Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Wajs, Hubert" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Archiwa Rzeczypospolitej - Archivum Regni
Archives of the Polish-Lithuanian Commonweath – Archivum Regni
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23051030.pdf
Data publikacji:
2011-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
Archiwum Ogólne Krajowe
archiwa polskie
Opis:
Książę warszawski Fryderyk August z saskiej dynastii Wettynów, dekretem z 2 IX 1808 r. powołał Archiwum Ogólne Krajowe – pierwsze polskie archiwum publiczne. Obecnie jego kontynuatorem jest Archiwum Główne Akt Dawnych. Znajdują się w nim bezcenne zabytki – pomniki dziejowe – np. traktaty polsko–krzyżackie świadczące o średniowiecznej roli Królestwa Polskiego. Trzeba zadać pytanie: gdzie te pomniki dziejowe były przechowywane wcześniej, co było przedtem? Nie sposób wyobrazić sobie nowoczesnego państwa, jakim była Polska w dobie unii jagiellońskiej, bez archiwum. Takim archiwum królestwa było Archivum Regni in arce Cracoviensi, czyli Archiwum Koronne Krakowskie przy skarbcu na Wawelu. Najwcześniejsza informacja o Archiwum na Wawelu, pochodzi z początku XVI w. Było ono wówczas podzielone na dwie części: dokumenty odnoszące się do stosunków z państwami obcymi i dotyczące spraw wewnętrznych – późniejszy dział Regni Poloniae. Dokumenty dyplomatyczne były prawdopodobnie podzielone na grupy odnoszące się do poszczególnych państw. Pierwszy inwentarz tego archiwum sporządził ok. 1551 r. sekretarz królewski Marcin Kromer (†1589). I tu, w połowie XVI w. trafiamy na istotny element archiwalny: opracowanie zasobu. Dzięki Kromerowi Archiwum zostało uporządkowane; archiwalia pogrupowano w działy usystematyzowane chronologicznie. Niespełna 20 lat później kolejny inwentarz opracowała komisja, której przewodniczył sekretarz królewski Jan Zamoyski (†1605), późniejszy kanclerz i hetman wielki koronny. Następne inwentarze archiwum pochodzą już z XVII i XVIII w. Na przełomie XVI i XVII w., za czasów Zygmunta III Wazy, nastąpiło przeniesienie stałej rezydencji dworu królewskiego z Krakowa do Warszawy. Tu też zorganizowano Archiwum Koronne Warszawskie. Doznało ono wielkich strat w okresie „potopu” (1655–1660), kiedy razem z Metryką Koronną wywieziono je do Szwecji. Jednak wkrótce Księgi Metryki Koronnej powróciły do Warszawy prawie w komplecie na mocy postanowień pokoju oliwskiego (1660). Po raz pierwszy w traktacie międzynarodowym poruszono kwestię rewindykacji archiwaliów. Sporządzony w 2. poł. XVII w. przez metrykanta koronnego Stefana Kazimierza Hankiewicza (†1701) spis ksiąg Metryki Koronnej, po ich rewindykacji Synopsis seu conotatio variorum librorum, vulgo Metrica Regni dictorum, wykazuje ówczesny stan Metryki Koronnej. Jest to najdawniejszy, kompletny wykaz ksiąg Metryki Koronnej obu połączonych serii: kancelarii większej i mniejszej. Pierwsze działania zmierzające do inwentaryzacji Archiwum Koronnego Warszawskiego podjął w latach 1760–1766 metrykant koronny Ignacy Nowicki. W 1765 r. krakowska część Archiwum Koronnego została przeniesiona do Warszawy. Rok później utworzono Archiwum Skarbu Koronnego. Właśnie z tym okresem – latami 60. XVIII w. – nestor archiwistyki polskiej, prof. Andrzej Tomczak wiąże powstanie polskich archiwów państwowych. Jednak badania innych uczonych (np. I. Sułkowskiej–Karasiowej, W. Krawczuka) prowadzone nad dziejami Archiwów Koronnych zwracają uwagę, że istnienie inwentarzy, a także sumariusza, skłaniać może do nieco innego spojrzenie na przeszłość Archiwum Koronnego, które nie było przecież zwykłą ‘składnicą akt’, lecz archiwum Rzeczypospolitej.
Frederick Augustus of the Saxon Wettin dynasty, Duke of Warsaw, created the General National Archive — the first Polish public archive by the Decree of September 2nd, 1808. Nowadays, the Central Archives of Historical Records is its successor. Among archival records are priceless relics — historical monuments — such as the Polish–Teutonic treatises that illustrate the role of the medieval Polish Kingdom. Thus, one question has to be asked: where all these historical monuments had been stored before, what had been there before the General National Archive was created? It is impossible to imagine a modern state, which was Poland in the time of the Jagiellonian Polish — Lithuanian Commonwealth, without an archive. Archivum Regni in arce Cracoviensi, the Cracow Crown Archives at the treasury of the Wawel Castle acted as the archive of the Polish Kingdom. The first mention about the archive at the Wawel Castle comes from the early 16th century; the archive was then divided into two sections: the documents regarding relations with the foreign countries and internal affairs — a later section Regni Poloniae. Diplomatic items were probably divided into groups relating to the individual states. The first inventory of this archive was drawn up around 1551 by the royal secretary Martin Kromer († 1589). And then, in the middle of the 16th century an important element of the archive is to be found: elaboration of the records. Thanks to Kromer the archive was ordered; records were grouped into chronologically structured sections. Almost 20 years later, another inventory was written by a committee, chaired by the royal secretary, Jan Zamoyski († 1605), who later became Chancellor and Grand Hetman. Subsequential inventories are dated back to the 17th c. and 18th c. At the turn of the 16th and 17th centuries, in the time of Sigismund III Vasa, the permanent residence of the royal court was transferred from Cracow city to Warsaw city. There was also created the Warsaw Crown Archives (Archivum Regni Secretius Varsaviense). It suffered heavy losses during „the Swedish Deluge” (1655–1660), when the archives along with the Crown Register were deported to Sweden. But soon the books of the Crown Register returned to Warsaw almost complete under the provisions of the Treaty of Oliva (1660). For the first time the issue of restitution of archives was raised in the international treaty. A table of contents of the Crown Register after revindication Synopsis variorum librorum seu conotatio, vulgo Metrica Regni dictorum, written in the late 17th century by the Crown Register clerk Stefan Kazimierz Hankiewicz († 1701), shows its state of that time. It is the oldest complete list of the Crown Register books of both joined series: minor and greater chancelleries. The first efforts to drawn up inventory of the Warsaw Crown Archives were made by a Crown Register clerk Ignatius Nowicki in the years 1760–1766. In 1765 the Cracovian part of the Crown Archives was moved to Warsaw. One year later the Archives of the Crown Treasury were created. Precisely from this period — the 60–ties of the 18th century — the doyen of the Polish archives Prof. Andrzej Tomczak dates back the creation of the Polish state archives. However, studies of other scholars (eg. I. Sułkowska–Karasiowa, W. Krawczuk) conducted on the history of the Crown Archives pointed out that the existence of inventories and summaries can lead to a slightly different perspective on the past of the Crown Archives, which was not common „file repository”, but the archive of the Polish — Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2011, 18, 18; 123-127
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pax Oliviensis 1660
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352241.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Pokój Oliwski
potop
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
traktaty pokojowe
Opis:
The Oliva Treaty of 1660, which ended the Second Northern War, does not evoke such emotions as other historical events of Polish history, for example, the 600th anniversary of the victory of Grunwald (Tannenberg) celebrated this year. One of the reasons of this situation is probably a fairly abstract way in which the treaty was conducted during an international congress and a similar, but substantially different form from The Treaty of Westphalia, although it was its 'continuation' after 12 years. In this situation, although the official name of the Oliva Treaty is the Polish-Swedish treaty, one should not be surprised that a copy of this treaty is stored in the Archives du Ministère des Affaires ètrangères (Paris) under the name: Traités Multilatèraux. It is worth to stress that this treaty covers a very wide territory, many sites (9) and the guarantors (5). The publishers of a website dedicated to European treaties - Institut für Europäische Geschichte Mainz (IEG): Europäische Friedensverträge der Vormoderne – found as many as 18 copies of this treaty in various European archives. More copies of The Oliva Treaty than enumerated above existed and still exist. Basic text Instrumentum pacis of May 3rd 1660, agreed by the commissioners, written in Latin (with errors) was prepared in five copies for Poland, Sweden, Brandenburg and The Holy Roman Empire. To this have to be added one copy for France, the lists of errors (of August 1660), the ratifications by the rulers (in Poland also by the Diet [Sejm]), and guarantors’ documents. Documents that have not been covered yet by the above mentioned project, i.e., papers of the Elector of Brandenburg commissioners, the Swedish ratification, accession to the Treaty by Leopold are stored at The Central Archives of Historical Records in Warsaw.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2010, 17, 17; 11-20
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek o królewskich pieczęciach litewskich z XVI-XVII wieku
A contribution to the kings’ Lithuanian seals (in 16th and 17th centuries)
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065313.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
pieczęcie litewskie
sfragistyka
Grand Duchy of Lithuania
Lithuanian seals
sigillography
sphragistics
Opis:
A small contribution to the kings’ seals used in the chancellery of the Grand Duchy of Lithuania in modern times (mostly during Vasa dynasty reign). Apart from known – thanks to the Pieczęcie królów polskich (Seals of Polish Kings), issued by Marian Gumowski in 1920 – facts about the re-use of the former king’s seals (with needed modification – the name) by his follower (e.g. Wladislaw IV reused in 1633 his father’s seal from the year 1617) and some other examples of not strict heraldic presentation of the coats of arms (the Pogoń), the main problem is discussion about one of the twelve shields with coats of arms around the Great Seal of Lithuania. In the literature – M. Gumowski and lastly S. K. Kuczyński, Polskie herby ziemskie. Geneza, treści, funkcje, Warszawa 1993: who slightly questioned such an identification – a coat of arms with a stag is presented as the symbol of the Lublin voivodeship (or land). This voivodeship however did not belong to the Grand Duchy, it was the Crown land. The possibility recognized by the author is the probably identification of the animal as a moose. And the moose was on the coat of arms of Semigallia, which was a part of Livonia. Livonian title was used of on the kings’ Lithuanian seals, the status of the former Crowns fief was not strictly decided in the 17th century.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2016, 23; 73-79
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Almut Bues, Zofia Jagiellonka, Herzogin von Braunschweig-Wolfenbüttel (1522–1575). Akten zu Heirat, Tod und Erbe, Braunschweig 2018
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1076391.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Zofia Jagiellonka
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 187-188
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Per Cracoviam Romam. Z perspektywy podróży z połowy XV wieku
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23202891.pdf
Data publikacji:
2015-12-21
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kraków
Rzym
podróże
XV wiek
Źródło:
Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin Profesora Edwarda Potkowskiego; 361-366
9788394002664
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Bremisches Jahrbuch“, Band 100, Historische Gesellschaft Bremen e.V., Bremen 2021
Bremisches Jahrbuch, Bd. 100, Bremen 2021
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446637.pdf
Data publikacji:
2022-12-13
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
czasopismo archiwalne
rocznik
Brema
Archiwum w Bremie
Opis:
Recenzja rocznika archiwalnego
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 312-316
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Księgi ławnicze Starej Warszawy z lat 1453–1535, redakcja naukowa Agnieszka Bartoszewicz, Warszawa 2020, ss. 1127
Księgi ławnicze Starej Warszawy z lat 1453–1535, redakcja naukowa Agnieszka Bartoszewicz, Warszawa 2020, ss. 1127 [Bench records of Old Warsaw from the years 1453–1535, sci. ed. Agnieszka Bartoszewicz, Warsaw 2020, pp. 1127]
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364346.pdf
Data publikacji:
2020-10-30
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Warszawa
Stara Warszawa
księgi ławnicze
Warsaw
Old Warsaw
Bench records
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 369-371
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła z AGAD do dziejów układu polsko-szwedzkiego i ślubu księcia Jana wazy z Katarzyną Jagiellonką z 1562 roku
Sources to the Polish-Swedish agreement and wedding of the Finnish Duke John Vase with Katarzyna Jagiellonka (1562) in the holdings of AGAD
Autorzy:
Wajs, Hubert
Zawadzki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1064915.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
stosunki polsko-szwedzkie
Jan III Waza
Katarzyna Jagiellonka
Opis:
The marriage concluded in Vilnius in 1562 between John, Duke of the Finnland from the Hause of Vasa, and Katarzyna Jagiellonka, sister of the Polish King Sigismund Augustus, proved to be fateful for the history of Sweden and the Polish-Lithuanian Commonwealth. A son born from this marriage, the future King Sigismund III began Vasa dynasty in the Commonwealth. It is puzzling that little sources left to the same wedding and related events. The article summarizes a few references preserved in the archives of Polish and Lithuanian public and private provenance, which are preserved in the holdings of the Central Archives the Central Historical Records.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2014, 21; 52-56
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rokowania pokojowe polsko-szwedzkie w XVII wieku a kwestie wyznaniowe
Religious aspects in Poland-Sweden peace negotiations in 17th century
Autorzy:
Wajs, Hubert
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23942711.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Wazowie
rokowania pokojowe
traktaty pokojowe
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
pokój oliwski
Oliwa
potop szwedzki
Stary Targ
Altmark
Sztumska Wieś
Stumsdorff
Opis:
Wybór przedstawicieli szwedzkiej dynastii Wazów na władców Rzeczypospolitej i ich ponad 80-letnie (1587-1668) panowanie po południowej stronie Bałtyku bardzo szybko doprowadził do permanentnego konfliktu zbrojnego. Trwał on od chwili opuszczenia Szwecji przez Zygmunta III (1598 r.) z przerwami (rozejmowymi) przez następne 60 lat, do pokoju w Oliwie (1660). Wojna polsko-szwedzka miała charakter zarówno wojny między dwoma państwami, jak i (do pewnego momentu) wojny domowej, dynastycznej, a głównym punktem konfliktu był tytuł królewski i tron szwedzki. Wyznaniowy aspekt tego konfliktu, choć wydaje się tak oczywisty, w zasadzie bywa pomijany. Zwłaszcza od połowy lat 20-tych XVII w. walka polsko-szwedzka nałożyła się na religijny (ale nie tylko) wielki konflikt zbrojny w Europie, czyli wojnę trzydziestoletnią (1618-1648), na jej początkowy okres, i w tych ramach należy go rozpatrywać jako neben Krieg. W artykule przedstawiono źródła o proweniencji państwowej z Archiwum Głównego Akt Dawnych dotyczące problematyki wyznaniowej, poodejmowanej podczas negocjacji traktatowych, a także zapisanych w samych traktatach rozejmowych i pokojowych – w Starym Targu / Altmarku z 26 IX 1629 r., Sztumskiej Wsi / Stumsdorff z 12 IX 1635 r. oraz w Oliwie (3 V 1660).
Election of Swedish Vasa dynasty members as kings of Poland and over 80 (1587–1668) years of their rule on the South side of the Baltic Sea has very quickly led to a permanent armed conflict. It has lasted since the moment Sigismund III left Sweden (1598) with armistice periods, for the next 60 years, until the treaty in Oliwa (1660). The Polish-Swedish war was both a war between two nations and (until a certain moment) a civil, dynastic war. The main point of conflict was the royal title and the throne of Sweden. The religious aspect of this conflict, although it seems fairly obvious, is usually overlooked. Polish-Swedish war, especially since mid-1620s, has overlapped a massive religious (but not only) military conflict in Europe, namely the Thirty Years’ War (1618–1648), specifically its initial period, and with such ramifications it should be considered as neben Krieg. The article presents sources, of state origin, from the Central Archive of Historical Records, pertaining to religious matters raised during treaty negotiations, as well as those included in armistice and peace treaties themselves – treaties of Altmark of 26 September 1629, Stumsdorff of 12 September 1635 and Oliwa (3 May 1660).
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 447-465
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokument Unii Lubelskiej w Archiwum Głównym Akt Dawnych
The document of the Union of Lublin in the Central Archive of Historical Records
Autorzy:
Wajs, Hubert
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/16648080.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Unia Lubelska
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
dokument unii lubelskiej
UNESCO
Central Archive of Historical Records
parchment documents
Union of Lublin
Opis:
It took King Sigismund Augustus the entire decade of the 1560s to bring the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania together. The plan was finalized on 1st of July 1569 at the General Sejm in Lublin. Before that, intense negotiations were held for almost three weeks, from 10th to 27th of June 1569. The conclusion of the agreement was completed by the exchange of acts of the union by both parties and the confirmation issued by the king, according to the “script” from Vilnius dated 24th March 1569. Evidence of those events is preserved in the only surviving parchment document of the Union of Lublin. It is the copy that the Lithuanian side has presented to the Polish side, authenticating it with 78 wax seals. The document is preserved in the Central Archive of Historical Records in Warsaw, in the Collection of Parchment Records, no. 5627. Before World War II, the document was viewed by professors Władysław Semkowicz and Stanisław Kutrzeba, publishers of the source edition Akta unii Polski z Litwą 1385–1791 [Records of the Poland-Lithuania Union 1385–1791] (Kraków 1932). At that time they saw two other acts of the Union of Lublin, which they also published in their book. Those were: the Union document presented by the Polish side to the Grand Duchy of Lithuania (with 140 seals) and the so-called Original No. 2 (with 63 seals) of the Lithuanian document (i.e. the extant one). The article attempts to reconstruct the work of the Polish Crown Chancellery, operating under the supervision of Vice-Chancellor Franciszek Krasiński, which between 29 th June and 1 st July 1569 prepared these documents and organized their sealing by several hundred signatories. In the text, special attention is given – as Władysław Semkowicz and Stanisław Kutrzeba have already done – to the differences between the two documents of the Lithuanian side (the extant one and the lost one).
Źródło:
Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 165-175
9788395630255
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae
Autorzy:
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Opis:
W 2020 r. minęła 700. rocznica koronacji królewskiej Władysława Łokietka. Słusznie przyjmuje się, że był to ważny moment w procesie jednoczenia państwa i symboliczny początek nowego etapu w dziejach Królestwa Polskiego. Z tej okazji Wydział Nauk Historycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego wspólnie z Archiwum Głównym Akt Dawnych postanowiły zorganizować w Warszawie konferencję naukową „Restaurator Regni Poloniae ‒ Władysław Łokietek odnowiciel Królestwa Polskiego”. Jednak z powodu pandemii COVID-19 sympozjum nie mogło się odbyć ani w pierwszym (15‒16 października 2020), ani w drugim planowanym terminie (kwiecień 2021). Z okazji rocznicy Archiwum Głównemu Akt Dawnych udało się jednak przygotować wystawę i wydać jej katalog autorstwa Janusza Grabowskiego Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego (Warszawa 2020), które udostępniono także w internecie (https://agad.gov.pl/1320AD.htm). Uzupełnieniem publikacji są tablice genealogiczne Piastów kujawskich w opracowaniu Janusza Grabowskiego. Zawarte w tomie teksty prezentują szeroki wachlarz problemów badawczych i stanowią bodziec do dalszych poszukiwań i pracy nad opracowaniami o charakterze analitycznym.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
Sojusznicy i rywale. Polityka Piastów mazowieckich wobec Władysława Łokietka
Allies and rivals. Mazovian Piasts policy regarding Władysław the Elbow-High
Autorzy:
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25716547.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Mazowsze
Kujawy
Piastowie mazowieccy
Władysław Łokietek
Księstwo Mazowieckie
Mazovia
Cuiavia
Masovian Piasts
Władysław the Elbow-High
Duchy of Mazovia
Opis:
Władysław Łokietek wraz ze swoim młodszym bratem Kazimierzem wspierał Bolesława II księcia mazowieckiego w jego w walce o tron krakowski w latach 1288‒1289. Odegrał również ważną rolę w zwycięskiej bitwie pod Siewierzem (1289), w której oddziały mazowiecko-kujawskie pokonały wojska śląskie wspierające Henryka IV Prawego. Po nieudanej próbie zdobycia Wawelu przez Bolesława II część możnych i rycerstwa małopolskiego odwróciło się księcia mazowieckiego. W tym samym czasie (latem 1289) nastąpił kryzys w gronie koalicjantów, gdyż Władysław Łokietek postanowił realizować własne plany polityczne, natomiast Bolesław II zawarł sojusz z władcą czeskim Wacławem II i poślubił jego siostrę (1290) Kunegundę. Pod koniec XIII w. pogorszyły się relacje Bolesława II z Czechami, a książę mazowiecki znalazł się w gronie sojuszników Władysława Łokietka. Do końca życia Bolesława II (1313) stosunki Władysława Łokietka z Piastami mazowieckimi były przyjazne. Koronacja królewska Władysława Łokietka (1320) zaniepokoiła władców mazowieckich. Przewidywali oni możliwość roszczeń Łokietka do zwierzchnictwa nad Mazowszem, dlatego podjęli współpracę z zakonem krzyżackim. Pomimo skomplikowanych stosunków z Koroną książęta mazowieccy starali się zachować życzliwą neutralność. W czasie konfliktu zbrojnego Polski z zakonem krzyżackim (1330‒1332) przechodziły przez księstwo płockie oddziały Władysława Łokietka. Jednak dopiero po wstąpieniu na tron Kazimierza III Wielkiego (1333) zaczęły się stopniowo poprawiać relacje Księstwa Mazowieckiego z Koroną, które doprowadziły do złożenia w 1352 r. przez Piastów mazowieckich hołdu lennego królowi polskiemu.
Władysław the Elbow-High, together with his younger brother Casimir, supported Bolesław II Duke of Mazovia in his struggle for the Cracow throne in the years 1288–1289. He also played an important role in the victorious Battle of Siewierz (1289), in which Mazovia-Cuiavia troops defeated Silesian troops supporting Henry IV Probus. After Bolesław II’s unsuccessful attempt to capture Wawel, some of the magnates and knights of Lesser Poland withdrew their support for the Mazovian duke. At the same time (in the summer of 1289) there was a crisis among the coalition partners, as Władysław the Elbow-High decided to pursue his own political agenda. On the other hand, Bolesław II concluded an alliance with the Czech ruler Wenceslaus II and married his sister Cunegonde (1290). At the end of the 13th century, Bolesław II’s relations with Bohemia deteriorated, and the Duke of Mazovia joined the allies of Władysław the Elbow-High. Until the end of Bolesław II’s life (1313), the relations between Władysław the Elbow-High and the Mazovian Piasts were friendly. Royal coronation of Władysław the Elbow-High (1320) alarmed the Mazovian dukes. They foresaw the possibility of the Elbow-High claiming sovereignty over Mazovia and therefore started to cooperate with the Teutonic Order. Despite the complicated relations with the Crown, the dukes of Mazovia tried to maintain friendly neutrality. During the armed conflict between Poland and the Teutonic Order (1330–1332), the troops of Władysław the Elbow-High passed through the Duchy of Płock. However, it was only after Casimir III the Great ascended the throne (1333) that the relations between the Duchy of Mazovia and the Crown gradually improved, which led to the Mazovian Piasts paying homage to the Polish king in 1352.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 85-111
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biskupi płoccy wobec tendencji zjednoczeniowych na przełomie XIII i XIV wieku
Płock bishops’ position regarding unification trends at the turn of 13th and 14th century
Autorzy:
Graczyk, Waldemar
Karczewski, Dariusz
Grabowski, Janusz
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25805855.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Mazowsze
biskupi płoccy
dynastia książąt Mazowsza
polityka mazowiecka
zjednoczenie Królestwa Polskiego
Mazovia
bishops of Płock
ducal dynasty of Mazovia
Mazovian politics
reunification of the Kingdom of Poland
Opis:
Biskupi płoccy z przełomu XIII i XIV w.: Gosław h. Gryf (1294‒1296), Jan Wysoki h. Dołęga (1297‒1310), a przede wszystkim Florian z Kościelca h. Leszczyc (1318‒1333) aktywnie uczestniczyli w ówczesnych rozgrywkach politycznych, reprezentując doraźne interesy polityczne książąt Mazowsza. Przykładem jest obecność biskupa Gosława h. Gryf (1294‒1296) w koronacji królewskiej Przemysława II w 1295 r. Dobrą szkołą przygotowania do roli, jaką pełnili, obejmując urząd biskupa płockiego, była służba w kancelarii książęcej oraz godności kościelne, jakie uzyskiwali w kapitule katedralnej płockiej oraz innych kapitułach. Ich postawa polityczna była odzwierciedleniem bieżących kierunków politycznych książąt mazowieckich i oscylowała pomiędzy Polską, zakonem i Litwą. Opcja była zależna od bieżących sojuszy i układu sił. Paradoksalnie zjednoczenie Królestwa Polskiego i koronacja księcia Władysława Łokietka na króla oraz dokonujący się podział polityczny dzielnicy mazowieckiej doprowadził do prze- orientowania lokalnej polityki. W tym należy upatrywać zwrotu książąt mazowieckich w latach 20. XIV w. w kierunku zakonu, a tym samym biskupów płockich ściśle powiązanych w swojej działalności z miejscową dynastią. Perspektywa zarówno polityczna, jak i gospodarcza, była czynnikiem przesądzającym o kierunku zwrotu politycznego książąt mazowieckich i biskupów płockich.
The bishops of Płock at the turn of the 13th and 14th centuries: Gosław of Gryf house, (1294‒1296), Jan Wysoki of Dołęga house (1297‒1310) and, above all, Florian of Kościelec of Leszczyc house (1318‒1333) actively participated in the political games of those times, representing short-term political interests of the Mazovian dukes. A good example is the presence of Bishop Gosław of Gryf house (1294‒1296) at the coronation of King Przemysław II in 1295. A good way for the future bishops of Płock to prepare for their role was their service in the ducal chancellery as well as church dignities which they received in the Plock Cathedral Chapter and other chapters. Their political stance reflected current political leanings of the Mazovian dukes and generally oscillated between Poland, the Teutonic Order and Lithuania. The option depended on current alliances and the balance of power. Paradoxically, unification of Polish Kingdom and coronation of duke Władysław the Elbow-High as king, as well as ongoing political division of the Mazovian province led to a reorientation of local politics. This should be seen as the reason for Mazovian princes’ turn towards the Teutonic Order in the 1320s, which was also a turn towards the bishops of Plock, whose activities were closely connected with the local dynasty. Both political and economic perspective were factors determining the political turn of the Mazovian dukes and the bishops of Plock.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 153-165
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Łokietek w perspektywie dziejopisarstwa czeskiego XIV wieku
Władysław the Elbow-High from the perspective of Czech chronicles of 14th century
Autorzy:
Iwańczak, Wojciech
Karczewski, Dariusz
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25805893.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
król
dziejopisarstwo
Polska
Czechy
king
historiography
Polska
Bohemia
Opis:
Dziejopisarstwo czeskie XIV wieku rozwijało się bogato, a najciekawszym źródłem z tego punktu widzenia jest Kronika zbrasławska. Dziejopisarstwo czeskie nie daje całościowego portretu Władysława Łokietka, ale skupia się na różnych epizodach w perspektywie stosunków polsko-czeskich. Przy takim ujęciu postrzeganie Władysława Łokietka zmienia się wraz ze zdobywaniem przezeń coraz większego znaczenia. Wyraźnie odnotowano brak poparcia przez Łokietka książąt śląskich, którzy jeden po drugim składali hołdy lenne władcy czeskiemu. W ramach ewolucji obrazu Łokietka w historiografii czeskiej obserwujemy malejący protekcjonalizm wobec władcy polskiego, początkowo określa się go jako „króla Krakowa”, ale po śmierci odnotowano zgon króla polskiego (czyli wielkopolskiego) i krakowskiego.
Czech historiography of the 14th century was rich and extensive; the most interesting source in this regard is the Zbraslav Chronicle. Czech historiography does not provide a comprehensive portrait of Władysław the Elbow-High, but focuses on various episodes in bilateral Polish-Czech perspective. With this approach, the perception of Władysław the Elbow-High changes as his importance grows. The lack of support by the Silesian dukes, who one by one offered homage to the Bohemian ruler, is clearly noted. Evolution of Władysław the Elbow-High’s image in Czech historiography is marked by gradually decreasing condescension towards the Polish monarch; initially he is referred to as the “king of Kraków”, but his death is recorded as a death of the King of Poland (i.e. Greater Poland) and Kraków.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 199-212
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies