Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the Balkans" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 28
Tytuł:
Polityka Turcji wobec narodów i państw bałkańskich na przełomie XIX i XX wieku
Autorzy:
Rubacha, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677873.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
The Balkans
politics of Turkey
Balkan nations
Opis:
Turkey’s policy towards the Balkan nations and states at the turn of 19th and 20th centuryTurkey’s policy towards the Balkan peoples, since the attack on the Peninsula, was characterized by a desire to dominate and the total subordination of the local population. Therefore, immediately after the conquest, the Turkish authorities have pushed them to the margins of social life. Extensive system of benefits and duties, and thereafter the draconian taxes had ruined Balkan villages and towns, contributing to the decline of agricultural production and handicrafts. Any form of resistance were ruthlessly suppressed by the Turks, and the raging terror during the occupation had consumed hundreds of thousands of lives. Despite these actions the Ottomans were unable to break the spirit of resistance. Neither persecution nor attempt Islamisation of Balkan populations did not produce any effect, because one of the main reasons was attachment to the traditions and faith of their ancestors.When the Turkish state has slowed and European powers had began to intervene in the internal affairs of the state, Greeks, Serbs, Montenegros, Bulgarians, Romanians, also Albanians, began efforts to throw off foreign domination. These activities were indirectly ended by the Congress of Berlin in 1878, and the so-called final solution of the Turkish issues  occurred during the Balkan wars of the years 1912–1913.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2011, 11
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czarnogóra Andrzeja Stasiuka
Andrzej Stasiuks Montenegro
Autorzy:
Nowaczewski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1731945.pdf
Data publikacji:
2020-02-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Andrzej Stasiuk
Przemysław Czapliński
Bałkany
Czarnogóra
the Balkans
Montenegro
Opis:
Autor analizuje obrazy Czarnogóry w prozie Andrzeja Stasiuka, inspirując się refleksjami zawartymi w Poruszonej mapie Przemysława Czaplińskiego. Ograniczenie przedmiotu analizy do tego państwa pozwala uwypuklić istotne cechy pisarstwa Stasiuka, nie zawsze dostrzegane przez krytykę. Przywiązanie do własnej pamięci i autorskiej wizji są w tej prozie ważniejsze niż cele, które przyświecają literaturze non fiction. Jest ono przez to zależne od stereotypów na temat Bałkanów oraz własnych powierzchownych obserwacji.
The author of this article analyses the images of Montenegro in Andrzej Stasiuk’s prose, inspired by the reflections contained in Przemysław Czapliński’s Poruszona mapa [A Moved Map]. Limiting the subject of the analysis to this country allows the author to highlight essential features of Stasiuk’s writing which are not always noticed by its critics. In this prose work, attachment to one’s own memory and the author's vision are more important than the goals of non-fiction literature. It is thus dependent on the stereotypes about the Balkans and the author’s own superficial observations.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1; 153-166
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyka religijna i tożsamość macedońskich muzułmanów / Torbeszów w kontekście islamizacji na Bałkanach
Autorzy:
Bielenin-Lenczowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677631.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Macedonian Muslims
Islamization of the Balkans
Macedonian culture traditions
Orthodoxy
Opis:
Religious practice and identity of Macedonian Muslims / Torbeši in the context of islamization in the BalkansThe subject of this paper is the analysis of identity and religious practices of Macedonian Muslims / Torbeši within the context of Islamisation in the Balkan Peninsula. The Torbeši, i.e. Muslims whose mother tongue is Macedonian, themselves are not unanimous in self-identification. In part they declare their affiliation to the Macedonian nation, in part they consider themselves an autonomous ethnic group, while some derive their origin from the Turks or consider to be Albanians.In Macedonian official discourse Macedonian Muslims are those who convert into Islam during the time of Ottoman Empire. By Christians they are perceived to be our Muslims, i.e. not radical or even not true Muslims. It means, Torbeši are told to be in fact Crypto-Christans who only superficially and officially changed faith, but still practice some Christian activities that are referred in scholarship as Crypto-Christianity, bi-confession or non-completed Islamisation. In Macedonian Muslim or mixed Muslim and Orthodox-Muslim villages these practices are visible – they visit Christian temples, light candles and ask for prayers as well as observe some Christian feasts, like the Day of St. George.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2011, 11
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Exotic Setting to Familiar Themes. Perceptions of Serbs in Poland in the Nineteenth and the First Half of the Twentieth Century
Autorzy:
Demski, Dagnosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687244.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
alterity
representations
travel reports
Serbia
the Balkans
odmienność
reprezentacje
sprawozdania z podróży
Bałkany
Opis:
The article deals with the subject of knowledge about Serbia and the Serbs in Poland at the turn of the 19th and 20th centuries. This knowledge was reconstructed on the basis of travel reports, memoirs, notes published both in the press and the books. The collected materials allow us to observe the slow evolution of the representations of the Serbs. The first reports and news can be counted as exotic presentations in the orientalizing mode of the Balkans, but over time new motifs were emerging, highlighting certain similarities between the Poles and the Serbs, such as history, slavic origin, and peculiar combative features of character. The aim of this article is to present to contemporary audience the unknown images and perceptions of the Serbs in the Polish press.
Artykuł podejmuje temat wiedzy o Serbii i Serbach w Polsce na przełomie XIX i XX wieku. Wiedza ta została zrekonstruowana na podstawie opisów podróży, wspomnień, notatek publikowanych zarówno w ówczesnej prasie, jak i książkach. Zebrane materiały pozwalają zaobserwować ewolucję w przedstawianiu Serbów. Pierwsze relacje można zaliczyć do przedstawień egzotyki w nurcie orientalizacji Bałkanów, jednak z czasem pojawiają się nowe motywy podkreślające pewne podobieństwa między Polakami i Serbami, np. historię, słowiańskie pochodzenie oraz specyficzne wojownicze cechy charakteru. Celem artykułu jest przybliżenie współczesnemu odbiorcy nieznanych ówczesnych obrazów i percepcji Serbów w polskiej prasie.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2017, 56
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WKŁAD POLAKÓW W MODERNIZACJĘ BOŚNI I HERCEGOWINY W OKRESIE AUSTROWĘGIERSKIM (1878-1918)
POLES’ CONTRIBUTION TO THE MODERNIZATION OF BOSNIA AND HERZEGOVINA IN THE AUSTRO-HUNGARIAN PERIOD (1878–1918)
Autorzy:
Lis, Tomasz Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/580028.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
BOSNIA AND HERZEGOVINA
POLISH DIASPORA IN BOSNIA
POLISH DIASPORA IN THE BALKANS
Opis:
The article presents the contribution of Poles to the emergence of modern Bosnia and Herzegovina during the Austro-Hungarian period. After the Berlin Congress in 1878, the country was in the Habsburg area of influence. This resulted in its rapid industrialization conducted by, among others, a number of Polish civil servants working in its administration, as well as peasants from Galicia who colonized the area around Banja Luka. The topic still remains relatively unstudied in Polish historiography, which is why this article serves as a pioneering work in the studies on this issue.
Źródło:
Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2014, 40, 4(154); 109-124
2081-4488
2544-4972
Pojawia się w:
Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skoro Bałkany istnieją, lepiej ich nie wymyślać — między pragnieniem ucieczki do „EU-ropy” a „bałkanizacją Bałkanów”
Since the Balkans Exist, Better Not Invent Them—Between Desire for Escape to ‘EU-rope’ and the ‘Balkanization of the Balkans’
Autorzy:
Mikucka-Wójtowicz, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373414.pdf
Data publikacji:
2016-03-21
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Balkans
stereotypes of the Balkans
postcolonial studies
Balkans in the political discourse
Balkans in art
Bałkany
stereotypy dotyczące Bałkanów
studia postkolonialne
Bałkany w dyskursie politycznym
Bałkany w sztuce
Opis:
Vesna Goldsworthy once stated that interest in the Balkans lasts as long as there are conflicts in the area. Furthermore, that interest is extremely superficial. Europeans prefer to fit inhabitants of the Balkans into lasting ‘popular’ stereotypes (clichés) rather than to become acquainted with them. On the one hand, the Balkan region is viewed as being the proverbial powder keg, an area suffering from the ‘eternal’ hatred of the nations inhabiting it and stained with the blood of their fratricidal strife; at the very least the region is a synonym of extreme retrogression and obscurantism, from which only European paternalism can save it. On the other hand—the brighter picture—the region is viewed almost like a ludic open-air folk museum, as in the films of Emir Kusturica. Those who are more inclined to hold the first view dream of the Balkans’ escape to ‘EU-rope’; the latter do not in principle oppose remaining in this idyllic land ‘flowing with rakia’. The aim of the article is to analyze the discourse concerning the Balkans in two dimensions of social life—politics and art.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2016, 60, 1; 33-50
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ojczyzna i siedziba Drakuli, czyli złe miejsce w Europie
Dracula’s homeland and seat, or the bad place in Europe
Autorzy:
Pająk, Patrycjusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013698.pdf
Data publikacji:
2014-06-02
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Drakula
Stoker
gotycyzm
bałkanizm
Transylwania
zamek
locus horridus
Bałkany
Dracula
gothicism
balkanism
Transylvania
castle
the Balkans
Opis:
Bram Stoker’s Dracula is the most famous example of a successful symbiosis between Gothicism and balkanism. With this symbiosis, Irish author refreshes and popularizes the vampire myth and enriches it with the myth of  Transylvania as a homeland of vampirism. Stoker tries to make the image of Transylvania as authentic as possible, but at the same time, he mystifies some facts. He creates Transylvania in accordance with balkanistic stereotype as a beautiful, but backward land. European culture is mingled there with the oriental culture. Count Dracula’s vampirism is a horrible effect of this cultural hybridization. According to psychoanalytic interpretation, the castle o fa vampire symbolizes the unconsciousness of Westerners, and the vampire is their double. Dracula embodies their repressed ideas related to the desire of absolute power which enables to satisfy the instincts freely. The balkanistic context of psychoanalytic interpretation of Dracula’s castle allows the extension of this interpretation to the entire Transylvania, which in Stoker’s novel is a metonymy of the Balkans and Eastern Europe. This region of Europe was in the 19th century regarded in the West as the boundary between Europe and Asia, and it serves as a locus horridus, that is to say, a bad place which is a reservoir of culturally forbidden desires that Westerners repress by attributing them to the Eastern European culture.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2014, 4(7); 239-261
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ante bellum: Uwarunkowania historyczne procesów dezintegracyjnych na terytorium Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii i jej państw sukcesyjnych po zimnej wojnie
Autorzy:
Pawłowski, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647741.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
History of the Balkans, disintegration of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia, national- forming and state-building processes in the Balkans, external interventions in the Balkan region
Historia Bałkanów, rozpad Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii, procesy narodotwórcze i państwowotwórcze na Bałkanach, interwencje zewnętrzne w regionie Bałkanów
Opis:
Abstract: The article presents broad historical conditionings of the disintegration processes that occurred after the end of the Cold War in the territory of the former Socialist Federal Republic of Yugoslavia. It argues that in the last decade of the 20th century Yugoslav nations initialized a ‘return to history’, visible in their efforts to ‘reverse’ unfavorable historical processes, complete ‘unfinished’ state-building processes and unify the territories inhabited today or in the past by given ethnic groups. It indicates the centuries-old rule of the Ottoman Turkey in the Balkans, unresolved territorial disputes, the periods of open, armed confrontation between Balkan people, negative experiences of mutual relations and common statehood as well as a recurring policy of external interventionism and paternalism in 19th and 20th century. It claims that a complicated history of the Balkan region was not the main reason for the disintegration of SFRY, but it nevertheless contributed significantly to the breakup of the Yugoslav federation and the outbreak of armed conflicts in the 90s. It concludes that the ‘unfinished history’ continues to contribute to the political disintegration and instability of the Balkans, as well as to a serious dysfunctionality of some of the post-Yugoslav states.
W artykule przeanalizowano szerokie uwarunkowania historyczne procesów dezintegracyjnych, jakie wystąpiły po zakończeniu zimnej wojny na terytorium byłej Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii. Podkreślono w nim, iż w ostatniej dekadzie XX w. na obszarze jugosłowiańskim doszło do swoistego „powrotu historii”, wyrażającego się w dążeniach narodów bałkańskich do „odwrócenia” niekorzystnych procesów historycznych, „dokończenia” rozpoczętych jeszcze XIX w. procesów państwowotwórczych oraz zjednoczenia wszystkich terytoriów zamieszkiwanych współcześnie lub w przeszłości przez daną grupę etniczną w ramach własnego państwa narodowego. Wskazano także, iż skomplikowana historia regionu Bałkanów – w tym wielowiekowe rządy osmańskiej Turcji, nierozwiązane i sięgające mniej lub bardziej odległej przeszłości spory terytorialne, okresy otwartej, zbrojnej konfrontacji, ugruntowane w pamięci zbiorowej narodów Półwyspu negatywne doświadczenia wzajemnych relacji i wspólnej państwowości oraz wielokrotnie dająca o sobie znać w XIX i XX w. polityka zewnętrznego interwencjonizmu i paternalizmu – nie stanowiła wprawdzie głównego powodu dezintegracji SFRJ, ale mimo to w istotnym stopniu przyczyniła się do rozpadu federacji jugosłowiańskiej i wybuchu konfliktów zbrojnych na obszarze jej państw sukcesyjnych. Konkludując, można stwierdzić, iż „niedokończona historia” w dalszym ciągu przyczynia się do politycznej dezintegracji i niestabilności regionu oraz poważnej dysfunkcjonalności części państw pojugosłowiańskich.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2017, 24, 2
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Własi w Bizancjum – do początku XI w.
The Vlachs in Byzantium – until the beginning of the 11th century
Autorzy:
Dudek, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1490691.pdf
Data publikacji:
2021-07-16
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Byzantium
descendants of the Romans in the Balkans in the 7th–10th centuries
Vlachs
Bizancjum
potomkowie Rzymian na Bałkanach w VII–X w.
Wlasi
Opis:
Źródła bizantyńskie do X wieku nie wymieniają Wlachów, są w nich jednak informacje dotyczącegrup Rzymian zamieszkujących państwa Awarów i Bułgarów w VII–X w. Po podbojach cesarza Bazylego IIcałe Bałkany powróciły pod władzę bizantyńską. Wlasi nie uzyskali jednak statusu Rzymian (Rhomaioi) leczpotraktowano ich jak półbarbarzyńskich poddanych (Bułgarów, Serbów). 
Byzantine sources up to the 10th century do not mention the Vlachs, but they contain information about thegroups of Romans inhabiting the Avar and Bulgar states in the period between 7th and 10th century. After the conquests of Emperor Basil II, the Balkans returned under the Byzantine rule. However, the Vlachs did not obtain the status of the Romans (Rhomaioi) but were treated as semi-barbarian subjects (Bulgarians, Serbs). 
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2021, 28, 1; 35-50
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie relacji państwo–diaspora: przykład czarnogórski
The formation of state-diaspora relations: the example of Montenegro
Autorzy:
Domachowska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619741.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
studies of diasporas
Montenegro
the Montenegrin diaspora
diaspora-state relations
the Balkans
studia nad diasporą
Czarnogóra
czarnogórska diaspora
relacje diaspora-państwo
Bałkany
Opis:
The aim of the article is to analyze state-diaspora relations, using Montenegro as an example. The literature on the topic shows a visible lack of thorough studies of this phenomenon. Montenegro is an interesting case, since the number of people living in diasporas is comparable to the total population of the state. The article is divided into four parts. Part one presents theoretical consideration of the diaspora, as well as the state-diaspora relations. Part two features a brief characterization of the diasporas in Montenegro, its history and migration directions. Part three is an analysis of relations between Montenegro and the diaspora. Particular attention is given to the process of institutionalization of these relations. The article ends with conclusions.
Celem artykułu jest dokonanie analizy relacji państwo-diaspora na przykładzie Czarnogóry. W literaturze przedmiotu zauważalny jest brak dogłębnych badań tego zjawiska. Czarnogóra stanowi interesujący przypadek ze względu fakt, że liczba osób żyjących w diasporach jest porównywalna do liczby mieszkańców tego państwa. Artykuł składa się z czterech części. Pierwsza z nich stanowi przedstawienie rozważań teoretycznych na temat diaspor, ale także relacji państwo-diaspora. W kolejnej została pokrótce scharakteryzowana czarnogórska diaspora - jej historia, liczebność oraz kierunki emigracji. Trzecia część stanowi analizę kształtowanych przez Czarnogórę relacji z diasporą. Szczególną uwagę zwrócono na proces instytucjonalizacji owych stosunków. Artykuł kończy podsumowanie.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2019, 1; 41-58
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uciec z Bałkanów
Autorzy:
Stańczak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607870.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
postcolonialism
Balkanism
images of the Balkans
Ivan Čolović
Gazmend Kapllani
Ornela Vorpsi
Igor Štiks
Dubravka Ugrešić
postkolonializm
bałkanizm
obrazy Bałkanów
Opis:
The article deals with the Balkans image in post-Yugoslavian prose. The inhabitants of the peninsula try to respond to the opinions and perceptions that are related to them, created by the Western European Balkanistic discourse. Negative ideas have become the cause of complexes, a sense of injustice and resentment. That is why the inhabitants of the Balkans are looking for a way to escape from the Balkan identity. Scientists, writers and publicists strongly oppose the invidious, one-sided image of the Balkans. They are trying to prove that it is not quite in consonance with reality, and that the process of shaping the image of the Balkans was influenced not only by the Balkan nations, but also by the West.
Artykuł dotyczy obrazu Bałkanów w prozie postjugosławiańskiej. Mieszkańcy półwyspu próbują ustosunkować się wobec odnoszących się do nich opinii oraz wyobrażeń, wykreowanych przez zachodnioeuropejski dyskurs bałkanistyczny. Negatywne wyobrażenia stają się powodem kompleksów, poczucia niesprawiedliwości i żalu. Mieszkańcy Bałkanów szukają więc sposobu na ucieczkę od bałkańskiej tożsamości. Naukowcy, pisarze i publicyści głośno i zdecydowanie przeciwstawiają się krzywdzącemu, jednostronnemu wizerunkowi Bałkanów. Próbują udowodnić, że nie jest on do końca zgodny z rzeczywistością, zaś w procesie jego kształtowania udział miały nie tylko narody bałkańskie, ale także Zachód.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2015, 33, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Macedonia, Chorwacja, Słowenia – sytuacja wybranych państw byłej Jugosławii po zakończeniu konfliktu bałkańskiego
Macedonia, Croatia, Slovenia - position of selected countries of the former Yugoslavia after the Balkan confl ict
Autorzy:
Jaksender, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460148.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Macedonia
Chorwacja
Słowenia
Jugosławia
Dayton
Bałkany
sytuacja międzynarodowa
konfl ikt bałkański
UE
Croatia
Slovenia
Yugoslavia
the Balkans
the international situation
the Balkan conflict
the EU
Opis:
Wojna w Jugosławii najmłodszy konflikt w historii Europy. Jej krwawy przebieg ukazał światu wielki problem antagonizmów na Półwyspie Bałkańskim. Stabilizacja regionu po porozumieniu z Dayton przebiegała na różnym poziomie w poszczególnych republikach. Na jaw wyszły spore dysproporcje w funkcjonowaniu państw byłej Jugosławii, które mocno tuszowano przed 1991 rokiem. Rozwój na płaszczyznach życia codziennego w Macedonii, Chorwacji i Słowenii przebiegał pod kuratelą państw zachodnich. Praca ma na celu ukazanie trudności z jakimi borykały się wymienione republiki po zakończeniu działań wojennych.
The war in Yugoslavia, the most recent conflict in European history. Her bloody course showed the world a big problem of antagonism on the Balkan Peninsula. The stabilization of the region after the Dayton Agreement proceeded at different levels in the various republic but revealed considerable disparity in the functioning of the States of the former Yugoslavia, which were heavily covered up before 1991. Development on the planes of everyday life in Macedonia, Croatia and Slovenia were held under the tutelage of Western countries. The work aims to show the difficulties faced by those republics after the war.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 479-489
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między polityzacją etnosu a etnicyzacją demosu: refleksje o polityce narodowej na Bałkanach
Autorzy:
Paruch, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687375.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Central Europe, the Balkans, nations, nation-building processes, national policy, political thought
Europa Środkowa, Bałkany, narody, procesy narodotworcze, polityka narodowa, myśl polityczna
Opis:
The article is the analysis of the nation-building processes on the Balkans in the XIX-XXI centuries which took place in the model due to Central Europe. The social elites on the Balkans started to form the nations as the political communities due to the influences from the the Enlightenment and Napoleonic Era. At the turn of the XVIII and XIX centuries two ideas were boosted: illyrian and hellenistic ones. Both lost and the weekness of illyrian and hellenistic ideas was due to the history of the region as mature estate monarchy was not formed in the late Middle Ages. Particular Balkan people came across the will to build four historic communities on their territories from the end of XVIII to the beginning of XX century: Austrian (German-Habsburg), Hungarian (Magyar), Turkish (Osmanli) and Greek (Hellenic). The social elites who claimed to be the carriers of the national ideas began to act to expand the concept to ethnos speaking the mother tongue but with no national identity. The Austrian-Hungarian rivalry on the consciousness of the people and the direction of politicisation took place. Both feuding sides of the conflict agreed upon the necessity to politicize the ethnos which meant the formation of the demographic basis for demos. The demotic classes on particular lands rejected the political claims. The natural answer from the demotic classes was the will to form their own political community. Such the way of thinking formed the base for the national programmes which could be evaluated as the maximum programmes: the Great Serbia, the Great Croatia, the union of the Slovenian lands, the United Macedonia, the United Albania, the union of Bosnia and Herzegovina, the projects România Mare and the Great Bulgaria. Still, the concepts had no real historic-state roots similar to Yugoslavia. Such a situation caused that on the Balkans the consideration about the nation in political categories was rejected by the consideration about the nation in ethnic-cultural categories. The outcome of the process was the ethnicisation of demos.
W artykule dokonano analizy procesów narodotworczych na Bałkanach w XIX–XXI wieku, które przebiegały według schematu właściwego dla Europy Środkowej. Pod wpływem oddziaływań oświeceniowych i napoleońskich elity społeczne na Bałkanach podjęły działania na rzecz ukształtowania narodów jako wspólnot politycznych. Na przełomie XVIII i XIX wieku wylansowano dwie idee: iliryjską i hellenistyczną. Obie zakończyły się porażką, a słabość iliryzmu i hellenizmu wynikała z dziejów regionu, bowiem na tym obszarze w okresie schyłkowego średniowiecza nie wykształciła się dojrzała postać monarchii stanowej.Poszczególne bałkańskie terytoria i zamieszkująca je ludność od końca XVIII wieku do początków XX stulecia zetknęły się z wolą budowy czterech historycznych wspólnot politycznych: austriackiej (niemiecko-habsburskiej), węgierskiej (madziarskiej), tureckiej (osmańskiej) i greckiej (helleńskiej). Elity społeczne, uznające się za nosicieli tych idei narodowych, podjęły działania na rzecz rozciągnięcia swoich wyobrażeń na etnos, mówiący językiem krajowym, ale bez określonej przynależności narodowej. Toczyła się rywalizacja austriacko-węgierska i turecko-grecka o świadomość ludu oraz kierunek jego polityzacji. Obie zwaśnione strony łączyło przekonanie o konieczności polityzacji etnosu, czyli uczynienie z niego demograficznej podstawy demosu. Warstwy plebejskie w poszczególnych ziemiach odrzuciły roszczenia polityczne walczących przeciwników. Naturalną odpowiedzią sformułowaną przez reprezentantów warstw plebejskich była wola ukształtowania własnej wspólnoty politycznej. Takie myślenie stało u podstaw tzw. maksymalistycznych programów narodowych: wielkoserbskiego, wielkochorwackiego, zjednoczenia krain słoweńskich, wszechmacedońskiego, wielkoalbańskiego, jedności Bośni i Hercegowiny, projekty Romania Mare i Wielkiej Bułgarii. Jednak koncepcje te nie miały realnych korzeni historyczno-państwowych, podobnie jak państwo jugosłowiańskie. Ta sytuacja spowodowała, że na Bałkanach myślenie o narodzie w kategoriach politycznych zostało wyparte przez rozumowanie w kategoriach etniczno-kulturowych. Następstwem tego procesu była etnicyzacja demosu.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis; 2016, 1, 1-2
2450-6354
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religie na Bałkanach ze szczególnym uwzględnieniem islamu – szkic historyczny
Religions in the Balkans with a Particular Emphasis on Islam – a Historical Outline
Autorzy:
Ickiewicz-Sawicka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480122.pdf
Data publikacji:
2014-12-01
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
religia
religia na Bałkanach
chrześcijaństwo
islam
różnorodność religijna
pluralizm kulturowy
religion
religion in the Balkans
Christianity
Islam
religious diversity
cultural pluralism
Opis:
Od czasów dominacji Imperium Osmańskiego na terytoriach bałkańskich (druga połowa XVI wieku), obszar ten stanowi źródło licznych i skomplikowanych konfliktów terytorialnych, narodowych, etnicznych, społecznych, gospodarczych czy politycznych. Analizując złożoną historię owego obszaru nie można się oprzeć także wrażeniu, że źródłem wspomnianych powyżej konfliktów jest w znacznej mierze nietolerancja religijna. Bałkańska mozaika narodów, grup etnicznych czy mniejszości regionalnych składa się w głównej mierze z wyznawców katolicyzmu, prawosławia i islamu. Podział ten nakłada się praktycznie na podział narodowy: Chorwatów, Serbów i Muzułmanów (mieszkańców Bośni i Hercegowiny, wyznających islam). W tym przypadku religia zamiast łączyć i łagodzić obyczaje – wzmacnia i podsyca nienawiść narodową czy etniczną. W niniejszym tekście podjęto próbę przedstawienia pokojowego istnienia tych religii w czasie funkcjonowania Imperium Osmańskiego, przełamując potocznie lansowaną tezę, że Ottomańska Turcja była jedynie źródłem ucisku i dyskryminacji podbitych słowiańskich narodów zamieszkujących Bałkany. Artykuł składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza zawiera rozważania na temat różnorodności religijnej na Bałkanach w kontekście historycznym, druga – poddaje analizie kwestię obecności islamu i religii muzułmańskiej w tej części Europy.
Since the time of the domination of the Ottoman Empire in the Balkan territories (2nd half of the 16th century), this area has been a source of numerous and complex territorial conflicts, national, ethnic, social, economic, or political in nature. Analysing the multifaceted history of this area, one cannot resist the impression that religious intolerance is largely the source of the conflicts mentioned above. The Balkan mosaic of nations, ethnic groups, or regional minorities consists mainly of the followers of Catholicism, Orthodox Christianity, and Islam. This division practically reflects the national division: Croats, Serbs, and Muslims (the people of Bosnia and Herzegovina who profess Islam). In this case religion, instead of linking and alleviating customs – strengthens and fuels national or ethnic hatred. The present article attempts to describe a peaceful co-existence of these religions during the Ottoman Empire period, breaching the popularly promoted idea that the Ottoman Turkey was the only source of oppression and discrimination of the conquered Slavic peoples inhabiting the Balkans. The article consists of two main parts. The first contains reflections on religious diversity in the Balkans in a historical context, the second – an analysis of the issue of the presence of Islam and the Muslim religion in this part of Europe.
Źródło:
Nurt SVD; 2014, 2; 7-19
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się państwowości Słowian południowych w wiekach VI-IX
The development of the statehood of South Slaves in the 6th-9th century
Autorzy:
Arkita, Bogdan R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811043.pdf
Data publikacji:
2019-12-12
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
praojczyzna Słowian
Bałkany
wierzenia pogańskie
wędrówka Słowian Południowych
Słowianie Południowi
South Slaves
homeland of the slaves
The Balkans
pagan beliefs
migration of South Slaves
Opis:
Współcześni Słowianie to dziś najbardziej liczna etnicznie i językowo indoeuropejska grupa, która zasiedla tereny środkowej, wschodniej i południowo-wschodniej części Europy. Zanim tak się stało, ogromne rozprzestrzenienie terytorialne Słowian i dokonujący się na nim proces migracji przypadający na VII-VIII wiek, doprowadził w ostateczności do podziału jednolitego wówczas ludu Słowian na trzy grupy Słowian: wschodnich, zachodnich i południowych. Niniejszy esej jest zatem krótką prezentacją jednej z nich – Słowian Południowych, którzy przemieszczając się w owym czasie z północnych terenów dzisiejszej południowej Polski i północno-wschodnich Czech w rejon Półwyspu Bałkańskiego, zasiedlali te tereny. Asymilując się z miejscową ludnością Słowianie wzbogacali codzienne życie również o własne elementy kultury, wierzeń i języka, tworząc zarazem podwaliny pod przyszły kształt państwowości Serbów, Chorwatów czy Bułgarów. Wraz z wkraczaniem Europy w epokę średniowiecza i wszechobecnego ustroju feudalnego, kończył się okres kształtowania państwowości Słowian Południowych, mający swój początek w strukturach plemiennych tego procesu.
Contemporary Slaves are ethnically and linguistically the largest IndoEuropean group, settling Central East and South-East part of Europe. Before that, territorial expansion of the Slaves and undergoing in the 7th-8th century migration process led to the division of once uniform Slavic nation into three groups: East, West and South Slaves. This essay constitutes a short presentation of one of these groups – the South Slaves that were migrating at that time from northern areas of today’s South Poland and North-East Czech to the region of the Balkan Peninsula and were settling there. By assimilating into the local community, the Slaves enriched everyday life with their own elements of culture, beliefs and language, creating the foundations for the future shape of statehood of Serbs, Croats or Bulgarians. When Europe entered the Middle Ages and the period of omnipresent feudalism, the shaping of South Slaves statehood, which originated in tribal structures of this process, ended.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2013, 10, 10; 7-28
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 28

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies