Polscy duchowni katoliccy przełomu XIX i XX wieku jako promotorzy rodzinnej gospodarki

Artykuł traktuje o szeroko rozumianych zagadnieniach gospodarczych na tle rzeczywistości niewoli oraz pierwszych lat niepodległości narodu polskiego. Omawia zwłaszcza zagadnienia związane z obszarami rodzimego rzemiosła, przemysłu i handlu. Autorzy wypowiedzi, przedstawiciele polskiego duchowieństwa katolickiego, akcentowali konieczność podnoszenia polskiego stanu posiadania jako condicio sine qua non zarówno dla samowystarczalności narodu w wymiarze ogólnogospodarczym, jak też – pośrednio – dla odzyskania przezeń samostanowienia. W związku z powyższym starano się wykazać, że duchowni apelowali nie tylko o czynne zaangażowanie rodaków w funkcjonowanie różnorakich instytucji o profilu społeczno-gospodarczym. Żywą troską otaczali oni także ludzi młodych, mając na względzie odpowiednią ich edukację w kontekście konieczności stałego rozwijania stanu posiadania narodu polskiego. W nich bowiem dostrzegano potencjał i pokładano nadzieję na lepsze jutro ojczyzny, zachęcając do pracowitości oraz odwagi w podejmowaniu inicjatyw. Analiza wypowiedzi duchowieństwa dotyczących kwestii gospodarczych prowadzi do wniosku, iż odgrywali oni istotną rolę w dziele uświadamiania społecznego rodaków. Zatem, polskich duchownych katolickich przełomu XIX i XX wieku słusznie zaliczyć należy do grona szermierzy sprawy narodowej.

The article deals with widely understood economic issues during the dividing and annexation of Poland and the first years of independence of the Polish nation. It discusses particularly issues related to areas of native crafts, industry and trade. The authors of expression, representatives of the Polish Catholic clergy, stressed the need to improve Polish state ownership as a sine qua non of self – sufficiency of the nation in general economic dimension. Considering the above, there was an attempt to prove that the clergy appealed not only to the active involvement of his countrymen in the functioning of the various institutions of the socio-economic profile. They also gave young people special care with a view to appropriate education in the context of the need to continuously develop the holding of the Polish nation. In fact, the youth are perceived as hopes for a better tomorrow homeland, encouraging diligence and courage in taking initiatives. Analysis of expression of the clergy on economic issues leads to the conclusion that they played an important role in the work of social awareness of countrymen. Thus, the Polish Catholic clergymen turn of the 19th and 20th century are rightly be counted among the champions of the national cause.