Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Kontrreformacja"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 34
Tytuł:
Arcydzieła El Greca – namalowana kontrreformacja
Materpieces of El Greco - Counter Refromation painted
Autorzy:
Chałupniak, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595109.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
El Greco, malarstwo, teologia, kontrreformacja.
El Greco, painting, theology, the Counter Reformation.
Opis:
The term “post-Tridentine” is used to describe the sacred art after the Council of Trent (1545-1563). The religious art of the 16th and 17th centuries joined the activities connected to the Counter Reformation, defending the dogmas of the Roman Catholic Church and arguing with Protestants. The article raises essential issues like: Why can the masterpieces of El Greco be classified as so called “Counter-Reformation representations”? What issues were raised and how did they speak for the faith preached by the Roman Catholic Church? To what extent was El Greco himself aware that through his masterpieces he defended, justified, and confirmed the teaching of the Church?
Termin „sztuka potrydencka” używany jest w odniesieniu do powstającej po Soborze Trydenckim (1545-1563) sztuki sakralnej. Sztuka religijna XVI i XVII wieku włączyła się w działania związane z kontrreformacją, broniąc dogmatów Kościoła rzymskokatolickiego i polemizując z protestantami. W artykule podjęto ważne pytania: Dlaczego dzieła El Greco można zaliczyć do tzw. „przedstawień kontrreformacyjnych”? Jakie tematy i w jaki sposób poruszane tematy przemawiały na rzecz wiary głoszonej przez Kościół rzymskokatolicki? Na ile sam El Greco miał świadomość, że przez swoje arcydzieła bronił, uzasadniał i potwierdzał nauczanie tego Kościoła?
Źródło:
Studia Oecumenica; 2019, 19; 97-115
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Artistic foundations of the Carmelite Order in Silesia in early modern times. Selected issues
Fundacje artystyczne dla śląskich karmelitów w okresie nowożytnym – wybrane zagadnienia
Autorzy:
Galewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560287.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
karmelici trzewiczkowi
architektura barokowa na Śląsku
kontrreformacja
Johann Adam de Garnier
Calced Carmelites
Silesian Baroque architecture
counterreformation
Opis:
Zakon NMP z Góry Karmel pojawił się na Śląsku pod koniec XIV wieku, kiedy to powstał jedyny tutejszy klasztor w Strzegomiu, zlikwidowany jednak w okresie reformacji. Dopiero po zakończeniu wojny trzydziestoletniej udało się go odzyskać oraz założyć trzy nowe placówki: w Głębowicach, Wołowie i Kożuchowie. Kluczową rolę w ich powstaniu odegrał baron Johann Adam de Garnier, pochodzący z Alzacji pułkownik wojsk cesarskich, właściciel dóbr w Głębowicach. Dwa pierwsze ośrodki to okazałe założenia barokowe, o bogato wyposażonych świątyniach. Natomiast ostatni z wymienionych to średniowieczny zamek, przekazany zakonnikom pod koniec XVII wieku i zaadoptowany na klasztor, co stanowi obok należącego do jezuitów Otynia jedyny tego rodzaju przypadek na Śląsku. Artykuł przedstawia dorobek artystyczny śląskich karmelitów w oparciu o dotychczasowy stan badań oraz podkreśla rolę fundatora. Jest również próbą ocenienia wkładu zakonu w rozwój kultury i sztuki barokowej na Śląsku, który ze względu na niewielką liczbę klasztorów, zwłaszcza w porównaniu z sąsiednimi obszarami Rzeczypospolitej, jest skromny. Tekst akcentuje także nieobecność na tym obszarze zreformowanej gałęzi zgromadzenia, czyli karmelitów bosych. Chociaż dorobek zakonu trudno porównać z imponującą spuścizną cystersów czy jezuitów, którzy zdominowali sferę religijną i artystyczną potrydenckiego Kościoła katolickiego na Śląsku, niemniej zasługuje on na zainteresowanie badaczy różnych dziedzin kultury i sztuki.
The Order of The Brothers of The Most Blessed Virgin Mary of Mount Carmel arrived in Silesia late in the 14th century, when its first monastery was established in Strzegom. It was however liquidated during the Reformation. Only after the end of the Thirty Years’ War was it successfully regained, and three new locations were opened in Głębowice, Wołów, and Kożuchów. Baron Johann Adam de Garnier, a colonel of the imperial army hailing from Alsace, owner of the estate in Głębowice, played a major role in their design and development. The first two centres are impressive Baroque projects with lavishly furnished churches, while the third is a mediaeval castle entrusted to the monks late in the 17th century and adapted into a monastery, which, besides the Jesuit Otyń, is considered a singularity in Silesia. The essay presents the artistic achievement of Silesian Carmelites based on the state-of-the-art research and emphasises the role of the founder. It is also an attempt at assessing the contribution of the Order to the development of Baroque culture and art in Silesia, which is modest, especially when compared to the neighbouring regions of the Commonwealth of Poland–Lithuania. It also emphasised the absence of the reformed branch of the Order, that is the Discalced Carmelites, in the area. Although the achievements of the Carmelites would be difficult to compare with the impressive heritage of Cistercians and Jesuits who dominated the religious and artistic realm of post-Tridentine Catholic Church in Silesia, it nonetheless merits the interest of researchers in various fields of culture and art.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2016, 22; 109-128
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duszpasterstwo jezuitów nieświeskich w XVII–XVIII wieku. Między ideałem potrydenckim a lokalnymi uwarunkowaniami
Autorzy:
Mariani, Andrea
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690072.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia Towarzystwa Jezusowego
kontrreformacja
Wielkie Księstwo Litewskie
Białoruś
Radziwiłłowie
history of the Society of Jesus
Counter-reformation
Great Duchy of Lithuania
Belarus
Radziwiłł family
Opis:
Artykuł przedstawia kierunki pracy duszpasterskiej jezuitów nieświeskich na podstawie źródeł rękopiśmiennych przechowywanych w Archiwum Rzymskim Towarzystwa Jezusowego. Na tle uwarunkowań prawnych i organizacyjnych tworzących ramy funkcjonowania Towarzystwa Jezusowego w mieście rezydencjonalnym Radziwiłłów autor omawia zjawiska typowe dla religijności epoki potrydenckiej, takie jak kult świętych i ich relikwii oraz działalność bractw kościelnych. The paper presents the pastoral activity of Jesuits in Nieśwież (Niasvizh) on the basis of manuscript sources preserved in the Roman Archive of the Society of Jesus. After considering the situation of the Jesuit fathers in this residential city of the Radziwiłł family, the author analyses some of the typical aspects of post-tridentine Catholicism, such as the cult of saints and relics and the activity of pious confraternities.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2016, 2
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ferdynand II (1578-1637) : cesarz kontrreformacji
Ferdinand II : counter-reformation emperor, 1578-1637, 2014
Autorzy:
Bireley, Robert.
Współwytwórcy:
Pachniak, Katarzyna. Tłumaczenie
Państwowy Instytut Wydawniczy. Wydawca
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy
Tematy:
Ferdynand II (cesarz rzymsko-niemiecki ; 1578-1637)
Kontrreformacja
Władcy
Wojna trzydziestoletnia (1618-1648)
Biografia
Opis:
Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Francuskie wojny domowe 1562-1598
French civil wars 1562-1598, 2000
Autorzy:
Knecht, Robert Jean (1926- ).
Współwytwórcy:
Litwinienko, Paweł. Tłumaczenie
Firma Handlowo Usługowa NAPOLEON V, Dariusz Marszałek. Wydawca
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Oświęcim : Wydawnictwo Napoleon V
Tematy:
Bitwy
Edykt nantejski (1598)
Hugenoci
Katolicy
Kontrreformacja
Noc św. Bartłomieja (1572)
Oblężenie
Polityka wyznaniowa
Reformacja
Wojna domowa
Wojny religijne we Francji (1562-1598)
Opracowanie
Opis:
Tytuł oryginału: The French civil wars 1562-1598.
Bibliografia na stronach [279]-289. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Habsburskie korzenie Baroku
The Habsburg sources of Baroque
Autorzy:
Klimas, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369383.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
kontrreformacja
barok
Habsburgowie
Zygmunt III
architektura sakralna
desornamentado
Counter reformation
Barock
Habsburgs
Sigmund III
sacred architecture
Opis:
Pierwsze dzieła barokowe w Polsce mają rodowód włoski nie tylko, dzięki architektom. Fundatorzy tych dzieł wywodzili się spośród elit związanych politycznie z dworem habsburskich cesarzy. Z kolei architektura cesarska z przełomu XVI i XVII wieku przez osoby fundatorów pozostawała pod wpływem hiszpańskiego estili desornamentado - wybitnie włoskiego nurtu sztuki hiszpańskiej. Można zatem przekornie wywnioskować, że krakowski kościół św. Piotra i Pawła przy ulicy Grodzkiej jest w stylu desornamentado.
The first architectural works in Poland has Italian genealogy. But by its founders there were direct also under influences of Habsburg emperors art. And the emperor's architecture around 1600 year were under Spanish estili desornamentado also by its founders. Therefore we can to conclude that church of św. Piotra i Pawła near Grodzka street in Cracow is projected in desornamentado.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2010, 13; 323-356
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia badań nad zagadnieniem najstarszych zachodnich sanktuariów męczenników. Od kontrreformacyjnej apologetyki po współczesne badania interdyscyplinarne
The studies on the earliest Latin sanctuaries of the martyrs. From the counter-reformation apologetics to the recent interdisciplinary investigations
Autorzy:
Stróż, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/613495.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kontrreformacja
kult
archeologia chrześcijańska
wykopaliska
katakumba
bazylika
sanktuarium
męczennik
relikwie
Counter-Reformation
cult
Christian archaeology
excavation
catacomb
basilica
sanctuary
martyr
relics
Opis:
In the course of centuries the Early Christian sanctuaries of the martyrs either continued their purpose and remained the sacred destinations or fell into ruin and became forgotten. There was not much interest in the study of them, at least until the XVIth century, the Counter-Reformation period, when the evidence of sources was used as a weapon to defeat the opponents of the cult of the saints. Ipso facto the study has become only a devotional enterprise. Religiously oriented investigations of Early Christian sanctuaries became more scientific later, with the development of the Christian archaeology, as it gradually separated from theological studies. The remains of the monuments finally started to be regarded as a precious heritage, which should be carefully excavated, documented and well preserved. With G.B. de Rossi’s work the interest in the subject of Christian archaeology increased. Initiated by him the huge archaeological campaign spread in the latin West and goes on till present day. The recent research challenge is to make the picture of the earliest sanctuaries more clear by removing the confessional additions and trying to face the sources in broader, interdisciplinary context.
Źródło:
Vox Patrum; 2013, 60; 315-335
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ilustracja słów Pisma Świętego jako element polemiki międzywyznaniowej w dobie kontrreformacji na przykładzie obrazu Trójca Święta w kościele pojezuickim w Twardocicach.
Illustration of the Bible as a part of the interconfessional polemic during the Counter-Reformation. The Painting „Holy Trinity” in the Jesuit Church in Twardocice
Autorzy:
Kłoda, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046357.pdf
Data publikacji:
2020-10-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Śląsk
malarstwo barokowe
Jeremias Joseph Knechtel
Caspar von Schwenkfeld
kontrreformacja
Silesia
Baroque Paintig
Counter-Reformation
Opis:
Na początku XVIII wieku przedstawiciele Towarzystwa Jezusowego zostali wysłani do Twardocic w celu zahamowania rozwoju działających w okolicy schwenckfeldystów – wyznawców śląskiego odłamu radykalnie mistycyzującego protestantyzmu. Ostatecznie agresywne działania kontrreformacyjne doprowadziły do niemal całkowitej likwidacji tamtejszego ośrodka schwenckfeldyzmu. Zbudowana przez jezuitów kaplica pw. Trójcy Świętej w Twardocicach stała się symbolem zwycięskiego Kościoła Katolickiego. Program ikonograficzny obrazu ołtarza głównego świątyni można interpretować jako echo toczących się wówczas polemik międzywyznaniowych. Przedstawienie odpowiednio dobranych fragmentów z Pisma Świętego stało się swoistym traktatem teologicznym przytaczającym argumenty świadczące o istnieniu jednej możliwej drogi do Boga i słuszności kontrreformacyjnych działań jezuitów.
At the beginning of the 18th century, Jesuits came to Twardocice in order to stop the local movement of Schwenkfelders – the supporters of the Silesian radical mystical reformer Kaspar von Schwenkfeld. In consequence, the aggressive Jesuit action led to the elimination of the religious group in the region. A chapel devoted to Holy Trinity was built in Twardocice as a symbol of the Catholic Church’s triumph. The iconographic program of a painting in the main altar could be interpreted as a reflection of the ongoing interconfessional polemic. The painting with a carefully selected Bible quotation became a theological treatise designed to proclaim the only possible way to God and to legitimize the Jesuit intervention.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 1; 433-444
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy ks. Zbaraski (1574–1631) wobec Kościoła i duchowieństwa katolickiego
Prince Jerzy Zbaraski’s (1574–1631) Attitude towards the Church and the Catholic Clergy
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46184409.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kościół katolicki
kontrreformacja
jezuici
Jerzy ks. Zbaraski
dzieje Rzeczypospolitej w XVI i XVII w.
Catholic Church
Counter-Reformation
Jesuits
prince Jerzy Zbaraski
history of Polish-Lithuanian Commonwealth in 16th and 17th centuries
Opis:
Jerzy ks. Zbaraski (1574–1631) był jednym z najwybitniejszych polityków polskich w pierwszej połowie XVII w. Potomek starej rodziny książęcej władającej wielkim latyfundium na kresach południowo-wschodnich, świetnie wykształcony, władający kilkoma obcymi językami, miał wszelkie predyspozycje do tego, aby odegrać wybitną rolę w dziejach Rzeczypospolitej. Pomijany przez Zygmunta III w nadaniach królewszczyzn i urzędów, dość szybko przeszedł jednak do opozycji. W niniejszym artykule omówiono stosunek księcia do Kościoła i duchowieństwa katolickiego. Zwrócono uwagę na fakt, że chociaż od wczesnego dzieciństwa był on wyznawcą katolicyzmu, to dość szybko popadł w konflikt z jezuitami. Utrudniło mu to karierę polityczną. Niemniej jednak w 1620 r. doczekał się awansu na urząd kasztelana krakowskiego. W latach dwudziestych XVII w. był już uznanym przywódcą antykrólewskiej opozycji. Książę nie akceptował zmian zachodzących w polskim Kościele i był przeciwnikiem polityki religijnej Zygmunta III. Sam był rzecznikiem tolerancji i utrzymania w mocy postanowień zawartych w akcie konfederacji warszawskiej z 1573 r. Występował w obronie prawosławia. Przyjaźnił się z przywódcą różnowierców na Litwie, Krzysztofem ks. Radziwiłłem. Opowiadał się za zwiększeniem świadczeń duchowieństwa na rzecz państwa. Konsekwentnie popierał interesy Akademii Krakowskiej. Był nieprzejednanym wrogiem jezuitów, których uważał za szermierzy kontrreformacyjnego fanatyzmu. Był zwolennikiem świeckiego, tolerancyjnego państwa, które nie ingeruje w kwestie wyznaniowe i światopoglądowe. Popularny i lubiany przez szlachtę, Jerzy ks. Zbaraski zmarł 30 lipca 1631 r., niemal powszechnie żałowany. Wieść o jego śmierci z radością przyjęli natomiast jezuici i ich adherenci na dworze królewskim.
Prince Jerzy Zbaraski (1574–1631) was one of the most eminent Polish politicians in the first half of the 17th century. A descendant of an old princely family which ruled a large latifundium in the south-eastern borderlands, well educated, fluent in several foreign languages, he had all the predispositions to play an outstanding role in the history of Polish-Lithuanian Commonwealth. Omitted by Zygmunt III in his granting of royal lands and higher offices, he quickly moved to the opposition to the king. This article discusses the prince’s attitude towards the Catholic Church and clergy. Attention was drawn to the fact that although from early childhood he was a follower of Catholicism, he quickly came into conflict with the Jesuits. This hindered his political career. Nevertheless in 1620 he was promoted to the office of the castellan of Kraków. In the 1620s he was already a recognized leader of the anti-royal opposition. The prince did not accept the changes taking place in the Polish Church and was an opponent of the religious policy of Zygmunt III. He himself was a spokesman for tolerance and upholding the provisions contained in the act of the Warsaw Confederation of 1573. He defended the Orthodoxy. He was on friendly terms with the leader of dissenters in Lithuania, prince Krzysztof Radziwiłł. He was in favor of increasing the charges of the clergy to the state. He consistently supported the interests of the Kraków Academy. He was an implacable enemy of the Jesuits, whom he considered to be the champions of Counter-Reformation fanaticism. He was a supporter of a secular, tolerant state that would not interfere in religious and ideological matters. Popular and liked by the nobility, prince Jerzy Zbaraski died on July 30, 1631 causing almost universal sadness. The news of his death was received with joy only by the Jesuits and their adherents at the royal court.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 112; 35-55
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag na temat twórczości Krzysztofa Boguszewskiego
Some remarks on artistic work of Krzysztof Boguszewski
Autorzy:
Stankiewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068271.pdf
Data publikacji:
2019-10-01
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Krzysztof Boguszewski
ikonografia
malarstwo manierystyczne
kontrreformacja
iconography
mannerism painting
Counter-reformation
Opis:
Artykuł został poświęcony twórczości Krzysztofa Aleksandra Boguszewskiego (zm. 1635), szlachcica, duchownego i malarza, działającego w Poznaniu w latach 1624-1635. W przeszłości uczeni starali się robić wszystko, co w ich mocy, aby powiększyć jego dorobek, uciekając się do nieprecyzyjnych porównań lub nadinterpretacji jego dzieł. Genezę jego stylu widziano najczęściej w pracach Hermana Hana. W świetle dokumentów jest pewne, że Boguszewski nie był naśladowcą ani nawet uczniem Hana. Malarstwa uczył się prawdopodobnie w bractwie malarzy w Lublinie lub we Lwowie. Artysta sygnował wyłącznie jedno dzieło - Wjazd św. Marcina do Amiens z 1628 r., pierwotnie z kościoła cystersów w Paradyżu, dziś wyeksponowane w poznańskiej katedrze. Inne obrazy z opactwa w Paradyżu, jak Niebiańska Jerozolima (1628?), Niepokalane Poczęcie (1628?) i św. Paweł (1628?) oraz wizerunki Matki Bożej z kościoła w Otorowie i Biechowie (1632) możemy włączyć do prac Boguszewskiego metodą porównawczą. Inne obrazy, które uczeni przypisują artyście, są zasadniczo odmienne od wspomnianych prac. Autorem programu ikonograficznego obrazów Boguszewskiego z Paradyża jest opat cystersów Marek Łętowski (zm. 1629). Jego koncepcja została oparta na wskazówkach intelektualistów kościelnych, takich jak Carlo Borromeo czy Gabriele Paleotti. Jest bardzo prawdopodobne, że malarz, który został księdzem w kościele parafialnym św. Wojciecha w Poznaniu w 1630 r., realizował postawy artystów zaangażowanych w reformę Kościoła katolickiego.
The article deals with the artistic activity of Krzysztof Aleksander Boguszewski (d. 1635), nobleman, spiritual and painter, active in Poznań in years 1624–1635. In the past, scholars tried to do all they could to expand his oeuvre by resorting to imprecise comparisons or overinterpretation of his works. Also, they wanted to found style of his paintings in works of Herman Han. In the light of documents, it is sure that Boguszewski was not the imitator or even pupil of Han. He probably learned to paint in confraternity of painters in Lublin or Lwów. In fact, we can only proof his signature in one existing work – The entry of St. Martin into Amiens from 1628, originally from Cistercian church in Paradyż, but today exposed in Poznań cathedral. Other paintings from Paradyż Abbey, like The Heavenly Jerusalem (1628?), The Immaculate Conception (1628?) and St. Paul (1628?) and effigies of St. Mary from church in Otorów and Biechów (1632) we can include in the works of Boguszewski using the compare method. The other painting attributed by scholars to artist are fundamentally different. The iconography of his works from Paradyż were projected by the Cistercian abbot, Marek Łętowski (d. 1629). His conception for Boguszewski works was based on the instructions of Church intellectualist, like Carlo Borromeo or Gabriele Paleotti. It is very probably, that the painter, who became a priest in parish church of St. Adalbert in Poznań in 1630, was personally involved in the idea of artists working for the reform of the Church after the council of Trent
Źródło:
Artifex Novus; 2019, 3; 20-33
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konfesja. Kilka uwag o znaczeniu terminu oraz jego używaniu i nadużywaniu w polskiej literaturze historycznoartystycznej
Confession. A Few Remarks on the Meaning of the Term and its Use and Abuse in Polish Historical-Artistic Literature
Autorzy:
Krasny, Piotr
Walczak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953485.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ołtarz
konfesja
kontrreformacja
mensa
relikwie
nastawa ołtarza
altar
confessio
confession
Counterreformation
relics
retable
Opis:
A tendency has recently appeared in Polish art-historical literature, initiated most certainly by Szczęsny Dettloff, to treat the term confession in a very broad sense. One understand here all the altars that contain bigger relics, or almost complete bodies of saints. Now Ryszard Mączyński's book crowns this tendency, for it numbers several dozen “modern Polish confessions,” which most often have the form of an altar with relics laid in an ornamented coffin lifted up above a mensa. This form of an “altar-confession” is decisively different from the description of confessio contained in Milanese Archbishop St. Charles Boromeo's Instructiones fabrica et supellectilis ecclesiasticae of 1577, which is commonly thought to be the most important regulation of the principles of Catholic sacred art in the period after the Trident Council. He stated that the confessio should have the form of a crypt under on altar, containing the relics of a saint. Now confessions whose shape correspond to this definition were encouraged by Boromeo himself (in S. Prassede's church in Rome, in the cathedral, and in S. Fedele's church in Milan), and the bishops under his influence (e.g. Cardinal Gabriele Paleotti in the cathedral in Bologna). The famoust confession erected during the Counterreformation was St. Peter's confession in the Vatican Basilica (Carlo Maderno, completed in 1616). The altar and the baldachin put up over this wide crypt were never described in the 17th century as integral elements of the confessio, but as autonomic structures, supplementing the ornamentation of the tomb of the first pope. In the Italian texts of the Counterreformation period we do not find any transposition of the term confessio on the altar in which the bigger relics are laid over the floor, in the mensa, or in the retable. This type of altars were not called confessions even in the Polish sources until the end of the 18th century. Most often they were simply described as tombs or saints' mausoleums. Therefore it seems that referring the term confession to them is obviously anachronic and can make difficult in the future to study the sources of the artistic ornamentation of the saints' cult in Polish Kingdom of the Counterreformation period. The scope of the term confession, recently propagated by Mączyński, also decisively diverges from the definition of the term, as it is assumed in the most important West European artistic lexicons. We mean those lexicons that have the same scope of the term in relation to the Counterreformation epoch as it was assumed by Boromeo. We can do nothing but to adjust the Polish meaning of the confession to the standard accepted by scholars in other countries. If we allow ourselves to be free in acquiring universal artistic terms, we can be separated in the history of art from scientific discussion that is going on in other countries. A tendency has recently appeared in Polish art-historical literature, initiated most certainly by Szczęsny Dettloff, to treat the term confession in a very broad sense. One understand here all the altars that contain bigger relics, or almost complete bodies of saints. Now Ryszard Mączyński's book crowns this tendency, for it numbers several dozen “modern Polish confessions,” which most often have the form of an altar with relics laid in an ornamented coffin lifted up above a mensa. This form of an “altar-confession” is decisively different from the description of confessio contained in Milanese Archbishop St. Charles Boromeo's Instructiones fabrica et supellectilis ecclesiasticae of 1577, which is commonly thought to be the most important regulation of the principles of Catholic sacred art in the period after the Trident Council. He stated that the confessio should have the form of a crypt under on altar, containing the relics of a saint. Now confessions whose shape correspond to this definition were encouraged by Boromeo himself (in S. Prassede's church in Rome, in the cathedral, and in S. Fedele's church in Milan), and the bishops under his influence (e.g. Cardinal Gabriele Paleotti in the cathedral in Bologna). The famoust confession erected during the Counterreformation was St. Peter's confession in the Vatican Basilica (Carlo Maderno, completed in 1616). The altar and the baldachin put up over this wide crypt were never described in the 17th century as integral elements of the confessio, but as autonomic structures, supplementing the ornamentation of the tomb of the first pope. In the Italian texts of the Counterreformation period we do not find any transposition of the term confessio on the altar in which the bigger relics are laid over the floor, in the mensa, or in the retable. This type of altars were not called confessions even in the Polish sources until the end of the 18th century. Most often they were simply described as tombs or saints' mausoleums. Therefore it seems that referring the term confession to them is obviously anachronic and can make difficult in the future to study the sources of the artistic ornamentation of the saints' cult in Polish Kingdom of the Counterreformation period. The scope of the term confession, recently propagated by Mączyński, also decisively diverges from the definition of the term, as it is assumed in the most important West European artistic lexicons. We mean those lexicons that have the same scope of the term in relation to the Counterreformation epoch as it was assumed by Boromeo. We can do nothing but to adjust the Polish meaning of the confession to the standard accepted by scholars in other countries. If we allow ourselves to be free in acquiring universal artistic terms, we can be separated in the history of art from scientific discussion that is going on in other countries.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 4; 67-97
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikty o kościoły pomiędzy katolikami a protestantami w Prusach Królewskich i Książęcych w I połowie XVII wieku
The conflicts about churches between Catholics and Protestants in the Royal and Ducal Prussia in the first half of the 17th century
Autorzy:
Birecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147338.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Prusy Królewskie
Prusy Książęce
XVII wiek
potop szwedzki
Tatarzy
protestantyzm
katolicyzm
kontrreformacja
Royal Prussia
Ducal Prussia
XVII Century
Swedisch deluge
Tatars
Protestantism
Catholicism
Counter-reformation
Opis:
Artykuł niniejszy opowiada o świątyniach katolickich i kościołach ewangelickich, o które toczyły spory w XVII wieku podczas wojen szwedzkich. Władcy Szwecji Gustaw II Adolf oraz Karol X Gustaw prowadząc walki z Rzeczpospolitą w czasie I i II wojny polsko- -szwedzkiej zwanych potocznie wojną o ujście Wisły i potopem doprowadzili do wzmocnienia konfliktu religijnego pomiędzy protestantami a katolikami. Jego skutkiem w Prusach Królewskich było, w zależności od wsparcia władzy, nie tylko wzajemne niszczenie czy odbieranie sobie budynków kościelnych ale również liczne rabunki i wywóz kościelnych dóbr kultury i wyposażenia liturgicznego do Skandynawii. W artykule autor omawia losy poszczególnych budynków, pracujących w nich pastorów oraz podaje przykłady strat. Ponieważ dopiero podczas potopu wojna polsko-szwedzka dotarła do Prus Książęcych w drugiej części artykułu omówione zostały działania wojsk polsko-litewsko-tatarskich, które chcąc zmusić do zerwania sojuszu Wielkiego Elektora Fryderyka Wilhelma I z Karolem X Gustawem zniszczyły dziesiątki kościołów ewangelickich, spaliły wiele miast i miasteczek przyczyniając się do śmierci tysięcy ludzi. Na koniec wspomniano o pomnikach grobowych, upamiętniających biorących w wojnach żołnierzy. Konsekwencją wydarzeń I połowy XVII wieku było ostateczne zachwianie równowagi konfesyjnej i narastający, coraz bardziej wrogi stosunek do polskiego protestantyzmu.
This article presents the history of Catholic and Lutheran churches during Swedish wars in the south part of Baltic sea the 17th Century. The Swedish rulers Gustav II Adolf and Carl X Gustav when they were fighting with Polish Republic during the first and second Swedish-Polish wars (commonly called the war at the mouth of the Vistula river and Swedish deluge) led to the strengthening of the religious conflict between Protestants and Catholics. The result in the Royal Prussia was, depending on the support of the authorities’ power, not only destruction or the mutual receipt of church buildings but also numerous robberies and exports of church cultural goods and liturgical equipment to Scandinavia. In this article the author discusses the fate of the individual buildings, their pastors and gives examples of church war losses. In the second part of the article the author presents the war expedition of the Polish-Lithuanian-Tatar troops to Ducal Prussia to break the alliance of Frederic William, Elector of Brandenburg with Charles X Gustav of Sveden. The soldiers destroyed dozens of Lutheran churches, burned down many cities and towns, and contributed to the death of thousands of people. Finally, the author mentioned grave monuments commemorating soldiers taking part in the both wars. The result of those events in the mid-17th century was the final imbalance of confessional balance and the growing, increasingly hostile attitude toward Polish Protestantim.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2020, 21; 9-26
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościoły poewangelickie na terenie woj. wrocławskiego : stan zachowania : problemy konserwatorskie
LES ANCIENNES ÉGLISES PROTESTANTES SLR LE TERRITOIRE DE LA VOIVODIE DE WROCŁAW. ETAT DE LEUR CONSERVATION. PROBLÈMES DE RESTAURATION
Autorzy:
Banaś, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536655.pdf
Data publikacji:
1966
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
problemy śląskiej architektury ewangelickiej
Reformacja
Kontrreformacja
kościoły protestanckie woj. wrocławskiego
Jawor – Kościół Pokoju
kościół w Świdnicy
Milicz – Kościół Łaski
kościół poewangelicki w Ziębicach
kościół „ucieczkowy”
organy w kościołach protestanckich
Opis:
Plus d’une fois, on a mis en lumière l’importance que pour l’histoire de l’architecture liée à la Réforme présentent les églises de ce culte édifiées sur le territoire de la Silésie. Le Luthéranisme s’y est répandu dès la première moitié du XVIe siècle mais les aspects les plus frappants de l’architecture protestante sur ce terrain se manifestent dans la particularité de leurs formes seulement après la guerre de 30 ans, dans des conditions politiques difficiles, sous la domination des Habsbourg, dans le milieu dissident. Après 1648 apparaissent des édifices désignés sous le nom des „églises de la Paix” ·— à Glogowo (n’existant plus à l’heure actuelle), à Jawor, à Świdnica. A partir de 1707 il y en a d’autres appelées „les églises de la Grâce”, parmi elles, les églises de Milicz, de Jelenia Góra et de Kamienna Góra. De la secande moitié du XVIIe siècle datent celles qui portent le nom des „églises frontalières” ou des „églises d’évasion”. A partir de 1742, lorsque la Silésie tombe sous la domination prussienne, les protestants déploient une activité architectonique très animée. Parmi les oeuvres édifiées dans la seconde moitié du XVLIIe siècle, les créations de C. G. Langhans (entre autres dans les locatités: Syców, Wałbrzych, Dzierżoniów) se distinguent par leur valeur artistique d’un rang supérieur. A partir de 1945, à la cessation des hostilités, une partie de ces églises protestantes dont la protection jusqu’alors fut assumée par les communautés, passe aux mains des paroisses catholiques. Les anciens usufruitiers n’en conservent dès lors qu’un nombre restreint notamment celles de Wrocław et des districts de Wałbrzych et de Syców. Etant donné la différence des formes liturgiques entre les deux cultes en question, les églises affectés aux paroisses catholiques ont perdu, pour la plupart, leur caractère original. Les chaires près des autels, parfois aussi les loges et les tribunes ont été supprimés. Une grande part de ces églises (environ 100) reste encore, jusqu’à ce jour, inutilisées et pourtant, malgré les défections subies, elles pourraient être adaptées à de nouvelles fonctions. Ce problème a été envisagé par l’Association des Historiens d’Art — Section de Wrocław, en intelligence avec le conservateur de la voïevodie de Wrocław. Ces monuments même dépourvus de leur ornementation ont droit à la conservation, compte tenu du rôle qu’ils jouent dans l’aménagement du site urbain. On pourrait les affecter aux services suivants: dépôts, salles de projection, salle de gymnastique. Une expérience qui semble être une réussite, nous est fournie par l’adaptation de l’une de ces églises au service d’un Musée Filuménistique ouvert tout récemment à Bystrzyca Kłodzka. Actuellement, on essaie d’adapter l ’eglise protestante de Ziębice au service d’une salle de gymnastique — les travaux sont en cours. On vient d’entreprendre également des travaux de protection concernant le détail ornemental subsistant dans les monuments abandonnés et Ton s ’occupe d’établir un répertoire détaillé de la documentation scientifique sur ce sujet. Les anciennes églises protestantes pourvues d’une décoration intérieure particulièrement intéressante et bien conservée, pourront être, au fil de l’histoire, transformées en postes muséologiques, dont les expositions seraient consacrées aux problèmes de la culture protestante des XVIIe et XVIIIe siècles. La conservation des anciennes églises protestantes soulève de grandes difficultés, notamment en raison de la construction de maçonnerie en colombage que présentent les édifices les plus remarquables de l’architecture protestante, des bâtiments élevés d’ailleurs à grande échelle. Des travaux de conservation fondamentale ont été réalisés, au cours de ces dernières années, à Stary Lubiń et à Świdnica, dans l’église de la Paix. On a prévu d’autres travaux, de la même portée, pour l’église de Jawor, menacée de dégradation latente.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1966, 4; 23-32
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między alegoryzmem a panegiryzmem: Tomasza Tretera „Theatrum virtutum Divi Stanislai Hosii” (rozpoznania)
Between allegory and panegyric, “Theatrum virtutum Divi Stanislai Hosii” by Tomasz Treter (recognitions)
Autorzy:
Obremski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012646.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Kościół katolicki
kontrreformacja
emblematyka
Toruń
Elbląg
Catholic church
Counter-Reformation
emblematics
Opis:
Theatrum virtutum Divi Stanislai Hosii (Rome, 1588), an emblematic work by Tomasz Treter, is the subject of analysis aiming at diagnostic indication of its two dimensions, namely those related to emblems and panegyrics. Comparing apologias of one of the most significant persons in the Catholic church and merely moderate results of Hosius’ combats against evangelists in his diocese (first in the Bishopric of Culm, then diocese of Warmia) allows to call the inhibition of Counter-Reformation in Warmia only a limited success at the very most. The discrepancies between the contents of poems and chalcographies by Treter and their historical veracity reflect the scheme of allegory, which allowed even contradiction of signs and their meanings, and panegyric, with its truth about the past versus lie being fabrication or fiction.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 271-282
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 34

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies