Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "catholic clergy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-61 z 61
    Tytuł:
    Kapłani diecezji łuckiej w Elblągu po 1945 roku
    Priest of the Diocese of Łuck in Elbląg after 1945
    Autorzy:
    Zawadzki, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2165491.pdf
    Data publikacji:
    2013-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    diocese of Warmia
    diocese of Lutsk
    Elbląg
    catholic clergy
    Opis:
    In 1939 the Soviet army occupied Wołyń, devastating there the structures of Catholic Church. A lot of priests from the sites of the pre-war diocese of Lutsk arrived to the diocese of Warmia. Between 1945 and 1987 eight from those priests were staying in Elbląg. Two of them, Wacław Hipsz and Aleksander Iwanicki had a big influence on the social-religious life in post-war Elbląg.
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2013, 14; 7-19
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ks. Franciszek Pietrzkiewicz (1858-1929)
    Rev. Franciszek Pietrzkiewicz (1858-1929)
    Autorzy:
    Walicki, Bartosz
    Zych, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019355.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Zgłobień
    duchowieństwo katolickie
    ks. Pietrzkiewicz Franciszek
    Catholic clergy
    Rev. Pietrzkiewicz Franciszek
    Opis:
    Rev. Franciszek Pietrzkiewicz was born on 5 September 1858 in Zarszyn, in the Sanok district, where he graduated from a folk school. Then he attended gymnasium in Jasło, with a three-year break for military service. In 1884 he entered the Theological Seminary in Przemyśl. On 22 July 1888, he was ordained a priest and became an assistant curate in Miżyniec in the deanery of Mościce (the Przemyśl district). After two years, on 21 September 1890, he was entrusted with the duties of a vicarius dirigens. In 1892 he passed a competitive exam for a parish priest, and from 20 October 1894 onwards, he ran the parish in Miżyniec as an administrator and later as a parish priest. For a short time, Rev. Pietrzkiewicz also managed the parish in Czyszki. The outbreak of World War I brought an end to his pastoral work in Miżyniec. Due to the danger from the Ukrainians, he moved to the parish of Zgłobień in the deanery of Rzeszów. In the spring of 1919, he became a successor of the late parish priest Rev. Mikołaj Dzierżyński. In spite of difficult financial conditions, he managed to complete numerous investment projects in Zgłobień related to the equipment and decoration of the church, the construction of the church tower and the cemetery fence, a presbytery and outbuildings. At the same time, Rev. Pietrzkiewicz was concerned about the living conditions and morality of the parish inhabitants. He also took care of his own priestly formation and supported numerous pious works. In addition, this priest was active in the social sphere. He was, among others, the head of the board in Kasa Stefczyka (a savings and loan association) in Zgłobień, chaired the Farmers’ Association, supported founding the Voluntary Fire Brigade. His efforts were appreciated by church authorities which awarded him expositorium canonicale. He was also an associate dean of Mościce and a school supervisor. Rev. Franciszek Pietrzkiewicz died on 2 January 1929 at the age of 70, 40 years after his ordination.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 287-306
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Codzienność w parafialnym zaścianku. Uwagi na marginesie książki Krzysztofa Lewalskiego Odsłony codzienności. Rzymskokatolickie duchowieństwo parafialne na prowincji Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2019, s. 324
    Daily life in the parish church. Margin notes in Krzysztof Lewalski’s book Odsłony codzienności. Rzymskokatolickie duchowieństwo parafialne na prowincji Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2019, pp. 324
    Autorzy:
    Kiper, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783967.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    nowożytna historia Kościoła katolickiego
    duchowieństwo
    Królestwo Polskie
    Catholic clergy
    Kingdom of Poland
    archival documentation
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 113; 517-525
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „A najprzód Najwyższemu Stwórcy za wszystkie dobrodziejstwa składam dzięki…” Duchowieństwo eparchii przemyskiej wobec Boga i religii w świetle testamentów 1817–1827
    “In the first place, I give thanks to the Supreme Creator for all the blessings...” The attitude of clergy of the Przemyśl Eparchy towards God and religion in the light of last wills from 1817–1827
    Autorzy:
    Lecyk, William
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31348391.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    testamenty
    duchowieństwo greckokatolickie
    eparchia przemyska
    religijność
    last wills
    Greek Catholic clergy
    Przemyśl eparchy
    religiosity
    Opis:
    Artykuł odnosi się do religijności duchowieństwa greckokatolickiego z terenu eparchii przemyskiej. Analizę oparto na testamentach duchownych z lat 1817–1827 z zasobu Archiwum Państwowego w Przemyślu. Elementy religijne występują najczęściej w formie inwokacji dewocyjnej, krótkiej refleksji, będącej pozostałością staropolskiej arengi, w dyspozycjach pogrzebowych oraz w postaci motywu „sądu boskiego” i błogosławieństwa. Analiza wykazała, że wspomniane elementy nie są powszechne w badanych testamentach, a treść z reguły ograniczona. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, jakie są powody tego zjawiska oraz co analizowane testamenty przekazują na temat religijności tej grupy społecznej.
    The article focuses on the religiousness of the Greek Catholic clergy in the area of the Przemyśl Eparchy. The analysis is based on the last wills of clergy members from the years 1817– 1827, sourced from the State Archive in Przemyśl. Religious elements appear most frequently in the form of devotional invocations, brief reflections reminiscent of old Polish arengae (preambles), funeral dispositions, and references to the “divine judgment” motif and blessings. The analysis reveals that these elements are not common in the examined wills, and their content is usually limited. The author seeks to answer the question of the reasons behind this phenomenon and what insights the analyzed last wills provide about the religiousness of this social group.
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 74-94
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krąg rodzinny dziekana bytowskiego ks. kan. Jakuba Antoniego Chrabkowskiego (1756-1813)
    The Family Circle of the Dean of Bytow, Rev. Canon Jakub Antoni Chrabkowski, (1756-1813)
    Autorzy:
    Rembalski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22858171.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    Diocese of Wloclawek
    Kashubia
    Catholic clergy
    will
    genealogy
    Diecezja włocławska
    testament
    genealogia
    Kaszuby
    duchowieństwo katolickie
    Opis:
    W końcu XVIII i na początku XIX w. w kilku parafiach katolickich na Kaszubach posługę kapłańską pełniło trzech księży o nazwisku Chrab(p)kowski: Jakub Antoni, Tomasz Józef i Kazimierz. Dotychczas tylko pierwszy z nich doczekał się biogramów w pracach naukowych. O pozostałych dwóch niewiele było wiadomo. Odnalezienie testamentu ks. Jakuba Antoniego Chrabkowskiego w Archiwum Państwowym w Szczecinie oraz kwerenda w zachowanych księgach metrykalnych, pozwoliła na ustalenie powiązań rodzinnych pomiędzy tą trójką księży. Okazało się, że Jakub Antoni i Tomasz Józef to bracia, zaś Kazimierz to ich bratanek. Wszyscy oni urodzili się w królewskiej wsi Tuszkowy na Kaszubach, w rodzinie wolnych sołtysów.     
    At the end of the 18th century and the beginning of the 19th century, three priests called Chrab(p)kowski served as priests in several Catholic parishes in Kashubia: Jakub Antoni, Tomasz Józef and Kazimierz. So far, only the first of these priests has been described in scholarly works. Little was known about the other two. By finding the last will and testament of Father Jakub Antoni Chrabkowski in the State Archive in Szczecin, and by searching in the registry books, it was possible to establish family connections between these three priests. It turned out that Jakub Antoni and Tomasz Józef were brothers, while Kazimierz was their nephew. They were all born in the royal village of Tuszkowy in Kashubia, to a family of village leaders.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2023, 52; 98-111
    0137-4338
    2720-7102
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duchowieństwo katolickie diecezji płockiej w okresie powstania styczniowego
    Autorzy:
    Grzybowski, Michał Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/466567.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Płockie
    Tematy:
    powstanie styczniowe
    rok 1863
    duchowieństwo katolickie
    diecezja płocka
    the January Uprising
    year 1863
    the Catholic clergy
    Plock Diocese
    Opis:
    Narodowy zryw powstańczy w 1863 r. odbił się szerokim echem nie tylko w Królestwie, ale także na Litwie i Białorusi. Wzięły w nim udział wszystkie warstwy społeczne Polaków. Do tego niezwykłego zrywu włączyło się także duchowieństwo katolickie diecezjalne i zakonne. W diecezji płockiej około 180 duchownych za swoją działalność patriotyczną i narodową w różny sposób było represjonowanych. Wielu z nich skazanych było na katorgi syberyjskie, osiedlenie w odległych regionach cesarstwa, więzienie i inwigilację. Także duchowieństwo zakonne doznało represji, zwłaszcza przez kasatę wielu klasztorów. Wszystko to utrudniało realizowanie misji Kościoła, choć nie złamało woli i ducha w walce o prawa Kościoła i Narodu.
    The author described the participation and role of the Catholic clergy of Plock Diocese in the January Uprising.
    Źródło:
    Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2013, 5; s. 25-42
    0860-5637
    Pojawia się w:
    Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duchowieństwo unickie eparchii przemysko-samborskiej w latach 1596–1609
    Greek-Catholic clergy of Przemyśl-Sambor eparchy from 1596 to 1609
    Autorzy:
    Krochmal, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1064711.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    duchowieństwo
    unici
    diecezja przemyska
    eparchia przemysko-samborska
    unia brzeska
    Greek-Catholic clergy
    Przemyśl-Sambor Eparchy
    Union of Brest
    Opis:
    Orthodox bishop of Przemysl and Sambor Michał Kopysteński (1591-1609) did not join the union of Brest in 1596. Therefore, the Przemyśl-Sambor Emparchy did not have Greek-Catholic bishop until 1609, when Atanazy Krupecki was nominated.The article presents the history of the first phase of the church union in Przemyśl-Sambor eparchy (1596-1609). This issue has been poorly explored in historiography. Many historians thought that before 1609, the Eparchy of Przemyśl-Sambor had no Greek-Catholic priests and Greek-Catholics. This view has been verified. Also the myth that the Greek-Catholic Church initially consisted only of bishops, and was deprived of ecclesiastical structures and followers was challenged. The Church Union of Brest was supposed to combine the two Churches - Catholic and Orthodox. As a result of non-acceptance of the Union by the two bishops and a large part of the Orthodox faithful, there were formed two parallel structures of the Eastern Church: Orthodox and Greek-Catholic. This complex legal and religious situation forced the Orthodox popes of the Przemyśl-Sambor Eparchy to face the choice between the Ortodox Church or acceptance of ecclesiastical union. The latter was equivalent with the conversion from the Orthodox to the Greek Catholic denomination. Following the adoption of the Union of Brest state authorities outlawed the Orthodox Church, and recognized as the only legitimate one the Greek-Catholic Church. Pope recognizing the authority of the Metropolitan of Kiev, which was of Greek-Catholic denomination, had to object to his hitherto Orthodox bishop. Moreover, the bishops and priests who did not accept the union of church, were excommunicated by metropolitan of Kiev. An important role in determining denomination of a particular parish had landowners of lands where churches were located. The landowner (the king, the nobles and the clergy) was called. "Ktitor", and had the right to choose a pope. After 1596, decisions on filling the church by the Orthodox and Greek-Catholic priests were taken in accordance with the principle of cuius regio, eius religio. Union developed gradually throughout the Przemyśl-Sambor Eparchy thanks to the support of ktitors. This graduall evolutionary development of the union was followed by natural generational changes that took place in the individual parishes. No information was found on Orthodox priests forcibly removed and replaced by the Greek-Catholics. From 1598 to 1609 Greek-Catholic popes are confirmed in seven decanates of the eparchy, mostly in the towns and villages belonging to the king and Stanisław Stadnicki from Żmigród. Identified were 22 known by name Greek-Catholic priests, plus four popes who were probably of Greek-Catholic denomination. Recognized popes accounted for only about 2% of all priests (both Greek-Catholics and Orthodox) from the eparchy. However, for all Greek-Catholic churches operating at that time this is a significant percentage of the Greek-Catholics parishes. These figures have not been known in historiography yet. During this period, the vast majority of churches and clergy of the Przemyśl-Sambor Eparchy remained Orthodox. Nevertheless, only 19 known by the name Orthodox priests and eight who were probably Orthodox were identified as a result of a query. The number of identified Greek-Catholic and Orthodox priests are comparable, although on the Orhodox should be much more information in the sources. There was also found information about 12 known by name popes who lived by 1596 but there was no hints about their attitude to the union and 18 popes from the period after 1596, whose denomination can not be determined. Orthodox churches served by popes known by name were of a minor percentage of the total number of operating the Orthodox and Greek-Catholic churches. So far, historians have failed to determine the number of churches that existed in that period in the Przemyśl-Sambor eparchy and all data are based on estimations. Therefore, creation of an inventory of the Orthodox and Greek-Catholic churches is an important research proposal. Another objective should be to determine the number of priests serving in those churches. The article shows religious specificity of Przemyśl-Sambor Eparchy over 13 years (1596-1609). Most of the processes had not been completed in that period, so they should be considered in the long term. The final adoption of the church union between 1691 and 1693 ended disputes among Orthodox and Greek-Catholics in the Eparchy of Przemyśl-Sambor.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2013, 20; 135-167
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział duchowieństwa rzymskokatolickiego diecezji kieleckiej w kampanii wyborczej Stronnictwa Narodowego w wyborach 1930 roku
    The role of the Roman Catholic Clergy of the Diocese of Kielce in the National Party election campaign of 1930
    Autorzy:
    Ospara, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/546951.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Stronnictwo Narodowe
    diecezja kielecka
    Kościół katolicki
    wybory 1930
    duchowieństwo rzymskokatolickie
    National Party
    Diocese of Kielce
    Catholic Church
    1930 Polish parliamentary elections
    Roman Catholic Clergy
    Opis:
    Udział duchowieństwa katolickiego diecezji kieleckiej w kampanii wyborczej Stronnictwa Narodowego, podczas wyborów parlamentarnych w roku 1930 przybierał różne formy. Jedynym kandydatem do Sejmu z listy SN był ksiądz Adam Błaszczyk z Kielc. Jego działalność w partii, a także propagowanie SN wśród mieszkańców diecezji wspierał ksiądz Antoni Sobczyński. Duża część duchowieństwa organizowała spotkania agitacyjne dla potencjalnych wyborców oraz udostępniała plebanie dla polityka SN. Największe poparcie politycy SN otrzymali w dniu wyborów 16 listopada 1930, kiedy to większość księży diecezji namawiała wyborców do głosowania na SN, wykorzystując do tego celu ambonę. Duchowni tego dnia zamiast kazania propagowali SN jako jedyną partię broniącą katolicyzmu w Polsce.
    Roman Catholic Clergy from the Diocese of Kielce campaigned for the National Party during the 1930 parliamentary elections in a variety of ways. The Reverend Adam Blaszczyk from Kielce was one of the candidates to become a Member of Parliament. His political activities, namely, agitation for the National Party among inhabitants of the diocese, were endorsed by the Reverend Antoni Sobczynski. The vast majority of the Catholic Clergy organized political meetings aimed at recruiting potential voters. They also made use of buildings belonging to the Church such as presbyteries or they made churchyards available for the National Party’s politicians. The greatest endorsement from Roman Catholic Clergy came on the Election Day – November 16th 1930, when the majority of priests agitated from the pulpit for voting for the National Party. Instead of giving sermons, priests were campaigning for the National Party hailing it as the only defender of the Catholic Church in Poland.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 14, 1; 66-87
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Schematyzmy Kościołów katolickich obrządków wschodnich przechowywane w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie
    Schematisms of the Catholic Churches of the Eastern rites stored in the Archdiocesan Archive in Gniezno
    Autorzy:
    Krucki, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022631.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    schematyzmy
    Kościoły katolickie obrządków wschodnich
    Kościół greckokatolicki
    Kościół ormiański
    duchowieństwo greckokatolickie
    duchowieństwo ormiańskie
    schematisms
    the Catholic Churches of the Eastern rite
    the Greek Catholic Church
    the Armenian Church
    the Greek Catholic clergy
    the Armenian clergy
    Opis:
    Among the schematisms stored in the Archdiocesan Archive in Gniezno (these are prints prepared for the Archdiocese of Gniezno, other Polish and foreign Roman Catholic dioceses, and religious orders) are three elenchus reports produced for the Catholic Churches of the Eastern rites, existing in the former Eastern Borderlands. Two of them relate to the organization of the Greek Catholic Church: Archdiocese of Lviv (1858) and the Diocese of Stanisławów (1938), while the third one presents the structure and operation of the Armenian Archdiocese of Lviv before the outbreak of World War II (1939). All of those prints, in their structure and content, resemble schematisms prepared for the Roman Catholic Church. They are thus valuable sources from which we can learn about history, political system, organization, and people working in different institutions and parishes of the Greek Catholic Church and the Armenian Church in the nineteenth and twentieth centuries.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2015, 104; 121-131
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapłani diecezjalni Żuław Wielkich i Małych oraz Powiśla w latach 1525‒1945
    Diocesan priests of Great and Small Lowlands and the Powiśle area in the years 1525‒1945
    Autorzy:
    Zawadzki, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559535.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    duchowieństwo katolickie
    Powiśle
    Prusy Królewskie
    Prusy Zachodnie
    Żuławy Elbląskie
    Żuławy Malborskie
    Catholic clergy
    Elbląg Lowlands
    Malbork Lowlands
    Royal Prussia
    West Prussia
    Opis:
    W 1525 r. przestała istnieć diecezja pomezańska. Dalsze religijne dzieje terenu Żuław i Powiśla związane były z diecezją chełmińską, od 1821 r. z diecezją warmińską, a od 1925 r. także z diecezją gdańską. Artykuł prezentuje uwarunkowania polityczne, duszpasterskie, międzywyznaniowe, obyczajowe i ekonomiczne życia kleru katolickiego na omawianym terenie od XVI w. do zakończenia II wojny światowej.
    In 1525 the Pomezanian diocese ceased to exist. Further religious history of the area of the Vistula Lowlands and Powiśle was associated with the diocese of Chelmno, since 1821 the diocese of Warmia and since 1925 also with the diocese of Gdansk. The article presents the political, pastoral, interreligious, moral and economic conditions of life of the Catholic clergy inhabiting the region from the sixteenth century to the end of World War II.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2010, 27; 152-164
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duchowni i duszpasterstwo polskiej emigracji w krajach Europy Zachodniej w I połowie XIX wieku. Przegląd problematyki badawczej
    Pastoral care of Polish emigration in countries of Western Europe in the first half of 19th century. Current state of research and postulates
    Autorzy:
    Kuzicki, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/546771.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    wielka emigracja
    duszpasterstwo polonijne
    Europa Zachodnia
    Polish emigration in the 19th century
    Polish Catholic clergy
    emigration ministry
    Western Europe
    Opis:
    Artykuł podejmuje temat obecności polskiego duchowieństwa i duszpasterstwa w środowisku emigracji z ziem polskich w okresie porozbiorowym. Jego celem jest zarysowanie problematyki badawczej dotyczącej roli duchowieństwa wśród polskiej diaspory oraz pokazanie stanu i kierunków badań. Ramy chronologiczne obejmują okres od początku XIX w. do upadku powstania styczniowego. Autor artykułu zbadał działalność duchowieństwa polskiego we Francji w okresie Wielkiej Emigracji. Przeprowadzona kwerenda archiwalna i biblioteczna pokazała, że poza Francją księży polskich można było spotkać na Wyspach Brytyjskich, w Austrii, krajach włoskich, Hiszpanii, Belgii i innych państwach, gdzie dotarły kolejne fale wychodźstwa. W odniesieniu do konkretnych krajów Europy Zachodniej przedstawione zostaną następujące kwestie: 1) zarys emigracji po rozbiorach; 2) liczebność duchowieństwa; 3) inicjatywy duszpasterskie i społeczne polskich księży; 4) stan badań; 5) postulaty dalszych prac naukowych.
    The article deals with the subject of pastoral care and the presence of the Polish clergy among emigrants from Poland in the post-partition period. Its purpose is to outline the research issues regarding the role of the clergy among the Polish Diaspora and to present the current state and directions of research. The chronological framework covers the period from the beginning of the 19th century until the failure of the January Uprising. The author of the article studied the activity of the Polish clergy in France during the Great Emigration period. An archival and library inquiry showed that, apart from France, Polish priests could be found in the British Isles, Austria, the Italian countries, Spain, Belgium, and other countries where subsequent waves of emigration had arrived. The following issues will be presented in the respective Western European countries: 1) an outline of emigration after the partitions; 2) the number of clergy; 3) pastoral and social initiatives of Polish priests; 4) the state of research; 5) postulates for further scientific researches.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 11, 2; 5-30
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Upadek parafii w Chorupniku. Przyczynek do dziejów reformacji w Polsce
    The fall of the Chorupnik parish. A contribution to the history of reformation in Poland
    Autorzy:
    Szady, Bogumił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1891908.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    diecezja chełmska
    Chorupnik
    reformacja
    kontrreformacja
    duchowieństwo katolickie
    beneficja kościelne
    szlachta
    Chełm diocese
    Reformation
    Counter-Reformation
    Catholic clergy
    Church benefices
    nobility
    Opis:
    The article takes up the question of the fall of the Latin parish in Chorupnik that belonged to the former Chełm diocese. The parish church in Chorupnik was taken away by Protestants in the second half of the 16th century. Attempts at recovering its property possessions by incorporating it into the neighboring parish in Gorzków, and then actions taken both by the Gorzków parish priest and the bishop and his chapter were unsuccessful. A detailed study of the attempt to recover the property of one of the parishes that disappeared during the Reformation, is situated within the context of the relations between the nobility and the clergy in the Counter-Reformation period. Research on the social, legal and economic relations in a local dimension is important for understanding the mechanisms of the mass departure of the nobility to reformed denominations, and then of their return to the Catholic Church.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 2; 135-145
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polscy duchowni katoliccy przełomu XIX i XX wieku jako promotorzy rodzinnej gospodarki
    Polish Catholic Priests Late 19th and 20th Century as Native Promoters of Economy
    Autorzy:
    Tomasiak, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145480.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    gospodarka polska
    przemysł
    handel
    rzemiosło
    zabory
    polskie duchowieństwo katolickie
    idea narodowa
    Polish economy
    industry
    trade
    crafts
    partitions
    Polish Catholic clergy
    national idea
    Opis:
    Artykuł traktuje o szeroko rozumianych zagadnieniach gospodarczych na tle rzeczywistości niewoli oraz pierwszych lat niepodległości narodu polskiego. Omawia zwłaszcza zagadnienia związane z obszarami rodzimego rzemiosła, przemysłu i handlu. Autorzy wypowiedzi, przedstawiciele polskiego duchowieństwa katolickiego, akcentowali konieczność podnoszenia polskiego stanu posiadania jako condicio sine qua non zarówno dla samowystarczalności narodu w wymiarze ogólnogospodarczym, jak też – pośrednio – dla odzyskania przezeń samostanowienia. W związku z powyższym starano się wykazać, że duchowni apelowali nie tylko o czynne zaangażowanie rodaków w funkcjonowanie różnorakich instytucji o profilu społeczno-gospodarczym. Żywą troską otaczali oni także ludzi młodych, mając na względzie odpowiednią ich edukację w kontekście konieczności stałego rozwijania stanu posiadania narodu polskiego. W nich bowiem dostrzegano potencjał i pokładano nadzieję na lepsze jutro ojczyzny, zachęcając do pracowitości oraz odwagi w podejmowaniu inicjatyw. Analiza wypowiedzi duchowieństwa dotyczących kwestii gospodarczych prowadzi do wniosku, iż odgrywali oni istotną rolę w dziele uświadamiania społecznego rodaków. Zatem, polskich duchownych katolickich przełomu XIX i XX wieku słusznie zaliczyć należy do grona szermierzy sprawy narodowej.
    The article deals with widely understood economic issues during the dividing and annexation of Poland and the first years of independence of the Polish nation. It discusses particularly issues related to areas of native crafts, industry and trade. The authors of expression, representatives of the Polish Catholic clergy, stressed the need to improve Polish state ownership as a sine qua non of self – sufficiency of the nation in general economic dimension. Considering the above, there was an attempt to prove that the clergy appealed not only to the active involvement of his countrymen in the functioning of the various institutions of the socio-economic profile. They also gave young people special care with a view to appropriate education in the context of the need to continuously develop the holding of the Polish nation. In fact, the youth are perceived as hopes for a better tomorrow homeland, encouraging diligence and courage in taking initiatives. Analysis of expression of the clergy on economic issues leads to the conclusion that they played an important role in the work of social awareness of countrymen. Thus, the Polish Catholic clergymen turn of the 19th and 20th century are rightly be counted among the champions of the national cause.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2014, 6, 2; 169-190
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postawy duchowieństwa katolickiego wobec systemu komunistycznego w województwie opolskim w latach 1950–1956. Zarys problemu
    The Catholic Clergy’s Attitude towards the Communist System in Opole Voivodeship between the years 1950–1956
    Autorzy:
    Stefaniak, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595529.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    postawy duchowieństwa katolickiego; lojalizacja ideowo-polityczna; województwo opolskie; lata 1950–1956;
    Catholic clergy attitude; political loyalty; Opole Voivodeship; years 1950–1956;
    Opis:
    Publikacja dotyczy problemu postaw duchowieństwa katolickiego wobec komunizmu w odniesieniu do województwa opolskiego. Od początku zdobycia władzy przez komunistów w 1944 r. duchowni poddawani byli różnorodnym procesom tzw. lojalizacji ideowo-politycznej w kierunku współpracy z władzami państwowymi. W wyniku podjętych badań wydaje się, iż lansowany przez ówczesną propagandę pogląd, jakoby w szeregach duchownych dominowały postawy pozytywne, nie wydaje się jednoznaczny. W diecezji opolskiej przeważały zapewne postawy bierności, wstrzemięźliwości i wyczekiwania. Nie do rzadkości należały też zachowania nieprzychylne, a nawet wrogie wobec nowego ustroju, władzy państwowej, wydawanych dekretów i rozporządzeń. Postawy pozytywne należały do rzadkości. Rok 1956 częściowo tylko ograniczył represyjną politykę władz wobec duchowieństwa.
    The present article concerns the Catholic clergy’s attitude towards the communist system in the Opole Voivodeship. From the beginning of changes to the political system in 1944 members of the clergy were submitted to various forms of forcing them to be politically loyal and ready to cooperate with the authorities. The research undertaken leads to a conclusion that the opinion promoted by contemporary propaganda presenting attitudes among the clergy as mostly positive does not seem to be so certain. In the Opole Diocese passive and moderate feelings certainly dominated, as well as those awaiting. Disapproving or even hostile attitudes towards the new system, authorities, directives and decrees passed were not uncommon. Positive attitudes were rare. In 1956 the repressive policy of the authorities towards the clergy was only partly restricted.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2016, 36, 2; 187-206
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Represje carskie wobec duchowieństwa diecezji kujawsko-kaliskiej po powstaniu styczniowym
    Tsarist repression against the clergy of the Diocese of Kujawy and Kalisz after the January Uprising
    Autorzy:
    Szymański, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022295.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    powstanie styczniowe
    rok 1863
    duchowieństwo katolickie
    diecezja kujawsko-kaliska
    the January Uprising
    the year 1863
    the Catholic clergy
    the Diocese of Kujawy and Kalisz
    Opis:
    All social strata of the Poles both from the Kingdom of Poland, Lithuania and Belarus took part in the national uprising in 1863. The Catholic diocesan and monastic clergy also joined this extraordinary uprising. In the Diocese of Kujawy and Kalisz, 94 out of 422 priests were directly repressed in various ways for their patriotic and national activities. Many of them were sentenced to hard labour in Siberia, to settlement in distant regions of the empire, imprisonment, fi nes and surveillance. This repression hampered the realization of the mission of the Church, but did not break its will and spirit in the struggle for the rights of the Nation.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 105; 303-328
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz społecznika w świetle wypowiedzi kaznodziejów polskich XIX i XX stulecia
    The Image of a Social Activist in Sermons Delivered in 19th and 20th Centuries
    Autorzy:
    Tomasiak, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145604.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    praca społeczna
    praca organiczna
    praca u podstaw
    ideał społecznika
    zabory
    polskie duchowieństwo katolickie
    social work
    organic work
    work at the grass roots
    social activist ideal
    partitions
    Polish Catholic clergy
    Opis:
    Tekst stanowi próbę syntezy wypowiedzi polskich mówców kościelnych przełomu XIX i XX wieku, dotyczących działaczy społecznych, zaznaczających swą aktywność na różnorakich płaszczyznach oddziaływania społeczno-gospodarczo-ekonomicznego. W gronie licznych aktywistów przywoływanych przez kaznodziejów odnajdujemy nie tylko osoby świeckie, ale także postaci duchownych, zaangażowanych w dzieło budowania tożsamości społeczeństwa polskiego zwłaszcza doby niewoli narodowej. Na podstawie tekstów źródłowych wyodrębniono kilka wiodących kategorii aktywistów społecznych. Wśród nich prym wiedli zwłaszcza działacze wielkopolscy, propagujący kasy zapomogowo-pożyczkowe, stowarzyszenia czy spółdzielnie o charakterze ekonomicznym. Wyrazicielami inicjatyw o profilu społecznym byli także ci, którzy podejmowali zabiegi zmierzające do rozwijania rodzimego rzemiosła i przemysłu. Równie istotną rolę w dziele podnoszenia polskiej racji stanu odegrali animatorzy kultury oraz przedstawiciele oświaty i szkolnictwa zarówno wyższego, jak też niższych szczebli. Obraz społecznika dopełniają Polacy, angażujący się na gruncie dobroczynnym, stosunkowo licznie rekrutujący się z szeregów przedstawicieli zamożniejszych rodów polskich.
    The presented article aims at a synthesis of sermons delivered by Polish ecclesiastical speakers living at the turn of the 20th century on the subject of social activists who had exerted their impact on numerous spheres of social and economic life. The activists mentioned by preachers of that time were not only lay persons but also members of the clergy, who were involved in the work of building the identity of Polish society, especially in the time of national slavery. On the basis of source texts, several categories of social activists were created. Among the most well-known activists were those of the Greater Poland region, who promoted loan and benefit funds, associations or cooperatives of financial character. The promoters of social initiatives were also those who took measures to encourage domestic craft and industry. An equally significant role in the consolidation of the Polish raison d’être was played by culture animators and educators at both school and academic levels. The image of a Polish social activist encompasses also people involved in charity work, who often originated from the wealthier strata of Polish society.
    Źródło:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2015, 7, 1-2; 99-128
    2081-1837
    2544-5197
    Pojawia się w:
    Roczniki Ekonomii i Zarządzania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Mysterium iniquitatis”: prześladowanie duchowieństwa katolickiego przez systemy totalitarne
    “Mysterium iniquitatis”: persecution of Catholic clergy by totalitarian systems
    Autorzy:
    Kaczmarek, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956328.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    misterium iniquitatis
    prześladowanie duchowieństwa katolickiego
    prześladowanie chrześcijan
    systemy totalitarne
    nazizm hitlerowski
    sowiecki komunizm
    persecution of Catholic clergy
    persecution of Christians
    totalitarian systems
    German Nazism
    Soviet communism
    mysterium iniquitatis
    Opis:
    This article turns our attention to the facts which can be researched empirically and at the same time it reminds us that we deal with the reality which cannot be only described by words. We deal here with the mystery of evil (mysterium iniquitatis), which must be understood in a deeper Christian perspective. Those facts are persecutions of clergy by totalitarian systems. Speaking about them, we must apply short presentations concerning two such regimes which are most meaningful for us, i.e. German Nazism and Soviet communism. Both of them developed in different spiritual and material cultures, but in their ideological assumptions and their implementations those systems turned out to be very similar. We have enough evidence to speak about them as of the persecutors of faith.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2017, 26, 2; 55-68
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Percepcja duchowieństwa katolickiego, jako grupy zawodowej w świetle materiałów operacyjnych i szkoleniowych SB za lata 1963–1989
    Perception of the catholic clergy as a professional group in the light of operational and training materials of the Polish Security Service (1963–1989)
    Autorzy:
    Białecki, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31038732.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Bernardinum
    Tematy:
    operational records
    Catholic clergy files
    social security officers
    anticlerical propaganda
    figurehead
    operational techniques
    social perception of priests
    teczki ewidencji operacyjnej
    kartoteka księży katolickich
    funkcjonariusze SB
    propaganda antyklerykalna
    figurant
    technika operacyjna
    obraz kapłana
    Opis:
    Perymetrem mechanizmów ingerencji przez Służbę Bezpieczeństwa w autentyczność percepcji duchowieństwa są socjotechniczne zabiegi przy manipulacji techniką operacyjną. Z problemem kreowania wizerunku przychodzi mierzyć się na niwie narracji historycznej w obrębie aspektu operacyjnej inwigilacji kapłana, która relatywizuje jego społeczną rolę, jaką ma do spełnienia w realiach PRL. Zjawisko to odcisnęło swoje piętno, erodujące ład sytemu ustrojowego, jak też konsolidujące siły mu przeciwne w czasach kryzysów władzy. Formuła analitycznej kompilacji ma na celu określenie etykiet przypisanych duchownym z użyciem schematu rozpracowywania przy rozwijaniu rudymentów pracy funkcjonariuszy SB. Upatrywanie czynników destabilizacji społecznej wśród księży warunkowało epatowanie propagandą „tropienia wroga”. Zestawiane przez autora studium przypadków stanowi propozycję interpretacyjną dla hermeneutyki źródeł. Badanie zabezpieczenia operacyjnego księży, weryfi kują odsłaniane instrukcje aparatu represji.
    The perimeter of the mechanisms of interference by the Polish People’s Republic security service in the authenticity of the perception of the clergy are socio-technical manipulations of operational techniques. The problem of image creation has to be dealt with in the fi eld of historical narration within the aspect of operational surveillance of the individual priest, which relativises his social role to be fulfi lled in the realities of the former Polish state. This phenomenon left its mark, eroding the order of the political system, as well as consolidating the forces opposing it in times of crises of power. The formula of the analytical compilation is aimed at defi ning the labels ascribed to the clergy with the use of a scheme of dissection while developing the rudiments of the work of the security service offi cers. The identifi cation of the factors of social destabilisation among priests was conditioned by the propaganda of ‘tracking down the enemy’. The case studies compiled by the author constitute an interpretative proposal for the hermeneutics of sources. The study of the operational security of priests verifi es the uncovered instructions of the apparatus of repression.
    Źródło:
    Studia Pelplińskie; 2023, 57; 27-46
    0239-4456
    Pojawia się w:
    Studia Pelplińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział duchowieństwa z Królestwa Polskiego w powstaniu styczniowym oraz represje popowstaniowe w źródłach z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych – zarys zagadnienia
    Participation of the clergy from the Kingdom of Poland in the January Uprising and post-insurrection repressions in the sources from the holdings of the Central Archives of Historical Records. An outline of the issues
    Autorzy:
    Lewandowska, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11364385.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-22
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    powstanie styczniowe
    powstanie 1863-1864
    duchowieństwo katolickie
    zakony
    manifestacje patriotyczne
    represje
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    AGAD
    January Uprising
    1863–1864 Uprising
    Catholic clergy
    religious orders
    patriotic manifestations
    repressions
    Central Archives of Historical Records
    Opis:
    Katolickie duchowieństwo polskie odegrało znaczącą w rolę w kształtowaniu postaw społecznych w okresie przed wybuchem powstania styczniowego oraz podczas trwania tego zbrojnego zrywu narodu polskiego (także bezpośrednio w nim uczestnicząc). Ruch narodowy wsparła większość polskiego duchowieństwa niższego, które udział w powstaniu utożsamiało z obroną wiary. Znajduje to odzwierciedlenie zarówno w zachowanych w AGAD aktach polskiej Organizacji Narodowej, jak i spuściźnie kancelarii represyjnych urzędów rosyjskich działających w ramach tzw. Zarządu Wojenno-Policyjnego, powołanego w Królestwie Polskim do zwalczania ruchu rewolucyjnego, po ogłoszeniu w kraju 14 X 1861 r. stanu wojennego. Represje popowstaniowe szczególnie dotknęły księży i zakonników, uważanych za duchowych przywódców powstańców. Kilkudziesięciu z nich straciło życie w egzekucjach (przez rozstrzelanie lub powieszenie), a kilkuset skazano na katorgę albo zesłanie w głąb Rosji.
    Polish Catholic clergy played a significant role in shaping social attitudes in the period before and during the January Uprising (including direct participation in the uprising). The national movement was supported by the majority of lower Polish clergy, who identified participation in the uprising with the defence of faith. This is reflected both in the records of the Polish National Organization preserved at the Central Archives of Historical Records (AGAD), and in the legacy of the repressive offices of Russian corps operating under the so-called War and Police Board, set up in the Kingdom of Poland to fight the revolutionary movement after martial law was declared in the country on the 14th October 1861. The post-Uprising repressions particularly affected priests and monks, who were regarded as the spiritual leaders of the insurgents. Several dozen of them lost their lives in executions (by shooting or hanging), and several hundred were sentenced to hard labour and exile deep into Russia.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 221-236
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Szkółka Niedzielna” pod redakcją ks. Tomasza Borowicza (1837-1849) i Ignacego Koteckiego (1849-1853)
    The weekly “Szkółka Niedzielna” (“The Sunday School”) under the editorship of Fr. Tomasz Borowicz (1837-1849) and Ignacy Kotecki (1849-1853)
    Autorzy:
    Biesiada, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1039406.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    history of Polish journalism
    “Szkółka Niedzielna” (Leszno
    1837-1853)
    Polish Catholic clergy in the 19th century
    Fr. Tomasz Borowicz (1805-1857)
    Ignacy Kotecki
    Polish literature in the 19th century
    literature for the peasantry
    Opis:
    “Szkółka Niedzielna” (“The Sunday School”), a weekly published in Leszno from 1837 to 1853, was the first Polish journal for the peasantry. It was established on Dezydery Chłapowski’s initiative by Fr. Tomasz Borowicz, who was its first editor until mid-1849 (until the end of 1853 this function was performed by Ignacy Kotecki). Articles which appeared in the weekly not only urged readers to pursue school education but in themselves were a source of knowledge on religion, farming, horticulture, animal husbandry and veterinary medicine, also offering guidance on broadly understood country life (including among others such issues as household management, childcare, personal hygiene). Considerable space was allotted to anti-alcoholic texts. Financial difficulties caused the decline of “Szkółka Niedzielna”.
    Źródło:
    Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski; 2016, 11; 193-228
    1731-0679
    Pojawia się w:
    Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jerzy Kuzicki, Nieść wiarę i nadzieję na obcej ziemi. Polskie duchowieństwo katolickie w życiu religijnym i polityczno-społecznym Wielkiej Emigracji we Francji (1831-1863), Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2014, ss. 842.
    Autorzy:
    Ziółek, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019756.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    emigracja
    duchowieństwo
    Kościół katolicki
    emigration
    clergy
    Catholic Church
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 106; 439-442
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pelplin w działalności Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Tczewie w latach 1949-1951. Zarys problematyki
    An Overview of the Activities of the Tczew District of the Public Security Bureau in Pelplin in the Period between 1949 and 1951
    Autorzy:
    Golon, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/551422.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Wydawnictwo Bernardinum
    Tematy:
    Public Security Bureau
    Church
    clergy
    bishop
    catholic societies
    Opis:
    The history of the communist political police activities in Pelplin in the years 1949-1951 is the main subject of the article. In addition to the most well-known repressive campaign in February 1950, when a raid was conducted on the Diocesan Curia in Pelplin and Bishop K. Kowalski was placed under house arrest, the paper discusses a number of other issues. The main structure of the communist repression in this period was characterized, including the Provincial Public Security Office in Gdańsk and the District Public Security Bureau in Tczew, which launched a local Public Security Institution in Pelplin in 1950. The fact that both clergy and lay people were kept under constant surveillance is also discussed. Public Security reports recorded very carefully every activity. The majority of the data was obtained from informants who were forced to co-operate mostly by blackmail. These were residents of Pelplin as well as inhabitants of the surrounding areas visiting the town on business or at their leisure. Among about two hundred Public Security informants throughout the district, at least a dozen were strongly associated with the surveillance of Pelplin. “Ubowcy” – Public Security officials – wanted to know about the city as much as possible. Anything was important for them – from the functioning of local shops to the situation in the immediate vicinity of the bishop of Chelmno. The article also highlights the largescale support for the Church and the condemnation of the Public Security Bureau and its actions. There was even a possibility of organising strikes in the sugar factory and in the school. The failure of communist propaganda activities in the city was a manifestation of the local moods. People’s reluctance to the communist ideology led to a variety of harassment and repressions. In addition to the massive surveillance the Public Security also applied intimidation, causing difficulties at work and sometimes imprisonment. This paper presents a group of several dozens of people who were the objects of the interest for Public Security authorities. Apart from all the clergymen there were people holding important positions, local officials including the mayor and the local village authorities. Among those kept under surveillance there were managers of state and private institutions as well as many ordinary citizens. In order to be an object of such measures it was enough to express a critical statements about the People’s Republic of Poland or the Soviet Union and, in the case of some elderly people, any form of a political or social activity in the past, before the war, during the occupation, and even after the war, such as a membership in the Polish Peasant Party or the Polish Socialist Party. The paper also discusses some issues related to the economy of the city, including the functioning of the large sugar factory, and the economic situation of the rural municipality of Pelplin undergoing the initial phase of collectivization in which the Public Safety Authority played a very important role.
    Źródło:
    Studia Pelplińskie; 2013, 46; 49-70
    0239-4456
    Pojawia się w:
    Studia Pelplińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jan Walkusz, Konferencja Polskich Księży na Wschodnią Kanadę 1956-2016, Wydawnictwo Bernardinum, Pelplin 2016, ss. 159 + 1nlb
    Autorzy:
    Flaga, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022186.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kanada
    duchowieństwo
    Kościół katolicki
    Canada
    clergy
    Catholic Church
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 105; 393-400
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Początki parafii Matki Bożej Królowej Korony Polskiej w Baranowiczach poleskich na podstawie księgi inwentarzowej parafii Baranowicze z 2 maja 1938 roku
    He beginnings of The Mother Of God, Quinn’s of Poland Parish in Baranowicze (Polesie) based on the inventory’s book of the parish Baranowicze from 2 of may 1938
    Autorzy:
    Żurek, Waldemar Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1026423.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Białoruś
    parafia
    duchowieństwo
    Kościół katolicki
    Belarus
    parish
    clergy
    Catholic Church
    Opis:
    The Polish Borderland’s town Baranowicze in the county Nowogród (now Bialorus) was developing with resilience from the beginning of the 20. century. The need of a new parish church in the city saw the local bishop, as well as the believers The second parish in the city, after the 1925 founded Hole Cross Exaltation’s parish has been created 1936. It was the Mother of God Quinn’s of Poland parish. It’s pastor became fr. Antoni Kohutnicki. And soon replaced him fr. Czesław Fedorowicz. At that time has been established the Inventor’s Book which is allowing to get knowledge of the beginnings of that parish.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2012, 97; 397-411
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ślubowanie duchowieństwa w województwie wrocławskim na wierność Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej i Jej Rządowi w kwietniu 1953 r. oczami aparatu represji
    Autorzy:
    Klementowski, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2185035.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
    Tematy:
    Catholic Church
    security apparatus
    the pledge of 1953
    repressions
    clergy
    Opis:
    The Decree of February 9, 1953 on appointments of clergy to church positions was a legal act crowning a broad array of actions aiming at subjugation of the Catholic Church to the communist authorities by forcing the clergy to make a pledge of allegiance to the state, and by gaining influence on filling church positions. This problem is presented through a reconstruction of the realization of the act of making the pledge – on the example of Lower Silesia and from the point of view of the political police. The pledge action was for the security apparatus not only another task within the scope of its responsibilities, but also an opportunity to build up its own position in the power structures of a totalitarian state. In the current study, lists of priests allowed and not allowed to make the pledge were reconstructed; the author describes the selection process of the clergy members, how did the involved priests react and – in the end – what meaning the whole operation had for the security apparatus. The conclusions are presented in the context of a stereotypical view that repressions against the Catholic Church were unusually harsh.
    Źródło:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2021, 76, 4; 35-93
    0037-7511
    2658-2082
    Pojawia się w:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Katolickie stowarzyszenia młodzieży w diecezji włocławskiej w latach 1918-1939
    The catholic youth associations in the diocese of Włocławek in the years 1918-1939
    Autorzy:
    Dębiński, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1026368.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-17
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    okres międzywojenny
    duchowieństwo
    stowarzyszenie katolickie
    interwar period
    clergy
    catholic association
    Opis:
    The article discusses the changes which took place in the organisation of deaneries in the Diocese of Kielce in the years 1925-1939. These changes were caused by the necessity of adaptation to the new boundaries of the diocese which were introduced after the concordat of 1925 and the dynamic development of the city of Kielce. With regard to the creation of the deanery of Wiślica, the author presented the decision making process done by the administration of the diocese.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2012, 98; 51-66
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rada do Spraw Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturalnego Konferencji Episkopatu Polski, Biuletyn Kościelnych Dóbr Kultury, red. bp Mariusz Leszczyński, nr 1, Warszawa 2005, ss. 200
    Autorzy:
    Greniuk, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040504.pdf
    Data publikacji:
    2005-12-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    cultural heritage
    Catholic Church
    clergy
    dziedzictwo kulturowe
    Kościół katolicki
    duchowieństwo
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 84; 395-397
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Straty osobowe duchowieństwa katolickiego na ziemiach polskich pod okupacją radziecką 1944-1955
    Deaths among the Catholic Clergy on the Polish Territory under Soviet Occupation (1944-1955)
    Autorzy:
    Żurek, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2152486.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    kościół katolicki
    duchowni
    obrządek łaciński
    obrządki wschodnie
    metropolia lwowska
    metropolia wileńska
    metropolia wrocławska
    metropolia mohylewska
    metropolia praska
    okupacja radziecka
    ofiary śmiertelne
    druga wojna światowa
    metropolia ołomuniecka
    Catholic Church
    clergymen
    Catholic Clergy
    Latin rite
    Eastern rites
    Lviv metropolis
    Vilnius metropolis
    Wrocław metropolis
    Mogilev metropolis
    Prague metropolis
    Olomouc metropolis
    Soviet occupation
    World War II
    WWII
    Second World War
    mortality fatal victims
    Opis:
    Artykuł przeglądowy powstał na podstawie literatury przedmiotu, poświęcony został zagadnieniu ofiar śmiertelnych wśród katolickiego duchowieństwa w okresie II wojny światowej oraz powojennym, w związku ze zmianą granic politycznych i represjami okupacyjnych władz radzieckich. Autor omawia liczebność kadr duchownych na objętym tematyką obszarze oraz charakteryzuje przyjęty podział stref okupacyjnych w tytułowym okresie: polskie metropolie wschodnie, wileńską oraz lwowską, których obszar został w większości wcielony do nowych republik radzieckich (Litewskiej, Białoruskiej i Ukraińskiej SRR); obszar Polski centralnej (metropolie warszawską i krakowską); obszar nowych polskich ziem zachodnich i północnych, wcielonych w roku 1945 do państwa polskiego (niemiecką metropolię wrocławską wraz z fragmentami archidiecezji praskiej i ołomunieckiej na Śląsku oraz diecezję gdańską). W artykule przedstawiono krótko dane biograficzne duchownych, którzy ponieśli śmierć w wyniku bezpośrednich działań władz okupacyjnych (żołnierzy Armii Czerwonej i funkcjonariuszy radzieckiego aparatu bezpieczeństwa) oraz omówiono na tle porównawczym statystyki tych strat. W aneksie zawarto zestawienia statystyczne w tabelach, mapy poglądowe granic diecezji oraz strat w podziale na metropolie kościelne.
    This review article, based on literature on the subject, describes fatal victims among the Catholic clergy during World War II and the post-war period in relation to the change of political borders and repercussions of the Soviet occupation authorities. The author presents a numerical status of the Catholic clergy personnel on the territory under discussion as well as characterizes adopted division into occupation zones in the period of 1944-1955: Polish eastern metropolises, Vilnius and Lviv, the area of which was vastly incorporated into the new Soviet republics (Lithuanian, Byelorussian and Ukrainian Soviet Socialist Republics); the region of central Poland (metropolises of Cracow and Warsaw); and the new Polish western and northern territories incorporated into the Polish state in 1945 (German metropolis of Wrocław with the parts of the Prague and Olomouc archdiocese in Silesia as well as the Gdańsk diocese). The article juxtaposes briefly the biographies of the clergymen who died because of direct activities of the occupation powers (i.e. the Red Army soldiers or the officers of the Soviet security services) as well as comparatively discusses the statistics of these deaths. The statistics are presented in tables in the annex. The overview maps show diocesan boundaries and the deaths categorised by church metropolis.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2022, 1, 17; 119-163
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziewiętnastowieczne akta wizytacji dziekańskich na przykładzie dekanatu radomszczańskiego
    Visite décanale selon les actes décanaux (sur ľexemple du doyenné radomsko)
    Autorzy:
    Wolnicki, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1039419.pdf
    Data publikacji:
    2010-12-17
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Église catholique
    clergé
    doyen
    Kościół katolicki
    duchowieństwo
    dziekan
    Catholic Church
    clergy
    dean
    Opis:
    La documentation du XIXe siècle concernant les inspections décanales sur le territoire Royal Polonais permet de trouver des informations précieuses sur la vie religieuse des diverses régions du territoire de Radomsko. Elle reflète la manière de réaliser les dispositions du pouvoir diocésain decretum reformationis et laїc, par le clergé paroissial. Elle montre le rôle du doyen dans le système hiérarchique de ľéglise catholique durant la période ďoccupation et la façon dont il observe les recommandations du pouvoir diocésain. En même temps, elle trace le tableau du doyen non comme un inspecteur mais comme un prêtre parmi les autres pretres dans des communautés fraternelles. Dans la structure de ľEglise catholique, les doyens occupent une place importante exercant une influence sur la vie religieuse-morale du clergé et directement aussi des fidèles. Recevant obediénce du pouvoir diocésain, ils ont exercé un contrôle sur la situation matérielle des sanctuaires paroissiaux, chapelles, presbytères et autres bâtiments ďéglise. Un des moyens utilisés fut ľinspection de toutes les paroisses situées sur le territoire ecclésial de ľadministration territoriale décanale. Le tom de ľacte ďinspection dècanale du doyenné de Radomsko se compose de protocoles ainsi que comptes-rendus du pouvoir ecclésial et laic rapport (relatifs) a la pèriode annuelle. En plus, le doyen a rassemblé des circulaires qui ont informé les prêtres des paroisses au sujet des inspections, de leurs dates ainsi que de ľordre ďinspections des paroisses.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2010, 94; 341-367
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Środowisko kapłańskie na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–1956
    Sacerdotal Community in Western Pomerania in the Years 1945–1956
    Autorzy:
    Cichocka, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1159451.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-30
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    Regained Territories
    settlement
    priests
    clergy
    Polonization
    adaptation
    church administration
    the Catholic Church
    Opis:
    After the Second World War, the region of Western Pomerania changed its religious face from Protestant to Catholic as a result of political decisions. As the Polish territory was moved to the west, the influence of the Roman Catholic Church also shifted. Not only secular settlers but also priests had to adjust to those exceptional circumstances. Usually treated as part of the institution they created, they have not yet been fully described as one of the groups of migrants. However, their role was crucial for the settlement and land development by believers, the Church and the Polish state. The aim of the article is to answer the questions who those clergymen were and how they dealt with this unusual challenge. In the literature on the subject, such issues as settlement processes in the Western and Northern Territories, the creation of the church administration, and relations between the state and the church have been widely described. Relations between priests and believers or relations among clergymen themselves are still less known. The documents available in the archives of state and church provenance allow to examine the priestly environment, which also underwent the stage of adaptation and integration with the foreign material and social environment. The historical and comparative method of research led to the establishment of several conclusions, including the most important one that the priests who came to Western Pomerania in the first decade after the war were not homogeneous. Their diversity concerned origin, education, customs or age, but also their attitude towards the so-called Regained Territories, their duties, church discipline or the new authority in Poland. This disintegration, often accompanied by prejudices and stereotypes, constituted the specificity of the religious life of the region and from this point of view is worth examining.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2019, 84, 2; 123-149
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ksiądz Antoni Orchowski (1872–1923) – proboszcz i dziekan w Szadku
    Father Antoni Orchowski (1872–1923) – parish priest and dean in Szadek
    Autorzy:
    Budkiewicz, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2028694.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    parafia w Szadku
    Kościół katolicki
    duchowni
    parish in Szadek
    Catholic Church
    clergy
    Opis:
    Artykuł prezentuje sylwetkę księdza Antoniego Orchowskiego (1872−1923), administratora i proboszcza parafii w Kwiatkowicach (1904−1906), Męce (1907−1913), Brudzewie Kolskim (1913−1920) i Szadku (1920−1923). Gorliwy kaznodzieja, duszpasterz, dziekan szadkowski, patriota, publicysta i poeta. Udzielał się na niwie społecznej u progu niepodległości Polski. Kapłan otwartego serca na potrzeby parafian, pełen pokory, wyśmienitego intelektu, którego imię w każdym czasie winno być z czcią wspominane.
    Father Antoni Orchowski (1872–1923) was administrator and parish priest in Kwiatkowice (1904–1906), Męka (1907–1913), Brudzew Kolski (1913–1920) and Szadek (1920–1923). He was a zealous preacher, Dean of Szadek, patriot, publisher and poet. He also was very active in social work on the eve of Poland’s independence. A very humble person of great intellect, with a heart was open to the needs of the parishioners, whose name should always be recalled with reverence.
    Źródło:
    Biuletyn Szadkowski; 2020, 20; 55-72
    1643-0700
    Pojawia się w:
    Biuletyn Szadkowski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Robert Kozyrski, Duchowieństwo, Kościoły i religia w dokumentach sejmików województwa ruskiego w epoce konfesjonalizacji Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1648-1768, Lublin 2013, TN KUL, ss. 509+3nlb, ISBN 978-83-7306-618-2
    Autorzy:
    Flaga, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023503.pdf
    Data publikacji:
    2014-06-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    17th-18th century
    kler
    Kościół katolicki
    XVII-XVIII wiek
    clergy
    catholic church
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 101; 365-369
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola Kościoła katolickiego i jego duchowieństwa na Ukrainie w zachowaniu wiary i tożsamości narodowej
    Die Rolle der katholischen Kirche und des katholischen Klerus in der Ukraine bei der Wahrung des Glaubens und der nationalen Identität der Polen
    Autorzy:
    Szymański, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040718.pdf
    Data publikacji:
    2004-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Ukraine
    katholische Kirche
    Geistlichkeit
    Geschichte
    Ukraina
    Kościół katolicki
    duchowieństwo
    historia
    Catholic Church
    clergy
    history
    Opis:
    Die katholische Kirche im Osten galt fast allgemein als polnische Kirche. Zu Beginn des 20. Jahrhunderts lebten in Wolhynien, Podolien und im Kiewer Gebiet mehr als 800 000 Katholiken in 268 Pfarreien, die von 353 römisch-katholischen Priestern betreut wurden. Die Kirche selbst stellte wegen ihrer Verteidigung und Propagierung des Polentums für die sowjetischen Machthaber ein prinzipielles Hindernis auf dem Wege der Sowjetisierung dar. Nach der Revolution wurden die von der Ukraine deklarierten Rechte der nationalen Minderheiten auf Bewahrung ihrer nationalen Eigenheiten zur Fiktion. Es begann dieselbe Rechtsordnung zu herrschen wie in Sowjetrußland. Die die Strukturen der Kirche systematisch reduzierenden und den Klerus aus dem sozialen Leben eliminierenden Machtorgane tilgten in diesem Gebiet nicht nur die Spuren der Religiosität, sondern vor allem des Polcntums. Die Konsequenz, mit der die sowjetischen Behörden die Kirche und ihre Geistlichen bekämpften, bewirkte, daß die administrativen Strukturen der Kirche im Ergebnis eines ungleichen Kampfes völlig zum Schweigen gebracht wurden. Praktische Möglichkeiten einer Wiedergeburt des religiösen Lebens im Osten ergaben sich erst mit dem Ausbruch des deutsch-sowjetischen Krieges. Diese Situation wurde sowohl von den Gläubigen als auch von der Geistlichkeit genutzt. Nach dem Ende des 2. Weltkrieges befanden sich die ehemaligen polnischen Gebiete - nach der Westverschiebung der Staatsgrenzen sowie administrativen Veränderungen - auf dem Territorium der UdSSR. Hinsichtlich der kirchlichen Administration befanden sich 1 Metropolie, 4 Diözesen, 532 Pfarreien und Filialen, 875 Priester und etwa 1 780 000 Gläubige - darunter 1,1 Millionen Polen - außerhalb Polens. Das Polnische Komitee der Nationalen Befreiung schloß am 9. September 1944 mit der Regierung der UdSSR ein Abkommen über die Evakuierung der ukrainischen Bevölkerung aus Polen und der polnischen Staatsbürger aus dem Territorium der UdSSR. Dieser Vertrag beinhaltete u.a. auch eine Einschränkung der Tätigkeit der katholischen Kirche, denn darin verpflichtete sich Polen auch zur Zwangsrepatriierung des katholischen Klerus und der am stärksten engagie1ten Gläubigen. Die kirchliche Jurisdiktion in diesem Gebiet wurde von den übriggebliebenen Priestern übernommen. Sie organisierten die Besetzung der Pfarreien und die Seelsorge. Die Behörden waren jedoch der Ansicht, daß die Gläubigen die „Grundlage" in der katholischen Pfarrei bilden und die Geistlichen lediglich die Rolle von zur AusUbung der Seelsorgetätigkeit verpflichteten „Spezialisten" erfüllen würden. 1958 unternahm der Vatikan sogar den Versuch einer Wiederherstellung der katholischen Hierarchie auf dem Territorium der UdSSR. Von Mitarbeitern des KGB wurden die Priester jedoch zum Verlassen der Ukraine und zur Ausreise nach Polen gezwungen. Trotzdem existierte die kirchliche Hierarchie weiterhin. Die Behörden erklärten ganz offen, ,,der sowjetische Staat würde für die Priester nur eine solche 'Spezialisierung' übriglassen, die außer ihnen niemand ausüben kann und für die bei den gläubigen Menschen noch Bedarf besteht". Mit der Verwirklichung der Politik des Staates gegenüber der Religion betraute der Rat der Volkskommissare nach dem 2. Weltkrieg den Rat für die Orthodoxe Kirche und den Rat für Religiöse Kulte. Beide wurden Ende 1965 zu einem alle religiösen Angelegenheiten koordinierenden Organ zusammengefaßt - dem Rat für Religionsangelegenheiten beim Ministerrat der UdSSR. In dem die Tätigkeit dieses Rates konstituierenden Dokument wurde festgestellt, seine Aufgabe bestehe weiterhin in der Verwirklichung der Religionspolitik des Staates, was in der Praxis eine Fortsetzung der bisherigen staatlichen Politik bedeutete. Eine ganze Reihe administrativer Beschränkungen und eine gegen die Religion gerichtete Gesetzgebung verringe1ten den religiösen Einfluß der Kirche auf das soziale Leben drastisch. Es fehlte der Zustrom neuer Seelsorger. In der zweiten Hälfte der achtziger Jahre begann sich die Situation zu verändern. Die inneren Veränderungen in der UdSSR und in ihrer Konsequenz der Untergang der Sowjetunion am 31. Dezember 1991 führten zu einer Wende in der Geschichte des Verhältnisses des Staates zur Kirche. Dank des apostolischen Engagements der Priester überlebte der Glaube und brachte reiche Frucht in der wiedergeborenen Kirche. Gegenwärtig ist die Arbeit der Priester lediglich ein Fortschreiten in den Spuren ihrer Vorgänger. Heute kontinuiert der polnische Priester erneut den Prozeß der Bewahrung, der Wiedergeburt und der Vereinigung des Polentums. Dieser Prozeß war nur unter dem Patronat der Kirche möglich, die die wichtigste Stütze des Polentums bildete und auch weiterhin bildet. Als einzige polnische Institution hatte die Kirche die Möglichkeit, Einfluß auf alle auszuüben, die sich mit ihr und mit dem Polentum identifizierten. Vor allem in ihrem Einflußbereich wird eine Verbreitung der polnischen Kultur und Bildung sowie der polnischen Nationaltraditionen möglich. Auch die Tatsache, daß die polnische Gemeinschaft in der Ukraine heute in der Föderation Polnischer Organisationen in der Ukraine und im Bund der Polen in der Ukraine vereinigt ist, verdanken wir vor allem den polnischen Geistlichen, die sich nicht nur auf die Seelsorgearbeit beschränken, sondern auch ihre national-patriotische Tätigkeit unter ihren Landsleuten erfolgreich fortsetzen.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2004, 81; 327-351
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kanoniczne spojrzenie na statystyczne badanie skuteczności duszpasterskiej: komunia święta
    Autorzy:
    Kroczek, Piotr
    Ulman, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/669665.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    pastoral work
    Catholic Church
    clergy
    Holy Communion
    Roman Catholic Archdiocese of Kraków
    praca duszpasterska
    Kościół katolicki
    duchowni
    komunia święta
    archidiecezja krakowska
    Opis:
    Pastoral work is a very important element of the Church functioning in the world. Measuring the effectiveness of pastoral work is a very difficult, but possible task. The article attempts to do that using the statistical tools. The aim is to show the best distribution of priests for the parishes to achieve the highest number of received Holy communions by the faithful. The data for the survey were taken from the Roman Catholic Archdiocese of Kraków and concern 2014. The authors offer several conclusions which can be of help to the diocesan bishop, regarding the distribution of priests and the size of the parishes. Also one postulate was formulated that the local churches should have law about collecting statistical data regarding life of the church.
    Duszpasterstwo jest bardzo ważnym elementem funkcjonowania Kościoła w świecie. Mierzenie skuteczności pracy duszpasterskiej to trudne zadanie, aczkolwiek możliwe do wykonania. Niniejszy artykuł pokazuje, jak tego dokonać, używając narzędzi statystycznych. Jego szczegółowym celem jest pokazanie optymalnego rozłożenia liczby księży na parafię w celu osiągnięcia najwyższej liczby przyjmowanych przez wiernych komunii świętych. Dane do tego badania zostały pozyskane z rzymskokatolickiej archidiecezji krakowskiej i dotyczą 2014 roku. Autorzy wyciągnęli kilka wniosków, które mogą być pomocne biskupowi diecezjalnemu. Dotyczą one rozmieszczenia księży i rozmiaru parafii. Został także sformułowany postulat, aby lokalne Kościoły stanowiły prawo regulujące gromadzenie danych statystycznych dotyczących życia Kościoła.
    Źródło:
    Analecta Cracoviensia; 2016, 48
    2391-6842
    0209-0864
    Pojawia się w:
    Analecta Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skład osobowy kapituły kolegiackiej w Środzie w pierwszej połowie XVIII w.
    The personnel composition of the collegiate chapter in Środa in the first half of the 18th century
    Autorzy:
    Lis, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2139261.pdf
    Data publikacji:
    2022-10-03
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Środa
    kapituła kolegiacka
    duchowieństwo
    XVIII wiek
    Kościół katolicki
    collegiate chapter
    clergy
    18th century
    Catholic Church
    Opis:
    Niniejszy artykuł poświęcono strukturze i składowi personalnemu kapituły kościoła kolegiackiego w Środzie w 1. poł. XVIII w., będącej swego czasu jedną z bardziej prestiżowych korporacji duchownych na terenie Rzeczypospolitej. Po krótkim wstępie ukazującym dotychczasowy stan badań oraz wykorzystane źródła, w trzech kolejnych częściach pokrótce opisano początki kapituły średzkiej, uposażenie oraz prawa i obowiązki prałatów i kanoników, a także kwestie związane m.in. z obsadą prebend, kumulacją beneficjów oraz analizą materiału.
    The article presents the structure and personnelcomposition of the collegiate chapter in Środa in the first half of the 18th century. This was one of the most prestigious ecclesiastical bodies in the Polish-Lithuanian Commonwealth. After a brief introduction showing the current state of research on the history and related sources, the following three parts shortly describe the beginnings of the chapter in Środa, the salaries, rights and obligations of prelates and canons. Moreover, the author discusses the issues related to the staffing of prebends, the accumulation of benefices, and the interpretation of archival sources.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 1; 221-232
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duchowieństwo parafialne w życiu rodu Radziwiłłów nieświeskich w XVIII wieku
    The Parochial Clergy in the Life of the Radziwiłł Family from Nieśwież in the Eighteenth Century
    Autorzy:
    Stojek-Sawicka, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945168.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    duchowieństwo
    Radziwiłłowie
    Kościół katolicki
    magnateria
    XVIII wiek
    the clergy
    the Radziwiłł family
    the Catholic Church
    aristocracy
    Opis:
    The paper discusses the interrelations between the parochial clergy and one of the most potent magnate families in the eighteenth century – the family of the Radziwiłł princes from Nieśwież. In the first part the author characterises a group of the clergy with a view to its function in the structures of the Catholic Church, background, customs, moral and intellectual formation. Then she focused on the question of presentation, and discussed it under the chronological (i.e. in which periods the Radziwiłł family made most nominations for church offices) and territorial angle. In the final part she attempts to answer the question about the real role and place of the parochial clergy in the structures of the magnate court. She also sought to find any reasons that were decisive for the potent mutual relations between the parochial clergy and the family of the Radziwiłł princes from Nieśwież.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 2; 129-155
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duszpasterze parafii Racławice w latach 1918-1939
    Die Seelsorger der Pfarrei Racławice in den Jahren 1918-1939
    Autorzy:
    Moskal, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1039589.pdf
    Data publikacji:
    2009-12-18
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Geistlichkeit
    Pfarrei
    die katholische Kirche
    Geschichte
    duszpasterstwo
    parafia
    kościół katolicki
    historia
    clergy
    parish
    Catholic Church
    history
    Opis:
    Der Artikel präsentiert die Silhouetten der Priester und ihr Engagement auf dem Gebiet der Seelsorge in der Pfarrei Racławice in der Zwischenkriegszeit. Die Hauptverantwortung für die cura animarum lastete auf den Pfarrern. Im Berichtszeitraum gab es deren drei: Wojciech Sapecki, Gerard Kielar und Franciszek Zmarzły. Außerdem existierte in Nisko ein exponiertes Vikariat, in dem Gerard Kielar arbeitete, der später Pfarrer von Racławice wurde. Eine ähnliche Einrichtung gab es auch in Zarzecze, wo Józef Markiewicz die Seelsorge ausübte. Mit der Zeit wurden dort selbständige Pfarreien gegründet. Die Vikare waren immer eine Unterstützung für die Pfarrer. Im Berichtszeitraum waren auf Anweisung des Bischofs zehn Vikare in Racławice tätig: Franciszek Zmarzły, Stanisław Lubas, Stefan Dubiel, Jan Kania, Tadeusz Wielobób, Leon Wieprzkowicz, Jan Patrzyk, Antoni Bryś und Stanisław Janusz. Aus dem erhaltenen Quellenmaterial geht hervor, dass die Priester auf vielen Ebenen des Gemeindelebens engagiert waren. Der tägliche Gottesdienst, die Katechisierung und die Leitung von Organisationen und Pfarrvereinen wurden bereichert durch das aktive Engagenment im täglichen Leben der Pfarrgemeinde. Außerdem übten sie verantwortliche Funktionen in den für die lokale Gesellschaft tätigen Organisationen aus. Als Beispiele dafür können der Versicherungsverein auf Gegenseitigkeit in Krakau oder der Gymnasialverein „Sokół” genannt werden. Deshalb scheint sich der Klerus in Racławice im Berichtszeitraum mit goldenen Lettern in die Geschichte der Pfarrei eingeschrieben und die Dankbarkeit der Pfarrgemeinschaft verdient zu haben.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2009, 92; 165-176
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Przez abstynencję kapłanów do wstrzemięźliwości ludu”. Związek Księży Abstynentów (1902-1914)
    Sources for the history of the Roman Catholic Church and the Armenian Catholic Church in the collections of the State Archive of the Lviv region in Lviv-the fonds of the Provincial Office, Archival inventory
    Autorzy:
    Krzyżowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022228.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    the borderlands of the Second Polish Republic
    Lviv
    clergy
    the Armenian Catholic Church
    the Roman Catholic Church
    duchowieństwo
    Kościół ormiańskokatolicki
    Kościół rzymskokatolicki
    Kresy II Rzeczypospolitej
    Lwów
    Opis:
    The publication focuses on the fragment of the inventory of the archival fonds no1: Provincial Office in Lviv, the description no 14: the department of religious denominations from the collections of the State Archive of the Lviv region in Lviv. The archival inventory was described in 1972 in the Russian language by the Soviet archivists in accordance with the principles of the archives in the USSR. The following edition contains the selected archival units which contain sources concerning the activities of the Roman Catholic Church and the Armenian Catholic Church.  In terms of the territorial range in the aspect of the state administration, the materials refer to the region of Lviv, Tarnopol and Stanisławów. In terms of the Roman Catholic Church administration, they cover the area of the Archdiocese of Lviv, the Diocese of Przemyśl and Tarnów. In the case of the Armenian Catholic Church, they refer to the Armenian   Archdiocese with the seat in Lviv. Archival materials forming the description no 14 were produced by the offices of the state administration at various levels and ecclesiastical offices: the diocesan curia, the cathedral chapter, parish offices and theological seminaries, the representatives of the clergy and laity. The discussed archival units include the following materials: sources for the erection and the administrative division of the parish;  grants for the renovation and construction works and the equipment of the church; the financial and economic documentation; materials referring to the land and property of the Church, the repayment of taxes, leasing; the records relating to the diocesan clergy, among others, nominations for the parish priests and the payment of wages and subsidies; the archival materials concerning theological seminaries, the diocesan curia, cathedral chapters; the documents on the activities of the Provincial Office and the Religious Fund, among others, reports on the distribution of funds allocated by the authorities to the Church; as well as sources on the territorial organization of the Church and documentation (mainly financial and economic) on the activity of male and female religious congregations.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 105; 125-195
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    [Recenzja]: Elżbieta Orzechowska, Duchowieństwo diecezji sandomierskiej w Powstaniu Styczniowym, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2018, ss. 520, il., aneksy
    [Review]: Elżbieta Orzechowska, Duchowieństwo diecezji sandomierskiej w Powstaniu Styczniowym, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2018, ss. 520, il., aneksy
    Autorzy:
    Walewander, Edward
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783931.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Duchowieństwo
    księża
    Kościół katolicki
    powstanie styczniowe
    diecezja sandomierska
    Clergy
    priests
    the Catholic Church
    January Uprising
    diocese of Sandomierz
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 110; 525-528
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duchowieństwo dekanatu koprzywnickiego w świetle wizytacji z 1782 r.
    Der Klerus des Dekanats Koprzywnica im Lichte der Visitation von 1782
    Autorzy:
    Moskal, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1039934.pdf
    Data publikacji:
    2008-06-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Geistlichkeit
    Pfarrei
    katolische Kirche
    18. Jahrhundert
    duchowieństwo
    parafia
    Kościół katolicki
    XVIII wiek
    clergy
    parish
    Catholic Church
    18th century
    Opis:
    Die Untersuchungen über den Pfarrklerus der polnischen Kirche in altpolnischer Zeit verfügen über eine lange und reiche Tradition. Sie präsentieren die Geistlichkeit sowohl unter geistigen (Vorbereitung zum Priestertum, intellektuelle und spirituelle Formation) als auch materiellen Gesichtspunkten (Gehalt, Verwaltung der Pfarrei). Die vorliegende Arbeit soll zum Kennenlernen dieser sozialen Gruppe auf dem Gebiet der als Dekanat bezeichneten Verwaltungseinheit der Diözesankirche beitragen. Das Dekanat von Koprzywnica gehörte im Berichtszeitraum zum Archidiakonat Sandomierz in der Diözese Krakau. Seine Gründung wird auf die Wende des 16./17. Jahrhunderts datiert. Im Jahre 1782 umfasste es 13 Pfarreien, und zwar: Chobrzany, Kleczanów, Koprzywnica, Łoniów, Malice, Niekrasów, Obrazów, Osiek, Samborzec, Sandomierz (Stiftskirche zur Geburt Unserer Lieben Frau, Kirche zur Bekehrung des hl. Apostels Paulus), Skotniki und Sulisławice. In den Grenzen des Dekanats befanden sich auch Mönchsklöster: das des Heilig-Geist-Ordens an der Heilig-Geist-Kirche sowie das der Dominikaner in Sandomierz: an der Kirche zum hl. Jakubus und zur hl. Maria Magdalena. Erwähnt werden müssen auch die Stiftskirche von Sandomierz sowie das Kloster der Reformatenpatres (Franziskaner) in Sandomierz, die aber in der Quelle nicht erfasst sind. Als Grundlage der durchgeführten Untersuchungen dienen die Akten der 1782 von P. Stanisław Ptaszyński durchgeführten Visitation, die sich in den Bibliotheksbeständen des Höheren Priesterseminars in Sandomierz befi nden. Aus dem Text dieser Visitation geht hervor, dass im Dekanat Koprzywnica 22 Diözesangeistliche und 13 Ordensgeistliche tätig waren. Was die Art der ausgeübten Funktionen betrifft, so gab es im Dekanat 10 Pfarrer, 3 Klostervorsteher, einen Comendarius, 17 Vikare, einen Präbendarius, einen Kaplan, einen Rosenkranzförder und einen Ordensbruder. In der hier präsentierten Aufl istung war ich bemüht, die Personalien der Geistlichen sowie jeweils eine auf der Grundlage der im Visitationstext enthaltenen Bemerkungen des Visitators angefertigte kurze Charakteristik zu liefern.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2008, 89; 321-331
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    List papieża Hormizdasa (514-523) do wszystkich biskupów Hiszpanii
    Der Brief des Papstes Hormisdas (514-523) an alle Bischöfe Spaniens
    Autorzy:
    Koczwara, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041025.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    10. Jahrhundert
    katholische Kirche
    Geschichte
    Geistlichkeit
    X wiek
    Kościół katolicki
    historia
    duchowieństwo
    10th century
    Catholic Church
    history
    clergy
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2002, 78; 65-70
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postanowienie o stopniu dozoru i opieki rządu nad duchowieństwem z 6/18 marca 1817 r.
    The decision on the degree of government supervision and protection concerning the clergy of 6/18 March 1817
    Autorzy:
    Wolnicki, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/14970737.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-10
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Kingdom of Poland
    Government Commission for Clergy Affairs and Public Enlightenment
    clergy
    Catholic Church
    religious freedom
    Królestwo Polskie
    Komisja Rządowa Spraw Duchownych i Oświecenia Publicznego
    duchowieństwo
    Kościół katolicki
    wolność religijna
    Opis:
    Postanowienie o stopniu dozoru i opieki rządu nad duchowieństwem rzymskokatolickim i funduszami przez nich posiadanymi zostało podpisane przez cara Aleksandra I 6/18 marca 1817 r. Nigdy jednak nie zostało ogłoszone w Dzienniku Praw Królestwa Polskiego. Mimo to obowiązywało przez cały okres zaborów. Regulowało status prawny, nie tylko duchowieństwa, ale także Kościoła katolickiego jako instytucji religijnej w sprawach: kontaktów ze Stolicą Apostolską, komunikacji duchowieństwa z rządem, obsadzania urzędów kościelnych i przyjmowania do zakonów, karności kościelnej oraz funduszów kościelnych. Do przestrzegania tego aktu prawnego zobowiązano wyraźnie wskazane w nim podmioty w hierarchicznym ustroju Kościoła katolickiego oraz władze administracyjne Królestwa Polskiego różnych szczebli z Komisją Rządową Spraw Duchownych i Oświecenia Publicznego na czele.
    The decision on the degree of government supervision and protection concerning the Roman Catholic clergy and the funds in their possession was signed by Tsar Alexander I on 6/18 March 1817. However, it was never published in the Journal of Laws of the Kingdom of Poland. Nevertheless, it was in force throughout the entire period of the partitions. It regulated the legal status of not only the clergy but of the Catholic Church as a religious institution in the matters of: contacts with the Holy See, communication between the clergy and the government, making appointments to church offices, admissions to religious orders, church discipline, and church funds. Compliance with this legal act was binding and the entities in the hierarchical structure of the Catholic Church and the administrative authorities of the Kingdom of Poland at various levels, especially the Government Commission for Religious Affairs and Public Enlightenment, were clearly indicated in this context.
    Źródło:
    Czasopismo Prawno-Historyczne; 2022, 74, 1; 173-190
    0070-2471
    Pojawia się w:
    Czasopismo Prawno-Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Św. Wincenty à Paulo – formator diecezjalnego duchowieństwa dla dobra społeczności
    St. Vincent de Paul – the formator of diocesan clergy for the good of the community.
    Autorzy:
    Hoffmann, Emil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/447703.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    duchowieństwo
    Kościół katolicki
    św
    Wincenty à Paulo
    społeczeństwo
    Francja
    dobro wspólne
    clergy
    Catholic Church
    St
    Vincent de Paul
    society
    France
    common good
    Opis:
    Św. Wincenty à Paulo odkrył w sobie powołanie do ewangelizacji biednych, ale uświadamiał sobie też potrzebę poważnej pracy nad duchowością duchowieństwa, by w ten sposób dało odpowiedź na swoje powołanie i współpracowało przy odnowie Kościoła Bożego. W niniejszym artykule chcę przedstawić kolejny szkic o Wincentym à Paulo jako formatorze duchowieństwa, co zwykle pozostaje w cieniu, gdyż św. Wincenty wszedł wcześniej do historii jako wielki organizator i realizator dzieła miłosierdzia we Francji w XVII wieku oraz jako patron ubogich. Korzystałem wyłącznie z hiszpańskich źródeł i chcę przedstawić świętego jako człowieka zaangażowanego w dzieło reformy duchowieństwa, która miała wpływ nie tylko na Kościół w XVII-wiecznej Francji, ale także na wiele pokoleń księży w Europie, aż do dziś, na całym świecie, gdzie misjonarze św. Wincentego poświęcają się pracy budowania kleru diecezjalnego.
    This essay intends to highlight a specific trait of St. Vincent as the clergy formator. This characteristic is often downplayed and unnoticed, for Vincent is primarily known throughout history as the founder of charity works and is generally invoked as the patron of the poor. I draw exclusively on Spanish sources and my intention is to present Vincent as a man fully plunged in the work of clergy reform that bore fruit not only for the church in France in the 17th century but for many generations of priests in many parts of the world where the missionaries of st. Vincent still toil in the clergy formation today.
    Źródło:
    Studia Socialia Cracoviensia; 2014, 2(11); 187-207
    2080-6604
    Pojawia się w:
    Studia Socialia Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawartość i katalog rubrycel diecezji krakowskiej z lat 1735-1811 znajdujących się w księgozbiorze podręcznym Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie
    Contents and the catalogue of the directories of the Diocese of Krakow from the years 1735-1811 from the reference library of the Archives of the Metropolitan Curia in Krakow
    Autorzy:
    Szczepaniak, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1602565.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    kalendarze liturgiczne (rubrycele)
    diecezja krakowska
    schematyzmy duchowieństwa
    przepisy liturgiczne
    katolickie oświecenie
    liturgical calendars (directories)
    Krakow diocese
    clergy schematisms (catalogues)
    liturgical regulations
    Catholic enlightenment
    Opis:
    W zasobach Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie znajduje się znaczny zbiór kalendarzy liturgicznych diecezji krakowskiej. Z pierwszej połowy XVIII wieku zachowały się tylko trzy egzemplarze (1735, 1738 i 1745). Od 1750 r. zbiór jest prawie kompletny. Brakuje tylko dziewięciu roczników z lat: 1753-1756, 1775, 1779, 1781, 1784, 1789 oraz ośmiu z początku XIX wieku: 1802-1804, 1806, 1808-1810, 1839. Ze względu na powszechność korzystania z kalendarza przez księży zaczęto dołączać do rubryceli: informacje o nabożeństwach i praktykach obowiązujących w całej diecezji, zarządzenia władz duchownych i świeckich (szczególnie dotyczące zmian przepisów liturgicznych i postnych). Do ostatnich dekad XIX wieku nie wypracowano reguł redagowania dodatków do rubrycel. W jednych tomach można znaleźć wiele szczegółowych przepisów liturgicznych, nigdzie niepublikowanych poza nimi komunikatów, rozporządzeń i krótkich listów do duchowieństwa. W innych nie umieszczono nawet nowych i ważnych dla księży przepisów i zarządzeń. Te dodatki są cennym, aczkolwiek rzadko wykorzystywanym źródłem dla historyków, ze względu niewielką liczbę zachowanych egzemplarzy oraz brak opisu zawartości, które zmuszają do długotrwałej kwerendy. Publikowany katalog krakowskich rubrycel ma być pomocą w szybkim odszukaniu przydatnych historykowi informacji.
    The Archives of the Metropolitan Curia in Krakow hold a significant collection of the Krakow diocese’s liturgical calendars. From the first half of the 18th century, only three copies have survived (1735, 1738, and 1745). Beginning with 1750, the collection is almost complete. Only 9 volumes are missing, from the years: 1753, 1754, 1755, 1756, 1775, 1779, 1781, 1784, 1789, and 8 from the beginning of the 19th century: 1802–1804, 1806, 1808–1810, 1839. Due to the widespread use of the calendar by priests, the following items were added to the directories: information on services and practices peculiar to the diocese, orders of the clergy and secular authorities (especially regarding changes in liturgical and fasting regulations). Until the last decades of the 19th century, there were no rules for editing the appendices to the directories. Some volumes include numerous detailed liturgical regulations, as well as messages, ordinances and short letters to the clergy that have not been published anywhere else. Others do not contain even the new and important regulations and orders for the priests. These appendices are a valuable resource for historians, albeit rarely used due to a small number of preserved copies and the lack of description of the contents, which necessitates a lengthy query. The publication of the catalogue of the Krakow directories is intended to provide help in finding information that may prove useful for a historian.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 115; 471-502
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Korespondencja między kardynałem Mieczysławem Halką Ledóchowskim a księciem Adamem Stanisławem Sapiehą dotycząca stanu metropolii lwowskiej obrządku greckokatolickiego
    Exchange of letters between Cardinal Mieczyslaw Halka Ledóchowski and Prince Adam Stanisław Sapieha on the condition of the Greek Catholic Church in the Uniate Metropolis of Lviv
    Autorzy:
    Bober, Sabina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023158.pdf
    Data publikacji:
    2015-06-26
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Adam Stanisław Sapieha
    kardynał Mieczysław Ledóchowski
    Kościół greckokatolicki
    Stolica Apostolska
    duchowieństwo
    Cardinal Mieczysław Ledóchowski
    Greek Catholic Church
    the Holy See
    the clergy
    Opis:
    Stanisław Adam Sapieha, a Galician magnate and politician was one of the Catholic activists who were concerned about the Greek Catholic Church organizations in Galicia endangered by the Orthodox propaganda spread by some Russophile-minded Greek Catholic clergy. A significant issue was to strengthen the local episcopate and provide sound education in the seminary. Sapieha was not really confident to what extent the Holy See was aware of the situation, and so on his own initiative he observed the events taking place in the Orthodox and Greek Catholics proceedings in order to properly show those relations to the Holy See, where he was well known for his concern for the affairs of the Greek Catholics in Galicia. Sapieha repeatedly provided information for different Roman dicasteries. The following publication presents the letters between Sapieha and Cardinal Mieczysław Ledóchowski, then employed in the Roman Curia, who as the archbishop of Gniezno and Poznań, just like after settling in Rome in 1876, was vividly interested in the Greek Catholics in the Kingdom of Poland after the liquidation of the Union there in 1875. Ledóchowski, soon after the election of Pope Leo XIII (interested in ending the Kulturkampf in Prussia), was not welcomed by the Pope, because the Archbishop of Gniezno and Poznań was one of the major obstacles to an agreement between Bismarck and the Pope. He was very careful about the problems presented by Sapieha. From the correspondence published here it can be concluded that Cardinal Ledóchowski was not at that time a good mediator in the cases which Sapieha was involved with.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2015, 103; 23-31
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duchowieństwo katolickie wobec zmian społecznych w okresie międzywojennym. Zarys problematyki badawczej
    The Catholic clergy in the face of social changes in the interwar period: An outline of research issues
    Autorzy:
    Bujak, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/784076.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kościół katolicki
    duchowieństwo
    okres międzywojenny
    II Rzeczpospolita
    zmiany społeczne
    the Catholic Church
    the clergy
    the interwar period
    the Second Republic of Poland
    social changes
    Opis:
    The article presents the views of the Catholic clergy of the interwar period on selected aspects of the changes taking place in contemporary Polish society regarding religiosity, morality, the family, and the upbringing of younger generations. This analysis, which is preliminary and survey-oriented, discusses only some aspects of these issues in the context of the interwar Catholic renewal movements. The article is based on clergymen’s statements – primarily from the two former annexed territories: Prussian and Russian – included in the pages of two monthly magazines (influential and opinion-forming in the clerical milieu): Wiadomości dla Duchowieństwa published in Poznań, and Wiadomości Archidiecezjalnych Warszawskich published in Warsaw.  
    W artykule zostały zaprezentowane charakterystyczne dla duchowieństwa katolickiego okresu międzywojennego poglądy na wybrane aspekty zmian zachodzących w społeczeństwie polskim w tamtym czasie dotyczących religijności, obyczajowości, rodziny i wychowania młodego pokolenia. Analiza ma charakter wstępny i sondażowy. Omówione w niej zostały jedynie niektóre aspekty dotyczące tej problematyki, ukazane w kontekście międzywojennych prądów odnowy katolicyzmu. Podstawę źródłową stanowią wypowiedzi duchownych, głównie z dwóch dawnych zaborów pruskiego i rosyjskiego, zawarte na łamach dwóch wpływowych i opiniotwórczych w tych środowiskach miesięczników: poznańskich „Wiadomości dla Duchowieństwa” i wychodzących w Warszawie „Wiadomości Archidiecezjalnych Warszawskich”.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 112; 73-92
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duchowieństwo unickie w środowisku społecznym pogranicza na ziemiach nadbużańskich w XVIII i XIX wieku
    Autorzy:
    Kołbuk, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624972.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Uniate Church
    Roman Catholic Church
    Clergy
    Uniates
    Material Emoluments
    Cerkiew unicka
    Kościół rzymskokatolicki
    duchowieństwo
    unici
    uposażenie materialne
    уніяцкая царква
    рымска-каталіцкі касцёл
    духавенства
    уніяты
    матэрыяльнае забеспячэнне
    Opis:
    For many centuries the lands along the Bug River had been inhabited by Eastern and Western Slavs. It was the contact area between Polish-Latin and Ruthenian-Orthodox cultures. After the Church Union of 1596 these lands were inhabited by Catholics of the Roman and Greek rite. An important role in this area was fulfilled by clergy of both rites. Especially Uniate priests, who were the only elite of the Uniate Church, were engaged in cooperation and numerous conflicts with neighbours: Polish nobility, Latin clergy and peasants of both rites.
    Ziemie nad rzeką Bug od wielu stuleci zamieszkiwane były przez Wschodnich i Zachodnich Słowian. Był to obszar styku kultury polskiej i łacińskiej oraz ruskiej i prawosławnej. Po unii cerkiewnej z 1596 r. tereny te były zamieszkane przez katolików rzymskich i greckich. Ważną rolę pełnili na tym obszarze duchowni obu obrządków. Zwłaszcza księża uniccy, którzy byli jedyną elitą Cerkwi unickiej, wchodzili we współpracę i w liczne konflikty międzysąsiedzkie z polską szlachtą, łacińskimi duchownymi i ludnością chłopską obu obrządków.
    НаземляхуздоўжракіБугнапрацягунекалькіхстагоддзяўпражываліпобачусходніяізаходніяславяне. Гэта была тэрыторыя, на якой польская і лацінская культуры сутыкаліся з усходнеславянскай і праваслаўнай. Пасля царкоўнай уніі 1596 года на Пабужжы пражывалі рымскія і грэцкія каталікі. Важная роля на названай тэрыторыі належыла духоўным абодвух абрадаў. Уніяцкае духавенства, якое з’яўлялася адзінай элітай уніяцкай царквы, асабліва актыўна ўзаемадзейнічала з польскай шляхтай, каталіцкімі духоўнымі і з сельскім насельніцтвам абедзвюх канфесій. Гэтыя ўзаемадачыненні не былі пазбаўлены шматлікіх міжсуседскіх канфліктаў.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cenzurowanie organu urzędowego kurii gorzowskiej w latach 1957–1959. Fragment polityki antykościelnej PRL
    Censorship of the official body of the Gorzow (Gorzów) curia in the years 1957–1959. Fragment of the anti-Church policy of the PRL
    Autorzy:
    Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2011228.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Kommunismus
    Zensur
    Klerus
    Zeitschriften
    Katholische Kirche
    Ordinariat Gorzów
    Communism
    censorship
    clergy
    magazines
    the Catholic Church
    the Ordinariate of Gorzow (Gorzów)
    komunizm
    cenzura
    duchowieństwo
    czasopisma
    Kościół katolicki
    ordynariat gorzowski
    Opis:
    Komunizm to system totalitarny, który chciał nadzorować wszystkie sfery życia publicznego, a w niektórych przypadkach także prywatnego obywateli. Jedną z instytucji wypełniających to zadanie była cenzura, funkcjonująca we wszystkich krajach tzw. demokracji ludowej. Nadzorowała ona przekaz słowny i pisany, czyli przekaz prawdy, która uległa wcześniejszej infiltracji oraz manipulacji. Ostatnim legalnym obszarem wolnego słowa w Polsce pozostawał Kościół katolicki prowadzący także działalność publicystyczną m.in. w formie czasopism oraz organów urzędowych. Przy czym te ostatnie były skierowane do duchowieństwa i przekazywały informacje kurialne, pastoralne oraz wiedzę teologiczną. W przypadku ordynariatu gorzowskiego, którego obszar obejmował 1/7 kraju, były to najpierw od 1945 roku zarządzenia, a od 1957 roku „Gorzowskie Wiadomości Kościelne”. Zadaniem cenzury był nadzór nad treścią zawartą w kolejnych numerach. Usuwano fragmenty lub nawet całe artykuły, które zdaniem cenzora były sprzeczne z interesem reżimu. Zespół Delegatury Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Zielonej Górze znajdujący się w zasobie Archiwum Państwowego jest w znacznym stopniu wybrakowany, stąd autor, prezentując przykłady ingerencji w działalność wydawniczą „Gorzowskie Wiadomości Kościelne”, skupił się tylko na latach 1957–1959.
    Communism, a totalitarian system that wanted to oversee all spheres of public life and in some cases also of private citizens. One of the institutions fulfilling this task was censorship, functioning in all countries of the so-called People’s Democracy. It supervised verbal and written communication, i.e. the transmission of truth which had been previously infiltrated and manipulated. The Catholic Church remained the last area of free speech in Poland, conducting also journalistic activities of official bodies or these in the form of magazines, wherein the first were directed to the clergy providing on the one hand curial and pastoral information and on the other theological knowledge. In the case of the Ordinariate of Gorzow (Gorzów), which covered 1/7 of the country, these were first Orders from 1945, and from 1957 Gorzowskie Wiadomości Kościelne. The task of censorship was to supervise the content of subsequent issues. Excerpts or even entire articles, that according to the censor were contrary to the interests of the regime, were removed. The resources of the Zielona Gora (Zielona Góra) Delegacy of the Office Controlling the Press, Publications and Spectacles, collected in the State Archives are largely incomplete, hence the author, presenting examples of interference in the publishing activity of Gorzowskie Wiadomości Kościelne, focused only on the years 1957–1959.
    Der Kommunismus ist ein totalitäres System, das alle Bereiche des öffentlichen Lebens und in einigen Fällen auch das Privatleben der Bürger überwachen wollte. Zu den Institutionen, die diese Aufgabe erfüllten, gehörte die in allen Ländern tätige Zensur, die sog Volksdemokratie. Sie überwachte die mündliche und schriftliche Kommunikation, also die Übermittlung der zuvor unterwanderten und manipulierten Wahrheit. Der letzte Rechtsraum der freien Meinungsäußerung in Polen war die katholische Kirche, die auch journalistische Aktivitäten durchführte, darunter in Form von Zeitschriften und offiziellen Stellen. Letztere richteten sich an den Klerus und vermittelten kuriale und pastorale Informationen sowie theologisches Wissen. Im Fall des Ordinariats Gorzów, dessen Gebiet 1/7 des Landes umfasste, waren dies erste Verordnungen von 1945 und von 1957 "Gorzowskie Wiadomości Kościelne". Die Zensuraufgabe bestand darin, den Inhalt der nachfolgenden Ausgaben zu überwachen. Fragmente oder gar ganze Artikel, die laut Zensur gegen die Interessen des Regimes verstoßen, wurden entfernt. Das Team der Delegation des Amtes für die Kontrolle von Presse, Veröffentlichungen und Aufführungen in Zielona Góra, das sich in den Ressourcen des Staatsarchivs befindet, ist weitgehend mangelhaft, daher der Autor, der Beispiele für Eingriffe in die Veröffentlichungstätigkeit von "Gorzowskie Wiadomości Kościelne", konzentriert sich nur auf die Jahre 1957–1959.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2021, 28; 423-434
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duchowieństwo katolickie i zakony we Włocławku i okolicy pod okupacją niemiecką (1939-1945)
    The catholic clergy of Włocławek and its region under german occupation (1939-1945)
    Autorzy:
    Dębiński, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783925.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    diecezja włocławska
    duchowieństwo
    okupacja niemiecka
    II wojna światowa
    prześladowania Kościoła katolickiego
    Dachau
    the diocese of Włocławek
    the clergy
    German occupation
    world war II
    the persecution of the Catholic Church
    Opis:
    Of all dioceses in Poland, the diocese of Włocławek suffered the greatest losses of the clergy during World War II: 225 priests and 7 seminarians were killed along with Auxiliary Bishop M. Kozal, which accounted for 50,2% of the pre-war clergy. The whole diocese was annexed to Nazi Germany; most of the territory, including Włocławek, became part of the so-called Reichsgau Wartheland, and the Zawiślański region (20 parishes) became part of The Reichsgau Danzig-West Prussia. Due to the approaching military operations, Wrocław Bishop Karol Radoński, Cardinal August Hlond and Bishop Stanisław Okoniewski left the diocese. During the first months of the war, a great number of the priests from Włocławek and its region were arrested; some of them were deported to the camps in Dachau and others were shot, only few managed to survive. Religious congregations and monasteries met the similar fate. Monastic houses were gradually dissolved. Of 249 parishes of the diocese of Włocławek (including two military ones) only 5 left in The Reichsgau Wartheland; the parishes of the Zawiślański region, however, were allowed to function and the Germans tolerated the activity of some priests. The priests both from these tolerated parishes and underground ones limited their pastoral work to administering sacraments and celebrating Holy Masses primarily in the presbytery and other parish or private buildings. The masses were addressed only to the selected members of the faithful. The Germans, being driven by hatred for the Church, demolished churches, destroyed crosses, paintings, figures, roadside shrines and church decorations.
    Spośród wszystkich diecezji w Polsce, diecezja włocławska w czasie drugiej wojny światowej poniosła największe straty w stanie duchowieństwa: wraz z bp. Pomocniczym M. Kozalem zginęło 225 kapłanów i 7 kleryków, tj. 50,2% stanu przedwojennego. Cały obszar diecezji znalazł się w obrębie ziem anektowanych do III Rzeszy; większość terytorium wraz z Włocławkiem należało do tzw. Kraju Warty, a część tzw. zawiślańska (20 parafii) weszła w skład Okręgu Gdańsk-Prusy Zachodnie. W obliczu zbliżających się działań wojennych biskup włocławski Karol Radoński wraz z kardynałem Augustem Hlondem i biskupem Stanisławem Okoniewskim opuścili diecezję. W pierwszych miesiącach wojny zdecydowana część duchowieństwa Włocławka i okolic została aresztowana i wywieziona do obozu w Dachau, a część rozstrzelana; uratowali się tylko nieliczni. Podobny spotkał zgromadzenia zakonne i klasztory. Sukcesywnie likwidowano domy zakonne. Na 249 parafii diecezji włocławskiej (w tym dwie wojskowe) w Kraju Warty czynnych było tylko pięć, funkcjonowały natomiast parafie „zawiślańskie”, gdzie Niemcy tolerowali działalność kilku księży. Księża zarówno z duszpasterstwa tolerowanego, jak i tajnego swoją pracę duszpasterską ograniczali właściwie tylko do dostępu wiernych do sakramentów świętych, ewentualnie odprawienia mszy św. i to nie zawsze w kościele, ale często na plebanii, organistówce lub w domu prywatnym, i to tylko dla pewnej grupy wiernych. Niemcy kierując się nienawiścią do Kościoła, burzyli świątynie, niszczyli krzyże, obrazy, figury, kapliczki przydrożne i wystrój kościołów.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 111; 57-75
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wkład Kościoła katolickiego w Republice Litewskiej (1918-1940) w narrację o tworzeniu nowoczesnej Litwy
    The Contribution of the Catholic Church to the Creation of a Story About Modern Lithuania in the Republic of Lithuania (1918–1940)
    Autorzy:
    Mačiulis, Dangiras
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1602538.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kościół katolicki
    duchowieństwo
    okres międzywojenny
    Republika Litewska (1918–1940)
    pamięć zbiorowa
    kultura pamięci
    the Catholic Church
    the clergy
    the interwar period
    the Republic of Lithuania (1918-1940)
    collective memory
    memory culture
    Opis:
    Powstaniu państwa litewskiego i utrwaleniu niepodległości Republiki Litewskiej (1918-1940) towarzyszyło kształtowanie odpowiedniej pamięci zbiorowej i narracji historycznej. Kościół katolicki na Litwie był wówczas instytucją o dużym autorytecie, która wpływała na różne sfery życia wewnętrznego kraju, mogła więc też oddziaływać na pamięć zbiorową. W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy Kościół katolicki na Litwie w okresie międzywojennym dążył do świadomego kształtowania pamięci zbiorowej. Stwierdzono, że Episkopat Litwy nie przejawiał celowej chęci kształtowania pamięci zbiorowej, ponieważ nie miał jasnego i jednolitego poglądu na kulturę pamięci. Były też inne powody: początkowo utrudnienie stanowiły troski o utworzenie samodzielnej litewskiej prowincji kościelnej (1926), a od końca lat 20. XX wieku napięte stosunki Kościoła z władzami, które ograniczały społeczną aktywność katolików. Kościół świadomie nie kształtował własnej opowieści o powstaniu nowoczesnego państwa litewskiego i historii najnowszej Litwy. Zwracał się jednak do przeszłości, gdy broniąc swobody działania Kościoła katolickiego, chciał podkreślić jego rolę w tworzeniu niezależnego państwa litewskiego.
    The establishment of the Lithuanian state and the consolidation of independence in the Republic of Lithuania (1918–1940) was accompanied by the construction of an appropriate collective memory and the accompanying historical narrative. The Catholic Church in Lithuania at that time was an authoritative institution that influenced various spheres of domestic life in the country; therefore, it could also influence the collective memory. This article attempts to answer whether the Catholic Church in Interwar Lithuania sought to form a collective memory. It is stated that the Lithuanian Episcopate did not demonstrate a purposeful desire to form a collective memory because it did not have a clear and unified approach to the culture of memory. There were other reasons: at first it was hindered by the worries of creating an independent ecclesiastical province of Lithuania, and from the end of the 1930s the Church’s relations with the government became strained, as the latter hindered the social activity of Catholic society. The Church did not specifically shape its own story about the creation of a modern Lithuanian state and the history of modern Lithuania. However, the Church turned to this past when, in defending the freedom of action of the Catholic Church, it wanted to emphasise the role of the Church in the creation of an independent state of Lithuania.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 115; 301-322
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The term “minister” under the Polish Code of Criminal Procedure as applicable to the Roman Catholic Church
    Termin „duchowny” z polskiego Kodeksu postępowania karnego dla Kościoła rzymskokatolickiego
    Autorzy:
    Jakubiak, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2098376.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    artykuł 178 pkt 2 k.p.k
    zakaz dowodowy
    duchowny
    spowiedź
    Kościół rzymskokatolicki
    article 178 point 2 CCP
    the clergy – penitent privilege
    minister of religion
    the Sacrament of Confession
    the Roman Catholic Church
    Opis:
    W art. 178 pkt 2 k.p.k ustawodawca zapisał: „Nie wolno przesłuchiwaćjako świadków: (…) duchownego co do faktów, o których dowiedziałsię przy spowiedzi”. Ponieważ norma w nim zawarta odwołuje się doogólnych terminów (bo wspólnych dla wielu Kościołów i wspólnot religijnych), ale i za razem niezdefiniowanych w k.p.k., jak chociażby termin„duchowny”, stosowanie przedmiotowego zakazu dowodowego okazujesię napotykać na trudności interpretacyjne. Biorąc pod uwagę powyższe problemy, głównym celem, jaki przyświecał autorowi przy powstaniu tego artykułu, było określenie desygnatów terminu „duchowny” z art. 178 pkt 2 k.p.k dla Kościoła rzymskokatolickiego. Dla jego realizacji autor określił kryteria wewnętrzne i zewnętrzne omawianego pojęcia, co z kolei okazuje się nieodzowne w opisaniu zakresu podmiotowego przywołanej normy.
    In Article 178 point 2 of the Polish Code of Criminal Procedure, the legislator recognises the clergy – penitent privilege and has provided that “a minister of religion may not be examined in the capacity of witness on information communicated to him during the a penitent’s confession.” Since this provision employs general terms (i.e. such as are common to many Churches and religious associations) which have not been defned in the Code of Criminal Procedure, including, for instance, the term “minister,” interpretative difficulties often occur with the implementation of the clergy – penitent privilege. Hence my main aim in this paper was to identify the referents of the term “minister” in Article 178 Section 2 of the Code as applicable to the Roman Catholic Church. To do this, I offer a discussion both of the internal and external criteria for the term “minister,” which turns out to be an indispensable step allowing me to go on to the description of the personal scope of these provisions.
    Źródło:
    Zeszyty Prawnicze; 2021, 21, 3; 337-359
    2353-8139
    Pojawia się w:
    Zeszyty Prawnicze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duchowi przewodnicy niemieckich katolików w pielgrzymkach do Skrzatusza w relacjach Johannesbote
    Spiritual guides of German Catholics in their pilgrimages to Skrzatusz in the Johannesbote
    Autorzy:
    Zadarko, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/570901.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
    Tematy:
    Wolna Prałatura Pilska
    Niemcy – Polska
    pojednanie polsko-niemieckie
    wypędzeni
    uchodźcy
    Skrzatusz
    Rokitno
    diecezja koszalińsko-kołobrzeska
    pielgrzymka
    duchowieństwo
    Roman Catholic Territorial Prelature of Schneidemühl
    Germany – Poland
    German-Polish reconciliation
    refugees
    displaced
    Diocese of Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg)
    pilgrimage
    clergy
    Opis:
    W artykule poddano analizie wspomnienia pielgrzymów przybywających do sanktuariów maryjnych w Skrzatuszu i Rokitnie oraz do byłej Wolnej Prałatury Pilskiej w latach 1983–2013 i drukowanych w tym czasie w czasopiśmie katolików prałatury Johannesbote. Do całości obrazu świadectw pielgrzymowania należą nie tylko osobiste, wewnętrzne, religijne przeżycia. Są one bardzo mocno związane z bolesną przeszłością wojenną i skomplikowanymi relacjami polsko-niemieckimi. Ważną rolę w kształtowaniu postaw katolików niemieckich nie tylko w wierze, ale i w relacjach z Polakami, w przepracowaniu ciężaru historii, odgrywają duchowni. Konkretne postaci biskupów i kapłanów to również wypędzeni dzielący los swoich wiernych do końca ich życia. Są to świadectwa wdzięczności katolików za życie wiary, sakramenty i pomoc w budowaniu nowej tożsamości w powojennej historii.
    The article analyzes the memories of pilgrims coming to the Marian shrines in Skrzatusz and Rokitno and to the former Free Prelature of Pila (Piła) in the years 1983–2013. These were printed in the same time in the Prelature’s journal Johannesbote. The whole picture of pilgrimage testimonies consists of not only their personal, internal, and religious experiences. They are tightly connected with the painful war history and complicated Polish-German relations. The clergy plays an important role in shaping the attitudes of German Catholics not only in sole faith, but also in relations with Poles, in the overwork of their common history. We can read of some concrete figures of bishops and priests who were also expelled, sharing the fate of their faithful for the rest of their lives. These are testimonies of gratitude of Catholics for their faithful life, the sacraments received, and for help to build a new identity in their postwar history.
    Źródło:
    Rocznik Skrzatuski; 2017, 5; 91-106
    2300-8296
    Pojawia się w:
    Rocznik Skrzatuski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pracownicy duszpasterstwa rodzin i ich zadania
    Family ministry workers and their tasks
    Autorzy:
    Pyźlak, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/448552.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    clergy and lay workers of pastoral care of the family
    the tasks of family ministry workers
    marriage
    the family
    associations of Catholic families
    duchowni i świeccy pracownicy duszpasterstwa rodzin
    zadania pracowników duszpasterstwa rodzin
    małżeństwo
    rodzina
    zrzeszenia rodzin katolickich
    Opis:
    Pastoral ministry of the Church has been directed to the family since the very beginning. Because of the urgent need for helping married couples and families, the Second Vatican Council introduced a revolutionary change in the pastoral ministry directed at spouses and families. Christians are called to emphasize the value of marriage and family, both with the testimony of their own lives and in cooperation with people of good will. These are the tasks for the clergy and laymen alike, as they are responsible for assuring that the family is aware of its identity. Among the family ministry workers there are bishops, priests, deacons, monks, nuns and consecrated persons. Among the laymen the roles of the workers of the Church’s ministry for the family are assigned to Catholics who specialize in medicine, law, psychology, to social workers and counsellors. The ministry of laymen for fiancés, married couples and families is marked with the apostolic charism. Apart from the participation in introducing the Gospel into the everyday reality of marital and family life, laymen can also assist priests in the pastoral care of the family by spreading the teaching of the Church. This service is supported by the sacramental priesthood, which is connected with proclaiming God’s word and with the ministry of Sacraments. Cooperation and complementarity of the clergy and laymen in working with married couples and families constitute a way of counteracting the corruption of married and family life and are crucial in the development of the pastoral care of the family.
    Działalność duszpasterska Kościoła od początku była zwrócona ku rodzinie. Sobór Watykański II, widząc naglącą potrzebę pomocy małżeństwom i rodzinom, dokonał przełomu w działalności duszpasterskiej wobec małżeństw i rodzin. Wzywa chrześcijan do podnoszenia wartości małżeństwa i rodziny, zarówno świadectwem własnego życia, jak również współdziałaniem z ludźmi dobrej woli. Do zadań tych powołani są zarówno duchowni, jak i świeccy, do których należy przede wszystkim troska o to, aby rodzina była świadoma własnej tożsamości. Do pracy w duszpasterstwie rodzin zaangażowani są biskupi, kapłani, diakoni, zakonnicy i zakonnice oraz osoby życia konsekrowanego. Natomiast wśród osób świeckich posłannictwo Kościoła wobec rodziny pełnią specjaliści o inspiracji katolickiej, jak: lekarze, prawnicy, psychologowie, pracownicy społeczni, doradcy. Posługa osób świeckich wobec narzeczonych, małżeństw i rodzin naznaczona jest charyzmatem apostolskim. Osoby świeckie oprócz udziału we wprowadzaniu Ewangelii w realia życia małżeńskiego i rodzinnego mogą służyć duszpasterzom rodzin nieocenioną pomocą w przekazywaniu nauki Kościoła. Posługa ta jest wspierana przez kapłaństwo sakramentalne, z którym związane jest głoszenie słowa Bożego i szafarstwo sakramentalne. Współdziałanie i uzupełnianie się w pracy z małżeństwami i rodzinami duchownych i świeckich daje alternatywę na przeciwstawianie się deprawacji życia małżeńskiego i rodzinnego oraz rozwój duszpasterstwa rodzin.
    Źródło:
    Studia nad Rodziną; 2015, 37; 67-87
    1429-2416
    Pojawia się w:
    Studia nad Rodziną
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawno-kanoniczny zakaz podejmowania przez duchownych niektórych rodzajów działalności i jego znaczenie na gruncie prawa polskiego
    Canon-law prohibition of conducting certain kinds of activities by the clergy and its significance under Polish law
    Autorzy:
    Krajczyński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043505.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-18
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    clergy
    Catholic Church
    trade
    management of goods
    church law
    Canon Law
    Law on Religion
    religious organization
    Code of Canon Law
    duchowni
    zarząd dóbr
    handel
    prawo kanoniczne
    Kościół katolicki
    kościoły i związki wyznaniowe
    prawo wyznaniowe
    Kodeks Prawa Kanonicznego
    duchowny
    osoba duchowna
    Opis:
    Autor artykułu podejmuje kwestię zakazu prowadzenia przez duchownych działalności określonej w kan. 285 § 4 i kan. 286 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Wynika z nich, że objęcie przez duchownego zarządu dóbr należących do świeckich, wejście w posiadanie świeckiego urzędu, z którym łączy się obowiązek składania rachunków, oraz stałe zajmowanie się handlem i transakcjami nastawionymi wyłącznie na zysk, stanowią przekroczenie przepisu prawa kanonicznego. Zakazy te jednak nie mogą być uznane za obowiązujące na gruncie prawa polskiego, a czynności dokonywane przez duchownego sprawującego taki urząd lub funkcję będą ważne. Omawiane normy prawa kanonicznego nie mają bowiem w Rzeczypospolitej Polskiej charakteru norm prawa powszechnie obowiązującego ani też wewnętrznie obowiązującego (art. 87 i art. 93 Konstytucji RP). Innymi słowy, chociaż Kościół katolicki, w imię zasady autonomii, ma prawo do samoorganizacji i samorządności, jego prawo własne jest obcym względem prawa polskiego. W efekcie, duchowny, który niezgodnie z prawem kanonicznym zasiada w zarządzie spółki kapitałowej lub przedsiębiorstwa państwowego, powinien być uznany za działającego zgodnie z prawem. Inna wykładnia obowiązujących przepisów podważałaby zasadę pewności i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego.
    The article deals with the prohibited activity of the clergy specified in can. 285 § 4 and can. 286 of the Code of Canon Law. It follows from the canons that it is against canon law for clerics to manage goods belonging to lay persons, to hold a secular office which entails an obligation of making financial statements (rendering accounts), or to conduct trade and transactions solely for profit. This prohibition, however, cannot be considered effective under Polish law, and legal acts carried out by a cleric who holds such an office or performs  a function will be valid. The regulations of canon law in question are neither the sources of universally binding law of the Republic of Poland nor internally binding law (art. 87 and art. 93 of the Constitution of the Republic of Poland. In other words, although the Catholic Church, in the name of the principle of autonomy, has the right to self-organization and self-government, its own law (canon law) is foreign to Polish law. As a consequence, a cleric who, against canon law, is member of the board of a joint stock or limited company or for example a state-owned enterprise, should be considered to act rightfully. A different interpretation of Polish law would call into question the principle of certainty and security in business transactions.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2018, 21; 75-94
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienie Kościoła katolickiego podczas spotkań roboczych organów wyznaniowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Niemieckiej Republiki Demokratycznej1
    The Issue of the Catholic Church During Working Meetings of the Denominational Bodies for Religious Matters of the People’s Republic of Poland and the German Democratic Republic
    Autorzy:
    Zamiatała, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154454.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Kościół katolicki
    Niemiecka Republika Demokratyczna
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    Sekretariat Stanu do Spraw Kościelnych
    Urząd do spraw Wyznań
    duchowieństwa
    biskupi
    Watykan
    Catholic Church
    German Democratic Republic
    Polish People’s Republic
    State Secretariat for Church Affairs
    Office for Religious Affairs
    clergy
    bishops
    Vatican
    Opis:
    W prowadzeniu polityki wobec Kościoła katolickiego w NRD i PRL sporą pomocą były robocze spotkania organów wyznaniowych obu państw: Sekretariat Stanu do Spraw Kościelnych (SSdsK) i Urząd do spraw Wyznań. Ułatwiały one realną ocenę bieżącej sytuacji oraz pomagały w ustalaniu dalszych zadań. Dawały możliwość dobrego zapoznania stron z aktualną problematyką wyznaniową. Wymiana informacji na tych naradach przyczyniała się do lepszego poznania różnic występujących w zakresie polityki wobec Kościoła w obu krajach socjalistycznych. W uzgadnianiu zagadnień urzędy opierały się na marksistowsko-leninowskiej analizie sytuacji oraz politycznych wskazówkach swoich partii jako podstawy kooperacji urzędów wyznaniowych PRL i NRD. Dzięki temu podjęta w ich zakresie koordynacja i współpraca pozwalała im skuteczniej wykorzystać koncepcje i udoskonalać metody zróżnicowanej polityki wobec Kościoła katolickiego. Dokonywano okresowych podsumowań wyników w zakresie polityki wyznaniowej wobec Kościoła katolickiego. Na tych spotkaniach analizowano relacje władz państwowych z biskupami w obu krajach. Omawiano także stosunek do Stolicy Apostolskiej, wymieniano poglądy i informacje o nowych aspektach polityki Watykanu wobec krajów socjalistycznych. Podejmowano kwestię wciągnięcia katolików świeckich, a także duchowieństwa i hierarchii do wspierania polityki państw socjalistycznych pod pozorem walki o pokój w ramach Berlińskiej Konferencji Katolików. Dyskutowano na temat sposobów aktywizacji w jej ramach organizacji katolickich krajów socjalistycznych i zachodnich pod hasłem walki o umocnienie pokoju światowego.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 631-657
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Likwidacja Kościoła katolickiego obrządku wschodniego w południowo-zachodnich guberniach Cesarstwa Rosyjskiego za panowania cesarza Mikołaja I (lata 30. XІX wieku)
    Liquidation of the Catholic Church of the Eastern Rite in the Southwestern Governorates of the Russian Empire during the reign of emperor Nicholas I (1930s)
    Autorzy:
    Bilyk, Viktoria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30098243.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Katholische Kirche des östlichen Ritus (Griechisch-Orthodoxe)
    Orthodoxe Kirche
    Bischof
    Klerus
    "Akt der Wiedervereinigung"
    Synode
    Eastern Rite Catholic Church (Greek Orthodox)
    Orthodox Church
    bishop
    clergy
    “act of reunion”
    synod
    Kościół katolickiego obrządku wschodniego (greckounicki)
    Cerkiew prawosławna
    biskup
    duchowieństwo
    „akt ponownego zjednoczenia”
    Opis:
    W artykule przedstawiono politykę władz rosyjskich zmierzającą do ograniczenia pola działania Kościoła katolickiego obrządku wschodniego (dawniej greckounickiego czy unickiego) i jego stopniowej likwidacji w latach 30. XIX wieku, a także pokazuje przygotowanie „aktu ponownego zjednoczenia” w 1839 roku. W latach 1794–1796 trwał intensywny proces „przyłączania” unitów do Cerkwi prawosławnej. Okres od 1797 roku do połowy lat 20. XIX wieku charakteryzuje się osłabieniem presji władz na Kościół katolickiego obrządku wschodniego. W drugiej połowie lat 20. XIX wieku władze rosyjskie zaostrzyły swoją politykę wobec Kościoła katolickiego obrządku wschodniego i zaczęły przygotowywać grunt pod jego ostateczne zjednoczenie z Cerkwią prawosławną. W proces likwidacji Kościoła katolickiego obrządku wschodniego zaangażowani byli także hierarchowie unici. Szczególną rolę odegrał biskup litewski Józef Siemaszko. Z pomocą biskupa białoruskiego Wasilija Łużyńskiego i biskupa brzeskiego, wikariusza diecezji litewskiej Antoniego Zubko zwołał on w 1839 roku w Połocku synod biskupów i kleru unickiego, na którym podjęto decyzję „ponownie zjednoczyć” Kościół katolickiego obrządku wschodniego z Cerkwią prawosławną.
    The article outlines the Russian government’s policy of limiting the field of action of the Eastern Rite Catholic Church (formerly Greek Orthodox or Uniate) and its gradual liquidation in the 1830s, and shows the preparation of the “act of reunification” in 1839. As is well known, in 1794–1796 there was an intensive process of “joining” the Uniates to the Orthodox Church. The period from 1797 to the mid-1920s is characterized by weakening of government pressure on the Eastern Rite Catholic Church. In the second half of the 1820s, the Russian authorities tightened their policy toward the Eastern Rite Catholic Church and began to prepare the ground for its eventual unification with the Orthodox Church. The Uniate hierarchs were also involved in the process of liquidating the Eastern Rite Catholic Church. A special role was played by Lithuanian Bishop Józef Siemaszko. With the help of Belarusian Bishop Wasilij Łużyński and the Bishop of Brest, Vicar of the Diocese of Lithuania Antoni Zubko convened a synod of Uniate bishops and clergy in Polotsk (Połock) in 1839, at which it was decided to “reunite” the Eastern Rite Catholic Church with the Orthodox Church.
    Der Artikel schildert die Politik der russischen Behörden, den Aktionsradius der katholischen Kirche des östlichen Ritus (ehemals griechisch-orthodox oder uniert) einzuschränken, sowie ihre allmähliche Auflösung in den 1830er Jahren und zeigt die Vorbereitung des "Wiedervereinigungsakts" von 1839. Zwischen 1794 und 1796 gab es einen intensiven Prozess des "Anschlusses" der Unierten an die orthodoxe Kirche. Die Zeit von 1797 bis Mitte der 1820er Jahre ist durch eine Abschwächung des Drucks der Behörden auf die katholische Kirche des östlichen Ritus gekennzeichnet. In der zweiten Hälfte der 1820er Jahre verschärften die russischen Behörden ihre Politik gegenüber der katholischen Kirche des östlichen Ritus und begannen, den Boden für ihre eventuelle Vereinigung mit der orthodoxen Kirche zu bereiten. Auch die unierten Hierarchen waren an der Auflösung der katholischen Kirche des östlichen Ritus beteiligt. Der litauische Bischof Jozef Siemaszko spielte dabei eine besondere Rolle. Mit Hilfe des weißrussischen Bischofs Wassili Luschinski und des Bischofs von Brest, des Vikars der litauischen Diözese Anton Zubko, berief er 1839 eine Synode der unierten Bischöfe und Geistlichen in Polotsk ein, auf der die "Wiedervereinigung" der katholischen Kirche des östlichen Ritus mit der orthodoxen Kirche beschlossen wurde.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2023, 30; 221-233
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duchowni, instytucje i organizacje kościelne w życiu literackim międzywojennego Poznania
    The clergy and Church institutions and organizations in the literary life of interwar Poznań
    Autorzy:
    Biesiada, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1039498.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    literary life in poznań in 1919-1939
    polish writers’ trade union. participation of clergy in culture
    st. adalbert booksellers
    principal institute of catholic action. journalism in the 20th century
    „tęcza” (1927-1939)
    „kultura” (1936-1939)
    the ladies of charity of st. vincent de paul
    Opis:
    Among the people who created the ambiance of the Poznań literary life in the interwar period were priests-men of letters, such as the poet Ewaryst Nawrowski, the authors of reportages and memoirs - Nikodem Cieszyński, Ignacy Posadzy, Józef Kłos. An important part was played by priests-men of learning linked to the University of Poznań and the Poznań Seminary who presented their works at sessions of the Poznań Society of Friends of Sciences but also gave talks to more general audiences during events held both by Church and lay organizations. This group included among other such priests as Bronisław Gładysz, Kazimierz Kowalski, Władysław Hozakowski, Edward Warmiński. The Church culture forming center was the St. Adalbert Booksellers, an important publisher of Polish and world literature, which also published a cultural journal for the intelligentsia called “Tęcza”. Another such center was the Principal Institute of Catholic Action, publisher of the “Kultura” weekly, one of the leading journals of this profile in Poland.
    Źródło:
    Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski; 2015, 10; 207-260
    1731-0679
    Pojawia się w:
    Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ wyboru papieża Jana Pawła II na stosunek władz państwowych do Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim. Metody i przykłady
    Impact of the election of Pope John Paul II on the attitude of state authorities to the Catholic Church in Western Pomerania. Methods and examples
    Autorzy:
    Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2010482.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Communism
    clergy
    Solidarity
    opposition
    the Catholic Church
    Western and Central Pomerania
    John Paul II
    Szczecin
    Koszalin
    bishop Kazimierz Majdański
    bishop Ignacy Jeż
    komunizm
    duchowieństwo
    Solidarność
    opozycja
    Kościół katolicki
    Pomorze Zachodnie i Środkowe
    Jan Paweł II
    pielgrzymki
    biskup Kazi¬mierz Majdański
    biskup Ignacy Jeż
    Opis:
    16 października 1978 roku wybór papieża Polaka – Jana Pawła II przebudził Kościół katolicki w Polsce i samo społeczeństwo. Natomiast pierwsza pielgrzymka do Ojczyzny w 1979 roku, do której nie mogło dojść w 1966 roku w osobie papieża Pawła VI, ośmieliły Polaków, w tym także ludzi Kościoła. Wybór papieża Polaka przełożył się na prawdziwy bum powołaniowy w Polsce, w tym w seminarium paradyskim, nad którym nie były w stanie zapanować władze komunistyczne. Natomiast pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny i kolejne dwie przebudziły sumienia Polaków, jak to podkreśla George Weigel w swoich publikacjach. Owocem pielgrzymki były narodziny „Solidarności”. Przez kolejne lata 80. Kościół oraz społeczeństwo w Polsce, a tym bardziej na tzw. Ziemiach Odzyskanych, żyło w klimacie i duchu pielgrzymek papieskich oraz peregrynacji obrazu MB Częstochowskiej. Jednak system komunistyczny nie zamierzał dać za wygraną. Nasilił na ogromną skalę działania operacyjne Służby Bezpieczeństwa, czego wyrazem były skrytobójcze mordy ludzi z opozycji. Przykładem jest rodzina Mariana Jurczyka oraz ludzi Kościoła katolickiego, w tym ks. Jerzego Popiełuszki. Jednak takie działania jedynie wzmagały w społeczeństwie i osobach duchownych wolę walki z systemem. Stąd dni systemu komunistycznego w Polsce, w tym na Pomorzu Zachodnim, były policzone. Kontraktowe wybory z czerwca 1989 roku jedynie potwierdziły ten fakt. Niestety, nie udało się w 1990 roku ostatecznie odciąć ludzi minionego sytemu i jego mentalności. Czego konsekwencje kraj przeżywał i niestety, nadal przeżywa na różnych płaszczyznach życia politycznego, społecznego, a zwłaszcza w przekazach mediów prywatnych, pozostających w rękach ludzi związanych z minionym systemem.
    On December 16, in 1978, the election of the Polish Pope John Paul II awakened the Catholic Church in Poland and the society itself. The first pilgrimage of the Pope to Poland in 1979, that couldn’t be realized in 1966 as a pilgrimage of the Pope Paul VI, encouraged Polish people as well as the Church. The election of the Polish cardinal as a pope caused in Poland the beginning of a real “boom” of vocations to priesthood, also in Paradyz (Paradyż) Seminary. Even communist authorities were not able to control it. The first pilgrimage of Pope John Paul II to His homeland and the next, awakened the conscience of Polish nation, as G. Weigel emphasizes in his publications. “The birth” of “Solidarity” was the fruit of this first pilgrimage. Over the following 1980s, the Church and the society in Poland, and especially on the so-called Regained Territories, lived in the spirit and atmosphere of both – papal pilgrimages and the peregrination of the miraculous image of Our Lady of Czestochowa (Częstochowa). However, the communist system was not going to give up. It intensified on the large scale the operations of the Security Service, expressed in treacherous murders of people of opposition. The example of such oppression was the family of Marian Jurczyk, also people and priests of the Catholic Church, like priest Jerzy Popiełuszko, murdered treacherously. However, such action only intensified in society and in clergy the spirit of fighting with the system. Hence the days of the communists were numbered. The regulatory election in June 1989 only confirmed this fact. Unfortunately, in 1990 it was not possible to finally cut off the people of the passing system and its mentality; it have caused the consequences, which were and still are in various areas of political and social life, and especially in the media, remaining in the hands of people of the passing system.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2020, 27; 501-523
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawne aspekty działalności publicznej duchownych
    Legal aspects of the public activity of clergymen
    Autorzy:
    Grabowski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043475.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-18
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    clergy
    churches and other religious organizations
    religious freedom
    Catholic Church
    autonomy of Church and State
    public functions
    constitutional rights
    freedom of conscience and religion
    Law on Religion
    Code of Canon Law
    duchowni
    kościoły i inne związki wyznaniowe
    wolność religijna
    Kościół katolicki
    autonomia Kościoła i państwa
    funkcje publiczne
    prawa konstytucyjne
    wolność sumienia i religii
    Kodeks Prawa Kanonicznego
    prawo kanoniczne
    Opis:
    W polskim systemie prawnym pojęcie „duchownego” jest ustalane na podstawie wewnętrznych regulacji kościołów i innych związków wyznaniowych. Duchowni, będący obywatelami polskimi, mają identyczne prawa jak wszyscy inni obywatele. Ograniczenie praw duchownych w przedmiotowym zakresie, byłoby złamaniem konstytucyjnych zasad, postanowień ratyfikowanych umów międzynarodowych oraz przepisów ustawowych. Kodeks Prawa Kanonicznego Kościoła Katolickiego zawiera bezwzględny zakaz sprawowania przez duchownych publicznych urzędów, z którymi łączy się udział w wykonywaniu władzy świeckiej (kan. 285 §3 KPK), zakaz takiego uczestnictwa w stowarzyszeniach, które pozostają w kolizji z obowiązkami duchownych (kan. 278 §3 KPK) oraz względny zakaz czynnego udziału w partiach politycznych albo w kierowaniu związkami zawodowymi (kan. 287 §2 KPK). Wszelkie ograniczenia dotyczące działalności publicznej duchownych można rozpatrywać wyłącznie na gruncie prawa kanonicznego. Wynika to z obowiązującego porządku prawnego, w tym z konstytucyjnej zasady autonomii Kościoła i państwa.
    In the Polish legal system the term “clergyman” is determined on the basis of the internal regulations of churches and other religious organizations. Clergymen, as Polish citizens, have the same rights as all other citizens. Limitation of the rights of the clergy as regards their public activity would be a violation of constitutional provisions, regulations of ratified international agreements and statutory provisions. In accordance with the Code of Canon Law (CIC), the clergy are strictly prohibited from holding public offices connected with exercising secular power (CIC, c. 285 § 3), from such participation in associations which collides with the duties of the clergy (CIC, c. 278 § 3). In addition, there is a relative prohibition to actively participate in political parties or in the management of trade unions (CIC, c. 287 § 2 CIC). Any restrictions on the public activity of the clergy can be considered only under canon law. This is due to the existing legal order, including the constitutional principle of the autonomy of Church and State.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2018, 21; 51-74
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nadzór państwa nad punktami katechetycznymi na przykładzie działań administracji w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego
    State supervision over religious instruction centres - an example of state administration in Zielona Gora and its activities toward the church organization in Gorzow Wielkopolski
    Autorzy:
    Mazurkiewicz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912692.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    freedom of religion
    law on religion
    religious freedom
    Catholic Church - communist authorities conflicts (Poland)
    church-state relations (People' Republic of Poland)
    clergy
    freedom of conscience and religion
    Peoples Republic of Poland
    relations between the state and churches
    religion education in Polish school
    kościoły i inne związki wyznaniowe
    nauka religii
    prawo wyznaniowe
    relacje państwo - kościół
    wolność sumienia i wyznania
    PRL
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    Opis:
    Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przystąpiły do ograniczania wpływu Kościoła na środowisko szkolne. Pomimo zobowiązania do nieutrudniania nauczania religii w szkołach, podjętego w „Porozumieniu” z 1950 r., przystąpiły do zmniejszania godzin lekcji religii i usuwania katechetów. W związku z tym, już w roku szkolnym 1952/1953, Kościół przystąpił do organizowania punktów katechetycznych. Chwilowa zmiana nastąpiła na fali „odwilży” w roku 1956, kiedy to szkoły stały się na nowo miejscem nauczania religii. Stan ten trwał jednak tylko do roku 1961, bowiem wtedy wraz z ustawą z dnia 15 lipca ostatecznie usunięto katechezę ze szkoły, a wszelką działalność oświatowo – wychowawczą poddano nadzorowi Ministerstwa Oświaty. Na jej podstawie wydane zostało zarządzenie w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych i instrukcja w sprawie ich rejestracji. Stały się one podstawą do uzurpowania sobie przez władze komunistyczne prawa do wizytowania i kontrolowania zajęć prowadzonych w punktach katechetycznych. W parafiach Kościoła gorzowskiego znajdujących się na terenie województwa zielonogórskiego władze wyznaniowe i oświatowe próbowały zmusić księży do podporządkowania się wydanym przepisom, jednak zdecydowana postawa Kurii gorzowskiej powodowała, że jedynie nieliczni księża rejestrowali punkty katechetyczny i pobierali wynagrodzenie za nauczanie religii. Również niewielu księży godziło się na wizytowanie lekcji religii odbywających się w pomieszczeniach kościelnych i składanie sprawozdań z nauczania. Widząc nieskuteczność zarówno działań administracyjnych, jak i bezprawnych nacisków polegających na zastraszaniu, szantażowaniu i karaniu księży nauczających w punktach katechetycznych, w połowie lat 70-tych władze państwowe praktycznie zrezygnowały z nadzoru nad punktami katechetycznymi, a w październiku 1981 r. uchyliły krzywdzące Kościół przepisy uznając przy tym, że katecheza parafialna jest wewnętrzną sprawą kościołów i związków wyznaniowych.
    Immediately after World War 2, the communist authorities began to curb the Church's influence on the educational environment. Despite the commitment not to obstruct religious education in schools, undertaken in the Church-State Agreement of 1950, the authorities decided to reduce the number of religion classes and expel the instructors. In response, already in the school year 1952/1953, the Church initiated the establishment of religious instruction centres. A temporary change occurred during the political 'thaw' in 1956, when religion was re-established as a school subject. This condition, however, lasted no longer than until 1961; according to the newly enacted law of 15 July 1961, religious instruction was ultimately removed from educational establishments, and the supervision over the entire educational activity was to be exercised by the Ministry of Education. The provisions of the new law provided for the management of religious instruction centres and instructed on their official registration. Consequently, the communist authorities were vested with special powers to visit and monitor the activities of such centres. In the parishes of the Gorzow Church located in the Zielona Gora region, the authorities responsible for handling denominational and educational affairs tried to make priests comply with the regulations, but the unyielding stance of the Gorzow Curia resulted in merely few priests registering their religious instruction classes and accepted remuneration for the teaching. Also, few priests consented to the authorities visiting religion classes held in the church premises and reporting on the instruction. Confronted with the ineffectiveness of both administrative action and unlawful pressure involving intimidation, blackmailing and punishing the priests conducting religion classes in the centres, in the mid-1970s, the authorities practically abandoned the control of such establishments, and in October 1981 repealed the unfair regulations recognizing that any religious instruction in parishes is an internal matter of churches and religious associations.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 111-139
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Władza ludowa contra brat Kloc. Z frontu walki z nielegalnym handlem dewocjonaliami w powiecie kozielskim w 1965 r.
    Communist authorities contra Brother Kloc. The battlefront against the illegal trade of devotional items in the Koźle district in 1965
    Autorzy:
    Szymański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044040.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    People’s Republic of Poland
    trade in the period of People’s Republic of Poland
    freedom of conscience and religion
    religious freedom
    church-state relations
    monks
    clergy
    Church in the period of People’s Republic of Poland
    law on religion
    Catholic Church
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    PRL
    handel w PRL
    wolność sumienia i religii
    relacje państwo-kościół
    zakonnicy
    duchowni
    osoba duchowna
    Kościół w PRL
    Kościół Katolicki
    Opis:
    W artykule przedstawiony został casus jednego z zakonników Kościoła Katolickiego. Zdaniem autora przypadek ten dobrze ilustruje realia, w jakich przyszło żyć duchowieństwu w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wojciech Kloc, ze Zgromadzenia Braci Albertynów, prowadził handel dewocjonaliami w celu zarobienia pieniędzy na remont dachu domu zakonnego. Z tego powodu został zatrzymany przez milicję przed jednym z kościołów w Kędzierzynie (powiat kozielski), gdzie odebrano mu dewocjonalia, którymi handlował oraz pieniądze, które przy nim znaleziono. Czyn, którego się dopuścił zakonnik, został zakwalifikowany jako przestępstwo w świetle ustawy z 1958 r. o zezwoleniach na wykonywanie przemysłu, rzemiosła, handlu i niektórych usług przez jednostki gospodarki nieuspołecznionej. Sąd Powiatowy w Koźlu skazał brata Wojciecha Kloca na karę grzywny, nakazał pokrycie kosztów sądowych, a także orzekł przepadek dewocjonaliów na rzecz Skarbu Państwa. Artykuł oparty został na materiałach archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
    The article presents the case of one of the monks of the Catholic Church. In the author’s opinion, this case is a good illustration of the realities of the clergy in the period of People’s Republic of Poland. Wojciech Kloc from the Albertine Brothers traded devotional objects in order to earn funds for the renovation of the roof of the monastery. For this reason, he was detained by the militia in the vicinity of one of the churches in Kędzierzyn (the Koźle district). The militia took away both the devotional items he was trading and the money found on him. The monk’s deed was recognised as a crime under the Act of 1958 on the permissions for non-public economic units to be engaged in industry, craft, trade and some services. The District Court in Koźle sentenced Brother Wojciech Kloc to a fine, ordered him to pay the court costs and ordered forfeiture of the devotional items to  the State Treasury. The present article is based on the archival documents from the Archives of the Institute of National Remembrance.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 191-200
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-61 z 61

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies