- Tytuł:
-
Stres oksydacyjny a środowisko wysokogórskie
Oxidative stress and the high altitude environment - Autorzy:
- Krzeszowiak, Jakub
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1178702.pdf
- Data publikacji:
- 2013
- Wydawca:
- Instytut Medycyny Wsi
- Tematy:
-
niedotlenienie
stres oksydacyjny
środowisko wysokogórskie - Opis:
-
In the recent years there has been considerable interest
in mountain sports, including mountaineering, owing to
the general availability of climbing clothing and equipment
as well trainings and professional literature. This raised
a new question for the environmental and mountain medicine:
Is mountaineering harmful to health? Potential hazards
include the conditions existing in the alpine environment,
i.e. lower atmospheric pressure leading to the development
of hypobaric hypoxia, extreme physical effort, increased
UV radiation, lack of access to fresh food, and mental stress.
A reasonable measure of harmfulness of these factors is to
determine the increase in the level of oxidative stress. Alpine
environment can stimulate the antioxidant enzyme system
but under specific circumstances it may exceed its capabilities
with simultaneous consumption of low-molecular antioxidants
resulting in increased generation of reactive oxygen
species (ROS). This situation is referred to as oxidative
stress. Rapid and uncontrolled proliferation of reactive oxygen
species leads to a number of adverse changes, resulting
in the above-average damage to the lipid structures of cell
membranes (peroxidation), proteins (denaturation), and nucleic
acids. Such situation within the human body cannot
take place without resultant systemic consequences. This
explains the malaise of people returning from high altitude
and a marked decrease in their physical fitness. In addition,
a theory is put forward that the increase in the level of oxidative
stress is one of the factors responsible for the onset
of acute mountain sickness (AMS). However, such statement
requires further investigation because the currently available
literature is inconclusive. This article presents the causes and
effects of development of oxidative stress in the high mountains.
Znaczne zainteresowanie w ostatnich latach sportami górskimi, w tym alpinizmem, przez popularyzacje tych sportów, ogólną dostępność szkoleń i fachowej literatury postawiła nowe pytania przed medycyną środowiskową i górską – czy alpinizm jest szkodliwy dla zdrowia. Z uwagi na warunki jakie panują w środowisku wysokogórskim tj. obniżone ciśnienie atmosferyczne prowadzące do rozwoju hipoksji hipobarycznej, ekstremalnie ciężki wysiłek fizyczny, wzmożone promieniowanie UV, brak dostępu do świeżej żywności oraz stres psychiczny. Zasadną miarą szkodliwości tych warunków jest określenie wzrostu poziomu stresu oksydacyjnego. Środowisko wysokogórskie może oddziaływać bodźcowo na enzymatyczny układ antyoksydacyjny lecz w szczególnych sytuacjach może przewyższać jego możliwości przy jednoczesnym zużyciu antyoksydantów niskocząsteczkowych czego konsekwencją jest wzmożona generacja reaktywnych form tlenu (RFT). Ta sytuacja jest określana mianem stresu oksydacyjnego. Gwałtowne i niekontrolowane namnażanie reaktywnych form tlenu prowadzi do wielu niekorzystnych przemian prowadzących do ponad przeciętnej ilości uszkodzeń lipidowych struktur błony komórkowej (peroksydacji), białek (denaturacja) oraz kwasów nukleinowych. Sytuacja taka w obrębie organizmu ludzkiego nie może wystąpić bez następczych konsekwencji ogólno ustrojowych. Tym właśnie jest tłumaczone złe samopoczucie po powrocie z wysokości oraz wyraźne obniżenie wydolności fizycznej. Dodatkowo jest wysuwana teoria jako by to wzrost poziomu stresu oksydacyjnego był jednym z czynników odpowiedzialnych za rozwój ostrej choroby wysokogórskiej (ang. acute moutain sickness – AMS). Stwierdzenie to jednak wymaga dalszych badań ponieważ aktualnie dostępne piśmiennictwo na ten temat nie jest jednoznaczne, a artykuł ten dotyczy przyczyn rozwoju stresu oksydacyjnego w górach wysokich oraz jego skutków. - Źródło:
-
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2013, 16, 1; 90-97
1505-7054
2084-6312 - Pojawia się w:
- Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł