Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Hetmani"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 34
Tytuł:
Bić się na małym polu
Autorzy:
Mleczek, Tomasz.
Powiązania:
Polska Zbrojna. Historia 2020, nr 1, s. 70-76
Data publikacji:
2020
Tematy:
Bitwa pod Orszą (1514)
Sztuka wojenna
Hetmani
Dowodzenie (wojsk.)
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł przedstawia kadrę dowódczą średniego szczebla w pierwszej połowie XVI wieku. Autor artykułu omawia rolę hetmana na polu bitwy. Przybliża również rolę jego pomocnika w staropolskiej sztuce wojennej.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Epitafium dla hetmana
Autorzy:
Łysiak, Tomasz (1970- )
Powiązania:
Gazeta Polska 2021, nr 40, s. 82-84
Data publikacji:
2021
Tematy:
Chodkiewicz, Jan Karol (1560-1621)
Bitwa pod Chocimiem (1621)
Hetmani
Wojna polsko-szwedzka (1600-1611)
Wojna polsko-turecka (1620-1621)
Wojsko
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
W artykule przedstawiono postać Jana Karola Chodkiewicza, jednego z najwybitniejszych dowódców wojskowych XVII wieku.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Hetman Jan Tarnowski
Autorzy:
Mleczek, Tomasz.
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 11, s. 19-22
Data publikacji:
2020
Tematy:
Tarnowski, Jan Amor (1488-1561)
Hetmani
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Biografia
Opis:
Artykuł przedstawia biografię hetmana wielkiego koronnego Jana Tarnowskiego (1488-1561), który uczestniczył m.in. w zwycięskiej bitwie z Moskalami pod Orszą (1514). Podczas podróży do Ziemi Świętej pasowany na rycerza jerozolimskiego, w Portugalii. Po powrocie w 1519 uczestniczył w wojnie z Zakonem Krzyżackim, a podczas najazdu Turków w 1519 roku jako jedyny zaatakował Turków w odwrocie pod Komarnem, pokonał tylną straż – ok. 3 tysięcy Turków. W 1527 Jan Tarnowski został hetmanem Wielkim Koronnym. Buławę hetmańską otrzymał od króla Zygmunta Starego w 1527 roku, a w 1533 niespodziewanie ją złożył. Tak zaprotestował przeciw polityce królowej Bony chcącej restytucji monarchii dziedzicznej i wzmocnienia władzy królewskiej. Buławę hetmańską Jan Tarnowski, zawiedziony polityką królewską, składał jeszcze czterokrotnie i tyleż samo razy ponownie przyjmował. Jako wybitny teoretyk wojskowości i wyjątkowo sprawny wódz był cenionym autorem wielu tekstów o prowadzeniu wojen. To hetmanowi Tarnowskiemu polskie wojsko zawdzięcza reorganizację i wprowadzenie m.in. korpusu saperów, szpitali polowych, oddziałów kierujących ruchem taborów, czy sądów wojskowych.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Inwestycje hetmanów w XVII wieku. Między interesem własnym a państwowym
Hetman’s investments in the 17th century. Between self and state interest
Autorzy:
Bania, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26469662.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kresy Wschodnie
hetmani
Podhorce
Żółkiew
XVII wiek
fortyfikacje
Eastern Borderlands
hetmans
Pidhirtsi
Zhovkva
17th century
fortifications
Opis:
W końcu XVI wieku ustaliła się zasada dożywotniego funkcjonowania urzędu hetmańskiego. Być może nieprzypadkowo sprawowanie tej funkcji przez hetmanów owocowało zakrojonymi na wielką skalę inwestycjami, niekiedy wyjątkowo nowocześnie pomyślanymi; były to: Zamość, Żółkiew, Brody, Stanisławów, Kudak i Okopy Św. Trójcy. Obrona południowo-wschodnich terytoriów kresowych, na których bądź w pobliżu których, hetmani posiadali swe największe latyfundia inicjowała powstawanie twierdz, centrów tych latyfundiów a jednocześnie tworzyły te dzieła skuteczny system obrony całego państwa przed zagrożeniami tatarskimi, tureckimi, powstaniami kozackimi. Wyróżniał się Stanisław Koniecpolski, inicjując powstanie szeregu mniejszych twierdz – najsłynniejsza z nich to Kudak – czy Nowy Koniecpol, umacniając bardziej nowoczesnymi fortyfikacjami Bar, myśląc o stworzeniu Szkoły Rycerskiej we Lwowie. Godna podkreślenia jest ewolucja urządzeń obronnych od nieskomplikowanych bastei-puntone jak w Żółkwi, poprzez bastiony Brodów do nowoczesnych, z rozmachem zaprojektowanych fortyfikacji otaczających Lwow w końcu XVII wieku z inicjatywy hetmana Stanisława Jabłonowskiego. Interesujący jest problem wzajemnych relacji twierdza – rezydencja, jak Brody i Podhorce, Lwow i Podkamień, Czy istniały namiastki takich powiązań twierdzy i rezydencji w przypadku Zamościa i Żółkwi, Stanisławowa? Hetmani-latyfundyści jednocześnie nie dążyli do modernizacji pozyskanych starszych zamków, jak na przykład Stanisław Koniecpolski, który nie unowocześnił szesnastowiecznego systemu bastejowego zamków w Mikulińcach i Jazłowcu. Urząd hetmański stosunkowo późno zaczął funkcjonować jako stały element systemu politycznego Rzeczypospolitej, zatem hetmanom obecność w senacie zapewniały takie dodatkowe godności jak kanclerska – Zamoyski, Żołkiewski, oraz kasztelana krakowskiego – Koniecpolski, Jabłonowski. Tylko Stanisław Koniecpolski poczuwał się do podkreślenia swej dodatkowej godności fundując w stolicy starostwa myślenickiego, stanowiącego uposażenie godności kasztelańskiej, w Myślenicach kaplicę dla cudownego wizerunku Najświętszej Marii Panny. Podsumowując inicjatywy fundatorskie hetmanów jako ministrów państwa i latyfundystów w XVII wieku są wyjątkowo ściśle ze sobą splecione, co wynikało zaangażowania ich w organizację ochrony własnych posiadłości najczęściej usytuowanych na Kresach wschodnich państwa, w XVII wieku szczególnie narażonych na działania militarne.
At the end of the 16th century, the principle of the lifelong functioning of the hetman’s office was established. Perhaps it is no coincidence that the performing of hetmans function resulted in large-scale, sometimes exceptionally modern investments, they were: Zamość, Żołkiew, Brody, Stanisławow, Kudak and Okopy Św. Trojcy. The defense of the south-eastern borderland territories, where the hetmans had their greatest latifundia, initiated the creation of fortresses, centers of these latifundia, and at the same time created an effective system of defense of the entire state against Tatar and Turkish threats and Cossack uprisings. Stanisław Koniecpolski stood out, initiating the creation of a number of smaller fortresses – the most famous of them is Kudak - or Nowy Koniecpol, strengthening Bar with more modern fortifications, thinking about creating a Knight School in Lviv. What is worth emphasizing is the evolution of defense devices from simple bastions like in Żołkiew, through Brody bastions to modern, with panache designed fortifications surrounding Lviv at the end of the 17th century built on the initiative of Hetman Stanisław Jabłonowski. Another interesting problem are the mutual relations between the fortress and the residence, such as Brody and Podhorce, Lviv and Podkamień. The hetman-latifundists did not try to modernize the acquired older castles, such as Stanisław Koniecpolski, who did not modernize the sixteenth-century bastion system of castles in Mikuliniec and Jazłowiec. The Hetman’s office began to function as a permanent element of the political system of the Republic of Poland relatively late, so the hetman’s presence in the Senate was ensured by such additional dignities as the chancellor’s office – Zamoyski, Żołkiewski, and the castellan of Krakow – Koniecpolski, Jabłonowski. Only Stanisław Koniecpolski felt the need to emphasize his additional dignity by founding in the capital of Myślenice eldership, which was an endowment of the castellan dignity, in Myślenice a chapel for the miraculous image of the Blessed Virgin Mary. Summing up, the founding initiatives of the hetmans as state ministers and latifundists in the 17th century are extremely closely intertwined, which resulted from their involvement in the organization of the protection of their own estates most often located in the eastern borderlands of the country, particularly exposed to military actions in the 17th century.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 25-40
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Sobieski jako hetman wielki koronny
Autorzy:
Hundert, Zbigniew (1986- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 11, s. 28-31
Data publikacji:
2020
Tematy:
Jan III Sobieski (król Polski ; 1629-1696)
Hetmani
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Artykuł problemowy
Opis:
Bohaterem artykułu jest Jan III Sobieski, król Polski. Urodził się w 1629 roku w rodzinie pełniącej od pokoleń wysokie funkcje społeczne. Jan Sobieski po zakończeniu nauk w Krakowie od 20 roku życia służył w armii koronnej, walczył jako rotmistrz z Kozakami w powstaniu Chmielnickiego, w tym w bitwie pod Beresteczkiem (1651), i od 1656 roku w wojnie ze Szwedami. W bitwie pod Słobodyszczami w 1660 roku, już jako pułkownik i chorąży królewski, dowodził lewym skrzydłem dywizji marszałka Jerzego Lubomirskiego. Już jako marszałek i hetman polny opracował w 1667 nowy komput (etat) wojska koronnego. Doprowadził też do podjęcia prac w trybunale skarbowym i wzorowo przygotował wypłatę zaległych należności dla wojska za lata 1663-1667. Jego popularność wtedy znacząco wzrosła. A kiedy kolejna zwycięska kampania wojenna, którą dowodził, podhajecka, zakończyła się sukcesem Jan Sobieski otrzymał w lutym 1668 roku buławę wielką. Miał 38 lat i był jedynym w historii pełniącym jednocześnie urząd hetmana wielkiego i marszałka wielkiego. W 1671 roku Polskę zaatakowało imperium osmańskie, padł Kamieniec Podolski, nieprzyjaciel obległ Lwów. Tatarzy na Rusi Czerwonej bezkarnie mordowali ludność i wybrali 40 tysięcy jasyru. Sobieski z trzema tysiącami jazdy rozbił 20-tysięczny czambuł Tatarski i uwolnił jeńców. W 1673 roku armia polsko-litewska pod wodzą czterech hetmanów dotarła pod Chocim i w ciągu dwóch dni rozniosła 30-tysięczny korpus Wielkiego Wezyra Hussejna Paszy. Stało się to możliwe dzięki współdziałaniu piechoty, jazdy oraz artylerii i świetnej koordynacji całości przez Sobieskiego i jego sztab. Ten sam schemat w bitwie hetman Jan Sobieski zastosował 10 lat później pod Wiedniem. I znowu wygrał.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Korespondencja hetmana wielkiego koronnego Józefa Potockiego 1739
Autorzy:
Potocki, Józef (1673-1751).
Współwytwórcy:
Ciesielski, Tomasz (1965- ). Opracowanie Przedmowa
Wydawnictwo DiG. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Warszawa : Bellerive-sur-Allier : Wydawnictwo DiG ; Edition La Rama
Tematy:
Potocki, Józef (1673-1751)
Hetmani
Polityka
Wojna rosyjsko-turecka (1735-1739)
Wojsko
Antologia
Edycja krytyczna
Listy
Wydawnictwo źródłowe
Opis:
Bibliografia na stronach 364-370. Indeksy.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Korespondencja Stanisława Rewery Potockiego : hetman polny koronny 1652-1654, hetman wielki koronny 1654-1667
Autorzy:
Potocki, Stanisław (ok. 1589-1667).
Współwytwórcy:
Kroll, Piotr (1971- ). Opracowanie
Wydawnictwo DiG. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Warszawa : Bellerive-sur-Allier : Wydawnictwo DiG ; Edition La Rama
Tematy:
Potocki, Stanisław (ok. 1589-1667)
Hetmani
Antologia
Edycja krytyczna
Listy
Wydawnictwo źródłowe
Opis:
Bibliografia na stronach 294-298. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Wyświetlanie 1-15 z 34

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies