Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Bober, Sabina" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 25
Tytuł:
Sprawozdania sytuacyjne Urzędu Wojewódzkiego Śląskiego za lata 1933-1939 jako źródło do aktywności związków mniejszości niemieckiej w województwie śląskim
Situation reports of the Silesia Provincial Governor’s Office in the years 1933-1939 as the source for the activity of the associations of the German minority in the Silesia province
Autorzy:
Bober, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022038.pdf
Data publikacji:
2016-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Michał Grażyński
Górny Śląsk
mniejszość niemiecka
II Rzeczpospolita
Urząd Wojewódzki Śląska
Upper Silesia
the German minority
situation reports
Silesia Provincial Governor’s Office
Opis:
The coverage of the situation reports of the Silesian authorities for the period 1933-1939 highlighted the behaviour of German society involved in creating unions and associations of various shades and political options. This material depicts the picture with the evolution in the attitude of the Germans in Silesia going in two directions. One is marked with irredentism and deriving not only inspiration, but also directives and financial resources from the Weimar Republic and later the Reich. The other direction was more or less oriented towards the autonomous policy (in relation to the political objectives of the German policy) of the part of the minority, which required loyal inclusion in the Polish reality. The most often mentioned advocate of the latter direction was Dr Eduard Pant. The possibilities of following the same road were also in other groupings, especially Catholic ones. The situation changed as the Nazi regime began the road to war. In this case, the opposition to Hitler in German society actually was gradually dying; a majority of the Germans outside the Reich decided to follow Hitler as their patriotic duty, which did not have to mean they identified with the Nazi world-view.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 106; 19-38
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korespondencja między kardynałem Mieczysławem Halką Ledóchowskim a księciem Adamem Stanisławem Sapiehą dotycząca stanu metropolii lwowskiej obrządku greckokatolickiego
Exchange of letters between Cardinal Mieczyslaw Halka Ledóchowski and Prince Adam Stanisław Sapieha on the condition of the Greek Catholic Church in the Uniate Metropolis of Lviv
Autorzy:
Bober, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023158.pdf
Data publikacji:
2015-06-26
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Adam Stanisław Sapieha
kardynał Mieczysław Ledóchowski
Kościół greckokatolicki
Stolica Apostolska
duchowieństwo
Cardinal Mieczysław Ledóchowski
Greek Catholic Church
the Holy See
the clergy
Opis:
Stanisław Adam Sapieha, a Galician magnate and politician was one of the Catholic activists who were concerned about the Greek Catholic Church organizations in Galicia endangered by the Orthodox propaganda spread by some Russophile-minded Greek Catholic clergy. A significant issue was to strengthen the local episcopate and provide sound education in the seminary. Sapieha was not really confident to what extent the Holy See was aware of the situation, and so on his own initiative he observed the events taking place in the Orthodox and Greek Catholics proceedings in order to properly show those relations to the Holy See, where he was well known for his concern for the affairs of the Greek Catholics in Galicia. Sapieha repeatedly provided information for different Roman dicasteries. The following publication presents the letters between Sapieha and Cardinal Mieczysław Ledóchowski, then employed in the Roman Curia, who as the archbishop of Gniezno and Poznań, just like after settling in Rome in 1876, was vividly interested in the Greek Catholics in the Kingdom of Poland after the liquidation of the Union there in 1875. Ledóchowski, soon after the election of Pope Leo XIII (interested in ending the Kulturkampf in Prussia), was not welcomed by the Pope, because the Archbishop of Gniezno and Poznań was one of the major obstacles to an agreement between Bismarck and the Pope. He was very careful about the problems presented by Sapieha. From the correspondence published here it can be concluded that Cardinal Ledóchowski was not at that time a good mediator in the cases which Sapieha was involved with.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2015, 103; 23-31
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Losy greckokatolickiej światyni w diecezji przemyskiej w PRL
Die Schicksale der Griechishkatolischen Kirchen in der Diozese Przemyśl in der Volksrepublik Polen
Autorzy:
Bober, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1216006.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Opis:
Im Vorkriegspolen zählte die griechischkatholische Kirche drei Diözesen, die der griechischkatholischen Kirchenprovinz Lemberg angehörten. Eine dieser Diözesen war die von Przemyśl. Im II. Weltkrieg hatten sich die Ukrainer – zumal das Kirchevolk der oben genannten Kirche, mit den deutschen Besatzern verbunden mit der Absicht mit Hilfe des III. Reiches einen unabhängigen ukrainischen Staat zu gründen. Die grie-chischkatholische Kirche erfreute sich zu dieser Zeit einer fast unbegrenzten Freiheit. Nachdem im 1944 die Sowjetunion diese Gebiete erobert hat, kam es zur Beeinträchti-gung jeglicher Betätigung dieser Kirche. Die im März 1946 auf Geheiß der Sowjetischen Behörden einberufene lemberger Synode hatte die zwangsmäßige Vereinigung der grie-chischkatholischen Kirche mit der Orthodoxen Kirche beschlossen, wobei die sich wider-setzenden griechischkatholischen Bischöfe und Geistliche verfolgt oder eingekerkert wur-den. In Nachkriegspolen wurde die griechischkatholische Kirche ohne jegliche rechtliche Maßnahmen tatsächlich lahm gelegt, indem sowohl die kirchliche Verwaltung, Institutio-nen und Vermögen abgeschafft worden sind. Die nunmehr in der Diözese Przemyśl lateinischen Ritus vorhandenen griechischkatholischen Kirchen wurden als Staatseigen-tum angenommen und fanden nicht selten eine weltliche, den Kirchengebäuden nicht angemessene, Verwendung. Die Bischöfe von Przemyśl, hatten zwar eine Anzahl von den ehemaligen griechischkatholischen Kirchen für lateinische Kultuszwecke verwendet, aber die Einbeziehung der meisten Kirchen wurde ihnen von den Staatsbehörden ver-wehrt und etwa 109 Kirchen sind weiterhin im staatlichen Besitz geblieben und meistens dem Verfall preisgegeben. Dieser Zustand dauerte bis 1989 an, bis die griechischkatho-lische Kirche wieder rechtlich etabliert worden ist.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2012, 118; 157-169
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fragmenty wspomnień Teresy Mastalskiej-Chwiejczak o przedwojennym Rzeszowie
Selected memories of Teresa Mastalska-Chwiejczakabout the pre-war Rzeszow
Autorzy:
Borkowski, Robert
Bober, Sabina
Bonusiak, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1573637.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Handel
lata trzydzieste
Trade
1930s
Opis:
Prezentowane w artykule dwa opowiadania wspomnieniowe Teresy Mastalskiej- Chwiejczak zatytułowane Turul, Korkes – rzeszowskie sklepy, które bezpowrotnie zaginęły i Pan Szacunek to opis rzeszowskiego przedwojennego handlu widzianego oczami klienta. Pojawiają się nieistniejące już sklepy obuwnicze, piekarnie, ciastkarnia, sklep z różnymi artykułami prowadzony przez Żyda, targowisko z żydowskimi przekupniami, księgarnia. Dowiadujemy się, jakie produkty były sprzedawane w danych sklepach, jaka była ich jakość i cena. Autorka jest bacznym obserwatorem i mimo zaawansowanego już wieku (94 lata) łatwo wydobywa z pamięci wiele szczegółów, na przykład fachową obsługę sprzedawców czy nowe zwyczaje tworzenia wystaw sklepowych. Wspomnienia dotyczą lat 1934–1938 i jest to ważny okres w dziejach Rzeszowa ze względu na inwestycje w mieście związane z budową Centralnego Okręgu Przemysłowego. Autorka opisuje zmiany, które dostrzegała podczas regularnych przyjazdów do Rzeszowa.
This article presents two memoirs from Teresa Mastalska-Chwiejczak titled‘Turul, Korkes – Rzeszow shops that irretrievably disappeared’ and ‘Mister Respect’that describe the pre-war Rzeszow’s commerce seen from the viewpoint of the customer.These memoirs tell of no longer existing shoe shops, bakeries, a confectionery,a shop with various articles manned by a Jew, a market with Jewish huckstersand a bookstore. We learn of what sorts of products were sold in the shops and aboutthe products’ quality and price. The author is a keen observer and despite her advancedage (94 years old) she easily uncovers many details from memory, such as theprofessional service of the clerks or the new practice of creating a shop window.The memoirs pertain to the years 1934–1938, an important period for Rzeszow dueto the investments in the city regarding the construction of the Central IndustrialRegion. The author describes changes, which she noticed during her regular visitsto Rzeszow.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 222-230
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzina Umerów i jej działalność w powiecie tomaszowskim w latach 1936-1946
Umer family and their activities in the Tomaszow county in the years 1936–1946
Autorzy:
Hanus, Wojciech
Bober, Sabina
Bonusiak, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574173.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Rodzina Umerów
Adam Humer
Tomaszów Lubelski
KZMZU
komunizm
Umer family
Tomaszow Lubelski
communism
Opis:
Przygotowany tekst jest próbą ukazania działalności rodziny Umerów, która od połowy lat trzydziestych XX wieku żywo zaangażowała się w działalność ruchu komunistycznego. Rozgłos rodzinie przyniósł najstarszy z synów, Adam Humer. Opracowanie ukazuje przede wszystkim jego drogę do kariery począwszy od niewielkiej wsi Rudka po pobliski Tomaszów Lubelski gdzie związał się z KZMZU, skąd w 1939 r. wraz z grupą miejscowych komunistów przedostał się do Lwowa. Pod koniec lipca 1941 r. powrócił w rodzinne strony. Po wkroczeniu oddziałów ACz wraz z rodziną włączył się w nurt utrwalania władzy „ludowej”. Senior rodu Wincenty został wiceprzewodniczącym PRN w Tomaszowie Lubelskim, jego córka Wanda pełniła początkowo funkcję kierownika Działu Personalnego PUBP w Tomaszowie Lubelskim, a następnie pracowała m.in. na stanowisku kierownika sekcji 2 Wydziału Personalnego WUBP w Lublinie, skąd z czasem przeniosła się do MBP. Z kolei młodszy brat Edward po ukończeniu szkoły oficerskiej podjął służbę w organach Informacji Wojskowej. Najstarszy z rodzeństwa Adam początkowo pełnił funkcję kierownika Referatu Informacji i Propagandy PRN w Tomaszowie Lubelskim, skąd 3 września 1944 r. przeniósł się do pracy w WUBP w Lublinie, gdzie został kierownikiem sekcji śledczej. W ciągu trzech lat awansował na stanowisko wicedyrektora Departamentu Śledczego MBP, stając się jedną z najbardziej znanych i mrocznych postaci komunistycznego aparatu represji okresu stalinowskiego.
The prepared text is an attempt of showing the activities of the Umer family, which actively took part in the activities of the communist movement from the mid 1930s. The family became famous thanks to the oldest son, Adam Humer. This study shows, above all, his beaten path to his career, starting from the small Rudka village and moving onto the nearby Tomaszów Lubelski, where he became affiliated with the KZMZU (Young Communist League of Western Ukraine). This affiliation allowed him to make it into Lviv alongside a group of local communists in 1939. At the end of July, 1941 he returned home. After the Soviet 101st Rifle Division crossed the border, Adam joined his family in consolidating the essence of communism, ‘people’s power’. The senior of the family, Wincenty, became a vice-chairman of the National County Council in Tomaszow Lubelski, the daughter Wanda was at first the Head of the HR department of the County Office of Public Security in Tomaszow Lubelski, then she worked, among others, as the Head of Section 2 of HR in the Voivodeship Office of Public Security in Lublin, wherefrom she later moved to the Ministry of Public Security. On the other hand, the younger brother Edward, after graduating from an officer school, started working for the military in the information department. The eldest of the siblings, Adam, at first worked as a head of the Information and Propaganda division of National County Council in Tomaszow Lubelski. He left that position on September 3, 1939, whereupon he took on the position of the Head of Investigation Division. In the span of three years, on July 1, 1947, he was promoted to the position of a vice-director of the Investigation Department of the Ministry of Public Security, becoming one of the most infamous and dark characters of the communistic repression apparatus of the Stalinism period.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 125-143
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W służbie państwa i narodu. Hrabia Franciszek Xawery Pusłowski i jego działalność polityczno-społeczna
Serving the State and the People. Count Franciszek Xawery Puslowski and his Political and Social Activity
Autorzy:
Machniak, Arkadiusz
Zych, Tadeusz
Bober, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233570.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Dyplomata
pisarz
żołnierz
działacz społeczny
Diplomat
writer
soldier
social activist.
Opis:
Franciszek Xawery Pusłowski urodził się we Francji 16 czerwca 1875 r. Zgodnie z wymaganiami stawianymi przez rodziców, uzyskał staranne domowe wykształcenie. Od dzieciństwa był uczony języków obcych, którymi posługiwano się w rozmowach w domu Pusłowskich. Chociaż nie ukończył studiów, dysponował imponującą wiedzą w dziedzinie nauk prawnych i humanistycznych. Po I wojnie światowej pełnił służbę jako oficer w Wojsku Polskim oraz w dyplomacji. Był również poetą oraz współpracował z wieloma gazetami. Był aktywnym działaczem licznych organizacji i stowarzyszeń społecznych. Jego pałac w Krakowie był miejscem interesujących spotkań towarzyskich. Po II wojnie światowej pracował jako nauczyciel języków obcych i działał w organizacjach społecznych. Był postacią znaną w Krakowie, postrzeganą często jako ekscentryczny przedstawiciel dawnych elit społecznych.
Franciszek Xawery Puslowski was born in France on 16 June 1875. In accordance with the requirements set by his parents, he received a thorough home education.From childhood he was taught foreign languages, which were used during conversations in the Puslowski household. Although he did not graduate from university, he had an impressive knowledge of law and the humanities. After World War I, he served as an officer in the Polish Army and was also a diplomat. Moreover, he was a poet who collaborated with many newspapers. He was an active member of many organizations and social associations. In his palace in Cracow he ran a parlor that was a place of interesting social meetings. After the end of World War II, he worked as a teacher of foreign languages and was active in social organizations. He was a well--known figure in Cracow, often perceived as an eccentric and a representative of the old social elites.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 135-146
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Galician Tzadikim in the Light of Russian-language Jewish Press. On the Example of the Online Edition of the ‘Yevreiski Mir’ Newspaper
Autorzy:
Propola, Krystian
Bober, Sabina
Galas, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233618.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Chasydyzm
Jewriejskij Mir
media
pamięć
Żydzi rosyjskojęzyczni
Hasidism
Yevreiski Mir
memory
Russian-speaking Jews
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza publikacji dotyczących liderów chasydzkich społeczności galicyjskich, zamieszczonych w internetowym wydaniu amerykańskiego czasopisma rosyjskojęzycznego „Jewriejskij Mir”. Przeprowadzone w tekście rozważania nad artykułami poświęconymi galicyjskim cadykom pozwalają stwierdzić, w jaki sposób ich sylwetki i nauki wykorzystywane są przez dziennikarzy wywodzących się ze środowisk dawnych sowieckich Żydów w Stanach Zjednoczonych. Zaprezentowane wyniki badań statystycznych wyraźnie wskazują, że zdecydowana większość tekstów poświęconych galicyjskim cadykom została napisana przez publicystów związanych bezpośrednio z żydowską sferą duchową. Publikowane przez nich treści przyczyniają się do popularyzacji wiedzy o chasydzkiej duchowości wśród zlaicyzowanej żydowskiej ludności rosyjskojęzycznej. Niekiedy też wspomniane materiały dziennikarskie stanowią inspirację do odkrywania swojego pochodzenia. Pokazuje to analiza przytoczonych w artykule publikacji Szymona Brimana oraz Soni Tuczyńskiej. Sylwetki galicyjskich cadyków, zamieszczane przez redakcje rosyjskojęzycznych mediów żydowskich, mają wymiar moralizatorski. W rezultacie opowieści o rzekomych dokonaniach Elimelecha z Leżajska, Zusji z Annopola czy też Lewi Icchaka z Berdyczowa mogą pobudzać czytelników do refleksji nad swoim życiem i stanowić zachętę do podjęcia pracy nad własną osobowością. Co ważne, większość z nich wydaje się być zaczerpnięta z prac m.in. Martina Bubera, choć sami autorzy na ogół raczej o tym nie wspominają. Paradoksalnie jednak zabieg ten przyczynia się do rozpowszechniania utrwalonych w tradycji wzorców duchowości żydowskiej, nie zmuszając jednocześnie czytelników do samodzielnych poszukiwań.
The aim of this article is to analyze publications about the leaders of the GalicianHasidic communities published in the online edition of the American Russian-language newspaper „Yevreiski Mir”. The analysis of articles about Galician tzadikim allows us to see how their profiles and teachings are used by journalists from the former Soviet Jewish community in the United States. The presented results of statistical research clearly show that the vast majority of texts dedicated to Galician tzadikim were written by columnists directly connected with the Jewish spiritual sphere.Their publications contribute to the popularization of knowledge about Hasidic spirituality among the secularized Russian-speaking Jewish population. Sometimes the journalistic materials mentioned in the article are also an inspiration to discoverone’s own origins. This is shown by an analysis of the publications of Shimon Briman and Sonya Tuchinskaya cited in the article.The profiles of Galician tzadikim, posted by columnists of Russian-language Jewishmedia, have a moralistic dimension. As a result, stories about the alleged achievements of Elimelekh of Lizhensk, Zusya of Hanipoli or Levi Yitshak of Barditshev may stimulate readers to reflect on their own lives and encourage them to work on their own personalities. Importantly, most such stories seem to be drawn from the works of, among others, Martin Buber, although the authors themselves tend not to mention this. Paradoxically, however, this procedure contributes to the dissemination of traditionally established models of Jewish spirituality without forcing readers to search for them on their own.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 257-270
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjazd w Dzikowie w 1927 roku
Congress in Dzikow in 1927
Autorzy:
Kasiarz, Anna
Bober, Sabina
Zamoyski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574150.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Tarnowscy
Dzików
II Rzeczpospolita
ziemianie
konserwatyzm
Dzikow
Second Polish Republic
landed gentry
conservatism
Opis:
Tarnowscy, jeden z najstarszych i najznaczniejszych rodów ziemiańskich II Rzeczypospolitej, doświadczyli w latach 1918–1939 zjawisk i przemian, jakie były udziałem całej ich sfery. Ostatni przedstawiciele rodu – Jan Zdzisław i jego syn Artur aktywnie uczestniczyli w życiu politycznym i społecznym, tak w wymiarze lokalnym, jak i ogólnopolskim. Pierwszy z nich był m.in. senatorem, drugi posłem w Parlamencie II RP. Obaj byli także liderami ruchu konserwatywnego, który przybierał w tamtym okresie różne formy organizacyjne. Apogeum znaczenia politycznego Tarnowskich był słynny zjazd konserwatystów małopolskich i ich spotkanie z wysłannikiem Piłsudskiego, płk. Walerym Sławkiem, w ich rodzinnym domu w 1927 roku. Tarnowscy, realizując swoistą misję, musieli z jednej strony osadzić ją w tradycji rodu i spuściźnie jego wielkich przedstawicieli, z drugiej zaś w zmieniających się dynamicznie procesach społecznych i politycznych lat trzydziestych XX wieku. Wierni testamentowi przodków i zasadom konserwatyzmu, stawali się coraz bardziej anachroniczni w świecie, w którym reguły wyznaczały totalitarne ideologie. II wojna światowa przyniosła zagładę dotychczasowego świata, a także kres polskiego ziemiaństwa.
The Tarnowski family is one of the oldest and most important landed gentry families of the Second Polish Republic. In the years 1918–1939 they experienced phenomena and changes that affected them in their entirety. The last representatives of the family, Jan Zdzislaw and his son Artur, actively participated in political and social life, both locally and nationally. The first of them was, among others, a senator and a member of parliament of the Second Polish Republic. The two were also leaders of the conservative movement, which took various organizational forms at that time. The climax of the political significance of the Tarnowskis was the famous congress of the conservatives of Less er Poland and their meeting with Pilsudski’s aide, Col. Walery Slawek, in their family home in 1927. Realizing their mission, Tarnowski family had to, on the one hand, embed it in the family’s tradition and the legacy of its great representatives, and on the other, in the dynamically changing social and political processes of the 1930s. Faithful to the will of their ancestors and the principles of conservatism, they became more and more anachronistic in a world where the rules were determined by totalitarian ideologies. World War II brought the destruction of the hitherto known world, as well as the end of the Polish gentry.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 97-109
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leon Kotarba (1924-1991). Przyczynek do biografii politycznej
Leon Kotarba (1924–1991). A contribution to a political biography
Autorzy:
Róg, Paweł
Bober, Sabina
Ostasz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574211.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Leon Kotarba
I Sekretarz
Rzeszów
PZPR
First Secretary
Rzeszow
Opis:
Leon Kotarba do najważniejszego urzędu w rzeszowskim wojewódzkim aparacie PZPR, doszedł w maju 1975 r. dzięki poparciu swego poprzednika Władysława Kruczka. Przez większą część swojej pracy w partii był jego protegowanym. To od niego nauczył się nie tylko zarządzania podległym aparatem. Wydaje się, że Kotarba identycznie jak Kruczek rozumiał rolę PZPR w państwie i społeczeństwie Polski. Potwierdza to opinia Józefa Tejchmy, który oceniał Kotarbę jako doktrynera, nie biorącego pod uwagę uwarunkowań lokalnych województwa rzeszowskiego. W sposób dogmatyczny starał się więc zarządzać podległym terenem. Ten styl kierowania województwem rzeszowskim nie sprawdził się w okresie kryzysu, który rozpoczął się w PRL w 1975 r. O upadku Kotarby zadecydowała jednak jego chwiejna postawa wobec powstałego w sierpniu 1980 r. związku zawodowego „Solidarność”. Z funkcji pierwszego sekretarza KW PZPR w Rzeszowie zrezygnował 19 listopada 1980 r.
Leon Kotarba reached the highest position in the Polish United Workers’ Party’s (PZPR) Rzeszow province in May 1975 thanks to his redecessor’s, Wladyslaw Kruczek’s, support. Kotarba spent most of his time working in the party as Kruczek’s protégé. It is Kruczek who taught him how to manage the apparatus and more. It seems that Kotarba and Kruczek had the same idea for the role of the PZPR in the Polish state and society. This is confirmed by Jozef Tejchma, who thought of Kotarba as a doctrinaire who did not take into account the circumstances of the Rzeszow province. Thus, Kotarba tried to manage the province in a dogmatic way. This type of management of the Rzeszow province did not work out during the crisis that began in the Polish People’s Republic in 1975. Kotarba’s fall, however, was caused by a lack of direct action towards the trade union ‘Solidarity’, founded in August 1980. He resigned from the first secretary position of the Rzeszow province’s PZPR in November 19, 1980.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 146-166
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Księża patrioci” w działalności Zrzeszenia Katolików „Caritas”. Przypadek ks. Stanisława Owczarka.
Patriot priests in Association of Catholics Caritas. The case of priest Stanisław Owczarek.
Autorzy:
Kępa, Filip
Nabywaniec, Stanisław
Bober, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2232927.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
„księża patrioci”
Zrzeszenie Katolików „Caritas”
ZBoWiD
Koła Księży „Caritas”
222 Filip Kępa
Patriot priests
Association of Catholics Caritas
Society of Fighters for Freedom and
Democracy
Association of Priests Caritas
Opis:
Celem artykułu jest prześledzenie, na przykładzie osoby ks. Stanisława Owczarka (1905-1981), roli, jaką „księża patrioci” pełnili w działalności Zrzeszenia Katolików „Caritas”. Ksiądz Owczarek był kapłanem archidiecezji warszawskiej, aktywnym działaczem ugrupowania „księży postępowych”, jednym z nielicznych, którzy angażowali się w obu odsłonach ruchu: w Komisji Księży przy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację oraz w Zrzeszeniu Katolików „Caritas”. W swoich wspomnieniach pt. Być zaangażowanym - być księdzem, które wydano drukiem już po jego śmierci, opisał meandry powstania oraz funkcjonowania Caritas pod auspicjami komunistów. Krytyczna analiza autobiografii ks. Owczarka jako źródła do badań nad historią ruchu tzw. księży patriotów może przynieść odpowiedź na pytanie, dlaczego duchowni rzymskokatoliccy, wbrew swoim zwierzchnikom, decydowali się na współpracę z komunistami. Chociaż praca ze wspomnieniami jako źródłem historycznym niesie za sobą wiele niebezpieczeństw, to konfrontacja z innymi źródłami archiwalnymi oraz obecnym stanem wiedzy o historii Zrzeszenia Katolików „Caritas” może pozwolić na nowe spojrzenie na ten temat oraz stanowić zachętę do dalszych badań.
The goal of this article is to ascertain the role of patriot priests in the Association of Catholics Caritas on the basis of priest Stanisław Owczarek (1905–1981). Priest Stanisław served in the Warsaw archdiocese and was an active member of both sides of the patriot priests movement, in the Committee of Priests (pol. KK) attached to Society of Fighters for Freedom and Democracy (pol. ZBoWiD) and in the Association of Catholics Caritas (pol. ZKC). In his memories called Być zaangażowanym – być księdzem, which were printed after his death, he described the meandering process of the founding of Caritas with the communist blessing. A critical analysis of priest Owczarek’s autobiography as a historical source on patriot priests may bring the answers as to why the Roman Catholic clergy decided to work with the communists, despite the disapproval of their superiors. Even though using someone’s memories as a historical source is dangerous, when compared to other archival sources and the current information on Association of Catholics Caritas, it may bring a new outlook on this subject and may encourage a further study
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2022, Tom XXXIV; 221-244
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mojżesz Rubinfeld, Wiktor Grajewski, Jakub Berman: uciekinierzy z Polski w 1939 r. i ich losy
Mojżesz Rubinfeld, Wiktor Grajewski, Jakub Berman: escapees from Poland in 1939 and their lives afterwards
Autorzy:
Propola, Krystian
Bober, Sabina
Rączy, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233055.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Słowa kluczowe: Mojżesz Rubinfeld
Wiktor Grajewski
Jakub Berman
media
pamięć
Żydzi
Mojżesz Rubinfeld
memory
Jews
Opis:
W rezultacie przyłączenia do ZSRS w 1939 r. wschodnich terytoriów II Rzeczypospolitej, a także ucieczek polskiej ludności żydowskiej na tereny znajdujące się pod okupacją państwa sowieckiego, na terenie ZSRS pojawiła się nowa, spora grupa osób żydowskiego pochodzenia. Ludność ta, w przeciwieństwie do Żydów zamieszkujących obszary sowieckie jeszcze w okresie przedwojennym, nie doświadczyła stalinowskiej polityki wynaradawiania w tak dużym stopniu, dlatego też zachowała ona silne wspomnienia związane z żydowską kulturą oraz ideologią syjonistyczną. To z kolei uczyniło z niej źródło inspiracji dla odkrywającej swą tożsamości żydowskiej społeczności rosyjskojęzycznej, zarówno w okresie istnienia ZSRS, jak i już po jego rozpadzie w 1991 r. Celem pracy jest analiza opublikowanych w wydaniu internetowym tygodnika „Jewriejskij Mir” wspomnień i sylwetki Mojżesza Rubinfelda. Był on polskim Żydem, pochodzącym z miejscowości Rybotycze, który po wybuchu II wojny światowej przedostał się na tereny kontrolowane przez państwo sowieckie. W wywiadzie z publicystą gazety, Arje (Leonidem) Judasinem, Rubinfeld poruszył kwestie istotne dla współczesnych Żydów rosyjskojęzycznych, takie jak życie na terytorium II Rzeczypospolitej i ZSRS, problem antysemityzmu, pamięć o Zagładzie czy też emigrację rosyjskojęzycznej ludności żydowskiej na Zachód. Dodatkowo, jego wspomnienia zestawiono tu z wybranymi losami innych uciekinierów – Wiktora Grajewskiego oraz Jakuba Bermana. Pozwala to ocenić rolę, jaką jego przeżycia mogą pełnić w narracji historycznej rosyjskojęzycznych mediów żydowskich. Ponadto analiza ta przybliża odpowiedź na pytanie, jakie postawy wspomnienia te mogą kształtować wśród dawnych sowieckich Żydów i ich potomków.
A large group of Jewish descent appeared in the territory of USSR due to its annexation of the eastern lands of the Second Polish Republic in 1939. Some of the Jewish populace also ran from other territories to the Soviet-occupied lands. These people did not experience Stalin’s policy of denationalization as they did not inhabit these lands before the war, and so they retained strong memories regarding Jewish culture and Zionist ideology. This in turn made these people an inspiration to the Russian-speaking Jewish communities, who still had to find their own identity, both during the existence of the USSR and after its fall in 1991. The goal of this article is to analyze the memories and persona of Mojżesz Rubinfeld on the basis of the online publications of newspaper Yevreiski Mir. He was a Polish Jew from Rybotycze who moved to the territories owned by USSR after the outbreak of World War II. In his interview with the publicist of the paper, Arje (Leonid) Judasin, Rubinfeld talked about the important issues that the Russian-speaking Jews faced during those times, such as living in the territory of the Second Polish Republic and USSR, antisemitism, remembering Holocaust and the emigration of the Russian-speaking Jewish people to the West. Additionally, his memories will be juxtaposed with the lives of other escapees – Wiktor Grajewski and Jakub Berman. Reading these memoirs will allow one to ascertain Rubinfeld’s role in the historical narrative of the Russian-speaking Jewish media. Moreover, this analysis will answer how his memories may have shaped the attitudes of former Soviet Jews and their descendants.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2022, Tom XXXIV; 148-161
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział ludowców powiatu niżańskiego w wyborach parlamentarnych w latach 1919–1928
Peasant Party Members of the Nisko Districtin the Parliamentary Elections of 1919–1928
Autorzy:
Półćwiartek, Dariusz
Bober, Sabina
Bonusiak, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233604.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Wojciech Marchut
Marcin Socha
PSL-Lewica
PSL „Piast
Stronnictwo Chłopskie
Związek Chłopski
Opis:
Na terenie powiatu w tym okresie działały główne partie chłopskie: PSL-Lewica, PSL „Piast”, PSL „Wyzwolenie”, Związek Chłopski [dalej: ZCh] i Stronnictwo Chłopskie [dalej: SCh]. Ludowcy powiatu niżańskiego w omawianym okresie mieli zawsze swojego przedstawiciela w parlamencie. Poszczególne partie chłopskie w czasie kampanii wyborczych zawzięcie rywalizowały ze sobą. W pierwszych wyborach do Sejmu Ustawodawczego zdecydowane zwycięstwo odniosła PSL-Lewica, a posłem z powiatu niżańskiego został wybrany Wojciech Marchut. W wyborach do Sejmu I kadencji w 1922 r. do rywalizacji o mandaty sejmowe w powiecie stanęły aż cztery partie chłopskie: PSL „Piast”, PSL „Wyzwolenie”, PSL-Lewica i Chłopskie Stronnictwo Radykalne. Każde stronnictwo miało na liście po dwóch swoich przedstawicieli z powiatu. Ostatecznie zwycięstwo odniosło PSL „Wyzwolenie”, ale mandatu nie otrzymało ze względu na słaby wynik w innych powiatach okręgu. Posłem z powiatu niżańskiego został Marcin Socha z PSL „Piast”. Jeszcze większe rozbicie głosów chłopskich nastąpiło podczas wyborów do Sejmu II kadencji w 1928 r. Tym razem o mandaty w powiecie niżańskim rywalizowało pięć ugrupowań ludowych: PSL „Wyzwolenie”, Stronnictwo Chłopskie, PSL „Piast”, Związek Chłopski i Stojałowczycy. Zdecydowane zwycięstwo odniosło nowe ugrupowanie – powstałe dwa lata wcześniej SCh, a mandat ponownie uzyskał Marcin Socha, który przedtem wystąpił z PSL „Piast” i przeszedł do SCh. Ugrupowanie Witosa poniosło zdecydowaną klęskę. Mogło się to wiązać głównie z przejściem Sochy i jego zwolenników do SCh. W wyborach do Sejmu III kadencji w 1930 r. lista Centrolewu, w skład której wchodziły partie ludowe, została ostatecznie unieważniona i chłopi nie mogli tym razem zagłosować na „swojego” przedstawiciela. Kampania wyborcza przyczyniała się do dużej aktywności poszczególnych ugrupowań chłopskich i głównych działaczy oraz ich kandydatów. Był to czas, gdy ludność mogła szerzej poznać program danego stronnictwa ludowego i jego liderów. Po wyborach działalność polityczna zdecydowanie osłabła.
In this period, the main peasant parties that were active in the county were: the PSL-Lewica (Polish People’s Party and the Left wing) the PSL-Piast, the PSL Wyzwolenie, the Związek Chłopski (Peasant Union) and the Stronnictwo Chłopskie (Peasant Party). During this period, the peasants of the Nisko district always had their own representative in parliament. During the election campaigns, the various peasant parties fiercely competed for electoral support. In the first elections to the Sejm, the PSL-Lewica won decisively, and the county elected Wojciech Marchut as a member of parliament. In the second elections to the Sejm of the first term in 1922, four peasant parties from Nisko district stood to compete for seats in the parliament: PSL “Piast”, PSL “Wyzwolenie”, PSL-Lewica and the Chłopskie Stronnictwo Radykalne (Peasant Radical Party). Each party had two representatives from the county. Eventually, thePSL “Wyzwolenie” won, but it did not receive a mandate due to the poor results in other districts. Thus, Marcin Socha of the PSL “Piast” became an MP from the Nisko district. An even greater breakdown of the peasant vote took place during the elections to the Sejm of the second term in 1928. This time five peasant groups competed for seats in the Nisko district: PSL ,,Wyzwolenie”, Stronnictwo Chłopskie (hereinafter: SCh), PSL ,,Piast”, Związek Chłopski and Stojałowczycy. SCh, a new party formed two years prior, won and the mandate was again given to Marcin Socha, who had previously left PSL “Piast” and joined SCh. The Witos party suffered a resounding defeat. This may have been mainly due to Socha and his supporters moving to SCh. In the elections to the Sejm of the third term in 1930, the Centrolew list, which included peasant parties, was ultimately invalidated and the peasants could not vote for “their” representative this time. The electoral campaign was a time where the various peasant groups and their main representatives and candidates were very active. It was a time where the population could learn more about the representatives and any given peasant party’s program. As soon as the elections ended, so too did the increase in political activity.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 205-219
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 25

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies