Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Magnateria"" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-22 z 22
Tytuł:
Magnateria i duchowieństwo u progu Oświecenia. Między tradycyjnymi formami patronatu a pogłębianiem więzi klientalnych
Autorzy:
Mariani, Andrea
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631352.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
Recenzja książki: Karolina Stojek-Sawicka, Duchowieństwo katolickie w życiu Radziwiłłów nieświeskich w XVIII wieku, Adam Marszałek, Wrocław 2011
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2012, 6; 449-453
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teresa Ossolińska ze Stadnickich (1717–1776). Przyczynek do badań aktywności wojewodziny wołyńskiej w drugiej połowie XVIII wieku
Autorzy:
Penkała-Jastrzębska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041184.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Ossoliński family
nobility
women’s patronage
Ossolińscy
magnateria
patronat kobiecy
Opis:
The activity of the Teresa Ossolińska née Stadnicka can be treated as an interesting example of the activities taken by women in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the second half of the 18th century. Her actions, such as heeding her political and founding activities, the strategy of managing huge assets, as well as thought-out matrimonial patronage, deserve more detailed investigation, Ossolińska was generally commited to the sphere of religious patronage, actively participating in a number of undertakings serving to commemorate her as a well-deserved founder and a generous supporter. Thanks to the creation of own cliental circle, she influenced the process of filling offices, giving priority to searching for the most lucrative vacancies for her husband and sons. She also willingly engaged in political affairs, wanting to lay the foundations for a strong political center, that could be a base for the closest family members. The preserved correspondence is an interesting source material (that has not been analyzed so far), enabling the study of studies on women's activity in the second half of the 18th century.
Aktywność wojewodziny wołyńskiej Teresy ze Stadnickich Ossolińskiej stanowi interesujący przykład zakresu działań podejmowanych przez kobiety w drugiej połowie XVIII w. Magnatka zasługuje przy tym na miano postaci szczególnej, biorąc pod uwagę jej działalność polityczną, fundatorską, strategię zarządzania ogromnym majątkiem, a także przemyślany patronat matrymonialny. Największym zaangażowaniem Ossolińska obdarzała sprawy związane ze sferą patronatu religijnego, czynnie angażując się w szereg przedsięwzięć mających upamiętnić jej osobę jako zasłużoną fundatorkę i hojną wspomożycielkę. Dzięki stworzeniu własnego kręgu klientalnego wojewodzina ingerowała w proces obsadzania stanowisk urzędniczych, pierwszeństwo oddając działaniom na rzecz pozyskania intratnych wakansów dla męża i synów. Sama również chętnie angażowała się w sprawy polityczne, chcąc stworzyć podwaliny silnego ośrodka politycznego mającego stanowić zaplecze dla najbliższych członków rodziny. Zachowana korespondencja magnatki stanowi interesujący, nieanalizowany do tej pory materiał źródłowy, pozwalający na podjęcie badań poświęconych kobiecej aktywności w drugiej połowie XVIII w.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 253-288
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krwawy sejmik w Szadku przed sejmem 1623 roku
Bloody incident at regional council in Szadek before the 1623 Seym
Autorzy:
Opaliński, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028719.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sejmik
Szadek
magnateria
konflikt
korespondencja
regional council
noblemen
conflict
correspondence
Opis:
Główny sejmik województwa sieradzkiego, który odbywał się w Szadku, uchodził za spokojny i wolny od zakłóceń. Niemniej 13 grudnia 1622 r. Szadek stał się miejscem krwawych wydarzeń. Podobno w przeddzień sejmu przybył do Szadku starosta piotrkowski Olbracht Starołęski w asyście ok. 300 mężczyzn, zajmując ze swoją świtą karczmy, które zwyczajowo służyły za nocleg innym uczestnikom sejmu. Następnego dnia wybuchł konflikt o wspomniane karczmy między częścią szlachty a starostą. Próby udobruchania obu stron podjęli się synowie i siostrzeńcy wojewody sieradzkiego Stanisława Bykowskiego. Strzały nieoczekiwanie oddane przez zwolenników Starołęskiego odebrały życie dwóm członkom rodziny Bykowskich. Rozeźlona szlachta szturmowała kwaterę starosty, zabijając dwóch jego ludzi. Starołęskiego uratowała interwencja posła królewskiego i marszałka sejmiku, przy czym wojewoda sieradzki zachował neutralne stanowisko. Krwawy incydent był konfliktem między zwolennikami króla, spowodowanym bardzo niefortunnym zbiegiem okoliczności. Autor artykułu podjął próbę odtworzenia przebiegu krwawego zajścia w Szadku na podstawie materiałów przechowywanych w sztokholmskim Riksarkivet (korespondencji oraz dokumentów dotyczących podpisanego w 1623 pojednania), a także innych źródeł zgromadzonych w Archiwum Głównym Akt Dawnych.
The regional council of Sieradz voivodship, which was held in Szadek, was usually a quiet gathering, but on 13 December 1622 Szadek was a scene of violent incidents. The starost of Piotrków arrived in Szadek with his suite of 300 men a day before the regional council and they occupied the inns which had customarily served other participants of the council. Fighting began, in which four men lost their lives. The author has made an attempt to reconstruct the tragic events in Szadek on the basis of documents preserved in Riksarkivet in Stockholm (correspondence and other documents), as well as other sources kept in the Chief Archive of Old Documents.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2021, 21; 71-91
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poziom alfabetyzacji szlachty płockiej w XVII wieku
The education level of the Polish nobility of Plock in the 17th century
Autorzy:
Mądziel, Marta.
Powiązania:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego 2021, nr 2, s. 21-40
Data publikacji:
2021
Tematy:
Kształcenie
Szlachta
Magnateria
Edukacja domowa
Uniwersytety
Artykuł z czasopisma naukowego
Opis:
W artykule omówiono zagadnienia związane z edukacją i kształceniem polskiej szlachty w XVII wieku, koncentrując się na szlachcie płockiej. Autorka artykułu wskazuje, że w zależności od zamożności danej rodziny szlacheckiej występowały różnice w poziomie alfabetyzacji młodych szlachciców. Zamożna magnateria przeważnie opłacała prywatnych nauczycieli, którzy uczyli ich potomstwo w domu. Alternatywnie, wysyłano młodzież w podróż po Europie. Mniej zamożni korzystali natomiast z kolegiów jezuickich. W XVI i XVII wieku opracowano trzy modele kształcenia: szlachecki, magnacki oraz patriotyczny. W tekście wspomniano także o możliwości pobierania nauki w formie wychowywania na dworze, opisano jak wyglądało kształcenie kobiet oraz wskazano na „kryzysowy” wiek XVI pod względem popularności nauki na uniwersytetach.
Tabele.
Bibliografia, netografia na stronach 39-40.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
August III i kamaryla, republikanie i Familia, czyli Meandry polsko-litewskich reformatorów
Autorzy:
Kroll, Piotr (1971- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 3, s. 33-37
Data publikacji:
2020
Tematy:
August III (król Polski ; 1696-1763)
Czartoryscy (ród)
Potoccy (ród)
Magnateria
Polityka wewnętrzna
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł przedstawia historię Rzeczypospolitej za panowania Augusta III. Autor artykułu przybliża wewnętrzne konflikty i spory. Ukazuje międzynarodowe aspekty sytuacji w Polsce.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Zamojski dwór Marii Kazimiery d’Arquien w latach 1658–1665. Uwagi wstępne nad jego organizacją, funkcją i znaczeniem
Autorzy:
Pietrzak, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436677.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
the nobles, estate, Zamoyski family, womens’ court, clientelism
magnateria, ordynacja, Zamoyscy, dwór kobiecy, klientelizm
Opis:
This study is concerned with preliminary presentation about the organization of the court of Marie Casimire d’Arquien, wife of voievod of Sandomierz – Jan Zamoyski, called „Sobiepan”between 1658–1665. The article touched on topics related to personal details and functions performed by officials and officers. Issues related to the clerical and administrative level, officials, who performed their functions in an ad hoc manner and the existence and organization of the women’s court, were discussed. The main emphasis was put on issues of remuneration and further careers of courtiers and their attitude towards their lord. Problems, connected to client and patron relations, were also examined. The research showed a weak relationship between the wife of the ordinate and officials who were fully subservient to Zamoyski’s will. Their full devotion and dependence on landings and salary payments meant, that Maria Kazimiera often fell into conflict with her subordinates. As a foreigner, she did not understand the relationship – specific to Polish political culture –between the patron and his clients.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2019, 8; 50-83
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utyskiwania na zdrowie i porady medyczne w wybranych listach z XVI i XVII w.
Medical complaints and medical advice in selected letters from the 16th and 17th centuries
Autorzy:
Jarczykowa, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1396433.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
magnateria
medycyna
korespondencja
choroby
magnates
medicine
correspondence
diseases
Opis:
The article is concerned with selected letters of Polish and Lithuanian magnates that include information on sickness, physicians and advice on cures and a healthy lifestyle. The letters were written by the members of Radziwiłł family: Mikołaj Krzysztof Sierotka, Krzysztof, Janusz and the wives and daughters from the Biržai branch, as well as Krzysztof Opaliński, Krzysztof Dorohostajski and Lew Sapieha. The article takes into account the personal remarks about the health of the writer and their immediate family, their opinions about health resorts and epidemics. Some letters include detailed descriptions of births and deaths. The analysed fragments of correspondence were found in the unknown manuscripts, which allows for the broadening of knowledge about the history of medicine and social culture.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 2; 45-60
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Patriam Versus” - zwrócony ku ojczyźnie
Autorzy:
Lubomirski-Lanckoroński, Jan (1978- ).
Powiązania:
Gazeta Polska 2020, nr 14, s. 86-89
Współwytwórcy:
Kołodyńska, Sylwia. Wywiad
Data publikacji:
2020
Tematy:
Lubomirski-Lanckoroński, Jan (1978- )
Lubomirscy (ród)
Fundacja Książąt Lubomirskich
Działalność charytatywna
Kultura
Magnateria
Mecenat
Rody
Zabytki kultury
Artykuł z czasopisma społeczno-politycznego
Artykuł z tygodnika opinii
Artykuł publicystyczny
Wywiad dziennikarski
Opis:
Artykuł dotyczy działań promujących polską historię i kulturę oraz dzieje rodu Lubomirskich przez księcia Jana Eugeniusza Lubomirskiego Lanckorońskiego, a także jego najnowszej trzytomowej publikacji „Lubomirscy. Książęta polscy. Historia rodu książąt Lubomirskich”. T. 1-3. Omówiono najważniejsze dokonania rodu Lubomirskich. Opisano także działalność charytatywną Fundacji Książąt Lubomirskich. Wspomniano również o projekcie stworzenia gry przeglądarkowej „The Crown – Korona Rzeczpospolitej”, rozgrywającej się w czasach Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Wszyscy ludzie króla : Zygmunt III Waza i jego stronnicy w Wielkim Księstwie Litewskim w pierwszych dekadach XVII wieku
Autorzy:
Żojdź, Karol (1988- ).
Współwytwórcy:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Tematy:
Zygmunt III Waza (król Polski ; 1566-1632)
Elita społeczna
Elita władzy
Magnateria
Monografia
Opis:
Bibliografia na stronach [401]-431. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Duchowieństwo parafialne w życiu rodu Radziwiłłów nieświeskich w XVIII wieku
The Parochial Clergy in the Life of the Radziwiłł Family from Nieśwież in the Eighteenth Century
Autorzy:
Stojek-Sawicka, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945168.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
duchowieństwo
Radziwiłłowie
Kościół katolicki
magnateria
XVIII wiek
the clergy
the Radziwiłł family
the Catholic Church
aristocracy
Opis:
The paper discusses the interrelations between the parochial clergy and one of the most potent magnate families in the eighteenth century – the family of the Radziwiłł princes from Nieśwież. In the first part the author characterises a group of the clergy with a view to its function in the structures of the Catholic Church, background, customs, moral and intellectual formation. Then she focused on the question of presentation, and discussed it under the chronological (i.e. in which periods the Radziwiłł family made most nominations for church offices) and territorial angle. In the final part she attempts to answer the question about the real role and place of the parochial clergy in the structures of the magnate court. She also sought to find any reasons that were decisive for the potent mutual relations between the parochial clergy and the family of the Radziwiłł princes from Nieśwież.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 2; 129-155
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co począć z długami magnatów? : o Rosji i jej sposobie radzenia sobie ze spuścizną po rozbiorach Polski
O Rosji i jej sposobie radzenia sobie ze spuścizną po rozbiorach Polski
Autorzy:
Conrad, Benjamin (1982- )
Powiązania:
Mówią Wieki 2019, nr 12, s. 77-80
Współwytwórcy:
Kopczyńska, Barbara (tłumacz) Autor
Data publikacji:
2019
Tematy:
Bankierzy
Kredyt
Magnateria
Artykuł z czasopisma historycznego
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Death of the Magnate: Life Expectancy of the Magnatery in the Polish–Lithuanian Commonwealth Versus the Demography of the Western European Elites in the Early Modern Age
Autorzy:
Liedke, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367983.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
life expectancy
life tables
aristocracy
magnatery
elites
the Polish-Lithuanian Commonwealth
oczekiwana długość życia
tablice trwania życia
arystokracja
magnateria
elity
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Opis:
The aim of the article is to present life expectancy calculations for magnates, the elite of the nobility (but not an exact equivalent of European aristocracy) from the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 16th–18th centuries (life tables for women and men). The paper also contains a comparison with the results previously obtained for Western European aristocracy. The author tried to verify if there were differences in life expectancy between men and women from two parts of the Commonwealth: The Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania. Because only a small amount of data was collected, 95% confidence intervals were calculated from the sample. The calculations were based on genealogical data collected for 8 families from the Kingdom of Poland and 9 Lithuanian families.
Celem artykułu jest zaprezentowanie obliczeń oczekiwanej długości życia magnaterii – elity stanu szlacheckiego Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVI–XVIII wieku (skonstruowano tablice trwania życia dla kobiet i mężczyzn na podstawie bazy danych uwzględniającej informacje genealogiczne odnośnie do 8 rodów koronnych i 9 litewskich). Zamieszczono w nim też porównanie uzyskanych wyników z wartością oczekiwanej długości życia wyliczonej wcześniej dla arystokracji zachodnioeuropejskiej. Dokonano również próby sprawdzenia, czy zachodziły różnice między oczekiwaną długością życia magnatów i magnatek z obu części Rzeczypospolitej: Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Ze względu na niewielką liczbę przypadków, na podstawie których dokonano kalkulacji, obliczono też 95% przedziały ufności.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2019, 41; 57-79
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podział latyfundium Eustachego i Marianny z Kątskich Potockich w 1771 roku
Division of the latifundium of Eustachy and Marianna née Kątska Potocki in 1771
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689566.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
latyfundia
rodzina Potockich
magnateria polska XVIII w.
podział dóbr Eustachego i Marianny Potockich
latyfundium
Potocki family
Polish magnates in 18th century
division of landed estates of Eustachy and Marianna Potocki
Opis:
The article is dedicated to the process of forming a latifundium which was in the possession of Eustachy Potocki and his wife, Marianna née Kątska. Its creator was the Lithuanian sub-chancellor Stanisław Antoni Szczuka (died 1710). The property complex also included landed estates owned by Marcin (died 1710) and Jan Stanisław (died 1727) Kątski as well as Jerzy Potocki (died 1747). In total, Eustachy and Marianna Potocki were the owners of 11 cities, over 100 villages and 25 manors. These estates brought 460,000 Polish zlotys of annual income. After the deaths of both spouses in February 1768, their latifundium was divided among their five sons. The act of division was written in Warsaw in November 1771. Each of the heirs inherited landed estates bringing about 80,000 Polish zlotys net annual income. The division of the former latifundium of Eustachy and Marianna Potocki caused that their sons fell to the rank of poorer members of the Potocki family.
Artykuł poświęcony jest procesowi formowania się latyfundium, które znalazło się w posiadaniu Eustachego Potockiego i jego żony Marianny z Kątskich. Jego twórcą był podkanclerzy litewski Stanisław Antoni Szczuka (zm. 1710). W skład omawianego kompleksu majątkowego weszły też dobra, które były własnością Marcina (zm. 1710) i Jana Stanisława (zm. 1727) Kątskich oraz Jerzego Potockiego (zm. 1747). Eustachy i Marianna Potoccy byli właścicielami łącznie 11 miast, ponad 100 wsi i 25 folwarków. Dobra te przynosiły 460 tys. złp. rocznego dochodu. Po śmierci obojga małżonków w lutym 1768 r. ich latyfundium zostało podzielone między ich pięciu synów. Akt podziałowy został spisany w Warszawie w listopadzie 1771 r. Na każdego ze spadkobierców przypadły dobra przynoszące ok. 80 tys. złp. dochodu rocznego netto. Podział dawnego latyfundium Eustachego i Marianny Potockich sprawił, że ich synowie spadli do rzędu uboższych członków rodziny Potockich.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótkie życie i niespodziewana śmierć młodego magnata. Janusz Paweł ks. Ostrogski i jego testament z 6 sierpnia 1619 roku
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042523.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Książę Janusz Paweł Ostrogski
magnateria polska
dzieje Rzeczypospolitej w XVII wieku
testamenty staropolskie
edycja źródłowa
Prince Janusz Paweł Ostrogski
Polish magnates
the history of Polish-Lithuanian Commonwealth in 17th century
Old Polish last wills
source edition
Opis:
Artykuł poświęcony jest postaci księcia Janusza Pawła Ostrogskiego (1597–1619). Był on potomkiem jednej z najpotężniejszych rodzin magnackich w Rzeczypospolitej. Po wczesnej śmierci ojca, wojewody wołyńskiego Aleksandra, wychowywany był wraz ze starszym bratem przez matkę. Doprowadziła ona do konwersji synów z prawosławia na katolicyzm. W latach 1611–1615 młodzi Ostrogscy odbyli podróż edukacyjną po Europie. Po powrocie do kraju przejęli z rąk matki ogromne latyfundium. Obaj bracia znani byli z hulaszczego trybu życia i rozwiązłości. Zarazili się kiłą, co było przyczyną ich przedwczesnej śmierci. Po zgonie starszego brata Janusz Paweł stał się jednym z największych właścicieli ziemskich w Rzeczypospolitej. Zamierzał się ożenić. Śmierć zaskoczyła go jednak w drodze do domu przyszłego teścia. Książę sporządził przed śmiercią ciekawy testament, którego krytyczna edycja została zamieszczona jako aneks do tego opracowania.
The article is devoted to prince Janusz Paweł Ostrogski (1597–1619). He was a descendant of one of the most powerful magnate families in the Polish-Lithuanian Commonwealth. After the early death of his father, the Volyn voivode Aleksander, he was brought up, together with older brother, by his mother. She led them to conversion from Orthodoxy to Catholicism. In the years 1611–1615 the young Ostrogski brothers took an educational journey around the Western Europe. After returning to the fatherland they took over a huge latifundium from their mother. Both brothers were known of their rude lifestyle and promiscuity. They were infected with syphilis, which was a cause of their premature death. After the death of his older brother, Janusz Paweł became one of the greatest landowners in the Polish-Lithuanian Commonwealth. He was going to get married. Death however, surprised him on his way to the home of his future father-in-law. The prince made an interesting last will before his death, the critical edition of which was included as an annex to this study.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2020, 19, 1; 215-239
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia Lubelska a problem rywalizacji o przywództwo w elicie politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego
The Union of Lublin and the problem of competition for leadership within the political elite of the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:
Kempa, Tomasz
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/16648085.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Union of Lublin
magnates
elite of the Grand Duchy of Lithuania
Sigismund II Augustus
Unia lubelska
magnateria
elita Wielkiego Księstwa Litewskiego
Zygmunt II August
Opis:
The paper presents the problem of power struggle among the leading Lithuanian magnates in the context of the preparation and conclusion of the Union of the Grand Duchy of Lithuania with the Crown of Poland in 1569. Three centres contended to play a major role in Lithuanian policy before the Union of Lublin: The Radziwiłłs, with their undisputed leader – Chancellor, and Voivode of Vilnius, Mikołaj known as “the Red”; the Chodkiewicz family, among whom the starost of Samogitia, Jan Chodkiewicz, grew to be the most active figure even before the Sejm in Lublin; and a representative of Orthodox Church adherents, Knyaz [prince] Jerzy Olelkowicz Słucki, who did not hold any prestigious offices. The aspirations of Prince Słucki stemmed from the fact that he was the closest relative of Sigismund II Augustus, the last representative of Jagiellonian dynasty on the Polish-Lithuanian throne. While Radziwiłł “the Red” was against the new, stricter union with Poland, the other two magnates opposed him, supporting the idea of a new union. Since the King supported the project of further political rapprochement between Poland and Lithuania since the Sejm of 1562/63, the support for the union brought Chodkiewicz a number of promotions and royal endowments in the 1560s (all the more so as the monarch wanted to pit the Chodkiewicz family against the Radziwiłłs, who were all-powerful in Lithuania at that time). Jan Chodkiewicz was also able to take advantage of the obstruction that “Red” used during the Lublin Sejm (when he forced the Lithuanians to secretly leave Lublin), and it was ultimately he who played a major role in completing negotiations on the union and signing the new union in 1569. Although “Red” did not return to Lublin to finalise the union deliberations, he quickly regained the King’s trust. He was supported by the younger generation of the Radziwiłłs, including his son Krzysztof and his nephew Mikołaj Krzysztof, who had sworn an oath of union in Lublin. Prince Słucki’s plan, on the other hand, failed completely. Słucki, as a result of his absence from the Sejm in Lublin due to illness, lost his chance to gain an exceptional position in the new Senate (as the king’s closest relative). The Union of Lublin did not change the balance of power in Lithuania. Mikołaj “the Red” Radziwiłł and Jan Chodkiewicz remained the most influential Lithuanian magnates in the following years.
Źródło:
Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 140-161
9788395630255
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intercyza zawarta między Janem Klemensem Branickim a Katarzyną Barbarą Radziwiłłówną jako przykład realizacji strategii rodzinnych magnaterii (1720 r.)
Prenuptial Agreement between Jan Klemens Branicki and Katarzyna Barbara Radziwiłł as an Example of an Aristocratic Family Strategy (1720)
Autorzy:
Łopatecki, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367831.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Jan Klemens Branicki
aristocracy
family policy
jointure
registers
trousseau
setting (supplement) of the dowry
dowry
prenuptial agreements
magnateria
polityka rodowa
dożywocie
inwentarze
wyprawa
oprawa
posag
umowy przedmałżeńskie
Opis:
W artykule przeanalizowano pod względem prawnym relacje majątkowe powstałe w wyniku małżeństwa Jana Klemensa Branickiego z Katarzyną Barbarą Radziwiłłówną. Przedstawione wydarzenia ukazują, że ekonomiczny sukces rodu magnackiego w znacznym stopniu polegał na umiejętnym skonstruowaniu intercyzy i wyegzekwowaniu jej postanowień.
The article contains a legal analysis of the property relations resulting from the marriage of Jan Klemens Branicki to KatarzynaBarbara Radziwiłł. The events here depicted reveal that the economic success of an aristocratic family to a large extentconsisted in a skilful construction of the prenuptial agreement and later in enforcing its fulfilment.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2016, 38, 3; 31-54
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archiwa prywatne rodzin szlacheckich z pogranicza Podlasia, Litwy i Lubelszczyzny w XVIII–XIX w. (w świetle Zbioru Zygmunta Glogera w Archiwum Państwowym na Wawelu)
Private archives of noble families from the border Podlasie and Lublin and Lithuania in the eighteenth and nineteenth centuries. (The collection of Zygmunt Gloger in the State Archive of the Wawel)
Autorzy:
Ujma, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687757.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Zbiór
Gloger
archiwa rodzinne
szlachta
magnateria
Collection
the family archives
nobility
Opis:
The primary source of knowledge in the subject careers are documents and files stored in the archives of the once private. Their pieces are among others in the ECR Zygmunt Gloger. Its advantage is a large variety. We find in the genealogical material and economic, excerpts from books municipal and earthly, worldly goods inventories, inventories of movable property, correspondence, and sources resulting from the functioning of the judiciary. Here are excerpts private archives rich in genealogical material and economic. The chronological range of content „Compendium Zygmunt Gloger” includes the era of traditional Polish as well as centuries XIX and XX (l. 1515–1907). Geographically it concerns among other things, Lithuania, Podlasie and Lublin province. An important part of the „Collection of Zygmunt Gloger” are records of family and property. The sources of this type generally includes correspondence, accounts, wills, documents or their copies proving ownership, extracts from court records, genealogical material. In the ECR Zygmunt Gloger stand out documents and files related to history: Branickich, Barzów, Biedrzychowskich, Potocki, Bielski, Woynów, Suchodolski, Poniatowski, Zamoyski, Czartoryski, Szembeków, Sapieha, the Radziwill, Denhoff, Lubomirski.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2016, 16; 9-20
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Będą pieniądze, będzie czym płacić”. Uwagi na marginesie rejestrów długów Jana Karola Chodkiewicza
“There Will Be Money; There Will Be Something To Pay With”. Comments on the Margins of Jan Karol Chodkiewicz’s Debt Registers
Autorzy:
Żojdź, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763573.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
magnates
Jan Karol Chodkiewicz
finance
debts
Wielkie Księstwo Litewskie
magnateria
finanse
długi
Opis:
Podstawą źródłową artykułu są rejestry długów Jana Karola Chodkiewicza uzupełnione o informacje zaczerpnięte m.in. z korespondencji i inwentarzy dóbr. Przykład działalności hetmana wielkiego litewskiego jest pretekstem, by zadać pytania o opłacalność służby wojskowej w pierwszej połowie XVII w., wysokość i strukturę magnackich dochodów oraz o miejsce kredytu w gospodarce wielkich właścicieli ziemskich w Rzeczypospolitej.
The article is based on Jan Karol Chodkiewicz’s debt registers, supplemented by the information drawn, among other things, from correspondence and estate inventories. The example of the Grand Hetman of Lithuania’s activity serves as a pretext to pose questions about the profitability of military service in the first half of the seventeenth century, the amount and structure of magnates’ income and the place of credit in the economy of the great landowners of the Commonwealth.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 2; 245-286
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Latyfundium Tęczyńskich w XVII wieku. Dobra i właściciele
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050923.pdf
Data publikacji:
2021-12-03
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Tęczyńscy herbu Topór
dobra ziemskie Tęczyńskich w XVII w.
latyfundia magnackie
genealogia
magnateria polska przełomu XVI i XVII w.
dzieje Rzeczypospolitej w XVI i XVII w.
Tęczyńskis of the Topór coat of arms
Tęczyńskis’ landed estates in the seventeenth century
magnate latifundia
genealogy
Polish magnates at the turn of the seventeenth century
history of the Commonwealth in the sixteenth and seventeenth centuries
Opis:
Tęczyńscy herbu Topór od XIV do XVII w. należeli do ścisłej elity możnowładczej a następnie magnackiej Królestwa Polskiego, później Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Dziejom tego rodu poświęcono bardzo dużo miejsca w polskiej literaturze historycznej. Stosunkowo niewiele pisano jednak o należących do Tęczyńskich majątkach. Wydawać by się mogło, że zarówno genealogia tej rodziny, jak i dzieje należącego do niej latyfundium nie kryją już żadnych tajemnic. Badania podjęte przez autora przeczą jednak temu mniemaniu. W prezentowanym tu artykule, przy okazji przedstawiania dziejów latyfundium rodziny Tęczyńskich w XVII w. dokonano kilku istotnych korekt i uzupełnień dotyczących stosunków rodzinnych i dziejów życia przedstawicieli dwóch ostatnich pokoleń tej możnej i zasłużonej dla kraju rodziny.
From the fourteenth to the seventeenth century, the Tęczyński family of the Topór coat of arms belonged to belonged to the magnate power elite in the Kingdom of Poland and later in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Much space has been devoted to the history of this family in Polish historical literature. Relatively little has been written, however, about the estates belonging to the Tęczynskis. It might appear that the story of this family holds no mysteries. The author’s research demonstrates that there are. This article explores the history of the Tęczyński latifundium in the seventeenth century, and makes some significant corrections and additions to the family relations and history of the last two generations of this powerful family, which played a significant role in its time.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2021, 128, 3; 697-741
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie każdy nosił w plecaku buławę… hetmańską. Kilka uwag o karierze wojskowej i politycznej Aleksandra Hilarego Połubińskiego w związku z pracą Andrzeja Adama Majewskiego
Not Everyone Carried the Hetman’s Mace in His Knapsack. Some Remarks on the Military and Political Career of Aleksander Hilary Połubiński in Relation with Andrzej Adam Majewski’s Book
Autorzy:
Ciesielski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129555.pdf
Data publikacji:
2020-12-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Aleksander Hilary Połubiński
Grand Duchy of Lithuania
hetman office
marshal office
Lithuanian magnates
clientage
model of biography
Wielkie Księstwo Litewskie
urząd hetmański
urząd marszałkowski
magnateria litewska
klientela
model biografii
Opis:
Celem artykułu recenzyjnego jest ocena biografii Aleksandra Hilarego Połubińskiego pióra Andrzeja A. Majewskiego. Dokonano w nim analizy następujących jej elementów: wykorzystanej bazy źródłowej i literatury, właściwości doboru bohatera, konstrukcji pracy oraz postawionych w niej tez. W przypadku tych ostatnich największe zastrzeżenia wzbudziły: sposób przedstawienia Połubińskiego jako dowódcy wojskowego; sprowadzenie na dalszy plan rozważań jego kariery politycznej; zmarginalizowanie działalności gospodarczej; sposób przedstawienia klienteli Połubińskiego. W połączeniu z przyjętą konstrukcją pracy – chronologiczną, z nadmiernie rozbudowanymi opisami działań wojennych, obniża to ocenę recenzowanej pracy, którą trudno uznać za nowatorską i wnoszącą nową jakość w stan wiedzy na temat wydarzeń natury wojskowej oraz życia politycznego Wielkiego Księstwa Litewskiego i szerzej Rzeczypospolitej w latach 40.–70. XVII w. Niewątpliwie jednak stanowi ona interesujące studium działalności Aleksandra Hilarego Połubińskiego, przede wszystkim na polu militarnym, w mniejszym stopniu politycznym.
The purpose of this review article is to assess the biography of Aleksander Hilary Połubiński penned by Andrzej A. Majewski. It evaluates the source base and literature on the subject used by Majewski, the qualities of the selection of the protagonist, the structure of the book, and the theses put forward by the author. In the case of the latter, the strongest reservations concern the way of presenting Połubiński as military commander, pushing his political and economic activities into the background, as well as the way of presenting Połubiński’s clients. Together with the adopted structure of the book, it downgrades the value of the reviewed book which can be hardly regarded as bringing a new quality to the knowledge about the military and political life of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish-Lithuanian Commonwealth between the 1640s and 1670s. However, it is an interesting study of Połubiński’s activity in the military, and – to a lesser extent – political fields.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2020, 127, 4; 935-953
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-22 z 22

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies