Stres oksydacyjny – reaktywne formy tlenu i azotu w patogenezie zaburzeń układu krążenia

The generation of reactive oxygen and nitrogen species is a part of normal metabolism and under physiological conditions undergoes a strict control by a variety of enzymatic and non-enzymatic anti-oxidative mechanisms. However, under pathological conditions, the enhanced production of free radicals and non-radical oxidants may be overwhelm the anti-oxidative defence, leading to oxidative stress and irreversible damage of cells and tissues. It has been established, that increased production of reactive oxygen and nitrogen species has been implicated in the development of cardiovascular system-related disorders, including hypertension, atherosclerosis, diabetes, and ischemia-reperfusion injury. The presented review is a brief insight on the role of oxidative stress in the pathogenesis and progression of cardiovascular diseases, related to haemostasis disturbances and endothelium dysfunction.

Powstawanie reaktywnych form tlenu i azotu jest częścią prawidłowych przemian biochemicznych i w warunkach fizjologicznych podlega ścisłej kontroli przez system licznych mechanizmów antyoksydacyjnych. W warunkach patologicznych dochodzi jednak do zwiększenia generowania zarówno wolnych rodników, jak i nierodnikowych czynników utleniających, co przewyższa możliwości obrony antoksydacyjnej organizmu. Pojawiający się stres oksydacyjny prowadzi do nieodwracalnych uszkodzeń komórek i tkanek. Wiadomo, że reaktywne formy tlenu i azotu są zaangażowane w rozwój wielu zaburzeń związanych z układem sercowo-naczyniowym, takich jak miażdżyca, nadciśnienie, cukrzyca czy uszkodzenia związane z niedokrwieniem serca i reperfuzją. Prezentowana praca stanowi krótki przegląd dostępnych danych, dotyczących biochemicznych podstaw udziału stresu oksydacyjnego w patogenezie i rozwoju wybranych chorób układu sercowo-naczyniowego.