Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Poetyka" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Uczyć poetyk - dawnych i nowych!
Teaching Poetics of Former and Present Times!
Autorzy:
Wysłouch, Seweryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311229.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
poetics
literary theory
cognitive poetics
generative poetics
poetyka
teoria literatury
budowa dzieła literackiego
poetyka generatywna
poetyka kognitywna
Opis:
Poetyka ma charakter systemowy i jest podwójne uzależniona – od metodologii (bo wyrasta z założeń metodologicznych) i od literatury (bo służy analizie dzieła literackiego). A więc razem z nimi musi się zmieniać. Jako przykłady odmiennych poetyk służą – obok obecnie atakowanej poetyki strukturalnej – poetyka generatywna (narratologia) i poetyka kognitywna, które stawiają sobie inne cele i proponują własne instrumentarium. Generatywna postuluje badanie mechanizmu tworzenia struktur fabularnych; kognitywna – procesu percepcji literatury. Autorka proponuje „uczyć poetyk – dawnych i nowych” i sprawdzać ich użyteczność w analizie dzieł literackich. Postuluje opracowanie poetyki kulturowej, predestynowanej do analizy tekstów wielotworzywowych.
Poetics is of systemic nature and is dually dependent: on methodology (as it stems from methodological assumptions), and on literature (as it serves the purpose of analysing a literary work). Hence, when these two disciplines undergo transformations, poetics does too. Apart from the structural poetics which has now come in for a lot of criticism, one may also distinguish generative poetics (narratology) and cognitive poetics. Each of them has different aims and suggests their own and dissimilar research tools. Generative poetics postulates studying the mechanism of formation of the plot structures, whereas cognitive poetics aims at studying the perception of literature. The author of the article proposes “teaching poetics of both former and present times”, and check their usefulness in analysing literary works. She also postulates introducing cultural poetics which will serve the purpose of analysing texts which use various modes of expression.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 45-48
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie pośmiertne poetyki
The Afterlife of Poetics
Autorzy:
Korwin-Piotrowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311217.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
literary theory
poetics
poetyka
teoria literatury
Opis:
Artykuł stanowi omówienie współczesnych dyskusji, które toczą się wokół poetyki, dziedzictwa strukturalizmu oraz nowych kierunków badawczych. Stanowi zestawienie najważniejszych argumentów przeciw tradycyjnie pojmowanej poetyce – i próbę ich rozważenia oraz sproblematyzowania. Konkluzję stanowią propozycje dotyczące zmiany podejścia do zastanej terminologii, rozszerzenia zadań poetyki o aspekty praktyczne, a także zachowania wielotorowego rozwoju dziedziny.
The article presents the contemporary debates concerning poetics, the heritage of structuralism, as well as the new research areas. It compiles some of the fundamental arguments against poetics in its traditional sense, as well as attempts to analyse and problematise them. In its concluding part, the author postulates adopting a changed attitude towards the current terminology, including social aspects in the study of poetics, as well as maintaining a multidimensional development of the discipline.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 20-34
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyka jako dyskurs
Autorzy:
Kasperski, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030307.pdf
Data publikacji:
2021-06-05
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
poetics
discourse
literary theory
postmodern
poetyka
dyskurs
poetyka normatywna
tradycja poetologiczna
nomotetyzm
formalizm
strukturalizm
postmodernizm
teoria literatury
Opis:
Artykuł rozważa trzy różne typy i zastosowania poetyki: 1) jako praktykę normatywną, polegającą na ocenie i skalowaniu utworów, formułowaniu reguł literackich i postulowaniu rozwiązań estetycznych i kierunków twórczości, 2) jako nomotetycznie rozumianą naukę i wiedzę o literaturze, która zmierza do wykrycia zarówno strukturalnych, jak historycznych praw i prawidłowości rządzących literaturą oraz 3) jako specyficzny dyskurs o literaturze, który w obliczu wielości, różnorodności i historycznej zmienności zjawisk literackich jest świadomy własnej relatywności, elastyczności i ograniczoności. Poetyka normatywna osadza się w krytyce literackiej i roztrząsa zazwyczaj aktualne (współczesne) problemy literatury. Poetyka nomotetyczna kieruje się ku temu, co trwałe, regularne i niejako „wieczne” w literaturze. Z kolei poetyka jako dyskurs stara się podążać za przemianami literatury. Od poetyki teoretycznej i historycznej różni się jednakże tym, że nie tylko uwzględnia zmienność i różnorodność literatury, lecz także koryguje i dostosowuje własny aparat do jej właściwości. Zachowując dystans i pewną dozę nieufności do samej siebie, poetyka tego typu stara się nie stawiać się ponad badaną rzeczywistością literacką i nie ulegać mistyfikacji, iż to teoria (poetyka) rządzi literaturą oraz określa jej kształty i sensy. Wynika stąd konieczność ciągłej rewizji aparatu badawczego, pojęć, terminologii oraz zakresu i przedmiotu poetyki. Uczestniczy ona w ten sposób w ruchu przemian, którym podlega sama literatura. Sytuując wspomniane poetyki w perspektywie dziejowej, artykuł omawia także ich kondycję współczesną. Wskazuje na ich związki z mitologią, filozofią, poszczególnymi dziedzinami nauki, metodologią, innymi sztukami itd. Zwraca uwagę na teoriopoznawczą i metodologiczną krytykę poetyki, która charakteryzowała ostatnie dekady i wstrząsnęła jej posadami. Posiała ona wątpliwości w naukowy autorytet dominującej dotąd poetyki formalistyczno-strukturalnej. Usankcjonowała z jednej strony bolesną świadomość tego, że rozpadł się stary, dwudziestowieczny paradygmat w dziedzinie poetyki, z drugiej strony uzmysłowiła, że powstałą pustkę muszą wypełnić poszukiwania i rozwiązania adekwatne do warunków i potrzeb XXI wieku.  Ta wiara w odrodzenie się i siłę tradycji poetologicznej rodzi nadzieję na ukonstytuowanie się poetyki, dla której punktem odniesienia i wyróżnikiem nie będzie tradycyjna teraźniejszość, przeszłość lub statyczna wieczność, lecz dynamiczna przyszłość, owa, jak orzekł poeta, „korektorka wieczna”.
The article discusses three different types and applications of poetics: 1) poetics as a normative practice aimed at the assessment and calibration of literary works, formulating rules that literature should comply with and postulating aesthetic solutions and literary trends, 2) poetics as a nomothetic theory, the purpose of which is to discover both historical and structural laws and regularities underlying literature, 3) poetics as a specific discourse on literature, which in the face of a multitude, diversity and historical variability of literary phenomena is aware of its own relativity, flexibility and limitations. Normative poetics is embedded in literary criticism and usually debates contemporary problems of literature. Nomothetic poetics leans toward what is permanent, regular and, as it were, ‘eternal’ in literature. In turn, poetics understood as discourse attempts to follow transformations of literature. However, what distinguishes it from theoretical and historical poetics is that it not only takes into account the diversity and variability of literature but it also corrects and adjusts its own conceptual framework to the properties of literature. Maintaining distance from itself and regarding itself with a certain amount of mistrust, this type of poetics tries to avoid placing itself above the studied literary reality and succumbing to the delusion that it is theory (poetics) that governs literature, defining its form and sense. This results in the need for constant revisions of research methods, concept, terminology as well as the scope and object of poetics. In this way poetics participates in the process of transformation that literature is subject to. Putting the above-mentioned types of poetics in the historical perspective, the article also discusses their contemporary condition. It indicates their relations to mythology, philosophy, methodology, various branches of knowledge and fields of art. The paper focuses on methodological, cognitive and theoretical criticism of poetics, which has characterized recent decades and rocked it to its foundations. It has cast doubt on the academic standing of formalist and structural poetics that has been dominating so far. On the one hand, it has legitimized painful consciousness of the fact that the old twentieth-century paradigm of poetics disintegrated, while on the other, it made it clear that the resultant void should be filled with research and solutions adequate for the conditions and needs of the 21st century. This belief in the rebirth and strength of the poetic tradition breeds hope for the establishment of poetics for which the point of reference and distinguishing mark will not be traditional presence, past, or static eternity, but dynamic future – that, as the poet has it, “eternal corrector”.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 63-77
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyka w świetle kulturoznawstwa
Poetics Through the Prism of Cultural Studies
Autorzy:
Kunz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363949.pdf
Data publikacji:
2015-07-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literary theory
poetics
cultural turn
cultural poetics
cultural studies
teoria literatury
poetyka
zwrot kulturowy
poetyka kulturowa
kulturoznawstwo
Opis:
Artykuł pokazuje najważniejsze skutki procesu demontażu metodologicznych i epistemologicznych podstaw nowoczesnej teorii literatury, który w polskim literaturoznawstwie przybrał postać skokowej i często dość powierzchownej asymilacji radykalnych wniosków płynących z dwóch zwrotów metodologicznych – poststrukturalnego i kulturowego. Jedną z najpoważniejszych konsekwencji owego procesu było nazbyt łatwe wyrzeczenie się przez literaturoznawstwo odrębności własnego przedmiotu i własnej metodologii badawczej, będące konsekwencją kulturowej reorientacji studiów literackich. Doprowadziło to do zastąpienia teorii literatury przez ogólną teorię kultury i uczynienia z tekstu literackiego zaledwie jednego z wielu równoprawnych przedmiotów kulturotwórczej praktyki. Na tle nowoczesnej teorii literatury, która posiada już dzisiaj wyłącznie charakter historyczny, poetyka okazuje się dyscypliną nie tylko żywotną i ekspansywną (o czym świadczy wykorzystywanie przez inne dziedziny wiedzy wypracowanych przez nią pojęć i kategorii), ale także nieodzowną dla dalszego trwania kulturowo zorientowanych studiów literacki. Tylko ona bowiem dostarcza narzędzi pozwalających skutecznie argumentować na rzecz odrębności i specyfiki literatury jako pod wieloma względami uprzywilejowanej formy poznania i ekspresji kulturowego doświadczenia człowieka, wyróżniającej się szczególnymi właściwościami formalnymi i semantycznymi, czyniącymi z niej jedyny w swoim rodzaju kod międzyludzkiej komunikacji.
The article attempts to show the most important consequences of the process by which the methodological and epistemological foundations of modern literary theory have been dismantled, a process which in Polish literature studies has been characterized by a sweeping, yet often superficial assimilation of the radical conclusions issuing from two methodological turns—the Post-Structuralist turn and the cultural turn. One of the most serious consequences of this process was literature studies’ too easy renunciation of the separate status of its subject and scholarly apparatus, which occurred as a result of the cultural reorientation of the literary studies field. This led to the replacement of literary theory by a generalized cultural theory and the reduction of the literary text to the status of merely one of many equal subjects of cultural production practices. Against the background of modern literary theory, which now has become a purely historical phenomenon, poetics is revealed to be a discipline possessing not only vitality and expansiveness (a fact testified to by other fields’ appropriation of concepts and categories developed by poetics), but also indispensable to the continued life of culturally-oriented literary studies. For only poetics provides the tools that enable us persuasively to argue in favor of the separate status and specificity of literature as a form of knowledge and cultural expression of human experience which is in many ways privileged, standing out due to its specific formal and semantic properties, which make it a unique code for communication between and among human beings.
Źródło:
Forum Poetyki; 2015, 1; 6-17
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gry (dy)wersyfikacyjne, czyli o praktykowaniu poetyki w dydaktyce uniwersyteckiej
(Di)versification games, i.e. on practicing poetics at the university level
Autorzy:
Grądziel-Wójcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1109619.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
versification
poetics
literary theory
interpretation
wersyfikacja
poetyka
teoria literatury
interpretacja
Opis:
Artykuł omawia miejsce i zadania poetyki w uniwersyteckim kształceniu polonistycznym, która wprowadza studentów w podstawy teorii literatury oraz przygotowuje do praktykowania sztuki interpretacji. Szczególną uwagę autorka poświęca roli wersyfikacji w edukacji filologicznej, podkreślając jej strukturalistyczne tradycje oraz dążenie do semantyzacji i antropologizacji wersologicznych chwytów. Dzięki badaniom form wierszowych możliwe jest pożądane zbliżenie teorii do literatury, które pociąga za sobą sfunkcjonalizowanie wyborów wersyfikacyjnych w konkretnym, historycznie i społecznie określonym kontekście, tym samym włączając wersologię w przestrzeń współczesnej refleksji humanistycznej. Konieczne jest także dowartościowanie tej problematyki w kształceniu akademickim i jej dywersyfikacja poprzez przywoływanie również na przedmiotach historycznoliterackich.
The article discusses poetics’ significant place and role in the university literary didactics – it is a subject which introduces students into rudiments of literary theory and prepares them to practice the art of interpretation. The author focuses on the role of versification in philological education and underlines its structuralist tradition and tendency towards semantization and antropologization versificational devices. Researching verse enables desirable closeness of literature and theory which results in functionalizing versificational choices in concrete, historically and socially definite context – in this aspect versification becomes an object of modern humanistic thought. The author proclaims the necessity of enhancing the status of this problematics in academic training as well as its diversification through discussing versology also within historic-literary curricula.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2016, 4; 97-108
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyka dawniej i dziś
The Past and the Future of Poetics
Autorzy:
Kostkiewiczowa, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311214.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
poetics
literary theory
theoretical and literary terminology
poetyka
teoria literatury
terminologia teoretycznoliteracka
Opis:
Wywiedziony z Poetyki Arystotelesa źródłowy sens słowa „poetyka” wskazuje na sposoby wytwarzania przedmiotów sztuki słowa, ich elementy składowe i powiązania, na skonstruowanie wypowiedzi. Odsłania on także humanistyczny charakter twórczości literackiej jako wytworu ludzkiego i mówiącego o ludzkim świecie. W Poetyce wypracowany został podstawowy repertuar pojęć i nazw odnoszących się do dzieła literackiego, który jest ciągle aktualny i niezbędny we wszystkich odmianach dzisiejszej refleksji literaturoznawczej, ale też kulturoznawczej. Jest on uzupełniany w związku z przemianami samej literatury, ma charakter otwarty zarówno z punktu widzenia jego składników, jak i sensów w danym momencie przypisywanych jego elementom. Stanowi ramę pojęciową, której pewne składniki mają charakter uniwersalny i operacyjny, inne zaś są związane z określonym horyzontem poznawczym i pojmowaniem literatury. Poetyka nie jest ani niezmiennym teoretycznym modelem literackości, ani zespołem dyspozycji kierujących interpretacją dzieła, ale obszarem wypracowywania intersubiektywnie sprawdzalnych narzędzi, niezbędnych a badaniach twórczości słownej, a także innych typów przekazów znakowych (poetyka intersemiotyczna). Z tego względu podstawowe pojęcia i terminy poetyki można więc pojmować jako istotne kategorie epistemologiczne, w jakich umysł ludzki postrzega świat. 
The meaning of the word “poetics,” as derived from the Aristotle’s understanding given in Poetics, points to the ways of creating works of the art of word, their components and connections as, well as the formation of utterances. It also reveals the humanistic character of literary output being human products that are aimed at providing insights into the human world. Poetics presents a fundamental set of terms referring to a literary work, which are still used and, in fact, are indispensable in all areas of the contemporary literary, as well as cultural studies. Due to the changes in the field of literature itself, this set of terms and notions is constantly being updated, and it is still open in terms of both its components and their senses. It constitutes a conceptual framework, some elements of which are universal and operational in nature, and some connected with a particular cognitive horizon and a certain way of perceiving and understanding literature. Poetics is not a permanent theoretical model of literariness, nor is it a set of instructions determining an interpretation of a literary work. It aims at establishing certain testable tools which are indispensable not only in literary studies, but also in studying all other forms having a semiotic content (intersemiotic poetics). For this reason, certain basic terms and notions applied in poetics can be seen as important epistemological categories in which the human mind perceives the world.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 35-44
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antyczna filozofia i poezja: zły glina, dobry glina
Ancient Philosophy and Poetry: Good Cop, Bad Cop
Autorzy:
Wolski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365806.pdf
Data publikacji:
2017-03-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ancient poetics
literary theory
ancient philosphy
filozofia antyczna
teoria literatury
poetyka antyczna
Opis:
Autor omawia książkę Ancient philosophical poetics Malcolma Heatha, który stara się w niej przybliżyć czytelnikom zarówno akademickim, jak i spoza specjalistycznego kręgu poglądy filozofów na poezję. Czyniąc zastrzeżenie, że nie jest to rozprawa o tym, jak wyglądała teoria literatury w czasach starożytnej Grecji, ale o tym, jak filozofia spoglądała na poezję, Heath ukazuje poglądy filozofów na prawdę i dobro w poezji. Jakkolwiek najczęściej jest to pogląd o niższości poezji wobec filozofii (angielski badacz skupia się na filozofii Platona i platoników, choć także Arystotelesa), to autor Ancient philosophical poetics udowadnia ostatecznie, że np. słynne platońskie wezwanie do wygnania poetów z państwa jest w istocie wezwaniem do wnikliwego ich czytania. Autor omówienia jego książki ukazuje w związku z tym wywód Heatha jako przykład bardzo współczesnej, a jednocześnie nieanachronizującej postawy wobec antycznej filozofii i poetyki.
The author discusses Malcolm Heath’s book Ancient Philosophical Poetics, in which Heath attempts to present ancient Greek philosophical views on poetry to both an academic audience and non-specialists. Leading with the warning that the essay is not concerned with what literary theory looked like in ancient Greece, but rather how philosophy looked at poetry, Heath reveals the views of the philosophers on truth and goodness in poetry. Though most often these views relegate poetry to a lower status than philosophy (Heath’s focus is on the philosophy of Plato and the Platonists, with some consideration given to Aristotle), Ancient Philosophical Poetics demonstrates conclusively that, for example, the famous Platonic dictum that poets should be exiled form the ideal state is really a call to read their work with greater insight. The author of this essay presents and commends Heath’s book as an example of a highly contemporary approach to ancient philosophy and poetics, and simultaneously one refreshingly free of anachronism.
Źródło:
Forum Poetyki; 2017, 7; 98-103
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Украинская литературная теория ХХ века в контексте идеи кризиса и смерти поэтики
Autorzy:
Червинская, Ольга
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030326.pdf
Data publikacji:
2021-06-07
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
poetics
literary theory
poetyka
teoria literatury
Ukraina
metodologia badań literackich
ukraiński dyskurs literaturoznawczy XX wieku
Opis:
The article analyses the methodological principles according to which the Ukrainian literary discourse of the 20th century was formed. The seamlessness of this process is expounded as a natural phenomenon motivated by the historical situation and the contextual connections with the European scientific experience. The selected research aspect is related to the peculiarity of the literary text perception. At the same time, the article explains and highlights the necessity to make a fundamental distinction between hermeneutical methods and receptive poetics viewed as phenomenologically opposite methodologies, as well as the relevance of both components of the modern methodological practice to the development of the theory of intertextuality
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 244-265
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moje zdziwienia: Nowe pytania do kulturowych teoretyków literatury
My wonderments
Autorzy:
Markiewicz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969169.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Ryszard Nycz
teoria literatury
poetyka kulturowa
kulturowa teoria literatury
cultural theory of literature
literary theory
cultural poetics
Opis:
MY WONDERMENTS Moje zdziwienia (My Wonderments) is a column authored by Henryk Markiewicz, professor emeritus of the Jagiellonian University, and one of the most outstanding Polish historians and theoreticians of literature. In his articles which have been appearing in the „Wielogłos” magazine since 2008, professor Markiewicz offers a critical discussion on selected publications devoted to literary studies, comments on current events associated with academic life, engages in polemics and poses questions addressed to authors of academic papers and popularizing articles; he unceasingly demands respect for standards of academic professionalism, competence, diligence and responsibility for the views and opinions expressed. This time professor Markiewicz poses some troublesome questions to cultural theoreticians of literature
Źródło:
Wielogłos; 2012, 4, 14; 249-257
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W stronę poetyki gier wideo
Toward a Poetics of Video Games
Autorzy:
Kubiński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1359666.pdf
Data publikacji:
2016-05-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
interpretation
metaphor
Digital Text
poetics
literary theory
video games
poetyka
metafora
tekst cyfrowy
interpretacja
teoria literatury
Gry Wideo
Opis:
Artykuł przedstawia, w jaki sposób gry wideo lokują się w spektrum zainteresowań poetyki, i podejmuje kwestię rozszerzania narzędzi tradycyjnych badań poetologicznych w kontekście tekstowości cyfrowej. Autor podejmuje rozważania na temat potencjału interpretacyjnego, jaki można odnaleźć w grach wideo. Wskazuje także na specyfikę realizowania się w grach dyskursu metaforycznego w oderwaniu od medium języka.
The article shows how video games fit into the spectrum of poetic inquiry and tackles the question of how the tools of traditional poetological studies can be expanded in the context of digital texts. The author considers the interpretative potential that can be discovered in video games. He also points to the specific problems involved in manifesting metaphorical discourse in games without recourse to the medium of language.
Źródło:
Forum Poetyki; 2016, 4-5; 20-29
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyka opisowa wśród współczesnych nauk o literaturze
Autorzy:
Saganiak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030918.pdf
Data publikacji:
2021-06-05
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
descriptive poetics
literary studies
literary theory
literary text
postmodern
poetyka opisowa
nauka o literaturze
teoria literatury
tekst literacki
postmodernizm
postaciowanie
dzieło literackie
doświadczenie lekturowe
tradycja literacka
Opis:
Zadaniem artykułu jest ukazanie sytuacji poetyki opisowej wśród nauk o literaturze, po przełomie postmodernistycznym. Zagadnienie to jest ukazane jako problem metodologiczny, uwikłany w kilka ważnych dyskusji: zagadnienie specyfiki nauk humanistycznych, zagadnienie uprawomocnienia poznania empirycznego (w tym poznania tekstu literackiego jako poznania empirycznego), zagadnienie znaczenia wyrażeń języka (i znaczenia tekstu) oraz zagadnienie statusu epistemologicznego kategorii używanych w nauce. Artykuł opisuje zmiany, jakie dokonały się w rozumieniu statusu poznawczego badań nad literaturą pod wpływem modnych dyskursów filozoficznych. Do zmian tych można zaliczyć: zakwestionowanie istnienia faktu literackiego, zakwestionowanie istnienia intersubiektywnej sfery badań, rozumienie języka badacza jako języka prywatnego, usytuowanie myślenia o literaturze na metapoziomie refleksji o niemożliwości istnienia spójnego tekstu literackiego i niemożności jego odczytania. Te właściwości współczesnego dyskursu literaturoznawczego wypierają poetykę z jej tradycyjnego obszaru badawczego: nauki opisowej, dokonującej obserwacji tekstu literackiego, prowadzącej do konstrukcji sfery intersubiektywnych pojęć, które są potwierdzane w analizie tekstu i pomocne w postaciowaniu (termin Stanisława Ossowskiego), to jest w percepcji obiektów sztuki, prowadzonej na sposób estetyczny. W artykule kategorie poetyki opisowej ukazane są nie tylko jako język opisu naukowego, ale jako składnik dawnej i nowej komunikacji literackiej. Wskazuje się na negatywne skutki zaniku języka poetyki opisowej: trudność w rozumieniu dzieła sztuki, bezradność odbiorcy w opisie własnego doświadczenia lekturowego, utratę łączności z tradycją literacką. Zmiany w repertuarze kategorii poetyki opisowej ukazuje się jako pożądane, lecz wskazuje się na kilka fundamentalnych trudności, które łączyłyby się z ich radykalną przebudową.
The purpose of the article is to present the position of descriptive poetics among various literary studies after the postmodernist turn. This problem is depicted as a methodological one, and relating to several important debates concerning: the specific character of the humanities, the validation of empirical cognition (including the issue of perceiving the cognition of the literary work as empirical one), the meaning of linguistic expressions (and the meaning of text), as well as the epistemological status of categories applied in science. The article outlines changes in the understanding of the cognitive status of literary studies, as affected by the modern philosophical discourse. These changes include: questioning of the existence of the literary fact, questioning of the existence of intersubjective area of research, perceiving the researcher’s language as a personal one, placing the literary thought at the meta-level of thinking of non-existence of coherent literary text and the human inability to understand it. These features of the contemporary literary studies push poetics out of its traditional research area, that is the descriptive studies which observe the literary text and lead to the formation of the sphere of intersubjective notions which are confirmed by the text analysis and assist in aesthetic perception of the artistic works (Polish: postaciowanie - the term used by Stanisław Ossowski). Further, the author of the article presents the categories used by descriptive poetics not only as a language of scientific description, but also as components of the former and the present-day literary communication. She also points to the negative effects of the decline of the language of descriptive poetics, which include: the difficulties in understanding the work of art, the recipient’s inability to describe their own reading experience, the loss of the connection with literary tradition. Changes in the categories applied in descriptive poetics are desirable but such transformations would also entail certain fundamental difficulties.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2018, 13, 8; 78-96
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literackość sieci, literackość w sieci. Perspektywy badań
The Literariness on the Net, and the Functioning of Literariness Online. Perspectives for Research
Autorzy:
Winiecka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1359679.pdf
Data publikacji:
2016-05-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poetics of the web
Sandy Baldwin
literariness of the Internet
literary theory
e-literature
literature on the internet
Cyberculture
literackość internetu
cyberkultura
e-literatura
poetyka sieci
literatura w Internecie
teoria literatury
Sandy Balwin
Opis:
Autorka artykułu prezentuje sytuację i perspektywy rozwoju literaturoznawstwa w związku ze zmieniającym się środowiskiem medialnym i rozwojem nowych aktywności piśmiennych w Internecie. Szuka odpowiedzi na pytanie o granice i definicję literackości w sieci. Prezentuje stan literaturoznawczej wiedzy na temat przemian literatury pod wpływem mediów cyfrowych oraz problemy z nimi związane. Odwołuje się do koncepcji Sandy’ego Balwina, który w książce Internet Unconscious (2015) pokazuje nowe perspektywy badania wskazanych zjawisk, dowodząc, że nowe interaktywne medium nie tylko nie zagraża literaturze, lecz stanowi dla niej naturalny teren ekspansji. Wymaga to od badaczy literatury gotowości do podejmowania nowych wyzwań teoretycznych, a także technologicznych.
The author of the article presents the current situation and perspectives for future development of literary scholarship relating to the changing media environment and the development of new forms of writing activity on the Internet. She looks for answers to the question of where the borders of literariness online lie and how it is defined. The author further presents the current state of literary scholarship on the subject of the transformation of literature under the influence of digital media and related problems. The author cites a concept developed by Sandy Baldwin, who in the book Internet Unconsious (2015) shows new potential areas of study relating to these phenomena, demonstrating conclusively that this new interactive medium not only poses no threat to literature, but constitutes a natural area for its expansion. This calls for readiness on the part of literary scholars to embrace new theoretical and technological solutions.
Źródło:
Forum Poetyki; 2016, 4-5; 30-45
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies