Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "natural species" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Ewolucja a dzieło stworzenia — odpowiedź na polemikę Michała Chaberka z teistycznym ewolucjonizmem
    Evolution and Creation—A Response to Michał Chaberek’s Polemic with Theistic Evolutionism
    Autorzy:
    Tabaczek, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791000.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-04
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    dyspozycja materii
    ewolucja a stworzenie
    ewolucjonizm teistyczny
    gatunek naturalny
    przypadłość
    Tomasz z Akwinu
    tomizm
    specjacja
    substancja
    wiara i ewolucja
    accidental features
    disposition of matter
    evolution and creation
    faith and evolution
    natural species
    speciation
    substance
    theistic evolutionism
    Thomas Aquinas
    Opis:
    W odpowiedzi na tekst Michała Chaberka, będący polemiką z moim stanowiskiem w kwestii teistycznego ewolucjonizmu, zwracam uwagę na kilka kluczowych zagadnień dotyczących filozofii i teologii arystotelesowsko-tomistycznej w kontekście teorii ewolucji, oraz wykazuję pewne nieścisłości i błędy w argumentacji mojego adwersarza. Definiując kluczowe aspekty terminu „stworzenie” w ujęciu Tomasza z Akwinu podkreślam, że zmiany ewolucyjne należą do Boskiego gubernatio, a nie creatio. Przedstawiam także nieco bardziej wnikliwą analizę zagadnienia dotyczącego konieczności bezpośredniej Boskiej interwencji w powstaniu nowych gatunków. Przechodząc do zagadnień stricte metafizycznych poruszam kwestie definicji substancjalizmu arystotelesowsko-tomistycznego, analogicznego charakteru statusu bycia substancją, oraz alternatywnej systematyki organizmów żywych zaproponowanej przez Chaberka. W dziedzinie teologii filozoficznej odpowiadam na pytanie o pochodzenie formy substancjalnej pierwszego przedstawiciela nowopowstałego gatunku, w odniesieniu do zagadnień dyspozycji materii i przypadłości substancji. Wracając do kwestii metafizycznych aspektów ewolucjonizmu, proponuję charakterystykę transformacji międzygatunkowej jako procesu, na który składa się wiele zmian substancjalnych i przypadłościowych.
    In response to Michał Chaberek’s polemic with my position regarding theistic evolutionism, I refer to some key aspects of the Aristotelian-Thomistic philosophy and theology in their encounter with the theory of evolution and point toward some inconsistences and flaws in the argumentation developed by my adversary. After defining crucial aspects of Aquinas’s understanding of creation, I emphasize that evolutionary changes belong to divine gubernatio, and not creatio. I also offer an analysis of the question concerning the need of a direct divine intervention in instantiation of a new species. Moving to metaphysics I comment on the Aristotelian-Thomistic substantialism, the analogical character of substantivity, and Chaberek’s alternative taxonomy of living organisms. Regarding philosophical theology, I answer the question concerning the source of the substantial form of the first representative of a new species, in reference to the categories of disposition of matter and accidental features of substances. Addressing once again metaphysical aspects of the evolutionary theory I suggest characterizing species transformation as a complex process, engaging many substantial and accidental changes.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 4; 217-249
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem ujednolicania krajobrazów roślinnych Lublina przez gatunki roślin obcego pochodzenia
    The problem of homogenisation of natural landscapes in Lublin by alien plant species
    Autorzy:
    Trzaskowska, Ewa
    Lubiarz, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87726.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    krajobraz miejski
    krajobrazy roślinne
    rośliny obcego pochodzenia
    unifikacja krajobrazu
    Lublin
    urban landscape
    natural landscape
    alien species
    landscape unification
    Opis:
    Praca prezentuje wpływ opanowywania (ekspansji) gatunków roślin obcego pochodzenia na krajobraz Lublina. Gatunki te mogą być cenne w miastach czy na terenach zdegradowanych, gdzie potrafią przetrwać w warunkach niesprzyjających gatunkom rodzimym. Ich nadmierne rozprzestrzenianie, negatywny wpływ na rodzime gatunki staje się niebezpieczne. W Lublinie sześć gatunków synantropijnych uznano za mające znaczenie w unifikacji krajobrazów roślinnych miasta. Zasięg występowania tych gatunków roślin obejmuje niemal wszystkie dzielnice poza Śródmieściem i Starym Miastem czyli ścisłym centrum miasta. Istotny wpływ odnotowano szczególnie w przypadku dwóch gatunków roślin z rodzaju nawłoć (Solidago gigantea i Solidago canadensis), które ekspansywnie opanowują tereny wcześniej porośnięte roślinnością naturalną i synantropijną. Powoduje to zmniejszenie różnorodności gatunkowej roślin, wypieranie roślinności cennej (murawowej) oraz ujednolicanie krajobrazów roślinnych miasta. Dlatego istnieje potrzeba rozpoznania tego zjawiska, podejmowania prób kontroli rozprzestrzeniania się gatunków obcych w krajobrazie oraz ochrona unikatowych zbiorowisk roślinnych i pełniejsze wykorzystanie elementów roślinności rodzimej na terenach zurbanizowanych.
    This paper presents the influence of infestation (expansion) of alien plant species on the landscape of Lublin. Such species can be valuable in cities or in degraded terrains, where they can survive in conditions unfavourable to native species. Their excessive proliferation and negative impact on native species is becoming dangerous. In Lublin six synanthropic species were deemed pivotal in unifying the natural landscapes of the city. These plant species cover nearly all city districts, apart from “Śródmieście” and “Stare Miasto”, which are in direct city centre. A significant influence was noted especially in the case of two plant species from the goldenrod genus (Solidago gigantea and Solidago canadensis), which spread extensively over areas previously covered with natural and synanthropic vegetation. This causes a reduction in plant species diversity, displacement of valuable (grassland) plant life, and also homogenisation of natural landscapes in the city. Therefore, there is a need to identify this phenomenon, to attempt to control the spread of alien species within the landscape, and to protect unique plant communities, as well as to fully utilize elements of native vegetation in urban areas.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2019, 41 (1); 73-90
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ nawożenia mineralnego na plonowanie, skład florystyczny i walory przyrodnicze łąk na glebie torfowo-murszowej w świetle wyników wieloletniego doświadczenia
    Results of a long term study on the effect of mineral fertilisation on yielding, floristic composition and natural values of meadows on peat-moorsh soil
    Autorzy:
    Kamiński, J.
    Szymanowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/338519.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    łąka na glebie torfowo-murszowej
    nawożenie mineralne
    skład florystyczny
    walory przyrodnicze
    meadow on peat-moorsh soil
    mineral fertilisation
    natural values
    species composition
    yields
    Opis:
    W latach 1991-2000 na podstawie doświadczenia poletkowego, realizowanego metodą losowanych bloków w sześciu powtórzeniach, przeprowadzono ocenę wpływu wieloletniego nawożenia mineralnego na plonowanie, skład florystyczny oraz walory przyrodnicze trwałej łąki 2-kośnej na posusznej glebie torfowo-murszowej. W doświadczeniu tym, realizowanym od 1957 r., stosowano następujące kombinacje nawozowe: 0, K, PK, NPK. Brak nawożenia w ciągu wielu lat powodował bardzo silną degradację łąki, prowadzącą aż do zanikania darni. Plony siana nie przekraczały 1,5 t·ha-¹. Nawożenie samym potasem (K) w niewielkim stopniu zwiększało wydajność użytku, sprzyjało natomiast kształtowaniu bogatszych florystycznie zbiorowisk, z udziałem cenniejszych przyrodniczo gatunków, charakterystycznych dla półnaturalnych łąk zmiennowilgotnych i świeżych oraz niektórych bagiennych. Największy wpływ na plony (7-10 t·ha-¹) miało nawożenie fosforem i potasem (PK), sprzyjające rozwojowi traw wysokich, z przewagą stokłosy bezostnej (Bromus inermis Leyss.). Działanie azotu nawozowego, ze względu na intensywną mineralizację substancji organicznej gleb, było nieznaczne. Łąki nawożone tym składnikiem były podatne na zachwaszczanie nitrofilnymi gatunkami zielnymi, zwłaszcza w latach z głębszym położeniem zwierciadła wody gruntowej, sprzyjającym procesom mineralizacji substancji organicznej gleb. Walory przyrodnicze badanych łąk, ocenione na podstawie występującej w ich obszarze flory i wyliczonych średnich wskaźników waloryzacyjnych [OŚWIT, 2000], określono jako małe i umiarkowane. Wartości wspomnianych wskaźników waloryzacyjnych wynosiły od 1,8 (małe walory) do 2,3 (umiarkowane walory). Mniejsze walory przyrodnicze i jednocześnie duże walory gospodarcze miała łąka nawożona NPK, a większe - łąka nawożona samym potasem.
    The effect of long term mineral fertilisation on yielding, species composition and natural values of a permanent 2-cut meadow on drying peat-moorsh soil was analysed in the years 1991-2000 in a field study set up with a random block method in six repetitions. The following fertiliser combinations: 0, K, PK, NPK were applied in an experiment that started in the year 1957. Long lack of fertilisation resulted in meadow degradation which led to the disappearance of sward. Yields did not exceed 1.5 t ha-¹. Fertilisation with potassium alone only slightly increased grassland efficiency but favoured the formation of rich communities with more valuable species typical for semi-natural fresh, variably wet or bog meadows. Yields were most affected (7-10 t ha-¹) by fertilisation with phosphorus and potassium which favoured the growth of tall grasses dominated by the smooth brome (Bromus inermis Leyss.). The effect of nitrogen fertiliser, due to intensive mineralization of the soil organic matter, was small. Nitrogen fertilised meadows were prone to weeding by nitrophilous herbs mainly in the years with low ground water table and consequently intensive mineralization of organic matter. Natural values of studied meadows, estimated upon the existing species and calculated mean evaluation indices [OŚWIT, 2000], were small to moderate. The indices ranged from 1.8 (small values) to 2.3 (moderate values). The meadow fertilised with NPK had lower natural values but high economic value; that fertilised with potassium had higher values.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2007, T. 7, z. 2a; 191-208
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ transformacji form glinu na skuteczność oczyszczania wody z zastosowaniem koagulantów spolimeryzowanych
    Effect of changes in Al speciation on the efficiency of water treatment with pre-hydrolyzed coagulants
    Autorzy:
    Gumińska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/237772.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
    Tematy:
    koagulacja
    koagulanty wstępnie zhydrolizowane
    chlorki poliglinu
    naturalne substancje organiczne
    przemiany form glinu
    coagulation
    pre-hydrolyzed coagulants
    polyaluminum chloride
    natural organic matter
    transformation of Al species
    Opis:
    Skuteczność koagulantów wstępnie zhydrolizowanych w usuwaniu naturalnych substancji organicznych z wody zależy nie tylko od stopnia polimeryzacji koagulantów, ale także od rodzaju usuwanych zanieczyszczeń oraz warunków prowadzenia koagulacji. Na podstawie przeprowadzonych testów ferronometrycznych stwierdzono, że po wprowadzeniu chlorków poliglinu (PACl1, PACl2 i PACl3) do wody, niezależnie od pH, zawartość form monomerowych nie ulegała na tyle istotnym zmianom, aby wpływać na skuteczność koagulacji. Wykazano, że zakres pH wody był czynnikiem wpływającym na mechanizm procesu, który był ściśle związany zarówno z pierwotną charakterystyką koagulantów, jak i formą występowania substancji organicznych w wodzie. W zakresie pH=4,8÷5,0 pro-dukty hydrolizy koagulantów wysokospolimeryzowanych występowały praktycznie w formie rozpuszczonej, natomiast produkty hydrolizy koagulantów o znacznym udziale monomerów zawierały, oprócz rozpuszczonych form glinu, również formy strącone. Podczas koagulacji z korektą pH do 4,8÷5,0, koagulant PACl3 okazał się najskuteczniejszym spośród testowanych reagentów. Stwierdzono, że w zakresie pH=7,5÷7,9 nie zostały stworzone optymalne warunki do usuwania substancji organicznych, gdyż nie zanotowano różnicy w skuteczności oczyszczania wody pomiędzy koagulantem o największym i najmniejszym udziale form polimerowych glinu. Dominującym mechanizmem usuwania substancji organicznych z wody był wówczas mechanizm koagulacji wymiatającej.
    The efficiency of pre-hydrolyzed coagulants at removing natural organic matter (NOM) from water is influenced by the extent to which they have been hydrolyzed, by the type of the pollutants being removed, and the conditions under which the coagulation process is conducted. Ferronometry tests have revealed that upon the addition of polyaluminum chlorides (PACl1, PACl2 and PACl3) the change in the content of monomeric species (Al1) was insufficient to exert an influence on the efficiency of the coagulation process, irrespective of the pH applied. However, the pH of the water was found to be a factor that affected the mechanism of the process and was strongly influenced by the characteristics of the coagulants, as well as by the mode of NOM occurrence in the water. Over the pH range of 4.8 to 5.0, the products obtained from the hydrolysis of high-polymerized coagulants practically contained aluminum in dissolved form; when the coagulants being hydrolyzed included a high proportion of monomers, the hydrolysis products contained aluminum not only in dissolved but also in precipitated form. During coagulation in this pH range, PACl3 was found to be the most efficient among the reagents tested. Coagulation conducted over the pH range of 7.5 to 7.9 failed to provide optimal conditions for the removal of organic matter since no difference was observed in the efficiency of water treatment between the coagulant with the highest and the coagulant with the lowest proportion of polymerized aluminum. The dominating mechanism that governed NOM removal under such conditions was the mechanism of sweep coagulation.
    Źródło:
    Ochrona Środowiska; 2011, 33, 2; 17-21
    1230-6169
    Pojawia się w:
    Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Puszcza Borecka jako cenna ostoja ptaków leśnych
    The Borki Primeval Forest as an important forest bird area
    Autorzy:
    Rakowski, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1312396.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Badawczy Leśnictwa
    Tematy:
    lasy
    Puszcza Borecka
    ostoje zwierzyny
    fauna
    ptaki
    ptaki legowe
    wykaz gatunkow
    the Borki Primeval Forest
    avifauna
    important bird areas
    forest birds
    natural forests
    indicator species
    Opis:
    This paper presents an overview of bird research carried out in the Borki Primeval Forest during the last 30 years. The Borki Primeval Forest can be considered as one of the most important forest bird sites in Poland. Its avifauna comprises 139 breeding species, including 11 rare and endangered species listed in the Polish Red Data Book of Animals as well as 30 species listed in Annex I of the EU Birds Directive. Despite its relatively small area, the Borki Primeval Forest holds at least 1% of Polish breeding population of as many as 12 bird species . For seven out of these species it is one of the most important breeding sites in the country. The avifauna of the Borki Primeval Forest consists mostly of typical forest birds including 24 indicator species which are associated with natural forests. The richness of bird species in the Borki Primeval Forest and the abundance of several valuable groups of breeding species are the result of a high landscape and habitat diversity as well as a relatively small anthropopression combined with a high degree of naturalness of forest stands.
    Źródło:
    Leśne Prace Badawcze; 2015, 76, 1; 88-107
    1732-9442
    2082-8926
    Pojawia się w:
    Leśne Prace Badawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ zróżnicowania mikrosiedliskowego boru świeżego na liczebność odnowienia naturalnego sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.)
    The influence of microsite diversity of fresh coniferous forest on number of Scots pine [Pinus sylvestris L.] natural regeneration
    Autorzy:
    Gmyz, R.
    Skrzyszewski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1009508.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    lesnictwo
    drzewa lesne
    sosna zwyczajna
    Pinus sylvestris
    odnowienia naturalne
    siewki
    naloty
    podrost
    warunki mikrosiedliskowe
    bor swiezy
    pinus sylvestris
    natural regeneration
    forest floor vegetation
    indicator species
    microsite diversity
    Opis:
    The paper analyses the relationships between the microsite diversity of fresh coniferous forest and the number of Scots pine (Pinus sylvestris L.) seedlings from natural regeneration. The competition of forest floor vegetation (mainly of Vaccinium myrtillus) was found to be the decisive factor of pine regeneration. Lichens, especially Cladonia arbuscula and C. rangiferina, as well as mosses, e. g. broom moss (Dicranum scoparium) and pincushion moss (Leucobryum glaucum), can be regarded as the indicator species for the microsite suitable for pine regeneration.
    Źródło:
    Sylwan; 2010, 154, 03; 173-181
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Walory przyrodnicze pasa autostrady A-4 na terenie Parku Krajobrazowego Góra Świętej Anny w województwie opolskim
    Natural assets in the right-of-way of A-4 Motorway in the Góra Świętej Anny Landscape Park, Opole Region
    Autorzy:
    Spałek, K.
    Mleczko-Król, M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/391119.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
    Tematy:
    autostrada A4
    Park Krajobrazowy Góra Świętej Anny
    województwo opolskie
    walory przyrodnicze
    chronione gatunki
    A4 motorway
    Góra Świętej Anny Landscape Park
    Opole Region
    natural assets
    protected species
    Opis:
    Do budowy opolskiego odcinka autostrady A-4 przystąpiono latem 1997 r. Niedługo po rozpoczęciu budowy zaczęły się ostre protesty organizacji ekologicznych. Kością niezgody stał się jej odcinek przecinający Park Krajobrazowy Góra Świętej Anny, bezpośrednio sąsiadujący również ze ścisłym rezerwatem przyrody Ligota Dolna, chroniącym rzadką roślinność ciepłolubną. W latach 2011-2013 na terenie pasa drogowego autostrady A4 przechodzącego przez teren Parku Krajobrazowego Góra Świętej Anny w województwie opolskim przeprowadzono szczegółowe badania mikologiczne, geobotaniczne, florystyczne i faunistyczne. Na tym odcinku autostrady stwierdzono występowanie licznych rzadkich i chronionych gatunków grzybów, roślin oraz zwierząt, w tym najliczniejszą w Polsce populację lnu austriackiego Linum austriacum. Jest to również jedyne stanowisko muraw kserotermicznych z klasy Festuco-Brometea, z tak licznym występowaniem rzadkich i ginących gatunków roślin w pasie autostrady w Polsce. Ze względu na pojawianie się na trasie autostrady wielu interesujących gatunków roślin i zwierząt, wydaje się celowe utworzenie monitoringu przyrodniczego, który mógłby dostarczyć wielu cennych informacji dotyczących wpływu autostradowego ruchu samochodowego na okoliczną florę i faunę. Z wiedzy tej mogliby korzystać nie tylko budowniczowie kolejnych autostrad w Polsce, ale również szerokie grono zainteresowanych naukowców.
    Construction of the A-4 Motorway section in the Opole Region begun in Summer 1997. Very soon vigorous resistance of ecological NGOs was encountered. The bone of contention was the section of motorway that passes through the Góra Świętej Anny Landscape Park and verges the natural reserve of strict protection Ligota Dolna where rare species of thermophilic plants are sheltered. Between 2011 and 2013 a detailed mycological, geobotanical, floristic and fauna research took place within the right-of-way of the A-4 Motorway section crossing the Góra Świętej Anny Landscape Park in the Opole Region. The survey revealed several rare and protected species of fungi, plants and animals along the road, including the greatest in Poland population of Austrian flax Linum austriacum. The area also harbors the only site of xerothermic grass of Festuco-Brometea class with so many rare and putrefying plant species inside a motorway’s right-of-way in Poland. Given the occurrence of many interesting species of plants and animals in the motorway surrounding it seems justified to establish a system of ecological monitoring, which could provide a range of valuable findings regarding the impact of motorway traffic on surrounding flora and fauna. This knowledge would be very useful for all those involved in construction of next motorways in Poland as well as for a wide circle of interested researchers.
    Źródło:
    Budownictwo i Architektura; 2014, 13, 1; 191-201
    1899-0665
    Pojawia się w:
    Budownictwo i Architektura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wieloaspektowość i specyfika kulturowa badań przyrodniczych na cmentarzach – w nawiązaniu do analiz florystycznych i fitosocjologicznych na obszarze Podbeskidzia Zachodniokarpackiego (Pogórze Śląskie i Wielickie)
    Multi–aspect character and cultural problems of environmental studies at cemeteries – in reference to vegetation analyses and phytosociological studies in the area of Podbeskidzie Zachodniokarpackie (Pogórze Śląskie and Wielickie)
    Autorzy:
    Jędrzejko, K.
    Walusiak, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/271924.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
    Tematy:
    szata roślinna cmentarzy
    rośliny synatropijne
    apofity
    antropofity
    gatunki inwazyjne
    chronione gatunki roślin
    rośliny lecznicze oraz ozdobne
    naturalne zasoby genowe gatunków
    aspekt metodyczny
    aspekt etyczny
    badanie przyrodnicze
    cmentarz
    roślinność
    kultura judeo-chrześcijańska
    cementary vegetation
    synathropic plants
    antropophytes
    invalid species
    protected (in situ and ex situ) plants
    medicinal and ornamental plants
    natural gene resources of species
    methodological and ethical of studies at cementeries of Judaic and Christian tradition
    Opis:
    Niniejszy artykuł zawiera główne wyniki badań i danych z obserwacji ekologicznych nad jakościowym zróżnicowaniem szaty roślinnej (flora i roślinność) na terenie 32 cmentarzy i ich bliskich stref otulinowych na Podbeskidziu Zachodniokarpackim (transekt wynosi około 120 km – od Cieszyna do Brzączowic koło Dobczyc i Zalewu Dobczyckiego; ryc. 1). Dokonano charakterystyki zróżnicowania gatunkowego flory naczyniowej Tracheophyta na wybranych 32 powierzchniach badawczych/cmentarzach i ich otulinach (o promieniu ok. 100 m). Określono także specyfikę składu gatunkowego flory naczyniowej poszczególnych, wybranych cmentarzy (od 324 do 506 gatunków i ich niższych taksonów), jak i w skali ogółu gatunków tej flory, stwierdzonych na tych obiektach (łącznie – 1250 gat. wraz z niższymi taksonami). Wykonano w terenie liczne spisy florystyczne oraz opracowano bardzo obszerny, naukowy zbiór alegatów zielnikowych, który złożono w Zielniku Naukowym Instytutu Botaniki PAN w Krakowie. Badano również udział we florze spontanicznie rozprzestrzeniających się składników synantropijnych, t.j. rodzimych apofitów i obcych antropofitów, a wśród nich dawnych przybyszy – archeoofitów przybyłych do Polski przed 1500 rokiem n.e.) oraz kenofitów, które przywędrowały do Polski po dacie odkrycia Nowego Świata/Ameryki (1492 r.) przez Krzysztofa Kolumba. Scharakteryzowano liczną grupę pielęgnowanych roślin ozdobnych obcego pochodzenia (jednoroczne, dwuletnie i byliny) wraz z aklimatyzowanymi przedstawicielami dendroflory (drzewa i krzewy). Zwrócono uwagę, że w składzie florystycznym wszystkich badanych cmentarzy znaczący udział (około 60%) ma również grupa alopatycznych roślin leczniczych, a wiele stosowanych jest w homeopatii. Zbadano zróżnicowanie synekologiczne / fitosocjologiczne budowanych przez te gatunki ugrupowań (zespoły sensu Braun–Blaquet 1964, Matuszkiewicz 2001 oraz inne oprac.). Natomiast ogólnoprzyrodnicze aspekty badawcze dotyczyły przede wszystkim pomnikowych drzew oraz spontanicznego, dzikiego występowania in situ roślin objętych ochroną prawną w Polsce, a także chronionych gatunków pielęgnowanych na cmentarzach ex situ (łącznie – ponad 30 gat. chronionych).
    The paper presents mainly the results of studies and data from ecological analyses of the qualitative diversity of vegetation (plant communities and flora) of 32 cemeteries and their vicinity within the area of Podbeskidzie Zachodniokarpackie (approximately 120 km – from Cieszyn to Brzączowice in the Dobczyce Municipality, on Dobczyckie Lake; fig. 1). A profile of species diversity of vascular flora Tracheophyta within 32 selected study areas / cemeteries and their vicinity (within the radius of 100 metres). The characteristics of the species composition of the vascular flora of the selected cemeteries have been specified (324 to 506 species and lower taxa). Numerous vegetation lists have been compiled and an extensive scientific collection of herbarium specimens has been prepared, submitted to the National Herbarium of the Institute of Botany, PAN in Krakow. The study also concerned the participation in plant communities of the spontaneously spreading synanthropic components, namely native apophytes and foreign anthropophytes, also the plants that spread in the past, archeophytes (which appeared in Poland before 1500 AD) as well as kenophytes (which spread in Poland after the discovery of the New World/America by Christopher Columbus in 1492). A numerous group of cultivated ornamental plants of foreign origin has been described (annual, biennial and perennial), as well as the acclimatised dendroflora representatives (trees and shrubs). It has been observed that in the plant communities of all the analysed cemeteries, an important part (60%) is composed of allopathic medicinal plants, many of which are used in homeopathy. Synecological/ phytosociological diversity of such plant communities has also been studied (Braun–Blaquet 1964, Matuszkiewicz 2001 and other studies). Other general aspects of the study concerned mainly monumental trees and spontaneous, wild distribution in situ of plants protected in Poland, as well as protected plants cultivated at cemeteries ex situ (over 30 species of protected plants).
    Źródło:
    Problemy Ekologii; 2010, R. 14, nr 2, 2; 98-105
    1427-3381
    Pojawia się w:
    Problemy Ekologii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edukacja i zabawa poprzez kontakt ze zwierzętami, jako metoda kształtowania postaw zrównoważonych wśród najmłodszych
    Education and play through contact with animals, as a method of developing sustainable attitude among the youngsters
    Autorzy:
    Kleszcz, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398157.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    deficyt natury
    przestrzeń międzygatunkowa
    edukacja wspomagana przez kontakt ze zwierzętami
    zwierzęta
    naturalny plac zabaw
    przygodowe place zabaw
    nature’s deficiency
    poly-species architecture
    animal assisted education
    natural playscapes
    junk playgrounds
    Opis:
    Ekologiczne place zabaw powstały jako kolejny etap rozwoju formy zorganizowanej rekreacji dzieci, placów zabaw i ogrodów miejskich dostępnych dla ogółu społeczeństwa. Ich geneza wiąże się z jednej strony z pojawieniem się i ewolucją pojęcia rozwoju zrównoważonego, rozpropagowaniem pojęcia ekologii i idei związanych z edukacją, bazujących na nim. Stwierdzenie jednak, że ekologiczne place zabaw wywodzą się tylko i wyłącznie z nurtu architektury „eko”, czyli projektowania świadomego społecznie i środowiskowo, byłoby znacznym spłyceniem problemu. Na powstanie nowej formy placów ekologicznych, w tym miejsc wspólnej zabawy dzieci i zwierząt w miastach, miały wpływ doświadczenia znacznie wcześniejsze niż samo ogłoszenie konwencji w Rio de Janeiro. Należą do nich m.in. II wojna światowa i tymczasowa architektura czasów wojennych oraz rozwój psychologii poznawczej i świadomość procesu psychologicznego rozwoju człowieka w ciągu jego życia. Należy zwrócić uwagę na wpływ, jaki na formę rekreacji najmłodszych miało także pojawienie się i ugruntowanie interdyscyplinarnej nauki o relacji pomiędzy ludźmi a zwierzętami, czyli studia nad relacjami ludzko - zwierzęcymi wraz z rozwojem wiedzy o terapeutycznej roli zwierząt wobec człowieka. Jak wykazuje analiza, przez odpowiednie projektowanie przestrzeni możliwe jest świadome kształtowanie u dzieci postaw ekologicznych oraz zaszczepianie wiedzy o znaczeniu zrównoważonego rozwoju dla poprawy jakości życia ludzi i szeroko pojętej edukacji humanitarnej.
    Ecological playscapes were created as an upper stage of development of children recreation areas, playground and city communal urban gardens opened for public community. Their origin is associated with the emergence and evolution of the term of sustainable development, propagation of the notion of ecology and ideas connected with education, basing on aforementioned terms. Nevertheless the statement that ecological playscapes take their origins only from eco - architecture, that is the social and environmentally- conscious design would just be oversimplification the problem. The emergence of new ecological playscapes with the form of playgrounds for children and animals is tightly connected with the occurrences much before the conference in Rio de Janeiro. There are: the Second World War and the temporary architecture of post - war time, the development of cognitive psychology and the awareness of the process of human’s lifetime psychical development. The attention need to be pay to the influence of the establishment of interdisciplinary field of knowledge about the human - animal studies, that is the relation between humans and animals both with the therapeutic role animals on the forms of children recreation in cities. The analysis shows that development of ecological awareness among children and the role of sustainable development for the quality of human’s life can be developed throughout the proper urban space design.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2019, 11, 1; 5-17
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wdrażanie "Programu rolnośrodowiskowego" II edycji na użytkach zielonych w powiecie Grajewo
    Implementation of the II editionof Agro-environmental programme on grasslands of the Grajewo county
    Autorzy:
    Kamiński, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/339598.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    dolina Biebrzy
    inwazyjne gatunki roślin
    pakiety przyrodnicze programu rolnośrodowiskowego
    siedliska łąkowe
    walory przyrodnicze
    biological packages of the agro-environmental programme
    invasive plant species
    meadow habitats
    natural values
    Biebrza River valley
    Opis:
    W pracy oceniono funkcjonowanie pakietów przyrodniczych "Programu rolnośrodowiskowego" II edycji na użytkach zielonych w części doliny Biebrzy na terenie powiatu Grajewo. W latach 2008-2011 działaniami rolnośrodowiskowymi objęto 2 427 ha trwałych użytków zielonych. Na przeważającej części tych użytków (83,4%) wdrażano pakiet 3. "Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach". Mniejszy udział przypadał na pakiety, służące ochronie zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych - poza obszarami Natura 2000 (pakiet 4.), na obszarach Natura 2000 (pakiet 5.). Z pakietów tych najczęściej realizowano wariant 1. "Ochrona siedlisk lęgowych ptaków", rzadziej warianty siedliskowe: "Półnaturalne łąki wilgotne", "Szuwary wielkoturzycowe", "Mechowiska" i "Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe". Ustalono, że wybierając określony pakiet lub wariant, rolnicy kierowali się głównie względami praktycznymi, takimi jak: złożoność procedur, możliwości dostosowania użytkowania do określonych wymogów, dostęp do ekspertów przyrodniczych oraz wysokość dopłat za działalność rolnośrodowiskową. Stan siedlisk łąkowych, objętych działalnością rolnośrodowiskową w ramach wariantów siedliskowych pakietów 4. i 5., był dość zróżnicowany i zależny głównie od historii użytkowania łąk w okresie poprzedzającym przystąpienie do Programu oraz warunków wilgotnościowych. Zróżnicowany był zwłaszcza udział niepożądanych w runi gatunków inwazyjnych, do których zaliczono nitrofilne ziołorośla, charakterystyczne dla klasy Artemisietea, trzcinę pospolitą (Phragmites Australis (Cav.) Trin. ex Steud.), siewki oraz podrosty drzew i krzewów. Fitocenozy bagienne, zaliczone do wariantu "Mechowiska" oraz szuwary wielkoturzycowe wykazały większą naturalną odporność na wkraczanie roślinności inwazyjnej niż zbiorowiska typowo łąkowe, zaliczone do wariantu "Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe" i "Półnaturalne łąki wilgotne".
    Functioning of biological packages of the II edition of "Agro-environmental programme" on grasslands in part of the Biebrza River valley in the Grajewo county was assessed in the paper. Agroenvironmental activities involved 2 427 ha of permanent grasslands in the years 2008-2011. On prevailing (83.4%) part of these grasslands package 3: "Extensive management of meadows and pastures" was implemented. Smaller share fell to packages devoted to the protection of endangered Bird species and natural habitats both outside (package 4) and in (package 5) the areas of Natura 2000. From among these packages the most frequently realised was variant 1 "Protection of breeding grounds of birds", less frequently were realised the habitat variants: "Semi-natural wet meadows", "Tal--sedge rushes" "Sphagnum bogs" and "Molinia meadows". It was found that when selecting a given package or variant, farmers were mainly guided by practical reasons such as: complexity of procedures, possibility of adaptation of land use to definite requirements, access to biology experts and the amount of subsidies to agro-environmental activity. The status of meadow habitats involved in agro-environmental activity within habitat variants of packages 4 and 5 was quite differentiated and depended mainly on the history of land use before the access to the programme and on moisture conditions. Particularly differentiated was the share of undesired invasive species like nitrophilous herbs of the class Artemisietea, the common reed (Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud.), seedlings and young trees and shrubs. Bog communities classified to the variant "Sphagnum bogs" and tall-sedge rushes showed a higher natural resistance to invasive vegetation than typically meadow communities classified to variants "Molinion meadows" and "Semi-natural wet meadows".
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 3; 77-91
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Walory przyrodniczo-użytkowe łąk doliny Środkowej Mogilnicy
    Natural and uselfulnes values of meadows of the middle section of the Mogilnica River valley
    Autorzy:
    Kryszak, A.
    Kryszak, J.
    Klarzynska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/46842.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
    Tematy:
    dolina Srodkowej Mogilnicy
    laki
    roslinnosc lakowa
    roznorodnosc gatunkowa
    synantropizacja roslin
    walory przyrodnicze
    walory uzytkowe
    zbiorowiska lakowe
    zbiorowiska roslinne
    zespoly roslinne
    Mogilnica valley
    meadow
    meadow community
    meadow plant
    natural value
    performance value
    plant community
    plant synanthropization
    species diversity
    Opis:
    W dolinie Środkowej Mogilnicy oceniano walory przyrodnicze zbiorowisk łąkowych na podstawie liczby gatunków, wskaźnika różnorodności florystycznej Shannona-Wienera (H’) i metody waloryzacji Oświta oraz ich wartość gospodarczą i użytkową (LWU). Określono ponadto warunki siedliskowe wyróżnionych zbiorowisk: uwilgotnienie (F), odczyn gleby (R) oraz jej zasobność w azot (N), z zastosowaniem liczb wskaźnikowych Ellenberga. Walory przyrodnicze i użytkowe wyróżnionych zbiorowisk zależą od usytuowania w dolinie. Zbiorowiska położone najbliżej rzeki, zaklasyfikowane do klasy Phragmitetea, wykształcone są w formie typowej i przedstawiają duże oraz umiarkowanie duże walory przyrodnicze (od V do VII klasy waloryzacji), jednakże ich ruń ma najczęściej niską wartość użytkową (LWU od 1,63 do 6,90). Aktualnie użytkowane zbiorowiska klasy Molinio-Arrhenatheretea przedstawiają umiarkowane walory przyrodnicze (III i IV klasa waloryzacji). Z łąk tych uzyskuje się wysokie plony I pokosu (4,4 do 5,7 t s.m.· ha-1) o dobrej wartości użytkowej (LWU od 7,37 do 7,56).
    Natural importance and economical and usefulness values (FVS) of meadows situated in the valley of the central Mogilnica River were assessed. The natural value was determined on the basis of: the number of species in a phytosociological relevés, phytosociological structure, floristic diversity expressed by the Shannon-Wiener index (H’) and the method of plant community valorization according to Oświt. Site conditions: moisture (F), soil reaction (R), soil nitrogen content (N) of the examined meadow communities were evaluated using the Ellenberg phyto-indication. Both natural and usefulness values of the examined communities depend on the place of occurrence in the valley. The communities situated closest to the river, which were assigned to the class of Phragmitetea, developed in their typical forms and presented significant and moderately significant natural values, although their sward was found to be characterized by low usefulness value. Communities growing further from the river, representing the Molinio-Arrhena-theretea class, are utilized at the present time. Grasses found in these communities are of moderate natural importance but the meadows provide high yields of good fodder value.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2007, 06, 4
    1644-0625
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sukcesja dębu w drzewostanach sosnowych na siedliskach borowych
    The oak succession in the pine stand in the coniferous forest habitat
    Autorzy:
    Gniot, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1016532.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    sukcesja roslin
    drzewostany sosnowe
    siedliska borowe
    Quercus
    lesnictwo
    dab
    drzewa lesne
    natural succesion
    oak
    pure pine stand
    coniferous forest habitats
    silviculture
    transformation of the
    stand
    the complexity in the forest vegetation community
    the biological diversity in the forest
    forestry
    headquater
    balanced proecological forest management unit
    the function of the forest
    multipurpose
    forest
    the ecosystem of the forest
    stand varied in species
    biocenosis
    the natural upgrowth
    Opis:
    Permanently balanced forest economy demands today a resignation from a constant model of the forest stand, which preferred the productive function of the forest, mostly without any consideration to its natural values formed by Mother Nature. Implanting on Polish grounds principles of multifunctional forest districts acknowledged as a breeding object of the whole forest ecosystem, giving in that way the forest economy a proecological dimension. Its a result from a general progress of civilization and achievements in forest science; reaching towards the needs and expectations from the society gaining a general acceptation from different environments. One of the fundamental elements implementing the ecosystem is to rebuild deformed and artificially barred forest phytocenosis. This refers especially to pure pine stands on habitats, in which trophoism potential explains breeding habitats species variety. A good help for the forester in this area can be a natural succesion of good, noble broad−leaved species like for example the oak. Succesion of this species takes on a special meaning in poor habitats, in which it without any special imposes enriches the biocenose with the whole positive outcome accompanying this process; it can also be a valuable clue to the potential fertility in the habitat and the complexity in the forest vegetation community. An important task is to lead the way for the oaks development from succesion to its fullest use as a natural presence in creating the future forest generation. The article below is devoted to this question describing the natural up growth of the oak in pine stands on the coniferous forest habitats in Forest District Różanna and the methods and results in which they are used for breeding.
    Źródło:
    Sylwan; 2007, 151, 05; 60-72
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona kukurydzy przed szkodnikami w produkcji integrowanej
    Pest management in integrated maize production
    Autorzy:
    Beres, P.K.
    Pruszynski, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47068.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
    Tematy:
    biologiczne metody ochrony roslin
    chemiczne metody ochrony roslin
    hodowla odpornosciowa
    kukurydza
    integrowana ochrona roslin
    ochrona roslin
    integrowana produkcja
    prog szkodliwosci
    sklad gatunkowy
    szkodniki roslin
    wrogowie naturalni
    zabiegi agrotechniczne
    znaczenie gospodarcze
    biological plant protection
    chemical plant protection
    resistance breeding
    plant breeding
    maize
    integrated protection
    plant protection
    integrated production
    harmfulness threshold
    species composition
    plant pest
    natural enemy
    agrotechnical treatment
    economic importance
    Opis:
    Szkodniki stanowią poważne zagrożenie dla plonów kukurydzy w Polsce. Średnie straty ilościowe oraz jakościowe plonów powstające wskutek żerowania wynoszą około 20%, lecz na lokalnych plantacjach mogą być znacznie wyższe. Ochrona kukurydzy przed szkodnikami jest jednym z ważniejszych elementów uprawy tej rośliny, decydującym często o opłacalności całej produkcji. W integrowanej produkcji kukurydzy do ograniczania liczebności i szkodliwości wybranych gatunków agrofagów stosuje się metody agrotechniczne, hodowlane, biologiczne, chemiczne oraz uprawę roślin GMO. W pierwszej kolejności zaleca się skorzystanie z metod niechemicznych, a gdy te okażą się niewystarczające, konieczne jest racjonalne zastosowanie chemicznych środków ochrony roślin w oparciu o progi szkodliwości ustalone dla najważniejszych gatunków szkodników. Przy chemicznym zwalczaniu szkodników szczególną uwagę należy zwrócić na ochronę entomofauny pożytecznej zasiedlającej plantacje kukurydzy. Wrogowie naturalni nie zawsze są w stanie samoczynnie ograniczać liczebność szkodników do poziomu, poniżej którego nie stanowią zagrożenia dla plonów, jednakże są bardzo ważnym elementem w redukcji części populacji wielu szkodliwych gatunków.
    Pests create a serious danger to maize yields in Poland. The average quantitative and qualitative yield loss caused by pests feeding on maize amounts to approx. 20%, and can be considerably higher in local cultivars. Protection against pests is one of the most essential elements of maize production, often determining the cost-effectiveness of the entire production process. Management of the amount and harmful effect of selected pest activity in integrated corn production involves such measures as agrotechnical, cultivation, biological and chemical methods, as well as the use of transgenic plant varieties. Non-chemical methods are recommended as the first remedy, and when found insufficient, they should be followed by the rational application of chemical plant protection agents, according to the toxicity levels defined for the most important pest species. In chemical pest control special attention should be paid to the protection of beneficial entomofauna present in habitats created by maize cultivars. Although natural predators may not always successfully lessen the number of pests to the level safe for crops, they are an important tool for the reduction of populations of many harmful species.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2008, 07, 4
    1644-0625
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies