Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "biblical language" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Nieświadomy komizm w języku tłumaczeń Biblii. Na marginesie czeskiego „nowego stylu biblijnego”
Unconscious comicality in the language of the Bible translations. On the margin of the Czech “New Biblical Style”
Autorzy:
Bartoň, Josef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1203029.pdf
Data publikacji:
2020-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Czech stylistics
modern Czech Bible translations
Czech new biblical style
modern biblical language
comicality in the Bible
Opis:
In Czech, modern biblical translation begins in the early 20th century. (The attribute “modern” indicates here the distance to the older tradition of Czech biblical translation from the Middle Ages to the 19th century). Since then, sixteen whole New Testaments and ten whole Old Testaments have been translated and published (which also means nine new whole Bibles) in the Czech language. However, the expert reflection of the Czech new biblical style (or modern biblical language) is still quite insignificant. Generally speaking, the language of modern Bible translations is characterized, among other things, by considerable volatility, internal contrastivity, “extreme markedness” of different types. The article focuses on one partial aspect of “extreme markedness”, in particular, the unconscious comicality of some places in Czech biblical texts. In the paper, four examples are presented and interpreted (Mt 9,16; L 13,7; Apc 2,7; Mt 10,10), taken from four important modern Czech biblical translations (Catholic Czech Bible from the early 20th century; Czech ecumenical translation; Catholic liturgical translation; evangelical Bible of the 21st Century). These examples show how the specific treatment of stylistic means of the Czech language has the potential to give rise to a comic effect (unintended by the translator) among readers/listeners. The author of the article notes that such extremely stylistically problematic places occur across all modern Czech translations of the Scripture. In the background of these stylistically defective places there are psychological and social reasons, given paradoxically by the fact that the biblical text belongs to the sacral sphere. It is thus desirable that the authors of future Biblical translations and critics of translations consciously and intensively try to shape and cultivate the Czech new biblical style (which, even after a hundred years of its existence, is still characterized by considerable instability).
Źródło:
Stylistyka; 2020, 29; 199-212
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce i znaczenie protestanckich przekładów Pisma Świętego w historii polszczyzny biblijnej (zarys opisu)
The place and significance of Protestant Bible translations in the history of biblical Polish language (an outline of the description)
Autorzy:
Koziara, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044605.pdf
Data publikacji:
2019-04-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
protestant bible translations
biblical polish language
the history of the Polish language
Opis:
The paper is an attempt at the synthetic look into this part of Polish bible translation heritage, whose integral part are the translations of the Bible in Protestant circles. The fundamental thesis of the work is based on the statement that Protestant translations of the Bible into Polish contributed substantially to its quantitative and qualitative evolution, as well as constitute one of the main sources of the development of the biblical stylistic variant of Polish. The greatest attention has been paid to the role and significance of Polish Bible translations in this process, which were made in the times of Reformation and Counter-Reformation, as well as to the attempt at indicating some links that appeared between the most important Catholic and Protestant translations of this period. The paper provides numerous references to previous views on the investigated issues, and provides a range of new suggestions, e.g. a periodization of the history of biblical Polish language, as well as indicates the need for further work in this field.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 2; 149-172
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
BIBLIJNE NOMINA PROPRIA W ASPEKCIE HISTORYCZNO-PORÓWNAWCZYM (NA MATERIALE BIBLII JAKUBA WUJKA I BIBLII GDAŃSKIEJ)
BIBLICAL PROPER NAMES IN TERMS OF HISTORICAL-COMPARATIVE (ON THE MATERIAL OF THE BIBLE OF JAKUB WUJEK AND THE BIBLE OF GDAŃSK)
Autorzy:
SZUREK, MARZENA MARIA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971632.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwa własna
leksyka biblijna
polszczyzna biblijna
przekład Biblii,
Biblia Wujka
Biblia gdańska
język religijny
proper noun
biblical lexis
Polish biblical language
translation of the Bible
the Bible of Jakub Wujek
the Bible of Gdańsk
religious language
Opis:
The article draws attention to those aspects of language which show the individual nature of the Bible of Jakub Wujek and The Bible of Gdańsk. These bibles are actually two different works of this translation, with different confessional affiliations. Moreover, the article represents an attempt to analyze and classify the few places of parallel text in which the lexical differences are present. At the beginning, the author looks for these differences in the proper nouns which determine the names of God in the Old Testament, and in the names which characterize Jesus. The selected biblical place names are analyzed in the last part of the article. The research material was taken from the texts of the first editions of the Bible of Jakub Wujek and The Bible of Gdańsk.
Źródło:
Onomastica; 2015, 59; 321-339
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polszczyzna biblijna a polszczyzna literacka. Historyczne związki i uwarunkowania
Biblical versus literary Polish language. Historical connections and conditions
Autorzy:
Koziara, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395869.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
biblical Polish language
literary Polish language
the Bible
Polish translations of the Bible
the history of the Polish language
polszczyzna biblijna
polszczyzna literacka
Biblia
polskie przekłady Biblii
historia języka polskiego
Opis:
Celem artykułu jest wskazanie na wielowiekowe związki polszczyzny z Biblią, jako jednym z fundamentów polskiej kultury i tożsamości. Relacje te autor artykułu rozpatruje na płaszczyźnie genetycznej i formalnej współzależności pomiędzy stylowym inwariantem polszczyzny biblijnej a literacką odmianą języka polskiego. W tym celu przywołane zostały dotychczasowe ustalenia teoretyczne oraz badania materiałowe ukazujące kierunki i formy owych wpływów, skutkujące powstaniem głównych konstant stylowych polszczyzny biblijnej, a także wskazujące na znaczenie Biblii i jej rodzimych przekładów na kształtowania się polszczyzny literackiej. Zwrócona została także uwaga na nowsze możliwości badań nad uwarunkowaniami relacji polszczyzna biblijna – polszczyzna literacka, które wynikają z odwołania się do retorycznego i literackiego dziedzictwa poszczególnych ksiąg Pisma Świętego. Artykuł dostarcza szeregu argumentów na rzecz obrony literackości polszczyzny biblijnej, jako faktu wynikającego z jej rodzimych doświadczeń historycznych, jak też z właściwości odziedziczonych z prymarnego stylu biblijnego. Na prawach polemicznych w artykule znalazły się również krytyczne odniesienia do tych spośród nowszych inicjatyw translacyjno-biblijnych, które zmierzają do oderwania polszczyzny biblijnej od jej wzorca literackiego oraz normy stylu wysokiego.
The purpose of this article is to show age-old connections between the Polish language and the Bible, as one of the foundations of Polish culture and identity. The author views these relations from the perspective of the genetic and formal interdependence between the style invariant of the biblical Polish language and its literary variety. To this end, the author mentions previous theoretical findings and material research showing directions and forms of these influences, resulting in the emergence of the main style constants in the biblical Polish language. What is more, the significance of the Bible and its native translations for the emergence of literary Polish language has been pinpointed. Attention has also been drawn to more modern options of research into the conditions of the relationship between biblical Polish vs. literary Polish which stem from reference to the rhetorical and literary heritage of the specific books of the Bible. The paper provides a number of arguments in favor of the literary value of the Bible, as a fact resulting not only from its local historical experiencesbut also features inherited from the primary biblical style. Moreover, the article discusses the critical references to the biblical translation initiatives which lead to the detachment of biblical Polish from its literary model and the norm of high style.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2018, 35-36; 55-65
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O partykułach wzmacniających w szesnastowiecznych przekładach Ewangelii na język polski
About intensive particles in 16th century translations of the Gospel to Polish language
Autorzy:
Kępińska, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594170.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
partykuła wzmacniająca
geneza partykuły ci
polszczyzna biblijna
XVI wieku
przekłady Ewangelii
intensive particle
origin of particle ci
Biblical Polish language of 16th
century
Gospel translations
Opis:
Artykuł traktuje o partykułach wzmacniających (afektantach) w XVI-wiecznych tłumaczeniach Ewangelii na język polski. Obecność partykuł ekspresywnych (emotywnych) jest cechą charakterystyczną polszczyzny dawnej i gwar. Także w XVI-wiecznych przekładach Ewangelii występuje wiele różnych partykuł, jak a, i¸ to, ale najczęstsze są partykuły że i ci. Tylko one też ulegają skróceniu do -ż i -ć, zwykle w pozycji posamogłoskowej, choć nie tylko, jak pokazują takie przykłady, jak jeśliż i jeśliże oraz jeślić i jeślici. W artykule ukazana jest zarówno geneza partykuły ci, propozycje jej transkrypcji dla tekstów typu A, czyli wydań ściśle naukowych, dokumentacyjnych, przeznaczonych dla celów badawczych, jak i zróżnicowana frekwencja partykuł ci/-ć oraz że/-ż w dziewięciu różnych szesnastowiecznych przekładach Ewangelii na język polski, od największej w Biblii brzeskiej do niewielkiej w tłumaczeniach Szymona Budnego. Podjęta jest próba ukazania przyczyn tej różnorodności; wskazuje się, że wpływ na to zjawisko ma przede wszystkim chronologia tekstów, w mniejszym zaś stopniu wyznanie (konfesja) tłumaczy.
The article treats of the intensive particles (affective) in 16thcentury translations of the Gospel to Polish language. The presence of expressive particles (emotive ones) is a specific feature of the old Polish language and of the local dialects. In 16th century translations of the Gospel we can found a lot of different particles too, such as a, i, to, but the most frequent are że and ci. Only these particles are shortened to -ż and -ć, usually when placed after the vowel, but sometimes not, as can be seen in such examples as jeśliż and jeśliże, as well as jeślić and jeślici. The article presents the origin of particle ci and the proposals of its transcription for the texts of A type, i.e. the publications strictly scientific, documentation ones, for research purposes. There is also covered the diverse frequency of particles ci/-ć and że/-ż in nine different 16th century translations of the Gospel to Polish language, from the highest frequency in Bible from Brześć, to smallest in Szymon Budny’s translations. An attempt to present the reasons of this diversity is also the subject of the article: it is shown that especially the chronology of texts influences this phenomenon, in a smaller extent the religion (confession) of translators.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 79-97
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Dobra Czytanka wg św. ziom’a Janka” a tradycja polskiego stylu biblijnego
„Dobra Czytanka wg św. ziom’a Janka” [A Good Reading Story According to Bro’ Johnie] and the Tradition of Polish Biblical Style
Autorzy:
Lisowski, Tomasz
Wiatrowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045614.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Gospel According to St. John
Biblical style
dynamic translation
hip-hop language
desacralization
Opis:
The topic of the article are selected aspects of the language of Dobra Czytanka wg św. ziom’a Janka, which is a stylized hip-hop slang version of the Gospel According to St. John. The article presents a selection of lexical and phraseological devices that depart from the traditional canon of Polish Biblical style. The features include various modifications in Biblical onomastics, forms of address, and in phraseology and fixed Biblical phrases. Such transformations lead to a specific desacralization of Biblical content. However, the desacralization occurs only as opposed to the texts that perpetuate the traditional Polish Biblical style, which is characterized by hieratic quality and ritualization. The authors of Czytanka make the Biblical content clear and comprehensible for representatives of hip-hop subculture, following the principle of dynamic translation of Biblical text.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2013, 20, 2; 115-127
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z osobliwości językowych warsztatu przekładowego Biblii brzeskiej (zagadnienia wybrane)
On linguistic curiosities from translation work of the Brest Bible (chosen items)
Autorzy:
Koziara, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459272.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Biblia brzeska
przekład biblijny
historia języka polskiego
polski styl biblijny
Brest Bible
biblical translation
the history of Polish language
Polish biblical style
Opis:
This paper is an attempt at drawing attention to the first Protestant translation of the whole Bible into Polish, which is traditionally known as Brest Bible or Radziwill Bible, in terms of its significance and place in the history of Polish language. The first part of this work is the introduction of some basic data from the field of origins, history and the state of previous philological research into Brest Bible. The second part of the paper shows the role of the translation in the process of shaping the characteristics of Polish biblical style and the way in which the translators used the richness and potential of the Polish language in the Renaissance. As the source material to complete the research task the author of the paper used some chosen areas of the language in Brest Bible, which included lexis and fixed expressions.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 158-169
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tekst biblijny i sprawy „zbyt powszednie”? Na marginesie kwestii tabu językowego w tradycji czeskiego przekładu biblijnego
Biblical text and „too prosaic” things. Marginal notes on the problem of the language taboo in the tradition of the Czech Biblical translation
Autorzy:
Bartoň, Josef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044718.pdf
Data publikacji:
2018-08-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Czech Bible translation
Biblical translatology
language taboo
Mt 15 17
Mk 7 19
JN 21 7
Opis:
The case study deals with the fortunes of translation equivalents of the words ἀφεδρών//secessus (in Matthew 15,17 and Mark 7,19) and γυμνός//nudus (in John 21,7) in the Czech Biblical tradition. The paper presents the material from almost fifty Czech translations (from the end of the 13th century to this day) and shows that the expressions (notions) draught, toilet and naked disappear in certain moments and are missing in most of the translations. The author tries to demonstrate in his analyses and interpretations when, under which circumstances and why there was this specific secondary tabooization that itself (slightly) disturbs the taboo of the inviolability of the content of the sacred text.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 1; 11-32
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pismo Święte wybrane z ksiąg Starego i Nowego Zakonu… Klementyny z Tańskich Hoffmanowej – uwagi językoznawcy
The Holy Scripture selected from the Books of the Old and New Testament… by Klementyna Hoffmanowa born Tańska: Remarks of a linguist
Autorzy:
Kozaryn, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591673.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
historic Polish language
biblical translation
idiolect of Klementyna Hoffmanowa born Tańska
polszczyzna historyczna
przekład biblijny
idiolekt Klementyny z Tańskich Hoffmanowej
Opis:
Przedstawiany artykuł zawiera porównanie fragmentów Starego Testamentu Biblii Wujka z tymi przygotowanymi przez Klementynę z Tańskich Hoffmanową i opublikowanymi w tekście pt. Pismo Święte wybrane z ksiąg Starego i Nowego Zakonu, objaśnione uwagami pobożnych uczonych i ofiarowane matkom i dzieciom polskim (1846). Przeprowadzone analizy ukazują, że dokonane przez Hoffmanową przesunięcia kolejności wersetów biblijnych, zmiany gramatyczne, leksykalne, kondensacje, opuszczenia i różnorodne w swym charakterze dodatki dowodzą, że w przypadku omawianego utworu mamy do czynienia z parafrazą a nie tłumaczeniem. Omawiany utwór to przedstawienie treści biblijnych w sposób, który pozwolił XIX-wiecznym czytelnikom, a przede wszystkim czytelniczkom, je poznać, zrozumieć, wyciągnąć z nich wnioski i nimi żyć.
The article presents the comparison of the fragments of the Old Testament translated by Jakub Wujek and those elaborated by Klementyna Hoffmanowa born Tańska, published in her work The Holy Scripture selected from the Books of the Old and New Testament, furnished with the comments of the pious scholars and offered to the Polish mothers and children (1846). The performed analysis has demonstrated that the modifications introduced into the biblical text by Hoffmanowa, including the shifts in the sequence of verses, grammatical and lexical changes, condensations and omissions, as well as various additions prove that the work is a paraphrase and not a translation. The work by Hoffmanowa presents the biblical content in a way that made it accessible to the 19th century readers, especially the female readers, who wished to know it, understand it, infer from it, and live according to it.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2017, 16; 163-174
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblijne teksty ikoniczne w edukacji polonistycznej
Autorzy:
Różańska, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/626686.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
dydaktyka języka polskiego
czytanie biblijnych tekstów ikonicznych
the process of teaching of Polish language
the reading of the biblical iconic texts
Opis:
The issue of reading biblical literary and iconic texts is a permanent element of Polish language teching process. These texts are widely read in education, student books and other cultural texts. Knowing them is essential to let a young person understand the evoluation of culture in Europe and Polnad during his/her further education. The aim of this article is to present a Polish language teacher the ways of reading those uneasy iconic messages at the same time inspiring a teacher to multithreaded and wide periphrasis in both literary and iconic context. It is a crucial element of students´ cultural competence training which is essential in a young person education.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 334-345
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wczesny i późny biblijny język hebrajski: o możliwościach chronologicznego wyjaśniania różnic językowych w Biblii Hebrajskiej
Early and Late Biblical Hebrew: About Chronological Interpretation of Linguistic Differences in the Hebrew Bible
Autorzy:
Slawik, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494395.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
biblijny język hebrajski
wczesny (klasyczny/standardowy) i późny biblijny język hebrajski
model chronologiczny
krytyka tekstu
krytyka literacka
datowanie tekstów Biblii Hebrajskiej
socjolingwistyka historyczna
analiza wariantów językowych
Biblical Hebrew
Early (Classical/Standard) Biblical Hebrew and Late Biblical Hebrew
periodization of language
textual criticism
literary criticism
dating of the Hebrew Bible texts
historical sociolinguistic
variationist analysis
Opis:
Artykuł przedstawia dyskusję dotyczą chronologicznego interpretowania różnic językowych w biblijnym języku hebrajskim. Pomimo rozpowszechnionego posługiwania się klasyfikacją wczesny/klasyczny/standardowy i późny biblijny język hebrajski, model chronologiczny zawiera trudne do pokonania trudności, przede wszystkim ze względu na stan źródeł (dominacja średniowiecznego TM, złożoność literacka i trudności tekstowokrytyczne, problematyczne datowanie). Coraz częściej postuluje się stosowanie metodologii historycznej socjolingwistyki (analiza wariacji językowych) w badaniach nad starożytnym językiem hebrajskim. Konieczne są interdyscyplinarne badania, które mogłyby łączyć ze sobą rezultaty badań biblistycznych (krytyka tekstu i krytyka literacka) z analizami socjolingwistycznymi. Na chwilę obecną wspieranie datowania tekstów biblijnych na podstawie cech językowych jawi się jako bardzo wątpliwe.
The contribution shows a dispute over periodization of Biblical Hebrew. A strong conviction of development from Early/Classical/Standard Biblical Hebrew to Late Biblical Hebrew still dominates in spite of problems, which were presented in many studies. Difficulties of the conventional periodization derive from source conditions: priority of the medieval MT, which calls for textual and literary criticism, questionable dating of biblical books and texts. In the last decades there were presented important studies in historical linguistics of Biblical Hebrew (variationist analysis) but there is still a need for collaboration between biblical studies (literary and textual criticism) and historical linguistics. For now the linguistic dating of biblical writings seems to be very doubtful.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2016, 58, 4; 497-522
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różnice w czeskich i polskich przekładach na przykładzie biblijnego reprezentanta awifauny – żurawia
Autorzy:
Hampl, Lubomír
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909167.pdf
Data publikacji:
2020-05-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
interpretation
picture and biblical symbolism
translation
language’s equivalence and synonymous lexical units
przekład
translacja i tłumaczenie
obraz i symbolika biblijna
ekwiwalencja językowa i synonimiczna bliskoznaczność leksykalna
Opis:
In this article, based on sixteen various biblical trans la tions (eight Czech and eight Polish) ex clu si ve ly referring to two Old Testament verses, the author tries to present the trans la tio nal dif feren ces in avifauna paying special attention to its re pre sen ta tive – a crane. The author focuses on various aspects of trans la tio nal dif feren ces both in ter a lin guis tic and in ter lin guis tic as well as on the es ta blished image and the deep- roo ted symbolism of the described re - pre sen ta tive of the semantic category of fowl, which is the lexically basic crane.
Źródło:
Bohemistyka; 2020, 2; 232-256
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekłady biblijne nazw należących do kategorii pojęciowej ptactwa w Księdze Hioba 28,7 z bazowym komponentem leksykalnym ostříže i kobuza – na materiale czeskim i polskim
Bible Translations of Names From the Conceptual Category of Birds in the Book of Job 28:7 with the Base Lexical Component of ‘Ostříž’– ‘Kobuz’ on Czech and Polish Materials
Autorzy:
Hampl, Lubomír
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992209.pdf
Data publikacji:
2021-12-27
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
interpretation
translation
Czech language
Polish language
hyponyms and hyperonyms
Bible
imagery and biblical symbolism
the conceptual category of birds
language equivalence and synonymous lexical units
obraz i symbolika biblijna
przekład
translacja
tłumaczenie
ekwiwalencja językowa i synonimiczna bliskoznaczność leksykalna
język czeski
język polski
kategoria pojęciowa ptactwa
hiponimy
hyperonimy
Biblia
Opis:
In this article, the author draws attention to translation issues, especially related to the avifauna lexis which appears on the pages of the Bible in the analyzed fragment of Job 28:7 in selected twelve Czech and eighteen Polish translations of the Holy Scripture. In the confrontational-lexical analysis, he describes not only the similarities, but above all the noticeable differences, i.e. changes in the equivalence of bird names and how and in what language form depending on the translation version this conceptual category of birds is used in translation by synonymous lexemes. The marginal presence of the Czech lexeme ostříž was noted. The remaining birds mentioned in Job 28:7 have so different lexical equivalents in individual Czech and Polish biblical translations that on the one hand it gives the impression of chaos, and on the other, reveals far-reaching freedom in translating avifaunic names.
Autor w niniejszym artykule zwraca uwagę na kwestie tłumaczeniowe związane zwłaszcza z wykorzystaną leksyką awifaunistyczną, jaka pojawia się na kartach Biblii w analizowanym fragmencie Hi 28,7 w wybranych 12 czeskich i 18 polskich przekładach Pisma Świętego. W przeprowadzonej konfrontatywno-leksykalnej analizie opisuje on nie tylko podobieństwa, ale przede wszystkim zauważalne różnice, czyli zmiany w ekwiwalencji nazw ptaków oraz jak i w jakiej formie językowej owa kategoria pojęciowa jest wykorzystywana w przekładzie przez bliskoznacznie synonimiczne leksemy – w zależności od wersji tłumaczeniowej. Zwrócono uwagę na marginalne występowanie leksemu czeskiego ostříž. Pozostałe ptaki wymieniane w Hi 28,7 mają w czeskich i polskich przekładach biblijnych tak różne odpowiedniki leksykalne, że sprawia to wrażenie chaosu i daleko idącej dowolności w tłumaczeniu awifaunistycznych nazw.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2021, 29, 2; 7-28
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne analecta czeskie w rękopisie z dawnej biblioteki kościoła św. Piotra i Pawła w Legnicy
Medieval Czech analecta in a manuscript from the former library of St Peter and Paul’s Church in Legnica
Autorzy:
Mrozowicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189560.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
kodykologia
biblistyka
historia medycyny
średniowiecze
Psalmy
hagiografia
język czeski
św. Ludmiła
Legnica
Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu
codicology
Biblical studies
history of medicine
Middle Ages
Psalms
hagiography
Czech language
St Ludmila
Wrocław University Library
Opis:
The main source used in the article is a Latin manuscript from the former library of St Peter and Paul’s Church in Legnica, currently kept at the Wrocław University Library. The components of the manuscript were created in the 1370s and 1390s in Bohemia. In the course of processing the document, various interesting bohemica were discovered, ie Czech translations of Psalms 129 and 132, identified as a part of the Clementine Psalter from around the mid-14th century, in ‘Mammotrectus’ by John Marchesinus, 13 Czech month names on the margins of ‘De regimine mensium’ as well as botanical names, medical terms and advice on lactation inducers among other medical prescriptions. There is also a contentual bohemicum, ie initial fragments of ‘Passio sanctae Ludmillae’, the Latin account of the martyrdom of the Bohemian patroness saint, from a breviary written at the turn of the 12th and the 13th centuries. The article includes comments on the aforementioned texts as well as their editions.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2022, 31, 1; 35-57
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblijne nazwy własne w porównaniach i metaforach Juliusza Słowackiego
Autorzy:
Kęsikowa, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627125.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
porównania i metafory w poetyckim języku J. Słowackiego
bilijne nazwy własne w porównaniach i metaforach J. Słowackiego
the comparisons and metaphors in the poetic language of J. Słowacki
the biblical proper nouns in the comparisons and metaphors of J. S.
Opis:
Zarówno porównania, jak i metafory zawierające nazwy własne pełnią ważne funkcje stylistyczne, mają wpływ na walory artystyczne, estetyczne tekstów. Ale prócz tego mają równie ważną rolę semantyczną. Wzbogacają warstwę treściową utworów o skojarzenia związane z nazwami i ich denotatami, z całą szeroko pojętą kulturą i historią, do której się te nazwy odwołują, i do wartości ideowych, które się pod nimi kryją. Pod warunkiem, że potrafimy je właściwie odczytać.
In the article we can see ordered and discussed specific names that have been used by Juliusz Słowacki in comparisons and metaphors. Studying of the texts proved that such names (personal and geographic) occur more often in comparisons, usually in the comparing section. The personal and geographic names used by the poet can be found in both Old and New Testament, while the personal names occur much more often than the geographic ones. The same specific names also occur in terminological metaphors, far less frequent. The discussed comparisons and metaphors, beside the aesthetic function, perform also an important semantic role - they enrich the content layer of the composition with associations related to broadly comprehended concepts of culture and history to which they refer, and to idealistic values hidden underneath.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 173-182
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies