Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Karczewski, Dariusz" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Z dziejów klasztoru franciszkanów w Górze na Śląsku
From the Chronicles of the Franciscan Monastery in Góra in Silesia
Autorzy:
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595340.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
franciszkanie
kustodia czesko-polska
Śląsk
Góra
Franciscans
Czech-Polish custody
Silesia
Opis:
In 1457, Pope Callixtus III gave, at the request of prince Władysław of Cieszyn and Głogów, his consent to found a monastery and a church of Corpus Christi, outside the city walls of Góra. The papal bulla stated that the funds shall be allotted to Franciscan-Observants (Bernardines). Ultimately, the new convent was settled by Franciscan-Minorites. It was the last foundation of a Franciscan monastery within medieval Poland.In terms of order organisation, the monastery in Góra was subject to the Gniezno custody of the Polish-Czech Franciscan province. The prince issued the foundation document for the monastery in 1458. In 1462, Pope Pius II approved the foundation of a new monastery and its endowment, referring to the previous consent given by the bishop Piotr II Nowak of Wrocław (1447–1456), Góra city authorities and the local parson. The convent in Góra was most likely staffed by friars from Głogów, given the proximity of the two cities andsubjection to one ruler. This work is said to have been inspired by the Corpus Christi fraternity in Góra. The monastery was built on the outskirts, near the way to Kajęcin village. Its endowment was very modest. Initially, it included only the land to construct the buildings, a fish pond and a small area of farmland. It was slightly enlarged in 1468 by the brother of the founder and his successor, Prince Przemko II of Cieszyn and Głogów. In the early 16th century, the monastery fell into decline and started selling off its estate. Due to theReformation, around 1534 the monastery was completely abandoned by friars and the bishop Jakub von Salza of Wrocław gave the estate to the parson of the parish of Saint Catherine of Alexandria in Góra.
W 1457 r. papież Kalikst III wydał na prośbę księcia cieszyńsko-głogowskiego Władysława zgodę na ufundowanie poza murami miasta Góra klasztoru i kościoła pw. Bożego Ciała. W bulli zapisano, że fundacja miała być przeznaczona dla franciszkanów-obserwantów (bernardynów). Ostatecznie jednak nowy konwent zasiedlili franciszkanie-minoryci. Była to ostatnia na średniowiecznych ziemiach polskich fundacja klasztorufranciszkańskiego. Klasztor w Górze należał pod względem organizacji zakonnej do kustodii gnieźnieńskiej w czesko-polskiej prowincji franciszkanów. Oficjalny dokument fundacyjny klasztoru książę wystawił w 1458 r. W 1462 r. papież Pius II zatwierdził fundację nowego domu zakonnego wraz z jego uposażeniem, powołując się na wcześniejszą zgodę biskupa wrocławskiego Piotra II Nowaka (1447–1456), władz miejskich Góry i miejscowego proboszcza. Konwent górowski najprawdopodobniej został obsadzony przez zakonników z Głogowa, za czym przemawiać może bliskość obu tych miast i podległość jednemu władcy. Inspirację tego dzieła przypisuje się górowskiemu bractwu Bożego Ciała. Klasztor zbudowano na przedmieściu, przy drodze do wsi Kajęcin. Jego uposażenie gospodarcze było bardzo skromne. Początkowo obejmowało tylko grunt na postawienie budynków, staw rybny i kawałek roli. Nieco rozszerzył je w 1468 r. książę cieszyńsko-głogowski Przemko II – brat fundatora i jego następca. W początku XVI w. klasztor podupadł i zaczął wyprzedawać sweposiadłości. Wskutek szerzącej się reformacji, ok. 1534 r. klasztor został całkowicie opuszczony przez zakonników, a jego majątek biskup wrocławski Jakub von Salza przekazał proboszczowi parafii pw. św. Katarzyny w Górze.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2020, 40, 2; 151-162
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bibliotheca Strahoviensis, Královská kanonie Premonstrátů na Strahově, t. 3, 1997
Autorzy:
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041481.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Praga
historia
zakon
Prague
history
order
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 73; 471-474
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki społeczności żydowskiej w Strzelnie (1772/1773–1815)
Beginnings of the Jewish Community in Strzelno (1772/1773–1815)
Autorzy:
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850488.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Jews
Strzelno
Kuyavia
Prussia
Duchy of Warsaw
Żydzi
Kujawy
Prusy
Księstwo Warszawskie
Opis:
Na Kujawach ludność żydowska zaczęła się osiedlać już w początku XV wieku, najpierw przede wszystkim w miastach królewskich, aby następnie licznie zamieszkać miasta prywatne. W ośrodkach dóbr kościelnych zazwyczaj w ogóle nie dopuszczano do osiedlania się Żydów. Do tej grupy zaliczało się również Strzelno, będące własnością tamtejszego klasztoru norbertanek. Sytuacja ta zmieniła się dopiero po 1772 roku, gdy w wyniku pierwszego rozbioru Polski miasto znalazło się pod zaborem pruskim. Pomimo początkowo nieprzyjaznego dla Żydów ustawodawstwa, za panowania Fryderyka II zaledwie tolerowanych, ta grupa ludności dość chętnie zaczęła napływać do miast, które dotychczas były dla niej zamknięte. Pierwsza informacja źródłowa o Żydach zamieszkujących Strzelno pochodzi z lat 1779–1780. Dowodzi to, że musieli się osiedlić już w drugiej połowie lat 70. XVIII wieku, prawdopodobnie w związku z pożarem dzielnicy żydowskiej w Inowrocławiu w 1775 roku. Początkowo odsetek ludności żydowskiej w Strzelnie oscylował wokół 3%, aby w okresie Księstwa Warszawskiego wzrosnąć do około 4%. Natomiast tuż po ponownym przejściu Strzelna pod władzę Prus liczba tamtejszych Żydów podwoiła się.
The Jewish population settled in Kuyavia as early as at the beginning of the 15th century, primarily in royal towns, and, later on, in large numers, also in private towns. As for church towns, Jews were usually not allowed to settle there at all. One of such towns was Strzelno, owned by the local Norbertine order. This situation did not change until 1772, when, as a result of the First Partition of Poland, the town came under Prussian control. Despite the initially unfriendly legislation for Jews, who were barely tolerated during the reign of Frederick II, this group of people quite willingly began to settle in towns that had hitherto been closed to them. The first source of information about Jews living in Strzelno dates back to 1779–1780. This proves that they must have settled in the second half of the 1870s, probably in connection with a fire in the Jewish quarter in Inowrocław in 1775. Initially, the percentage of the Jewish population in Strzelno oscillated around 3%, to rise to about 4% in the period of the Duchy of Warsaw. However, shortly after Strzelno came under Prussian rule again, the number of local Jews doubled.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2022, 12; 41-51
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książę słupski Kazimierz IV (Kaźko) jako luksemburski kandydat do tronu polskiego
Duke Casimir IV (Kaźko) as Luxembourg’s Candidate for the Polish Throne
Autorzy:
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591104.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Kingdom of Poland
West Pomerania
Duke Casimir IV (Kaźko)
Emperor Charles IV
Królestwo Polskie
Pomorze Zachodnie
książę Kazimierz IV (Kaźko)
cesarz Karol IV
Opis:
Postać Kazimierza – Kaźka IV (ok. 1351–1377), księcia słupskiego i dobrzyńskiego, pana Bydgoszczy, wzbudzała zainteresowanie historyków przede wszystkim dlatego, że był on jedynym wnukiem po kądzieli króla polskiego Kazimierza Wielkiego (1310–1370). Dzięki usynowieniu przez swego dziada stał się przez moment realnym kandydatem do tronu polskiego. Książę pomorski był wykorzystywany przez Kazimierza Wielkiego w jego polityce antykrzyżackiej (małżeństwo z córką wielkiego księcia litewskiego Olgierda) i w przetargach sukcesyjnych z siostrzeńcem – królem węgierski Ludwikiem Wielkim. Rola Kaźka w międzynarodowej polityce dynastycznej niepomiernie wzrosła od zawarcia małżeństwa cesarza niemieckiego i króla Czech Karola IV Luksemburskiego z jego starszą siostrą Elżbietą (1363). Jako cesarski szwagier stał się u schyłku życia króla Kazimierza ważnym, choć raczej biernym, elementem w planach sukcesyjnych Karola IV i polskich zwolenników dynastii luksemburskiej – stronnictwa legitymistów, przeciwko uprawnieniom do objęcia korony Królestwa Polskiego przez węgierskich Andegawenów. Kontrakcja króla węgierskiego, zakończona złamaniem postanowień testamentu Kazimierza Wielkiego, przyniosła Ludwikowi koronę Polski. W oczach cesarza książę Kaźko stracił swoją wartość polityczną i stał się przykładnym wasalem króla Polski i Węgier Ludwika Andegaweńskiego. Walcząc w królewskiej służbie, został ciężko ranny i zmarł 2 stycznia 1377 roku.
Casimir IV – Kaźko (ca. 1351–1377), Duke of Słupsk and Dobrzyń, Lord of Bydgoszcz, has piqued the historians’ interest mostly due to the fact that he was the only maternal grandson of the Polish King Casimir III the Great (1310–1370). Recognised by his grandfather, for a brief moment he was a legitimate candidate for the Polish throne. The Pomeranian duke played a role in Casimir III the Great’s anti-Teutonic policy (his marriage with the daughter of the Grand Duke of Lithuania, Algidras) and in his succession negotiations with his nephew – King of Hungary, Louis the Great. Kaźko’s significance in international dynastic politics has greatly increased with the marriage between the German Emperor and King of Bohemia Charles IV and Kaźko’s elder sister, Elisabeth (1363). As the emperor’s brother-in-law, he became an important, although passive, element in the succession plans designed by Charles IV and the Polish supporters of the Luxembourg dynasty – a faction of legitimists, opposed to the prospect of the Polish Crown falling in the hands of the Hungarian Angevins. The Hungarian king’s retaliation, which ended in breaking the stipulations of Casimir III the Great’s testament, resulted in Louis claiming the Polish Crown. In the emperor’s eyes, Kaźko has lost his political value and became an exemplary vassal of the King of Poland and Hungary, Louis the Great. While fighting in the king’s service, Kaźko was severely wounded and died shortly after (January 2, 1377).
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 2; 113-127
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizytacje opackie klasztorów norbertańskich "grupy ołbińskiej" (do połowy XVI wieku).
Autorzy:
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436871.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
klasztory norbertańskie
"grupa ołbińska"
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2007, 5; 135-147
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Łokietka w walce o Kraków w ostatnim ćwierćwieczu XIII stulecia. Dojrzewanie idei zjednoczeniowej
Władysław the Elbow-High’s role in the struggle for Cracow in the last quarter of the 13th century. Development of the unification idea
Autorzy:
Tęgowski, Jan
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24905199.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Polska dzielnicowa
dynastia Piastów
rywalizacja o tron krakowski
polityka małżeńska
Władysław Łokietek
Bolesław II mazowiecki
Konrad II
Henryk IV Probus
Przemysł II
Wacław II król czeski
district principalities of Poland
The Piast dynasty
rivalry to the throne of Kraków
marriage of state
Bolesław II of Masovia
Konrad II of Masovia
Wenceslaus II King of Bohemia
Opis:
Po bezpotomnej śmierci Bolesława Wstydliwego Władysław Łokietek z początku nie występował w roli pretendenta do tronu krakowskiego. Jego działania w tym czasie wspierały aspiracje Leszka Czarnego. Po śmierci brata Władysław początkowo zaangażował się w pomoc Bolesławowi II mazowieckiemu elektowi rycerstwa małopolskiego. Jednak gdy ten był gotów ustąpić na rzecz Konrada II z ziemi sandomierskiej, Łokietek sam wystąpił w roli pretendenta. Poprzez małżeństwa – swoje i swej siostry Eufemii, a następnie bratanicy Fenenny – nawiązał sojusze, dzięki którym mógł walczyć o swoje dziedzictwo. Porażka pod Sieradzem w 1292 r. i związki z arcybiskupem Jakubem uświadomiła mu, że nie uda się zamiar zjednoczenia bez sojuszu z władcą Wielkopolski Przemysłem II. Łokietek wsparł jego aspiracje koronacyjne, czym zyskał sympatię Wielkopolan. To właśnie jego rycerstwo tej dzielnicy wybrało na następcę Przemysła II i powołało do rządów w Wielkopolsce i na Pomorzu Gdańskim. Łokietek miał jednak przeciwników w osobach Henryka księcia głogowskiego i Wacława II króla Czech, którzy wykorzystywali jego trudną sytuację wewnętrzną, podburzając poddanych przeciw jego rządom. Wacław II to Łokietka najbardziej obawiał się jako pretendenta do władzy w Małopolsce i systematycznie z pomocą Brandenburczyków doprowadzał jego rządy do upadku w 1300 r.
After Bolesław the Chaste, Władysław the Elbow-High at first did not seek the Cracow throne. His actions at this time supported the aspirations of Leszek the Black. After his brother’s death, Władysław initially became involved in helping Bolesław II of Mazovia, elect of the knights of Lesser Poland. However, when the latter was ready to give up the Sandomierz territory in favour of Conrad II, Elbow-High stepped in as a pretender. Through marriages ‒ his own and his sister Euphemia’s, and subsequ- ently his niece Fenenna’s ‒ he forged alliances that enabled him to fight for his inheritance. The defeat at Sieradz in 1292 and his ties with Archbishop Jakub made him realise that the unification plan would not succeed without an alliance with the ruler of Greater Poland, Przemysł II. Władysław the Elbow-High supported his coronation aspirations, which won him the support of the people of Greater Poland. It was his knights from Greater Poland who elected him as successor to Przemysł II and appointed him to rule in Greater Poland and Gdańsk Pomerania. However, the Elbow-High had opponents in the persons of Henryk, Duke of Głogów, and Wenceslaus II, King of Bohemia, who took advantage of Władysław’s difficult internal situation by stirring up his subjects against his rule. Wenceslaus II feared Władysław the Elbow-High the most as a contender for power in Lesser Poland and systematically, with the help of the Brandenburgians, brought about his downfall in 1300.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 9-22
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The competencies of a manager as a factor contributing to the success of a company in the VUCA environment
Autorzy:
Balcerzyk, Dorota
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27313662.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
competencies
leader
manager
VUCA principle
leadership roles
kompetencje
lider
menedżer
zasada VUCA
role kierownicze
Opis:
Purpose: Change is nowadays becoming an intrinsic part of any organization’s functioning. The concept of a learning organization that can meet the requirements of the VUCA principle is already common in literature. Since organizations are made up of people led by a leader/manager, thus requiring personal ability to deal with emerging problems. The aim of this paper is to present theoretical considerations and research analysis justifying its thesis that the diversity of a leader’s competencies significantly affects the effectiveness of management and ultimately determines their organization’s success. Design/methodology/approach: The aim of this paper was achieved by conducting an argumentative review of the literature available on the subject, which served as the basis for designing the methodological assumptions and further research. Survey methodology was selected as the main research method. The research was conducted among managers/leaders of a group of selected building materials companies. Such targeted research allowed for proper understanding of respondents’ position in relation to the subject matter and made it possible to draw conclusions. Findings: The conducted research leads to the conclusion that the variety and universality of a leader’s competencies affect the effectiveness of managing a team. The research has resulted in a proposal of a competency model of a modern manager able to effectively manage a company. The model considers the leading competencies as the basis for the proposed spectrum of skills. The leading competencies determining a manager’s actions and allow for the emphasis of the multidirectional nature of the desired features include self-organization, self-improvement, openness to new ideas, strict principles, making correct decisions, and taking care of the team’s relations and environment. The above-listed competencies can be used to generate further skills and traits, which can be used to create a complete competency model of an effective manager. Practical implications: The results of the conducted research and the proposed competency model constitute a valuable source of information for those responsible for managing a team in a difficult VUCA environment. The proposed approach to managerial competencies and in particular to their diversity will contribute to managers’ effectiveness and flexibility. Originality/value: The assumed research position pertains to learning organizations operating in dynamic environments. The key role in such an organization is played by a manager able to not only keep up with the changing conditions, but also anticipate them. The authors of this paper propose a model allowing managers/leaders to learn and evolve in response to emerging challenges, thus ensuring their company’s effectiveness.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2022, 157; 9--23
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Král proti střelci (Václav II. a Vladislav Lokýtek). Nerovná hra na šachovnici přelomu 13. a 14. století
Król przeciwko gońcowi (Władysław II i Władysław Łokietek). Nierówna gra na szachownicy na przełomie XIII i XIV wieku
King versus rook (Wenceslaus II and Władysław the Elbow-High). An uneven game on the chessboard of 13th /14th century
Autorzy:
Libor, Jan
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24987744.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Średniowiecze
Królestwo Czeskie
stosunki czesko-polskie
król Wacław II
Władysław Łokietek
Medieval Bohemian Kingdom
Czech-Polish relations
King Wenceslai II
Duke Władysław Łokietek the Elbow-High
Opis:
W latach 1290‒1305 król czeski Wacław II podjął kroki polityczne i militarne w celu zdobycia rozdrobnionych wówczas ziem polskich. Można powiedzieć, że się udało; w 1291 roku został księciem krakowskim i sandomierskim, a rolę odegrały tu skłonności szlachty małopolskiej i rezygnacja Przemysła Wielkopolskiego z jego roszczeń do ziem. Jednak fundamentalnym przeciwnikiem króla czeskiego stał się członek mazowieckiej gałęzi rodu Piastów Władysław Łokietek, który trzymał w swoich rękach Sandomierz, a także nabył kilka zamków na ziemi krakowskiej. Efektem czeskiej wyprawy wojskowej do Sieradza jesienią 1292 r. była rezygnacja Łokietka z ziemi krakowskiej i sandomierskiej oraz obietnica posłuszeństwa królowi czeskiemu. Ale czy Łokietek zamierzał dotrzymać przysięgi, jest więcej niż wątpliwe. Po śmierci króla Przemysła Wielkopolskiego Łokietek uzgodnił z Henrykiem Głogowskim podział władzy w Wielkopolsce. Kolejny akt relacji z królem czeskim miał miejsce jesienią 1297 r., kiedy Łokietek zrzekł się praw do ziemi krakowskiej i sandomierskiej w Sieradzu na podstawie nacisków wojskowych i dyplomatycznych 18 listopada 1297 r., ale za sumę 5 tysięcy hrywny srebrnej wagi krakowskiej. Pod dalszym naciskiem wystawił w Klęce akt 23 sierpnia 1299 r., w którym zobowiązał się do dymisji w Pradze na rzecz Wielkopolski, Poznania, Pomorza, ziemi łęczyckiej, kujawskiej i sieradzkiej oraz przyjęcia ich z powrotem z rąk króla jako lenno, odbierając przysięgę wierności i hołdu (homagium). W 1300 r. Wacław w Gnieźnie został koronowany na króla Polski przez arcybiskupa Świnkę. W koronacji tej wzięło udział wielu książąt piastowskich, Łokietek znalazł się w defensywie, a następnie na zesłaniu. Dopiero po klęsce Czechów na Węgrzech i najeździe rzymskiego króla Albrechta Habsburskiego na Czechy w 1304 r. Łokietek zaatakował z pomocą Węgrów Sandomierszczyznę oraz ziemię krakowską i uzyskał poparcie rycerstwa obu tych ziem. Śmierć Wacława III w 1306 r. przedstawia epilog mocowania się Przemyślidów z niewysokim Piastem.
In 1290‒1305, King Wenceslaus II of Bohemia took political and military steps to seize the then fragmented Polish lands. One could say he succeeded: in 1291 he became the Duke of Cracow and Sandomierz, partly thanks to the leanings of Lesser Poland chivalric elite and Przemysł of Greater Poland‘s resignation from his claims to the lands. However, the one to become the principal opponent of the Bohemian king was a member of the Mazovian branch of the Piast dynasty, Władysław the Elbow- High, who held Sandomierz and acquired several castles in the Cracow territory. Bohemian military expedition to Sieradz in autumn 1292 resulted in Elbow-High giving up the lands of Cracow and Sandomierz and pledging obedience to the Bohemian king. Whether Elbow-High intended to keep his oath, however, is more than doubtful. After the death of King Przemysł of Greater Poland, the Elbow- high agreed with Henryk of Głogów on the division of power in Greater Poland. The next interaction with the Bohemian king took place in autumn 1297 in Sieradz, when Elbow-High renounced his rights to the Cracow and Sandomierz lands under military and diplomatic pressure on 18 November 1297, but in return demanded the sum of 5,000 Cracow marks of silver. Under further pressure, on 23 August 1299 in Klęka, he issued a deed in which he pledged to resign in Prague and hand over Greater Poland, Poznań, Pomerania, the lands of Łęczyca, Cuiavia, and Sieradz, and to accept them back from the king as fiefs, upon an oath of allegiance and homage (homagium). In 1300 Wenceslaus was crowned king of Poland by Archbishop Świnka in Gniezno. Many of the Piast dukes took part in this coronation; Elbow- High found himself on the defensive and then in exile. Only after the defeat of the Czechs in Hungary and the invasion of Bohemia by the Roman king Albrecht Habsburg in 1304 did the Elbow-High attack the Sandomierz and Cracow lands with the help of the Hungarians, and gained the support of the knights of both lands. The death of Wenceslaus III in 1306 represents the epilogue of the Přemyslids‘ struggle against the short Piast.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 39-62
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litwa w polityce Władysława Łokietka
Lithuania in Władysław the Elbow-High policy
Autorzy:
Nikodem, Jarosław
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24987752.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
Giedymin
Polska
Litwa
zakon krzyżacki
przymierze polsko-litewskie
Ladislaus the Short
Gediminas
Polska
Lithuania
Teutonic Order
Polish-Lithuanian alliance
Opis:
Autor rozpatruje dotychczasowe koncepcje historiograficzne na temat ewentualnego porozumienia Władysława Łokietka z Witenesem, opanowania Podlasia przez Litwę oraz kwestii spadku po Romanowi- czach. Skłania się do twierdzenia, że inicjatorem zbliżenia polsko-litewskiego był raczej król polski, a nie Giedymin. Zwrócił też uwagę, że badacze rozpatrujący stosunki polsko-litewskie w pierwszych dekadach XIV w. zbyt często posługiwali się antycypacją, wnioskowaniem na podstawie przesłanek pośrednich i wykorzystywali wiedzę ogólną o charakterze stosunków międzynarodowych, lecz wykraczających poza ramy chronologiczne analizowanych problemów. Zauważył, że małżeństwo Kazimierza, syna królewskiego, z Anną Giedyminówną ułatwiało zbliżenie, ale nie oznaczało dążenia do zawarcia porozumienia ściśle politycznego opartego na wspólnych interesach. Autor obszernie omówił „przymierze zaczepno-odporne” z 1325 r., dodając, że najbardziej przekonujące uwagi wyszły spod pióra S.C. Rowella, oraz dalszy etap stosunków polsko-litewskich aż do początku lat 30. W konkluzji stwierdza, że w 1325 r. nie doszło do zawarcia przymierza polsko-litewskiego w takim znaczeniu, jakie nadała mu historiografia, i scharakteryzował cele przyświecające Łokietkowi i Giedyminowi.
While researching the issue, the author examined the existing historiographical concepts of a possible agreement between Władysław the Elbow-High and Vytenis, the conquest of Podlachia by Lithuania, and the question of the legacy of the Romanovich dynasty. He is inclined to believe that it was the Polish king rather than Gedyminas who initiated the Polish-Lithuanian rapprochement. He also points out that scholars examining the Polish-Lithuanian relations in the first decades of the 14th century too often relied on anticipation, inferences based on indirect premises, and general knowledge about the nature of international relations, but outside the chronological framework of the analysed problems. The author noted that the marriage of Casimir, the king’s son, to Anna Gedyminas facilitated rapprochement but did not imply a strictly political agreement based on common interests. The author extensively discussed the “offensive-defensive alliance” of 1325, adding that the most convincing com- ments on the topic were penned by S. C. Rowell, and the subsequent stage of Polish-Lithuanian rela- tions until the early 1330s. He concluded by stating that the Polish-Lithuanian alliance in 1325 did not occur in the sense that historiography has given it, and outlined the goals pursued by Władysław the Elbow-High and Gedyminas.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 63-84
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śmierć króla Władysława Łokietka w małopolskim dziejopisarstwie XIV wieku
Death of King Władysław the Elbow-High in Lesser Poland historiography of 14th century
Autorzy:
Ożóg, Krzysztof
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24964707.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
śmierć króla
dziejopisarstwo
Małopolska
XIV wiek
Władysław the Elbow-High
death of the king
historiography
Lesser Poland
14th c
Opis:
Autor analizuje przekazy dziejopisarskie o śmierci króla Władysława Łokietka, zmarłego 2 marca 1333 r., znajdujące się w kilku małopolskich zabytkach historiograficznych z XIV w. Najobszerniejsza relacja o ostatnich chwilach życia i śmierci tego władcy zachowała się w kontynuacji Annales Polonorum deperditi z lat 1330‒1340, przekazanej przez Rocznik Traski, Rocznik małopolski Szamotulskiego i Rocznik małopolski Kuropatnickiego. Została ona sporządzona przez anonimowego historiografa, zapewne krakowskiego franciszkanina, który był świadkiem opisywanych wydarzeń lub posiadał informacje bezpośrednio z królewskiego dworu. Do tej relacji dołączył on krótką polityczną biografię władcy oraz jego charakterystykę, w której ukazał Łokietka jako dobrego władcę chrześcijańskiego, zatroskanego o Królestwo i poddanych oraz cieszącego się wsparciem i opieką Boga w drodze do korony królewskiej i w rządach. Pozostałe zapiski nekrologiczne i annalistyczne, dotyczące śmierci króla Władysława Łokietka, zawarte w małopolskich zabytkach historiograficznych z XIV w. (Kalendarz katedry krakowskiej, Kronika katedralna krakowska, Rocznik świętokrzyski, Rocznik miechowski, utwór „De morte Wladislai Lokyetk regis Poloniae”), ograniczały się do daty (niekiedy tylko rocznej) i samego faktu śmierci bez podania bliższych szczegółów oraz okoliczności jego zgonu.
The author analyses historiographical reports concerning the death of King Władysław the Elbow-High on 2 March 1333, found in several historiographical sources from Lesser Poland in the 14th century. The most extensive account of the last moments of the life and death of the king is found in the continuation of Annales Polonorum deperditi from the years 1330‒1340, provided by the Traska Annals, the Szamotulski Lesser Poland Annals and the Kuropatnicki Lesser Poland Annals. It was written by an anonymous historiographer, probably a Franciscan from Kraków, who witnessed the events described or had news directly from the royal court. This account was accompanied by a short political biography of the king and his characteristics, in which the Elbow-High was presented as a good Christian ruler, concerned about the kingdom and his subjects and enjoying God’s support and protection on his way to the royal crown and during his reign. Other obituaries and annalistic notes concerning the death of King Władysław the Elbow-High, included in the Lesser Poland historiographical sources of the 14th century (Calendar of the Cracow Cathedral, Cracow Cathedral Chronicle, Świętokrzyski Annals, Miechów Annals, “De morte Wladislai Lokyetk regis Poloniae”), were limited to the date (sometimes just the year) and the fact of his passing without any further details or circumstances of his death.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 23-38
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadgoplański gród szarlej I jego właściciele w średniowieczu
Szarlej: a gord at lake gopło and its medieval owners
Autorzy:
Karczewska, Joanna
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887382.pdf
Data publikacji:
2021-11-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Kuyavia
gords
Gopło
Mikołaj Szarlejski
Jan Kościelecki
Opis:
The gord of Szarlej is located on a small peninsula on the south-western coast of Lake Szarlej at the mouth of the river Noteć. Gopło - a ribbon lake – reached that far in the late Middle Ages. The gord of Szarlej was established in the last decade of the first half of the 14th century on the initiative of Kazimierz Ziemomysłowic, a Kuyavian prince and the lord of Gniewkowo, or alternatively by his son and successor, Władysław the White. The gord in Szarlej was built following destruction of the previous ducal residence in Gniewkowo during an invasion of the Teutonic Knights in 1332. The stronghold was a favourite residence of Władysław the White, prince of Gniewkowo until 1363 when he placed a lien against it to Kazimierz the Great, king of Poland. Most probably, after 1382 another ruler of Kuyavia, prince Vladislav II of Opole, handed over the stronghold in Szarlej to the affluent Kuyavian Ostoja family. The first nobility owner of the Szarlej estate (encompassing the stronghold, the villages, Łojewo, Witowy and Karczyn), confirmed in the sources, was Mikołaj of Ściborze (†1457). He was a member of the political elite of late-medieval Kuyavia.
Źródło:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2021, 62; 399-412
0080-9993
Pojawia się w:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sojusznicy i rywale. Polityka Piastów mazowieckich wobec Władysława Łokietka
Allies and rivals. Mazovian Piasts policy regarding Władysław the Elbow-High
Autorzy:
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25716547.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Mazowsze
Kujawy
Piastowie mazowieccy
Władysław Łokietek
Księstwo Mazowieckie
Mazovia
Cuiavia
Masovian Piasts
Władysław the Elbow-High
Duchy of Mazovia
Opis:
Władysław Łokietek wraz ze swoim młodszym bratem Kazimierzem wspierał Bolesława II księcia mazowieckiego w jego w walce o tron krakowski w latach 1288‒1289. Odegrał również ważną rolę w zwycięskiej bitwie pod Siewierzem (1289), w której oddziały mazowiecko-kujawskie pokonały wojska śląskie wspierające Henryka IV Prawego. Po nieudanej próbie zdobycia Wawelu przez Bolesława II część możnych i rycerstwa małopolskiego odwróciło się księcia mazowieckiego. W tym samym czasie (latem 1289) nastąpił kryzys w gronie koalicjantów, gdyż Władysław Łokietek postanowił realizować własne plany polityczne, natomiast Bolesław II zawarł sojusz z władcą czeskim Wacławem II i poślubił jego siostrę (1290) Kunegundę. Pod koniec XIII w. pogorszyły się relacje Bolesława II z Czechami, a książę mazowiecki znalazł się w gronie sojuszników Władysława Łokietka. Do końca życia Bolesława II (1313) stosunki Władysława Łokietka z Piastami mazowieckimi były przyjazne. Koronacja królewska Władysława Łokietka (1320) zaniepokoiła władców mazowieckich. Przewidywali oni możliwość roszczeń Łokietka do zwierzchnictwa nad Mazowszem, dlatego podjęli współpracę z zakonem krzyżackim. Pomimo skomplikowanych stosunków z Koroną książęta mazowieccy starali się zachować życzliwą neutralność. W czasie konfliktu zbrojnego Polski z zakonem krzyżackim (1330‒1332) przechodziły przez księstwo płockie oddziały Władysława Łokietka. Jednak dopiero po wstąpieniu na tron Kazimierza III Wielkiego (1333) zaczęły się stopniowo poprawiać relacje Księstwa Mazowieckiego z Koroną, które doprowadziły do złożenia w 1352 r. przez Piastów mazowieckich hołdu lennego królowi polskiemu.
Władysław the Elbow-High, together with his younger brother Casimir, supported Bolesław II Duke of Mazovia in his struggle for the Cracow throne in the years 1288–1289. He also played an important role in the victorious Battle of Siewierz (1289), in which Mazovia-Cuiavia troops defeated Silesian troops supporting Henry IV Probus. After Bolesław II’s unsuccessful attempt to capture Wawel, some of the magnates and knights of Lesser Poland withdrew their support for the Mazovian duke. At the same time (in the summer of 1289) there was a crisis among the coalition partners, as Władysław the Elbow-High decided to pursue his own political agenda. On the other hand, Bolesław II concluded an alliance with the Czech ruler Wenceslaus II and married his sister Cunegonde (1290). At the end of the 13th century, Bolesław II’s relations with Bohemia deteriorated, and the Duke of Mazovia joined the allies of Władysław the Elbow-High. Until the end of Bolesław II’s life (1313), the relations between Władysław the Elbow-High and the Mazovian Piasts were friendly. Royal coronation of Władysław the Elbow-High (1320) alarmed the Mazovian dukes. They foresaw the possibility of the Elbow-High claiming sovereignty over Mazovia and therefore started to cooperate with the Teutonic Order. Despite the complicated relations with the Crown, the dukes of Mazovia tried to maintain friendly neutrality. During the armed conflict between Poland and the Teutonic Order (1330–1332), the troops of Władysław the Elbow-High passed through the Duchy of Płock. However, it was only after Casimir III the Great ascended the throne (1333) that the relations between the Duchy of Mazovia and the Crown gradually improved, which led to the Mazovian Piasts paying homage to the Polish king in 1352.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 85-111
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biskupi płoccy wobec tendencji zjednoczeniowych na przełomie XIII i XIV wieku
Płock bishops’ position regarding unification trends at the turn of 13th and 14th century
Autorzy:
Graczyk, Waldemar
Karczewski, Dariusz
Grabowski, Janusz
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25805855.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Mazowsze
biskupi płoccy
dynastia książąt Mazowsza
polityka mazowiecka
zjednoczenie Królestwa Polskiego
Mazovia
bishops of Płock
ducal dynasty of Mazovia
Mazovian politics
reunification of the Kingdom of Poland
Opis:
Biskupi płoccy z przełomu XIII i XIV w.: Gosław h. Gryf (1294‒1296), Jan Wysoki h. Dołęga (1297‒1310), a przede wszystkim Florian z Kościelca h. Leszczyc (1318‒1333) aktywnie uczestniczyli w ówczesnych rozgrywkach politycznych, reprezentując doraźne interesy polityczne książąt Mazowsza. Przykładem jest obecność biskupa Gosława h. Gryf (1294‒1296) w koronacji królewskiej Przemysława II w 1295 r. Dobrą szkołą przygotowania do roli, jaką pełnili, obejmując urząd biskupa płockiego, była służba w kancelarii książęcej oraz godności kościelne, jakie uzyskiwali w kapitule katedralnej płockiej oraz innych kapitułach. Ich postawa polityczna była odzwierciedleniem bieżących kierunków politycznych książąt mazowieckich i oscylowała pomiędzy Polską, zakonem i Litwą. Opcja była zależna od bieżących sojuszy i układu sił. Paradoksalnie zjednoczenie Królestwa Polskiego i koronacja księcia Władysława Łokietka na króla oraz dokonujący się podział polityczny dzielnicy mazowieckiej doprowadził do prze- orientowania lokalnej polityki. W tym należy upatrywać zwrotu książąt mazowieckich w latach 20. XIV w. w kierunku zakonu, a tym samym biskupów płockich ściśle powiązanych w swojej działalności z miejscową dynastią. Perspektywa zarówno polityczna, jak i gospodarcza, była czynnikiem przesądzającym o kierunku zwrotu politycznego książąt mazowieckich i biskupów płockich.
The bishops of Płock at the turn of the 13th and 14th centuries: Gosław of Gryf house, (1294‒1296), Jan Wysoki of Dołęga house (1297‒1310) and, above all, Florian of Kościelec of Leszczyc house (1318‒1333) actively participated in the political games of those times, representing short-term political interests of the Mazovian dukes. A good example is the presence of Bishop Gosław of Gryf house (1294‒1296) at the coronation of King Przemysław II in 1295. A good way for the future bishops of Płock to prepare for their role was their service in the ducal chancellery as well as church dignities which they received in the Plock Cathedral Chapter and other chapters. Their political stance reflected current political leanings of the Mazovian dukes and generally oscillated between Poland, the Teutonic Order and Lithuania. The option depended on current alliances and the balance of power. Paradoxically, unification of Polish Kingdom and coronation of duke Władysław the Elbow-High as king, as well as ongoing political division of the Mazovian province led to a reorientation of local politics. This should be seen as the reason for Mazovian princes’ turn towards the Teutonic Order in the 1320s, which was also a turn towards the bishops of Plock, whose activities were closely connected with the local dynasty. Both political and economic perspective were factors determining the political turn of the Mazovian dukes and the bishops of Plock.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 153-165
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kujawy i ziemia dobrzyńska oraz ich elity rycerskie w Królestwie Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego w latach 1320–1343
Cuiavia and Dobrzyń land and their chivalric elites in the kingdom of Władysław the Elbow-High and Casimir the Great in 1320‒1343
Autorzy:
Szybkowski, Sobiesław
Karczewski, Dariusz
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25805881.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kujawy
ziemia dobrzyńska
Władysław Łokietek
Kazimierz Wielki
krzyżacy
rycerstwo
elity społeczne
wojna
Cuiavia
Land of Dobrzyń
Władysław the Elbow-High
Casimir the Great
Teutonic Knights
chivalry
social elites
war
Opis:
Rycerstwo kujawskie i dobrzyńskie w większości zachowało się lojalnie wobec swoich panów przyrodzonych w trudnych latach wojny polsko-krzyżackiej i lat okupacji. Niektórzy spośród nich przypłacili to przymusową emigracją podczas okupacji krzyżackiej z lat 1332‒1337/1343, choć dotyczyło to zapewne jedynie części elity urzędniczej. Słabo poświadczona przez źródła polityka nominacyjna Władysława Łokietka z lat 1320‒1333 i jego syna Kazimierza Wielkiego z lat 1333‒1343 zdaje się wskazywać, że na Kujawach popierali oni przedstawicieli tradycyjnych miejscowych rodzin elitarnych, zwłaszcza wywodzących się z kujawskich linii rodu Pomianów i Leszczyców. Duże znacznie na Kujawach Brzeskich za czasów wspomnianych władców osiągnęli przedstawiciele miejscowej linii rodu Ogonów. Zapewne podobnie było w ziemi dobrzyńskiej, choć tu widać próbę wprowadzenia przez Łokietka na tamtejsze urzędy osób spoza tradycyjnej tamtejszej elity. Zasadniczo za uprawniony należałoby uznać wniosek, że w interesującym nas okresie w elicie rycerskiej wspomnianych dzielnic nie doszło do większych zmian, a na ich kształt na Kujawach Północnych i w ziemi dobrzyńskiej w znacznym stopniu miała wpływ polityka nominacyjna tamtejszych książąt dzielnicowych.
The vast majority of Cuiavia and Dobrzyń knights remained loyal to their ancestral lords during the difficult years of the Polish-Teutonic Order war and occupation. Some of them paid for it with forced emigration during the Teutonic occupation of 1332‒1337/1343, although this probably affected only some of the clerical elite. The appointment policy of Władysław the Elbow-High (1320‒1333) and his son Casimir the Great (1333‒1343), poorly documented by the sources, seems to indicate that in Cuiavia they supported representatives of traditional local elite families, especially those descending from the Cuiavian line of the Pomian and Leszczyc houses. In Brześć-Cuiavia, during the reign of the above-mentioned kings, representatives of the local line of the Ogon house have achieved great significance. The situation in Dobrzyń land was probably similar, although in this case one can see an attempt by the Elbow-High to install people from outside the traditional local elite in the local offices. In principle, we may conclude that in the period in question there were no major changes among the chivalric elite of the above-mentioned provinces, and their formation in Northern Cuiavia and the Dobrzyń land was largely influenced by the appointment policy of the local provincial princes.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 223-244
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czym kierowali się kronikarze czescy w relacjach o Władysławie Łokietku
Czech historians approach to reporting activities of Władysław the Elbow-High
Autorzy:
Barciak, Antoni
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25806608.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
Królestwo Czech
kronikarze czescy
Wladyslaw the Elbow-High
Czech Kingdom
Czech chroniclers
Opis:
Postawione w tytule pytanie dotyczy w istocie postrzegania Władysława Łokietka, przez średniowiecznych kronikarzy czeskich. Czasy Łokietka to istotnie okres przełomowy dla dalszych stosunków polsko-czeskich. Obraz polskiego księcia i potem króla, utrwalił Piotr, drugi z autorów, ważnego źródła jakim jest Kronika zbrasławska. Jego przekaz stał się podstawowym źródłem dla kolejnych kronikarzy, nie wnoszących przy tym zasadniczych uzupełnień. Powielając podstawowe informacje, unikali pozytywnej oceny Łokietka, którą dostrzec można w dziele kronikarza Piotra przy informacji o jego śmierci. Lekceważony początkowo książę Łokietek, który doszedł do korony, a jego koronacja, uznana wprawdzie za uzurpację, stała się przełomem w jego postrzeganiu przez wspomnianego kronikarza, oznaczając równoczesne zaprzepaszczenie realizacji idei połączenia ziem polskich z Czechami, co w mniemaniu kronikarza zapowiadała polska koronacja Wacława II w Gnieźnie na króla Polski. Cały wysiłek pisarski Piotra koncentrował się odtąd na pomniejszaniu znaczenia koronacji, co nie oznaczało jednak deprecjonowania samej osoby Łokietka. Deprecjonowanie koronacji Łokietka opierało się zasadniczo na trzech podstawach: 1) że była rezultatem korupcji, 2) że koronowano mało znaczącego księcia polskiego, który był sprawcą wielu krzywd zadanych kolejnym czeskim władcom, 3) że miała miejsce w Krakowie, a miejscem koronacji polskiej Wacława II było Gniezno. Łokietek został uznany przez kronikarza za króla krakowskiego, bo tytuł króla Polski przynależał do Jana Luksemburskiego.
The times of Władysław the Elbow-High were indeed crucial for Polish-Czech relations. The largest and most comprehensive chronicle regarding this monarch was written by his contemporary from Zbraslav, Peter, who was a close associate of the Czech king Charles IV and a continuator of the highly regarded chronicle started by another Cistercian from Zbraslav, Otto. The image of the Polish prince, and later king, with numerous political comments on his actions and achievements, was recorded by the above-mentioned Peter. His account has become the primary source for subsequent chroniclers, who copied from this work without contributing any substantial additions. While copying the basic information, they generally avoided any forms of positive opinions about Władysław the Elbow-High, which can be found in the information about his death in Peter’s chronicle. Deprecation of Władysław the Elbow-High’s coronation was essentially based on three arguments: 1) that it was achieved by corruption, 2) that it was a crowning of an insignificant Polish prince who had been the perpetrator of many wrongs inflicted on successive Bohemian rulers, and 3) that it was held in Cracow, while the place of the Polish coronation of Wenceslaus II was Gniezno. Władysław the Elbow-High was recognized by the chronicler only as King of Cracow, because the title of King of Poland belonged to John of Luxembourg.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 213-221
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies