Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Madness" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Między ekspresją artystyczną a ekspresją faktu. Jean-Martin Charcot i Aby Warburg wobec ikonografii szaleństwa
    Between artistic expression and factual expression: Jean -Martin Charcot and Aby Warburg on the iconography of madness
    Autorzy:
    Skrabek, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/706973.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Charcot
    Warburg
    iconography
    madness
    ikonografia
    szaleństwo
    Opis:
    This paper deals with the relationship between art and medicine. It is concerned with the problem of artistic expression, as well as non-artistic and natural expression, in the context of questions on the genesis of a work of art, the meaning of expression in art, and the influence of visual images on the development of methods of expression. These issues, in which strictly artistic problems are related to the psychology of expression and representation, are raised by the Salpêtrière Hospital’s medical records on hysteria, gathered over the years under the supervision of Dr. Charcot, and depicting female patients in expressive poses. Another example used is the work of one of the most prominent historians of twentieth century art and culture, Aby Warburg, who was fascinated, among other things, by representations of violent sensations and emotional stirrings, mainly those caused by religious experience. An important aspect of the text is the comparison between the methods and interests of both researchers of madness. Another is finding out whether the similarity between the representations of the raving maenads, which for Warburg were a vehicle for expression, and the photographs and drawings of hysterics executed by the employees of Salpêtrière Hospital, leads to the conclusion that these depictions present the same “pathos formulas” recurring in art, and if the convergence between the photographs of Charcot’s patients and the photographs of carvings and images compared by Warburg in Mnemosyne Atlas may be interpreted as artistic formulas of expression. The article is also an attempt to examine how the hospital iconography of hysteria has influenced specific artistic works, in which “medical” expression has undergone a purely artistic transformation.
    Źródło:
    Rocznik Historii Sztuki; 2014, 39; 109-124
    0080-3472
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wehikuł grozy – element transcendencji fantastycznej
    Autorzy:
    Tomalak, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1830311.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-29
    Wydawca:
    Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
    Tematy:
    wehikuł
    demon
    szaleństwo
    nienawiść
    horror
    vehicle
    madness
    hatred
    Opis:
    Zgodne przeświadczenie twórców kultury masowej, że ludzie lubią się bać, ma swoje głęboko zakorzenione podstawy. Ich częścią składową jest jednak nie tylko strach, ale i potrzeba doświadczenia czegoś tajemniczego, nieziemskiego. Groza „wehikułów grozy” uwarunkowana bywa dwojako: straszny jest ich wygląd i nadprzyrodzona proweniencja, ale także przerażająca bywa osoba, która nimi podróżuje. Rozpatrywane w artykule przykłady pozwalają wnioskować, że teksty kultury idą tym właśnie śladem: łączą grozę wehikułu z grozą pasażera lub pasażerów. Zwykły pojazd nabywa cech straszności od tych, którzy nim jadą (czy płyną), w pewnym sensie jest też w stanie zarazić się ich nienawiścią, żądzą mordu, agresją czy szaleństwem Na drugim biegunie pojawia się wizja transcendentnej obecności demona, który przyjmuje postać pojazdu. Wszystkie przypadki autonomicznych wehikułów grozy przejawiają ich zastanawiającą antropomorfizację. Nasuwa się wniosek dość oczywisty: proweniencja zjawiska (z wewnątrz czy z zewnątrz psychiki ludzkiej) nie jest ważna, istotny charakter ma jego uczłowieczenie – to samych siebie boimy się w demonicznych maszynach.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2019, 33, 2; 75-92
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z SZALEŃSTWEM PRZEZ WIEKI - STUDIUM HISTORYCZNO – LITERACKIE
    MADNESS THROUGHOUT CENTURIES – HISTORICAL AND LITERARY STUDY
    Autorzy:
    Michalski, Mirosław A.
    Wysoczyńska, Dominika S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/550847.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim
    Tematy:
    szaleństwo
    literatura
    historia
    cywilizacja
    człowiek
    madness
    literature
    history
    civilisation
    human
    Opis:
    Celem artykułu jest zdefiniowanie pojęcia szaleństwa i przedstawienie jego obrazu literackiego. Aby zrealizować ten cel, przytoczono przy-kłady literatury światowej od starożytności do współczesności i przeanalizowano spo-sób wykorzystania tego motywu w każdym z utworów. Przedstawia także podejście do szaleństwa i szaleńców w poszczególnych epokach, cytując między innymi twórczość Michela Foucaulta. Pod koniec artykułu podkreślono ponadczasowy motyw szaleń-stwa, który będzie istniał tak długo, jak długo będzie istniała ludzkość.
    The aim of this paper is to define the concept of madness and to present its literary image. To realize this aim, examples of world literature from the period from antiquity to the present have been cited, and the method of using this motif in each of the works was analyzed. It also presents an approach to madness and madmen in particular epochs, citing inter alia the work of Michel Foucault. In the end of the paper, the timeless motif of madness is underlined, which will exist as long as humanity exists.
    Źródło:
    Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne; 2018, 12(2)/2018; 391-401
    2300-1739
    Pojawia się w:
    Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “God has Kindly Given Him Insanity…”. The Artist’s Melancholy, Depression and the State of Being Rejected. A Case Study of Józef Ignacy Kraszewski’s Historia kołka w płocie
    „Bóg łaskaw dał mu obłąkanie…”. Melancholia, depresja i odrzucenie artysty na przykładzie Historii kołka w płocie Józefa Ignacego Kraszewskiego
    Autorzy:
    Kaczmarska, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520285.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Bielsko-Bialski
    Tematy:
    powieść
    artysta
    geniusz
    szaleństwo
    melancholia
    novel
    artist
    genius
    madness
    melancholy
    Opis:
    Józef Ignacy Kraszewski to najbardziej płodny twórca literatury europejskiej. Pracowite życie twórcy przełomu romantyzmu i pozytywizmu jest przepełnione obserwacjami społecznymi i poświęceniem się człowiekowi. Ukazane zostają źródła porzucenia czy konieczności odejścia oraz przyczyny rezygnacji z ewentualnych uczuć. Kraszewski w swoich obserwacjach społecznych zajmuje się badaniem życia jednostek wybitnych, prezentując ich samotność. Jednak życie artysty, tęsknota za minionym, szukanie tego, co poza zmysłowe, doprowadza także do wątpliwości, rozważań nad sensem egzystencji i inicjacji wewnętrznej. Z utworów Kraszewskiego można odtworzyć postawę estetyczną człowieka dziewiętnastego wieku, ustosunkowanie do zagadnień metafizycznych, religijnych, specyficzne zabarwienie epoki, wszechstronność, a nawet źródło natchnień. Głównym uczuciem, które warunkuje postawy bohaterów Józefa Ignacego Kraszewskiego, jest odrzucenie. Jego przyczyną jest melancholia. Jest to tęsknota za stratą, której nie można opowiedzieć ani ująć w słowa. To także żal i żałoba za czymś, co do końca nie zostaje wyrażone. Antoni Kępiński używa zaś tego pojęcia do szczegółowego opisu stanów depresyjnych, podkreślając, że XIX wiek przyniósł doprecyzowanie samego pojęcia.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2022, 38, 1; 207-215
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szaleństwo i nieśmiertelność – u podstaw platońskiej antropologii kultury
    Madness and immortality – foundations of Plato’s cultural anthropology
    Autorzy:
    Kosiewicz, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/465127.pdf
    Data publikacji:
    2015-03-31
    Wydawca:
    Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
    Tematy:
    kultura
    filozofia platońska
    szaleństwo
    nieśmiertelność
    culture
    Plato’s philosophy
    madness
    immorality
    Opis:
    In Plato’s philosophy sexual activity comes from an impulse given by Eros: the messenger between the Olympian gods and human beings. That activity is also a harbinger of aspiration for immortality – that is to leave a lasting mark of one’s own existence in human memory. One of possibilities is the transfer of knowledge about one’s own existence to one’s own descendants and future generations. Plato is of an opinion that inspiration, named madness, resulting inter alia from Eros’s influence (and, simultaneously, an aspiration for immortality) can be also realized in another way – that is, among others, thanks to artistic or artisan creativity, or eminent political, economic, military, sports or religious activity.
    Źródło:
    Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; 2015, 48; 25-55
    0239-4375
    Pojawia się w:
    Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Honor Stirna: morderstwo, szaleństwo i normy społeczne w osiemnastowiecznym Londynie
    Autorzy:
    Dobrowolski, Paweł T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/602458.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    zbrodnia
    samobójstwo
    szaleństwo
    niedostosowanie
    alienacja
    akulturacja
    crime
    suicide
    madness
    maladjustment
    alienation
    acculturation
    Opis:
    Osiemnastowieczny Londyn stawał się miastem wielu mniejszości wyznaniowych i etnicznych. Artykuł na podstawie akt sądowych i relacji prasowych opisuje przypadek niemieckiego imigranta, który popełnił morderstwo, a potem targnął się na własne życie. Narracje poświęcone tej sprawie ukazują wyzwania akulturacji i mechanizmy społecznej alienacji w rynkowo zorientowanym wielkomiejskim środowisku. London of the eighteenth century was becoming a city of confessional and ethnic diversity. Based on court and press reports, this article investigates a case of a German immigrant, who committed murder followed with a suicide. The narratives related to this case speak of aculturation challenges and mechanisms of social alienation, which were played out in a market-oriented urban environment.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2017, 124, 3
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leszek Przyjemski: Szaleństwo jako Praktyka Krytyczna. Neoawangarda i Polityka
    Leszek Przyjemski: Madness as a Critical Practice. Neo-avant-garde and Politics
    Autorzy:
    Wroniszewski, Maksymilian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1011648.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
    Tematy:
    leszek przyjemski
    szaleństwo
    histeria
    konceptualizm
    sztuka krytyczna
    madness
    hysteria
    conceptualism
    critical art
    Opis:
    W artykule przedstawiona została interpretacja sztuki Leszka Przyjemskiego w kontekście kategorii szaleństwa i figury szaleńca. Autor wskazuje na związek działań Przyjemskiego z przypadającym na lata siedemdziesiąte. zainteresowaniem polskiej kultury szeroko ujętym tematem szaleństwa / obłąkania / choroby psychicznej. Wyodrębnienie tego aspektu sztuki Przyjemskiego pozwala na ukazanie jego działalności jako odrębnej od głównego nurtu sztuki konceptualnej. Ponadto uwaga zostaje zwrócona na kwestię odmiennego usytuowania działań Przyjemskiego i Anastazego Wiśniewskiego (współtwórców Galerii Tak) w politycznej rzeczywistości lat siedemdziesiątych. Autor koncentruje się zwłaszcza na interpretacji podejmowanego przez artystę wątku histerii, która przedstawiona zostaje jako reakcja na neurotyczną rzeczywistość kreowaną przez oficjalną propagandę oraz efekt represji wytworzonej przez nadzorczy charakter ówczesnej władzy. Ponadto, w artykule podjęta została kwestia relacji sztuki Przyjemskiego i sztuki krytycznej lat dziewięćdziesiątych.
    The article provides an interpretation of Leszek Przyjemski’s art in relation to the category of madness and the figure of a madman. The author indicates the link between Przyjemski’s work and madness/insaneness/mental disorder – themes broadly undertaken and portrayed by the Polish culture of the 1970s. By extracting this specific aspect of Przyjemski’s art, the author is able to present the artist’s activity as separate from the mainstream conceptual art and, what is more, to highlight the distinctive position of the artistic activity by Przyjemski and AnastazyWiśniewski (both co-authors of the Gallery Tak) within the political reality of the 1970s. In particular, the author focuses on the interpretation of hysterics – an issue investigated by the artist and depicted by him as a reaction to the neurotic reality created by the official propaganda on the one hand, and on the other, as an outcome of repression resulting from the supervisory nature of the contemporary authority. Furthermore, the article tackles the relation between Przyjemski’s art and the critical art of the 1990s.
    Źródło:
    Sztuka i Dokumentacja; 2020, 22; 153-180
    2080-413X
    Pojawia się w:
    Sztuka i Dokumentacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Foundation and poetry: Heidegger as a reader of Hölderlin
    Autorzy:
    Brencio, Francesca
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/430976.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Heidegger Martin
    Hölderlin
    poetry
    Christ
    German idealism
    madness
    poezja
    Chrystus
    idealizm niemiecki
    szaleństwo
    Opis:
    Around 1930, Martin Heidegger approached Hölderlin’s poetry, welcoming his solicitations and hints in order to redeem the experience of the usage of language after the linguistic interruption of Being and Time that showed him the poverty of metaphysical language. Linguistic poverty is closely linked to metaphysical poverty and to the historical and destiny-related impossibility to grasp Being. From the 1930s onwards, the issue concerning the sense of Being becomes for Heidegger an issue concerning the sense of language. Heidegger appears to be “employing” Hölderlin, subordinating his philosophical intuitions to the gears of ontology. Thus, in Heidegger’s meditations, Hölderlin’s merit is outlined as the intuition of the outcome of Western metaphysics in terms of the extreme oblivion of Being and the rambling of thinking, foreseeing the end of an era and introducing the dawn of a second beginning: the one of poetizing thinking.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2013, 49, 4; 181-200
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (Anty)bohaterowie? Niepełnosprawność w wybranych utworach powojennej prozy serbskiej
    (Anti)protagonists? Disability in the postwar Serbian prose
    Autorzy:
    Fidowicz, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521301.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Jugosławia
    krytyka feministyczna
    literatura serbska
    niepełnosprawność
    szaleństwo
    disability
    feminist criticism
    madness
    Serbian literature
    Yugoslavia
    Opis:
    Autorka analizuje wybrane dzieła trzech autorów serbskich: Ivo Andricia (Most na Drinie), Miodraga Bulatovicia (Czerwony kogut leci wprost do nieba) i Danila Kiša (Ogród, popiół). Jej celem jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie dotyczące kategorii antybohatera w kontekście studiów nad niepełnosprawnością (disability studies). Autorka zwraca uwagę na podobieństwa w przedstawianiu niepełnosprawności w powojennej prozie serbskiej, jednocześnie wskazując na konieczność powiązania studiów nad niepełnosprawnością z innymi perspektywami badawczymi.
    The Author made an attempt to the analysis of chosen works written by three Serbian writers: Ivo Andrić (The Bridge on the Drina), Miodrag Bulatović (The Red Rooster Flies Heavenwards) and Danilo Kiš (Garden, Ashes). Her purpose is to answer the question which is focused on the category of the antiprotagonist in the context of the disability studies. The Author is focused on the similarities in representations of the disability in the postwar Serbian prose. She shows also the necesserity of the connection between the disability studies and other research perspectives.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2018, 10, 1; 137-147
    2083-7275
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die imaginierten Abenteuer eines Mönchs. E.T.A. Hoffmanns "Die Elixiere des Teufels" als Ausdruck romantischer Unsicherheit
    The imagined adventures of a monk. E.T.A. Hoffmanns "Die Elixiere des Teufels" as an expression of romantic uncertainty
    Autorzy:
    Jaglewicz, Magda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30098209.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Romantik
    Wahnsinn
    romantische Ironie
    E.T.A. Hoffmann
    Romanticism
    Madness
    Romantic Irony
    romantyzm
    szaleństwo
    ironia romantyczna
    Opis:
    Der Beitrag analysiert das Wahnsinnsmotiv in den "Elixieren des Teufels" von E.T.A. Hoffmann. Die Literaturwissenschaft ist sich darin einig, dass der Protagonist des Romans das Problem der Ich-Dissoziation, des damit einhergehenden Wahnsinns sowie der Unmöglichkeit, für sich selbst zu entscheiden, veranschaulicht. Trotz mehrerer Indizien, die der Roman enthält, wurde von der Forschung übersehen, dass die Abenteuer des Mönchs Medardus mit der fiktiven Wirklichkeit wenig zu tun haben. Dies hat insbesondere, wie der Beitrag zeigt, damit zu tun, dass er seine Klosterzelle nie verlassen hat. Indem Hoffmann das Motiv des wahnsinnigen Mönchs nach dem Prinzip der romantischen Ironie bearbeitet, bringt er einerseits seine eigenen Ängste zum Ausdruck und andererseits polemisiert er mit der aufklärerischen und klassischen Überzeugung, dass der Mensch sich zu einem autonomen und einheitlichen Subjekt entwickeln könne.
    W ramach artykułu analizowany jest motyw szaleństwa w powieści "Die Elixiere des Teufels" E.T.A. Hoffmanna. Literaturoznawstwo jest zgodne co do tego, że postać głównego bohatera unaocznia problem rozdwojenia własnego ja, idącego za tym szaleństwa, a także niemożności decydowania o sobie samym. Mimo wielu wskazówek zawartych w powieści przeoczony został jednak przez badaczy fakt, że przygody mnicha Medarda mają niewiele wspólnego z fikcyjną rzeczywistością. Ma to, jak pokazuje artykuł, szczególny związek z tym, że protagonista nigdy nie opuścił swojej klasztornej celi. Modyfikując motyw szalonego mnicha według zasad ironii romantycznej, Hoffmann wyraża z jednej strony swoje własne obawy, a z drugiej polemizuje z oświeceniowym i klasycystycznym przekonaniem, że człowiek może stać się spójnym oraz autonomicznym podmiotem.
    This article analyses the madness motif in "Die Elixiere des Teufels" written by E.T.A. Hoffmann. There is consensus among literary scholars, that the novel’s protagonist exemplifies the problem of the split ego, the accompanying madness, and the impossibility of deciding for oneself. However, despite several hints in the novel, scholars have overlooked the fact that the adventures of the monk Medardus have little to do with fictional reality. This has to do in particular, as the article shows, with the fact that he never left his monastery cell. By treating the motif of the mad monk according to the principle of romantic irony, Hoffmann on the one hand expresses his fears and on the other polemicizes with the Enlightenment and classical conviction, that man could develop into an autonomous and unified subject.
    Źródło:
    Colloquia Germanica Stetinensia; 2023, 32; 25-40
    2450-8543
    2353-317X
    Pojawia się w:
    Colloquia Germanica Stetinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiara w moc twórczą i dynamiczna koncepcja bytu w nowelistyce Stefana Grabińskiego (na przykładzie Dziedziny i Maszynisty Grota)
    Faith in the Creative Power and Dynamic Concept of Existence in the Novellas by Stefan Grabiński – on the Examples of The Realm and Grot, the Engine-Driver
    Autorzy:
    Rożkiewicz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682818.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Stefan Grabiński
    creative power
    élan vital
    madness
    the psychological structure of the character
    moc twórcza
    szaleństwo
    konstrukcja psychologiczna postaci
    Opis:
    In his short prose, Stefan Grabiński often referred to issues connected with fields related to literature in order to deepen the psychological portrait of the characters he created. In the novellas I selected, the author refers to philosophy (including Bergson’s theories) and psychoanalysis, which allows him to create credible and true-tolife figures whom he, at the same time, places in worlds that are plastic enough to become the arena of uncanny stories. Both The Realm and Grot, the Engine-Driver seem to be evidence of Grabiński’s prosaic genius, which he could demonstrate to the full in his novellas. Therefore, the article that I present is a peculiar reconnaissance, aimed at emphasising the virtuosity of this Polish classical writer of horror stories, and at pointing out his high competences in the field of constructing complex and true-to-life characters.
    Stefan Grabiński w swoich krótkich formach prozatorskich często odwoływał się do zagadnień z dziedzin pokrewnych literaturze – w celu pogłębienia portretu psychologicznego bohaterów przez niego kreowanych. W wybranych przeze mnie nowelach autor odwołuje się do filozofii (w tym do teorii Bergsona) czy psychoanalizy, dzięki czemu może tworzyć bohaterów wiarygodnych, których jednocześnie osadza w światach wystarczająco plastycznych, by mogły stać się areną rozgrywania opowieści niesamowitych. Zarówno Dziedzina, jak i Maszynista Grot wydają się być świadectwem prozatorskiego geniuszu Grabińskiego, który najpełniej realizował się właśnie w nowelach. Zaprezentowany przeze mnie artykuł jest zatem swoistym rekonesansem mającym na celu uwydatnienie kunsztu pisarskiego polskiego klasyka grozy oraz zwrócenie uwagi na świadectwa jego wysokich kompetencji w dziedzinie konstruowania wiarygodnych i złożonych sylwetek bohaterów.
    Źródło:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2017, 6; 225-235
    2299-7458
    2449-8386
    Pojawia się w:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Talent pedagogiczny 2.0 (meandry aktualizacji)
    The Educational Talent 2.0 (The Meanders of Updates)
    Autorzy:
    Michalski, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/962558.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydział Pedagogiki i Psychologii
    Tematy:
    pedagogical talent
    historical sense
    tradition
    teacher’s personality
    irony
    madness
    talent pedagogiczny
    zmysł historyczny
    tradycja
    osobowość nauczyciela
    ironia
    szaleństwo
    Opis:
    Tekst jest analizą przemian kategorii talentu pedagogicznego, będącej przedmiotem żywych analiz naukowych aż do lat 60. XX wieku – po tym czasie zainteresowanie kategorią nagle maleje. Trzy konteksty wyznaczają kolejne kroki wywodu. Pierwszy stanowią rozważania o ironii zaczerpnięte z twórczości Paula de Mana i Michała Pawła Markowskiego, dające przykład kategorii, której badanie niejako z definicji domaga się zerwania z wygłoszonymi wcześniej, przez innych badaczy poglądami na jej temat. Drugi przywołuje koncept szaleństwa pomysłu Michela Foucaulta, z którego wyzyskany zostaje motyw fenomenów kultury niebezpiecznie niknących. Trzecim są rozważania Thomasa Stearnsa Eliota na temat napięć między talentem poetyckim i tradycją. Pierwsze dwa konteksty profilują analizy rosnącego i gasnącego zainteresowania talentu pedagogicznego – na ich bazie kontekst trzeci uruchamia próbę aktualizacji kategorii, wiążąc ją z koniecznością rozwijania zmysłu historycznego i zdolnością budowania w wychowaniu panoramy ponadindywidualnej.
    The text constitutes the analysis of transformation of the pedagogical talent category, which was the subject of lively scientific analysis until the 1960s – after that time the interest in the category has suddenly decreased. Three contexts determine the next steps of the argument. The first is a discussion of irony taken from the works of Paul de Man and Michał Paweł Markowski, giving an example of a category which examining, by definition, demands to break with previous views given by other scholars. The second recalls the concept of madness of Michel Foucault, from which the motif of culture dangerously depleted phenomena has been obtained. The third is Thomas Stearns Eliot’s reflections on the tension between poetic talent and tradition. The first two contexts profile the analysis of the increasing and diminishing interest in pedagogical talent – on their basis, the third context triggers an attempt to update the category, linking it with the need to develop the historical sense and the ability to build up a panorama of supra-individuality in education.
    Źródło:
    Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN; 2017, 1
    2353-7914
    Pojawia się w:
    Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Chociaż to wariacja, nie jest jednakże bez metody”. Motyw udawanego szaleństwa w Hamlecie Williama Shakespeare’a i Henryku IV Luigiego Pirandella
    “Though This Be Madness, Yet There Is Method In't”. The motif of feigned madness in William Shakespeare's Hamlet and Luigi Pirandello’s Henry IV
    Autorzy:
    Koman, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1828443.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-26
    Wydawca:
    Uniwersytet Bielsko-Bialski
    Tematy:
    Hamlet
    Henryk IV
    szaleństwo
    symulacja
    maska
    intelekt
    teatralność
    życie jako teatr
    świadomość
    prawda
    Henry IV
    madness
    simulation
    mask
    intellect
    theatricality
    life as theatre
    consciousness
    truth
    Opis:
    Feigned madness is a motif that – with varying frequency – returns in literary texts. It is usually a carrier of important metaphors, such as: search for truth, escape from reality or conscious rejection of routine. Moreover, it seems to have an exceptional interpretative potential in dramas as it also symbolises a performative treatment of existence and an awareness of fiction which directs the poetics of the drama towards the meta-theatre. The author of this article considers these issues in relation to the titular characters of two dramatic masterpieces of world literature: Hamlet by William Shakespeare and Henry IV by Luigi Pirandello. Both characters, for various reasons, decide to hide their true psychological condition under the image of a madman, which, interestingly, confirms their sophistication and intellect. Putting on the mask of a madman guarantees the privilege of unpunished violation of conventions and established orders, hated by individuals such as Hamlet or Henry IV. This rebellion and emancipation lead to the final defeat of these characters, who, however, dominate over the others, since, unlike other actors who dispassionately play roles that have been imposed on them, they choose their roles, and – most importantly – they are aware that they are playing.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2020, 35, 2; 195-212
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Boże klauny (u)topione w tradycji romantycznej
    Boże klauny [God’s Clowns] Drown in Romantic Tradition
    Autorzy:
    Pyzia, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038265.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    szaleniec boży
    szaleństwo
    Przemysław Dakowicz
    romantyzm
    transgresja
    zaburzenia umysłu
    transcendencja
    Michel Foucault
    klaun
    schizofrenia
    nowoczesność
    Divine madness
    Crazy for God
    romanticism
    transgression
    mental disorders
    transcendence
    clown
    schizophrenia
    modernity
    Opis:
    Rdzeniem kulturowego mitu szaleństwa jest uprzywilejowanie poznawczej perspektywy szaleńca, który „krocząc przed poetą”, rozbija utrwalone konwencje myślowe, rozszerza granice poznania, odcina powiązania łączące słowa z rzeczami, jakie krępują literaturę. Dzięki dziełu Michela Foucaulta Autorka pokazuje zmiany w pojmowaniu szaleństwa i wykazuje pewne interpretacyjne przesunięcia między romantyzmem a nowoczesnością. Autorka stawia tezę, że tom Boże klauny Przemysława Dakowicza jest dewaluacją romantycznej postaci „szaleńca bożego” zastępowanego przez zdegenerowanego klauna. Dakowicz z upodobaniem sięga po biografie tych bohaterów nowoczesnego świata, którzy – angażując się bez reszty w sprawy sztuki, filozofii, religii – stanęli oko w oko z własnym szaleństwem: Wacława Niżyńskiego, żony Thomasa Stearnsa Eliota, Blaise’a Pascala, Friedricha Nietzschego, Gunthera Liebchena. Co istotne, współcześni szaleńcy nie transcendują w kierunku rzeczywistości duchowej, jak czynili to romantycy. Tom Dakowicza zostaje więc dociążony symbolicznym ciężarem nieobecności, pustki i milczenia. Celem artykułu jest ukazanie, że temat szaleństwa w Bożych klaunach rozbudowuje się na romantycznym fundamencie na zasadzie ogólnej, literackiej aluzyjności, odwołuje się w większym stopniu do modalności romantycznej niż konkretnych przykładów.
    The core of the cultural myth of madness is a special treatment of the cognitive perspective of a madman, who “walks before a poet,” destroys established mental conventions, widens the boundaries of cognition, and cuts connections between words and objects that restrain literature. Thanks to the work of Michel Foucault, the author shows changes in the understanding of madness and points out some interpretive shifts between Romanticism and modernity. The author argues that the volume Boże klauny [God’s clowns] by Przemysław Dakowicz is a devaluation of the romantic figure of the “Crazy for God” into a degenerated clown. Dakowicz eagerly refers to biographies of such heroes of the modern world who entirely engaged in issues of art, philosophy, or religion – and stood eye to eye with their own madness: Vaslav Nijinsky, the wife of Thomas Stearns Eliot, Blaise Pascal, Friedrich Nietzsche, and Gunther Liebchen. Importantly, the contemporary crazy-wise do not transcend to spiritual reality, as the romantics did. Therefore, the volume by Dakowicz is weighted down with a symbolic burden of absence, emptiness, and silence. The purpose of the article is to prove that the issue of divine madness in Boże klauny is expanding from a romantic foundation based on general, literary allusiveness, and it refers more to romantic modality than to specific examples.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2020, 29, 2; 127-150
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O literaturze mirakularnej, epilepsji i innych zagadnieniach poruszonych przez Elżbietę Nowosielską w książce pt. „Melancholia, szaleństwo i inne »choroby głowy« w Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku”
    On miraculous literature, epilepsy and other issues raised by Elżbieta Nowosielska in her book entitled “Melancholy, madness and other ‘headaches’ in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th and 18th centuries”
    Autorzy:
    Delimata-Proch, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32443775.pdf
    Data publikacji:
    2024-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Elżbieta Nowosielska
    miracle literature
    melancholy
    madness
    medical history
    healthiness
    First Republic of Poland
    17th and 18th centuries
    literatura mirakularna
    melancholia
    szaleństwo
    historia medycyny
    zdrowotność
    I Rzeczpospolita
    XVII i XVIII w.
    Opis:
    For decades, the history of medicine, healing, medical culture, health, etc. has been fascinating researchers: historians, anthropologists, archaeologists, and doctors alike. Researchers in this field use source materials that have been known in science for a long time, often creating a questionnaire of issues and questions that no one has posed so far. Elżbieta Nowosielska’s publication, entitled „Melancholy, madness and other ‘headaches’ in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th and 18th centuries” (2021) belongs to this group of works. It is clear to anyone who has dealt with books of miracles and graces that, on the basis of the miraculous literature, if properly explored, E. Nowosielska would have come close to one of the goals outlined in the book’s introduction – a possibly complete picture of the approach to madness or melancholy. The author underestimated the effort made by Jowita Jagla, a researcher into the books of miracles and graces, and the votive offerings, who discusses issues related to epilepsy in her work, and disregarded several other texts. This does not speak very well of the search she carried out.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2024, 2(41); 281-294
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies