Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Sądownictwo konstytucyjne"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 21
Tytuł:
Sądownictwo konstytucyjne w państwach poradzieckich. A naliza porównawcza2. Część I
Constitutional courts in post-Soviet states. A comparative analysis. Part I
Autorzy:
Zaleśny, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524512.pdf
Data publikacji:
2019-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sądownictwo konstytucyjne, państwa poradzieckie, model europejski, rada konstytucyjna, praktyka konstytucyjna, analiza porównawcza
Opis:
W analizie porównuje się sądy konstytucyjne w państwach poradzieckich. Stawia się tezę, że w badanej grupie państw ochrona prawna konstytucji jest prowadzona przede wszystkim na podstawie tzw. europejskiego modelu kontroli konstytucyjności prawa, adaptowanego (w drodze przede wszystkim praktyki ustrojowej) do lokalnych uwarun-kowań politycznych i oczekiwań kluczowych uczestników stosunków politycznych. Tekst złożony jest z dwóch części. W części pierwszej poddaje analizie motywy wprowadze-nia sądownictwa konstytucyjnego i jego umiejscowienie w systemie władzy publicznej państw poradzieckich. Z kolei w części II tekstu zostały poddane analizie funkcje sądów konstytucyjnych i ich polityczne znaczenie w państwach poradzieckich. W niej tej zamieszczono wnioski.
Article discusses the problem of constitutional judiciary in post-Soviet states. The au-thor formulates a thesis that constitutional courts in post-Soviet states were supposed to create proper conditions for the primacy of the constitution in the system of norma-tive acts and its direct effect on legal relations taking place in the state. It was expect-ed to guarantee the freedom and rights of an individual. The radiation of the constitu-tion onto the whole of legal, political, economic or social relations occurring in the state promotes the stability of the state’s political system, the protection of values important for the citizens. The author formulates a thesis that to make it happen, proper political conditions are necessary and within them – the control of the new normative acts in the context of their compatibility with the laws of higher legal force, including above all the constitution. The text consists of two parts. The first part concerns reasons for introduc-ing the control of legal norms and the position of constitutional courts in the political systems of post-Soviet states. In the part II of the text are analyzed functions of consti-tutional courts, political influence of constitutional courts. The second part of the text also include the conclusions.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 2(48); 137-164
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sądownictwo konstytucyjne w państwach poradzieckich. Analiza porównawcza. Część II
Constitutional courts in post-Soviet states. A comparative analysis. Part II
Autorzy:
Zaleśny, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524499.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sądownictwo konstytucyjne, państwa poradzieckie, model europejski, rada konstytucyjna, praktyka konstytucyjna, analiza porównawcza
Opis:
W analizie (której pierwsza część została opublikowana w poprzednim numerze „Prze-glądu Prawa Konstytucyjnego”) porównuje się sądy konstytucyjne w państwach pora-dzieckich. Stawia się tezę, że ochrona prawna konstytucji w państwach poradzieckich jest prowadzona przede wszystkim na podstawie tzw. europejskiego modelu kontroli konsty-tucyjności prawa, adaptowanego (w drodze przede wszystkim praktyki ustrojowej) do lo-kalnych uwarunkowań politycznych i oczekiwań kluczowych uczestników stosunków politycznych. W tej części tekstu zostały poddane analizie funkcje sądów konstytucyj-nych i ich polityczne znaczenie w państwach poradzieckich. Zamieszczono także wnio-ski dotyczące obu części analizy. Pierwsza część tekstu została opublikowana w „Prze-glądzie Prawa Konstytucyjnego” 2019, nr 2, s. 137–164.
Article (whose first part was published in the previous volume of „Constitutional Law Re-view”) discusses the problem of constitutional judiciary in post-Soviet states. The author formulates a thesis that constitutional courts in post-Soviet states were supposed to cre-ate proper conditions for the primacy of the constitution in the system of normative acts and its direct effect on legal relations taking place in the state. It was expected to guar-antee the freedom and rights of an individual. The radiation of the constitution onto the whole of legal, political, economic or social relations occurring in the state promotes the stability of the state’s political system, the protection of values important for the citi-zens. The author formulates a thesis that to make it happen, proper political conditions are necessary and within them – the control of the new normative acts in the context of their compatibility with the laws of higher legal force, including above all the constitu-tion. This part of the text analyzes the functions of constitutional courts and their polit-ical roles in post-Soviet states. Conclusions regarding both parts of the text. First part of this paper was published in „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2019, no. 2, pp. 137–164.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 3(49); 13-39
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Presidential and Semi-Presidential System of Government and the Model of Control of Legal Norms. Reflections on Political Dependencies
Prezydencki i półprezydencki system rządów a model kontroli norm prawnych. Refleksje na temat zależności politycznych
Autorzy:
Szymanek, Jarosław
Zaleśny, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940712.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
presidential governance system semi-presidential governance system
judicial review
constitutional judiciary
European model of law constitutional review
American model of law constitutional review
prezydencki system rządów półprezydencki system rządów sądownictwo konstytucyjne europejski model kontroli konstytucyjności prawa
amerykański model kontrola konstytucyjności prawa
Opis:
The analysis focuses on the relations between the presidential and semi-presidential system of government and the model of control of legal norms. The authors formulate question, is there a correlation between these government systems and the model of constitutional review of the law? The authors argue that there is no such dependence. They justify that the system of government is created independently of the model of law constitutional re- view. They justify why it is and what are the consequences for the system of government.
W artykule poddano analizie sposób ukształtowania kontroli konstytucyjności prawa w prezydenckim i pół-prezydenckim systemach rządów. Bada się w nim zależność między tymi systemami rządów a realizowanym w nich modelem kontroli konstytucyjności prawa. Dowodzi się, że są to komponenty ustroju państwa tworzone niezależnie od siebie, nieoddziałujące na siebie aksjologicznie, instytucjonalnie czy behawioralnie. Stwierdza się, że w prezydenckim i pół-prezydenckim systemie rządów nie ustanowiono wyjątkowego, właściwego dla nich, modelu kontroli konstytucyjności prawa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 5 (51); 27-50
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanowisko Komisji Weneckiej dotyczące pozycji ustrojowej sądownictwa konstytucyjnego w demokratycznym państwie prawa
Opinion of the Venice Commission on the place of the constitutional judiciary in a democratic state
Autorzy:
Suchocka, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693676.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
constitution
constitutional judiciary
Venice Commission
European standards of the rule of law
separation of powers
konstytucja
sądownictwo konstytucyjne
Komisja Wenecka
europejskie standardy państwa prawa
podział władz
Opis:
The debate on the Constitutional Tribunal in Poland that has been going on in recent months concerns one of the principal foundations of a state governed by the rule of law: the place of the constitution in the system of sources of law and the related role of the constitutional judiciary in a political regime founded on the separation of powers. Throughout recurrent discussions in Poland since 1989 the axiom of the role of the constitution and the autonomy of the court adjudicating on the compliance of laws with the constitution, which is an element of the European and democratic constitutional tradition, has always remained intact. The current political debate would appear to undermine this axiom today. The constitutional judiciary is an important foundation of democracy; consequently the concern of European institutions about changes implemented in this area in any European state is not surprising. The European Union Commission, commonly referred to as the Venice Commission, plays a special role here. This role may be described as that of a specific body giving legal advice on matters of public law. The Commission acts at the request of an interested state or other European body. In its opinions it indicates certain substantive issues that are essential for ensuring the autonomy and impartiality of constitutional courts. Although the opinions of the Venice Commission are not binding, the soft law that the Commission makes is relevant not only for its member states but also for other states which work with it and which wish to be perceived as members of a community of states sharing ideals of human rights, democracy and the rule of law as set out by the Venice Commission. As a reputation-enhancing community, the Venice Commission provides an opportunity for states to participate in the preparation of these standards, at the same time treat the recommendations of the Commission as part of their sovereign responsibility for the shape of their legal system.
Debata, jaka toczy się od kilku miesiącu wokół Trybunału Konstytucyjnego, dotyczy jednego z zasadniczych fundamentów państwa prawa, jakim jest miejsce konstytucji w systemie źródeł prawa i związana z tym rola sądownictwa konstytucyjnego w systemie ustrojowym opartym na podziale władz. W toku wielu dyskusji ustrojowych, jakie toczyły się w naszym państwie od 1989 r., aksjomat dotyczący roli konstytucji i autonomii sądu oceniającego zgodność prawa z konstytucją, jako należący do europejskiej i demokratycznej tradycji konstytucyjnej, był nietknięty. Trwająca debata polityczna wydaje się ten aksjomat podważać. Skoro mamy do czynienia z tak ważnym fundamentem demokracji, jakim jest sądownictwo konstytucyjne, trudno się dziwić zainteresowaniu instytucji europejskich zmianami dokonywanymi w tym obszarze w jakimkolwiek państwie europejskim. Szczególną rolę w tym obszarze pełni Komisja Rady Europy nazywana potocznie Komisją Wenecką. Można ją określić jako swoisty organ udzielający doradztwa prawnego państwom z zakresu prawa publicznego. Działa na wniosek danego państwa albo organów europejskich. Komisja wskazuje w swoich opiniach na cały szereg merytorycznych kwestii istotnych dla zapewnienie autonomii i bezstronności sądów konstytucyjnych. Opinie Komisji nie mają charakteru wiążącego. Mimo niewiążącego charakteru, tworzone przez Komisję wenecką soft law jest istotne nie tylko dla państw będących jej członkami, ale także dla państw współpracujących z Komisją. Państwa te bowiem chcą być postrzegane jako należące do wspólnoty państw przywiązanej do idei praw człowieka, demokracji i rule of law w granicach nakreślonych przez Komisję Wenecką. Jako reputation-enhancing community, Komisja Wenecka stwarza państwom możliwość współudziału w przygotowywaniu tych standardów, a zarazem traktowania rekomendacji Komisji jako części swojej suwerennej odpowiedzialności za kształt system prawnego.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 1; 5-18
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie doktryny stare decisis dla sądowej kontroli konstytucyjności prawa USA – między stabilnością orzecznictwa a instrumentalizmem
The importance of the stare decisis doctrine for judicial control of the constitutionality of US law – between the stability of jurisprudence and instrumentalism
Autorzy:
Pustuła, Diana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523816.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
stare decisis, sądownictwo konstytucyjne, kontrola sądowa, precedens, aktywizm sędziowski, Sąd Najwyższy, Konstytucja Stanów Zjednoczonych
Opis:
Uprawnienie do badania zgodności aktów prawnych z konstytucją, stanowiących pod-stawę wydania rozstrzygnięcia, przysługuje wszystkim sądom amerykańskim, tworząc rozproszony system kontroli konstytucyjności. Czynnikiem stabilizującym orzecznic-two stają się precedensy sądowe oraz doktryna stare decisis. Jednakże niełatwo dokonać jednoznacznej oceny roli doktryny stare decisis dla sądowej kontroli konstytucyjności prawa USA (judicial review) z uwagi na szereg czynników, które wpływają na jej znacze-nie. Można do nich zaliczyć formalny brak bezwzględnego charakteru rozstrzygnięć sądowych, czy też brak związania Federalnego Sądu Najwyższego USA własnymi orzecze-niami. Ten ostatni wydaje się szczególnie istotny w przedmiotowej ocenie w kontekście znacznego aktywizmu sędziowskiego oraz sposobu nominowania i zatwierdzania sędziów na, co do zasady, dożywotnich stanowiskach. W niniejszej publikacji analizie poddane zostały wszystkie wyżej wymienione czynniki w celu dokonania możliwie rzetelnej oce-ny znaczenia doktryny stare decisis dla sądowej kontroli konstytucyjności prawa USA.
All American courts have a right to examine the conformity of legal acts with the Constitution as the basis for issuing a decision, creating a diffused system of judicial review. Court prece-dents and the stare decisis doctrine become the stabilizing factor of jurisprudence. However, it is not easy to make an unequivocal assessment of the role of the stare decisis doctrine for judicial review due to a number of factors that affect its significance. They include the formal lack of absolute nature of the court decisions, or the fact that the Federal US Supreme Court is not bound by its own rulings. The latter fact seems particularly important in the assessment of the subject matter in the context of considerable judicial activism and the way the judges are nominated and approved for, in principle, lifetime positions. In this publication, all the above mentioned factors have been analyzed in order to assess the significance of the stare decisis doctrine for judicial review in the US as accurately as possible.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 3(49); 79-91
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sądownictwo konstytucyjne. Teoria i praktyka, red. Mirosław Granat, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, II, Warszawa 2019, ISBN 978-83-8189-502-6, ss. 338.
Autorzy:
Przywora, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096655.pdf
Data publikacji:
2021-03-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Opis:
.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2021, 21, 1; 349-358
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ostateczność orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w regulacjach obowiązujących przed 1997 r. oraz koncepcje ostateczności orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w trakcie prac Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego i w projektach Konstytucji
The finality of judgments of the Constitutional Court in the regulations before 1997 and concepts of finality of judgments of the Constitutional Court during the work of the Constitutional Commission of the National Assembly and in the drafts of Constitution
Autorzy:
Orzechowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524966.pdf
Data publikacji:
2015-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ostateczność orzeczeń
Komisja Konstytucyjna Zgromadzenia Narodowego
sądownictwo konstytucyjne
transformacja ustrojowa
projekty konstytucji
finality of judgements
Constitutional Commission of the National Assembly
constitutional judicature
political transformation
drafts of the constitution
Opis:
Celem publikacji jest omówienie zagadnienia ostateczności orzeczeń Trybunału Kon-stytucyjnego. Dostrzegalną datą w historii tego zagadnienia jest 1997 r., co związane jest z uchwaleniem Konstytucji. W okresie od początku sądownictwa konstytucyjnego (czy-li od 1982 r.) aż do uchwalenia Konstytucji RP dominował, uwarunkowany systemem politycznym, pogląd o braku potrzeby ustanowienia wszelkich pozaparlamentarnych (a tym bardziej niezależnych od parlamentu) form kontroli konstytucyjności stanowio-nego prawa. Skutkowało to tym, że orzeczenia Trybunału o niezgodności ustaw z prze-pisami konstytucyjnymi poddane zostały kontroli władzy ustawodawczej. W wyniku zasadniczych zmian ustrojowych po 1989 r. rozpoczęły się prace zmierzające do uchwa-lenia nowej konstytucji. Formalny początek prac datowany jest na dzień 7 grudnia 1989 r., kiedy to powołane zostały do życia Komisje Konstytucyjne każdej z izb Par-lamentu, a później Komisja Konstytucyjna Zgromadzenia Narodowego. To właśniepodczas prac KKZN dyskutowano nad zagadnieniem ostateczności orzeczeń. W pracy omówię właśnie tę dyskusję i przedstawię koncepcje ostateczności orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w projektach konstytucji, by w końcu przedstawić model ostateczno-ści orzeczeń przyjęty w Konstytucji RP z 1997 r.
The aim of this publication is to discuss issues of finality of judgments of the Constitu-tional Court. Noticeable date in the history of this matter is year 1997, which is asso-ciated with the enactment of the Constitution. From beginning of the constitutional ju-diciary (since 1982) until the enactment of the Constitution of the Republic of Poland, a view of lack of need for any extra-parliamentary (and even more independent of par-liament) forms of the constitutionality of legislation dominated the scene. And it was conditioned by the political system. This meant that the Constitutional Tribunal’s ru-ling of non-compliance with the provisions of the constitutional laws have been subjec-ted to the control of the legislature. Work towards adoption of the new Constitution be-gan as a result of a major political changes after 1989. Actual beginning of the work is dated on 7 December 1989, when Constitutional Commissions of each of the houses of the Parliament were appointed, and later on the Constitutional Commission of the Na-tional Assembly. It was during the work of the Constitutional Commission of the Na-tional Assembly when issue of finality of judgments was discussed. In this article I will discuss that discussion and introduce concepts of finality of judgments of the Constitu-tional Court in the drafts of Constitution, to finally present a model of finality of judge-ments adopted in the Constitution of 1997.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 1(23); 49-69
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona praw podstawowych jako argument w sporze o legitymizację sądowej kontroli konstytucyjności prawa – zarys problematyki
Protection of Fundamental Rights as an Argument in the Dispute over the Legitimacy of Judicial Review. Selected Issues
Autorzy:
Kustra-Rogatka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050244.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Sądownictwo konstytucyjne
prawa podstawowe
demokracja
prawa pozytywne
constitutional courts
fundamental rights
democracy
positive rights
Opis:
amiczny rozwój sądowej kontroli konstytucyjności prawa w drugiej połowie XX wieku, znajduje swoje odbicie we współczesnych teoriach legitymizacji judicial review. Wychodzą one poza pierwotną oś sporu, którą kształtował tzw. dylemat kontrwiększościowy i stają się często bardziej zniuansowane. Poza argumentami związanymi z koncepcjami współpracy międzyinstytucjonalnej oraz rozliczalności władzy coraz większego znaczenia nabierają również argumenty związane z ochroną praw podstawowych i oparte na ich tzw. rights-based theories of judicial review. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zarysu bogatej problematyki związanej z ochroną praw podstawowych rozpatrywaną jako argument w sporze o legitymizację sądowej kontroli konstytucyjności prawa. W opracowaniu zostały przedstawione wybrane zagadnienia, które wpływają na obecny stan dyskursu dotyczącego legitymizacji sądów konstytucyjnych. Są to kwestie: pojęcia i form sądowej kontroli konstytucyjności; typów argumentów stosowanych w analizowanym sporze; powiązania zagadnienia ochrony praw podstawowych z określoną koncepcją demokracji oraz kontroli konstytucyjności decyzji ustawodawczych dotyczących gwarancji tzw. praw pozytywnych.
The dynamic development of judicial review of the constitutionality of laws in the second half of the twentieth century is reflected in contemporary theories of judicial review. They go beyond the original axis of the dispute over the legitimacy of judicial review, which was shaped by the counter-majoritarian dilemma, and often become more nuanced. In addition to arguments related to the conceptions of institutional cooperation and accountability function of judicial review, rights-based theories of judicial review take on more and more importance. The aim of this article is to outline a wide range of issues related to the protection of fundamental rights, which protection is considered as an argument in the dispute over the legitimacy of constitutional courts. The study presents selected issues that influence the current discourse on judicial review, which include: types of such judicial review; types of arguments used in the analysed discourse; the link between fundamental rights and various concepts of democracy; and judicial review of legislative decisions concerning positive rights guarantees.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 33-43
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La Pologne: la Constitution, la cour constitutionnelle et les inquiétudes de l’opinion internationale. Polska: Konstytucja, Trybunał Konstytucyjny i obawy opinii miedzynarodowej
Poland: The constitution, the Constitiutional Tribunal and the anxiety of the international opinion
Autorzy:
Kruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2005113.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
polskie sądownictwo konstytucyjne
kryzys konstytucyjny w Polsce 2015–2016
Trybunał Konstytucyjny
opinia międzynarodowa o polskim Trybunale Konstytucyjnym
ustawy o Trybunale Konstytucyjnym RP
sędzia TK
orzecznictwo TK
Constitution of the Republic of Poland
Constitutional Court
Polish constitutional law
constitutional crisis in Poland 2015–2016
Act on the Constitutional Court of the Republic of Poland
Judge of the Constitutional Court
case law of Constitutional Court
Opis:
Inspiracją i tłem dla podjętych w artykule rozważań były wydarzenia, jakie miały miejsce w Polsce w latach 2015/2016 r., związane z wielokrotnym podejmowaniem przez nową większość parlamentarną zmian w zakresie składu, trybu postępowania i podstaw prawnych sądownictwa konstytucyjnego (ustawy o Trybunale Konstytucyjnym). Artykuł omawia trzy główne wątki funkcjonowania w Polsce Trybunału Konstytucyjnego (TK). Pierwszy ukazuje jego genezę, jeszcze w okresie realnego socjalizmu (1982), co jest o tyle istotne, że jego ówczesna koncepcja, mimo konstytucyjnej deklaracji o niezawisłości sędziów, zakładała pewien stopień jego pozostawania pod „nadzorem” parlamentu (czyli hegemonicznej partii politycznej), co tym bardziej uwrażliwia na wszelkie analogiczne przejawy politycznej interwencji już w państwie demokratycznym. Pokazuje też, jak mimo to TK umiał w tamtym czasie zdobyć niezależność i utrwalić swój autorytet, a także jak ukształtowała ten organ – już zaliczony do władzy sądowniczej – Konstytucja RP z 1997 r. Drugi wątek przedstawia w skrócie „kronikę wydarzeń”, w tym pięć kolejnych ustaw (nowelizacji lub nowych ustaw o TK) i sposób, w jaki usiłują one, nawet niekiedy fortelem prawniczym, zmienić na politycznie „korzystniejszy” skład tego sądu, zablokować jego swobodę orzekania lub unieważnić wyrok, z ostatecznym uchwaleniem trzech nowych ustaw: o organizacji i trybie postępowania przed TK oraz statusie sędziów TK (a także ustawę zawierającą przepisy wprowadzające), których negatywne konsekwencje pojawiają się na bieżąco. Równolegle ukazano opinie instytucji międzynarodowych (Komisji Weneckiej, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej) zaniepokojonych sytuacją w Polsce z punktu widzenia europejskich standardów rule of law. Trzeci wątek dotyczy kwestii może najważniejszej, a mianowicie konsekwencji doktrynalnych i konstytucyjnych oraz problemów, jakich polskiej nauce prawa konstytucyjnego oraz praktyce konstytucyjnej i politycznej wydarzenia te przysporzą.
The events that took place in Poland 2015 and 2016, concerning the actions taken by the new parliamentary majority, including changes in the composition, procedure and legal basis of the Constitutional Court (Constitutional Court Act) were an inspiration to the reflections presented in this paper. Discussed in the paper are three main points of the functioning of the Constitutional Tribunal (CT) in Poland. The first outlines the genesis of CT, starting with the period of real socialism (1982). This is quite important as the original concept of CT, despite the constitutional declaration of independence of the judges, assumed some degree of parliamentary supervision (i.e. a hegemonic political party). The text also describes how CT at the time able was to achieve independence and consolidate its authority, illustrating how this body – already included in the judiciary – was constituted in the Constitution of the Republic of Poland in 1997. The second point consists of a short chronicle of events, including the adoption of the five successive legal acts (amendments or new Constitutional Court Acts), and the way in which attempts were made, sometimes even by legal tricks, to change the composition of this court to a politically more favourable and to block its freedom or to revoke the court’s ruling. With the final passing of three new laws on the organisation and the procedure of the Constitutional Tribunal and the status of its judges, whose negative consequences continue to appear. At the same time, international institutions (the Venice Commission, the European Parliament and the European Commission) announced their opinions, expressing concern about the situation in Poland from the point of view of European standards of Rule of Law. The third point touches probably the most important issue – the doctrinal and constitutional consequences, as well as the problems brought by these events to the Polish constitutional law science and the constitutional and political practice.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2017, 9, 1; 32-62
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo międzynarodowe i europejskie a sądownictwo konstytucyjne, red. Piotr Tuleja, ISBN 978-83-64506-18-5, Wydawnictwo JAK, Kraków 2015, ss. 136
Autorzy:
Króliczek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940820.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 2 (36); 221-227
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja: Aleksandra Kustra-Rogatka, Iwona Wróblewska, Wojciech Wołoch, Osobliwy Sąd. Idea sądownictwa konstytucyjnego w kontekstach rządów prawa, demokracji i praw jednostki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, ss. 242.
Review: Aleksandra Kustra-Rogatka, Iwona Wróblewska, Wojciech Wołoch, Osobliwy Sąd. Idea sądownictwa konstytucyjnego w kontekstach rządów prawa, demokracji i praw jednostki [The Peculiar Court. The Idea of Constitutional Justice in the Contexts of the Rule of Law, Democracy and Individual Rights], Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, 242 pages
Autorzy:
Kiełpiński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310062.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
praworządność
sądownictwo konstytucyjne
rządy prawa
teoria prawa
norma prawna
rule of law
constitutional judiciary
legal theory
legal norm
Opis:
Sądownictwo konstytucyjne stanowi przedmiot sporów w obszarze nauk prawnych, głównie na poziomie filozofii prawa i teorii prawa. W związku z tym została poddana recenzji monografia, która porusza obecnie interesującą tematykę w obszarze zasad konstytucjonalizmu. Autorzy w poszczególnych rozdziałach udzielają odpowiedzi na wiele pytań z zakresu sądownictwa konstytucyjnego. Z wieloma zasygnalizowanymi problemami można spotkać się w życiu społecznym, politycznym i naukowym. Celem opublikowanej recenzji jest zaprezentowanie myśli autorów, którzy za pomocą analizy, rekonstrukcji i krytycznej refleksji połączyli sądownictwo konstytucyjne z trzema ideami: rządów prawa, demokracji i praw jednostki. Warto podkreślić, że przywołane trzy idee nie tworzą harmonijnej triady, ani apriorycznej rzeczywistości. Stworzenie tego typu monografii było możliwe dzięki wykorzystaniu różnych metod badawczych: dogmatycznoprawnej, filozoficznej, historycznej, filologicznej. Osobliwość sądu (judical review) nie stanowi punktu odniesienia, do tego, aby stworzyć grupy zwolenników oraz przeciwników sądownictwa konstytucyjnego. Zbadanie wszechstronne idei sądownictwa konstytucyjnego tworzy nowy katalog argumentów do wykorzystywania m.in. w rozwoju badań naukowych, prowadzenia debaty publicznej oraz szeroko pojętej edukacji społeczeństwa.
Constitutional judicature is a subject of dispute in the field of legal science, mainly at the level of philosophy of law and legal theory. In this connection, a book has been reviewed which deals with an interesting topic. In the individual chapters of the book, the authors provide answers to many questions, in the field of constitutional justice. Many of the problems indicated by the authors can be encountered in social, political and scientific life. The aim of the published review is to present the thoughts of the authors who, by means of analysis, reconstruction and critical reflection, have linked constitutional justice to three ideas: the rule of law, democracy and individual rights. It is worth emphasizing that the three ideas cited do not form a harmonious triad, nor an a priori reality. The creation of this type of monograph was possible thanks to the use of various research methods, dogmatic-legal, philosophical, historical, philological. The singularity of the court (judicial review) is not a point of reference, to create groups of supporters and opponents of constitutional justice. A comprehensive examination of the idea of constitutional justice creates a new catalogue of arguments for the use of, inter alia, the development of scientific research, the conduct of public debate and the broad education of the public.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 2; 625-633
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sądownictwo konstytucyjne w państwie polskim w XX wieku
Constitutional judiciary in the Polish state in the 20th century
Autorzy:
Jastrzębski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195374.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
constitutional judiciary
the Constitutional Tribunal
state ruled by law
Opis:
The article concerns the constitutional judiciary in the Polish state in relation to the formation of the rule of law in Europe. The author describes the history of systemic postulates regarding examining the compliance of laws with the constitution, shows the provisions of successive constitutions of the interwar period and after 1945, and indicates that the economic, social and political crisis in the late 1980s and early 90s forced changes in the system. The result was the amendment of the 1952 Constitution in 1982, the Constitutional Tribunal having been established as late as 1985. Nowadays the activities of the Constitutional Tribunal are regulated by the Constitution of 1997 and its rulings are final.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze BAS; 2021, 2(70); 50-81
1896-9852
2082-064X
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leszek Garlicki, Sądownictwo konstytucyjne w Europie Zachodniej [La juridiction constitutionnelle en Europe occidentale], Warszawa 1987, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 335 pages
Autorzy:
Działocha, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43537335.pdf
Data publikacji:
1988-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Źródło:
Droit Polonais Contemporain; 1988, 3-4(79-80); 83-85
0070-7325
Pojawia się w:
Droit Polonais Contemporain
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies