the genre.
Der Liebesroman wird heute für ein Genre der Massenkultur gehalten. Nur wenige Versuche, den Liebesroman in Hierarchien der fiktionalen Literatur und demzufolge in der kritischen Rezeption aufzuwerten, werden unternommen. Dieser Sachverhalt wird auf die Politik der Verlage und die Leserrezeption übertragen. Auf diese Weise wird das Genre entweder trivialisiert oder umgewertet durch Veränderung oder Vermeidung von Gattungszuschreibungen. Dies lässt sich auch in der polnischen Rezeption des neuesten deutschsprachigen Liebesromans bemerken. Zwischen Trivialisierung (Haas, Glattauer) und Umwertung (Streeruwitz, Handke), die in der Massenrezeption keinen Widerhall finden, verorten sich Texte, die die Lücke zwischen Unterhaltungs- und Hochkultur füllen könnten (Stamm, Kumpfmüller), wären sie nur durch die professionelle Kritik unterstützt. Mangel an Unterstützung sowie an Übersetzungen vieler wichtiger Werke führt zur Unterschätzung des Genres.

Źródło:

Transfer. Reception studies; 2016, 1; 153-171
2451-3334

Pojawia się w:

Transfer. Reception studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 78.

Tytuł:

Łowcy odsłon. O blogosferze literackiej słów kilka

Autorzy:

Nęcka, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2030934.pdf

Data publikacji:

2018-12-16

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

literary criticism after 1989
blog
modern literature
amateur
internet
krytyka literacka po 1989 r.
współczesna literatura
amator
Internet

Opis:

It’s a paradox that we trust more and more hundreds of anonymous people than people we know and who know our taste. In addition, the number of stars and the scoring of different products is more important than the opinion of a specialist. The author tries to investigate the relationship between “professional” literary criticism and “amateur” blogs on literature. With the advent of e-literature the question on the condition of literary criticism should be reformulated. The author examines the sources of change, takes into account the specificity of writing literary blogs, the relationship between bloggers and publishing market.

Źródło:

Tematy i Konteksty; 2018, 13, 8; 265-276
2299-8365

Pojawia się w:

Tematy i Konteksty

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 79.

Tytuł:

Poetyka przekładu według Edwarda Balcerzana
The Poetics of Translation According to Edward Balcerzan

Autorzy:

Rajewska, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1364976.pdf

Data publikacji:

2019-03-31

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

translation series
Edward Balcerzan
literary translations
poetics
creative translations
przekład literacki
seria translatorska
krytyka literacka
poetyka
przekład artystyczny

Opis:

Artykuł przypomina pionierski tekst Edwarda Balcerzana pt. Poetyka przekładu artystycznego z 1968 roku. Koncepcje poznańskiego translatologa – i tłumacza poezji – współbrzmią z niektórymi o kilka lat późniejszymi pomysłami Jamesa S. Holmesa z jego słynnego tekstu The Name And Nature Of Translation Studies (1975). Na szczególną uwagę zasługuje ludzki wymiar ujęcia badawczego Balcerzana, zwłaszcza postulowana przez niego przed półwieczem nowa gałąź przekładoznawstwa – poetyka tłumacza. Ważnym terminem stworzonym przez Balcerzana jest także pojęcie „serii tłumaczeniowej”.
The article draws attention to a largely forgotten text by Edward Balcerzan titled Poetyka przekładu artystycznego published in 1968. Ideas presented by this Poznan-based translations expert and poetry translator echo the ideas presented some years later by James S. Holmes in his highly esteemed text The Name And Nature Of Translation Studies (1975). We should pay particular attention to the human aspect of his research methodologies, especially a branch of translations studies postulated by him 50 years ago: translator poetics. Another important term coined by Balcerzan is the concept of a “translation series”.

Źródło:

Forum Poetyki; 2018, 14; 90-97
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 80.

Tytuł:

Raport o stanie dyskursu krytycznoliterackiego w Polsce
A Report on the Condition of the Critical Discourse in Poland

Autorzy:

Gleń, Adrian

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/467673.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

krytyka literacka
Polska
dyskurs krytyczny
wydawnictwa akademickie
dialog akademicki
literary criticism
Polska
critical discourse
scholarly publishing
academic dialog

Opis:

Adrian GleńDepartment of Contemporary Literature and Literary TheoryUniversity of Opole, Poland A Report on the Condition of the Critical Discourse in PolandAbstract: The article is an attempt to describe the condition of the discourse of literary criticism as practiced in Poland. The author investigates the process of gradual impoverishment and despecification of the language of literary criticism, which reveals itself via diverse socio-literary phenomena, such as the demand for shortenings and evaluative character of literary criticism, the places where literary criticism appears, the disappearance of the quality of the dialogue, and the way literary criticism functions in the Polish contemporary publishing market. A separate part of these considerations is devoted to the overview of the critics’ approaches to the condition of the discourse of literary criticism and the discussion of the postulate of the “privatization” of literary criticism.Keywords: literary criticism, Poland, critical discourse, scholarly publishing, academic dialog Raport o stanie dyskursu krytycznoliterackiego w Polsce Tekst stanowi próbę opisu stanu dyskursu krytycznoliterackiego w Polsce. Autor śledzi proces stopniowej pauperyzacji i despecyfikacji języka krytyki literackiej, ujmując owe zjawiska przez pryzmat zjawisk socjoliterackich (określone zapotrzebowanie na skrótowość i ewaluacyjny charakter krytycznoliterackiego pisania, miejsca ujawniania dyskursu krytycznoliterackiego, zanik dialogowości w tymże dyskursie, funkcjonowanie krytyki literackiej na współczesnym rynku wydawniczym w Polsce). Osobną część rozważań stanowi przegląd stanowisk krytyków wobec kondycji dyskursu krytycznoliterackiego oraz dyskusja na temat postulowanej tzw. „prywatyzacji pisania” krytycznoliterackiego. Słowa kluczowe: krytyka literacka, Polska, dyskurs krytyczny, wydawnictwa akademickie, dialog akademicki
Adrian GleńZakład Literatury Współczesnej i Teorii LiteraturyUniwersytet Opolski A Report on the Condition of the Critical Discourse in PolandAbstract: The article is an attempt to describe the condition of the discourse of literary criticism as practiced in Poland. The author investigates the process of gradual impoverishment and despecification of the language of literary criticism, which reveals itself via diverse socio-literary phenomena, such as the demand for shortenings and evaluative character of literary criticism, the places where literary criticism appears, the disappearance of the quality of the dialogue, and the way literary criticism functions in the Polish contemporary publishing market. A separate part of these considerations is devoted to the overview of the critics’ approaches to the condition of the discourse of literary criticism and the discussion of the postulate of the “privatization” of literary criticism.Keywords: literary criticism, Poland, critical discourse, scholarly publishing, academic dialog Raport o stanie dyskursu krytycznoliterackiego w Polsce Tekst stanowi próbę opisu stanu dyskursu krytycznoliterackiego w Polsce. Autor śledzi proces stopniowej pauperyzacji i despecyfikacji języka krytyki literackiej, ujmując owe zjawiska przez pryzmat zjawisk socjoliterackich (określone zapotrzebowanie na skrótowość i ewaluacyjny charakter krytycznoliterackiego pisania, miejsca ujawniania dyskursu krytycznoliterackiego, zanik dialogowości w tymże dyskursie, funkcjonowanie krytyki literackiej na współczesnym rynku wydawniczym w Polsce). Osobną część rozważań stanowi przegląd stanowisk krytyków wobec kondycji dyskursu krytycznoliterackiego oraz dyskusja na temat postulowanej tzw. „prywatyzacji pisania” krytycznoliterackiego. Słowa kluczowe: krytyka literacka, Polska, dyskurs krytyczny, wydawnictwa akademickie, dialog akademicki

Źródło:

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2017, 34
1508-6305
2544-3186

Pojawia się w:

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 81.

Tytuł:

The Mainstream and the Margins Trade Places: The Mainstream as a “Runaway” Concept of Literary Criticism
Mainstream i off zamieniają się miejscami. Główny nurt jako „uciekające” pojęcie literackiej krytyki

Autorzy:

Orska, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27312263.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

canon
opinion-forming center
the mainstream
network society
literary criticism
media debates on literature
literary criticism in digital media
kanon
opiniotwórcza centrala
mainstream/główny nurt
społeczeństwo sieci
krytyka literacka
debata o literaturze w mediach dziennikarskich
krytyka literacka w mediach cyfrowych

Opis:

Artykuł zarysowuje definicję pojęcia „mainstreamu” („głównego nurtu”) w odniesieniu do dawnego pojęcia kanonu oraz opiniotwórczej centrali (czy też centrum) jako określeń w debacie publicznej stopniowo zastępujących bardziej tradycyjne i instytucjonalnie uzasadnione przesłanki krytycznoliterackiego wartościowania. Przemiany znaczenia „kanonu literackiego”, które przyszły wraz z uzależnieniem tegoż wartościowania od pragmatyki nowego rynku kultury, a powiązane były z transformacją ustrojową po 1989 roku, zostały już szeroko w ciągu ostatniego z górą dwudziestolecia omówione i przedyskutowane. Pojęcie „mainstreamu” traktuje się często w krytyce jako ich zastępnik. Zadaniem tego tekstu jest wskazanie różnicy powyższymi terminami a „mainstreamem”, który uznać można za twór w większej mierze uzależniony od usieciowionego modelu komunikacji w społeczeństwie uwarunkowanym przez pewne czynniki kształtowania kultury już na „globalnej” zasadzie.
This article discusses the concept of the “mainstream” in relation to the old concepts of the canon and the opinion-forming center, as terms which have gradually replaced the more traditional and institutionally justified premises of literary criticism in the public debate. The changes in the meaning of the “literary canon,” inspired by the new pragmatic cultural market and the political transformation in Poland after 1989, have already been discussed in the last twenty years. The concept of the “mainstream” is often treated in literary criticism as a substitute. This article aims to show the difference between the abovementioned terms and the “mainstream,” which may be considered an entity to a greater extent dependent on the network model of communication in a society influenced by factors which shape culture on a “global” basis.

Źródło:

Forum Poetyki; 2022, 28-29; 26-43 (eng); 26-43 (pol)
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 82.

Tytuł:

Kwestia miary. O pierwszych odczytaniach "Zygmunta Augusta" Lucjana Rydla
The question of measure. On the first readings of 'Zygmunt August' by Lucjan Rydel

Autorzy:

Kowalczuk, Urszula

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/938229.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

krytyka literacka
dramat historyczny
Lucjan Rydel
dramat narodowy
literatura popularna
historical drama
literary criticism
national drama
popular literature

Opis:

The paper presents an early literary critical reception of 'Zygmunt August', a trilogy by Lucjan Rydel. The analysis includes, above all, reviews whose subject is a literary work as whole, rather than its particular sections. It has been proven that critical remarks on Rydel’s work could be included in the discussion on the possibilities and needs of the Polish historical drama. The most essential problems of the text revolve around the difficulties connected with finding the right assessment and description criteria of Rydel’s work by professional readers. They were situated either against the pattern of national drama, or it was qualified as a popular drama. Some crucial discrepancies related to ‘measure,’ according to which Rydel’s work should be evaluated, also appeared, depending on whether it was treated as a drama or ‘performance.’

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2019, 19; 145-165
2081-1853

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 83.

Tytuł:

Sieci neuronowe typu GAN i GPT-2, słowa zużyte i kreatywność, czyli literacki second-hand
GAN and GPT-2 neural networks, worn words and creativity, namely literary second-hand

Autorzy:

Okulska, Inez

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1336813.pdf

Data publikacji:

2019-12-30

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

creative writing
machine learning
literary criticism
artificial intelligence
intertextuality
interpoetics
creativity
krytyka literacka
sztuczna inteligencja
kreatywność
interpoetyka
intertekstualność

Opis:

Czy kreatywność to wyłącznie domena człowieka? Czy sieć neuronowa, choćby najbardziej skomplikowanej architektury, nakarmiona materiałem stworzonym i wybranym przez człowieka może być kreatywna, a jeśli nawet, to czy jej dzieło nie będzie wobec ludzkiego wtórne? A może, jak chciał Bachtin, a za nim Kristeva, każda nasza wypowiedź i tak jest skazana na wtórność, bo taka jest natura języka? Czym jest kreatywność, co potrafi sztuczna inteligencja, do jakich refleksji krytycznoliterackich skłaniać może jej twórczość, szczególnie w kontekście relacji intertekstualnych, interpoetyckich? W artykule odpowiedzi szukam na przykładzie funkcjonowania sieci neuronowych typu GAN oraz modelu GPT-2. Oprócz fragmentów analizowanych tekstów i nawiązań do teorii literatury pojawia się również wprowadzenie do struktury i istoty omawianych rozwiązań technologicznych.
Is creativity only a human domain? Can a neural network, even the most sophisticated architecture, fed with material created and chosen by man, be creative, and even if it is not a work of art secondary to human beings? Or maybe, as Bakhtin, and behind him Kristeva, wanted, each of our expressions is still destined to be secondary, because this is the nature of language? What is creativity, what can artificial intelligence do, what critical literary reflections can its work induce, especially in the context of intertextual and interpoetic relations? In the article I am searching for answers on the example of functioning of neural networks type GAN and GPT-2 model. Apart from fragments of analyzed texts and references to the theory of literature, there is also an introduction to the structure and essence of the analyzed technological solutions

Źródło:

Forum Poetyki; 2019, 18; 26-35
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 84.

Tytuł:

Ocalić od zapomnienia. Melancholia inteligenta w prozie tzw. rozrachunków inteligenckich (1946–1948)
Save from oblivion – the melancholy of the intellectual in the so-called “literature of retribution” (1946–1948)

Autorzy:

Kozłowska, Izabela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1391507.pdf

Data publikacji:

2016-06-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

literature of retribution
the intellectual
melancholy
the post-war literary criticism
literatura rozrachunkowa
inteligent
melancholia
powojenna krytyka literacka

Opis:

The article deals with the so-called “literature of retribution”, produced between 1946–1948. Postwar literary criticism accused intellectual characters of passivity, self-centeredness and reserve towards contemporary socio-political transformations. The only issue perceived by critics was the attempt to establish the role of the intelligentsia in times of historic breakthrough. My article shows that this way of interpreting the literature of retribution is insufficient. It becomes obvious that the interpretative key used by the literary critics of the 1940s was Marxist ideology, and that their conclusions narrow the scope of the issues touched upon in these novels. These literary works do not only relate the experiences of one social class – they deal with universal issues, those connected with human existence in general and the relationship between the individual, society and the world. The category I use to extract the universal issues from the literary works analysed here is melancholy. The use of the melancholic perspective enriched the traditional interpretation of the “literature of retribution” by lending it a new context and allowing the rehabilitation of the intellectuals it portrayed.

Źródło:

Przestrzenie Teorii; 2016, 25; 95-127
2450-5765

Pojawia się w:

Przestrzenie Teorii

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 85.

Tytuł:

Компаративізм як структуротворчий чинникв літературній критиці Лесі Українки
Comparativism as a Structure-Making Factor in Lesya Ukrainka’s Literary Criticism
Komparatywizm jako czynnik strukturotwórczy w krytyce literackiej Łesi Ukrainki

Autorzy:

Korbicz, Halina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1877417.pdf

Data publikacji:

2019-10-24

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

krytyka literacka
komparatystyka
recepcja
metoda badawcza
analogia
kontrast
kontekst
literary criticism
comparative studies
reception
research method
analogy
contrast
context

Opis:

Niniejszy artykuł jest poświęcony znaczeniu komparatywnych aspektów w krytyczno-literackiej twórczości ukraińskiej poetki Łesi Ukrainki (1871-1913). Zaznaczono przy tym istotną rolę, którą w dociekaniach komparatywnych odgrywa sama autorka, jej erudycja oraz cechy charakteru. W przeprowadzonych badaniach zauważono, że wykorzystane przez Łesię Ukrainkę metody badawcze są zbliżone do współczesnych studiów porównawczych, pokazano także, w jaki sposób autorka tworzy analogie i wywodzi kontrasty. Artykuł zawiera analizę optyki komparatywnej, co pozwala odsłonić charakterystyczne dla krytyki literackiej Łesi Ukrainki głębokie konteksty kultur i literatur zarówno zachodnioeuropejskich, jak i należących do regionu Środkowej i Wschodniej Europy.
The present paper is devoted to the meaning of comparative aspects in literary criticism works by the Ukrainian poet Lesya Ukrainka (1871-1913). It stresses the significant role that the author herself, along with her erudition and character traits, plays in her comparative studies. In the discussion, it is observed that the research methods used by Lesya Ukrainka resemble contemporary comparative studies. It is also shown how the author draws analogies and brings out contrasts. The paper contains an analysis of comparative optics, which allows presenting the profound contexts of the cultures and literatures of both Western Europe, as well as those typical of the Central and Eastern parts of the continent, which are characteristics for Lesya Ukrainka’s literary criticism.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 7; 75-88
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 86.

Tytuł:

Polityczna, niepartyjna
Political but non-party

Autorzy:

Śliwiński, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969810.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

literary criticism
engagement
the political
political turn
contemporary polish literature
krytyka literacka
zaangażowanie
polityczność
zwrot polityczny
polska literatura współczesna

Opis:

Political but Non-party In recent years, involvement has become almost the main topic of literary life; this is due largely to the fact that, firstly, there has emerged a group of authors who manifest not only their political views, but also their obligations; secondly due to the fact that some critics appeal for a „political turnaround” in literature and thirdly, due to the popularization of the thought of several world philosophers, with Jacques Rancier at the helm, who try to extract the political out of the aesthetic, and fourthly, as a consequence of the reactivation of old languages – Marxist one on the left side and conservative-identity one on the right. The resistance which these tendencies have aroused in some milieus is associated with the conviction that the discovery of the political possibilities of literature and its interpretation leads (or will lead) to its literariness, utilitarization, subordination to the languages that dominate on the public scene. The author of the article shares the above fears; he is of the opinion that literature should rather be an instrument for undermining instruments, pragmatism and sociologism by means of a language that does not belong to the territory of defined discourse; whereas the most interesting aspect of its political nature consists in its ability to resist politics.

Źródło:

Wielogłos; 2011, 1, 9; 59-66
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 87.

Tytuł:

Jabłonowski after 1918: Continuation/Breakaway
Władysław Jabłonowski po roku 1918 – kontynuacja/zerwanie

Autorzy:

Urbanowski, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2087248.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Polish literary criticism in the early 20th century
Modernism and Young Poland
impressionistic criticism
Polish nationalism
revival of classical taste
Polish Occidentalism
Władysław Jabłonowski (1865–1956)
Władysław Jabłonowski
modernistyczna krytyka literacka
impresjonistyczny model lektury
międzywojenna krytyka literacka
nacjonalizm
faszyzm
okcydentalizm
katastrofizm
klasycyzm
literatura nowoczesna

Opis:

After 1918 it was by no means uncommon for literary critics of renown to give up their familiar pursuits and move on to new fields. This article traces and brings to light the largely forgotten literary criticism of Władysław Jabłonowski, better known as an influential politician and journalist. He had made his name as a prolific literary critic with the rising tide of the Young Poland movement, but, as life resumed in an independent Poland, he scaled down his activity in that field quite considerably. Moreover, he abandoned the ‘empathic’ model of Modernist criticism for a steady commitment to classical aesthetics, especially as it manifested itself in French literature, of which he was always a great admirer. In this new phase he remained invariably loyal to nationalist ideology and a mythologized idea of ‘the West’.

Źródło:

Ruch Literacki; 2021, 1; 41-59
0035-9602

Pojawia się w:

Ruch Literacki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 88.

Tytuł:

Światy i życie. Metafory w polskiej krytyce literackiej romantyzmu
Worlds and life. Metaphors of poetry in polish literary criticism in the romantic era

Autorzy:

Niewczas, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/17944206.pdf

Data publikacji:

2021-11-19

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

metafora
romantyzm
romantyczna krytyka literacka
Mochnacki
M.H. Abrams
metaphor
Romanticism
Romantic literary criticism
Maurycy Mochnacki
M. H. Abrams

Opis:

Artykuł jest omówieniem książki Marka Stanisza Światy i życie. Metafory poezji w polskiej krytyce literackiej doby romantyzmu. Autor recenzji podkreśla ogromną wartość dokumentacyjną i analityczną książki (podddanie bardzo szerokiemu omówieniu wypowiedzi romantycznych krytyków literatury na temat poezji i koncepcji poety). Polemizuje jednocześnie z tezą, że oryginalna metaforyka stanowi semantyczne centrum wypowiedzi krytycznych polskiego romantyzmu.
This article discusses the book Światy i życie. Metafory poezji w polskiej krytyce literackiej doby romantyzmu [Worlds and Life. Metaphors of Poetry in Polish Literary Criticism in the Romantic Era] by Marek Stanisz. The review emphasizes the immense documentary and analytical value of this study, especially the broad discussion of statements made by Romantic literary critics about poetry and the concept of the poet. At the same time, the review polemicizes with the claim that original metaphors constitute the semantic core of Polish Romantic criticism.

Źródło:

Studia Norwidiana; 2021, 39; 331-334
0860-0562

Pojawia się w:

Studia Norwidiana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 89.

Tytuł:

“Thou who hast sewn together this canvas.” Adam Zagajewski’s Search for the Absolute
„Ty, który zszyłeś to płótno…”. Adama Zagajewskiego poszukiwanie Absolutu

Autorzy:

Bodzioch-Bryła, Bogusława

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1597282.pdf

Data publikacji:

2021-05-17

Wydawca:

Akademia Ignatianum w Krakowie

Tematy:

Adam Zagajewski
współczesna poezja polska
sacrum w literaturze
interpretacja
krytyka literacka
contemporary Polish poetry
sacred in literature
interpretation
literary criticism

Opis:

Adam Zagajewski’s poetry proves how complex man’s relationship with the sacred can be. Despite the poet’s testimony of complete independence from established formations, including denominational ones, in his early work, when he described himself as “an atheist of both churches, non-partisan among party members, an unbeliever among believers, uncertain among the convinced” (Mogę mówić tylko za siebie [I can only speak for myself]; Oda do wielości [Ode to multiplicity], Zagajewski 1983), literary criticism has long emphasized the presence of a broadly conceived sphere of the sacred in his poetry. When reading Zagajewski’s poems, one has the impression that the sacred is permanently present, and that the poet is constantly brushing against the figure of the Absolute, while not being able (or sometimes not wanting) to fully see it. The reader even gets the impression that perhaps this may be a purposeful impossibility. For Zagajewski, an extremely important theme is circular movement, constant circling around the same issue, and a need for constant questioning. This article discusses these complex relations, proving that Zagajewski consistently reflects in on the figure of the Absolute, that the subject of his poems seeks the sacred, and that the question of the Absolute seems to be more than a poetic strategy for the author, but also a very personal dilemma. The poet died on March 21, 2021.
Poezja Adama Zagajewskiego dowodzi, jak wysoce skomplikowana bywa relacja człowieka z sacrum. Mimo świadectwa całkowitej niezależności od ustanowionych formacji, także wyznaniowych, jakie poeta dał w początkowej fazie twórczości, kiedy to określił się mianem „ateisty obydwu kościołów, / bezpartyjnego wśród partyjnych, / niewierzącego wśród wiernych, / niepewnego pośród przekonanych” (Mogę mówić tylko za siebie; List. Oda do wielości, Zagajewski 1983), w krytyce literackiej od dawna podkreślana bywa obecność w jego poezji szeroko pojmowanej sfery sacrum. Podczas lektury wierszy Zagajewskiego odbiorca ma wrażenie, że sacrum jest w nich permanentnie obecne, że poeta co rusz ociera się o figurę Absolutu, jednocześnie nie mogąc (nie potrafiąc, czasem nie chcąc) jej w pełni dojrzeć. Czytelnik odnosi nawet wrażenie, że być może jest to niemożność programowa, bowiem dla Zagajewskiego nadzwyczaj istotne znaczenie ma ruch kolisty, nieustanne krążenie wokół tej samej kwestii, konieczność ciągłego podawania w wątpliwość. Niniejszy artykuł przybliża te złożone relacje, dowodząc, że Zagajewski konsekwentnie prowadzi w swych wierszach refleksję nad figurą Absolutu, że podmiot jego wierszy poszukuje sacrum, a pytanie o Absolut zdaje się mieć dla twórcy charakter nie tylko strategii poezjotwórczej, lecz także dylematu bardzo osobistego. Poeta zmarł 21 marca 2021 r.

Źródło:

Perspektywy Kultury; 2021, 32, 1; 99-134
2081-1446
2719-8014

Pojawia się w:

Perspektywy Kultury

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 90.

Tytuł:

Alegoria i namiętności. Kartka z dziejów krytyki literackiej w XIX wieku
Allegory and passions. Page in the history of literary criticism in the 19th century

Autorzy:

Rudkowska, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2012641.pdf

Data publikacji:

2016-06-01

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

alegoria
Edward Dembowski
fantastyka
George Sand
Józef Ignacy Kraszewski
krytyka literacka XIX wieku
allegory
fantasy
19th century literary criticism

Opis:

The starting point for the present essay is the controversy that arose in the 1840s between Edward Dembowski and Józef Ignacy Kraszewski. It pertained to the poetics of George Sand’s Les sept cordes de la Lyre, published in 1839 in the Parisian Revue des Deux Mondes magazine. The argument between the two Polish critics can be summarised in one question, frequently formulated straightforwardly in the contemporary critical writing of the epoch: what is the point of using allegory in the 19th century? What is more, in his article, Dembowski juxtaposed allegory and “fantasy”, essentially associated with the matter of subjectivity of a literary text, which topic was undertaken by Kraszewski. This essay aims to re-construct the Polish and French contexts, allowing us to understand both ends of the spectrum we use to evaluate the allegories in a literary work. The question about the point of using allegory by 19th-century writers is asked anew to extract from the modern historical-literary perspective themes important for understanding the 19th-century literary worldview, in which the tension between the conventionality and emotionality of the literary communication act is revealed.

Źródło:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 145-156
2084-6045
2658-2503

Pojawia się w:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 91.

Tytuł:

Pokole(nie) passé?
A Generation (Not So) Passed?

Autorzy:

Trzcińska, Angelika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1365924.pdf

Data publikacji:

2017-12-19

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

the generation today
The ’56 Generation
literary criticism
Jan Błoński
performativity
pokolenie ’56
krytyka literacka
performatywność
pokolenie dziś
pokolenie "Współczesności"

Opis:

Autorka artykułu Pokole(nie) passé? poddaje krytycznej analizie sposób, w jaki zagadnienie pokolenia „Współczesności” zostaje podjęte w publikacji z 2016 roku. Tło dla tych rozważań stanowi m.in. problematyzujący przegląd dziejów kategorii oraz sposób, w jaki teraźniejsza myśl badawcza odnosi się do już istniejących i często utrwalonych w świadomości odbiorczej poglądów. Badaczka proponuje dwa terminy porządkujące rozważania o kategorii pokolenia: multiplikacja i konfiguracja.
This article’s author performs a critical analysis of the ways in which the ‘56 Generation has been approached as a subject in a book published in 2016. The backdrop of these reflections includes, among other things, a polemical overview of the category’s history, and the way in which contemporary intellectual thought relates to already existing and often still persistent views of reception. This scholar proposes two terms for organizing our reflections on the category of the generation: multiplication and configuration.

Źródło:

Forum Poetyki; 2017, 10; 160-167
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 92.

Tytuł:

Literatura, feminizm, krytyka – inne konstelacje?
Literature, feminism, criticism – other constellations?

Autorzy:

Galant, Arleta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969802.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

literary criticism
feminism
feminist literary criticism
contemporary polish literature
political turn
krytyka literacka
feminizm
krytyka feministyczna
polska literatura
współczesna
zwrot kulturowy

Opis:

Literature, Feminism, Criticism – Other Constellations? In her article the authoress outlines the issues concerning the relation between feminism, literary criticism and modern literature. She poses some questions concerning the prose oeuvre of contemporary Polish women authors as well as the social contexts and aesthetic strategies associated with it. What proved to be important here were also issues allowing reflection on the change of literary-critical and historical and literary discourses inspired by feminist thought, as well as issues allowing to record the losses and gains resulting from the entanglement of feminist literary criticism in mass communication and the results of the „cultural turnaround” of feminist literary studies.

Źródło:

Wielogłos; 2011, 1, 9; 67-80
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 93.

Tytuł:

Eseizowanie
Essay-ing

Autorzy:

Iwasiów, Inga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1385935.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

essay
autobiography
essayistic
autobiographical
academic writing
literary criticism
awards in literature
esej
autobiografia
eseistyczność
autobiograficzność
pisarstwo akademickie
krytyka literacka
nagroda literacka

Opis:

Autorka wyjaśnia termin „eseizowanie” przez analogię z teorią autobiografii. Zadaje pytania wstępne o kobiecy esej oraz o wpływ krytyki literackiej na przyporządkowania gatunkowe. Przywołuje przykłady napisanych przez kobiety książek eseistycznych, wskazując, że ich „eseistyczność” i „autobiograficzność” są umowne i zależne od instytucji takich jak wydawnictwa, nagrody literackie, krytyka, uniwersytet.
The Author of this very article explains the term ‘essay writing’ through the analogy with the theory of autobiography. Main questions, asked throughout the article, concerns ‘womens essay’ and influence of literary criticism on multiple genre conventions. Furthermore there are discussed a few examples of women writers and their work in the field of ‘literary essay’. Books, written by women, sometimes described as ‘essayistic’ or ’autobiographical’, remain dependent on different institutions, such as: publishing houses and universities, and are related to literary criticism and awards.

Źródło:

Autobiografia Literatura Kultura Media; 2018, 10, 1; 7-12
2353-8694
2719-4361

Pojawia się w:

Autobiografia Literatura Kultura Media

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 94.

Tytuł:

O „Sztuce rymotwórczej” Franciszka Ksawerego Dmochowskiego
On Franciszek Ksawery Dmochowski’s „The Art of Rhyming”

Autorzy:

Kwiatkowska, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1363909.pdf

Data publikacji:

2015-07-06

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

art of rhyming
ars poetica
literary criticism
genre
classicism
satire
heroic epic poem
sztuka rymotwórcza
krytyka literacka
klasycyzm
epos
gatunek
satyra

Opis:

Sztuka rymotwórcza Franciszka Ksawerego Dmochowskiego przedstawia ogół poetyckich doświadczeń epoki. Autor wpisał swój utwór w sięgającą antyku tradycję gatunku ars poetica i nawiązał do klasycznych poetyk, ale dał w nim obraz literatury polskiej i obowiązujących w niej tendencji. Poemat, podzielony na cztery pieśni, nie tylko omawia ogólne zasady sztuki poetyckiej, ale porusza też kwestie związane z przekładem i krytyką literacką, wskazuje wzorce różnorodnych gatunków i analizuje ich najwybitniejsze polskie realizacje. Pierwsza pieśń prezentuje podstawowe prawidła sztuki rymotwórczej i zawiera przegląd dokonań polskiej literatury. Kolejne pieśni Sztuki rymotwórczej (druga i trzecia) to przegląd różnych konwencji gatunkowych. Wśród nich szczególne miejsce zajmują: pieśń, oda, epigramat, satyra i epos. W artykule ukazano nowoczesny charakter rozważań Dmochowskiego, który w sposobie postrzegania literatury uwzględniał najnowsze tendencje.
Franciszek Ksawery Dmochowski’s The Art of Rhyming presents a summary of the poetic developments of its era.  The author inscribed his work within the tradition, dating to antiquity, of the genre of the ars poetica, and referred to classical poetics while presenting a complete picture of Polish literature and its reigning tendencies. The poem, divided into four cantos, not only discusses general rules of poetic art, but also touches on issues of translation and literary criticism, indicates models of various genres and analyses the most outstanding Polish efforts in each of them. The first canto presents the basic rules of prosody and contains a survey of the achievements of Polish literature. The second and third cantos of Dmochowski’s poem present a survey of genre conventions. Particular attention is given to the song, the ode, the epigram, the satire, and the heroic epic poem. The article shows the modern nature of Dmochowski’s reflections, whose approach to and views on literature took into account its newest tendencies.

Źródło:

Forum Poetyki; 2015, 1; 120-127
2451-1404

Pojawia się w:

Forum Poetyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 95.

Tytuł:

Alegoria, realizm, historyzm – dylematy krytyków drugiej połowy XIX wieku. Wstępne rozpoznanie
Allegory, realism, historicism – dilemmas faced by critics in the second half of the 19th century. Preliminary exploration

Autorzy:

Stachura-Lupa, Renata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2012720.pdf

Data publikacji:

2017-06-01

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

alegoria
realizm
historyzm
wiek XIX
literatura i sztuka
krytyka literacka
allegory
realism
historicism
19th century
literature and art
literary criticism

Opis:

The paper shows the position of allegory in the second half of the 19th century. The author analyses chosen examples of allegorical presentations found in art (e.g. Jan Matejko’s paintings, designs of Adam Mickiewicz monument in Cracow) and positivist literature, as well as critical opinions referring to this phenomenon. The sense of crisis, depletion and inadequacy of allegorical language towards the reality of the epoch, mainly expressed by critics, was attributed to the tendencies which shaped the cultural awareness of the 19th century, namely realism and historicism. 

Źródło:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 307-319
2084-6045
2658-2503

Pojawia się w:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 96.

Tytuł:

Dlaczego inteligent nie chce być homo politicus? Melancholia jako kategoria interpretująca prozę rozrachunków inteligenckich (1946-1948)
Why the intellectual doesn’t want to be homo politicus? Melancholy as the interpretative key used to analyse literature of retribution (1946-1948)

Autorzy:

Kozłowska, Izabela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1077269.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

literature of retribution
the intellectual
melancholy
the post-war literary criticism
history
literatura rozrachunkowa
inteligent
melancholia
powojenna krytyka literacka
historia

Opis:

Tematem artykułu jest proza rozrachunków inteligenckich, powstająca w latach 1946-1948. Powojenna krytyka literacka zarzucała bohaterom – inteligentom bierność, egocentryzm i rezerwę wobec współczesnych przemian społeczno-politycznych. Dostrzegała w powieściach jedynie próbę określenia roli inteligencji w warunkach historycznego przełomu. Za pomocą melancholijnej perspektywy pokazałam nowy wymiar bierności omawianych inteligentów – udowodniłam, że zewnętrzna nieruchomość nie musi być tożsama z wewnętrzną stagnacją. Marazm bohaterów stał się koniecznym warunkiem ich intelektualnej i emocjonalnej aktywności, przejawiającej się w świadomym geście oporu przeciw zagrażającej jednostce, bezdusznej machinie Historii.
The subject of the article is literature of retribution written between the years 1946-1948. The post-war literary criticism accused the characters – the intellectuals of passivity, self-centeredness and reserve towards contemporary socio-political transformations. The only issue seen by the critics was the attempt to establish the role of the Intelligentsia in the time of a historic breakthrough. With the use of the melancholic perspective I showed a new dimension of the intellectuals’ passivity and I have proven that the outer immobility does not have to go with the inner stagnation. The characters’ torpor became a condition necessary for their intellectual and emotional activity, which manifested itself through a conscious gesture of resistance against the soulless machinery of History, which threatened an individual.

Źródło:

Polonistyka. Innowacje; 2017, 6; 159-176
2450-6435

Pojawia się w:

Polonistyka. Innowacje

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 97.

Tytuł:

Sztuka Tajemnicy. „Metafantastyka” albo teoria literatury fantastycznej Stefana Grabińskiego
The Art of Mystery. “Metafantastic” on Stefan Grabiński’s theory of fantastic literature

Autorzy:

Knap, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/32054202.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Stefan Grabiński
Polish theory of fantastic literature
literary criticism
aesthetics
interwar period
polska teoria literatury fantastycznej
krytyka literacka
estetyka
okres międzywojenny

Opis:

The subject of the article is a pioneering in Poland critical conception of the fantastic developed by highly esteemed prewar author of the fantastic literature, Stefan Grabiński. The crucial, remarkable comments referring to fantastic literature were comprised by Grabiński in his extensive essay entitled On fantastic literature. The dissertation in question was never published in whole, however, to find its issue while his life in merely two short parts of it in press edition. In the first part of the article the archival documents were used (mainly the letters) which enabled the reconstruction of puzzling history of the manuscript of said essay now probably lost forever. In the second part, basing on the published parts of the essay, as well as other critical statements of the Polish writer, the main aspects of Grabiński’s theory were discussed. Upon the profound analyses made therefrom it appeares that Grabiński perceived and gave the fantastic genre a unique meaning and value, notably owing to its specific privileged language exposing metaphysical expression of the Mystery. The writer managed to depict in accurate, innovative and convincing way the character of fantastic literature, both in terms of historical and anthropological origin of this kind of literary creativity, and its aesthetics, social and philosophical attributes what makes these researchers innovative and even anticipativewith reference to the corresponding studies of postwar literature theoreticians of fantastic genre (e.g. L. Vax, R. Caillois, T. Todorov). Discursive statements on the issue of fantastic literature of Grabiński are further related to much wider phenomenon which was focused on developing critical analysis of fantastic literature in Poland in the first decades of the twentieth century.

Źródło:

Przestrzenie Teorii; 2022, 38; 233-252
2450-5765

Pojawia się w:

Przestrzenie Teorii

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 98.

Tytuł:

Dedziennikarstwo i jego wpływ na język mediów

Autorzy:

Sámelová, Anna
Stanková, Mária

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1022795.pdf

Data publikacji:

2019-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

język mediów
media internetowe
dziennikarstwo
dedziennikarstwo
zawartość mediów
krytyka literacka
media language
online media
journalism
de-journalism
media content
literary criticism

Opis:

Dedziennikarstwo (słow. dežurnalistika) jako wyjątkowe zjawisko XXI wieku, które pozwala każdej piśmiennej osobie tworzyć i publikować wiadomości podobne do tych tworzonych i publikowanych przez profesjonalnych dziennikarzy, wpływa nie tylko na treść, lecz także na formę komunikatów medialnych, a więc również na ich język. Wpływ ten uznajemy za kluczowy, poprzez język bowiem najsilniej kształtuje się nawyki poznawcze i umiejętności odbiorców mediów. Z jednej strony prosty język przyczynia się do powierzchownego myślenia, natomiast język wyszukany lub abstrakcyjny — do myślenia abstrakcyjnego, z drugiej jednak strony językowy kształt komunikatów jest zależny do typu działalności internetowej (blogi, vlogi, strony internetowe, sieci społecznościowe) oraz technologicznych możliwości i ograniczeń współczesnych urządzeń służących do komunikacji. W artykule opisano językowe aspekty dedziennikarstwa na przykładzie krytyki literackiej.
De-journalism as a unique 21st century phenomenon allows every literate person to create and publish messages similar to those created and published by journalistic professionals. It affects not only media content but also form of the media messages. Thus, media language has been changed as a whole. The very language plays a key role here, as language influences cognitive habits and skills of the media audience. A simple superficial language leads to simple superficial thinking, a sophisticated or abstract language leads to sophisticated or abstract thinking. On the other side, the media language itself is influenced by publishing platform (blogs, vlogs, web pages, social networks) as well as technological nature of contemporary semantic devices. Therefore, it is necessary to pay attention to the media language. This study introduces the phenomenon of de-journalism and its linguistic aspect within the case study of literary criticism.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2019, 53; 113-122
0208-6077
2450-0119

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 99.

Tytuł:

A Lesson Learned? The Image of Poland during World War II Presented by Recent German Literature and Its Perception in Public Discourses
Odrobiona lekcja? Obraz Polski podczas drugiej wojny światowej na przykładzie najnowszej literatury niemieckiej i jej odbioru w dyskursie publicznym

Autorzy:

Hiemer, Elisa-Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1367455.pdf

Data publikacji:

2021-05-18

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

Kevin Vennemann
Matthias Nawrat
procesy odbioru
krytyka literacka
dyskurs medialny i naukowy
reception processes
literary criticism
media and scientific discourse

Opis:

Based on Wolf Schmid’s Narratology, this article depicts the influence of the so-called abstract dimension on the reception of Kevin Vennemann’s Nahe Jedenew (Close to Jedenew, 2005) and Matthias Nawrat’s Die vielen Tode unseres Opas Jurek (Numerous Deaths of Grandpa Jurek, 2015). The abstract dimension – being, among others, the result of personal beliefs and individual “literary experiences” – helps to understand contradictory opinions about the same work and depends often (but not exclusively) on different historical knowledge and awareness. The reception in the media and academic discourse reveals schemata that cannot be explained by the text alone. I argue that the recipient is highly influenced by the author’s personal background, although it is not about autobiographies – which clearly reduces options for interpretation.
Autorka artykułu, opierając się na teorii narratologa Wolfa Schmida, pokazuje wpływ elementów tzw. abstrakcyjnego wymiaru na recepcję dzieł Kevina Vennemanna Blisko Jedenew (2005, pol. 2007) i Matthiasa Nawrata Wszystkie śmierci dziadka Jurka (2015, pol. 2016). Ten abstrakcyjny wymiar – będący wytworem osobistych przekonań i indywidualnych „doświadczeń literackich” – pomaga wyjaśnić sprzeczne opinie na temat tego samego dzieła literackiego, zależące często (ale nie wyłącznie) od różnej wiedzy i świadomości historycznej. Odbiór w mediach i w dyskursie naukowym odzwierciedla również schematy i dyskursy, które nie dają się wyjaśnić samym tekstem. Autorka twierdzi, że odbiorca jest pod silnym wpływem osobistej historii autora, mimo że obie książki nie są autobiografiami, co znacznie ogranicza możliwości interpretacji.

Źródło:

Narracje o Zagładzie; 2021, 1(7); 174-193
2450-4424

Pojawia się w:

Narracje o Zagładzie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 100.

Tytuł:

The reception of The Zone of Interest by Martin Amis in the English, American, German and Polish literary and critical circulation
Die Aufnahme des Romans Interessengebiet von Martin Amis durch die englische, amerikanische, deutsche und polnische Literaturkritik
Odbiór Strefy interesów Martina Amisa w angielskim, amerykańskim, niemieckim oraz polskim obiegu krytycznoliterackim

Autorzy:

KASIŃSKA, Paulina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/784331.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane

Tematy:

Martin Amis
Interessengebiet
Literaturkritik
Holocaust
Roman
Trauma
Strefa interesów
krytyka literacka
powieść
tabu
The Zone of Interest
literary criticism
novel
trauma

Opis:

Autorka, analizując omówienia krytycznoliterackie w codziennej prasie online, pokazuje skrajne różnice w odbiorze powieści Strefa interesów angielskiego pisarza Martina Amisa. Powieść ta zyskała uznanie krytyków w Anglii oraz Stanach Zjednoczonych, uzyskała nato-miast mało pochlebne recenzje w Niemczech. W Polsce Strefa interesów uzyskała mieszane recenzje i była słabo obecna w odbiorze czytelniczym. Według autorki spolaryzowane oceny krytyków mają związek ze zwiększoną wrażliwością narodów bezpośrednio dotkniętych polityką Trzeciej Rzeszy na nieszablonowe podejście do literatury holocaustowej, która przepracowuje traumę poprzez łamanie tabu dotyczącego Zagłady.
Die Autorin analysiert die literaturkritischen Diskussionen über Martin Amis’ Roman Interessengebiet in der amerikanischen, englischen, deutschen und polnischen Tagespresse und kommt zur Schlussfolgerung, dass der Roman äußerst gemischte Rezensionen erhielt. Von den englischen und amerikanischen Literaturkritikern wurde er gut aufgenommen, von den deutschen hingegen eher negativ. In Polen wurde Interessengebiet unterschiedlich beurteilt, von den Lesern aber kaum wahrgenommen. Der Grund für die polarisierten Meinungen ist der Autorin zufolge die erhöhte Sensibilität seitens jener Nationen, die direkt von der Politik des Dritten Reiches betroffen waren, für eine unkonventionelle Herangehensweise an die Holocaust-literatur, die sich durch einen Tabubruch mit dem Holocausttrauma auseinandersetzt.
The author, analysing the critical-literary discussions in online daily press, shows that Martin Amis’s The Zone of Interest received extremely mixed reviews. The novel was well received by English and American critics, but the reviews in Germany were rather negative. In Poland, The Zone of Interest received mixed reviews and the novel was hardly noticeable in the reading reception. According to the author, the reason for the polarized opinions of critics is the increased sensitivity of nations directly affected by the policy of the Third Reich to an unconventional approach to Holocaust literature, which aims to rework the trauma through breaking the Holocaust taboo.

Źródło:

Transfer. Reception studies; 2018, 3
2451-3334

Pojawia się w:

Transfer. Reception studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce