Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "racjonalnosc" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 30
Tytuł:
Traktat o trzech oszustach: Mojżeszu, Jezusie i Mahomecie jako przykład radykalnej krytyki religii pozytywnych
Autorzy:
Szocik, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705459.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ateizm
krytyka religii
„philosophie clandestine”
rewolucja myśli
racjonalność
Opis:
Traktat o trzech oszustach stanowi pomost łączący myśl nowożytną z radykalną w swojej krytyce tradycyjnego porządku religijnego i teologicznego filozofią Oświecenia. Traktat jest najpopularniejszym dziełem reprezentującym tzw. philosophie clandestine, demaskującym czołowe religie pozytywne jako systemy polityczne, które posługują się religią wyłącznie jako pretekstem do realizacji politycznych i ekonomicznych ambicji ich twórców. Traktat streszcza najważniejsze argumenty podejmowane przez zwolenników racjonalistycznej i naturalistycznej krytyki religii, promując ideały wolności i racjonalności, mające zastąpić dotychczasowe odniesienie do tradycji i autorytetu.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 127-135
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Jakub Rousseau – prekursor konceptu dialektyki oświecenia
Autorzy:
Wlentowicz, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705203.pdf
Data publikacji:
2012-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kultura
natura
uspołecznienie
historyczność
racjonalność
zmysłowość,Oświecenie
dialektyka oświecenia
Opis:
W pierwszej części artykułu nawiązuję do słynnego eseju Kant i Rousseau, którego autor, Ernst Cassirer, wyjaśnia, czym było „wyrwanie z dogmatycznej drzemki”, jakiego doznał Kant za sprawą Rousseau w dziedzinie rozumu praktycznego. Przychylam się do zdania wybitnego filozofa kultury, o ile przypisuje on Rousseau zasługę zainspirowania Kanta ideą autonomii woli jako źródła prawa moralnego i jurydycznego; idea ta, jak wiadomo, stała się fundamentem całej filozofii praktycznej myśliciela z Królewca. Lecz podejmując trop konfrontacji Kanta i Rousseau, pragnę pójść dalej niż Cassirer i pokazać - w drugiej części tekstu - znaczącą różnicę między tymi filozofami, która polega przede wszystkim na tym, że Rousseau, w odróżnieniu od Kanta, wykracza poza paradygmat filozofii oświeceniowej. Zrywa bowiem z platońsko- paulińsko-augustyńsko-luterańską dychotomią zmysłowości i rozumu (implikującą kształtowanie kultury poprzez represję natury), odstępuje od tradycjonalistycznego założenia niezmienności natury ludzkiej i uniwersalizmu ludzkiej racjonalności, zarzuca też historiozoficzny optymizm oparty na wierze w stałość postępu. W zamian znajdujemy u Rousseau: rewaloryzację cielesno- -afektywnego aspektu człowieczeństwa, hipotezę o ewolucyjnym rozwoju człowieka i historycznym charakterze kultury, a także ambiwalentny stosunek do rezultatów naszej gatunkowej autokreacji, słowem - zaczątki XX-wiecznego konceptu dialektyki oświecenia. Dzięki temu stanowisko Rousseau w zakresie antropologii, etyki, filozofii kultury, społeczeństwa i historii wydaje mi się bliższe naszej ponowoczesnej współczesności niż Kantowskie.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 4; 317-326
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea filozofii a eko-filozofia
The Idea of Philosophy vs. Eco-Philosophy
Autorzy:
Papuziński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371142.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
filozofia środowiskowa
filozofia współczesna
ekofilozofia
Skolimowski
idea filozofii
racjonalność
racjonalność kulturowa
environmental philosophy
contemporary philosophy
ecophilosophy
idea of philosophy
rationality
cultural rationality
Opis:
This article on environmental philosophy was inspired by a discussion on the latter's compatibility with the standards in place in academic philosophy. It seeks to consider how environmental philosophy relates to the idea of philosophy as such, electing to do so by reference to one of the best-known systems of environmental philosophy: the concept Henryk Skolimowski dubbed ecophilosophy (eko-filozofia). It is the author's contention that the latter is a contemporary philosophy in which the core idea of philosophy is being renewed. This main thesis is developed in the article's three parts, of which the first deals with the ongoing relationship between the idea and subject of philosophy. Here it is noted that the critical attitude is the one constant element underpinning the idea of philosophy. This attitude entails reservations as to - or simply a lack of full confidence in - the certainties and truths deemed to make up each and every one of history's concrete forms of rationality. The lack of confidence manifests itself in a refusal to engage in a priori acceptance of any cultural tradition as exhausting the layers of human rationality (in terms of values, cognitive stereotypes or standards determining actions). The second part of the article addresses with the crisis in contemporary philosophy taken to reflect the marginalization of philosophical thought in today's Euro-Atlantic culture. A theory as to why this is now being noted is presented and developed, the assertion - in brief - being that such a state of affairs has arisen because the main currents in contemporary philosophy have separated from the idea of philosophy, the currents in question tending to seek philosophy's conversion into yet another scientific discipline. The third part of the article then focuses on ecophilosophy as a system aiming to re-supply philosophy with the idea of philosophy it has otherwise contrived to lose. Two issues raised here are thus the characterisation of the remaining currents to contemporary philosophy - as a voice of protest against the main direction philosophy adopted in the 19th and 20th centuries, as well as the characterisation of ecophilosophy as heir to that other style of philosophical reflection wherein the aforementioned criticism remains a powerful feature, at least in relation to today's most troublesome civilisational and social problems. The methodological background to the article comprises a popular typology of contemporary philosophy identifying the scientistic, the anti-scientistic and the ideological as the three fundamental groups of theories present; as well as a detailing of the sources of philosophical issues that points to those spheres of public life in which universally-accepted solutions are ceasing to be self-evident.
Artykuł jest poświęcony filozofii środowiskowej. Został zainspirowany przez dyskusje na temat jej zgodności ze standardami obowiązującymi w filozofii akademickiej. Podjęto w nim próbę odpowiedzi na pytanie o relację miedzy filozofią środowiskową i ideą filozofii. Uwagi na ten temat zostały sformułowane na kanwie jednego z najbardziej znanych systemów filozofii środowiskowej - koncepcji opracowanej przez Henryka Skolimowskiego. Twórca nadał jej nazwę "eko-filozofia". W artykule postawiono następującą tezę: ekofilozofia jest odnowieniem idei filozofii w filozofii współczesnej. Wywód mający na celu uzasadnienie głównej tezy artykułu podzielono na trzy części. Część pierwsza dotyczy zależności zachodzących między ideą filozofii a przedmiotem filozofii. Stwierdzono, że trwałym i nieprzemijającym elementem idei filozofii jest postawa krytyczna; że ta postawa polega na nieufności wobec tych wszystkich pewników i prawd, które składają się na każdą konkretno-historyczną postać racjonalności; że owa nieufność przejawia się w postaci nie przyjmowania z góry żadnej tradycji kulturowej jako tradycji wyczerpującej - w formie wartości, stereotypów poznawczych i standardów działania - pokłady ludzkiej racjonalności. Część druga dotyczy kryzysu filozofii współczesnej. Za kryzys filozofii współczesnej uznano marginalizację myśli filozoficznej we współczesnej kulturze euroatlantyckiej. W tej części postawiono i rozwinięto tezę na temat przyczyny tego zjawiska. Stwierdzono, że za taki stan rzeczy odpowiada separacja głównych nurtów filozofii współczesnej od idei filozofii, obecna w tych nurtach tendencja do przeobrażenia filozofii w jeszcze jedną więcej dyscyplinę naukową. Część trzecia dotyczy eko-filozofii jako systemu przywracającemu filozofii współczesnej zatraconą przez nią ideę filozofii. W związku z tym podniesiono w niej dwie kwestie. Pierwsza dotyczy charakterystyki pozostałych nurtów filozofii współczesnej jako głosu sprzeciwu wobec głównego kierunku rozwoju filozofii w XIX i XX w. Kolejna - charakterystyki eko-filozofii jako kontynuatorki tego drugiego stylu refleksji filozoficznej i jako systemu podejmującego tę krytykę z punktu widzenia najbardziej newralgicznych problemów cywilizacyjnych i społecznych dzisiejszej doby. Na metodologiczne zaplecze artykułu składają się dwa elementy. Jednym z nich jest popularna typologia filozofii współczesnej. Zgodnie z nią w filozofii współczesnej należy wyróżnić trzy zasadnicze grupy teorii filozoficznych: scjentystyczną, antyscjentystyczną i światopoglądową. Drugim elementem metodologicznej podstawy artykułu jest twierdzenie na temat źródeł problemów filozoficznych. Mówi ono o tym, że zagadnienia filozoficzne rodzą się w tych sferach życia społecznego, gdzie zaczynają tracić swoją oczywistość powszechnie przyjęte rozwiązania.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2009, 4, 1; 51-59
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Racjonalność egzystencjalna ludzkości w XXI wieku
Autorzy:
Kłosiński, Kazimierz A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706302.pdf
Data publikacji:
2012-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ludzkość w strukturze cywilizacyjnej
racjonalność egzystencjalnaludzkości
przejawy racjonalności ludzkości
Opis:
Racjonalność egzystencjalna ludzkości (ludzkości postrzeganej w strukturach cywilizacyjnych, a realizowanej w strukturach politycznych suwerennych państw) stanowi zespół uwarunkowań oraz instytucji (także w sensie wzorców zachowań) zabezpieczających trwanie - w ewolucyjnej zmienności biologicznej oraz społecznej - egzystencji gatunku ludzkiego. Druga połowa XX wieku, w całokształcie swego rozwoju społeczno-gospodarczego, ukazała konieczność uwzględnienia uwarunkowań oraz instytucji globalnych.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 2; 271-278
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ślepy traf a preimplantacyjna diagnostyka genetyczna
Autorzy:
Żuradzki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705421.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
preimplantacyjna diagnostyka genetyczna
teoria decyzji
autonomia
niepewność
racjonalność
Komitet Bioetyki PAN
Opis:
Wedle Stanowiska Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN nr 2/2012 z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie preimplantacyjnej diagnostyki genetycznej (PDG) jednym z głównych problemów wiążących się z prawnym uregulowaniem PDG jest nierozstrzygalność sporu na temat statusu moralnego ludzkich zarodków. Stanowisko to i zgłoszone do niego zdania odrębne stwierdzają, że ci, którzy uznają, że wczesne zarodki mają pełny status moralny, nie mogą się zgodzić na diagnostykę preimplantacyjną. W artykule pokazuję, że przyjęcie nawet skrajnie konserwatywnego poglądu na status wczesnych embrionów ludzkich, czyli uznanie ich za byty mające pełny status moralny i pełne prawo do życia, nie wystarczy, by skutecznie argumentować przeciw dopuszczalności PDG w sytuacji, w której nie możemy zagwarantować przeżycia wszystkich embrionów. Przedstawiony tu argument opiera się na powszechnie akceptowanej obecnie w etyce medycznej zasadzie poszanowania autonomii oraz odwołuje się do sposobu podejmowania decyzji w sytuacji niepewności, charakterystycznego dla klasycznie rozumianej teorii decyzji.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 31-46
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluating an old-age voluntary saving scheme under incomplete rationality
Pracownicze Plany Kapitałowe - ewaluacja ex ante w warunkach niepełnej racjonalności
Autorzy:
Rutkowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/575927.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
Tematy:
model nakładajacych się pokoleń
PPK
niepełna racjonalność
overlapping generations
ECPs
incomplete rationality
Opis:
Publikacja przedstawia ewaluację ex ante efektów dobrobytowych, fiskalnych i makroekonomicznych wprowadzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych. PPK oferują ulgi podatkowe i dopłaty, których celem jest pobudzenie oszczędności na starość. Zmniejszenie wpływów budżetowych z tytułu podatku od zysków kapitałowych oraz koszt pokrycia dopłat rocznych powodują konieczność kompensacyjnego podniesienia innych podatków. Do oszacowania skali tych efektów zastosowano model nakładających się pokoleń. W modelu uczestnictwo w PPK jest dobrowolne, a część agentów cechuje się niepełną racjonalnością. Oba elementy stanowią innowację w literaturze przedmiotu. Dla preferowanej przez nas kalibracji wyniki wskazują na relatywnie wysoki efekt wypychania: w przybliżeniu jedynie od 0.08 do 0.09 PLN z każdej złotówki trafiającej do PPK to nowe oszczędności. Prawdopodobne wartości efektywnego wzrostu kapitału wahają się, w zależności od kalibracji, między 0.03 a 0.42 PLN z każdej złotówki w PPK. Wprowadzenie PPK pociąga za sobą istotne koszty fiskalne. Większość z nich ma swoje źródło w uldze podatkowej od zysków kapitałowych oraz w dopłatach. Racjonalni agenci doświadczają utraty dobrobytu, chyba że PPK oferują wystarczająco dużą rentę dożywotnią. Natomiast agentom, którzy nie są w pełni racjonalni PPK zapewniają istotny wzrost dobrobytu.
We provide an ex ante welfare, fiscal and general macroeconomic evaluation of the voluntary old-age saving scheme recently introduced in Poland and known as Employee Capital Plans. ECPs provide tax redemptions as well as lump-sum transfers with the objective to foster old-age savings. A reduction in capital income tax revenue and a rise in expenditure need to be compensated for through adjustments in other taxes. We employ an overlapping-generations model (OLG) to gauge the plausible magnitude of macroeconomic and welfare effects and to provide insights into the microfoundations of these adjustments. Our OLG model features voluntary participation and innovates relative to the literature by introducing agents with hand-to-mouth preferences. We find a relatively strong crowding-out of private savings. In our preferred specification, roughly PLN 0.08–0.09 of every PLN 1 allocated to ECPs is actually new savings, the rest being displaced from unincentivised private voluntary savings. The plausible values of effective capital growth in ECPs range between 0.03 and 0.42 of PLN 1. ECPs reduce the welfare of fully rational agents unless a sufficiently large annuity is offered. ECPs provide consumption smoothing and interest income to HTM agents.
Źródło:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2019, 299, 3; 55-94
2300-5238
Pojawia się w:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
INVESTOR EXPERTISE AND THE RATIONALITY OF DECISION MAKING
DOŚWIADCZENIE INWESTORSKIE A RACJONALNOŚĆ PODEJMOWANYCH DECYZJI
Autorzy:
Rzeszutek, Marcin
Czerwonka, Monika
Walczak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/659412.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
doświadczenie inwestorskie
inklinacja behawioralna
racjonalność
finanse behawioralne
investor expertise
behavioral bias
rationality
behavioral finance
Opis:
Celem niniejszej pracy jest analiza uwarunkowań racjonalności decyzji wśród polskich inwestorów giełdowych o różnym poziomie doświadczenia w inwestowaniu na giełdzie. Racjonalność decyzji została zdefiniowana z punktu widzenia finansów behawioralnych i została zoperacjonalizowana jako częstość ulegania określonym inklinacjom behawioralnym (zob. efekt pewności) podczas procesu podejmowania decyzji. W badaniach wzięła udział próba 270 osób, podzielona na w trzy grupy badawcze liczące po 90 osób: 90 profesjonalistów aktywnych zawodowo na rynku kapitałowym, 90 drobnych inwestorów, którzy amatorsko zajmowali się inwestowaniem na giełdzie oraz 90 studentów i studentek Wydziału Psychologii Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Warszawie, którzy nie posiadali żadnej wiedzy i doświadczenia w inwestowaniu na giełdzie i posłużyli za grupę kontrolną w badaniu. Uczestnicy badania wypełniali kwestionariusz z podstawowymi informacjami demograficznymi i jednym sytuacyjnym zadaniem, mierzącym podatność na efekt pewności. Analiza wyników wykazała, że uleganie efektowi pewność jest związane z poziomem doświadczenie w inwestowaniu na giełdzie, przy czym im wyższe doświadczenie, tym wyższa podatność na tą inklinację behawioralną.
The aim of the paper is to is to explore the determinants of the rationality in decision making among polish stock market investors with different level of expertise with investing. Rationality in decision making was defined from the behavioral finance point of view and was operationalized as the frequency of some behavioral biases (see: the certainty effect) within decision making process. In particular, this study aims to investigate the degree of susceptibility the certainty effect among people of various levels of expertise with investing. As  there is still a lack of data studies in behavioral finance literature investigating the issues mentioned in this article (or existing results are ambiguous) we treated our study as an exploratory research.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica; 2015, 1, 310
0208-6018
2353-7663
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rationality in discourses on work and entrepreneurship. Institutional reflexivity vs. dominating methods of defining reality in (post)transformational Poland
Racjonalność w dyskursach o pracy i przedsiębiorczości. Refleksyjność zinstytucjonalizowana a dominujące sposoby definiowania rzeczywistości w Polsce (po)transformacyjnej
Autorzy:
Kubala, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/651593.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
racjonalność
władza
stosunki definiowania
elity eksperckie
kapitalizm
rationality
power
relations of defining
expert elites
capitalism
Opis:
Artykuł poświęcony jest: (a) prezentacji znaczenia racjonalności oraz społecznym konsekwencjom jego używania w dobie refleksyjności zinstytucjonalizowanej; (b) krótkiemu wprowadzeniu do problematyki władzy będącej wynikiem „stosunków definiowania”; (c) przedstawieniu fragmentów wciąż prowadzonych badań: analizy dyskursu i analizy kategoryzowania przynależności materiałów pochodzących z artykułów publikowanych w tygodnikach społeczno-politycznych („Polityka”, „Wprost”, „W Sieci”, „Do Rzeczy”), analizom wszystkich exposé wygłoszonych w latach istnienia III Rzeczpospolitej przez polskich Prezesów Rady Ministrów, analizom regularnego programu radiowego z udziałem elit symbolicznych/eksperckich. Przedstawione fragmenty analiz służą jako ilustracja „stosunków definiowania”, rozumianych jako relacje władzy, tj. możliwości decydowania o tym kto, w jakich okolicznościach i pod jakimi warunkami może liczyć na pracę, do jakiego stopnia możemy oczekiwać bezpieczeństwa zatrudnienia, kto jest twórcą wszelkiego rodzaju ryzyk, które dotykają rynku pracy, itp.
Text is dedicated to: (a) the presentation of the meaning of “rationality” and its consequences for social life in the era of institutional reflexivity; (b) a brief introduction to the problems of power resulting from “relations of defining”; (c) the presentation of small fragment of the research I still have been doing: the discourse analysis and membership categorization analysis of the articles from the socio-political weeklies (Polityka, Wprost, W Sieci, Do Rzeczy), the analysis of all exposé given by the Polish prime ministers during the Third Republic of Poland and the analysis of the regular radio program involving symbolic elites/experts as illustration of the problem of “relations of defining” as relations of power: deciding who, in what circumstances and under what conditions can count on the job, to what extent should expect to be safe, who is the creator or co-creator to various risks etc.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2016, 59; 23-41
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What is invariant? On the possibility and perspectives of the evolutionary theology
Co jest niezmienne? O możliwości i perspektywach teologii ewolucyjnej
Autorzy:
Grygiel, Wojciech P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/469704.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
evolution
paradigm
rationality
original sin
evil
suffering
hermeneutics
ewolucja
paradygmat
racjonalność
grzech pierworodny
zło
cierpienie
hermeneutyka
Opis:
The evolutionary theology is a new branch of theology in which the dynamic picture of the origin and development of life in Universe by means of the adaptive processes governed by the natural selection is considered to be the adequate ontological foundation. The presented paper surveys the challenges that the implementation of the evolutionary ontology presses upon selected basic theological issues: methodology of theology, natural theology, the doctrine of the original sin and the problem of suffering and evil. It will be argued that the large extent of the expected modifications within the theological expression as the dynamic ontology is introduced qualifies as the change of the theological paradigm similarly to how the changes of the paradigms in sciences lead to the scientific revolutions. Finally, a novel model of the rationality of the development of the theological doctrine will be proposed where the hermeneutics of continuity and the hermeneutics of rupture are not in opposition but they contribute to the overall rationality as its complementary constitutive principles.
Teologia ewolucyjna jest nowym obszarem w teologii, w którym zakłada się, że dynamiczny obraz początku i rozwoju życia we Wszechświecie, oparty na rządzonych doborem naturalnym scenariuszach adaptacyjnych, stanowi właściwą ontologiczną podstawę. Przedstawiona praca zawiera przegląd wyzwań, jakie wprowadzenie ewolucyjnego obrazu stawia wybranym problemom teologicznym: metodologii teologii, teologii naturalnej, doktrynie o grzechu pierworodnym oraz problemowi zła i cierpienia. W trakcie prowadzonych rozważań argumentowane będzie, że skala oczekiwanych modyfikacji w ekspresji teologicznej wraz z wprowadzeniem dynamicznej ontologii kwalifikuje się jako zmiana teologicznego paradygmatu podobnie jak zmiana paradygmatu w nauce prowadzi zgodnie z koncepcją Thomasa Kuhna do naukowej rewolucji. Ostatecznie, zaproponowany zostanie nowy model racjonalności rozwoju doktryny teologicznej, w którym hermeneutyka ciągłości i zerwania nie stoją w stosunku do siebie w opozycji, ale stanowią dla tej racjonalności jej dwie komplementarne składowe.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2018, 25; 83-101
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fortunate Misfortune Revisited: Further Reflections
Szczęśliwe nieszczęście przemyślane na nowo: dalsze uwagi
Autorzy:
Smilansky, Saul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232797.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
misfortune
fortunate misfortune
disadvantage
rationality
moral paradoxes
Smilansky
nieszczęście
szczęśliwe nieszczęście
niekorzystne położenie
racjonalność
paradoksy moralne
Opis:
In a previous work I considered the philosophically neglected phenomenon of “Fortunate Misfortune” (or FM). This follows from the way in which sometimes what seems an obvious misfortune turns out, in fact, to be actually good fortune. The paradox, in a certain class of cases, is this: if a seemingly unfortunate aspect of a life has proven to be beneficial overall, then it has not been a real misfortune. However, certain aspects of actual lives seem to be obvious misfortunes, irrespective of what follows. Often, saying both that the life-aspects under consideration are misfortunes and denying that they are, seem unacceptable. In the present paper I aim to survey some of the conceptual, moral and social implications of cases of Fortunate Misfortune. This will be mostly done in the form of questions, exploring the perplexities FM brings up and the challenges it hence poses for further work.
We wcześniejszych tekstach omówiłem pomijane przez filozofów zjawisko „szczęśliwego nieszczęścia” (SN). Wiąże się ono z tym, że niekiedy coś, co wydaje się jawnym nieszczęściem, przyjmuje faktycznie szczęśliwy obrót. Paradoks, występujący w określonej klasie przypadków, jest następujący: jeśli na pozór niefortunny aspekt życia okazuje się w ostatecznym rozrachunku dobrodziejstwem, to nie był prawdziwym nieszczęściem. Jednakże pewne aspekty życia wydają się jawnymi nieszczęściami, niezależnie od tego, jakie mają następstwa. Powiedzenie zarówno, że rozważane tu aspekty życia są nieszczęściem i zaprzeczenie, że nimi są, wydaje się często nie do przyjęcia. W tym eseju przedstawiam wybrane pojęciowe, moralne i społeczne konsekwencje przypadków szczęśliwego nieszczęścia, stawiając pytania, rozważając zagadki, do których prowadzi SN oraz formułując wyzwania, z którymi trzeba się będzie zmierzyć w przyszłości.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 2; 93-108
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Theoretical Aspects of the Concept of Rational Lawmaker: Between Optimization and Idealization of the Legislation
O teoretycznoprawnych aspektach koncepcji racjonalnego prawodawcy. Między optymalizacją a idealizacją ustawodawstwa
Autorzy:
Leszczyński, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348150.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
rationality
lawmaker
optimization model
idealization assumption
legal order
racjonalność
prawodawca
model optymalizacyjny
założenie idealizacyjne
porządek prawny
Opis:
The concept of the rational legislator plays an important role in the theory and philosophy of law, both in its historical-doctrinal and contemporary dimensions. It occurs in two main versions. The first one is associated with optimization models, which define the conditions for treating the legislative practice as a rational activity and the legislator as a rational actor. The second version, associated with the so-called Poznan Theoretical School, expresses itself in the assumption of the legislator’s rationality, which is a-factual in nature, both in terms of subject matter and objects of activity. It plays an important role in the process of legal interpretation, which is particularly evident in relation to the operative (judicial) interpretation. The study shifts the scope of the assumption of rationality of the legislator from the subjective point to the result of legislative actions in the context of expanding the set of sources (carriers) of law beyond legal regulations and binding it to a broad category of the legal order, including the actions of the judiciary and expanding the set of carriers of law to include court rulings and extra-legal criteria used in the processes of law application. This gives the idealization assumption about the rationality of legal order a real dimension, a potential element of which is the judicial “correction” of the results of legislative activity.
Koncepcja racjonalnego prawodawcy odgrywa ważną rolę w teorii i filozofii prawa, zarówno w jej wymiarze historyczno-doktrynalnym, jak i współczesnym. Występuje w dwóch zasadniczych wersjach. Pierwsza z nich wiąże się z modelami optymalizacyjnymi, określającymi warunki umożliwiające traktowanie praktyki legislacyjnej jako działalności racjonalnej, a ustawodawcy jako prawodawcy racjonalnego. Natomiast wersja druga, kojarzona z tzw. poznańską szkołą teoretycznoprawną, wyraża się w założeniu o racjonalności prawodawcy, które ma charakter afaktyczny, zarówno pod względem podmiotowym, jak i przedmiotowym. Pełni przy tym istotną funkcję w procesie wykładni prawa, co przejawia się zwłaszcza w odniesieniu do wykładni operatywnej (sądowej). W opracowaniu dokonano przesunięcia zakresu założenia o racjonalności prawodawcy z ujęcia podmiotowego na rezultat działań ustawodawczych w kontekście rozszerzenia zbioru źródeł (nośników) prawa poza przepisy prawne i związania go z szeroką kategorią porządku prawnego, obejmującą także działania sądownictwa oraz poszerzającą zbiór nośników prawa o orzecznictwo sądowe i kryteria pozaprawne, wykorzystywane w procesach stosowania prawa. Nadaje to założeniu idealizacyjnemu o racjonalności porządku prawnego wymiar realny potencjalnym elementem, którym jest sądowa „korekta” rezultatów działalności ustawodawczej.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 5; 169-185
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The use of particular tools of management accounting in basic units of local government
Wykorzystanie wybranych narzędzi rachunkowości zarządczej w podstawowych jednostkach samorządu terytorialnego
Autorzy:
Wakuła, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16728946.pdf
Data publikacji:
2022-10-10
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
commune
rationality
task-based budget
cost accounting
management accounting
gmina
racjonalność
budżet zadaniowy
rachunek kosztów
rachunkowość zarządcza
Opis:
Presently, local Polish government units, including communes, function in the conditions of a limited amount of financial resources and, at the same time, unlimited social needs. Therefore, it is necessary to carry out activities aimed at the rationalization of the management of public funds. It has become essential to undertake in-depth analyzes of activities undertaken by municipalities and to identify costs that were actually incurred for the tasks. Local government units, like other entities, should function in accordance with the principles of efficiency and effectiveness. Unfortunately, this is often overlooked by their managers. Performing the tasks entrusted to them, they focus their attention on spending funds in accordance with the limit, without considering the fact if a given expenditure will bring a specific effect and whether the task will be effectively performed. In order to change this method of operation, municipalities should implement modern management methods and use management accounting tools. The introduction of, among other things, task-based budgeting and cost accounting will contribute to a more effective use of available resources. The aim of the article is to examine the extent to which communes in the Ostrołęka and Siedlce subregions use selected management accounting tools. In order to achieve this goal, a questionnaire survey was carried out for the treasurers of communes. The obtained results prove the negligible use of management accounting tools by the audited entities.
Obecnie jednostki samorządu terytorialnego, w tym gminy, funkcjonują w warunkach ograniczonej ilości środków finansowych przy nieograniczonych potrzebach społecznych. Dlatego też niezbędne jest przeprowadzenie działań mających na celu racjonalizację gospodarowania środkami publicznymi. Konieczne staje się podjęcie pogłębionych analiz działań podejmowanych przez gminy oraz identyfikacja kosztów, które zostały poniesione realnie na zadania. Jednostki samorządu terytorialnego, tak jak inne podmioty, powinny funkcjonować zgodnie z zasadami efektywności i skuteczności. Niestety jest to często pomijane przez ich zarządców. Wykonując powierzone im zadania skupiają swoją uwagę na wydatkowaniu środków zgodnie z limitem, bez zastanowienia się, czy dany wydatek przyniesie konkretny efekt i zadanie zostanie skutecznie wykonane. W celu zmiany tego sposobu działania gminy powinny wdrożyć nowoczesne metody zarządzania i wykorzystywać narzędzia rachunkowości zarządczej. Wprowadzenie m.in. budżetowania zadaniowego i rachunku kosztów przyczyni się do efektywniejszego wykorzystania posiadanych zasobów. Celem artykułu jest zbadanie, w jakim stopniu gminy podregionu ostrołęckiego i siedleckiego wykorzystują wybrane narzędzia rachunkowości zarządczej. Przeprowadzono badanie ankietowe skierowane do skarbników gmin. Uzyskane wyniki świadczą o znikomym wykorzystaniu przez badane jednostki narzędzi rachunkowości zarządczej.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach; 2022, 58, 131
2082-5501
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Habermas i (nie)świadomość tego, co zostało utracone
Autorzy:
Korab-Karpowicz, W. Julian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706234.pdf
Data publikacji:
2012-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
działania komunikacyjne
religia
moderność
postmoderność
tradycjaklasyczna
Habermas
oświecenie
dehellenizacja
racjonalnośćinstrumentalna
racjonalność deliberatywna
solidarność międzyludzka,filozofia podmiotu
metafizyka
Opis:
W artykule twierdzę, że tym, czego naprawdę brakuje w dzisiejszych społeczeństwach Zachodu jest nie, jak utrzymuje Habermas, wyłącznie ludzka solidarność, ale przede wszystkim Bóg i cnota. Utracona została autentyczna religijność i oparta na cnocie tradycja klasyczna. Efektem moderności jest eksplozja ludzkich pożądań. W świecie bez Boga i cnoty, rozum nad nimi nie panuje, lecz staje się ich biernym instrumentem. W miarę jak jednostki ulegają demoralizacji, tracą swoją cywilizację. Z tego powodu ateistyczny projekt moderności, który ulega radykalizacji w epoce postmodernistycznej, jest omyłką. Prowadzi Zachód do upadku. Jedynie dzięki działaniu, które można określić jako zwrot ku początkom, a mianowicie dzięki twórczemu powtórzeniu i przypomnieniu źródeł cywilizacji zachodniej - idei zawartych w kulturze klasycznej i chrześcijańskiej - upadająca cywilizacja może zostać odbudowana.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 2; 389-399
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Locating Financial Capability Within Capability Approach – Theoretical Survey
Konceptualizacja wyborów finansowych na kanwie teorii możliwości wyboru – analiza teoretyczna
Autorzy:
Potocki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033191.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
Tematy:
Amartya Sen
możliwości wyboru finansowego
racjonalność ograniczona
teoria możliwości wyboru
financial capability
bounded rationality
capability approach (CA)
Opis:
The integration of financial capability with the capability approach remains an open and challenging issue. This paper offers a theoretical exploration of the financial capability framed within Sen’s capability approach in an interdisciplinary way. It focuses on the fundamental conceptual aspects of the capability approach, and on how we may use that framework for the development of financial capability theory. Moreover, the presented theoretical study addresses the issue of the critical role of constrained choice using Simon’s bounded rationality and ecological rationality approach. We used one type of research and it is conceptual analysis. It helped us to better understand and explain the concept of financial capability and address three important issues related to that concept. In this paper, we offer a more transparent and consistent approach that takes into account theoretical evidence on financial capability. We complemented the financial capability literature by highlighting the critical role of the classic works of A. Sen and more recently the influential work of I. Robeyns. Thus, our headline finding is that using A. Sen’s approach as a general framework for the financial capability may offer a more transparent and consistent approach to define financial capability.
Integracja teorii możliwości wyboru z koncepcją możliwości wyborów finansowych pozostaje otwartym problemem badawczym. Celem artykułu jest interdyscyplinarna analiza teoretyczna możliwości wyborów finansowych oparta na pierwotnej wersji teorii możliwości wyboru zaproponowanej przez A. Sena. W artykule podjęto próbę wykorzystania kluczowych komponentów teorii możliwości wyboru do stworzenia teoretycznych założeń koncepcji możliwości wyborów finansowych. Ponadto w artykule wykorzystano dorobek racjonalności ograniczonej H. Simona i dalszych jej rozszerzeń w ramach racjonalności adaptacyjnej. Do osiągnięcia celów wykorzystano analizę koncepcyjną. Pozwoliła ona na lepsze zrozumienie samego pojęcia możliwości wyborów finansowych i zaadresowanie trzech głównych wyzwań w jej zdefiniowaniu. W ten sposób zaproponowano bardziej transparentne i spójne podejście wykorzystujące dorobek teoretyczny w pracach nad możliwościami wyborów finansowych. Dodatkowo uzupełniono literaturę w tym zakresie o klasyczne prace A. Sena i ich dalsze rozwinięcia oferowane szczególnie w pracach I. Robeyns. Z tego powodu najważniejszym wnioskiem niniejszego artykułu jest rekomendacja wykorzystania prac A. Sena nad teorią możliwości wyboru jako warunków ramowych do definiowania możliwości wyborów finansowych.
Źródło:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2022, 309, 1; 96-106
2300-5238
Pojawia się w:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Main Aspects of John Paul II’s Encyclical Fides et ratio in the Current Historical and Theological Environment
Główne aspekty encykliki Jana Pawła II Fides et ratio w obecnym dyskursie historyczno-teologicznym
Autorzy:
Kopiec, Maksym Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913280.pdf
Data publikacji:
2020-06-29
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
truth
faith
knowledge
research of truth
sense
rationality of the faith
prawda
wiara
poznanie
poszukiwanie prawdy
sens
racjonalność wiary
Opis:
The article presents the fundamental aspects of the encyclical Fides et ratio of John Paul II concerning the historical and theological context of contemporary culture. It indicates current problems in the harmonious existence of societies that function according to paradigms contrary to the absolute truth of the theological subject. The errors resulting from modernism (subjective rationalism, the cognitive negation of faith) and postmodernism (relativization of truth, atheism and antitheism, the reductionism of faith) are discussed. Further, the existential value of religious faith is demonstrated through the correlation of meaning/sense and truth. In doing so, this article serves as an apologetic for the rational nature of faith. Truth is emphasized as a gift both contained in and received from God’s Revelation, a gift necessary for discovering the sense of human reality.
Artykuł przedstawia fundamentalne aspekty encykliki Fides et ratio Jana Pawła II w odniesieniu do kontekstu historycznego i teologicznego współczesnej kultury. Wskazuje na aktualne problemy w harmonijnym egzystowaniu społeczeństw funkcjonujących według paradygmatów sprzecznych z prawdą absolutną stanowiącą przedmiot teologiczny. Omówione są tu błędy wynikające z modernizmu (subiektywny racjonalizm, poznawcza negacja wiary), postmodernizmu (relatywizacja prawdy, ateizm i antyteizm, redukcjonizm wiary). Wyjaśniono wartość egzystencjalną wiary religijnej jako ukazującej korelację sensu i prawdy, w ten sposób dokonując apologii racjonalnego charakteru wiary. Wyakcentowano prawdę jako dar zawarty w Bożym Objawieniu, niezbędny do odkrycia sensu ludzkiej rzeczywistości.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2020, 28, 1; 109-131
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 30

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies