Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Zmiana konstytucji"" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-49 z 49
Tytuł:
Zmiana konstytucji w Polsce: od dogmatyzmu do empirii
Autorzy:
Jarentowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624532.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
constitution, change of constitution, Poland, political science, science
konstytucja, zmiana konstytucji, Polska, politologia, nauka
Opis:
Based on the initiatives to amend the Constitution of Poland of 1997, submitted to the parliament by 2017, the author answers the question of why sometimes the Constitution is amended and sometimes not. The results of the study moderately confirm the hypothesis stating that if the project has more than four characteristics – it does not concern regulations defining the rules of the game between political actors co-deciding on changing the constitution, satisfies the social sense of justice, does not cause a significant financial and material shift in the short term, is initiated or supported by an influential interest group – it is more likely to be adopted (measured by the stage reached in the legislative proceedings in the Sejm and the percentage of votes).
W niniejszym artykule na podstawie inicjatyw o zmianie Konstytucji RP z 1997 r. zgłoszonych do Sejmu do 2017 r. autor odpowiada na pytanie, dlaczego czasem dochodzi do zmiany jej zapisów, a czasem nie. Wyniki w umiarkowanym stopniu potwierdzają hipotezę stwierdzającą, że im projekt posiada więcej z czterech cech: 1) nie dotyczy przepisów określających reguły gry między aktorami politycznymi współdecydującymi o zmianie konstytucji, 2) zaspokaja społeczne poczucie sprawiedliwości, 3) nie powoduje istotnego przesunięcia finansowo-majątkowego w krótkiej perspektywie czasowej, 4) jest inicjowany lub wspierany przez wpływową grupę interesów – tym ma większe szanse na uchwalenie (mierzone etapem, do którego doszedł w postępowaniu ustawodawczym w Sejmie i odsetkiem głosów).
Źródło:
Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych; 2018, 13, 1
1896-8279
Pojawia się w:
Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Verfassungsdurchbrechung or Informal Constitutional Change. The Polish Experience
Przełamanie czy nieformalna zmiana konstytucji. Polskie doświadczenia
Autorzy:
Bień-Kacała, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918777.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Verfassungsdurchbrechung
informal constitutional change
Polska
nieformalna zmiana konstytucji
Polska
Opis:
The author assesses constitutional practice after 2015 in Poland in the context of constitutional changes, and indicates that no formal change has occurred. Instead, she is considering qualifying the actions of the ruling majority as Verfassungsdurchbrechung, an institution known from the political practice of the Weimar Republic. However, she concludes that an informal constitutional change is a more appropriate institution to describe the political reality in Poland. The author shows practices that can be qualified in this way (reinterpretation and interpretation of the text of the constitution by the CT, creation of competences unknown to the constitution by the legislature and the executive power, emptying of the text of the constitution). Furthermore, these practices also step beyond a simple violation of the constitution, as they aim to build a new system (illiberal constitutionalism).
Autorka dokonuje oceny praktyki konstytucyjnej po 2015 roku w Polsce w kontekście zmian konstytucji. Wskazuje, że zmiana formalna nie nastąpiła. Rozważa natomiast kwalifikację działań większości rządzącej jako Verfassungsdurchbrechung (przełamania konstytucji), instytucji znanej z praktyki ustrojowej Republiki Weimarskiej. Dochodzi jednak do wniosku, że bardziej odpowiednią instytucją do opisu rzeczywistości ustrojowej w Polsce jest nieformalna zmiana konstytucji. Autorka podaje przy tym praktyki, które mogą być w taki sposób zakwalifikowane (reinterpretacja i wykładnia tekstu konstytucji przez TK, tworzenie kompetencji nieznanych konstytucji przez legislatywę i egzekutywę, wydrążanie tekstu konstytucji). Praktyki te wyrastają także poza proste naruszenie konstytucji, gdyż zmierzają do budowy nowego ustroju (konstytucjonalizmu nieliberalnego).
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 29-47
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabezpieczenia konstytucji przed zmianą konstytucji
Procedural means of protecting the constitution against changes
Autorzy:
Szymanek, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/520280.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Fundacja Niepodległości
Tematy:
konstytucja
zmiana konstytucji
poprawka do konstytucji
proces ustawodawczy
stabilność konstytucji
constitution
constitutional change
the legislative process
stability of the constitution
Opis:
This article discusses procedural means of protecting the constitution against changes. The starting point is the general remark that the constitution should be a durable and stable act, as it is the permanency of any constitution that is its inherent feature. Nevertheless, any rational legislator of the constitutional system must allow for the possibility of changing the constitution. However, any implementation of changes ought to be carried out with caution and only if absolutely necessary. Therefore, the mode of changing the constitution must be difficult enough (in comparison to passing ordinary laws) but also accomplishable. Consequently, the procedural side of any change of the constitution must be designed so as to, on the one hand, make the procedures of amending the constitution possibly complicated, but on the other hand those procedures must be realistic and implementable. That is why nowadays we can observe a whole range of procedural solutions concerning the process of changing the constitution, e.g. provisions relatively unchanged. The prerequisite of obtaining a qualified majority in the parliament is also a common mechanism in the process of changing the constitution. Sometimes changing the constitution must be approved by two consecutive parliaments, but a more frequent solution is a referendum-based procedure.
Źródło:
Prawo i Polityka; 2015, 6; 7-24
2080-5799
Pojawia się w:
Prawo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasady zmiany Konstytucji V Republiki Francuskiej
Autorzy:
Grabowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524900.pdf
Data publikacji:
2014-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zmiana konstytucji
Francja
amendment constitution
France
Opis:
Konstytucja Republiki Francuskiej jest aktem obowiązującym dłużej niż inne francuskie konstytucje. Od 1958 r. została poddana 24 nowelizacjom, co pozwala uznać, że procedura jej zmiany nie należy do nadmiernie rygorystycznych. Jednak nowelizacja francuskiej ustawy zasadniczej jest realizowana w trybie wyraźnie różniącym się od procedury ustawodawczej, co każe traktować ją jako sztywną. Pozwala to zakładać, że twórcom Konstytucji V Republiki udało się stworzyć ustawę zasadniczą stabilizującą ustrój państwa, ale pozwalającą na jego ewolucję pod wpływem zmieniających się realiów. Niniejsze opracowanie stanowi analizę procedury zmiany Konstytucji Republiki Francuskiej w celu stwierdzenia, jakie konstrukcje prawne zastosowano w celu uzyskania tego efektu.
The Constitution of the Republic of France is an act of force longer than other French constitutions. Since 1958, 24 amendments were carried out, which leads to the conclusion that the procedure should not change it to overly stringent. However, the French amendment of the constitution is implemented under clearly different from the legislative process, which makes treated as rigid. This allows to assume that the authors of the Constitution of the Fifth Republic has managed to create a fundamental law stabilizing the state system, but allowing its evolution under the influence of changing realities.This study is an analysis of the procedure for amending the Constitution of the French Republic in order to determine what legal structures used to achieve this effect.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 2 (18); 131-142
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na przedprożu państwa polskiego
Autorzy:
Zakrzewski, Kazimierz (1900-1941).
Powiązania:
Droga 1931, nr 1, s. 1-23
Data publikacji:
1931
Tematy:
Piłsudski, Józef (1867-1935)
Projekty
Ustrój polityczny
Konstytucja
Projekty aktów prawnych
Zmiana konstytucji
Opis:
Na marginesie art.: "Przyszłość państwa" zamieszcz. w "Droga". - 1930, nr 9 i "Państwo gospodarcze" zamieszcz. w "Droga". - 1930, nr 1.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze raz o referendum przedkonstytucyjnym
Once again on the Pre-Constitutional Referendum
Autorzy:
Grajewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524351.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
referendum, referendum przedkonstytucyjne, zmiana konstytucji, Prezydent RP
Opis:
Opracowanie jest poświęcone problematyce referendum przedkonstytucyjnego. W 1992 r. do przepisów konstytucyjnych wprowadzono m.in. instytucję referendum zatwierdza-jącego nową konstytucję. W aktualnych przepisach na szczeblu konstytucyjnym wyraź-nie przewidziano tylko możliwość przeprowadzenia referendum konstytucyjnego za-twierdzającego zmiany konstytucji. Analiza obowiązujących przepisów prowadzi jednak do wniosku o dopuszczalności przeprowadzenia referendum dotyczącego materii kon-stytucyjnych także w trybie art. 125 konstytucji, a więc przepisu regulującego tzw. refe-rendum ogólnokrajowe.
The article discusses the issue of the pre-constitutional referendum in Polish law. In 1992 a referendum approving the new constitution was introduced to the constitutional pro-visions. The current constitutional regulations expressly allow only the possibility of holding a constitutional referendum approving constitutional amendments. However, the analysis of current regulations leads to the conclusion that it is possible to announce a referendum on constitutional matters in accordance with Article 125 of the Constitu-tion, regulating the so-called nationwide referendum.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 2 (54); 47-66
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w konstytucji PRL
Autorzy:
Boboli, Andrzej (historia).
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 1/2, s. 123-129
Data publikacji:
2021
Tematy:
PZPR
Konstytucja Polski (1952)
Konstytucja
Zmiana konstytucji
Polityka
Krytyka społeczna
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Tematem artykułu są prace nad nowym tekstem ustawy zasadniczej, uwzględniającym przynależność do światowego systemu socjalistycznego. W grudniu 1975 poseł Edward Babiuch w imieniu klubu poselskiego PZPR poinformował o pracach nad nowymi zapisami w konstytucji i powołaniu Komisji Nadzwyczajnej do prac nad nowym kształtem tego dokumentu. W kraju systematycznie spadała stopa życiowa, rosło zadłużenie gospodarki w bankach zachodnich. Po wprowadzonej w 1975 roku reformie administracyjnej, planowano następną pozwalającą wprowadzić ustrój prezydencki w Polsce, co spotkało się z krytyką. Propozycja zmian w konstytucji PRL wywołała protesty wśród inteligencji i strony kościelnej. Negatywnie do tego projektu odniosły się polskojęzyczne media zachodnie: Wolna Europa, Deutsche Welle i BBC . W wystąpieniu „list 59” polscy intelektualiści skrytykowali i zaprotestowali przeciw zmianom ustawy zasadniczej. Niemniej sejm 10 lutego 1976 roku nowelizację konstytucji PRL uchwalił.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
TRYB I GRANICE ZMIANY KONSTYTUCJI GHANY Z 1992 R.
Procedures and Limits to the Amendment of the 1992 Constitution of Ghana
Autorzy:
Smoleń, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096718.pdf
Data publikacji:
2021-12-26
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
zmiana konstytucji; sztywność konstytucji; aksjologia demokracji; konstytucyjne postanowienia niezmienialne; sprawiedliwość tranzytywna; debata nad zmianą konstytucji.
constitutional amendment; constitutional rigidity; the axiology of democracy; unamendable constitutional provisions; transitional justice; debate on constitutional amendment.
Opis:
Celem opracowania jest przybliżenie problematyki formalnych i materialnych ograniczeń zmiany obecnie obowiązującej, uchwalonej prawie 30 lat temu, Konstytucji Ghany, będących interesującym wyrazem transformacji z autorytaryzmu do demokracji. Ponieważ Ghana to państwo, które w zachodnich rankingach stanu demokracji, praworządności i przestrzegania praw człowieka od lat sytuuje się w ścisłej czołówce afrykańskiej – a w najnowszych osiąga wyniki bardzo podobne do Polski – warto tym bardziej przyjrzeć się jej bliżej. Na artykuł składają się: krótka charakterystyka historii ustroju Ghany, jej Konstytucji i systemu politycznego; szczegółowe omówienie zagadnienia wewnętrznej hierarchii postanowień konstytucyjnych oraz kolejnych etapów – w znacznej mierze oryginalnej – procedury ich zmiany; próba identyfikacji granic zmiany Konstytucji, w tym analiza będących wyrazem sprawiedliwości tranzytywnej niezmienialnych postanowień amnestyjno-indemnizacyjnych; przedstawienie i ocena toczącej się w ubiegłej dekadzie debaty nad zmianą Konstytucji, obejmującej również problematykę zasad i granic jej zmiany. Tekst kończą wnioski dotyczące sztywności tej Konstytucji, wynikającej z czynników zarówno prawnych, jak i pozaprawnych.
The aim of this article is to outline the formal and material limitations to the amendment of the currently binding Constitution of Ghana, which was enacted almost 30 years ago. Ghana is an interesting example of transformation from authoritarianism to democracy. This article takes a closer look at Ghana, a country that Western rankings have for many years acknowledged as one of the African leaders for democracy, rule of law and protection of human rights. In the latest data Ghana is ranked with almost the same results as Poland. The article comprises a brief characteristic of Ghana’s constitutional history and its constitutional and political system; a detailed analysis of its domestic hierarchy of constitutional provisions and the subsequent procedural stages of their amendment, many of them original; an attempt to identify the limits to Ghana’s constitutional amendments, including an examination of the unamendable constitutional provisions on indemnity, which are an expression of transitional justice; and an outline and assessment of the debate on changing the Constitution conducted in the last decade including procedures and limits of constitutional amendment. The conclusions address the question of the rigidity of the Constitution of Ghana due both to legal and non-legal factors.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2021, 21, 4; 23-62
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O potrzebie zmiany polskiej konstytucji
About the Need to Amend the Polish Constitution
Autorzy:
Bałaban, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104838.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
zmiana konstytucji
traktat konstytucyjny
constitution
amendment of the constitution
constitutional treaty
Opis:
The Polish Constitution after 25 years does not need to be changed as a very modern and proven act of state practice. Urgent and thorough change is required by the political team that has led to the crisis of the system of law and the state. It is impossible to discuss the Constitution with people who do not know what it is and are only engaged in violating it. Today only inter-party brawling on substitute topics is possible. The article is a presentation of the author’s analyzes conducted in the context of changes in the understanding of constitutional law and concepts in its scope, with particular emphasis on those related to the amendment of the constitution. The author wonders who and in what situation should take up the task of preparing and presenting a draft amendment to the constitution and whether we are dealing with a “constitutional moment” now.
Polska Konstytucja po 25 latach nie wymaga zmiany jako akt bardzo nowoczesny i sprawdzony w praktyce państwowej. Pilnej i gruntownej zmiany wymaga ekipa polityczna, która doprowadziła do kryzysu systemu prawa i państwa. Nie można dyskutować o Konstytucji z ludźmi, którzy nie wiedzą czym jest i zajmują się jedynie jej łamaniem. Dziś możliwa jest jedynie awantura międzypartyjna na tematy zastępcze. Artykuł jest przedstawieniem analiz Autora prowadzonych w kontekście zachodzących zmian w rozumieniu prawa konstytucyjnego i pojęć z jego zakresu, ze szczególnym uwzględnieniem tych dotyczących zmiany konstytucji. Autor zastanawia się nad tym kto i w jakiej sytuacji powinien podjąć się zadania przygotowania i przedstawienie projektu zmiany konstytucji oraz czy mamy do czynienia teraz z „momentem konstytucyjnym”.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 53-65
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inicjatywa Prezydenta Andrzeja Dudy w przedmiocie zmiany Konstytucji
Autorzy:
Dziemidok-Olszewska, Bożena
Michalczuk-Wlizło, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624504.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
change of constitution, president, referendum, political science
zmiana konstytucji, prezydent, referendum, nauki polityczne
Opis:
The objective of the article is to present and evaluate the initiative of President Andrzej Duda regarding the amendment of the Constitution, with which he appeared on 3 May 2017. The activities and presentations of the President in this regard during the previous year and related problems were all demonstrated. The controversies regarding the presidential initiative were divided into legal and political. Legal one is the regulation of the institution of referendum in the Constitution of 1997, the political ones result from the opinion and concepts of parties and citizens about the constitution and referendum in its case.
Celem artykułu jest prezentacja i ocena inicjatywy Prezydenta Andrzeja Dudy w temacie zmiany Konstytucji, z którą wystąpił 3 maja 2017 r. Ukazano działania i wystąpienia prezydenta w tym zakresie w ubiegłym roku oraz problemy z tym związane. Kontrowersje dotyczące prezydenckiej inicjatywy podzielono na prawne i polityczne. Prawne to regulacja instytucji referendum w Konstytucji z 1997 r., polityczne wynikają z opinii i koncepcji partii i obywateli na temat konstytucji i referendum w jej sprawie.
Źródło:
Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych; 2018, 13, 1
1896-8279
Pojawia się w:
Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Informal Constitutional Change. The Case of Poland
Nieformalna zmiana konstytucji. Polski przypadek
Autorzy:
Bień-Kacała, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941125.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
system
informal
change
transformation
amendment
constitution
ustrój
nieformalna
zmiana
transformacja
nowelizacja
konstytucja
Opis:
This article describes the theoretical concept of constitutional change. The cases of constitutional changes and amendments since 1989 have been analyzed in the text. The historical approach is used as a background for the current Polish events conceptualization. The theories formulated by Y. Raznai, R. Albert, B. Ackermann, S. Griffin, D. Landau are applied for purpose of the analysis. The authors consider the problems of: constitutional change, constitutional amendment and dismemberment, constitutional moment, as well as a kind of constitutionalism, which is connected to an abuse of power by the parliamentary majority (illiberal constitutionalism). This paper analyses following issues: the conceptualization of constitutional amendment procedure and constitutional change in formal and informal ways as well as the constitutional moment. Moreover, the Polish academia opinions on the amendment and change are presented. Eventually, the identification of the recent Polish systemic events from a theoretical perspective and the summary of the research are provided. The assessment of current events takes into account the historical background – the transformation started in 1989 and ended with the adoption of the 1997 Constitution. The conclusion is connected to identification of the constitutional moments which legitimize or not the transformation of the system.
Artykuł dotyczy teoretycznej kwestii zmiany konstytucji. Analizie poddane zostały przypadki zmian i nowelizacji ustawy zasadniczej od roku 1989. Rozważania historyczne stanowią tło dla konceptualizacji obecnie dokonywanych modyfikacji ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. W analizie wykorzystane zostały teorie sformułowane przez Y. Raznai, R. Alberta, B. Ackermanna, S. Griffina, D. Landau. Pozwoliło to na przedstawienie problemów zmiany konstytucji oraz jej nowelizacji, budowy konstytucjonalizmu oraz jego psucia, momentu konstytucyjnego, a także konstytucjonalizmu, który związany jest z nadużyciami demokratycznie uzyskanej władzy przez większość parlamentarną (illiberal constitutionalism). W kolejnych częściach artykułu omówiono problem nowelizacji konstytucji i działania władzy ustrojodawczej oraz władzy dokonującej jedynie korekt istniejącego systemu. Przy czym czynnikiem legitymizującym podejmowane rozstrzygnięcia ustrojodawcze uczyniono tzw. moment konstytucyjny. Następnie przedstawiono kwestie zmiany formalnej i nieformalnej konstytucji. Po czym przybliżono zdanie doktryny polskiej dotyczące teorii wskazanych w pierwszej części rozważań. Jako tło historyczne oraz materiał porównawczy dla oceny obecnych wydarzeń ustrojowych przyjęto transformację ustrojową rozpoczętą w 1989 r. i zakończoną uchwaleniem konstytucji w 1997 r. Ocena tych wydarzeń związana jest z zaistnieniem momentu konstytucyjnego, który pozwala legitymizować transformację ustroju państwa. Taki też wniosek pojawił się w krótkim podsumowaniu artykułu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 6 (40); 199-218
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prezydent a ustawodawstwo konstytucyjne w polskiej tradycji ustrojowej
President and constitutional legislation in the Polish political tradition
Autorzy:
Tokarski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524935.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Prezydent, ustawodawstwo konstytucyjne, zmiana konstytucji, gło-wa państwa
Opis:
Artykuł dotyczy uprawnień i działalności Prezydenta Rzeczypospolitej w zakresie usta-wodawstwa konstytucyjnego. Pierwsza część niniejszej pracy poświęcona została uregu-lowaniom odnoszącym się do udziału głowy państwa w ustawodawstwie konstytucyjnym okresu międzywojennego. Drugą część artykułu stanowi analiza przepisów dotyczących tej kwestii, które obowiązywały w latach 1947–1952 oraz 1989–1997. W trzeciej części za-warty został opis roli Prezydenta w procedurze zmiany Konstytucji określonej w art. 235 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej z 1997 r. oraz dotychczasowej praktyki stosowania tej regulacji. Część czwartą stanowi podsumowanie niniejszego opracowania.
The article discusses prerogatives and activity of the President of the Republic of Poland with respect to constitutional legislation. The first part of the paper deals with regulations which refer to the head of state’s participation in the constitutional legislation during the inter-war period. The second part of the article analyses legal provisions concerning that issue, which were enforced in 1947–1952 and 1989–1997. The third part contains a de-scription of the President’s role in the procedure of amending the Constitution stipulated in art. 235, para. 1 of the Constitution of the Republic of Poland of 1997 and the application of that procedure in practice so far. The fourth part is the summary of this paper.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 3(49); 143-161
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Durability of Constitutional Change. Functional Perspective
Trwałość zmiany konstytucji. Perspektywa funkcjonalna
Autorzy:
Mojski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047297.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional change
durability
constitutional functions
functions of constitutional change
zmiana konstytucji
trwałość
funkcje konstytucji
funkcje zmiany konstytucji
Opis:
Constitutional change is inherently a significant social and political event which, given the assumed stability of the constitutional order in the state, should not happen too often. A significant effect of any change to the constitution should therefore be its systemic usefulness in the longer term - corresponding to the concept of the durability of constitutional change. The aim of this article is to present the theoretical determinants of this change from the perspective of its assumed durability, taking into account the circumstances related not only to the constitutionally formalized mode of amending the constitution, but also taking into account other systemic factors, i.e. mainly social, political and legal conditions of the functioning of a given constitution. As a result of the adopted research assumptions, the analysis carried out here is characterized by a functional approach and concerns the following detailed issues: the theoretical characteristics of constitutional change and the theoretical determinants of this change in the context of its assumed durability.
Zmiana konstytucji jest z natury rzeczy doniosłym wydarzeniem ustrojowym, które ze względu na zakładaną stabilność porządku konstytucyjnego w państwie nie powinno zdarzać się zbyt często. Istotnym skutkiem każdej zmiany konstytucji powinna być tym samym jej przydatność ustrojowa w dłuższej perspektywie czasowej - odpowiadająca pojęciu trwałości zmiany konstytucji. Celem tego artykułu jest przedstawienie teoretycznych uwarunkowań tej zmiany z perspektywy jej zakładanej trwałości, z uwzględnieniem okoliczności związanych nie tylko z konstytucyjnie sformalizowanym trybem nowelizacji konstytucji, ale z uwzględnieniem również innych czynników ogólnoustrojowych, tj. głównie społecznych, politycznych i prawnych uwarunkowań funkcjonowania danej konstytucji. W rezultacie przyjętych założeń badawczych przeprowadzona tutaj analiza charakteryzuje się podejściem funkcjonalnym i dotyczy następujących zagadnień szczegółowych: teoretycznej charakterystyki zmiany konstytucji oraz teoretycznych uwarunkowań tej zmiany w kontekście jej zakładanej trwałości.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 85-93
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiana Konstytucji marcowej z 1926 r. jako przykład rywalizacji Sejmu i Senatu
Autorzy:
Litwin, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624710.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Sejm, Senate, amendment, March Constitution, August Amendment, voting
Sejm, Senat, poprawka, Konstytucja marcowa, nowela sierpniowa, głosowanie
Opis:
In 1926, the March Constitution from 1921 was amended, one of the elements of this process was rivalry between the Sejm and Senate. It was caused by the attempts of Senate to equalize its position with the Sejm, personal rivalry between the marshals of both chambers and imprecise rules of the Constitution concerning its amendment. The rivalry between both chambers resulted in their weakening and strengthening of the executive power controlled by “Sanacja”.
W roku 1926 doszło do zmiany Konstytucji z 1921 r., jednym z elementów tego procesu była rywalizacja pomiędzy Sejmem a Senatem. Doszło do niej w związku z próbami Senatu zrównoważenia swojej pozycji względem Sejmu, rywalizacją personalną marszałków obu izb oraz nieprecyzyjnymi przepisami Konstytucji z 1921 r. dotyczącymi jej zmiany. Rywalizacja obu izb zakończyła się ich osłabieniem i wzmocnieniem egzekutywy kontrolowanej przez „Sanację”.
Źródło:
Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych; 2018, 13, 1
1896-8279
Pojawia się w:
Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Car prysł?
Autorzy:
Pavlovskij, Gleb Olegovič (1951- ).
Powiązania:
Forum 2020, nr 3, s. 18-19
Współwytwórcy:
Esch, Christian (1969- ). Wywiad
Data publikacji:
2020
Tematy:
Putin, Władimir (1952- )
Polityka wewnętrzna
Prezydenci
Władza państwowa
Zmiana konstytucji
Artykuł z czasopisma społeczno-politycznego
Artykuł z tygodnika opinii
Wywiad dziennikarski
Opis:
Artykuł dotyczy polityki wewnętrznej Władimira Putina. Prezydent Rosji zapowiedział zmiany w konstytucji, zamierzające do przekształcania Rady Państwa z ciała doradczego w organ państwowy i wpisania jej roli do ustawy zasadniczej.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Referendum – instrument czy iluzja władzy polskiego suwerena?
Referendum – an instrument or an illusion of the Polish Nation’s power
Autorzy:
Dudek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693199.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
referendum
power
sovereignty
nation
change of constitution
władza
suweren
naród
zmiana konstytucji
Opis:
The author has analysed the following issues: Polish referenda traditions in the twentieth century, the currently applicable law contained in the Constitution of the Republic of Poland of 1997 and the Act of 2003, the modern referendum practice in Poland (subject and results of the referendum carried out in 1997, 2003 and 2015) and the legal limits of sovereign power (i.e. the subject of the Nation’s admissible decision in a referendum). The paper also points to the prospects for a consultative referendum on the amendment to the Constitution, related to the initiative of the President of the Republic of Poland submitted on 3 May 2017. It concerns the involvement of citizens in the process of drafting the constitution from scratch, before work on its draft in the Parliament commences, a practice that has not had a precedent in our history. The author takes the view that, notwithstanding the flaws or shortcomings of the existing legal regulations and the negative past experience, a referendum may become a joint result of the work of a sovereign nation may strengthen the authority of the new constitution.
Autor analizuje następujące problemy: polskie tradycje referendalne w XX w., obowiązujące uregulowanie referendum zawarte w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. i ustawie z 2003 r., współczesną praktykę referendum w Polsce (przedmiot i wyniki referendum przeprowadzonego w 1997, 2003 oraz 2015) oraz prawne granice władzy suwerena, czyli przedmiot dopuszczalnej decyzji Narodu w referendum. Wskazuje także perspektywy referendum konsultacyjnego w sprawie zmiany Konstytucji, związane z inicjatywą Prezydenta Rzeczypospolitej, zgłoszoną 3 maja 2017 r. Dotyczy ona zaangażowania obywateli w proces tworzenia konstytucji od początku, przed pracami w parlamencie, co nie miało precedensu w naszej historii. Wyraża pogląd, że niezależnie od wad obowiązującej regulacji prawnej i negatywnych doświadczeń wynikających z praktyki, referendum to może być dziełem suwerennego Narodu i wzmocnić autorytet nowej konstytucji.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 169-185
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Europejski nakaz aresztowania jako instytucja prawa wspólnotowego — wybrane problemy implementacji i zastosowania w Niemczech
Autorzy:
Krajewski, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1921515.pdf
Data publikacji:
2019-11-18
Wydawca:
Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
Tematy:
europejski nakaz aresztowania
ekstradycja
niezgodność z konstytucją
zmiana konstytucji
przekazanie polskiego obywatela
procedur wydawania osób między państwami członkowskimi
Opis:
Artykuł przedstawia rzetelną analizę przepisów ustawy o międzynarodowej pomocy prawnej w sprawach karnych, a także przyczyn i skutków jej dwóch nowelizacji dokonanych w wyniku konieczności implementacji decyzji ramowej o ENA. Autor przedstawia również uzasadnienie i konsekwencje wyroku Federalnego Trybunału Konstytucyjnego, dotyczącego wydawania obywateli niemieckich do innych państw członkowskich Unii Europejskiej. Autor spogląda praktycznie na przyczyny odmowy wykonania ENA od strony niemieckich przepisów i ich interpretacji w praktyce, wyjaśniając np., że przyczyną odmowy realizacji zwrotnego warunku przekazania osoby ściganej ENA przez niemieckie organy ścigania był fakt, iż w większości przypadków osoby te posiadały podwójne obywatelstwo.
Źródło:
Przegląd Policyjny; 2016, 4(124); 47-62
0867-5708
Pojawia się w:
Przegląd Policyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu analogii reformy Izb Ustawodawczych 1921-1935, 1997-?
Search for Analogies of the Reform of the Legislative Chambers 1921–1935, 1997–?
Autorzy:
Olechno, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929689.pdf
Data publikacji:
2021-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja marcowa
1997
zmiana konstytucji
parlament
March Constitution
amendment to the Constitution
parliament
Opis:
Artykuł poświęcony parlamentowi w czasie obowiązywania konstytucji marcowej z 1921 r. oraz porównujący jej podobieństwa z konstytucją z 2 kwietnia 1997 r. w zakresie pozycji ustrojowej i funkcjonowania. W oparciu o przepisy obu konstytucji i praktykę autor podjął się wypowiedział się na temat istniejących analogii i ewentualnej potrzeby zmiany obecnie obowiązującej ustawy zasadniczej.
An article devoted to the parliament during the existence of the March Constitution of 1921, and comparing its similarities with the Constitution of 2nd April 1997 in terms of the political system and its functioning. Based on the provisions of both constitutions and the practice, the author has undertaken to comment on the existing analogies and the possible need to amend the currently binding constitution.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 301-312
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Justification of the Bill on the Amendment of the Constitution – Practical Aspects
Autorzy:
Tkaczyk, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618805.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
justification of the bill
amendment of the constitution
regulations of the Sejm legislative process
uzasadnienie projektu ustawy
zmiana Konstytucji
regulamin Sejmu
proces legislacyjny
Opis:
The justification of the bill on the amendment of the Constitution must be attached every time the petitioner files a bill on the amendment of the Constitution to the Sejm. The regulations of the Sejm in the art. 34 § 2 stipulate the required provisions of the justification. Lack of justification with regard to the bill on the amendment of the Constitution will cause the Speaker of the Sejm to return the petition and require the petitioner to complete it. In the event of a failure to complete the justification, the right of legislative initiative on the amendment of the Constitution will not commence the legislative process. Justification to the bill on the amendment of the Constitution is obligatory to initiate the legislative proceedings in the Sejm.
Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie Konstytucji musi być załączone za każdym razem, gdy wnioskodawca składa projekty ustawy o zmianie Konstytucji do Sejmu. Regulamin Sejmu w art. 34 ust. 2 określił, co powinno zawierać uzasadnienie. Brak uzasadnienia do projektu ustawy o zmianie Konstytucji skutkuje tym, że Marszałek Sejmu może zwrócić projekt wnioskodawcy celem uzupełnienia. Nieuzupełnienie braków w uzasadnieniu powoduje, że inicjatywa ustawodawcza o zmianie Konstytucji nie rozpoczyna procesu ustawodawczego. Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie Konstytucji jest koniecznym elementem do wszczęcia procedury ustawodawczej w Sejmie.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 2
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes in the Constitution from the Perspective of the Hierarchy Rivalry Theory
Zmiany konstytucji w perspektywie teorii rywalizacji hierarchii
Autorzy:
Szreniawski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918879.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional change
hierarchy
hierarchy rivalry theory
theory
revolution
invasion
zmiana konstytucji
hierarchia
teoria rywalizacji hierarchii
teoria
rewolucja
inwazja
Opis:
The hierarchy rivalry theory is based on the perception of social reality as a rivalry between associations and rivalry of systems of norms. The state constitution is a collection of tops of hierarchies. A constitution can be changed for various reasons – sometimes the change is an attempt to transform reality, and sometimes it results from the ruling party’s attempt to maintain power. A constitutional change may be a revolution, understood as a process within the hierarchy, or an invasion resulting from external influence. The importance of the influence of ideology, but also of associations, on changes to the constitution should be recognized.
Teoria rywalizacji hierarchii bazuje na postrzeganiu rzeczywistości społecznej jako rywalizacji zrzeszeń oraz rywalizacji systemów norm. Konstytucja państwa to zbiór szczytów hierarchii. Konstytucja może być zmieniana z różnych powodów - niekiedy zmiana jest próbą przekształcenia rzeczywistości, a czasami wynika z dążenia do utrzymania władzy przez rządzącą partię. Zmiany konstytucji mogą przybierać formę rewolucji, rozumianej jako proces wewnątrz hierarchii, albo formę inwazji, wynikającej z zewnętrznego wpływu. Należy dostrzegać znaczenie wpływu ideologii, ale także zrzeszeń, na zmiany konstytucji.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 527-537
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy można zmieniać Konstytucję RP w czasie pandemii - przyczynek do dyskusji
Should the Polish Constitution be Changed During a Pandemic - Contribution to the Discussion
Autorzy:
Stępień-Załucka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047315.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zmiana konstytucji
stabilność prawa
pewność prawa
constitutional amendment
stability of law
legal certainty
Opis:
In this speech I will present the role and importance of the Constitution of the Republic of Poland in maintaining certainty and stability of the law and system. Considerations in this regard will serve to verify the thesis that the duration of a pandemic is not appropriate for making changes. Then, the arguments justifying the thesis will be presented, based, on the one hand, on the history and reality of the extraordinary situation that occurs - the pandemic, and on the other hand, based on the legislative experience from the period of the ongoing pandemic. Their examination will allow to highlight the doubts related to the amendment of the Basic Law in a specific, extraordinary time - the period of the pandemic, and the shortcomings of the legislative mode, which was used by the legislature during the pandemic.
W niniejszej wypowiedzi przybliżona zostanie rola i znaczenie Konstytucji RP w zachowaniu pewności oraz stabilności prawa i ustroju. Poczynione rozważania w tym zakresie posłużą do zweryfikowania tezy mówiącej, iż okres trwania pandemii nie jest właściwy dla dokonywania zmian. Następnie przedstawione zostaną argumenty uzasadniające postawioną tezę, oparte z jednej strony, na historii i realiach nadzwyczajnej sytuacji jaka występuje - pandemii, a z drugiej zaś strony bazujące na doświadczeniach legislacyjnych z okresu trwającej pandemii. Ich badanie pozwoli uwydatnić wątpliwości związane ze zmianą ustawy zasadniczej w specyficznym, nadzwyczajnym czasie - okresie pandemii, a także mankamenty trybu ustawodawczego, którym posługiwał się ustawodawca w czasie pandemii.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 51-63
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Critic of Attendance Threshold in a Nationwide Referendum
Krytyka progu frekwencyjnego w referendum ogólnokrajowym
Autorzy:
Bisztyga, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920542.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
attendance threshold
nationwide referendum
direct democracy
amendment to the Constitution of the Republic of Poland
próg frekwencyjny
referendum ogólnokrajowe
demokracja bezpośrednia
zmiana Konstytucji RP
Opis:
On the basis of the Constitution of the Republic of Poland, the binding effect of the result of the vote in a nationwide referendum depends on attainment the attendance threshold. This threshold was determined as participation in a referendum of more than half of persons entitled to vote. The systemic argumentation in favor of establishing this threshold proves to be weak and unconvincing. The constitutional regulation is characterised in this scope by inconsistency in the form of not covering the constitutional referendum by the requirement of the attendance threshold. Furthermore, the desire to ensure the legal effectiveness of the outcome of the vote in the referendum results in extending time of the vote in the referendum. The conclusion includes the proposal to introduce an amendment to the Constitution consisting in resigning from the threshold in question.
Na gruncie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej moc wiążąca wyniku głosowania w referendum ogólnokrajowym jest uzależniona od osiągnięcia progu frekwencyjnego. Próg ten został określony jako udział w referendum więcej niż połowy uprawnionych do głosowania. Ustrojowa argumentacja na rzecz ustanowienia tego progu przedstawia się jako słaba i nieprzekonująca. Konstytucyjną regulację cechuje w tym zakresie niekonsekwencja w postaci nieobjęcia referendum konstytucyjnego wymogiem progu frekwencyjnego. Ponadto, chęć zapewnienia skuteczności prawnej wyniku głosowania w referendum skutkuje wydłużaniem czasu głosowania w referendum. W konkluzji sformułowany został postulat zmiany Konstytucji polegający na rezygnacji z przedmiotowego progu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 45-53
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proposals for Constitutional Changes in the Presidential Election Campaign in Poland in 2020
Propozycje zmian konstytucyjnych w kampanii prezydenckiej w Polsce w 2020 roku
Autorzy:
Szczepański, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920610.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional change
election campaign
presidential election 2020
Polska
zmiana konstytucji
kampania wyborcza
wybory prezydenckie 2020
Polska
Opis:
The article discusses the proposals for changing the constitution, which were officially presented during the presidential election campaign in Poland in 2020. The article consists of two main parts. The first part focuses on the presented proposals of laws concerning the regulation in question, while the second focuses on the postulates resulting from the activity of candidates running for the office of President in Poland in 2020.
W artykule omówiono propozycje dotyczące zmiany konstytucji, które zostały oficjalnie przedstawione w trakcie prezydenckiej kampanii wyborczej w Polsce w 2020 r. Artykuł składa się z dwóch zasadniczych części. W pierwszej z nich uwagę skoncentrowano na przedstawionych propozycjach ustaw dotyczących omawianej regulacji, natomiast w drugiej skupiono się na postulatach będących wytworem aktywności kandydatów ubiegających się o urząd prezydenta w Polsce w 2020 r.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 191-201
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amendments to the Constitution of the Republic of Poland Concerning Poland’s Membership in the European Union
Zmiany w Konstytucji RP w związku z członkostwem Polski w Unii Europejskiej
Autorzy:
Grądzka, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928967.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Sejm
Senate
European Union
cooperation
constitutional amendment
Senat
Unia Europejska
współpraca
zmiana konstytucji
Opis:
The Treaty of Lisbon strengthened the legal position of national parliaments in their activities at the level of the European Union. It means that the two chambers of the Polish Parliament - Sejm and Senate, each in its own scope, participate in consideration of issues concerning the European Union. They must share the right to participate in legislative processes with the executive authorities at the national level and with the institutions of the Union. The new legal regulation provides national parliaments with new competences, which should have a constitutional basis.
Traktat z Lizbony wzmocnił pozycję prawną parlamentów krajowych w działaniach na poziomie Unii Europejskiej. Oznacza to, iż dwie izby parlamentu polskiego - Sejm i Senat, każda w swoim zakresie, uczestniczą w rozpatrywaniu spraw dotyczących Unii Europejskiej. Prawo do udziału w procesach prawodawczych muszą dzielić z organami władzy wykonawczej na poziomie krajowym i instytucjami Unii. Nowa regulacja prawna wyposaża parlamenty krajowe w nowe kompetencje, które powinny mieć konstytucyjną podstawę regulacji.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 31-38
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constitutional Identity and its Functions
Tożsamość konstytucyjna i jej funkcje
Autorzy:
Granat, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047300.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Konstytucja RP
tożsamość konstytucyjna
zmiana konstytucji
funkcje konstytucji
nieliberalny konstytucjonalizm
preambuła konstytucji
Constitution of the PR
constitutional identity
changing of the constitution
functions of the constitution
illiberal constitutionalism preamble of the constitution
Opis:
This article is the result of the scientific meeting organized by the KUL, in June 2021, concerning the topic of the constitutional identity. One of the intriguing problems in constitutional law is just the problem of constitutional identity. Constitutional Identity has three functions. The most important consistent that identity determines the “core” or “nucleus” of each constitution. The answer to radical question “what is the preambule to the Polish Constitution for?” should be that it mostly serves to express constitutional identity. This the basic function of this part of the Polish Constitution. Above all, constitutional identity “emerges” from national identity. Both identities are connected with each other in the preambule of the Polish Constitution.
Artykuł jest wynikiem spotkania naukowego zorganizowanego przez KUL w czerwcu 2021 r. na temat tożsamości konstytucyjnej. Jednym z intrygujących problemów prawa konstytucyjnego jest właśnie problem tożsamości konstytucyjnej. Tożsamość konstytucyjna pełni trzy funkcje. Najważniejszą konsekwencją jest to, że tożsamość określa „rdzeń” lub „jądro” każdej konstytucji. Odpowiedź na radykalne pytanie „po co jest preambuła do Konstytucji RP?” powinno być, że służy głównie do wyrażania tożsamości konstytucyjnej. To podstawowa funkcja tej części Konstytucji RP. Przede wszystkim tożsamość konstytucyjna „wyłania się” z tożsamości narodowej. Obie tożsamości są ze sobą powiązane w preambule Konstytucji RP.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 77-84
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Significance of the Constitutional Public Interest Clause for the Process of Amending the Constitution of Republic of Poland
Znaczenie konstytucyjnej klauzuli interesu publicznego w procesie zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Bisztyga, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918775.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
public interest
general clause
constitution
constitutional amendment
: interes publiczny
klauzula generalna
konstytucja
zmiana konstytucji
Opis:
The purpose of the article is to conduct an axiological reflection using the notion of public interest, on preparation and the procedure for amending the constitution. The article provides a theoretical attempt to capture and place public interest in the broadly socially and publicly understood process of constitutional change. This attempt is not dictated solely by the desire to conduct theoretical – legal and intellectual speculation. This is supported by the increasing voices of the need to amend the existing constitution, which are often superficial, populist and de facto formulated from the position of the supremacy of the state over the individual. The time-varying connotations of the general public interest clause are related to the axiology of selected constitutional principles. The public interest, understood at a given moment in the development of social life, should be a determinant of the process broadly, i.e. both the social and the legislative sense of the constitutional amendment. Similarly, the very direction of constitutional changes should be an expression of social interest.
Celem artykułu jest przeprowadzenie aksjologicznej refleksji z wykorzystaniem pojęcia interesu publicznego, nad przygotowaniami i procedurą zmiany konstytucji. Nie jest nim natomiast rozwinięcie komentarza do konstytucyjnej regulacji trybu zmiany konstytucji. Artykuł dostarcza teoretycznej próby ujęcia i ulokowania interesu publicznego w szeroko, społecznie i publicznie pojętym procesie zmiany konstytucji. Podjęcie tej próby nie jest dyktowane wyłącznie chęcią przeprowadzenia teoretyczno-prawnej i intelektualnej spekulacji. Przemawiają za tym podnoszące się głosy o potrzebie zmiany obowiązującej konstytucji, które często mają charakter powierzchowny, populistyczny i de facto są formułowane z pozycji nadrzędności państwa względem jednostki. Zmienne w czasie konotacje generalnej klauzuli interesu publicznego pozostają w związkach z aksjologią wybranych zasad naczelnych konstytucji. Interes publiczny pojmowany w danym momencie rozwoju życia społecznego powinien stanowić determinantę procesu szeroko, to jest zarówno społecznie, jak i legislacyjnie pojętego sposobu zmiany konstytucji. Podobnie sam kierunek zmian konstytucji powinien stanowić wyraz interesu społecznego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 49-60
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiana przepisów wyznaniowych Konstytucji RP z 1997 r.
Autorzy:
Paweł, Borecki,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902718.pdf
Data publikacji:
2018-04-13
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Constitution change
state relations – church
freedom of thought
conscience and religion
impartiality of public authorities
unbelievers
worldview organizations
zmiana Konstytucji RP
stosunki państwo–kościół
wolność myśli
sumienia i wyznania
bezstronność władz publicznych
niewierzący
organizacje światopoglądowe
Opis:
Possible change of religious regulations of the Constitution should take place in cooperation with churches and world-wide organizations. The legislator limits Poland’s international obligations to protect freedom and human rights in religious matters. The Concordat of 1997 is also a limitation. At present there is an unfavorable political situation for liberal changes. The most important changes should be to increase the protection of non-believers and philosophical organizations. The neutrality of public authorities in religious matters must also be better guaranteed. The beginning of the constitutional debate on religious issues, however, risks the change for the worse. This debate does not start.
Źródło:
Studia Iuridica; 2017, 72; 71-86
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najnowsza pozaparlamentarna propozycja konstytucyjna – „Projekt Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej” ogłoszony 11 listopada 2018 r.
The latest extraparliamentary proposal regarding the draft of the constitution of the Republic of Poland – „Projekt Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej” announced on 11th november 2018
Autorzy:
Kuciński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524854.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja, projekt konstytucji, zmiana konstytucji, prezydencki sys-tem rządów
Opis:
1 listopada 2018 r., w setną rocznicę odzyskania w 1918 r. niepodległości przez Polskę, został ogłoszony „Projekt Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej” (pisownia oryginalna), jako projekt środowiska ZPP/WEI (Związek Przedsiębiorców i Pracodawców oraz think tanku Fundacja Warsaw Enterprise Institute), opracowany pod kierownictwem prof. Ro-berta Gwiazdowskiego. Jest to całościowy projekt nowej konstytucji, składający się ze 184 artykułów zgromadzonych w siedemnastu rozdziałach, do którego zostało dołączone trzynastostronicowe uzasadnienie. Za cechę charakterystyczną projektu należy uznać to, że zawiera on propozycje rozwiązań świadczącym o dosyć konsekwentnym opowie-dzeniu się jego twórców za wprowadzeniem w Polsce prezydenckiego systemu rządów. Projekt w wielu swych propozycjach rozwiązań różni się od unormowań obowiązującej Konstytucji RP z 1997 r. Dotyczy to zwłaszcza katalogu zasad ustroju państwa, statusu prawnego jednostki w państwie i gwarancji tego statusu, źródeł prawa, władzy ustawo-dawczej, władzy wykonawczej, władzy sądowniczej, organów spoza systemu podziału władz, samorządu terytorialnego, finansów publicznych. Niektóre z istotnych ustrojowo propozycji rozwiązań zawartych w projekcie zasługują na pozytywną ocenę, więcej jednak ma charakter dyskusyjny lub wywołujący uwagi krytyczne. Nie wydaje się więc, aby projekt mógł być uznany za doskonalszy od obowiązującej Konstytucji. Ponieważ jednak znajdują się w nim niektóre rozwiązania, których przyjęcie mogłoby pozytyw-nie wpłynąć na bardziej sprawne i efektywne funkcjonowanie mechanizmu państwo-wego, to zasługiwałyby one na wzięcie pod uwagę i uczynienie przedmiotem dyskursu politycznego, a w rezultacie ewentualnie za pożądane elementy polskiej ustawy zasadniczej w przypadku dokonywania w niej zmian.
To commemorate the 100thanniversary of the restoration of Poland’s sovereignty regained in 1918, the Draft Constitution of the Republic of Poland (Projekt Konstytucji Rzeczpo-spolitej Polskiej- original spelling) was announced on 11th November 2018 as a draft of ZPP/WEI circles (Union of Entrepreneurs and Employers and Warsaw Enterprise Institute Foundation think tank) developed under the leadership of Professor Robert Gwiazdowski. It is a comprehensive Draft of a new constitution consisting of 184 articles comprised in seventeen chapters including thirteen pages of explanatory notes. A con-sistent support of its authors for solutions introducing presidential system of government is a characteristic feature of the Draft. In a number of proposals, the Draft differs from regulations in the prevailing Constitution of the Republic of Poland of 1997. It specifically concerns the catalogue of rules of the form of government, legal status of an individu-al within the country and a guarantee of such status, sources of law, legislative, executive and judiciary powers, bodies outside the system of the separation of powers, territorial self-government, and public finances. Some of the material proposals of solutions relat-ed to a political regime included in the Draft deserve positive assessment. However, the majority of the same are of a controversial nature or inspire critical remarks. Thus, this Draft vis-á-vis the established Constitution cannot be considered as the better one. Still, as some of the solutions included in the same could have positive influence on more ef-ficient and effective performance of the state mechanism, they would deserve some con-sideration and submission to a political discussion and ultimately such elements would be required in the Constitution should the amendment take place.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 3(49); 198-228
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Putin nie może oddać władzy : prezydent Rosji jest zakładnikiem systemu, który stworzył
Autorzy:
Kornat, Marek (1971- ).
Powiązania:
Do Rzeczy 2020, nr 30, s. 56-58
Współwytwórcy:
Kolanek, Tomasz D. (1988- ). Wywiad
Data publikacji:
2020
Tematy:
Putin, Władimir (1952- )
Konstytucja Rosji (1993)
Polityka wewnętrzna
Prawo konstytucyjne
Prezydenci
Prezydentura (urząd)
Władza
Zmiana konstytucji
Artykuł z czasopisma społeczno-politycznego
Artykuł z tygodnika opinii
Wywiad dziennikarski
Opis:
Artykuł dotyczy polityki wewnętrznej prezydenta Rosji Władimira Putina. W lipcu 2020 roku do rosyjskiej konstytucji wprowadzono 200 poprawek. Omówiono najważniejsze z nich, stworzony przez Putina system głosowania oraz stosunek społeczeństwa Rosji do jego osoby. Przedstawiono opinię międzynarodową na temat tych zmian. Poprawki w konstytucji zapewniają Putinowi sprawowanie urzędu prezydenta do 2036 roku.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Exclusion of Non-State-Wide-Parties from the Spanish Constitution Amendment Process in 2011
Wyłączenie partii regionalnych z postępowania w sprawie zmiany konstytucji hiszpańskiej w 2011 r.
Autorzy:
Myśliwiec, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927739.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
the Spanish Constitution amendment
state-wide-parties
non-state-wideparties
Spain
the Cortes Generales
zmiana Konstytucji Hiszpanii
partie ogólnopaństwowe
partie regionalne
Hiszpania
Kortezy Generalne
Opis:
The paper’s main research aim is to verify the assumption that the way the Spanish Constitution was amended in 2011 means a rupture with the over 40-year-old political principle of including all parties represented in the Cortes Generales in this process. It is also indicated what disruptions it might cause in the operation of the Spanish political system. The source material selected for analysis consists of Spanish official journals and press from 2011. The applied research methods are the legal-institutional analysis and the comparative approach.
Główny celem badawczym pracy jest weryfikacja założenia, że sposób przeprowadzenia zmiany Konstytucji Hiszpanii w 2011 r. oznaczał odejście od obowiązującej przez ponad 40 lat politycznej zasady włączania w ten proces wszystkich partii posiadających swoją reprezentację w Kortezach Generalnych. Wskazane zostanie również, jakie zakłócenia w zakresie funkcjonowania hiszpańskiego systemu politycznego mogą być konsekwencją przeprowadzenia owej procedury. Wybranym do analizy materiałem źródłowym są hiszpańskie dzienniki urzędowe oraz materiały prasowe z 2011 r. Badanie przeprowadzone zostało przy zastosowaniu analizy instytucjonalno-prawnej, a także metody porównawczej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 131-139
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
About the Need for Constitutional Variability
O potrzebie zmienności konstytucji
Autorzy:
Grabowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348136.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
rule of law
amendment to the constitution
Constitution of the Republic of Poland
praworządność
zmiana konstytucji
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Opis:
Numerous scientists analyzing the functioning of the Polish legal system pay attention to the practice of systemic violation of the law, including the Constitution, by state authorities. On this occasion, they indicate the causes and circumstances of breaking the law in specific cases, but do not establish whether it is only the result of the political will of the rulers or the result of a defective shaping of the legal system. This article is an attempt to make arrangements in this respect. The author claims that the cases of reinterpretation, bending and breaking the Constitution of the Republic of Poland are caused by the discrepancy between its content and the social and political realities. The current Constitution may be amended only by applying a very difficult amendment procedure – it has only been amended twice in 25 years. Therefore, the causes of systemic violations of the rule of law should be seen in the excessively rigid procedure of its change.
Liczni naukowcy, analizujący funkcjonowanie polskiego systemu prawnego, zwracają uwagę na praktykę systemowego łamania przepisów prawa, w tym także Konstytucji, przez organy państwa. Przy tej okazji wskazują przyczyny i okoliczności złamania przepisów w konkretnych przypadkach, jednak nie dokonują ustalenia, czy jest to jedynie wynikiem woli politycznej rządzących czy też efektem wadliwego ukształtowania systemu prawnego. Niniejszy artykuł stanowi próbę dokonania ustaleń w tym zakresie. Autor stawia tezę, że przypadki reinterpretacji, naginania i przełamywania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej są spowodowane rozdźwiękiem pomiędzy jej treścią a realiami społeczno-politycznymi. Obowiązująca Konstytucja może zostać znowelizowana wyłącznie przy zastosowaniu bardzo utrudnionej procedury zmiany – dokonano w niej tylko dwóch poprawek w ciągu 25 lat. Przyczyn systemowego łamania praworządności należy zatem upatrywać w zbyt sztywnej procedurze zmiany konstytucji.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 5; 55-65
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekty Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej (PSOE) dotyczące zmiany Konstytucji Hiszpanii z 1978 r.
Spanish Socialist Workers’ Party (PSOE) Projects to Amend the 1978 Spanish Constitution
Autorzy:
Myśliwiec, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074664.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
the Spanish Constitution amendment
state-wide-parties
The Spanish Socialist Workers’ Party
Spain
zmiana Konstytucji Hiszpanii
partie ogólnopaństwowe
PSOE
Hiszpania
Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza
Opis:
The main research objective of the study is to find an answer to the question: what are the main assumptions of the political reform proposed by the Spanish Socialist Workers’ Party (Partido Socialista Obrero Español – PSOE) regarding the amendment of the Spanish constitution of 1978? The study was carried out by implementation of the method of qualitative data analysis and regarded selected legal acts and PSOE party documents. The time frame of the study was set for the years 2004–2021. The initial caesura is justified by the electoral victory of PSOE at 2004. The final turning point is marked by the debates of the 40th PSOE Congress, held between October 15 and 17, 2021 in Valencia.
Głównym celem badawczym opracowania jest znalezienie odpowiedzi na pytanie: jakie są główne założenia reformy politycznej, dotyczące zmiany hiszpańskiej konstytucji z 1978 r., proponowanej przez Hiszpańską Socjalistyczną Partię Robotniczą (Partido Socialista Obrero Español – PSOE)? Badanie zostało przeprowadzone przy zastosowaniu metody analizy jakościowej danych, na wybranych aktach prawnych oraz dokumentach partyjnych PSOE. Ramy czasowe badania zostały wyznaczone na lata 2004–2021. Cezurę początkową uzasadnia wyborcze zwycięstwo PSOE w 2004 r. Natomiast cezurę końcową wyznaczają obrady 40 Kongresu PSOE, przeprowadzonego między 15 i 17 października 2021 r. w Walencji.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 107-117
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Putin odejdzie, ale zostanie : Kreml stawia na technokratę
Autorzy:
Pieczyński, Maciej (1986- ).
Powiązania:
Do Rzeczy 2020, nr 5, s. 74-76
Data publikacji:
2020
Tematy:
Miedwiediew, Dmitrij (1965- )
Miszustin, Michaił (1966- )
Putin, Władimir (1952- )
Polityka wewnętrzna
Prognozy polityczne
Premier (urząd)
Prezydentura (urząd)
Przywódcy i głowy państw
Ustrój polityczny
Władza państwowa
Wybory prezydenckie
Zmiana konstytucji
Artykuł z czasopisma społeczno-politycznego
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
Artykuł poświęcony polityce wewnętrznej w Rosji. Nowym premierem został Michaił Miszustin. Władimir Putin ogłosił plan zmian w konstytucji, zmiejszających uprawnienia prezydenckie na korzyść władzy ustawodawczej.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Social Reception of the Polish Constitution Presented Against the Background of Public Debate in Poland
Społeczny odbiór polskiej Konstytucji z 1997 r. na tle debaty publicznej w Polsce
Autorzy:
Soler, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162217.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
public perception
Constitution of the Republic of Poland of 1997
amendment of the constitution
CBOS polls
społeczny odbiór
Konstytucja RP z 1997
zmiana konstytucji
sondaże CBOS
Opis:
Social perception of the Polish Constitution of 1997 and the proposals for its amendment The main purpose of the article was to show the social perception of the Polish Constitution by Poles. The media reports concerning the proposed amendment to the Constitution of 1997 were analyzed. The article includes, inter alia, questions about whether the Polish Constitution is really important for Poles, or is it rather a tool in the hands of politicians, used to evoke social emotions that are to influence the course of political events. The article uses a method of analyzing the literature and the legal acts on the subject and the analysis of the media content concerning Polish people‘s attitude to the proposed amendments to the Constitution of the Republic of Poland. The analysis of the collected materials shows that Poles know little about the Constitution. The change in the attitude of Poles was influenced by the socio-political situation in the country, divided traditional media and the political opposition.
Głównym celem artykułu było ukazanie społecznej recepcji Konstytucji RP przez Polaków. Analizie poddane zostały przekazy medialne dotyczące proponowanej zmiany Konstytucji z 1997 r. W artykule zostały postawione m.in. pytania o to czy polska Konstytucja jest rzeczywiście ważna dla Polaków, czy też jest raczej narzędziem w rękach polityków, służącym do wywoływania społecznych emocji mających wpłynąć na przebieg politycznych wydarzeń? W artykule zastosowano metodę analizy literatury przedmiotu oraz aktów prawnych, a także analizy treści medialnych dotyczących stosunku Polaków do proponowanych zmian w Konstytucji RP. Z analizy zebranych materiałów wynika, że Polacy niewiele wiedzą o Konstytucji. Wpływ na zmianę postawy Polaków miała sytuacja społeczno-polityczna w kraju, podzielone media tradycyjne oraz polityczna opozycja.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 411-426
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O kwalifikowanej większości głosów wyższej niż wymagana dla zmiany Konstytucji
Qualified Majority of Votes Higher Than the Majority Required for Amending the Constitution
Autorzy:
Smoleń, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074689.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
qualified majority of votes
amendment of the Constitution
axiology of democracy
role of the minority in democracy
parliament’s representativeness
legitimization of power
kwalifikowana większość głosów
zmiana Konstytucji
aksjologia demokracji
rola mniejszości w demokracji
reprezentatywność parlamentu
legitymizacja władzy
Opis:
The 1997 Constitution of Poland provides for one, three or four instances – depending on the interpretation – for the parliamentary majority of votes higher than that required for amending that Constitution. The aim of this paper is to specify the reasons that might have guided the Constitution-makers in adopting such a gradation, and to analyse those regulations in the light of democratic axiology. Nonetheless the difficulties related to adopting decisions by the parliament result both from legal (procedural and material) and non-legal factors, majority of votes remains a basic criterion specifying the level of those difficulties, underlying the role that the minority plays in democracy. In the context of electoral process’ distortions qualified majority may also be seen as ensuring that parliamentary decisions indeed reflect the will of the voters’ majority. In a democratic state there are, however, such values that cannot be eliminated even by the highest majorities.
Konstytucja RP z 1997 r. przewiduje – zależnie od interpretacji – jeden, trzy lub cztery przypadki wyższych większości głosów w parlamencie niż te właściwe dla jej zmiany. Celem artykułu jest określenie racji, jakie mogły stać za przyjęciem takiej gradacji wymogów większościowych, oraz ich ocena w kontekście aksjologii demokracji. Mając świadomość, że poziom trudności związanych z podejmowaniem przez parlament decyzji wynika z uwarunkowań zarówno prawnych – proceduralnych i materialnych – jak i pozaprawnych, przekonuję, że precyzyjne matematyczne hierarchizacje w tym zakresie są niemożliwe lub nieprzekonujące. Większość głosów pozostaje jednak podstawowym kryterium określającym poziom trudności tych decyzji, podkreślając rolę, jaką w przetrwaniu demokracji odgrywają mniejszości. W kontekście zniekształceń procesu wyborczego, wpływających na reprezentatywność parlamentu, wymóg większości kwalifikowanej może być także traktowany jako zapewniający, że przyjmowane nią decyzje rzeczywiście odzwierciedlają wolę większości wyborców, oraz wzmacniający ich prawomocność. W państwie demokratycznym istnieją jednak takie wartości, które nie mogą być uchylone nawet przez najwyższe większości.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 133-144
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New or Just Amended? On the Legality of the “Major Change” to the Constitution of the Republic of Poland
Nowa czy tylko nowelizowana? O legalności „dużej zmiany” Konstytucji Rzeczypospolitej
Autorzy:
Dudek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348151.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
constitution
amendment to the constitution
legality
referendum
konstytucja
zmiana konstytucji
legalność
Opis:
The article has a scientific and research dimension and addresses an important problem related to the most fundamental legal act of the Polish legal system, i.e. the Constitution of the Republic of Poland of 1997. The problem concerns the decision whether it is legally permissible and lawful in the light of this Constitution to amend it as a whole, i.e. adopt a new constitution with the simultaneous repeal (derogation) of the current one, or on the contrary: the Constitution of 1997 can only be amended (partially amended), but as a normative act de lege lata it is “unrepealable”. Although a number of publications have tackled the issues of the process of adopting and amending the constitution of Poland and other states in the scientific literature, an original position on this subject has recently been presented. According to Professor Janusz Trzciński, the current constitution rules out the admissibility of its overall change, and for such a process, it would be necessary to amend it in advance, clearly providing for (introducing) the possibility of such a comprehensive modification. The author of this article puts forward an opposite thesis: the Constitution of the Republic of Poland of 1997 is not an immutable act, and its Article 235 does not preclude its application for the procedure of adopting a new constitution, combined with the repeal of the binding force of the existing constitution. The novelty of the research results lies not so much in the thesis itself (in Polish science such a view dominates), but rather in the argumentation behind it, covering not only dogmatic-legal aspects, but also historical and comparative ones. This means a certain new cognitive value in the sphere of science, which also has a potential application value, i.e. it can be taken into account in the event of a possible legislative work in the Polish Parliament aimed at adopting a new constitution.
Artykuł ma wymiar naukowo-badawczy i dotyczy istotnego problemu wiążącego się z fundamentalnym aktem prawnym polskiego systemu prawnego – Konstytucją RP z 1997 r. Problem dotyczy rozstrzygnięcia, czy w świetle tej Konstytucji jest prawnie dopuszczalna i legalna jej całościowa zmiana, czyli uchwalenie nowej konstytucji z jednoczesnym uchyleniem (derogacją) obecnej, czy też przeciwnie – Konstytucja z 1997 r. może być wyłącznie nowelizowana (zmieniano częściowo), ale jako akt normatywny de lege lata jest „niederogowalna”. Jakkolwiek problematyce procesu uchwalania i zmiany konstytucji polskiej i innych krajów poświęcono w literaturze naukowej szereg publikacji, niedawno przedstawiono oryginalne stanowisko w tym przedmiocie. Według Profesora Janusza Trzcińskiego obowiązująca konstytucja wyklucza dopuszczalność swej całościowej zmiany, a dla ewentualnego przeprowadzenia takiego procesu konieczne byłoby uprzednie dokonanie jej zmiany, wyraźnie przewidującej (wprowadzającej) możliwość zmiany całościowej. Autor niniejszego artykułu stawia tezę opozycyjną: Konstytucja RP z 1997 r. nie jest aktem niezmienialnym, a jej art. 235 nie wyklucza swego zastosowania dla przeprowadzenia procedury uchwalenia i przyjęcia nowej konstytucji, połączonej z uchyleniem mocy obowiązującej dotychczasowej konstytucji. Oryginalność wyników badań dotyczy nie tyle samej tezy (w nauce polskiej pogląd taki dominuje), a raczej jej argumentacji, obejmującej nie tylko aspekty dogmatycznoprawne, lecz także historyczne i porównawcze. Oznacza to pewną nową wartość poznawczą w sferze nauki, posiadającą również potencjalny walor aplikacyjny, czyli możliwą do uwzględnienia w przypadku ewentualnego podjęcia w przyszłości w parlamencie polskim prac legislacyjnych zmierzających do uchwalenia nowej konstytucji.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 5; 35-53
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The significance of amendments to the March Constitution of 2 August 1926 and the Constitution of the People’s Republic of Poland of 7 April 1989 for political changes in Poland
Znaczenie nowelizacji Konstytucji Marcowej z 2 sierpnia 1926 roku i Konstytucji PRL z 7 kwietnia 1989 roku dla przemian politycznych w Polsce
Autorzy:
Eckhardt, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942122.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional amendment
Polish constitutionalism
correction of the state system
zmiana konstytucji
polski konstytucjonalizm
korekta ustroju państwa
Opis:
In August 1926 and April 1989 the Polish constitutions in force at that time were amended. Substantively these amendments have nothing in common, yet they have many common features, which the author of this article tries to show. In particular, the author draws attention to the fact that they have been used in a way that goes far beyond a formal system correction. The political practice based on them, which differed from the constitutional assumptions, brought fundamental changes in the political system and its evaluation has not been and still is not carried out from the point of view of observance of constitutional standards and the nature of undertaken actions, whether they were aimed to authoritarianism as after May 1926, or to democratization as after April and especially after June 1989.
W sierpniu 1926 r. i w kwietniu 1989 r. znowelizowano obowiązujące wówczas polskie konstytucje. Merytorycznie nowelizacji tych nic nie łączy, mimo to mają wiele wspólnych cech, co stara się wykazać Autor artykułu. W szczególności zwraca uwagę na to, że zostały one wykorzystane w sposób daleko wykraczający poza formalną korektę ustroju. Oparta na nich praktyka polityczna odbiegająca od założeń konstytucyjnych przyniosła gruntowne zmiany ustrojowe a jej ocena nie była i do dzisiaj nie jest dokonywana z punktu widzenia przestrzegania norm konstytucji a charakteru podejmowanych działań, tego czy zmierzały one do autorytaryzmu jak po maju 1926 r., czy do demokratyzacji jak po kwietniu a w szczególności po czerwcu 1989 r.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 63-72
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwarancje zasady nadrzędności Konstytucji
Guarantees of the principle of the supremacy of the Constitution
Autorzy:
Płowiec, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692918.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitution
principle of supremacy of the Constitution
Constitutional Tribunal
State Tribunal
amendment of the Constitution
direct application of the Constitution
swearing an oath by members of parliament
President and members of the Council of Mi
konstytucja
zasada nadrzędności konstytucji
Trybunał Konstytucyjny
Trybunał Stanu
zmiana konstytucji
bezpośrednie stosowanie konstytucji
ślubowania składane przez parlamentarzystów
Prezydenta RP i członków Rady Ministrów
Opis:
The principle of the supremacy of the Constitution requires implementation of constitutional norms (positive aspect) and prohibits behaviours that are inconsistent with constitutional norms (the negative aspect). The legislator is therefore obliged to create sub-constitutional norms in such a way that they comply with constitutional norms and ensure that they are implemented as fully as possible. Similarly, with regard to the application of the law, decisions taken on the basis of the Constitution must comply with its norms and implement these norms as effectively as possible. The actual assurance of the principle of the supremacy of the Constitution is important for the protection of the citizen from the state, because the Constitution as a social contract sets out absolute limits for the authorities that must not be trespassed. The Constitution contains numerous guarantees of its supremacy. They include in particular: the procedure for amending the Constitution, liability to the Tribunal of State, control of the constitutionality of the law by the Constitutional Tribunal, direct application of the Constitution by courts and swearing an oath by members of parliament, the President and members of the Council of Ministers. However, there are no legal guarantees which would effectively and permanently guarantee the supremacy of the Constitution. In an effort to ensure that the Constitution takes precedence, an appropriate level of legal culture must be ensured.
Zasada nadrzędności Konstytucji nakazuje realizowanie norm konstytucyjnych (aspekt pozytywny) i zakazuje zachowań niezgodnych z normami konstytucyjnymi (aspekt negatywny). Prawodawca ma zatem obowiązek tworzyć normy podkonstytucyjne, w taki sposób by były one zgodne z normami konstytucyjnymi i urzeczywistniały je w możliwie najpełniejszy sposób. Podobnie w odniesieniu do stosowania prawa: rozstrzygnięcia podjęte na podstawie Konstytucji muszą być zgodne z jej normami i w możliwe najwyższym stopniu urzeczywistniać je. Faktyczne zapewnienie zasady nadrzędności Konstytucji jest istotne dla ochrony obywatela przed państwem, ponieważ Konstytucja jako umowa społeczna wyznacza nieprzekraczalne granice dla władzy. Konstytucja zawiera liczne gwarancje swojej nadrzędności. Zaliczyć do nich można w szczególności: procedurę zmiany Konstytucji, odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu, kontrolę konstytucyjności prawa przez Trybunał Konstytucyjny, bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez sądy oraz ślubowania składane przez parlamentarzystów, Prezydenta RP i członków Rady Ministrów. Nie istnieją jednak prawne gwarancje, które skutecznie i trwale zapewnią nadrzędność Konstytucji. W staraniach o zapewnienie Konstytucji nadrzędności należy zadbać o odpowiedni poziom kultury prawnej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 81-91
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział prezydenta w procedurze zmiany konstytucji w państwach Grupy Wyszehradzkiej
Participation of the president in the procedure of amending the constitution in the countries of the Visegrad Group
Autorzy:
Skotnicki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50370466.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
prezydent
konstytucja
ustawa konstytucyjna
zmiana konstytucji
procedura ustawodawcza
procedura ustrojodawcza
inicjatywa ustawodawcza
president
constitution
constitutional law
amending the constitution
legislative procedure
constitutional procedure
legislative initiative
Opis:
Artykuł omawia udział prezydenta w procedurze zmiany konstytucji w państwach Grupy Wyszehradzkiej. Prawo inicjowania zmiany konstytucji mają prezydenci Polski i Węgier, nie posiadają go natomiast prezydenci Czech i Słowacji. Prezydenci wszystkich czterech państw nie mogą wnosić poprawek do ustaw zmieniających konstytucję. Tylko Prezydent Polski ma prawo zażądania przeprowadzenia referendum zatwierdzającego zmianę konstytucji, ale wyłącznie w przypadku nowelizacji przepisów rozdziałów I, II lub XII. Z kolei Prezydent Węgier może wystąpić do Sądu Konstytucyjnego o zbadanie, czy zmiana konstytucji została dokonana w procedurze przewidzianej w konstytucji. Prezydenci wszystkich państw podpisują zmiany konstytucji, termin, w którym mają tego dokonać, jest jednak bardzo zróżnicowany. Dlatego można stwierdzić, że prezydenci wszystkich czterech państw nie odgrywają w procedurze zmiany konstytucji roli, jaka wynika z ich pozycji ustrojowej.
The article discusses presidential participation in the constitutional amendment in the Visegrad Group countries. The presidents of Poland and Hungary have the right to initiate a constitutional amendment, while the presidents of the Czech Republic and Slovakia do not. The presidents of all four countries cannot bring amendments to laws amend laws amending the constitution. Only the President of Poland has the right to request a referendum approving a constitutional amendment of the constitution, but only in the case of when the changes concern provisions of Chapters I, II or XII. The President of Hungary, on the other hand, can ask the Constitutional Court to examine whether a constitutional amendment has been made in accordance with the procedure prescribed by the constitution. Presidents of all countries sign constitutional amendments, however, the deadline for them to do so varies greatly. Therefore, it can be concluded that the presidents of all four countries do not play a role in the constitutional amendment procedure that is based on their constitutional position.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2023, 104; 163-175
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-49 z 49

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies