Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Pomorze"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 1503
Tytuł:
Pochodzący z końca XVII wieku poewangelicki kościół szkieletowy pw. Bożego Ciała w Jasieniu w świetle badań architektonicznych
The late seventeenth-century half-timbered post-Evangelical Corpus Christi Church in Jasień in the light of architectural research
Autorzy:
Wałdoch, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343034.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
architektura szkieletowa
technika budowlana
badania architektoniczne
Pomorze Zachodnie
Jasień
half-timbered architecture
construction technology
architectural research
Western Pomerania
Opis:
Najstarszy zachowany na ziemi bytowskiej, pochodzący z końca XVII wieku poewangelicki kościół pw. Bożego Ciała w Jasieniu należy do zespołu sakralnej architektury szkieletowej Pomorza Zachodniego. Pomimo dużego zainteresowania tym obiektem nie stanowił on dotąd przedmiotu szerszych analiz badawczych. Niniejszy artykuł prezentuje wyniki przeprowadzonych w ostatnich latach nieinwazyjnych badań architektonicznych, które objęły strukturę ścian korpusu nawowego i wieży oraz więźb dachowych. Wraz ze szczegółową analizą tekstów źródłowych i literatury badania te pozwoliły zgłębić wiedzę o historii budowlanej kościoła, zrekonstruować jego pierwotną formę oraz scharakteryzować technikę, w jakiej go wzniesiono. Pokłosiem tego jest również analiza porównawcza, która nie tylko dowodzi, że kościół w Jasieniu pod wieloma względami wyróżniał się na tle innych obiektów z obszaru badawczego, lecz także rzuca pewne światło na zagadnienie form i rozwiązań konstrukcyjnych stosowanych na przełomie XVII i XVIII wieku w sakralnej architekturze szkieletowej Pomorza Zachodniego.
The oldest surviving post-Evangelical Corpus Christi Church in Jasień, (in Bütow Land – Pol. ziemia bytowska) dating from the end of the seventeenth century, belongs to the group of half-timbered sacred architecture in Western Pomerania. Despite the great interest in this building, it has not yet been the focus of more extensive studies. This article presents the results of non-invasive architectural research carried out in recent years, which included the structure of the walls of the nave and tower, as well as the roof trusses. Together with a detailed analysis of source texts and literature, this research has made it possible to deepen our knowledge of the history of the church’s construction, reconstruct its original form and describe the techniques used to build it. This work has also resulted in a comparative analysis, which not only shows that the church in Jasień stood out in many respects from other buildings in this field of research, but also sheds some light on the issue of forms and construction solutions used in the half-timbered sacred architecture of Western Pomerania at the turn of the seventeenth and eighteenth centuries.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2024, 1; 115-132
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Leksykon klasztorów Pomorza” – interdyscyplinarny projekt o średniowiecznych klasztorach, kapitułach, konwentach i komendach w historycznej prowincji Pomorze
“Compendium of Monasteries in Pomerania” – an Interdisciplinary Project on the Monasteries, Secular Clerics, Convents, and Commanderies in the Historical Province of Pomerania
Autorzy:
Auge, Oliver
Harlaß, Robert
Hillebrand, Katja
Kieseler, Andreas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388135.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
monastery
Pomerania
Middle Ages
historical compendia
interdisciplinarity
history of Churches
Opis:
The aim of this article is to present an international and interdisciplinary research project that is being undertaken at the Chair of Regional History at the Department of History at Kiel University since 2020. The goal of this project is to process the history of all medieval ecclesiastical institutes in the historical province of Pomerania and to publish it in an encyclopedic work, which in its structure and design is oriented towards the “Klosterbücher” already published for other historical regions of Germany. The extensive study on the monasteries of Pomerania, published by the archivist Hermann Hoogeweg nearly a century ago, remains indispensable to this day, but in the light of numerous historical, art-historical and archaeological researches carried out both in Germany and Poland over the last decades a substantial revision is expedient. In the first stage of the project, all written, art-historical, pictorial, archaeological, and architectural sources for each Pomeranian monastery were compiled and processed by the project team. In the second part now following, these sources will be provided for particular groups of authors, who will prepare the articles for the “Compendium of monasteries in Pomerania”. Besides exhaustive bibliographical references, lists of sources and inventories these entries will contain both general information on the particular institutes (name, affiliation, location, etc.) as well as detailed references on the constitution, the religious activities, the economic system, the possessions and equipments, the cultural accomplishments, and so forth. The publication of the two-volume and richly illustrated compendium is planned for 2027.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2023, 88, 3; 115-136
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Szlak św. Ottona”. Koncepcja trasy pielgrzymkowej jako forma upamiętnienia misji chrystianizacyjnej św. Ottona z Bambergu na Pomorzu (1124-1128)
“Via Ottoniana - Saint Otto’s Route”. The concept of a pilgrims’ way as a form of commemorating the Christianization mission of Saint Otto of Bamberg in Pomerania (1124-1128)
Autorzy:
Szczodry, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430931.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
St. Otto of Bamberg
mission
Pomerania
Christianity
pilgrimage route
św. Otton z Bambergu
misja
Pomorze
chrześcijaństwo
szlak pielgrzymkowy
Opis:
Teren Pomorza został schrystianizowany 900 lat temu w wyniku działalności misyjnej św. Ottona z Bambergu, który w tym celu podjął dwie wyprawy: w 1124 i 1128 r. Droga, którą przemierzył biskup Otton stała się dla współczesnych mieszkańców tych terenów inspiracją do podjęcia badań i prac nad wytyczeniem „Szlaku św. Ottona”. Celem niniejszego artykułu jest zbadanie, czy tak zaprojektowane itinerarium spełnia formalne przesłanki, aby móc je sklasyfikować jako szlak pielgrzymkowy. Posługując się metodą analityczną przedstawiono najpierw stan badań historycznych, na podstawie których możliwe stało się zrekonstruowanie drogi, którą w XII wieku przebył św. Otton na Pomorzu. Następnie przedstawiono kryteria, które w świetle dokumentów Kościoła muszą być spełnione, aby uznać wytyczoną trasę za szlak pielgrzymi. W dalszej części pracy ukazano miejsca, w których współcześnie pielęgnuje się pamięć o Apostole Pomorza i które mogą stanowić etapy itinerarium pielgrzymkowego. W świetle przeprowadzonych analiz wykazano, iż „Szlak św. Ottona” może zostać sklasyfikowany jako trasa pielgrzymkowa, wpisując się w działania duszpasterskie, które przybliżą współczesnym mieszkańcom tych ziem postać i dziedzictwo Apostoła Pomorza, inspirując ich do pogłębienia swojej tożsamości chrześcijańskiej.
The area of Pomerania was Christianized 900 years ago as a result of the missionary activity of Saint Otto of Bamberg. Otto undertook two missionary expeditions, in 1124 and 1128. The road that Bishop Otto traveled became the inspiration for the present inhabitants of these areas to undertake research and work on setting out Saint Otto’s Route. This article aims to examine whether the itinerary designed in this way fulfils the formal requirements to be classified as a pilgrimage route. Using the analytical method, the state of historical research is first presented, based on which it has become possible to reconstruct the route taken by Saint Otto in Pomerania in the 12th century. It then presents the criteria that, in the light of Church documents must be met to recognize the route marked as a pilgrim itinerary. The following part of the study shows places where the memory of the Apostle of Pomerania is cultivated today, and which can be stages of the pilgrimage itinerary. In the light of the analyses carried out, it was shown that the “Saint Otto’s Route” can be classified as a pilgrimage route, becoming part of pastoral activities that will bring closer the present inhabitants of these areas to the person of the Apostle of Pomerania and his heritage, inspiring them to deepen their Christian identity.
Źródło:
Polonia Sacra; 2023, 27, 4; 209-225
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Buniewice 7: The Lithic Technology of the Ahrensburgian Hunting Camp
Buniewice 7: Technologia krzemieniarstwa na obozowisku łowieckim kultury ahrensburskiej
Autorzy:
Adamczyk, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343187.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
Western Pomerania
Late Palaeolithic
Ahrensburgian culture
lithic technology
Pomorze Zachodnie
późny paleolit
kultura ahrensburska
technologia krzemieniarstwa
Opis:
The Ahrensburgian site in Buniewice is one of the largest collection of lithics of this culture in the Pomeranian Bay area. The article provides a detailed technological analysis of this assemblage.
Ahrensburskie stanowisko w Buniewicach to jedna z największych kolekcji narzędzi krzemiennych tej kultury z rejonu Zatoki Pomorskiej. W artykule zaprezentowano wyniki szczegółowych badań technologicznych tego zbioru.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2023, 19; 5-54
0076-5236
2956-9893
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Der grobe Pommer: über die Pommern, ein Stereotyp und eine Anekdote
The Rude Pomeranian: About a Stereotype, an Anecdote and the Pomeranians
Autorzy:
Wójcik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098189.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pommern
Stereotyp
Imagologie
Anekdote
Pomerania
stereotype
imagology
anecdote
Pomorze
stereotyp
imagologia
anegdota
Opis:
Die Geschichte über den groben Pommern wird seit fast einem halben Jahrtausend – jeweils von voneinander unabhängigen Redakteuren – immer wieder revidiert und modifiziert. Sie wurde von ca. 35 Autoren in ca. 40 Fassungen publiziert. Ihre Wurzeln muten anekdotisch an; sie wurde in epischen, lyrischen und dramatischen Texten bearbeitet. Sie nahm Bezug auf ein altbewährtes, negativ konnotiertes Stereotyp über die Region Pommern und ihre Bewohner. Auf der einen Seite zeigte sie die Wahrnehmung der autochthonen Bevölkerung, auf der anderen Seite bot aber auch einen Umgang mit diesem nachteilig behafteten Bild an. Der Beitrag vergleicht einzelne Varianten der Geschichte und deutet diese imagologisch.
Opowieść o nieokrzesanym Pomorzaninie wciąż bywa rewidowana i publikowana – przez niezależnych od siebie redaktorów – od niemal połowy tysiąclecia. Była modyfikowana przez około 35 autorów w około 40 wersjach. Jej korzenie wydają się anegdotyczne; doczekała się adaptacji w tekstach prozatorskich, lirycznych i dramatycznych. Odnosiła się do utrwalonego stereotypu o negatywnych konotacjach, dotyczącego regionu Pomorza i jego mieszkańców. Z jednej strony ukazywała ona postrzeganie ludności autochtonicznej, z drugiej zaś oferowała sposób radzenia sobie z tym obciążonym wizerunkiem. Artykuł porównuje poszczególne warianty opowieści i interpretuje je imagologicznie.
The story about the rough Pomeranian has been repeatedly revised and published – by editors who have been independent of each other – for almost half a millennium. It has been modi-fied by about 35 authors in about 40 versions. Its roots seem anecdotal; it has been adapted in epic, lyrical and dramatic texts. It referred to a long-established stereotype with negative con-notations about the region of Pomerania and its inhabitants. On the one hand, it showed the perception of the autochthonous population, but on the other hand, it also offered a way of dealing with this detrimentally tainted image. The article compares individual variants of the story and interprets them imagologically.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2023, 32; 125-153
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dorobek naukowy Henryka Lesińskiego na tle polskiej historiografii Pomorza Zachodniego
Henryk Lesiński’s scholarly achievements in the context of Polish historiography of Western Pomerania
Autorzy:
Ślepowroński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146442.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Historiography of Western Pomerania
Western Pomerania after 1945
history of science
Szczecin historical community
Historiografia Pomorza Zachodniego
Pomorze Zachodnie po 1945 r.
historia nauki
szczecińskie środowisko historyczne
Opis:
Henryk Lesiński należy do najwybitniejszych polskich pomorzoznawców, jest także jednym z Ojców-Założycieli środowiska historycznego w Szczecinie. Jak większość historyków pierwszego pokolenia badaczy, przybył w latach 50. XX wieku do Szczecina, po ukończeniu Uniwersytetu w Poznaniu i tutaj rozwijał swoją karierę naukową. Stał na czele wielu instytucji nauki zachodniopomorskiej: Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Szczecinie, szczecińskiej Pracowni Zakłada Historii Pomorza IH PAN, szczecińskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego, Wyższej Szkoły Nauczycielskiej, Wyższej Szkoły Pedagogicznej, będąc do swoje śmierci autentycznym i powszechnie szanowanym liderem środowiska. Odcisnął wyraźne piętno na polskiej historiografii Pomorza Zachodniego, stając się niekwestionowanym specjalistą dziejów miast, żeglugi i handlu morskiego w średniowieczu i epoce nowożytnej.
Henryk Lesiński is one of the most prominent Polish scholars of Western Pomerania and one of the founding fathers of the historical community in Szczecin. Like most historians of the first generation of researchers, he arrived in Szczecin in the 1950s after graduating from the University of Poznań, and he developed his academic career there. He held leading positions in many scientific institutions in Western Pomerania, including the Provincial State Archive in Szczecin, the Szczecin Branch of the Institute of History of the Polish Academy of Sciences, the Szczecin Branch of the Polish Historical Society, and the Higher Pedagogical School. Until his death, he was an authentic and widely respected leader in the community. He made a significant impact on Polish historiography of Western Pomerania and became an unquestioned specialist in the history of cities, maritime navigation, and maritime trade in the medieval and modern eras.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 45-74
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From the History of Sigillography and Heraldry of Private Towns in Western Pomerania. A Case Study of the Seal and Coat of Arms of Łobez
Autorzy:
Gut, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146222.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
civic heraldry
Western Pomerania
city seal
Łobez
Labes
heraldyka miejska
Pomorze Zachodnie
pieczęć miejska
Opis:
Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie o funkcjonowanie wyobrażeń napieczętnych i herbów miast prywatnych na Pomorzu Zachodnim. Osiągnięcie tego celu – przy obecnym stanie badań – możliwe jest jedynie poprzez wykorzystanie metody case study, która dzięki analizie przeprowadzonej w oparciu o wszystkie dostępne źródła może pokazać intencje twórców pieczęci miejskich, przede wszystkim w okresie wczesnonowożytnym. Do analizy wybrano pieczęcie i herb jednego z pomorskich miast prywatnych – Łobza. W wyniku analizy ustalono, że pieczęć Łobza pokazywała zależność miasta od właściciela, ale w XVIII w. wykorzystana została do propagandowej walki o niezależność od szlacheckiego rodu v. Borcke. Dodany wówczas element chronologiczny wykazał także dużą trwałość już w czasach, gdy Łobez stał się miastem królewskim po 1808 r. Usunięcie daty z pola herbu nastąpiło dopiero w okresie po 1945 r., kiedy ludność niemiecka zastąpiona została ludnością polską.
The aim of the present article is to answer the question about the functioning of seal images and coats of arms of private towns in Western Pomerania. Achieving this goal – given the current state of research – is possible only through the use of the case study method, which, owing to the analysis of all available sources, can reveal the intentions of the creators of civic seals, primarily in the early modern period. The seals and coat of arms of one of the Pomeranian private towns – Łobez were selected for the analysis. As a result of the analysis, it has been established that the seal of Łobez manifested the dependence of the town on the owner, but in the 18th century it was used in the propaganda actions related to the struggle for independence from the gentry family von Borcke. The chronological element added at that time proved to be long-lasting still in the times when Łobez became a royal town after 1808. The date was removed from the field of the coat of arms only after 1945, when the German population was replaced by the Polish population.
Źródło:
Studia Maritima; 2023, 36; 27-48
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Henryk Lesiński – archiwista, dyrektor Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Szczecinie
Henryk Lesiński – an archivist, a director of the Provincial State Archive in Szczecin
Autorzy:
Gut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146217.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Western Pomerania
Provincial State Archive in Szczecin
Henryk Lesiński
archival science
Pomorze Zachodnie
Archiwum Państwowe w Szczecinie
archiwistyka
Opis:
Artykuł dotyczy działalności archiwalnej Henryka Lesińskiego, dyrektora Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Szczecinie, a następnie rektora i profesora. H. Lesiński pracował przez 17 lat jako archiwista, w tym przez 14 lat pełnił funkcję dyrektora archiwum w Szczecinie (1956–1969). W tym okresie szczecińskie archiwum stało się wiodącą placówką w zakresie archiwistyki (przewodnik po zasobie), ale również centrum życia humanistycznego i naukowego w Szczecinie, co było zasługą pracy archiwalnej i organizacyjnej Henryka Lesińskiego oraz zespołu jego współpracowników.
This article discusses the archival activities of Henryk Lesiński, who served as the director of the Provincial State Archive in Szczecin, as well as a rector and professor. He worked as an archivist for 17 years, including 14 years as the director of the Szczecin archive (1956–1969). During his tenure, the Szczecin archive became a leading institution in the field of archival science (with a guide to its resources). It also became a center of academic and intellectual life in Szczecin. This position was a result of Henryk Lesiński’s archival and organizational work, as well as the efforts of his team of collaborators.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 13-33
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książę pomorski Bogusław X. Turcy i sława (dawniej i dziś)
Bogislaw X of Pomerania. Turks and glory (then and now)
Autorzy:
Poggendorf, Gabriele
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343194.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
Bogusław X
Pomorze
Szczecin
Imperium Osmańskie
pielgrzymka
Bogislaw X
Pomerania
Ottoman Empire
pilgrimage
Opis:
Polityka księcia pomorskiego Bogusława X oraz jego reformy w administracji, finansach i sądownictwie podczas jego długiego panowania cieszyły się dużym zainteresowaniem badaczy. Niezwykłym wydarzeniem była jego pielgrzymka do Ziemi Świętej w 1497 roku, zwłaszcza podróż morska, podczas której załoga statku pielgrzymiego wdała się w zaciętą bitwę z eskadrą turecką. Wydarzenie to już w czasach Bogusława zwróciło uwagę kronikarzy, zwłaszcza pomorskich, którzy wychwalali bohaterską walkę księcia z Turkami i uratowanie statku z wielkiego niebezpieczeństwa. Zwycięstwo Bogusława, który zgodnie z przekazami został przyjęty triumfalnie w Wenecji, a także na rodzimym Pomorzu, zostało uznane za jedno z ważniejszych osiągnięć księcia i rozsławione w wierszach, malarstwie i grafice. Niniejszy artykuł poświęcony jest pytaniu, czy i w jaki sposób sam Bogusław i jemu współcześni czy też późniejsze przekazy wpłynęły na taką wersję wydarzeń. Omówiony zostanie włoski raport, prawdopodobnie powstały w Wenecji w 1497 roku, który podkreśla zasługi weneckiego kapitana statku i jego odważne zachowanie w potyczce z Turkami.
The policies of Duke Bogislaw X of Pomerania and his reforms in administration, finance and jurisprudence during his long reign have received great attention in research. A more interesting material, however, was his pilgrimage to the Holy Land in 1497. Especially the outward journey on the sea, on which the pilgrim ship got into a fierce battle with a Turkish squadron. This event at that time attracted the attention of local and foreign chroniclers, of whom mainly the Pomeranian ones praised Bogislaw’s heroic fight against the Turks and the resulting rescue of the galley from the greatest danger. This highly acclaimed struggle of Bogislaw, which according to those reports gave him a triumphant reception on his return to Venice, was later considered in Pomerania and today again in Poland as one of the most important achievements and, glorified in poems, paintings and prints. The question of whether and how Bogislaw himself, his contemporaries or subsequent reports influenced the way in which the events were presented will be explored in the article. There is also an Italian report, probably printed in Venice in 1497, which praises the Venetian captain in his courageous behavior against the Turks.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2023, 19; 79-121
0076-5236
2956-9893
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niematerialne dziedzictwo kulturowe wsi Pomorza Zachodniego – przemiany i stan współczesny
Intangible cultural heritage of Western Pomerania villages – transformations and contemporary state
Autorzy:
Kwaśniewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146220.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
intangible cultural heritage
Western Pomerania
heritage creation
invented tradition
niematerialne dziedzictwo kulturowe
Pomorze Zachodnie
kreowanie dziedzictwa
tradycja wynaleziona
Opis:
Druga wojna światowa i zmiany ludnościowe, jakie po niej nastąpiły, zmieniły oblicze kulturowe Pomorza Zachodniego. Osadnicy pochodzący z różnych regionów Polski, Kresowiacy, a także Ukraińcy i Łemkowie przenieśli na nowe tereny część dziedzictwa materialnego, a przede wszystkim dziedzictwo niematerialne. Proces zderzenia kultur i modernizacji spowodował, że już w latach 60. i 70. XX wieku wiele przejawów tego dziedzictwa zanikło. Do czasów współczesnych przetrwały niektóre zwyczaje i praktyki, ale jednocześnie widoczny jest proces kreowania (rekonstruowania) i wynajdywania dziedzictwa. Przeprowadzone przez autorkę w latach 201–2019 etnologiczne badania terenowe w siedmiu powiatach woj. zachodniopomorskiego i pomorskiego pokazały, że niematerialne dziedzictwo kulturowe wsi Pomorza Zachodniego ma charakter mozaikowy i zależy w dużej mierze od pochodzenia regionalnego mieszkańców, jak też działalności instytucji kultury, stowarzyszeń. We wschodniej części regionu kontynuowanych jest wiele przejawów dziedzictwa przeniesionych przez Kaszubów. Na całym obszarze kontynuowane są niektóre zwyczaje związane ze świętami religijnymi (katolickimi, greckokatolickimi, prawosławnymi), zwyczaje okołoreligijne, ale także resztki wierzeń i praktyk o charakterze magicznym. W środkowej i zachodniej części regionu widoczne jest oddolne konstruowanie nowej kultury (post)ludowej, zwłaszcza muzycznej. Powstało i funkcjonuje tu wiele zespołów wokalnych i wokalno-instrumentalnych, skupiających zwłaszcza osoby ze starszego pokolenia. „Odkrywane” jest dziedzictwo kresowe, ukraińskie i łemkowskie. W procesie (re)konstruowania dziedzictwa i tożsamości sięga się po niematerialne dziedzictwo dawnych mieszkańców – jamneńskie, słowińskie; tłumaczy się i wydaje zbiory legend, a także tworzy nowe opowieści dotyczące regionu. Widoczna jest zmiana podejścia do miejsc pamięci, jakimi są cmentarze poniemieckie, docenia się też coraz częściej zachowane jeszcze dość licznie przejawy dawnego budownictwa ludowego.
World War II and the subsequent population changes have altered the cultural landscape of Western Pomerania. Settlers from various regions of Poland, as well as people from Kresy, Ukrainians, and Lemkos, brought with them not only material heritage but also intangible cultural heritage. The clash of cultures and the process of modernization in the 1960s and 70s resulted in the disappearance of many of its manifestations. To this day, some customs and practices have survived, but there is also a noticeable process of heritage creation, reconstruction, and invention. Ethnographic field research conducted by the author from 2015 to 2019 in seven counties in the West Pomeranian and Pomeranian voivodeships showed that the intangible cultural heritage of Western Pomerania is mosaic-like and depends largely on the regional origins of the residents and the activities of cultural institutions and associations. In the eastern part of the region, many aspects of heritage brought by the Kashubians continue to be observed. Throughout the region, some customs related to religious holidays (Catholic, Greek Catholic, Orthodox) are still practiced, along with customs related to religion, as well as remnants of beliefs and magical practices. In the central and western parts of the region, there is a grassroots effort to construct new (post)folk culture, particularly in music. Many vocal and vocal-instrumental groups, especially composed of older generations, have formed and function. The heritage of the Kresy, Ukrainian, and Lemko cultures is “discovered.” In the process of (re)constructing heritage and identity, intangible heritage of former residents – Jamne, Slovincian – is explored, and collections of legends are published, along with the creation of new stories about the region. There is a changing approach to memorial sites, such as post-German cemeteries, and an increasing appreciation for the fairly numerous remaining examples of traditional folk architecture.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 416-447
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Bogusława X w tekstach historiograficznych do końca XIX wieku
The portrayal of Bogusław X in historiographical texts until the end of the 19th century
Autorzy:
Wójcik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146448.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Bogislaw X
historiographical texts
19th century
Pomerania
Bogusław X
teksty historiograficzne
XIX wiek
Pomorze
Pomorze Zachodnie
Opis:
Z uwagi na to, że praktycznie niezbadaną sferą pozostaje wizerunek księcia pomorskiego Bogusława X w tekstach kultury, oraz że w 2023 i 2024 roku związane są z nim dwie ważne rocznice, artykuł Obraz Bogusława X w tekstach historiograficznych do końca XIX wieku związany jest z wizerunkiem Bogusława X w wybranych tekstach historiograficznych dotyczących Pomorza, publikowanych do końca XIX wieku. Przeanalizowano w nim obraz władcy, stawiając w centrum kwestie fikcjonalności tekstualnej zawartej w tym korpusie tekstów. Analiza jest wsparta instrumentarium analizy narratywnej w tradycji mitomotorycznej. Zwraca uwagę tekstowy potencjał życiorysu księcia. Konstatacją wywodu jest daleko idąca instrumentalizacja postaci, dokonywana w zależności od kontekstu społeczno-politycznego, w którym funkcjonowała dana publikacja, a także od światopoglądu autora czy intencji wydawcy, względnie mecenasa. Wszystkie analizowane teksty ukazują wnioskowanie symboliczne z wydarzeń przeszłych, reflektujące na teraźniejszość i przyszłość danego narratora. Z tego wynika interakcja między każdorazowym nadawcą a odbiorcą poszczególnych tekstów, zasadzająca się na wierze poszczególnych narratorów w polityczne sprawstwo ich opowieści. Zwraca przy tym uwagę mnogość wyjaśnień dla wielokrotnych reaktualizacji mitu.
Given the virtually unexplored realm of the image of the Pomeranian Duke Bogusław X in texts of culture and the importance of the anniversaries related to him in 2023 and 2024, the article “The portrayal of Bogusław X in historiographical texts until the end of the 19th century” delves into the depiction of Bogusław X in selected historiographical texts concerning Pomerania published until the end of the 19th century. The article analyzes the presented image of the ruler, focusing on the issue of textual fiction contained in this corpus of texts. The analysis is supported by the tools of narrative analysis in the myth-motif tradition. The article emphasizes the textual potential of the duke’s life story. The conclusion drawn from the discourse is the extensive instrumentalization of the character, which depends on the socio-political context in which a given publication operated, as well as the author’s worldview or the intentions of the publisher or patron. All the analyzed texts demonstrate symbolic reasoning from past events, reflecting on the present and future of each narrator. This results in an interaction between each sender and the recipient of individual texts, based on the belief of the respective narrators in the political agency of their stories. It also highlights the multitude of explanations for the repeated reactualization of the myth.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 219-243
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojedynek Béli I z księciem „Pomorza” – prawda historyczna czy fikcja literacka? Analiza narratologiczno-komparatystyczna rozdziału 79 Chronicon pictum oraz relacji Gesta Hungarorum
The Duel between Béla I of Hungary and the Prince of Pomerania, the truth of history or literary fiction? Narratological and comparative analysis of the 79th chapter of Hungarian Chronicon pictum and the 52nd Chapter of Gesta Hungarorum
Das Duell zwischen Béla I. und dem Herzog von Pommern – historische Wahrheit oder literarische Fiktion? Eine narratologische und vergleichende Analyse des 79. Kapitels von Chronicon pictum und des Berichts von Gesta Hungarorum
Autorzy:
Stachowicz, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177753.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Béla I
Ungarn
Duell
Pommern
Węgry
pojedynek
Pomorze
Béla I of Hungary
Hungary
duel
Pomerania
Opis:
Artykuł jest analizą narratologiczną rozdziału 79 Chronicon pictum oraz rozdziału 52 Gesta Hungarorum, poświęconych scenie pojedynku pomiędzy węgierskim księciem Bélą a pomorskim władcą. Autor opowiedział się za symbolicznym rozumieniem omawianej w artykule sceny. Tym samym podał w wątpliwość historyczność pojedynku, jak i samej wojny z Pomorzanami. Odrzucił pogląd, że postać Mieszka przedstawia konkretnego władcę Polski, a zinterpretował ją jako archetyp całej dynastii Piastów. Następnie przeprowadził analizę porównawczą omawianej sceny pojedynku, zestawiając tekst Chronicon pictum z innymi źródłami narracyjnymi z epoki. W swoim artykule zwrócił uwagę na podobieństwo tego rozdziału do rozwiązań literackich znanych z utworów z gatunku chansons de geste, m.in. Historii o pięknej a szlachetnej Meluzynie. Stwierdził, że owa scena wpisuje się w motyw literacki księcia-wygnańca, który będąc na uchodźstwie w obcym królestwie, ratuje je, pokonując armię poganina-najeźdźcy. Książę potwierdza tym czynem, że jest godny władzy, którą ostatecznie obejmuje.
Der Artikel ist eine narratologische Analyse des 79. Kapitels von Chronicon pictum und des 52. Kapitels von Gesta Hungarorum, welche dem Duell zwischen dem ungarischen Herzog Béla und dem pommerschen Herrscher gewidmet sind. Der Autor spricht sich für ein symbolisches Verständnis der im Artikel behandelten Szene aus. Damit stellt er sowohl die Historizität des Duells als auch des Krieges gegen Pommern selbst in Frage. Er verwirft die Ansicht, dass es sich bei der Darstellung von Mieszko um einen konkreten Herrscher Polens handelt, und interpretiert diese als Archetyp der gesamten Dynastie der Piasten. Anschließend erfolgt eine vergleichende Analyse des Zweikampfes, indem der Text von Chronicon pictum anderen erzählenden Quellen aus der Epoche gegenübergestellt wird. Ferner wird im Artikel auf die Parallelen zwischen dem Inhalt des betreffenden Kapitels und literarischen Mitteln hingewiesen, die aus Werken der Gattung der Chansons de geste bekannt sind, wie z. B. Geschichte von der edlen und schönen Melusina. Der Autor kommt zum Schluss, dass sich die Szene in das literarische Motiv des vertriebenen Herzogs einfügt, der in der Verbannung das fremde Reich rettet, indem er die heidnischen Angreifer besiegt. Der Herzog bestätigt durch diese Tat, dass er der Macht, die er schließlich erlangt, würdig ist.
The paper is a narratological analysis of the 79th chapter of the Hungarian Chronicon pictum and the 52nd Chapter of Gesta Hungarorum, which describe a duel between the Hungarian prince Béla and the Pomeranian prince. The author opts for a symbolic interpretation of both the aforementioned chapters. He casts doubt on the historicity of the duel. He suggests that the figure of Mieszko, mentioned in the chronicles, was not an actual, historical ruler of Poland. According to the author’s interpretation, Mieszko was only an embodiment of the Piast dynasty and all rulers of Poland. Next, the author compares the duel scene with the duel scenes in contemporary narrative sources. He concludes that this scene fits into the literary motif of an exiled prince who, being in exile in a foreign kingdom, saves it by defeating the army of a pagan invader. He stated that this scene fits into the literary motif of an exiled prince who, being in exile in a foreign kingdom, saves it by defeating the army of a pagan invader.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2023, 15; 23-54
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relokacja muzykaliów po II wojnie światowej – przypadek Pomorza Zachodniego
The Relocation of Music-Related Sources after World War II: The Case of West Pomerania
Autorzy:
Górny, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24024811.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Preußische Staatsbibliothek
Szczecin
Pomorze Zachodnie
ochrona księgozbiorów
II wojna światowa
muzykalia
Maria Quirini
West Pomerania
protecting book collections
World War II
music-related sources
Opis:
W pierwszej części artykułu opisany został proces zabezpieczania zbiorów bibliotecznych w powojennej Polsce. Na podstawie wcześniejszych ustaleń (głównie prof. Ryszarda Nowickiego) podzielono ów proces na trzy okresy: Lata 1944–1946: kształtowanie się ram prawnych oraz podstawowych pojęć stosowanych w trakcie akcji ochrony książek i archiwaliów, a także powołanie do życia Delegatury Ministerstwa Oświaty do zabezpieczenia księgozbiorów opuszczonych i porzuconych w Krakowie. W okresie tym prace skupiały się na fizycznej ochronie licznych kolekcji przed zagładą. Lata 1947–1949: powołanie do życia Zbiornic Księgozbiorów Zabezpieczonych w Krakowie, Toruniu, Gdańsku, Szczecinie, Katowicach, Poznaniu oraz Wrocławiu. Ich zadaniem było przede wszystkim sortowanie zabezpieczonych wcześniej materiałów i rozdzielanie ich do odpowiednich instytucji na terenie całej Polski. Lata 1950–1955: likwidacja większości zbiornic i powierzenie zadań ochrony i repartycji zasobów bibliotecznych Zbiornicy Księgozbiorów Zabezpieczonych w Katowicach. W drugiej części artykułu na podstawie badań archiwalnych przeprowadzonych w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, Archiwum Akt Nowych w Warszawie oraz Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie podjęto próbę rekonstrukcji procesu zabezpieczania i relokacji muzykaliów na terenie Szczecina i Pomorza Zachodniego w okresie od zakończenia II wojny światowej do początku lat 50. Omówiono zasady procesu zabezpieczania i repartycji, a także zarysowano podstawowe kierunki przekazywania nut i książek o tematyce muzycznej. Ponadto analizie poddano nieznane dotąd w literaturze przedmiotu materiały na temat losów zbiorów Berlińskiej Preußische Staatsbibliothek, które ukryte zostały w miejscowościach Gleźno oraz Szczęsne (obecnie: Nadarzyn). Wreszcie zwrócono uwagę na konieczność dalszych badań: zarówno nad zasobami muzycznymi Książnicy Pomorskiej, jak i procesem relokacji muzykaliów, np. cymeliów wywiezionymi z Berlina do miejscowości Parsowo, Mierzyn oraz Skoczów.
The first section of this article describes how library collections were safeguarded in postwar Poland. On the basis of earlier findings (mainly by Ryszard Nowicki), three periods have been distinguished: 1944–46: the legal framework was formed, along with the key terms applied during the book-and-archive protection campaign. A branch of the Ministry of Education was established in Kraków for the protection of book collections ‘abandoned or left behind’. During this period, work focused on physically protecting the many collections from perishing; 1947–49: Centres for Protected Book Collections were established in Kraków, Toruń, Gdańsk, Szczecin, Katowice, Poznań and Wrocław, for the purpose of sorting the previously secured materials and assigning them to appropriate institutions throughout Poland; 1950–55: most of the above-mentioned centres closed down, and the task of protecting and redistributing library collections was entrusted to the Centre for Protected Book Collections in Katowice. The second section of the article attempts to reconstruct how music-related sources were protected and relocated in Szczecin and West Pomerania between the end of the Second World War and the early 1950s. This study is based on archive research carried out in the Pomeranian Library in Szczecin, Central Archives of Modern Records (AAN) in Warsaw and Jagiellonian Library in Kraków. The principles behind the protecting and redistributing process are discussed, and the main places to which sheet music and books on music were sent are outlined. In addition, previously unknown materials concerning the fate of the Berlin Preußische Staatsbibliothek’s collections hidden in Gleźno (Hohenwalde) and Szczęsne (Billerbeck, now Nadarzyn) are analysed. Finally, the author points out the need for further research into both the music collections in the Pomeranian Library and the relocating of music sources, such as the cimelia transported from Berlin to Parsowo (Parsow), Mierzyn (Altmarrin) and Skoczów (Schötzow).
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 3; 77-97
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój lokalny na obszarach wiejskich Pomorza Zachodniego w świetle wskaźnika rozwoju wspólnot terytorialnych w latach 1997–2020
Local development in rural areas of Western Pomerania in the light of the indicator of development of territorial communities in 1997–2020
Autorzy:
Durka, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340856.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
teoria modernizacji
rozwój lokalny i regionalny
socjologia wsi
Pomorze Zachodnie
modernization theory
local and regional development
rural sociology
Western Pomerania
Opis:
Reforma samorządowa z 1990 r. przywróciła w polskim życiu publicznym samodzielność gminom, które z mocy prawa stały się wspólnotami samorządowymi posiadającymi podmiotowość prawną, polityczną i ekonomiczną. Reforma uruchomiła pokłady aktywności obywatelskiej, wprowadziła do polskiego życia publicznego zasadę pomocniczości, przyspieszyła rozwój gospodarczy, a także umożliwiła pełną rozmachu rozbudowę infrastruktury technicznej i społecznej. W niniejszym artykule zostaną przedstawione wyniki analizy rozwoju lokalnego gmin Pomorza Zachodniego w latach 1997–2020. W analizie posłużymy się wskaźnikiem rozwoju wspólnot terytorialnych (WRWT), który pozwoli na zaobserwowanie dokonujących się zmian w rankingu rozwojowym gmin. W dalszej części zostaną scharakteryzowane korelaty zaobserwowanych w tym czasie zmian.
The local government reform of 1990 restored independence in Polish public life to communes which, by law, became self-governing communities with legal, political and economic subjectivity. The reform launched the layers of civic activity, introduced the principle of subsidiarity to Polish public life, accelerated economic development, and enabled the full expansion of technical and social infrastructure. This article presents the results of the analysis of the local development of West Pomeranian communes in the years 1997-2020. In the analysis, we will use the Territorial Communities Development Index (WRWT), which allows us to observe changes in the development ranking of communes. Further, the correlates of the development observed in this period will be indicated.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2023, 28, 3; 111-126
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The analysis of voting preferences of West Pomerania inhabitants in the years 2001–2020
Analiza preferencji wyborczych mieszkańców Pomorza Zachodniego w latach 2001–2020
Autorzy:
Chrobak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32304301.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
West Pomerania
elections to European Parliament
elections to Sejm and Senate
presidential elections
voting preferences
Pomorze Zachodnie
wybory do Parlamentu Europejskiego
wybory do Sejmu i Senatu
wybory na Prezydenta RP
preferencje wyborcze
Opis:
The article concerns the voting preferences of West Pomerania inhabitants in comparison to the whole country regarding parliament elections, European Parliament elections, presidential elections, except for self-government elections. Taking into account different characteristics of the last type of elections, a separate article has been prepared to discuss them. Applying the comparison method, the election results have been analyzed in terms of political geography. The comparison of territorial diversity of political behaviors has shown how political preferences have evolved with respect to division into provinces, country districts and towns ruled by presidents in reference to, among all, three main political parties (PO RP, PiS and SLD). It has been checked if since 2005 the Platform has really managed to dominate the West Pomeranian political scene and also if any differences in voting preferences occur depending on the place of residence or the type of elections? Subject to the analysis have been election results without the study of factors having impact on them, that is electoral campaigns and events on the political scene (they will be discussed in a separate publication). Regarding the typology of political parties ideological and programme criteria has been applied resulting in west-wing (SLD), central (PO RP) and right-wing division. The analysis has shown that there are no significant differences between the results of different types of elections. Regardless, the results from the whole country in West Pomerania in years 1993–2004 left-wing preferences were demonstrated, in years 1993–2004 central and since 2015 central-right. However, analyzing the results depending on the place of residence, together in three types of elections, in 8 the results between country districts and president cities in majority have overlapped and in 6 of them the differences have occurred.
Artykuł dotyczy preferencji wyborczych mieszkańców Pomorza Zachodniego na tle kraju w odniesieniu do wyborów parlamentarnych, do PE i na Prezydenta RP, z wyjątkiem samorządowych, którym ze względu na odmienną specyfikę, poświęcono osobny tekst. Stosując metodę porównawczą, przeanalizowano wyniki elekcji pod względem geografii wyborczej. Porównanie zróżnicowania przestrzennego zachowań wyborczych, pokazało jak kształtowały się preferencje wyborcze w podziale na województwo, powiaty ziemskie i miasta w których wadzę sprawują prezydenci, w odniesieniu m.in. do trzech najważniejszych ugrupowań (PO RP, PiS i SLD). Sprawdzono czy faktycznie od 2005 r. Platformie udało się zdominować zachodniopomorską scenę polityczną oraz czy zachodzą różnice w preferencjach wyborczych w zależności od miejsca zamieszkania lub rodzaju wyborów? Analizie poddano wyniki elekcji, bez badania czynników na nie wpływających w postaci kampanii wyborczych i wydarzeń na scenie politycznej (zostaną omówione w osobnym artykule). Odnośnie typologii partii przyjęto kryterium ideologiczno-programowe, dzieląc je na lewicę (SLD), centrum (PO RP) i prawicę (PiS). Analiza pokazała, że nie występują istotne różnice w wynikach między poszczególnymi rodzajami wyborów. Bez względu na wyniki w skali kraju, na Pomorzu Zachodnim w latach 1993–2004 występowały preferencje lewicowe, w latach 2004–2015 centrowe, a od 2015 r. centroprawicowe. Natomiast analizując wyniki w zależności od miejsca zamieszkania, to łącznie w trzech rodzajach elekcji, w 8 wyniki między powiatami ziemskimi a miastami prezydenckimi w większości się pokrywały, a w 6 wystąpiły różnice.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2023, 3; 33-56
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 1503

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies