Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Literatura rosyjska"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-95 z 95
    Tytuł:
    Przegląd Rusycystyczny cały numer
    Autorzy:
    Red., Red.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603708.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    literatura rosyjska język rosyjski
    Opis:
    kolejny numer kwartalnika - dział główny poświęcony zagadnieniu "Codzienność w literaturze rosyjskiej XX wieku"
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 170, 2
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literatura rosyjska wobec zagłady sowieckich jeńców wojennych
    Russian Literature and the Extermination of Soviet Prisoners of War
    Autorzy:
    Morawiec, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699768.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    temat
    motyw
    ludobójstwo
    zbrodnie nazistowskie
    zbrodnie wojenne
    radzieccy więźniowie wojenni
    Russian literature
    theme
    motif
    genocide
    Nazi crimes
    war crimes
    Soviet prisoners of war
    Opis:
    The article concerns the motif and theme of Soviet prisoners of war in Russian literature. It presents the most important historical facts, which are the sources of literary approaches, concerning the complicated fate of Soviet POWs during the German-Soviet war (1941‒1945) and after its end. It also shows the political and ideological determinants of the literary image of a prisoner (as a traitor and coward, a resistance fighter in camps and a partisan, victim). The subjects of the analysis are both fictive works and memoirs, among others Mikhail Sholokhov’s The Fate of a Man (Судьба человека), Aleksandr Solzhenitsyn’s One day in the life of Ivan Denisovich (Один день Ивана Денисовича), Vasily Grossman’s Life and fate (Жизнь и судьба), Andrey Pogozhev’s Escape from Auschwitz (Смерть стояла у нас за спиной).
    Źródło:
    Narracje o Zagładzie; 2020, 6; 80-114
    2450-4424
    Pojawia się w:
    Narracje o Zagładzie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eduard Limonow i jego stosunek do władzy
    Эдуард Лимонов и его отношение к власти
    Autorzy:
    Supa, Wanda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22643161.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    Eduard Limonow
    Opis:
    В статье обсуждается мировоззрение и художественная специфика автобиографической прозы Э. Лимонова, творчество которого вызывает полярно противоположные оценки критики. Пытаясь определить механизмы, управляющие обществом и отдельными людьми, писатель выработал оригинальную стратегию полемики и разоблачения признанных авторитетов, общепринятых мнений, мифов и идеологических догм. В его повестях Подросток Савенко и Молодой негодяй уничижительной критике при помощи низких сатирических приемов подвергаются представители советского правительства эпохи „хрущевской оттепели" и „застоя” , в романе Это я – Эдичка – слабые стороны американской демократии, в публицистических статьях – отрицательные результаты „перестройки” и „ельцинской буржуазной революции”.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 175-183
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Маяковский и русская утопия XX века
    Majakowski i rosyjska utopia XX wieku
    Autorzy:
    Parniewski, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22647737.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Władimir Władimirowicz Majakowski
    literatura rosyjska
    utopia
    Opis:
    Majakowski był typowym, wzorcowym utopistą, duchowym typem utopisty heroicznego, rewolucyjnego. Źródła jego utopizmu wypływały z totalnej dezaprobaty wobec dotychczasowego porządku świata, z potrzeby szczęścia i uszczęśliwiania innych. W twórczości Majakowskiego występują wszystkie elementy nowożytnej utopii komunistycznej, marksistowsko-leninowskiej: pochwała bezwzględnej równości dla wszystkich, własności społecznej, kolektywizmu, centralnego planowania, kierowania i organizacji życia, industrializmu, komunistycznego wychowania i świeckiego, radzieckiego mesjanizmu. Świadomość niemożności spełnienia wymogów stawianych przez utopię: przekroczenia granic tego co możliwe, kondycji ludzkiej, świadomość, iż staje się już tylko apologetą „utopii u władzy”, który musi „sam się uśmiercać, następując na gardziel swej pieśni”, stała się prawdopodobnie przyczyną jego samobójczej śmierci.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 91-102
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O ciszy i jej teatralności, czyli o pewnej osobliwości weneckiej audiosfery w literaturze rosyjskiej
    Autorzy:
    Siemońska, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/468516.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Instytut Kulturoznawstwa. Pracownia Badań Pejzażu Dźwiękowego
    Tematy:
    audiosfera
    pejzaż dźwiękowy
    Wenecja
    literatura rosyjska
    Opis:
    Venetian texts” in nineteenth-century Russia employed a certain conventional model. Its image of Venice, both visual and auditory, consisted of several consistently reproduced elements. Only at the turn of the twentieth century did more individualized works begin to emerge, breaking stereotypes, and above all offering a deeper reflection on the Venetian soundscape. Writers at tend to the city’s unique auditory space, especially the silence that dominates it. Venetian silence, despite its strangeness or even theatricality, is perceived by the artists as positive, in contrast to the bustle of tourism, which is treated as unnatural: an undesirable interference with the unique sonic environment of the city
    Źródło:
    Audiosfera. Koncepcje – Badania – Praktyki; 2016, 2(4); 14-24
    2450-4467
    Pojawia się w:
    Audiosfera. Koncepcje – Badania – Praktyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawo karne z perspektywy literaturoznawcy. Problem kary w powieści zmartwychwstanie l.N. Tołstoja
    Autorzy:
    Kordas, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1834272.pdf
    Data publikacji:
    2016-08-11
    Wydawca:
    Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
    Tematy:
    kara
    prawo
    prawo i literatura
    literatura rosyjska
    Opis:
    Artykuł stanowi próbę analizy problemu kary w powieści ZmartwychwstanieL.N. Tołstoja. Temat został rozpatrzony z użyciem koła hermeneutycznego, które umożliwiło– poprzez odwołania do samego utworu, biografii autora, oraz epoki, w której tworzył– pokazanie, jak znaczące miejsce w twórczości pisarza odgrywa problem kary. Autorkaudowadnia, że Tołstoj, dla którego podstawowym prawem ludzkiego życia jest wzajemnamiłość między ludźmi, całkowicie odrzuca sensowność współczesnego mu systemu penitencjarnego.
    Źródło:
    Społeczeństwo. Edukacja. Język; 2016, 3; 117-125
    2353-1266
    2449-7983
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo. Edukacja. Język
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Słowo wstępne
    Autorzy:
    Arciszewska-Tomczak, Katarzyna
    Pavlenko, Svetlana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/605003.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    предисловие, русская литература повседневность
    słowo wstępne
    literatura rosyjska
    codzienność
    introduction
    Russian literatury
    daily life
    Opis:
    Предисловие к циклу статьей, посвященных теме повседневности в современной русской литературе.
    The Intoduction to the series of articles about the theme of daily life in contemporary Russian literatury.
    Słowo wstępne do cyklu artykułów, poświęconych tematowi codzinności w najnowszej literaturze rosyjskiej.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 170, 2
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cebula i kapusta
    Onion and Cabbage
    Autorzy:
    Genis, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/467884.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Teoria literatury
    Literatura rosyjska
    Historia literatury
    Postmodernizm
    Literary theory
    Russian literature
    Literary history
    Postmodernism
    Opis:
    Inspired by the structure of the titular vegetables – one having an essence after having been stripped of the outer layers, the other deprived of it – the article proposes a re-reading of Russian literature from the opposing perspectives of the “cabbage paradigm” and the “onion paradigm.” The former is located in the realm of soviet metaphysics, while the latter reverberates with deeper philosophical inspirations in which the meaning is produced by void and chaos. Both paradigms are used as distinct interpretative perspectives and illustrated with relevant literary examples.
    Biorąc za punkt wyjścia budowę tytułowych warzyw, jednego posiadającego rdzeń widoczny po oderwaniu wierzchnich warstw, drugiego zaś pozbawionego go, niniejszy artykuł jest próbą ponownego odczytania literatury rosyjskiej za pomocą dwóch, przeciwstawnych perspektyw: paradygmatu kapusty i paradygmatu cebulu. Pierwszy paradgymat oparty jest na metafizyce sowieckiej, drugi zaś wyrasta z głębszych filozoficznych lektur, wedle których znaczenie kształtuje się poprzez pustkę i chaos. Oba paradygmaty użyte są jako odrębne perspektywy interpretacyjne i zilustrowane adekwatnymi przykładami literackimi.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2015, 31
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Urwisko Iwana Gonczarowa jako powieść antynihilistyczna
    Обрыв Ивана Гончарова как антинигилистический роман
    Autorzy:
    Olaszek, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22630130.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    XIX w.
    nihilizm
    powieść antynihilistyczna
    Iwan Gonczarow
    Urwisko
    Opis:
    В статье указывается история распространения в русском обществе нигилистических идей, роль Гончарова цензора и писателя в борьбе с ними. Предлагается интерпретация Обрыва как типа антинигилистического романа. Произведение рассматривается с точки зрения жанровых призпаков: тематических (присутствие героя - нигилиста и носителя консервативных взглядов), сюжетной структуры (борьба двух идеологически противоположных сил), позиции героя, так наз. „жертвы”, стилистики (публицистичность, памфлетность) и идейной концепции (торжество консервативных сил). Дополнительно для подтверждения антинигилистического характера Обрыва используются отзывы современной критики и реакция на них автора.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 83-95
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Homo geographicus na szlaku życia. Głuptaska Swietłany Wasilenko i Laur Jewgienija Wodołazkina
    Autorzy:
    Trojanowska, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2188932.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Ośrodek Badawczy Facta Ficta
    Tematy:
    literatura rosyjska
    Swietłana Wasilienko
    Jewgienij Wodołazkin
    podróż
    przestrzeń
    Rosja
    Źródło:
    Topografie podróży; 209-236
    9788394292386
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy upodmiotawiać dinozaury? Justyna Tymieniecka-Suchanek. "Literatura rosyjska wobec upodmiotowienia zwierząt. W kręgu zagadnień ekofilozoficznych." Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 2020, ss. 380.
    Autorzy:
    Ojcewicz, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2141873.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Źródło:
    Acta Neophilologica; 2022, 2, XXIV; 273-282
    1509-1619
    Pojawia się w:
    Acta Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Власть и судьба в символике чисел Анны Ахматовой
    Władza i los w symbolice liczb Anny Achmatowej
    Autorzy:
    Мних, Людмила
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22647382.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Anna Achmatowa
    literatura rosyjska
    poezja rosyjska XX wieku
    Opis:
    Niniejsze opracowanie przybliża problem symboliki liczb w języku poetyckim A. Achmatowej. W kontekście losu poetki szczególnego znaczenia nabierają w jej twórczości liczby 3, 4, 7, 13. Ich symbolikę determinują w znacznej mierze tradycje chrześcijańskie, ludyczne oraz tragiczne osobiste doświadczenia Achmatowej i pokolenia, do którego należała.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 139-145
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieskończony ślepy zaułek Dymitra Galkovskiego wobec poetyki hipertekstu
    Autorzy:
    Martiusheva, Margarita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/679383.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    hypertext, Russian literature, Dmitri Galkovsky, infinite dead end
    hipertekst, literatura rosyjska, Dymitr Galkovsky, nieskończony ślepy zaułek
    Opis:
    Article discusses the hypertext novel Infinite Dead End as one of the pioneering examples of such forms in Russian literature. The solution used by Dmitri Gakovsky, the author refers to the hypertext poetics, which allows her to conclude that the analyzed work belongs to outstanding examples of world-wide hypertext. In particular, the author’s creation of a neverending network of comments led to the creation of an endless blind alley by the author of the multilayered work.
    W artykule omówiono powieść hipertekstową Nieskończony ślepy zaułek jako jeden z pionierskich przykładów tego typu form w literaturze rosyjskiej. Rozwiązania zastosowane przez Dymitra Galkovskiego autorka odnosi do poetyki hipertekstu, co pozwala jej stwierdzić, że analizowany utwór należy do wybitnych przykładów światowej literatury hipertekstowej. W sposób szczególny wyeksponowany został zabieg stworzenia przez autora niekończącej się sieci komentarzy, dzięki któremu autor Nieskończonego ślepego zaułka uzyskał efekt wielowarstwowości utworu.
    Źródło:
    Artes Humanae; 2017, 2
    2449-6340
    Pojawia się w:
    Artes Humanae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nadieżda Durowa i początki rosyjskiej autobiografii
    Nadezda Durowa and the Beginnings of Russian Autobiography
    Autorzy:
    Karwowska, Bożena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1375186.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    autobiography
    gender
    women writers
    Russian literature
    autobiografia
    pisarstwo kobiece
    literatura rosyjska
    Opis:
    W artykule przedstawiono postać autorki pierwszej rosyjskiej autobiografii, Nadieżdy Durowej, która w męskim przebraniu spędziła dziewięć lat jako oficer w rosyjskiej armii. Szczególną uwagę autorka zwraca jednak na dopisaną po latach do zapisków z okresu kampanii napoleońskiej część wstępną, w której Durowa opisała swoje dzieciństwo. Poza poruszeniem tematyki transgenderowej, stosunkowo często podnoszonej w stosunku do Durowej, opis ten pozwala na pokazanie świata kobiet w Rosji i na Ukrainie w początkach XIX wieku, a także na zarysowanie wstępnej mapy różnic pomiędzy kobiecymi postaciami arcydzieł literatury rosyjskiej (autorstwa mężczyzn) a narracją osobistą opartą na doświadczeniach ze świata kobiecego.
    This text presents Nadezhda Durova, the author of the first Russian autobiography, who, in male clothing, spent nine years as an officer in the Russian army. The special interest is paid to the introductory part in which Durova returns, after many years, to her diary notes from the period of the Napoleonic campaign, adding in a description of her own childhood. Apart from the commotion of the transgender theme, raised relatively often in relation to Durova, this description allows for a view into the world of women in Russia and Ukraine at the beginning of the 19th century, as well as a preliminary mapping of the differences between female figures in the masterpieces of the Russian literary canon (as written by men) and a personal narration, based on experiences in a woman’s world.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2014, 2, 1; 153-162
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O autorskim stosunku do wstępu literackiego w XVIII-wiecznej Rosji
    Об авторском отношении к предисловию в России XVIII века
    Autorzy:
    Warda, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22630388.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    XVIII w.
    przedmowa
    Opis:
    Большинство изданных в XVIII веке в России книг предваряли всякого рода предисловия, вступления, введения, берущие свое начало во временах античности и сопутствовавшие древнерусским рукописным книгам уже с XI века. В настоящей статье рассматривается отношение русских авторов XVIII столетия (писателей, переводчиков, издателей) к вводным частям литературных произведений на основе их высказываний в тексте самих вступлений. Разнообразные мнения авторов свидетельствуют об их сознательном подходе к традиции и тогдашней литературной действительности.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 47-56
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literacki obraz Nowych Rosjan
    Literary Picture of New Russians
    Autorzy:
    Zywert, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1877409.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Nowy Rosjanin
    bohater literacki
    współczesna literatura rosyjska
    pieniądze
    the New Russian
    literary character
    contemporary Russian literature
    money
    Opis:
    Artykuł podzielono na dwie części. W części wstępnej omówiono socjologiczny aspekt pojęcia Nowy Rosjanin, które jest swego rodzaju punktem wyjścia do analizy konkretnego typu bohatera literackiego. Literacki wizerunek wyewoluował na bazie wielowiekowej (od literatury staroruskiej poczynając) tradycji i nie zawsze jego wydźwięk był negatywny. Dziś Nowy Rosjanin występuje wyłącznie jako antybohater, którego głównymi cechami wywoławczymi są między innymi: brak własnej tożsamości, specyficzne podejście do pieniędzy postrzeganych jako źródło władzy, skrajnie przedmiotowy stosunek do drugiego człowieka oraz pogarda dla szeroko rozumianej tradycji (w tym także i rodzinnej). W literaturze rosyjskiej ten typ bohatera cieszył się największą popularnością na przełomie XX i XXI wieku, by potem powoli zejść na margines i pozostać w pamięci czytelników głównie jako bohater dowcipów.
    The paper is divided into two parts. The introductory part discusses the sociological aspect of the term New Russian, which becomes the starting point of the analysis of a specific type of literary characters.The literary picture of the New Russian has evolved in its long history (reaching the Old Russian folklore) as it did not always use to connote negative characteristics. Nowadays the New Russian is exclusively presented as an anti-character, the typical features of whom are inter alia: the absence of clearly defined identity, the specific attitude to money understood as the source of power, an extremely instrumental approach to other people, and disdain for the broadly understood tradition (including family tradition). In Russian literature this type was at the peak of its popularity at the turn of the millennium and since then it has degraded almost exclusively to mere anecdotal characters in readers’ memory.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 7; 125-138
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka przekładu zbioru baśni Czarodziejski pierścień na język polski
    Проблемы перевода сборни Волшебное кольцо на польский язык
    Autorzy:
    Szczerbiak, Bożena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22643801.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Andriej Platonow
    literatura rosyjska
    rosyjskie baśnie ludowe
    Czarodziejski Pierścień
    przekład
    Opis:
    В статье рассматривается проблема перевода на польский язык некоторых элементов русских народных сказок, художественно обработанных Андреем Платоновым в сборнике Волшебное кольцо: постоянных эпитетов и уменьшительных форм. Анализируя тексты русских и польских сказок, автор статьи приходит к выводу, что переводчику удалось передать все особенности платоновского метода обработки народных текстов: с одной стороны, стремление сохранить языковой колорит, свойственный сказочному фольклору, а с другой – ввести в произведение черты, характерные для структуры литературного рассказа.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 147-157
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskurs feministyczny i kategoria gender a współczesna literatura rosyjska. Zarys teoretyczny
    Feminist discourse and gender in contemporary Russian literature
    Autorzy:
    Borodzicz-Chiszko, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/481457.pdf
    Data publikacji:
    2010-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    Feminist discourse
    gender contemporary Russian literature
    Opis:
    The article is devoted to the problem of feminism and gender in Russia and their influence on the development of contemporary women’s prose. The article deals with the most important features of Russian feminism taking into account the differences in relation to the movement in Western Europe. The author pays special attention to the influence of orthodox religion on the development of feminism in Russia as well as to the specific view of the role of woman and man in the society resulting from Russian culture. Religious and cultural impact over the specific character of Russian feminism is connected with the fact that in Russia a greater emphasis is placed on gender and not on sex. Therefore, the author believes that feminism in Russia has stimulated creativity of women in different fields of art and especially in literature.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2010, 1, XV; 105-110
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Vladimir Nabokov jako wykładowca literatury
    Vladimir Nabokov as Literature Professor
    Autorzy:
    Grygiel, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879601.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Nabokov
    wykłady
    literatura rosyjska
    literatura europejska
    Dostojewski
    Gogol
    Tołstoj
    Czechow
    lectures
    Russian literature
    European literature
    Dostoyevsky
    Tolstoy
    Chekhov
    Opis:
    Vladimir Nabokov podjął pracę wykładowcy akademickiego po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych, gdzie wykładał na Wellesley College i Uniwersytecie Cornella literaturę europejską i literaturę rosyjską. W swoich wykładach pisarz zaprezentował kategoryczne i kontrowersyjne opinie na temat literatury, podzielił ją na arcydzieła i utwory, jego zdaniem mierne, stworzył hierarchię literacką, wynikającą z osobistych autorskich przekonań i upodobań. W literaturze rosyjskiej zachwalał twórczość M. Gogola, L. Tołstoja i A. Czechowa, negatywnie ocenił dorobek F. Dostojewskiego i M. Gorkiego. Z literatury europejskiej wyróżnił wybrane dzieła M. Prousta, J. Joyce’a i G. Flauberta, w każdym wypadku wskazywał na wartości kluczowe dla swojego dorobku, metody znamienne dla całej swojej prozy. Wykłady Nabokova stanowią nierozerwalną część jego dokonań literackich, są wykładnią literackiej filozofii pisarza. Владимир Набоков – профессор литературы Владимир Набоков стал преподавателем литературы после переезда в США, где читал лекции в колледже Уэлсли и Корнеллском университете по русской и зарубежной литературах. В своих лекциях писатель представил твердые и спорные суждения на литературу, разделяя ее на шедевры, и, по его мнению, посредственные произведения, сочинил литературную иерархию как результат собственных авторских взглядов и симпатий. В русской литературе восхищался творчеством Н. Гоголя, Л. Толстого и А. Чехова, отрицательно высказывался на тему достижений Ф. Достоевского и М. Горького. В зарубежной европейской литературе подчеркивал значение выбранных произведений М. Пруста, Д. Джойса и Г. Флобера, в каждом случае определяя ключевые ценности и значительные методы для своего прозаического творчества. Лекции Набокова составляют неотделимую часть его творческого наследия, являются интерпретацией литературной философии писателя.
    When he arrived to the United States Vladimir Nabokov took a job as the university lecturer at Wellesley College and Cornell University. He taught Russian and European literature. In his lectures he presented a categorical and controversial opinions on literature, he divided it into masterpieces and works. In his opinion he created a hierarchy of literary resulted from his personal beliefs and preferences. In Russian literature, he praised works of M. Gogol, L. Tolstoy and Chekhov. He negatively assessed the achievements of F. Dostoevsky and M. Gorky. In the European literature he singled selected works of Marcel Proust, Joyce J. and G. Flaubert. In any case he pointed to the key values for his Works and methods characteristic of all his prose. Nabokov's lectures are the integral part of his literary achievements and they are writer’s literary philosophy.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 7; 137-147
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Groza postaci demonicznych Fiodora Dostojewskiego
    The Terror of the Demonic Figures of Fyodorf Dostoevsky
    Autorzy:
    Kilar, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2130758.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    literatura rosyjska
    diabeł
    groza
    zło
    postać demoniczna
    russian literature
    devil
    horror
    evil
    demon character
    Opis:
    Artykuł jest próbą syntetycznego ujęcia problemu grozy związanej z demonicznością niektórych bohaterów Dostojewskiego. Powieści Dostojewskiego to rozważania nie tylko na tematy filozoficzne, ale także teologiczne – poruszające tematykę wiary i niewiary w Boga. To również związane z nimi bogate spektrum demonicznego zła, budzącego przerażenie. Na podstawie powieści Bracia Karamazow i Biesy, a także opowiadania Bobok autorka zaprezentuje, jak rosyjski twórca wykorzystywał motywy demoniczne w swojej twórczości. Mamy więc tutaj zmarłych targanych wciąż ludzkimi namiętnościami, „chorego na śmierć” Stawrogina, który jest personifikacją czystego zła, demonicznego Kiriłłowa, którego poglądy filozoficzne doprowadziły do samobójstwa, oraz Iwana Karamazowa jako Wielkiego Inkwizytora w Braciach Karamazow, którego zmorą jest diabeł. Na ich przykładzie autor Biesów przedstawił świat dążący do zagłady. Pokazał jednostki wyzbyte wyższych wartości moralnych, postaci odczłowieczone – demoniczne. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie ich różnorodności demonicznej wyrażającej zło.
    The article is an attempt to synthesize the problem of the horror associated with the demonicity of some of Dostoyevsky’s characters. Dostoyevsky’s novels are not only philosophical but also theological ones – touching the subject of faith and unbelief in God. It is also associated with a rich spectrum of demonic evil that is terrifying. Based on the novel The Brothers Karamazov and Demons, as well as the short story Bobok, the author will present how the Russian artist used demonic motifs in his work. So here we have the deceased, still tormented by human passions, “sick to death” Stavrogin, who is the personification of pure evil, demonic Kirillov, whose philosophical views led to suicide, and Ivan Karamazov as the Grand Inquisitor in The Brothers Karamazov, whose nightmare is the devil. On their example, the author of Demons presented the world striving for extermination. He showed individuals devoid of higher moral values, dehumanized figures – demonic. The purpose of this article is to show their demonic diversity expressing evil.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2021, 35, 4; 453-472
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Проблема инспирации Г. Т. Бокля в публицистике Д. И. Писарева
    Problem inspiracji H. T. Buckle’a w publicystyce D. I. Pisariewa
    Autorzy:
    Olaszek, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22646956.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Pisariew Dmitrij I.
    kult wiedzy
    literatura rosyjska
    Opis:
    Dzieło H. T. Buckle’a Historia cywilizacji w Anglii miało istotny wpływ na kształtowanie poglądów historiozoficznych D. Pisariewa, głównie jego zapatrywań na mechanizm przemian historycznych, rolę jednostki w dziejach, uznanie wiedzy za decydujący czynnik przemian cywilizacyjnych z jednoczesnym umniejszeniem roli czynnika moralnego. Ukształtowany pod wpływem H. T. Buckle’a kult wiedzy wyraził się u Pisariewa w podporządkowaniu literatury nauce, preferowaniu publicystyki, stosowaniu kryteriów utylitarnych w ocenach współczesnej literatury.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 61-69
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    OD MODERNIZMU DO POSTMODERNIZMU. LITERATURA ROSYJSKA XX – XXI WIEKU. Tom jubileuszowy dedykowany profesor Halinie Waszkielewicz, pod redakcją Anny Skotnickiej i Janusza Świeżego, Kraków: Wydawnictwo «Scriptum», 2014, ss. 725.
    Autorzy:
    Kapuścik, Jerzy
    Trojanowska, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2033198.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2015, 3; 635-640
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Blokada Leningradu i jej reprezentacje w świetle innych doświadczeń granicznych
    Autorzy:
    Pawletko, Beata (1974- ).
    Współwytwórcy:
    Wydawnictwo "Śląsk". pbl
    Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych. pbl
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katowice : "Śląsk" : Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych
    Tematy:
    Literatura rosyjska
    Literaturoznawstwo
    Tematy i motywy
    Oblężenie Leningradu (1941-1944)
    Opis:
    Bibliogr. s. 297-316. Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Literatura rosyjska w prasie lubelskiej początku XX wieku
    Russian literature in the Lublin press of the beginning of the 20th century
    Русская литература в люблинской прессе начала XX века
    Autorzy:
    Orłowski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887694.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    polsko-rosyjskie stosunki literackie
    prasa lubelska
    literatura rosyjska w prasie lubelskiej
    prasa lubelska o Lwie Tołstoju
    lubelscy tłumacze literatury rosyjskiej
    Polish-Russian literary relations
    Lublin press
    Russian literature in the Lublin press
    Lublin press on Leo Tolstoy
    Lublin translators of the Russian literature
    Opis:
    Lubelskie środowisko kulturalne w XIX wieku nie odgrywało właściwie żadnej roli w rozwoju polsko-rosyjskich stosunków literackich. Sytuacja ta uległa zmianie po roku 1905, kiedy iw Europie, i wśród Polaków wzrosło zainteresowanie literaturą rosyjską, której wysoki poziom artystyczny już wcześniej zdobył duże uznanie w świecie. Po roku 1905 złagodzono w Królestwie Polskim cenzurę rosyjską, łatwiej było już wtedy wydawać polską prasę i organizować towarzystwa kulturalne i oświatowe. W prasie lubelskiej, szczególnie w dzienniku „Kurier”, publikowano przekłady literatury rosyjskiej, teatr lubelski zaczął wystawiać dramaty autorów rosyjskich – Gogola, Tołstoja, Gorkiego, Czechowa i Andriejewa. W lubelskim środowisku duże zainteresowanie budziła rosyjska proza początku XX wieku (Czechow, Gorki, Sołogub, Andriejew), natomiast nie cieszyła się tu uznaniem ówczesna poezja rosyjska. Najbardziej popularnym pisarzem rosyjskim w prasie lubelskiej okazał się Lew Tołstoj. Polacy doceniali bowiem jego życzliwy stosunek do sprawy polskiej i krytycyzm wobec despotyzmu władz carskich.
    The article concerns three out of many issues connected with the medieval history of Lublin, which are closely intertwined with the Ruthenian matters. The text, among other things, focuses on bringing to Lublin the relics of the True Cross, erecting in the city the tower by Daniel, the Prince of Galicia-Volhynia, as well as tracing the Chapel of the Holy Trinity’s origins. As an attempt to present the current views on the matter in question, the article begins with the presentation of the sources, then provides the outline of the state of research, and finally concludes with the hypotheses suggesting the clarification of any doubts concerning the subject of the article
    Культурня среда Люблина в XIX веке не имела по-настоящему никакого значения вразвитии польско-русских литературных отношений. Ситуация изменилась после 1905 года, когда в Европе и среди поляков увеличился интерес к русской литературе, которая, благодаря высокому художественному уровню, еще раньше пользовалась мировым признанием. После 1905 года в Польском Королевстве облегчили цензуру, что дало возможность издавать польскую прессу и организовать культурные и просветительские общества. Влюблинской прессе, в особенности в газете «Курьер», публиковались переводы срусской литературы, в люблинском театре ставились драмы русских авторов – Гоголя, Толстого, Горького, Чехова и Андреева. Люблинская среда прежде всего очень интересовалась русской прозой начала XX века (Чехов, Горький, Сологуб, Андреев), в отличие от тогдашней русской поэзии. Самым популярным русским писателем в люблинской периодике стал Лев Толстой. Поляки одобрили по крайней мере его доброжелательное отношение к польским вопросам икритику деспотизма царских властей.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 7; 77-90
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rosyjski Werter Michała Suszkowa (u źródeł werteryzmu w literaturze rosyjskiej)
    Российский Вертер Михаила Сушкова (у истоков вертеризма в русской литературе)
    Autorzy:
    Mucha, Bogusław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22632231.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    XVIII w.
    sentymentalizm
    werteryzm
    Michał Suszkow
    Rosyjski Werter
    Opis:
    Эпистолярный роман Гете Страдания молодого Вертера приобрел значительную популярность в русской литературе последнего десятилетия восемнадцатого века. Многочисленные подражания этому шедевру открывает Российский Вертер Михаила Сушкова, автобиографическая повесть, написанная в 1792 году и опубликованная в 1801 году, через несколько лет после самоубийства семнадцатилетнего автора. В настоящей статье дается сравнительный анализ романа Гете и повести Сушкова. Она не является рабским подражанием немецкому подлиннику. При некотором их сходстве они имеют свои отличительные черты. Русский Вертер живет не только чувствами, но и разумом. Он сочетает поверхностный сентиментализм с вольтерьянизмом, что представляется общей характерной особенностью русской дворянской культуры конца восемнадцатого столетия. Поэтому Российский Вертер является ее своеобразным литературным памятником.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 57-70
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Listy z zagranicy Pawła Annienkowa. Od gatunku podróży do felietonu
    Парижские письма Павла Анненкова. От жанра путешествия к фельетону
    Autorzy:
    Olaszek, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22629573.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    XIX w.
    gatunek "podróż"
    literatura rozrywkowa
    Paweł Annienkow
    Listy z zagranicy
    Opis:
    В статье рассматривается жанровая специфика Парижских писем Павла Анненкова, их трансформация от путешествия к фельетону, а также их роль в диалоге культур Запада и России. Анализу подвергаются взаимоотношения автора и повествователя, личность путешественника, влияние цели и направления путешествия на формирование разновидности жанра, объект изображения Писем, характер и стиль описаний, черты композиции. На этом основании можно заключить, что произведение распадается на две части: письма „итальянские” и „парижские”. Первые соблюдают жанровые правила путешествия, остальные – фельетона.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 71-81
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Библейская символика и проблема власти в русской поэзии XX века
    Symbolika biblijna i problem władzy w poezji rosyjskiej XX wieku
    Autorzy:
    Mnich, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22648629.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    totalitaryzm
    symbolika biblijna
    poezja rosyjska XX wieku
    Aleksandr Arkadjewicz Galicz
    Opis:
    Artykuł przedstawia związki i zależności rosyjskiej porewolucyjnej poezji z symboliką biblijną. W antytotalitarnym Poemacie o Stalinie A. Galicza profanacja ewangelicznych wątków służy wyjawieniu okrucieństwa radzieckiej rzeczywistości. W poezji A. Achmatowej, B. Pastemaka i M. Cwietajewej sakralizacja biblijnej symboliki podkreśla tragizm ludzkiego życia w społeczeństwie zniewolonym totalitarnym reżimem.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 123-131
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mors voluntaria i literatura rosyjska. Samobójstwo jako akt twórczy, społeczny i polityczny
    "Mors voluntaria" and Russian literature. Suicide as an creative, social and political act
    Autorzy:
    NDiaye, Iwona Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482215.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    suicide
    suicidal motif
    suicidology
    Russian literature
    Opis:
    Suicide is, for centuries, a subject of particular interest in various fields, including philosophy, psychology and sociology. The author of this paper takes the “suicide and literature”, in order to examine selected examples of Russian literature. The analysis has highlighted the importance of a variety of typological models of suicides in literary works, as well as the determinants of suicidal behavior of Russian writers. Taken considerations include the spiritual, creative, social and socio- political aspects.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2015, 1, XX; 91-102
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Поэзия Марины Цветаевой в контексте проблемы „писатель и власть”
    Poezja Mariny Cwietajewej w kontekście problemu „pisarz i władza”
    Autorzy:
    Дубровская, Ольга
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22648222.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    Marina Iwanowna Cwietajewa
    rosyjska poezja XX wieku
    poemat "Syberia"
    totalitaryzm
    wiersze antyradzieckie
    Opis:
    W pracy zostały ukazane złożone relacje między M. Cwietajewą a władzą radziecką z uwzględnieniem stosunku poetki do dziedzictwa historycznego i monarchii. Tragiczne przeżycia osobiste powodują, że rewolucję poetka postrzega jako bolesne doświadczenie życiowe, czemu daje wyraz w cyklu antyradzieckich wierszy o Białej Gwardii oraz w poemacie Syberia o zabójstwie carskiej rodziny. Złożone doświadczenia emigracyjne powodują złagodzenie postawy Cwietajewej (Wiersze do syna). Nie biorąc czynnie udziału w życiu politycznym swoich czasów, Cwietajewa zawsze broni humanitarnych wartości i otwarcie demonstruje niechęć do europejskich totalitarnych reżimów.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 133-138
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    О idiolekcie artystycznym Michała Zoszczenki. Kilka uwag o strukturach kolokwialnych
    К вопросу о художественном идиостиле Михаила Зощенко. Несколько замечаний по поводу особенностей разговорной речи
    Autorzy:
    Wierzbiński, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22631067.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    Michał Zoszczenko
    narracja skazowa
    struktura składniowa
    język kolokwialny
    Opis:
    Понимание словесно-художественного мастерства писателя должно опираться на выявление индивидуальных приемов, при помощи которых в его произведениях используются разные языковые средства. В текстах Михаила Зощенко важную роль в этом отношении выполняет лексический повтор. Его функционираванию уделяется в статье основное внимание. В числе других структурных элементов рассматривается также смысловое тождесловие, плеонастические выражения, эллиптические конструкции и синонимические построения. Их место и специфика в художественной системе писателя во многом предопределяется повествовательной формой сказа. В статье памечаются также задачи дальнейших исследований авторского слога. К ним относятся, в частности, деривационные структуры, народная фразеология, пословицы и поговорки, различные смысловые трансформации слов, приемы их метафоризации, подмена лексем в другие.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 107-116
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Об отношении писателя к власти (на материале предисловий к книгам второй половины XVIII века)
    О stosunku pisarza do władzy (na materiale wstępów do książek drugiej połowy XVIII wieku)
    Autorzy:
    Warda, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22649338.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    XVIII w.
    dedykacje
    antydedykacje
    Opis:
    Artykuł poświęcono mało zbadanemu problemowi stosunku pisarzy do władzy w jednym aspekcie: dedykacji zawartych w ich książkach dla przedstawicieli władzy świeckiej czy kościelnej. Dedykacje te były bardzo rozpowszechnione w drugiej połowie XVIII w. i odznaczały się zróżnicowanym charakterem. Przeważały jednak panegiryczne teksty, co wiązało się z niskim w sensie materialnym statusem pisarza oraz z chęcią znalezienia mecenasa-„sponsora”. Ale były także polemiczne dedykacje (antydedykacje) świadczące o wzroście samoświadomości autorów i chęci uniezależnienia się od kaprysów możnych tego świata.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 1999, 1; 15-23
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Na skraju przepaści...”. Dostojewski, Gogol, Bieliński
    „On the brink of an abyss...”: Dostoevsky, Gogol, Belinsky
    Autorzy:
    Krasicki, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15036644.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    V. Belinsky
    Christianity
    F. Dostoevsky
    N. Gogol
    Russian literature
    W. Bieliński
    chrześcijaństwo
    F. Dostojewski
    M. Gogol
    literatura rosyjska
    Opis:
    W artykule podejmuje się problem osobistych relacji między Fiodorem Dostojewskim, Mikołajem Gogolem i Wissarionem Bielińskim. Zostaje pokazane, jak osobiste stosunki pomiędzy nimi wpłynęły na koleje ich losu i na rozwój twórczości Gogola oraz Dostojewskiego. Stawia się tezę, że relacja ta została określona przez zwrot ideowy w twórczości Dostojewskiego – jego odejście od realizmu (Biedni ludzie) w kierunku „realizmu fantastycznego” (Sobowtór) – a także przez stanowisko ideowe Gogola w ostatnich latach życia, wyrażone w Wybranych fragmentach korespondencji z przyjaciółmi.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2021, 2; 195-205
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nadciągające perspektywy i Diaboliada Michała Bułhakowa jako próba określenia przyszłości Rosji
    Гпядущие перспективы и Дьяволиада Михаила Булгакова как попытка определения будущего России
    Autorzy:
    Stepnowska, Tatiana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22630790.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    XX w.
    Michał Bułhakow
    Nadciągające perspektywy
    Diaboliada
    powieść fantastyczna
    Opis:
    Предметом исследования в работе является сравнительный анализ Грядущих перспектив и Дьяволиады с точки зрения формирования взглядов Булгакова на общественно-политические перемены в России после революции 1917 года. В отличие от Багрового острова, в Дьяволиаде Булгаков отрицательно относится к новой власти. Поэтому данное произведение можно расценивать как художественную иллюстрацию позиции писателя, представленную в Грядущих перспективах. Дьяволиада предвещает ряд тем и мотивов творчества зрелого Булгакова (мотив одиночества и отчуждения, бега, смерти как способа спасения собственного достоинства), являясь своего рода первым вариантом проблем, получивших в Мастере и Маргарите широкое философское освещение.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 97-105
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tylko dla orłów : gawęda aero-militarna
    Autorzy:
    Szymeczko, Kazimierz.
    Powiązania:
    Guliwer 2003, nr 3, s. 38-44
    Data publikacji:
    2003
    Tematy:
    Fiedler Arkady (1894-1985) twórczość
    Heller Joseph (1923- ) twórczość
    Meissner Janusz (1901-1978) twórczość
    Polevoj Boris N. (1908-1981) twórczość
    Literatura amerykańska biografie 20 w.
    Literatura rosyjska biografie 20 w.
    Opis:
    "Dywizjon 303" Arkadego Fiedlera, "Żądło Genewefy" Janusza Meissnera, "Opowieść o prawdziwym człowieku" Borysa Polewoja i "Paragraf 22" Josepha Hallera".
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Трансформация еврейской темы в русской литературе
    Transformation of Jewish theme in Russian literature
    Transformacja tematu żydowskiego w literaturze rosyjskiej
    Autorzy:
    Szafrańska, Eleonora
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1920871.pdf
    Data publikacji:
    2017-11-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    трансформация
    еврейская тема
    русская литература
    Дина Рубина
    Юрий Карабчевский
    transformacja
    tematyka żydowska
    literatura rosyjska
    Dina Rubina
    Jurij Karabczewski
    Opis:
    The article deals, dash-like, with the development of Jewish subject matter in Russian literature: from taboo to self-reflection because of belonging to Jewry, from euphemisms of XIX and XX centuries to the open and proud declaration made by the conceptual Jew, Arkan Kariv, in his XXI century prose. Exemplified in fragments of writings by Dina Rubina, Friedrich Gorenstein, Valentin Rasputin, Alexandr Melikhov and Jury Karabchievsky, some facets of Jewish theme are discussed. In Kariv’s novels Interpreter and Once in Bishkek, a Jew — outsider, pariah, and self-reflecting intellectual — turns into a brutal leader named Martyn Zilber. A special subtlety of this novels’ structure is given by the fact of palimpsest: the reader understands that behind the Kariv’s writings is the novel by his father, Jury Karabchievsky, as much as behind Martyn Zilber’s father stands Alexandr Zilber, the hero of Karabchievsky’s novel.
    W artykule opisano ewolucję tematyki żydowskiej podejmowanej w rosyjskojęzycznej literaturze rosyjskiej — od problemu tabu do refleksji o żydowskiej tożsamości, od eufemizmów w literaturze XIX i XX wieku do otwartej manifestacji żydostwa w prozie Arkana Kariva w wieku XXI. Transformację tematu żydowskiego autorka artykułu przedstawia na materiale wybranych utworów, między innymi Diny Rubiny, Friedricha Gorensteina, Walentina Rasputina, Aleksandra Melikowa i Jurija Karabczijewskiego.
    Źródło:
    Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze; 2017, 27; 29-43
    0208-5038
    2353-9674
    Pojawia się w:
    Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Взгляд извне: русская литература в творчестве украинского критика Мыколы Евшана
    Spojrzenie z zewnątrz: literatura rosyjska w twórczości krytyka ukraińskiego Mykoły Jewszana
    A view from outside: Russian literature in the works of the Ukrainian critic Mykola Yevshan
    Autorzy:
    Korbicz, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1623536.pdf
    Data publikacji:
    2018-06-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Opis:
    In the works of Mykola Yevshan (1890–1919), the leading critic of early Ukrainianmodernism, the issue of Russian literature is of particular significance. An analysis of Yevshan’s papers shows that he referred both to the literature and philosophical thought of Western Europe as well as to Russian literary tradition. He particularly esteemed the achievements of Russian realism, considering them as having universal and ageless values. He hoped to find the answers to questions of an existential and social nature which troubled modernists in the works of the greatest Russian writers, Fyodor Dostoyevsky and Leo Tolstoy.
    Źródło:
    Studia Rossica Posnaniensia; 2012, 37; 119-128
    0081-6884
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem nędzy i miłosierdzia w aktach prawnych i utworach literatury rosyjskiej XVII i XVIII wieku
    Проблема нищенства и милосердия в юридических актах и русской литературе XVII–XVIII вв.
    Autorzy:
    Ptasińska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22631379.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    XVII-XVIII w.
    motyw żebraka
    literatura plebejska
    piśmiennictwo jarmarczne
    Opis:
    Celem niniejszego szkicu jest przedstawienie postaci nędzarza-żebraka w XVII- i XVIII-wiecznej literaturze rosyjskiej, a dokładniej: w literaturze plebejskiej i piśmiennictwie jarmarcznym tego okresu. Przedmiotem rozważań nie będzie więc „jurodiwyj”, lecz żyjący z jałmużny nędzarz (нищий) - bohater „świata śmiechu”, ale jednocześnie postać pozostająca w kręgu pojęć, programów i sporów religijnych epoki. Interesować nas będzie wizerunek żebraka jako jednego z przedstawicieli kategorii ludzi społecznego marginesu, pojęcie jałmużny jako sposobu jego życia oraz stosunek do nich ówczesnego społeczeństwa.
    Цель настоящей статьи – показать отношение к нищему в юридических актах, а также в плебейской и ярмарочной литературе XVII–XVIII вв. В центре нашего внимания находится также отношение общества той поры к явлению нищенства. Образ нищего редко появляется в так называемой высокой литературе, зато именно вокруг него концентрируется сюжет многих произведений плебейской, массовой литературы, в меньшей степени несущей на себе черты индивидуального творчества, более выразительно отвечающей массовым представлениям, и следовательно, более достоверной, и как свидетельство общественного сознания, и как отображение реальной действительности. В небольших стихотворных жартах, анекдотах, фацециях или притчах встречается два подхода к проблеме нищих. С одной стороны, это указание на необходимость выполнения хростианских заветов милосердия, а с другой – все возрастающее отрицательное отношение к лени, бродяжничеству, мнимому нищенству, а также страх перед преступным миром, вызывающим возрастающее ощущение угрозы.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 3-21
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Maść czarownic w literaturze rosyjskiej pierwszej połowy XX wieku
    The “witches’ ointment” in the Russian literature of the 1st half of the 20th century
    Autorzy:
    Chodurska, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591852.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Russian literature
    witches’ ointment
    poisonous plants
    literatura rosyjska
    maść czarownic
    rośliny trujące
    Opis:
    Przedmiotem rozważań w powyższym szkicu są przepisy na „maść czarownic” przytaczane w literaturze rosyjskiej pierwszej połowy XX wieku. Wedle tradycji europejskich sięgających czasów średniowiecza tytułowy specyfik pozwalał czcicielkom Szatana na swobodne przemieszczanie się (przelot) na zgromadzenia z udziałem mocy piekielnych. Omówiono tu w przede wszystkim zioła, jakie zdaniem bohaterów powieści Walerego Briusowa Ognisty Anioł stanowić miały podstawę preparatu. Receptury zaprezentowane przez Renatę i jednego z uczniów Agryppy von Nettesheim różnią się nieco od siebie. W obu przypadkach wymienione zostały jednak pewne wspólne komponenty specyfiku. Należą do nich lulek/blekot (Hyoscyamus niger, L.); psianka slodkogórz (Solanum dulcamara, L.); pietruszka, którą należałoby zapewne identyfikować z blekotem ogrodowym (Aethusa cynapium, L.) lub szczwołem plamistym (Conium maculatum, L.) oraz wilczy ząb (jeden z gatunków Aconitum, bądź Helleborus foetidus, L. lub Claviceps purpurea).
    The article describes the recipes for the “witches’ ointment” quoted in the Russian literature of the 1st half of the 20th century. According to the European tradition dating back to the Middle Ages this drug enabled the worshippers of Satan to freely translocate (by air) to their covens with the aid of the powers of hell. Described are primarily the herbs, which, according to the characters of the Valery Bryusov’s novel The Fiery Angel, were to constitute the base of the concoction. The recipes given by Renata and one of the Agrippa von Nettesheim’s disciples slightly differ. There are, however, some components common to both of them. These include the henbane (Hyoscyamus niger, L.), the bittersweet (Solanum dulcamara, L.), the parsley, probably to be identified with the fool’s parsley (Aethusa cynapium, L.) or the hemlock (Conium maculatum, L.), and the wolf’s bane (one of the species of Aconitum, Helleborus foetidus, L. or Claviceps purpurea).
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2017, 16; 53-68
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pedagogia Ojców Kościoła w ujęciu Siergieja Awierincewa. Z zagadnień recepcji chrześcijańskiego antyku we współczesnym pisarstwie rosyjskim
    Autorzy:
    Banasiak, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158071.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Pedagogy
    Sergei Awierintsev
    Byzantium
    Russian literature
    Disciple of Christ
    Early Christian literature
    pedagogia
    Siergiej Awierincew
    Bizancjum
    literatura rosyjska
    uczeń Chrystusa
    literatura wczesnochrześcijańska
    Opis:
    Artykuł dotyczy problematyki bycia uczniem Chrystusa. Temat Kościoła jako szkoły, Jezusa jako nauczyciela, chrześcijan jako uczniów i dzieci Bożych był podejmowany często przez Ojców Kościoła. W związku z tym wykorzystane zostały takie teksty patrystyczne, jak: Paedagogus Klemensa Aleksandryjskiego, Epistola encyclica, De incarnatione Verbi Atanazego Aleksandryjskiego, De Sancta et Vivifica Trinitate, In psalmum XLVII Teodoreta z Cyru, De Spiritu Sancto Bazylego Wielkiego, Vita Moysis Grzegorza z Nyssy, De perfectione hominis Efrema Syryjczyka. W artykule przeanalizowany został esej naukowy o pedagogii patrystycznej: Świat jako szkoła (1977) Siergieja Awierincewa, rosyjskiego intelektualisty, zafascynowanego spuścizną wczesnochrześcijańskich autorów. Analiza przedstawia eseistyczne przybliżenie, ukazujące takie zagadnienia, jak: szkoła uczniów Chrystusa, szkoła dzieci Bożych, niemowląt, dzieci-starców i starców-dzieci, szkoła prostoty, pokuty i chrześcijańskich zmagań. Metodologia badawcza oparta jest tu przede wszystkim na hermeneutycznym wczytywaniu się w teksty (patrystyczne, eseistyczne, poetyckie), ale też na wychwyceniu eseistycznej optyki Awierincewa, przy uwzględnieniu kontekstów historycznych, społeczno-politycznych, biograficznych, literaturoznawczych. Siergiej Awierincew, zajmujący się patrystyką w niesprzyjających ateistycznych warunkach państwa totalitarnego, poprzez swoje, na pozór nieaktualne i zupełnie niekoniunkturalne badania nad chrześcijańskim antykiem wniósł niebagatelny wkład w duchowe odrodzenie społeczeństwa w czasach schyłku Związku Radzieckiego oraz na początku transformacji polityczno-gospodarczej.
    The article deals with the issue of being a disciple of Christ. The topic of the Church as a school, Jesus as a teacher, Christians as disciples and children of God was often taken up by the Fathers of the Church. Therefore, the article uses such patristic texts as: Paedagogus by Clement of Alexandria, Epistola encyclica, De incarnatione Verbi by Athanasius of Alexandria, De Sancta et Vivifica Trinitate, In psalmum XLVII by Theodoret of Cyrus, De Spirit of Sancto by Basil the Great, Vita Moysis by Gregory of Nyssa, De perfectione hominis by Efrem the Syrian. The article analyzes the essayist approach to patristic pedagogy in the text Mir kak shkola (1977) by Sergei Awierintsev, a Russian intellectual, fascinated by the legacy of early Christian authors. The analysis presents an essayistic approximation showing such issues as: the school of Christ's disciples, the school of God's children, the school of infants, the school of old and old children, the school of simplicity, the school of penance, the school of struggle. The research methodology is based here primarily on hermeneutical reading into texts (patristic, essayistic, poetic), but also on capturing Awierintsev's essayistic optics, taking into account historical, socio-political, biographical and literary contexts. Sergey Awierintsev, who dealt with patristics in the unfavorable atheistic conditions of a totalitarian state, through his seemingly outdated and completely non-cyclical research on Christian antiquity, made a significant contribution to the spiritual revival of society in the days of the decline of the Soviet Union and the beginning of the political and economic transformation.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2022, 81; 111-126
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O literaturze rosyjskiej na stronach internetowych
    Russian Literature on the Web
    Autorzy:
    Uchto, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729069.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    Literatura rosyjska
    Internet
    fora
    blogi
    biblioteki stron internetowych
    e-wortale
    e-książki
    książki audio
    Russian literature
    forums
    blogs
    website libraries
    e-vortals
    e-books
    audio-books
    Opis:
    A query search of websites reveals that in spite of appearance Russian literature is known in Poland; many a Russian book can be found in the cyberspace. However, too sparse is information on books by Russians on TV. Likewise, more ought to be expected from literary criticism. Undoubtedly, the Internet is one of the most ingenious inventions by man for man – a worldwide web allowing not only to communicate, but to search and swap information. Valuable information on how to get Russian literature (website libraries), get to know what Poles think about Russian literature and what writers they know and value and what sort of letters they prefer (portals, e-vortals, blogs, forums, et.). Opinion on Russian literature varies, but positive, or even more than positive prevails. Only few dare to be against. E-books and audio-books by Russian writers are available mostly on Russian websites. That the Internet is a virtual world governed by real world rules needs to be emphasised. Thus, it offers a huge potential but for those who can wisely and safely surf it.
    Wyszukiwanie zapytań na stronach internetowych ujawnia, że wbrew pozorom literatura rosyjska jest znana w Polsce; wiele rosyjskich książek można znaleźć w cyberprzestrzeni. Jednak zbyt mało jest informacji o książkach Rosjan w telewizji. Podobnie, więcej należy oczekiwać od krytyki literackiej. Niewątpliwie Internet jest jednym z najbardziej pomysłowych wynalazków człowieka dla człowieka – światowej sieci umożliwiającej nie tylko komunikację, ale także wyszukiwanie i wymianę informacji. Cenne informacje o tym, jak zdobyć literaturę rosyjską (biblioteki stron internetowych), poznać opinie Polaków na temat rosyjskiej literatury oraz ich pisarzy, których cenią i jakie rodzaje preferują (portale, e-wortale, blogi, fora itp.). Opinia na temat literatury rosyjskiej jest różna, ale pozytywna, a nawet więcej niż pozytywna. Tylko niewielu ośmiela się być przeciw. E-książki i książki audio rosyjskich pisarzy są dostępne głównie na rosyjskich stronach internetowych. To, że Internet jest wirtualnym światem rządzonym przez zasady realnego świata, wymaga podkreślenia. W ten sposób oferuje ogromny potencjał, ale dla tych, którzy mogą go mądrze i bezpiecznie przeglądać.
    Źródło:
    Studia – konteksty pogranicza; 2018, 2; 27-41
    2543-6465
    Pojawia się w:
    Studia – konteksty pogranicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Okno jako przestrzeń liminalna (Samotnik i Sześciopalcy Wiktora Pielewina)
    A Window as a Liminal Space (Victor Pelevin’s Hermit and Six-Toes)
    Autorzy:
    Ochniak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22446733.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Wiktor Pielewin
    współczesna literatura rosyjska
    przestrzeń
    okno
    liminalność
    Victor Pelevin
    contemporary Russian literature
    space
    window
    liminality
    Opis:
    Okno w utworach Wiktora Pielewina kryje w sobie liczne konotacje: jest elementem przestrzeni życiowej kształtującym relacje bohatera ze światem, określającym jego (czyli bohatera) pozycję wobec świata, jest granicą, łącznikiem, przejściem. Ambiwalentne cechy okna, jego postrzeganie i charakterystyka zależą zatem od pozycji człowieka-obserwatora (czy sięgając już po terminologię literaturoznawczą: postaci, bohatera, narratora) wobec okna i stosunku do przestrzeni, której elementem jest owo okno. W utworze Samotnik i Sześciopalcy zamknięta przestrzeń, w której bohaterowie spędzają całe swoje życie, jest opresyjnym terytorium, z którego bohaterowie poszukują drogi ucieczki i ocalenia. Prowadzi ona dość zaskakująco – przez rozbite okno. Jest więc ono w utworze traktowane jako strefa progowa (liminalna), ponieważ w jego miejscu czy obrębie dokonuje się swoisty obrzęd przejścia i przemiany bohaterów.
    The window in Victor Pelevin’s works has numerous connotations, i.e. it is an element of the living space shaping the protagonist’s relationship with the outside world, defining his (i.e. the protagonist’s) position towards the world; it is a border (both spatial and ontological), as well as it is a link and a passage. Thus, the ambivalent characteristics of the window, its perception and feature all depend on the stance of a human beholder (or using literary terminology: a character, protagonist, and narrator) towards the window and his attitude towards the space with the window being its element. In Hermit and Six-Toes, the confined space in which the protagonists spend their entire lives is an oppressive territory, with the protagonists seeking a way to escape. The road to freedom leads, quite surprisingly, through a broken window, followed by a flight towards the sun. Thus, in this work, the window is treated as a threshold (liminal) zone, because a specific rite of passage and transformation of the characters takes place there or within. They grow to learn the truth and, rebelling in defence of their own lives, realise that they will either save themselves or succumb to the disastrous rhythm imposed on them by the world.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2022, 15; 177-187
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pamięć, mnemonic turn, literatura. Uwagi wstępne
    MEMORY, MNEMONIC TURN, LITERATURE. INTRODUCTORY REMARKS
    ПАМЯТЬ, MNEMONIC TURN, ЛИТЕРАТУРА. ВСТУПИТЕЛЬНЫЕ ЗАМЕЧАНИЯ
    Autorzy:
    Komisaruk, Ewa Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/605346.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    память, литература, литературоведение, русская литература, memory studies
    pamięć
    literatura
    literaturoznawstwo
    literatura rosyjska
    memory studies
    memory, literature, literature studies, russian literature, memory studies
    Opis:
      В статье называются главные проблемы, рассматриваемые в настоящее время в рамках так называемых memory studies, а также указываются те ведущие темы и публикации, которые активно используются в литературоведческих исследованиях, посвященных проблематике памяти.
      The article is an attempt of synthetic look about the most important problems raised as part of the so-called memory studies, the author highlights those topics and presents  lectures that are used in literary studies that are present in the framework of memory turn.  
    Artykuł jest próbą syntetycznego spojrzenia na najważniejsze problemy podejmowane w ramach memory studies oraz określenia i wskazania tych tematów i publikacji, które wykorzystywane są przez wpisujące się w zakres mnemonic turn literaturoznawstwo.  
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 3 (171)
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie reinterpretacje baśni Piotra Jerszowa. Analiza trzech adaptacji literackich
    The Polish literary reinterpretations of Pyotr Yershov’s wonder tale. A comparative study
    Autorzy:
    Vandenborre, Katia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690229.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    wonder tale
    Russian literature
    Polish literature
    comparative literature
    Yershov
    Romanticism
    communism
    baśń
    literatura rosyjska
    literatura polska
    literatura porównawcza
    Jerszow
    romantyzm
    komunizm
    Opis:
    The present article is based on three literary rewritings of The Little Humpbacked Horse (Конёк-Горбунок, 1834): 1) The Tale of Knight Niezginek, the Self-cutting Sword and the Self-playing Gusli (Baśń o rycerzu Niezginku, mieczu samosieczu, i o gęślach samograjach) by Antoni Józef Gliński, 2) The Little Humpbacked Horse (Konik Garbusek) by Jan Brzechwa and 3) The Little Fatty Horse (O koniku Grubasku) by Jerzy Niemczuk. Gliński’s wonder tale appeared in 1853 in the second volume of The Polish Tale Teller, Brzechwa’s poem was presented in 1949 as a summary of Ivan Ivanov-Vano’s film and Niemczuk’s story was part of Mr. Mess’s Ring (Pierścień pana Bałagana) that came out in 1993. These works were therefore published in very different periods and literary contexts that had inevitable influence on writers’ approach to the Russian original.
    Źródło:
    Prace Polonistyczne; 2016, LXXI; 257-272
    0079-4791
    Pojawia się w:
    Prace Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Po Mannie i Viscontim. Śmierć w Wenecji we współczesnej literaturze polskiej, rosyjskiej i ukraińskiej
    After Mann and Visconti. Death in Venice in Polish, Russian and Ukrainian literature
    Autorzy:
    Siemońska, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/916010.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Venice
    death
    Russian literature
    Ukrainian literature
    Polish literature
    Wenecja
    śmierć
    literatura rosyjska
    literatura ukraińska
    literatura polska
    Opis:
    The article analyzes three pieces of Russian, Ukrainian and Polish contemporary literature on the subject of “the death in Venice”. The authors of the works, by referring to the literary tradition, consciously strengthen the myth of the "the city of death". In their interpretations this myth has two dimensions: the general and the individual. In the general dimension the vision of a dying beauty and fading power encourages reflection on the transitory nature of civilization. The individual dimension is based on the sense of identification of a dying character with a "dying" city, i.e. Venice.
    Źródło:
    Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog; 2018, 8; 219-230
    2391-470X
    Pojawia się w:
    Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dialog z klasyką. Sonieczka Ludmiły Ulickiej i Sonia Tatiany Tołstoj
    Autorzy:
    Ziomek, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520337.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Bielsko-Bialski
    Tematy:
    literatura rosyjska
    Sofia
    sofiologia
    Tatiana Tołstoj
    Ludmiła Ulicka
    Russian Literature
    Sophia
    Sophiology
    Tatyana Tolstaya
    Lyudmila Evgenyevna Ulitskaya
    Opis:
    The aim of the present article is to analyse the intertextual contexts invoked by the titles of two works: Tatyana Tolstaya’s Sonia and Lyudmila Ulitskaya’s Sonechka. The name of the protagonists on the one hand refers the reader to the ideal of So phia – the Eternal Feminine, which appeared in Russian culture through the influ ence exerted by the philosophy of Vladimir Solovyov, and on the other hand in vokes the model of femininity that appeared in Russian literature primarily thanks to Sonya Marmeladov, who embodies humility, kindness, forgiveness, and the ready embrace of suffering. Juxtaposing these two images in the works analysed creates an interesting dialogue within the philosophical-literary tradition.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2023, 41, 2; 165-177
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rosyjska tradycja tłumaczenia utworów dla dzieci: między edukacją a ideologią
    Russian tradition of translating children’s literature: between education and ideology
    Autorzy:
    Kosman, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459673.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    adaptacja
    elementy kulturowe w przekładzie literatura dziecięca
    literatura rosyjska
    socjologia przekładu
    adaptation
    children’s literature
    culture-bound elements
    Russian literature
    sociology of translation
    Opis:
    Cel badań. Artykuł ukazuje strategie tłumaczeniowe rosyjskich tłumaczy działających w okresie Związku Radzieckiego na przykładzie obcojęzycznej literatury dziecięcej. Zamysłem autora było zbadanie, jaką rolę odegrała w wyborach tłumaczy ideologia partii komunistycznej i w jakim stopniu prąd socrealizmu wpłynął na kształt świata przedstawionego w książkach czytanych przez dzieci. Metody badań. Przedmiotem moich badań były klasyczne pozycje z literatury dziecięcej, takich autorów jak Lewis Carroll, L. Frank Baum, Alan Alexander Milne, Hugh Lofting oraz Carlo Collodi. Rosyjskie przekłady zostały przeanalizowane na podstawie istotnych koncepcji przekładoznawczych, ze szczególnym uwzględnieniem strategii domestykacji oraz adaptacji. Wyniki badań. Zanalizowane tłumaczenia mieszczą się w definicji adaptacji, tłumacze dostosowują realia pod potrzeby dziecięcego czytelnika, niejednokrotnie odzierając oryginał z elementów nacechowanych kulturowo, aby tekst był w pełni zrozumiany przez czytelnika niezaznajomionego z kulturą anglosaską czy włoską. Wnioski.Dominującą strategią podejmowaną przez radzieckich tłumaczy była adaptacja. Ideologia komunistyczna była ważnym, choć nie jedynym, czynnikiem odpowiedzialnym za ten stan rzeczy. Niebagatelną rolę odegrały również tradycje domestykacji, obecne w literaturze rosyjskojęzycznej na długo przed zdefiniowaniem założeń realizmu socjalistycznego.
    Aim of the study. The aim of the article is to show translation strategies of translators who were active during the years of the Soviet Union. The author intends to investigate the significance of Soviet ideology and socialist realism as regards the character of the world presented in children’s literature at that time. Methodology. My research subject included classic books and novels of children’s literature, written by such authors as: Lewis Carroll, L. Frank Baum, Alan Alexander Milne, Hugh Lofting, and Carlo Collodi. The translations were analyzed in accordance with modern theories which pertain to translation studies. Special attention was paid to domestication and adaptation. Results. The translations were identified as adaptations. The translators intend to modify the novels in order to adjust the text to the needs of children, many a time neutralizing culture-bound elements. The text could thus be understood even by those readers who were not acquainted with Anglo-Saxon or Italian culture. Results. The strategy that was particularly dominant in the Soviet Union was adaptation. The ideology was an important factor, although it was just one of many aspects. Rich traditions of domestication played an important role, and they had been present in Russian literature long before first tenets of socialist realism were established.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2018, 8; 507-512
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postapokaliptyczna wizja człowieka w trylogii Dmitra Głuchowskiego: "Metro 2033", "Metro 2034", "Metro 2035"
    Autorzy:
    Wierel, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607782.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    post-apocalyptic novel
    anthropology
    new humanism
    post–humanism
    Glukhovsky
    Russian literature
    contemporary mythology
    myth
    Prometheus
    Homer
    hero/antihero
    post-humanism
    postapokalipsa
    antropologia
    Głuchowski
    literatura rosyjska
    mitologie współczesności
    mit
    Prometeusz
    nowa humanistyka
    posthumanizm
    Opis:
    This article presents a variety of images of a man in the literary trilogy by a Russian writer Dmitry Glukhovsky which he presented in Metro 2033, Metro 2034 and Metro 2035. The writer revealed the fate of the people living in the corridors of the Moscow subway after a nuclear war. The epic form which Glukhovsky gave his vision of a post-apocalyptic world, makes the characters of his novels represent a wide spectrum of possible attitudes of people in the alternative world “after the end.” Artem, Hunter, Sasha, or Homer appear to be anti-heroes. However, they can also become heroes of a new world, as long as they can survive and overcome the anthropocentric way of perceiving the world. Glukhovsky created an alternative vision of reality based on the archetypal motifs of struggle between good and evil, beauty and ugliness, which remind of mythological stories, in which he presents how the new, post-apocalyptic world works. The rules of the new reality are different from those to which the reader is accustomed. The writer introduces many cultural references to the mythological stories (Prometheus, Sisyphus, Marduk, Job), or literature narratives (Odyssey by Homer, The Time Machine by H.G Wells, Brave New World by A. Huxley or Nineteen Eighty Four by G. Orwell). In my opinion the issue of a revised understanding of humanity and trans-species relationships are topics which introduce the reader to the issues which in science are reffered to as a new humanities, and which are centered around the issues raised in the debate on post-humanism and post-secularism as well as the problems ecology deals with. Humanity, which Glukhovsky presents in his novels, is hidden in the dark, mysterious and unknown corridors in the Moscow subway and in the human imagination.
    W artykule przedstawiam różnorodne wyobrażenia człowieka w literackiej trylogii rosyjskiego pisarza Dmitrija Głuchowskiego, przedstawione w Metrze 2033, Metrze 2034 i Metrze 2035. Pisarz ukazał losy ludzi żyjących w korytarzach moskiewskiego metra po wojnie nuklearnej. Epicka forma, jaką Głuchowski nadał swojej wizji postapokaliptycznego świata, sprawia, iż postacie z jego powieści reprezentują bogate spektrum możliwych postaw człowieka wobec realiów alternatywnego świata „po końcu”. Artem, Hunter, Sasza czy Homer to postacie wykreowane na antybohaterów, jednakże mogą stać się również bohaterami nowego świata, o ile potrafią przetrwać i pokonać antropocentryczny sposób postrzegania świata. Głuchowski stworzył alternatywną wizję rzeczywistości zbudowaną na archetypicznych motywach walki dobra ze złem, piękna z brzydotą, przypominającą opowieści mitologiczne przedstawiające jak funkcjonuje nowy, postapokaliptyczny świat. Reguły nowej rzeczywistości różnią się od tych, do których przyzwyczajony jest czytelnik. Pisarz wprowadza wiele kulturowych odniesień do historii mitologicznych (Prometeusz, Syzyf, Marduk, Hiob), narracji literackich (Odyseja, Wehikuł czasu H. G. Wellsa, Nowy wspaniały świat A. Huxleya, czy Rok 1984 G. Orwella). Kwestia zmienionego rozumienia człowieczeństwa i relacje transgatunkowe są tematami, które w mojej opinii wprowadzają czytelnika w zagadnienia określane w nauce jako nowa humanistyka, skupione wokół kwestii poruszanych w debacie wokół posthumanizmu i postsekularyzmu, a także problemów, jakimi zajmuje się ekologia. Wyobrażenie człowieczeństwa w trylogii Głuchowskiego jest ukryte w mrocznych, tajemniczych i nieznanych korytarzach moskiewskiego metra oraz ludzkiej wyobraźni.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2016, 34, 2
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Гистории о разных куриозных и амурных случаях. Неизвестная стихотворная дилогия второй четверти XVIII в.
    Historie о różnych dziwnych i miłosnych przypadkach. Nieznana dylogia wierszowana z drugiej połowy XVIII w.
    Autorzy:
    Małek, Eliza
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22631826.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    literatura rosyjska
    XVIII w.
    Historie o różnych osobliwych i miłosnych przypadkach
    rękopisy Rosyjskiej Biblioteki Narodowej
    literatura popularna
    Opis:
    W artykule po raz pierwszy zaprezentowano dwa dotychczas nie znane utwory literatury popularnej XVIII w. z rękopisu Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Sankt-Petersburgu: historię O dwóch towarzyszach i opowieść O szlacheckim synu. Napisane rajosznikiem utwory otrzymały tytuł: Historie o różnych osobliwych i miłosnych przypadkach, akcentujący tematyczne i ideowe pokrewieństwo tekstów. Na tym etapie badań nie sposób jeszcze odpowiedzieć na pytanie, czy obie „historie” wyszły spod pióra jednego autora (na co wskazywałby sposób „tworzenia” tekstu, wyzyskujący popularne wątki i motywy, a nawet mniej czy bardziej spetryfikowane formuły słowne wierszowanych żartów, intermedii itp.), czy też owa wierszowana dylogia została skomponowana przez któregoś z kopistów-redaktorów. Już dzisiaj jednak można wskazać źródła pomysłów fabularnych twórcy (czy twórców) obu historii (facecje, żarty, intermedia i romanse miłosne) i określić osobliwości warsztatu artystycznego autora (autorów), który wykazuje jaskrawe podobieństwa do maniery twórczej anonimowych autorów „zabawnych” żartów i intermediów sceny popularnej. Integralną część artykułu stanowi publikacja tekstów obu omawianych utworów.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2000, 2; 23-46
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literatura rosyjska na łamach biuletynu Instytutu Naukowo-Badawczego Europy Wschodniej w Wilnie ,,Balticoslavica”(1933-1938)
    Russian literature in the Bulletin „Balticoslavica”, published by Scientific and Research Institute of Eastern Europe in Vilnius (1930-1938)
    Autorzy:
    Zienkiewicz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482239.pdf
    Data publikacji:
    2006-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    Russian literature
    Baltoslavica
    culture
    Institute of Eastern Europe in Vilnius
    Opis:
    Institute of Eastern Europe in Vilnius was established in 1930 and worked till 1939. Its an elementary assignment was collecting and working up with research materials concerning to economy, history, folkloristic and philology of Polish eastern neighbors, mainly Soviet Union. The literature from humanistic area of interest had been published in Bulletin „Balticoslavica”. The literature was a main topic of these publications. The authors of articles, critiques, and bibliographic notes, focus on literary and scientific life by review of publications in many countries, including Germany, Soviet Union, Estonia, Finland, Czechoslovakia, Yugoslavia, France and many more. Especially, lot of attention and comments was connected to articles concerned with Russian literature - theory, poetry, drama, prose; this problem is a topic of present essay.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2006, 1, XI; 85-96
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie, czyli obce. O tłumaczeniach (nie)sławnego rozdziału Braci Karamazow Fiodora Dostojewskiego
    Polish, Meaning foreign. On Translating an (In)Famous Chapter of The Brothers Karamazov by Fyodor Dostoyevsky
    Autorzy:
    Rozwadowska, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1364954.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    series of translation
    history of translation
    russian literature
    Dostoevsky
    seria przekładowa
    historia przekładów
    literatura rosyjska
    Dostojewski
    Opis:
    W artykule przedstawiono porównawczą interpretację tłumaczeń jednego z najbardziej kontrowersyjnych dla polskich odbiorców fragmentu powieści Dostojewskiego pt. Bracia Karamazow. Rozdział ten stanowi szczególnego rodzaju wyzwanie translatorskie zarówno pod względem ideowym (prześmiewcze przedstawienie Polaków jako jednowymiarowych Schwarzcharakterów powieści), jak i językowym (mieszanina języka rosyjskiego i polskiego, jaką posługują się bohaterowie). Wszystko to wymaga od tłumaczy spojrzenia na kulturę docelową i na siebie samych – jej przedstawicieli – jako na obcych. Celem niniejszego studium jest ukazanie, w jaki sposób autorzy polskich przekładów Braci Karamazow mierzą się z tym wyzwaniem lub uchylają się przed nim, oraz rozważenie czy i jak tłumaczom udaje się „obronić” wielkość Dostojewskiego jako światowej sławy pisarza w kulturze, do której odnosił się krytycznie, a nawet wrogo.
    The article presents a comparative interpretation of translations of one of the most controversial (among Polish readers) fragment taken from Dostoyevsky’s The Brothers Karamazov. The paper presents translators with a particular challenge, ideologically and linguistically. In all for these cases, translators see the target culture and themselves as representatives, as aliens. This review aims to show the way different translators approached the task, with greater or lesser success, in spite of critical attitudes being expressed towards Poland and its people.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2018, 14; 40-53
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skazani na Zwycięstwo. Powieść Aleksandra Prochanowa Człowiek Gwiazdy
    Condemned to victory. The novel Star Man by Aleksander Prokhanov
    Autorzy:
    Syska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1828434.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-26
    Wydawca:
    Uniwersytet Bielsko-Bialski
    Tematy:
    współczesna literatura rosyjska
    mesjanizm
    Aleksander Prochanow
    mit
    contemporary Russian literature
    messianism
    Alexander Prokhanov
    myth
    Opis:
    Alexander Prokhanov is one of the most significant figures in the patriotic-conservative circles in Russia. What makes him extraordinary is his versatility – he is a political activist, journalist, media personality and a writer. The idea of special historical destiny of Russia is a constant component of his political views which have a strong mystical background. The novel Star Man is a typical example of the literary expansion of his political concepts by referring to the poetics of myth.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2020, 35, 2; 137-153
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krew rosyjskiej geografii. "Granica zapomnienia" Siergieja Lebiediewa
    The blood of Russian geography. “Oblivion” by Sergei Lebedev
    Кровь русской географии. «Предел забвения» Сергея Лебедева
    Autorzy:
    Milczarek, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311925.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Сергей Лебедев
    русская литература
    травма
    горе
    Крайний Север России
    Siergiej Lebiediew
    literatura rosyjska
    trauma
    żałoba
    rosyjska Daleka Północ
    Sergei Lebedev
    Russian literature
    mourning
    Russian Far North
    Opis:
    The text contains an interpretation of Sergei Lebedev's “Oblivion” (2010). The main problem of the book is the intergenerational trauma from the Stalinist era. Its mechanisms have been described in reference to the psychoanalytic tradition. The post-catastrophic image of the Russian Far North presented in the novel was also interpreted. It has been compared to descriptions of radical evil and juxtaposed with Giorgio Agamben's homo sacer. The writings of Jacques Derrida were also used, which turned out to be helpful in describing the phenomenon of splitting traumatic "Self", the present and death, as well as the politics of memory and living with the specters of dead people.
    Текст содержит интерпретацию романа Сергея Лебедева «Граница забвения» (2010). Основная проблема книги – межпоколенческая травма происходящая из сталинской эпохи. Ее механизмы были описаны со ссылкой на психоаналитическую традицию. Был представлен также посткатастрофический образ российского Крайнего Севера. Он был сравнен с описаниями радикального зла и homo sacer Джорджио Агамбена. Кроме того, в интерпретации были использованы труды Жака Деррида, оказавшиеся полезными при описании феномена расщепления наследственной травмы «Я», настоящего и смерти, а также политики памяти и жизни с призраками умерших.
    Tekst zawiera interpretację Granicy zapomnienia Siergieja Lebiediewa (2010). Głównym problemem książki jest międzypokoleniowa trauma pochodząca z epoki stalinowskiej. Jej mechanizmy zostały opisane w odwołaniu do tradycji psychoanalitycznej. Interpretacji został poddany także przedstawiony w powieści postkatastroficzny obraz rosyjskiej Dalekiej Północy. Porównano go do opisów radykalnego zła i zestawiono z homo sacer Giorgio Agambena. Sięgnięto także po pisma Jacquesa Derridy, które okazały się pomoce w opisie fenomenu rozszczepienia dziedziczącego traumę „ja”, teraźniejszości oraz śmierci, a także polityki pamięci i życia z widmami zmarłych.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2023, 4 (184); 97-113
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O literaturze rosyjskiej, jej nauczaniu i literaturocentryzmie
    On Russian Literature, its Teaching and Literature Centrism
    Autorzy:
    Woźniak, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879622.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    literatura rosyjska
    literaturocentryzm
    status literatury
    programy nauczania w rosyjskich szkołach wyższych XVII-XIX w.
    Russian literature
    literature centrism
    social status of literature
    educational programmes in Russian universities in the 18th-20th cc.
    Opis:
    W artykule poruszona została problematyka literatury rosyjskiej pod kątem jej znaczenia i statusu w kulturze i życiu społecznym. Skoncentrowano się więc na miejscu literatury w programach nauczania we wczesnych szkołach wyższych w Rosji (Akademia Kijowsko-Mohylańska, Akademia Słowiano-Grecko-Łacińska, Uniwersytet Moskiewski). W rozważaniach przedstawiono poza tym krótki zarys poszczególnych epok literackich w Rosji XVIII-XX wieku z punktu widzenia wysokiej pozycji i rangi literatury (literaturocentryzmu) w kulturze rosyjskiej. W ciągu rozwoju procesu historycznoliterackiego obserwuje się w Rosji wysokie waloryzowanie literatury, dostrzeganie w niej charakteru dydaktyczno-moralizatorskiego, idei służenia ojczyźnie i państwu, ducha opozycjonizmu i buntu, a także właściwą jej tendencję aksjologiczną, obecność pierwiastków duchowych i metafizyki. Przytoczone zostały również wypowiedzi niektórych krytyków, pisarzy i literaturoznawców na temat literatury w ogóle (J. Krzyżanowski, U. Eco, W. Iser) oraz oceny krytyczne, zarówno pozytywne, jak i nader negatywne, degradujące literaturę rosyjską (W. Bieliński, W. Rozanow, W. Chodasiewicz, W. Nabokow, A. Terc, M. Epsztein, I. Suchich, S. Rassadin). О русской литературе, ее преподавании и литературоцентризме В статье рассматривается проблематика русской литературы с точки зрения ее значения и статуса в культуре и общественной жизни. Внимание сосредоточено в данных рассуждениях на позиции литературы в системе научной программы ранних высших учебных заведений (Киево-Могилянская академия, Славяно-греко-латинская академия, Московский университет). В статье дается сжатый обзор очередных литературных эпох, литературного процесса XVIII–XX веков в России. Автор сосредоточивается в основном на указании высокой роли и ранга литературы (литературоцентричности) в русской культуре. В ходе развития литературного процесса усматривается в литературе дидактически-назидательный характер, идея гражданского служения отечеству, оппозиционный и бунтарский дух, а также свойственная литературе аксиологическая перспектива, духовность и метафизика. Приводятся кроме того выбранные высказывания некоторых критиков, писателей и литературоведов на тему литературы вообще (Ю. Кжижановски, У. Эко, В. Исер), а также критические оценки, как положительные, так и сугубо отрицательные и деградирующие русскую литературу (В. Белинский, В. Розанов, В. Ходасевич, В. Набоков, А. Терц, М. Эпштейн, И. Сухих, С. Рассадин).
    The article discusses Russian literature and its impact on Russian cultural and social life. The author focuses on the role of literature in the educational programmes offered by early Russian universities (Kiyv-Mohyla Academy, Slavic Greek Latin Academy and Moscow State University). The article also outlines the sequence of literary epochs in Russia from the 18th to the 20th century in order to highlight the privileged status and the social prestige of literature (literature centrism) in Russian culture. Throughout its evolution period, Russian literature has evidently been held in high social esteem and recognized for its didactic and moralizing function; its patriotic motives of serving the country; its role in empowering resistance and dissent; and its characteristic axiological orientation, enriched with spiritual and metaphysical elements. The article also lays out ideas and opinions of critics, writers and literature researchers on literature in general (J. Krzyżanowski, U. Eco, W. Iser) along with a spectrum of appraisals regarding Russian literature – from positive to strongly negative ones (W. Bieliński, V. Rozanov, W. Chodasiewicz, V. Nabokov, A. Tertz, M. Epstein, I. Sukhikh, S. Rassadin).
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 7; 43-62
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trzy pogromy, czyli dusza tłumu w literaturze rosyjskiej XIX wieku (Gogol - Kriestowski - Garin-Michajłowski)
    Три погрома, или душа толпы в русской литературе XIX века (Гоголь - Крестовский - Гарин-Михайловский)
    Autorzy:
    Kowalczyk, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945042.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    literatura rosyjska
    XIX wiek
    Gogol
    Kriestowski
    Garin-Michajłowski
    Żydzi
    pogromy
    russian literature
    19th century
    Krestovsky
    Garin-Mikhailovsky
    Jews
    Pogroms
    Opis:
    В статье анализируются литературные образы еврейских погромов в русской литературе XIX века. В качестве теоретической основы используется классическая работа французского врача, социолога и психолога Гюстава Ле Бона Психология толпы (1895). Представленные примеры литературных описаний еврейских погромов в Русской империи, мастерски передают психологию страшной толпы, совершающей эти кровавые погромы. И.В. Гоголь оказывается здесь предвестником, предлагая образцовую матрицу описания действия толпы по отношению к „чужим” в этническом и религиозном смысле. В. В. Крестовский развивает эту схему в антисемитском духе. И.Г. Гарин-Михайловский зато, показывая, какой сложной проблемой является антисемитизм в Русской империи, аппе- лирует к самым лучшим, наиболее гуманным чувствам русских читателей.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 7; 131-145
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scriptor ludens: strategia twórcza Wiktora Pielewina
    Scriptor ludens: Viktor Pelevins creative strategy
    Scriptor ludens: творческая стратегия Виктора Пелевина
    Autorzy:
    Ochniak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311592.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Виктор Пелевин
    современная русская литература
    игра в литературе
    творческая стратегия
    постмодернизм
    Wiktor Pielewin
    współczesna literatura rosyjska
    gra/zabawa w literaturze
    strategia twórcza
    postmodernizm
    Viktor Pelevin
    contemporary Russian literature
    game/play in literature
    creative strategy
    postmodernism
    Opis:
    The aim of this article is to assess the attitude of the contemporary Russian writer Viktor Pelevin towards readers and literary world in the context of the theses put forward by Johan Huizinga in his book Homo ludens. As the Dutch researcher points out in his paper, „Play is a culture's attribute, which precedes, accompanies, and penetrates it from the very beginning”. Pelevin, on the other hand, by concealing himself from readers and meticulously separating his personal and professional life, engages - in my opinion - in a peculiar game with his readers and critics, which I described by the expression used in the title: „scriptor ludens”.
    Статья посвящена оценке отношения современного русского писателя Виктора Пелевина к читателям и литературной среде в контексте тезисов, выдвигаемых Йоханом Хёйзингой в его книге Homo ludens (Человек играющий). Голландский исследователь указывает в своей публикации, что „игра в культуре предстоит как некая заданная величина, предшествующая самой культуре, сопровождающая и пронизывающая ее от истоков”. В свою очередь Пелевин, скрываясь от читателей и тщательно разделяя личную жизнь и профессиональную деятельность, ведет своеобразную игру с читателями и критиками его творчества, которую я охарактеризовала вынесенным в название статьи понятием „scriptor ludens”.
    Artykuł jest poświęcony ocenie postawy współczesnego rosyjskiego pisarza Wiktora Pielewina wobec czytelników i świata literackiego w kontekście tez stawianych przez Johana Huizingę w jego książce Homo ludens. Holenderski badacz wskazuje w swej publikacji, że „zabawa jest wielkością daną kulturze, egzystującą przed samą kulturą, towarzyszącą jej i przenikającą ją od samego początku”. Natomiast Pielewin skrywając własną osobę przed odbiorcami i skrzętnie oddzielając życie prywatne od zawodowego, prowadzi – w moim przekonaniu – swoistą grę z czytelnikami i krytykami jego twórczości, którą scharakteryzowałam zawartym w tytule określeniem „scriptor ludens”.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2022, 4; 174-189
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Utopie nieśmiertelności. Nikołaj Fiodorow i Wasilij Rozanow
    UTOPIAS OF IMMORTALITY. NIKOLAI FEDOROV AND VASILY ROZANOV
    УТОПИИ БЕССМЕРТИЯ. НИКОЛАЙ ФЕДОРОВ И ВАСИЛИЙ РОЗАНОВ
    Autorzy:
    Milczarek, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/604631.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Федоров
    Розанов
    русская философия
    русская литература
    смерть
    бессмертие
    воскрешение
    пол
    Fiodorow
    Rozanow
    filozofia rosyjska
    literatura rosyjska
    śmierć
    nieśmiertelność
    wskrzeszenie
    płeć
    Fedorov
    Rozanov
    Russian philosophy
    Russian literature
    death
    immoratlity
    resurrection
    sex
    Opis:
    УТОПИИ БЕССМЕРТИЯ. НИКОЛАЙ ФЕДОРОВ И ВАСИЛИЙ РОЗАНОВ Целью настоящей статьи является анализ идеи бессмертия у двух русских мыслителей: Николая Федорова и Василия Розанова. Сначала представлена философия Федорова, который утверждал, что смерть нужно победить, а всех умерших воскресить. Эту задачу Федоров рассматривал как продолжение дела Христа и осуществление основной цели христианства - спасения человека. Дальше анализируется идея бессмертия у Розанова. Он не принимал христианский вариант бессмертия и попытался заменить его собственным проектом, который предполагал слияние со сверхиндивидуальным потоком жизни. Из этого вытекало согласие на уничтожение личности. В заключении сказано, что хотя идеи Федорова и Розанова направлены в противоположные стороны, их объединяет утверждение жизни и стремление преодолеть смерть.
    UTOPIE NIEŚMIERTELNOŚCI. NIKOŁAJ FIODOROW I WASILIJ ROZANOW Celem artykułu jest analiza idei nieśmiertelności u dwóch rosyjskich myślicieli: Nikołaja Fiodorowa i Wasilija Rozanowa. Wpierw przedstawiona została filozofia Fiodorowa, który twierdził, że śmierć należy pokonać, a wszystkich zmarłych wskrzesić do życia. Zadanie to Fiodorow pojmował jako kontynuację dzieła Chrystusa i realizację fundamentalnego postulatu chrześcijaństwa - zbawienia człowieka. Następnie omówiona zostaje idea nieśmiertelności u Rozanowa. Odrzucał on chrześcijański wariant nieśmiertelności, próbując zastąpić go własnym projektem, który zakładał zjednoczenie z ponadindywidualnym potokiem życia. Konsekwencją była zgoda na zagładę jednostki. W zakończeniu stwierdzam, że chociaż idee Fiodorowa i Rozanowa wydają się sprzeczne, to w istocie łączy ich uwielbienie życia i pragnienie przezwyciężenia śmierci.
    UTOPIAS OF IMMORTALITY. NIKOLAI FEDOROV AND VASILY ROZANOV The purpose of this work is to analyze idea of immoratlity by two Russian thinkers: Nikolai Fedorov and Vasily Rozanov. At the beginning, Fedorov’s philosophy is presented, who claimed that death needs to be defeated and all the dead people should be resurrected. Fedorov understood this task as a continuation of the mission of Christ and the realization of the fundamental postulate of Christianity - the salvation of a man. Then, the text deals with the Rozanov’s idea of immortality. He did not accept Christian version of immortality and tried to replace it with his own project, which involved a merger with the super-individual flow of life. This implied an agree for the destruction of the individual human. In conclusion, it is said that although Fedorov’s and Rozanov’s ideas seem to be opposite, in fact, glorification of life and desire to defeat death connect them.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 3 (171)
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Motywy tanatyczne i audialne w opowieści Diny Rubiny Высокая вода венецианцев
    Thanatic and phonic motifs in the work of Dina Rubina Высокая вода венецианцев (Vysokaya voda venetsiantsev)
    Танатические и аудиальные мотивы в повести Дины Рубины Высокая вода венецианцев
    Autorzy:
    Siemońska, Olga Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179715.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-07
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    русская литература
    Венеция
    венецианский текст
    literatura rosyjska
    Wenecja
    krajobraz dźwiękowy
    tekst wenecki
    Russian literature
    Venice
    soundscape
    Venetian text
    Opis:
    Utwór Diny Rubiny Высокая вода венецианцев (1999) wyróżnia na tle tekstu weneckiego literatury rosyjskiej dzięki szczegółowym opisom krajobrazu dźwiękowego miasta. Celem artykułu jest analiza fonosfery weneckiej w opowiadaniu Rubiny z wykorzystaniem sensorycznej geografii literackiej, a także sound studies (badań nad dźwiękiem). Analiza poszczególnych opisów zjawisk dźwiękowych ujawnia, że przyczyną, dla której Rubina zwraca szczególną uwagę na audiosferę miasta, jest przede wszystkim muzyczne wykształcenie pisarki. Okazuje się również, że obraz Wenecji, w tym jej audiosfery, ukazany jest w tekście przez pryzmat tradycji literackiej, zgodnie z którą Wenecja jest przedstawiana jako „miasto śmierci”, „miasto umierające”, „miasto umierających”.
    Произведение Дины Рубины Высока вода венецианцев (1999) выделяется среди других текстов литературной «венецианы» благодаря подробным описаниям звукового пейзажа города. Целью статьи является анализ венецианской фоносферы в повести Рубины. В исследовании используется сенсорная литературная география, а также soundstudies. В ходе анализа отдельных описаний звуковых явлений выясняется, что причиной выделения Рубиной звуковых элементов образа города стало, прежде всего, музыкальное образование писательницы. Также выясняется, что образ Венеции, в том числе и ее фоносфера, показан в тексте через призму литературной традиции, согласно которой Венеция изображается как «город смерти», «умирающий город», «город умирающих».
    The work of Dina Rubina Высокая вода венецианцев (Vysokaya voda venetsiantsev 1999) stands out among other texts of Venetian themes thanks to more detailed descriptions of the soundscape of the city. The article aims to analyze the Venetian phonosphere in the work of Rubina, using the potential of sensory literary geography, as well as soundstudies. In the course of the analysis of individual descriptions of sounds, it turns out that the reason for distinguishing the sound elements in the image of the city was, first of all, the musical education of the author. It is also explained that the image of Venice, including its phonosphere, is shown in the text through the prism of the literary tradition, according to which Venice is portrayed as the “city of death”, “the dying city”, “the city of the dying”.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2021, 1; 116-131
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz rosyjskiej codzienności w powieści Tekst Dmitrija Głuchowskiego
    THE PICTURE OF RUSSIAN EVERYDAY LIFE IN THE NOVEL TEXT OF DMITRY GLUKHOVSKY
    КАРТИНА РУССКОЙ ПОВСЕДНЕВНОСТИ В РОМАНЕ ТЕКСТ ДМИТРИЯ ГЛУХОВСКОВСКОГО
    Autorzy:
    Arciszewska-Tomczak, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/604139.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    повседневность,
    действительность
    современная русская литература
    Дмитрий Глуховский
    Текст
    codzienność
    powszedniość
    współczesna literatura rosyjska
    Dmitrij Głuchowski
    Tekst
    everyday life
    real life
    contemporary russian literature
    Dmitry Glukhovsky
    Text
    Opis:
    В данной статье рассматриваются особенности изображения повседневности в первом реалистичсеском романе Дмитрмя Глуховского Текст. На примере судьбы главного героя произведения, Ильи Горюнова анализируется модель русской действительности и обыденности, а также их характерные черты и атрибуты. В данном контексте особое значение приобретают категории контраста, отчуждения, фатализма и пессимистического детерминима. Обыденность в своем романе Глуховский представляет, ссылаясь на русский литературный дискурс. В произведении ощущаются инспрации идеями Льва Толстого, Федора Достоевского, Антна Чехова и других классиков, а также современных писателей.  
    The aricle The Picture of Russian Everyday Life i The Novel Text Of Dmitry Glukhovsky  describes different attribute of a everyday life and reality in contemporary Russia. The author uses  the category of strangeness, contrast, fatalism and pessimistic determinism to characterize one of the most important motifs in his novel based on the life of the main character in the story. Glukhovsky shows the everyday life in Russian capital city and Moscow’s area referred to works of the biggest writers of XIX century (Lev Tolstoy, Fiodor Dostoevsky, Anton Chekhov) and to contemporary Russian authors.
    Artykuł Obraz rosyjskiej codzienności w powieści Tekst Dmitrija Głuchowskiego poświęcony jest omówieniu zjawiska rosyjskiej codzienności i jej charakterystyce. Na podstawie sytuacji egzystencjalnej głównego bohatera utworu, Ilji Goriunowa, autor przedstawia konstytuujące rosyjską codzienność kategorie obcości, kontrastu, fatalizmu i pesymistycznego determinizmu. Głuchowski nawiązuje w swojej analizie do szerokiego kontekstu kulturowo-literackiego. W powieści widoczne są czytelne aluzje i cytaty z rosyjskich klasyków: Lwa Tołstoja, Fiodora Dostojewskiego, Iwana Turgieniewa, a także dialog z przedstawicielami współczesnej literatury rosyjskiej.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 170, 2
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Twórcza reinterpretacja mitów narodowych. Próba współodczytania „Trans-Atlantyku” Witolda Gombrowicza i „Małego palca Buddy” Wiktora Pielewina
    Creative reinterpretation of national myths. An attempt to co-read „Trans-Atlantic” by Witold Gombrowicz and „Buddha’s Little Finger” by Viktor Pelevin
    Autorzy:
    Jaworski, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/915567.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-22
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    national myth
    Gombrowicz
    Pelevin
    Russian literature
    Polish literature
    mit narodowy
    Pielewin
    literatura rosyjska
    literatura polska
    Opis:
    The aim of this paper is to depict significant parallels between the works  of Witold Gombrowicz and Viktor Pelevin within the scope of reinterpreting national myths. In their novels, Trans Atlantic and Buddha’s Little Finger, the writers seem to take account of substantial danger related to fixed, ossified forms of understanding the notions of nation and motherland. Despite visible differences in their styles both novelist stay alert to automatized relationship to any phenomenon and make attempts at provoking the reader to rethink their relationship to the abovementioned terms. The author of the present paper finds these issues crucial and very up-to-date in the post postmodern society and culture, in particular in light of the recent geopolitical changes.
    Źródło:
    Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog; 2016, 6; 75-81
    2391-470X
    Pojawia się w:
    Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Старец-монах-чудотворец как герой современной русской прозы
    Starzec-mnich-cudotwórca jako bohater współczesnej prozy rosyjskiej
    The elder-monk-miracle man as a hero of modern Russian prose
    Autorzy:
    Wójcikowska-Wantuch, Paulina Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311802.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    mnich
    starzec
    duchowość
    prawosławie
    hagiografia
    współczesna literatura rosyjska
    Pietruszewska
    Szewkunow
    Kuczerskaja
    Wodołazkin
    monk
    starets
    spirituality
    orthodoxy
    contemporary Russian literature
    hagiography
    Petrushevskaya
    Shevkunov
    Vodolazkin
    Kucherskaya
    Opis:
    This article presents selected literary works by writers of contemporary Russian literature, whose hero is an elder-monk or miracle man. Writers as Lyudmila Petryshevskaya, Evgeniy Vodolazkin, Tikhon Shevkunov and Maya Kucherskaya in their works refer to the genres of religious literature such as patericon, hagiography and the apophthegma. The author's interest in the character, directly referring to the tradition of Fyodor Dostoyevsky and elder Zosima, from the novel "The Brothers Karamazov" is an expression of longing for national values related to the spiritual culture of Russian Orthodoxy and a reflection of the dialogue between religious and secular literature that is taking place today.
    В настоящей статье представлены избранные литературные произведения авторов современной русской литературы, героем которых является старец или монах-чудотворец. Писатели, представляющие разные поэтики, такие как Людмила Петрушевская, Евгений Водолазкин, Тихон Шевкунов и Майя Кучерская, в своих произведениях обращаются к жанрам религиозной литературы: патерику, житию святых и апофтегме. Интерес современных авторов к герою, непосредственно ориентированному на традицию старца Зосимы из романа Федора Достоевского «Братья Карамазовы», может быть выражением тоски по национальным ценностям, отождествляемым с духовной культурой русского православия и является отражением происходящего сегодня диалога между религиозной и светской литературой.
    W niniejszym artykule przedstawiono wybrane utwory literackie autorów współczesnej literatury rosyjskiej, których bohaterem jest starzec, mnich lub cudotwórca. Pisarze reprezentujący różnorodne poetyki, jak Ludmiła Petruszewska, Jewgienij Wodołazkin, Tichon Szewkunow i Maja Kuczerska w swoich utworach odwołują się do gatunków literatury religijnej: pateryku, żywotu świętych i apoftegmatu. Zainteresowanie współczesnych autorów bohaterem, nawiązującym bezpośrednio do tradycji starca Zosimy z powieści „Bracia Karamazow” Fiodora Dostojewskiego, może stanowić wyraz tęsknoty za wartościami narodowymi, utożsamianymi z kulturą duchową rosyjskiego prawosławia oraz jest odzwierciedleniem, odbywającego się aktualnie dialogu pomiędzy literaturą świecką i religijną.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2023, 2 (182); 81-98
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Topos Żyda Wiecznego Tułacza w utworach W. M. Doroszewicza (w świetle teorii światów dyskursu)
    The Topos of the Wandering Jew in the Works of V. M. Doroshevich (In the Light of Discourse Worlds Theory)
    Autorzy:
    Kowalczyk, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/968458.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Russian literature
    19th century
    narrative fiction
    Vlas Doroshevich
    topoi in literature
    the Wandering Jew
    literatura rosyjska
    proza
    topos
    XIX wiek
    W. M Doroszewicz
    Ahaswer
    Opis:
    W artykule autor podejmuje próbę spojrzenia na topos Żyda Wiecznego Tułacza w dwóch utworach prozatorskich pisarza rosyjskiego Własa Doroszewicza (1865–1922) w duchu poetyki kognitywnej. W tym celu wykorzystuje teorię światów dyskursu. Pozwala mu to na zrozumienie tego, co dzieje się w umyśle czytelnika podczas recepcji wymienionego toposu oraz na głębsze poznanie mechanizmów warunkujących myśli i emocje odbiorcy.
    This study is intended to explore the topos of the Wandering Jew in two narrative texts by Russian writer Vlas Mikhailovich Doroshevich (1865–1922). Working within the domain of cognitive poetics, and the theory of discourse worlds in particular, Witold Kowalczyk focuses upon the mechanisms through which the topos is conceptualized, as well as on the reader’s intellectual and emotional engagement in the texts.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2015, Zeszyt specjalny 2015; 243-252
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kanon lektur na studiach rusycystycznych. Propozycje w odniesieniu do literatury epok dawnych
    The Canon of Texts on the Russian Studies (Suggestions Regarding to the Literature of the Old Ages)
    Художественная литература в программе обучения филологов-русистов (литература X-XVIII вв.)
    Autorzy:
    Dąbrowska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879613.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    kanon
    dyskusja
    literatura piękna
    literatura rosyjska
    rusycystyka
    Uniwersytet Warszawski
    canon
    discussion
    belles-lettres
    Russian literature
    Russian Studies
    University of Warsaw
    Opis:
    Artykuł składa się z trzech części: 1. definicja kanonu i zarys dyskusji nad kanonem („precz z kanonami”, „sens i bezsens kanonu”, „w poszukiwaniu kanonu”), 2. nauczanie literatury rosyjskiej X-XVIII wieku w Instytucie Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego (program studiów, triada "wiedza - umiejętności - kompetencje społeczne", kanon lektur dla społeczeństwa a kanon lektur dla studentów), 3. literatura rosyjska X-XVIII wieku (kryteria doboru, propozycje).
    The article consists of three parts: 1. Definition of the canon and outline of a discussion about the canon (“no more canons”, “sense and nonsense of canon”, “in search for canon”), 2. Teaching of Russian literature of the 10th-18th centuries in the Institute of Russian Studies on University of Warsaw (programme of the studies, triad “knowledge – skills – social competences”, canon of texts for the society and canon of texts for the students), 3. Russian literature of the 10th-18th centuries (selection criteria, suggestions).
    Статья состоит из трех частей: 1. список произведений для обязательного чтения и история дискуссии над этим вопросом (список произведений для обязательного чтения – pro et contra, в поиске списка произведений для обязательного чтения), 2. преподавание русской литературы X-XVIII вв. в Институте русистики Варшавского университета (программа обучения, система знаний, навыков и умений, список произведений для обязательного чтения для общества и для студентов), 3. русская литература X-XVIII вв. (критерии подбора, предложения).
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 7; 81-94
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Мотив надежды в рассказе Людмилы Улицкой «Алиса покупает смерть»
    Motyw nadziei w opowiadaniu Ludmiły Ulickiej "Alisa kupuje śmierć"
    The theme of hope in the short story of Lyudmila Ulitskaya „Alice buys death”
    Autorzy:
    Jeleńska, Weronika Klaudia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311762.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    русская литература
    рассказы
    Людмила Улицкая
    Алиса покупает смерть
    надежда
    literatura rosyjska
    opowiadania
    Ludmiła Ulicka
    Alicja kupuje śmierć
    nadzieja
    Russian Literature
    short stories
    Lyudmila Ulitskaya
    Alice buys death
    hope
    Opis:
    The article focuses on the analysis of Lyudmila Ulitska's short story „Alice buys death” in the context of the theme of hope. The Russian writer's new collection of short stories is strongly imbued with philosophical questions about existence and non-existence. The current theme of hope strongly resonates in one of the stories in this collection, as evidenced by the following article. In the story „Alice buys death”, Ulitskaya used conventions typical of her work. The main characters of the story are “little people”, shown at the moment of crossing the border of life and death. Our analysis proved that the theme of hope, which is often used in literature, was also reflected on many levels in the work of the Russian writer. The main driving force of the story is love in its many manifestations, and the coming death gives hope for a new life in a literal and a figurative, more philosophical sense.
    Статья посвящена анализу рассказа Людмилы Улицкой «Алиса покупает смерть» в контексте мотива надежды. Новый сборник рассказов русской писательницы сильно пронизан философскими вопросами человеческого бытия и небытия. Очень актуальная тема надежды сильно резонирует в одном из рассказов из этого сборника, о чем свидетельствует приведенная ниже статья. В рассказе «Алиса покупает смерть» Улицкая использовала типичные для ее творчестваприемы. Главные герои рассказа — «маленькие люди», показанные в момент пересечения границы между жизнью и смертью. Наш анализ показал, что тема надежды, часто используемая в литературе, нашла многоплановое отражение и в творчестве русской писательницы. Главной движущей силой рассказа является любовь во многих ее проявлениях, а приближающаяся смерть дает надежду на новую жизнь в прямом и переносном, более философском смысле.
    Artykuł koncentruje się na analizie opowiadania Ludmiły Ulickiej „Alisa kupuje śmierć” w kontekście motywu nadziei. Nowy zbiór opowiadań rosyjskiej pisarki jest mocno przesiąknięty filozoficznymi pytaniami o człowiecze istnienie i nieistnienie. Bardzo aktualny motyw nadziei silnie wybrzmiewa w jednym z opowiadań z tego zbioru, o czym świadczy poniższy artykuł. W opowiadaniu „Alisa kupuje śmierć” Ulicka posługiwała się konwencjami typowymi dla jej twórczości. Głównymi bohaterami opowiadania są „mali ludzie”, ukazani w momencie przekraczania granicy życia i śmierci. Nasza analiza wykazała, że motyw nadziei, często używany w literaturze, znalazł odzwierciedlenie również na wielu płaszczyznach w twórczości rosyjskiej pisarki. Główną siłą napędową opowiadania jest miłość w jej wielu przejawach, a nadchodząca śmierć daje nadzieję na nowe życie w sensie dosłownym i przenośnym, bardziej filozoficznym.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2023, 1 (181); 50-65
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podkarpacie 1944 oczami sowieckiego szeregowca. O prozie wojennej i wspomnieniowej Wiktora Astafiewa
    Subcarpathia 1944 through the eyes of a Soviet private. Victor Astafyev s war thind and memoir prose
    Autorzy:
    Wawrzyńczak, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29433489.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
    Tematy:
    Victor Astafyev
    war
    Subcarpathia
    Red Army
    Dukla
    Russian literature
    totalitarianism
    Wiktor Astafiew
    wojna
    Podkarpacie
    Armia Czerwona
    literatura rosyjska
    totalitaryzm
    Opis:
    Podkarpacie 1944 oczami sowieckiego szeregowca. O prozie wojennej i wspomnieniowej Wiktora Astafiewa Wiktor Astafiew, wybitny pisarz rosyjski, drugiej połowy XX wieku, reprezentant prozy wiejskiej, jako uczestnik II wojny światowej, wiele miejsca w swojej twórczości poświęcił tematyce wojennej. Wraz z Armią Czerwoną walczył też w Polsce na Podkarpaciu. Artykuł prezentuje obraz Podkarpacia w prozie wojennej i wspomnieniowej rosyjskiego prozaika. Z jednej strony Astafiew nie kryje swojej fascynacji polską kulturą szlachecką i pejzażami Podkarpacia, z drugiej zaś w jego relacjach widoczny jest wpływ radzieckiej historiografii i propagandy. Pomimo ewolucji twórczej i światopoglądowej – odrzucenia komunizmu i potępienia wszelkich wojen – pisarz nie potrafił pogodzić się z polską narracją historyczną po 1989 roku, w której Armia Czerwona straciła status „wyzwoliciela” ziem polskich spod niemieckiej okupacji. To stało się przyczyną zmiany stosunku do Polaków, wobec których w swojej ostatniej powieści Wesoły żołnierz Astafiew zajął postawę nader krytyczną.
    Subcarpathia 1944 through the eyes of a Soviet private. Victor Astafyev 's war thind and memoir prose Viktor Astafyev is a representative of the literary movement called “village prose” and one of the most significant Russian writers of the second half of the 20th century. The writer also uses the war theme in his literary works pretty often. Being a Red Army's soldier and a participant in World War II, he took part in a number of battles at the territory of Polish Subcarpathia in particular. The article presents the image of Subcarpathia in Astafyev’s memoir prose. In his work Astafyev does not hide the fascination with Polish noble culture and the landscapes of Subcarpathia as well. At the same time, the influence of Soviet historiography and propaganda in the author’s way to create the narration in his literary works shows up pretty clearly. Despite the writing craftsmanship improvement and his personal ideological evolution in the last decades of his life (the writer finally had rejected the ideology of communism and had condemned the wars), Viktor Astafyev hadn't accepted Polish historical narrative after 1989. The reason for the lack of acceptance was the fact that The Red Army had lost the status of the “liberator” of the Polish lands from German occupation. So, no wonder then, that in his latest novel, The Jolly Soldier, Astafyev took a very critical stance towards Poles and Poland.
    Źródło:
    Studia Pigoniana; 2023, 6, 6; 113-128
    2657-3261
    Pojawia się w:
    Studia Pigoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Malarz jako podróżnik i pisarz. Europa oczami Charisa Jakupowa w utworze Путешествие художника вокруг Европы
    Painter as a Traveler and Writer. Europe through the Eyes of Charis Jakupov in the work Путешествие художника вокруг Европы
    Autorzy:
    Sylwestrzak, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/480404.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    Charis Jakupow
    podróżopisarstwo
    malarstwo rosyjskie XX wieku
    literatura rosyjska XX wieku
    twórcy Tatarstanu
    travel writing
    20th century Russian painting
    20th century Russian literature
    founders of Tatarstan
    Opis:
    Artykuł omawia poetykę i tematykę utworu Charisa Jakupowa pt. Путешествие художника вокруг Европы (Podróż artysty wokół Europy), jego przynależność gatunkową, osobliwości konstrukcji czasoprzestrzeni, typy obrazowania. Analizowana jest ponadto warstwa językowa tekstu z położeniem nacisku na te fragmenty utworu, w których ujawniają się przekonania i mentalność autora. Jakupow w opisach krajów europejskich posługuje się niekiedy językiem propagandy sowieckiej i obrazowania charakterystycznego dla oficjalnej w ZSRR wizji Zachodu. Z kolei przyjęcie w narracji perspektywy artysty - podróżnika prowadzi do rozwinięcia tematyki historii sztuki przy zredukowaniu tematyki społecznej i obyczajowej.
    The article discusses the poetics and theme of the work of Charis Jakupow titled Путешествие художника вокруг Европы (The Artist’s Journey around Europe), literary genre, the peculiarities of space-time construction and imaging types. The linguistic layer of the text is also analyzed, with emphasis placed on those passages in which the author’s beliefs and mentality are revealed. Jakupov in the descriptions of European countries sometimes uses the language of Soviet propaganda and imaging characteristic of the official vision of the West in the USSR. In turn, the reception in the narrative of the perspective of the artist-traveler leads to the development of the subject of art history while reducing social and moral issues.
    Źródło:
    Nurt SVD; 2019, 2; 55-65
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pamięć wobec historiografii sowieckiej i postsowieckich przemilczeń historycznych (Karta rodiny Piotra Wajla)
    Memory in View of the Soviet Historiography and Post-Soviet History („Karta rodiny” by Peter Vayl)
    Autorzy:
    Sylwestrzak, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520272.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Bielsko-Bialski
    Tematy:
    Peter Vayl
    Russian literature
    The Third Wave of Emigration
    Essay
    memory studies
    literatura rosyjska
    Trzecia fala emigracji
    esej
    Piotr Wajl
    studia nad pamięcią
    Opis:
    The article is devoted to essays of Peter Vayl – the Russian author of the Third Wave of Emigration. His work is discussed in the context of the achievements of ‘memory studies’ research. Since the writer considers the Soviet Union as his homeland, in his works this concept is associated with the category of memory. The subject of “Karta rodiny” (2002) is focused around the collective memory of Russians. The author analyzes the distortions and blank spots of collective memory, tracing the influence that official historiography (both Soviet and Russian) had on it. In his essays Wayl observes and analyzes Russia and other countries of the former Soviet Union (the article discusses Wajl’s analysis of creating a new vision of history in Ukraine).
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2022, 38, 1; 233-249
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (Na u)więzi. „Robić za psa Jewgienija Łukina w perspektywie antropologicznej
    Bond(ed labour). «Чушь собачья» by Yevgeny Lukin in an anthropological perspective
    На привязи. «Чушь собачья» Евгения Лукина с антропологической перспективы
    Autorzy:
    Zając, Jadwiga Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085357.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-22
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    русская литература
    современная литература
    Бредовая работа
    антропология литературы
    Дэвид Гребер
    Евгений Лукин
    literatura najnowsza
    literatura rosyjska
    praca bez sensu
    antropologia literatury
    David Graeber
    Jewgienij Łukin
    Russian literature
    contemporary literature
    bullshit job
    anthropology of literature
    Yevgeny Lukin
    Opis:
    Antropologiczne ujęcie problematyki zwykle omawianej z perspektywy polityczno-ekonomicznej oferuje ciekawy wgląd w najnowszą literaturę rosyjską spod znaku fantastyki. Niniejszy tekst wprowadza optykę zaczerpniętą z klasycznych już w niektórych kręgach prac Davida Graebera w obszar refleksji dotyczącej rosyjskiej prozy współczesnej. Wychodząc od zaproponowanego przez Graebera pojęcia pracy bez sensu, kreśli antropologiczną interpretację losów bohatera powieści Robić za psa autorstwa Jewgienija Łukina. Podejmuje problem emocjonalnego wyzysku w pracy i eksploatacji psychiki aż po redukcję poza pracowniczego ja do śladowej, niewygodnej resztki, której poświęcenie nie wydaje się już istotną stratą, a ostateczna ofiara staje się nawet rodzajem ulgi.
    Антропологический подход к вопросам, обычно обсуждаемым с политической и экономической точки зрения, дает интересное представление о новейшей русской фантастической литературе. Этот текст вводит оптику, взятую из уже классических в некоторых кругах произведений Дэвида Грэбера, в область размышлений о современной русской прозе. Начав с концепции бессмысленного творчества Гребера, он дает антропологическую интерпретацию судьбы героя романа Евгения Лукина Чушь собачья. Текст сосредоточен на проблеме эмоциональной эксплуатации на работе, которая приводит к психологическому разрушению до такой степени, что «я вне работы» становится неприятным пережитком, жертва которого больше не кажется серьезной потерей, а последняя жертва становится своего рода облегчение.
    The anthropological approach to issues commonly discussed from a political and economic point of view offers an interesting insight into the latest Russian fantasy literature. This text introduces optics taken from the already classic in some circles works of David Graeber into the field of reflection on Russian contemporary prose. Beginning with Graeber's concept of bullshit job, outlines an anthropological interpretation of the actions of Yevgeny Lukin's hero of the novel Чушь собачья . Its point od focus is the problem of emotional exploitation at work, leading to psychological destruction, to the point where the outside of work self of the worker is reduced to an uncomfortable remnant, sacrifice of which no longer seems to be any serious loss and the highest sacrifice becomes welcomed as a kind of a relief.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2021, 4 (176); 47-63
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ZBĘDBY CZŁOWIEK I MAŁY CZŁOWIEK W ROSYJSKIEJ LITERATURZE ХХI WIEKU
    “SUPERFLUOUS MAN” AND “LITTLE MAN” IN THE XXI-CENTURY RUSSIAN LITERATURE
    ЛИШНИЙ ЧЕЛОВЕК И МАЛЕНЬКИЙ ЧЕЛОВЕК В РУССКОЙ ЛИТЕРАТУРЕ ХХI ВЕКА
    Autorzy:
    Radosz, Joanna Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/604327.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    лишний человек
    маленький человек
    Виктор Пелевин
    Сергей Минаев
    современная русская литература
    zbędny człowiek
    mały człowiek
    Wiktor Pielewin
    Siergiej Minajew
    współczesna literatura rosyjska
    superfluous man
    little man
    Victor Pelevin
    Sergey Minaev
    contemporary Russian literature
    Opis:
    Вследствие бурных социальных перемен после распада Советского Союза возникла потребность в выявлении нового литературного героя, с которым могли бы отождествлять себя читатели. Отсутствие новых моделей общерусского персонажа привело отечественных писателей к возврату к известным образцам из прошлого. Целью настоящей статьи является анализ главных героев двух романов-манифестов начала XXI века – Generation 'П' В. Пелевина и Духless С. Минаева с точки зрения наличия качеств, характерных для типов «лишнего» и «маленького» человека. Обе категории персонажей, типичных для русской литературы XIX века, были частично приспособлены к современному менталитету и условий жизни в начале XXI века.
    Due to the rapid social changes after the collapse of the Soviet Union there occurred a need to present a new literary character with whom the readers could identified themselves. Facing the lack of the new models of an all-Russian character, Russian writers began to use well-known literary patterns from the past. The aim of the given article is to analyse the main characters of two defining works at the beginning of XXI-century Russian literature –“Generation ‘P’” by V. Pelevin and “Dukhless” by S. Minaev – in terms of presence of the features characterising the superfluous men and the little man. These two categories of characters in XIX-century Russian literature are being partially transposed so as to fit the contemporary mentality and conditions of everyday life.
    Wskutek gwałtownych przemian społecznych po rozpadzie Związku Radzieckiego pojawiła się potrzeba ukazania nowego bohatera literackiego, z którym mogliby się utożsamiać czytelnicy. Brak nowych modeli ogólnorosyjskiej postaci spowodował, że rosyjscy pisarze sięgnęli po doskonale znane wzorce z przeszłości. Celem niniejszego artykułu jest analiza głównych bohaterów dwóch powieści-manifestów początku XXI wieku – Generation ‘P’ W. Pielewina i Duchless S. Minajewa pod kątem obecności cech charakterystycznych dla zbędnego oraz małego człowieka. Obie kategorie postaci typowych dla XIX-wiecznej literatury rosyjskiej zostały częściowo dostosowane do współczesnej mentalności oraz współczesnych warunków życia.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 172, 4
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    От «Бега» к «Таракановщине» – и далее. Инсектный дискурс пьесы Михаила Булгакова в литературном контексте конца 1920-х годов
    Od „Biegu” do „Karakanowszczyzny” – i dalej. Entomologiczny dyskurs dramatu Michaiła Bułhakowa w literackim kontekście końca lat 20. XX wieku
    Autorzy:
    Jablokov, Evgenij
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1622429.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
    Tematy:
    Michaił Bułhakow
    Władimir Majakowski
    literatura rosyjska lat 20. XX wieku
    komedia Lwa Nikulina i Wiktora Ardowa Karakanowszczyzna
    pamflet
    motywy entomologiczne w literaturze
    spór polityczny we władzy sowieckiej lat 20. XX wieku
    Opis:
    W centrum artykułu znajduje się mało znana komedia Lwa Nikulina i Wiktora Ardowa pt. Karakanowszczyzna, napisana latem 1928 roku, kilka miesięcy po zakończeniu przez Bułhakowa pracy nad dramatem Ucieczka. Autorzy komedii sparafrazowali motywy entomologiczne dzieła Bułhakowa, obrazując poprzez pamflet sowieckie środowisko literackie końca lat 20. XX wieku, a właściwie cały system społeczno-polityczny ZSRR. Przestrzeń aluzji w Karakanowszczyźnienie została ograniczona do sztuki Ucieczka. W komedii Nikulina i Ardowa, obok wątków „karaluszych”, obecne są również motywy „zapluskwienia”, sparodiowany został też scenariusz filmowy Władimira Majakowskiego Zapomnij o kominku, z którego ostatecznie wywodzi się komedia Pluskwa. Ponadto sam Majakowski został przedstawiony w Karakanowszczyźnie jako poeta Moskowskij. Analiza porównawcza dowodzi, iż wiele motywów Karakanowszczyzny koresponduje z linią literacką Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa, który rozpoczął pracę nad powieścią właśnie w 1928 roku. Przeanalizowany w artykule materiał pozwala na sformułowanie wniosku, iż Karakanowszczyzna była nie tylko reakcją na sztukę Ucieczka, ale w dużej mierze wpłynęła także na koncepcję „powieści o diable” Bułhakowa.
    Źródło:
    Studia Pigoniana; 2020, 3, 3
    2657-3261
    Pojawia się w:
    Studia Pigoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Архивный вектор в современной русской литературе
    The archival vector in modern Russian literature
    Nurt archiwalny we współczesnej literaturze rosyjskiej
    Autorzy:
    Shafranskaya, Eleonora
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311594.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    архивные документы
    современная русская литература
    сталинские репрессии
    роман Сухбата Афлатуни Рай земной
    роман Саши Филипенко Красный Крест
    dokumenty archiwalne
    współczesna literatura rosyjska
    represje stalinowskie
    powieść Saszy Filipienko Czerwony Krzyż
    powieść Suhbata Aflatuniego Raj na ziemi
    archival documents
    modern Russian literature
    Stalinist repressions
    the novel of Sukhbat Aflatuni Paradise earthly
    the novel of Sasha Filipenko Red Cross
    Opis:
    The author’s intention is to study the “archival” vector of modern Russian literature. When the state archives were opened in the 1990s, it became a shock for those citizens who tried to comprehend the recent history of the USSR. Insight into these materials initiated a new vector in literature – “archival”. The article examines two contemporary Russian texts: Sasha Filipenko's novel The Red Cross and Sukhbat Aflatuni's novel The Earthly Paradise. All the plot twists in these texts are not the author's invention, but the paradigm of the political investigatory records of 1937–1938: interrogation protocols, indictments, relatives’ statements, various kinds of certificates. The narrator fills in the gaps that are missing in documents: builds links between the interrogation protocols, restores the psychological context, the relationship between the accused and the investigator, – and the picture of the past becomes complete and convincing.
    Autor prezentuje nurt „archiwalny” współczesnej literatury rosyjskiej. Otwarcie zbiorów archiwów państwowych w latach 90. było szokującym etapem dla obywateli w zrozumieniu najnowszej historii ZSRR. Znajomość tych materiałów zapoczątkowała w literaturze nowy wektor – „archiwalny”. Artykuł dotyczy dwóch tekstów współczesnej literatury rosyjskiej: powieści Saszy Filipienko Czerwony Krzyż i powieści Suhbata Aflatuniego Raj na ziemi. Wszystkie wydarzenia i zwroty akcji w tych utworach nie są fikcją literacką, ale opierają się na materiałach ze śledztw oskarżonych w latach 1937-1938: protokoły przesłuchań, akty oskarżenia, zeznania krewnych, różnego rodzaju świadectwa. Autor tekstu literackiego wypełnia luki w sprawach: buduje powiązania między protokołami przesłuchań, przywraca kontekst psychologiczny między oskarżonym a śledczymi. Dzięki tym zabiegom obraz przeszłości staje się pełny i przekonujący.
    Автором намечено исследование «архивного» вектора современной русской литературы. Открытие фондов государственных архивов в 1990-е годы стало для граждан шокирующим этапом в постижении недавней истории СССР. Знакомство с этими материалами инициировало новый вектор в литературе – «архивный». В статье рассмотрены два текста актуальной русской словесности: роман Саши Филипенко Красный крест и роман Сухбата Афлатуни Рай земной. Все ходы и повороты сюжетов в этих текстах – не авторский вымысел, а парадигма следственных дел обвиняемых в 1937–1938 годах: протоколы допросов, обвинительные заключения, заявления родственников, разного рода справки. Автор литературного текста восполняет те пробелы, которые отсутствуют в делах: выстраивает связки между протоколами допросов, восстанавливает психологический контекст между обвиняемыми и следователями, и картина прошлого становится полной и убедительной.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2022, 4; 25-38
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pamięć o Wielkim Terrorze we współczesnej literaturze dziecięcej (na przykładzie Breaking Stalin’s "Nose Eugena" Yelchina)
    The memory of the Great Terror in contemporary children's literature (based on the Eugen Yelchin's story "Breaking Stalin's Nose")
    Память о Большом терроре в современной литературе для детей (на материале "Сталинского носа" Евгения Ельчина)
    Autorzy:
    Kamińska-Maciąg, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/605103.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Память
    постпамять
    Литература для детей
    Русская литература
    Большой террор
    pamięć
    postpamięć
    literatura dziecięca
    literatura rosyjska
    Wielki Terror
    memory
    postmemory
    children's literature
    Russian literature
    The Great Terror
    Opis:
    Память о Большом терроре в современной литературе для детей (на материале Сталинского носа Евгения Ельчина) Мотив Большого террора присутствует в произведениях русской литературы для детей и молодежи (не только в современных, но также изданных в советское время). После падения коммунистического режима возросла потребность в новой оценке и ревизии прошлого, появилось желание прислушаться к голосам жертв сталинского режима. Однако, когда книга Евгения Ельчина Сталинский нос (изначально издана на английском языке в США), была переведена на русский и опубликована в России в 2013 году, она вызвала громкую, не утихающую до сегодняшнего дня публичную дискуссию, в которой слышались голоса, называющие книгу «антироссийской». В статье обращается внимание на способ освещения в русской литературе для детей темы Большого террора, которая анализируется с перспективы теории памяти и постпамяти. Предпринята попытка ответить на вопрос, почему небольшая по объему книга спровоцировала немало споров и полярных мнений среди взрослых читателей в России.
    The memory of the Great Terror in contemporary children's literature (based on the Eugen Yelchin's story Breaking Stalin's Nose) Even though the motif of the Great Terror is present in Russian literature for children and the youth (not only contemporary, but also that published during the period of the Soviet Union), one could assume that after the fall of communism the need to re-evaluate and revalue the past, and at the same time giving a literary voice to the victims of the Stalinist regime, will increase. However, when Eugen Yelchin's book Breaking Stalin's Nose, first released in English in the USA, was translated and made available in print in Russia in 2013, its reading triggered a loud and ongoing public discussion, including voices calling it "anti-Russian". Therefore, in this article I draw the reader's attention to how the subject of the Great Terror was and is present in Russian children's literature. Analyzing it (using the motifs from Breaking Stalin's Nose as an example) from the perspective of memory and post-memory theory, I would like to point out why one short novel for children provoked so many extreme opinions among adult readers around the world.
    Pomimo, że motyw Wielkiego Terroru obecny jest w rosyjskiej literaturze dla dzieci i młodzieży (nie tylko współczesnej, ale również tej wydawanej w okresie istnienia Związku Radzieckiego), to można by przypuszczać, że po upadku komunizmu potrzeba ponownej weryfikacji oraz rewaloryzacji przeszłości, a przy tym oddania literackiego głosu ofiarom stalinowskiego reżimu, wzrośnie. Jednakże, kiedy książka Eugena Yelchina pod tytułem Breaking Stalin’s Nose, oryginalnie wydana w języku angielskim w USA, została przetłumaczona i udostępniona drukiem w Rosji w 2013 roku, jej lektura wywołała głośną i trwającą do dnia dzisiejszego publiczną dyskusję, pośród której pojawiły się głosy nazywające powieść „antyrosyjską”. Dlatego też, w niniejszym artykule zwracam uwagę czytelnika na to, w jaki sposób temat Wielkiego Terroru był i jest obecny w rosyjskiej literaturze dziecięcej. Analizując go (na przykładzie motywów zawartych w powieści Breaking Stalin’s Nose) z perspektywy teorii pamięci i postpamięci pragnę wskazać dlaczego jedna krótka powieść dla dzieci, sprowokowała tak wiele skrajnych opinii pośród dorosłych czytelników na całym świecie.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 3 (171)
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O konceptach lingwokulturowych w literaturze i jej przekładach. Słów kilka o nowym wydawnictwie naukowym Karpackiej Państwowej Uczelni w Krośnie
    On linguistic and cultural concepts in literature and its translations. A few words about the new scientific publishing house of the Carpathian State University in Krosno
    Autorzy:
    Wawrzyńczak, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29433444.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
    Tematy:
    linguo-cultural concepts
    Kruzhkov
    Russian literature
    Nabokov
    sadness
    happiness
    Bialoszewski
    koncepty lingwokulturowe
    Krużkow
    literatura rosyjska
    smutek
    szczęście
    Białoszewski
    Opis:
    Artykuł prezentuje omówienie książki Leokadii Styrcz-Przebindy Koncepty lingwokulturowe a przekład. Nabokov i inni. W omawianej pozycji zaprezentowany został szereg prac Autorki ukazujący szerokie spektrum jej zainteresowań naukowych i translatorskich, choć skupiający się przede wszystkim na badaniach konkretnych konceptów lingwokulturowych ujmowanych w szerokim kontekście literackim. W centrum uwagi znalazły się rosyjskie koncepty lingwokulturowe: smutek/tęsknota oraz szczęście/radość rozpatrywane w kontekście innych języków europejskich. Istotną sferą dokonań Autorki zbioru są także przekłady prac teoretycznych rosyjskiego lingwisty Grigorija Krużkowa, które mogą inspirować innych badaczy do podejmowania odważnych naukowych wyzwań. Autor artykułu odniósł się również do eseistyki historyczno- -literackiej, która również znalazła się w omawianym zbiorze. Zaprezentowana recenzja wykazuje najistotniejsze zalety omawianej książki i pozwala ocenić jej duże walory naukowo-poznawcze.
    The article presents an overview of Leokadia Styrcz-Przebinda’s book “Linguo-cultural Concepts and Translation. Nabokov and others”. This book presents a number of works by the author showing a wide range of her scientific and translational interests, but focusing primarily on the study of specific concepts of linguo-cultural set in a broad literary context. The focus was on Russian linguo-cultural concepts: sadness/longing and happiness/joy considered in the context of other European languages. An important sphere of achievements of the author of the collection are translations of theoretical works by the Russian linguist Grigory Kruzhkov, which can inspire other researchers to undertake bold scientific challenges, are also an important sphere of the author’s achievements. The presented review shows the most important qualities of the book and allows us to evaluate its great scientific and cognitive qualities.
    Źródło:
    Studia Pigoniana; 2022, 5, 5; 217-228
    2657-3261
    Pojawia się w:
    Studia Pigoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Формы воплощения христианской аксиологии в русской литературе второй половины ХХ века – начала XXI века
    Forms of Christian Axiology in the Russian Literature of the Second Half of the 20th and the Beginning of the 21st Century
    Formy aksjologii chrześcijańskiej w literaturze rosyjskiej drugiej połowy XX wieku i początku XXI wieku
    Autorzy:
    Kazantseva, Irina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342702.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    gatunek
    publicystyka
    literatura rosyjska
    styl
    aksjologia chrześcijańska
    metoda artystyczna
    genre
    journalism
    Russian literature
    style
    Christian axiology
    artistic method
    Opis:
    В статье показано, что судьба христианской традиции в официальной и неподцензурной  литературе России 60-80-х годов объясняет логику современного литературного процесса. Анализ эволюции жанра, метода и стиля прозы Леонида Бородина и Валентина Распутина – традиционалистов, в разных формах сохранявших христианскую направленность своих произведений на всех этапах творчества, – позволяет сделать выводы о преемственности православной традиции в русской литературе второй половины XX – начала XXI веков. Имманентные закономерности литературного процесса определили взаимосвязь между уровнями религиозной традиции и поэтикой произведений. Для неподцензурной литературы характерно преимущественное использование прямого публицистического слова; после 90-х годов публицистические жанры в соответствии со своей внутренней логикой становятся адекватной формой поддержания целостности общества, а художественные произведения продолжают имплицитно воплощать сакральные ценности. Для творчества Бородина характерно обращение к таким формам условности и жанрам, как фантастические элементы, мифы, притчи, сказки; проза Распутина отмечена усилением фольклорного элемента, психологизма, рефлексии. Оба писателя в разных формах развивают возможности реалистического художественного метода на общей аксиологической основе, иллюстрируя пути сохранения христианской традиции.
    Autorka artykułu dowodzi, że los tradycji chrześcijańskiej w oficjalnej i niecenzurowanej literaturze Rosji lat 60-80. XX wieku wyjaśnia logikę nowoczesnego procesu literackiego. Analiza ewolucji gatunku, metody i stylu L. I. Borodina i W. G. Rasputina – tradycjonalistów, którzy w różnych formach zachowują chrześcijańską orientację swoich utworów na wszystkich etapach twórczości – pozwala na wyciągnięcie wniosków o ciągłości tradycji prawosławnej w literaturze rosyjskiej drugiej połowy XX i początku XXI wieku. Immanentne prawidłowości literatury określają relacje między poziomami tradycji religijnej a poetyką utworów. Literatura niecenzurowana charakteryzuje się dominującym użyciem bezpośredniego słowa publicystycznego; po latach 90. gatunki publicystyczne, zgodnie ze swoją wewnętrzną logiką, stają się adekwatną formą zachowania integralności społeczeństwa, a wartości sakralne są nadal implicite ucieleśniane w dziełach literatury pięknej. Twórczość L. I. Borodina charakteryzuje się wykorzystaniem takich form konwencji i gatunków, jak fantastyka, mit, przypowieść i bajka; prozę W. G. Rasputina cechuje psychologizm i refleksyjność. Obaj pisarze w różnych formach rozwijają możliwości metody sztuki realistycznej o wspólnych podstawach aksjologicznych, ilustrując sposoby zachowania tradycji chrześcijańskiej.
    This article reveals that the destiny of the Christian tradition in censored and non-censored literature in Russia in the 1960-1980s explains the logic of the contemporary literary process. The analysis of the evolution of the prose genre, method, and style of Leonid Borodin and Valentin Rasputin – traditionalists of different types who preserved the Christian orientation of their works at all stages of their creativity – allows us to draw conclusions about the continuity of the Orthodox tradition in Russian literature in the 20th and 21st centuries. The immanent regularities of the literary process determined the relationship between the peculiarities of the religious tradition and the poetics of the literary works. The predominant use of the straightforward publicist word is characteristic of non-censored literature; after the 1990s, journalistic genres, in accordance with their internal logic, become an adequate form of maintaining the integrity of society, and works of fiction continue to implicitly embody sacred values. Borodin’s work is characterised by an appeal to such forms of conventionality and genres as fantastic elements, myths, parables, and fairy tales; Rasputin’s prose is marked by an enhanced folklore element, psychology, and reflection. Both writers develop, in different forms, the possibilities of a realistic artistic method with a common axiological basis, illustrating ways of preserving the Christian tradition. 
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 7; 143-156
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    О двух постсоветских генералах: романы Георгия Владимова Генерал и его армия и Тимура Кибирова Генерал и его семья
    O dwóch postradzieckich generałach: powieść Gieorgija Władimowa Generał i jego armia i Timura Kibirowa Generał i jego rodzina
    About two post-soviet generals: novels The general and his army by Georgii Vladimov and The general and his family by Timur Kibirov
    Autorzy:
    Moleyunayte, Ilona V.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311600.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    современная русская литература
    советское прошлое
    образ генерала
    Георгий Владимов
    Тимур Кибиров
    współczesna literatura rosyjska
    przeszłość sowiecka
    wizerunek generała
    Giergij Władimow
    Timur Kibirow
    modern Russian literature
    Soviet past
    image of a general
    Georgii Vladimov
    Timur Kibirov
    Opis:
    The article is devoted to the comparison of novels about generals written in different periods of post-Soviet history: The General and his Army by Georgii Vladimov and The General and his Family by Timur Kibirov. The satirical tendency of depicting the general in Russian literature, the traditions of "lieutenant prose", the popularity of the family novel genre in modern literature form the background for comparing novels. The author examines the genre, compositional and narrative techniques that writers use to comprehend the Soviet past; highlights the motive of the meeting of the general with the philologist. The comparison reveals the changes in attitudes towards the Soviet that have taken place in society over the 30 post-Soviet years, and reveals that the exposure of Soviet ideology develops from emphasizing the tragic in history to its deheroization. The use of psychologism techniques shows how writers share in their heroes the universally human, personal and historical. Thus, writers not only comprehend the past, but also react to their contemporary attitude towards it.
    Статья посвящена сравнению романов о генералах, написанных в разные периоды постсоветской истории: Генерал и его армия (1994) Георгия Владимова и Генерал и его семья (2020) Тимура Кибирова. Сатирическая тенденция изображения генерала в русской литературе, традиции  «лейтенантской прозы», популярность жанра семейного романа в современной литературе составляют фон сравнения романов. Автор рассматривает жанровые, композиционные и повествовательские приемы, с помощью которых писатели осмысляют советское прошлое; выделяет мотив встречи генерала с филологом. Сравнение позволяет выявить изменения в отношении к советскому, произошедшие в обществе за 30 постсоветских лет, и обнаруживает, что разоблачение советской идеологии развивается от акцентирования трагического в истории к ее дегероизиции. Использование приемов психологизма показывает, как писатели разделяют в своих героях  универсально человеческое, личное и историческое. Таким образом писатели не только осмысляют прошлое, но и реагируют на современное им отношение к нему.
    Artykuł poświęcony jest porównaniu powieści o generałach pisanych w różnych okresach postsowieckiej historii: Generał i jego armia (1994) Gieorgija Władimowa oraz Generał i jego rodzina (2020) Timura Kibirowa. Tłem dla porównania powieści jest satyryczna tendencja w przedstawieniu obrazu generała w literaturze rosyjskiej, tradycje prozy „prawdy okopów”, popularność gatunku sagi rodzinnej we współczesnej literaturze. Autorka analizuje techniki kompozycyjne i narracyjne, którymi posługują się pisarze dla objaśnienia sowieckiej przeszłości; zwraca szczególną uwagę na motyw spotkania generała z filologiem. Porównanie ujawnia zmiany w postawach wobec państwa sowieckiego, jakie zaszły w społeczeństwie w ciągu 30 lat po rozpadzie ZSRR, i pokazuje, że ujawnienie sowieckiej ideologii ulega zmianom od podkreślania tragizmu historii po jej deheroizację. Pogłębiony psychologizm sprawia, że w postaciach można oddzielić to co uniwersalnie, ogólnoludzkie, od elementów osobistych i zależnych od historii. W ten sposób twórcy nie tylko wyjaśniają przeszłość, ale też  reagują na współczesny im stosunek do niej.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2022, 4; 55-67
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-95 z 95

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies