Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "RATIONALITY" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 80
Tytuł:
O racjonalności i jej granicach
On Rationality and its Limits
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015842.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
metafilozofia
racjonalność
kryteria racjonalności
argumentacja filozoficzna
granice racjonalności
metaphilosophy
rationality
criteria of rationality
philosophical argumentation
limits of rationality
Opis:
In this paper I deal with the problem of rationality in the area of philosophy. The standard model of rationality proposes three conditions: 1) proper articulation, 2) respecting the requirements of logic, 3) sufficient justification. The main thesis of this paper is that the standard criteria of rationality should be reformulated in specialised areas, e.g. in philosophy or in general worldview. Simultaneously the author discusses the problem of limits of rationality as he accepts that its cognitive programme is limited. For this reasons some area of culture, e.g. literature (especially poetry) is beyond the limits of rationality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 1; 171-190
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy emocje mogą być racjonalne. Analiza wybranych aspektów filozofii emocji Ronalda de Sousy
Can Emotions Be Rational? The Analysis of Some Aspects of Ronald De Sousas Philosophy of Emotion
Autorzy:
Dąbrowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1622032.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
emotions
objectivity of emotions
truth of emotions
rationality
rationality of emotions
axiological rationality
racjonalność emocji
racjonalność
prawdziwość emocji
obiektywność emocji
emocje
racjonalność aksjologiczna
Opis:
In the paper I examine the three aspects of Ronald de Sousa’s philosophy of emotions:intentionality, objectivity, and rationality of emotions. In the beginning, I putup the basic question, how he sees emotions? De Sousa argues that emotions are a kind of perception (perception of axiological properties). At the same time hedefends an objectivist approach to emotions. It implies that emotion apprehendssomething in the world that exists independently of us. The fundamental question,how emotions relate to their objects, leads to the inquiry on the intentional structureof emotion and, then, to the study of the truth of emotion. Finally, I reconstruct a veryimportant study concerning rationality: cognitive rationality, strategic rationality,and axiological rationality. The latter one is specific to the emotions.
Źródło:
Analiza i Egzystencja; 2016, 35; 113-137
1734-9923
2300-7621
Pojawia się w:
Analiza i Egzystencja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o racjonalności. Wprowadzenie
Several Remarks on Rationality. Introduction
Autorzy:
Stachewicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402454.pdf
Data publikacji:
2009-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
racjonalność
racjonalizm
logos
racja
Józef Ratzinger
nowa racjonalność
rationality
rationalism
ratio
Joseph Ratzinger
new rationality
Opis:
Rationalism is an attempt to describe the nature of reason and to delimit its scope. All types of rationalism treat reason as a high value not only cognitive but also moral. This article is a short historical synthesis showing certain crucial points in the history of understanding reason and rationality. It also draws some points of evolutionary shifts or revolutionary changes. Reason as logos and reason as ratio, reason of the Enlightment scientism and irrationalism and finally the search for new rationality. The article also poses the question whether the cognitive standpoint, on the ground of which rationalism developed, is fundamental in human life.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2009, 6; 7-15
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grzechy ekonomii, czyli trzynaście problemów w rozważaniach ekonomistów (esej)
Sins of economic thought: thirteen issues in the economists considerations (essay)
Autorzy:
Kaźmierczyk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2163999.pdf
Data publikacji:
2011-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
metoda
paradygmat
racjonalność
method
paradigm
rationality
Opis:
W opracowaniu wskazano problemy, jakie napotykają ekonomiści w swoich rozważaniach. Znalazły się wśród nich m.in. subiektywne wartościowanie rzeczy, zdarzeń, procesów, poglądów, uporczywe spory o racjonalność oraz histereza wiedzy. Bardzo często u podłoża sporów między ekonomistami czy badaczami nauk o zarządzaniu leży któryś z tych problemów. Co więcej, istnieją różnego rodzaju powiązania między nimi, a same problemy są jak klocki – ich analiza może być prowadzona wielopłaszczyznowo i różnorodnie. Można starać się niwelować część z tych problemów, jednak w większości przypadków nie jesteśmy w stanie im skutecznie i całkowicie przeciwdziałać.
The study identified problems faced by economists in their considerations. These included, among others subjective valuation of things, events, processes, ideas; persistent disputes about the rationality; and knowledge hysteresis. Very often the dispute between economists is caused by one of those problems. What’s more, there are various kinds of links between them, and these problems are like blocks – their analysis can be conducted in many ways and variously. We can try to remedy some of these errors, but in most cases we are not able to effectively and completely prevent them.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2011, Zeszyt, XXV; 393-406
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podmiot w neoliberalizmie – kilka refleksji krytycznych
Entity in neoliberalism – some critical reflections
Autorzy:
Szczygieł, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431511.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
podmiot
neoliberalizm
dyskurs
racjonalność
entity
neoliberalism
discourse
rationality
Opis:
W niniejszym artykule autor prezentuje problematykę podmiotowości w warunkach kultury neoliberalnej w krytycznym ujęciu. Bada w nim zależności między neoliberalizmem a wytwarzaniem określonych typów podmiotowości. Użytecznym narzędziem w podejmowanej analizie jest koncepcja dwóch racjonalności opisanych przez Roberta Kwaśnicę: instrumentalnej i emancypacyjnej. Wytwarzanie określonych racjonalności odzwierciedla się w odmiennym nastawieniu do siebie, innych ludzi a także w stosunku do perspektyw edukacyjnych. Autor konstatuje, że edukacja często służy polepszaniu sytuacji na rynku pracy, konkurowaniu z innymi jednostkami, co myślenie o niej lokuje w perspekperspektywie racjonalności instrumentalnej. Zatem jedną z kluczowych funkcji dyskursu neoliberalnego jest budowanie określonej tożsamości jednostki, co odsłania jego walor edukacyjny.
In this article the author presents the problem of subjectivity in terms of neoliberal culture from a critical perspective. The author explores relation between neoliberalism and production of certain types of subjectivity. A useful tool undertaken in this analysis is Robert Kwaśnica’s concept of two rationalities: instrumental and emancipatory. Production of certain rationalities is reflected in the varying attitudes to themselves, other people and also in relation to the educational prospects. The author concludes that education often serves for improving situation on the labor market and competing with other units. This way of thinking is located in the perspective of instrumental rationality. It turns out that one of the key features of the neoliberal discourse is therefore building a specific identity of the individual, which reveals its educational value.
Źródło:
Dyskursy Młodych Andragogów; 2016, 17; 35-42
2084-2740
Pojawia się w:
Dyskursy Młodych Andragogów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ambrozjańska krytyka astrologicznej koncepcji fatum Juliusza Firmicjusza Maternusa Analiza Quaestio CXV
Ambrosiaster’s Critique of Julius Firmicus Maternus’s Astrological Concept of Fate. Analysis of Quaestio CXV
Autorzy:
Babiarz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571234.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
astrologia
fatum
kult
racjonalność
astrology
fate
rationality
worship
Opis:
Polemika Ambrozjastra z Juliuszem Firmicjuszem Maternusem została przedstawiona w pięciu punktach. Pierwszy jest wprowadzeniem w polemikę. Drugi opisuje fatum w kategoriach aktu niewiary, ponieważ deprecjonuje Stwórcę i przyczynia się do wykreowania jego obrazu jako niesprawiedliwego i despotycznego. Trzeci prezentuje metodę obecną w astrologii przy budowaniu fałszywego kultu: odrzucenie pojęcia cudu oraz modlitwy. Kolejny dotyczy skutków zaburzenia racjonalności powodowanych logiką fatum. Ostatni ukazuje destrukcję struktury osoby uwikłanej w nieracjonalność.
The polemic of Ambrosiaster against Julius Firmicus Maternus has been presented in five points. The first point is introduction. The second point describes fate in terms of an act of disbelief because it depreciates the Creator and contributes to portraying him as unjust and tyrannical. The third point presents a method of Astrology used to build a false worship: by rejecting the concept of miracle and prayer. Another point concerns the effects of rationality disorder induced by the logic of fate. The last point shows the destruction of the structure of a person trapped in irrationality. Ambrosiaster proves that he knows the work of Firmicus perfectly. He treats it as a serious threat to Christianity. In addition, Quaestio CXV is a testament to a growing disparity between cultural demonology and the one presented in the revealed teaching. The teaching of this author constitutes a part of a wide socio-religious context of the 4th century. It also opens up the field for discussion about the internal condition of Christianity of the tolerance period and its impact on the development of religious and social behaviours.
Źródło:
Polonia Sacra; 2015, 19, 3(40); 31-48
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O cenności racjonalności w wierze religijnej
On how Precious Rationality is in Religious Cognition
Autorzy:
Pepliński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015839.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
epistemologia
racjonalność
przekonania religijne
epistemology
rationality
religious belief
Opis:
The issue of rationality of religious beliefs belongs to the main problems of 20th century philosophy of religion. When posing this problem the term `rationality' is often used in a way that is not precise, and sometimes it seems to be ambiguous. In order to avoid this error I define rationality of acceptance regulatively as a property consisting in being in accordance with defined epistemic rules of the ethics of beliefs. The main rule that is taken into consideration here is the following requirement: `Each theorem p accepted by person S should be justifiable by her in a degree proportional to the degree of assertion with which he accepts p'. Acceptances having the property of so defined rationality belong to a broader class of reasonable acts, where rationality is understood as a property consisting in being a reliable use of human cognitive abilities. I claim that although the religious faith of a `common' Christian is not rational in this sense, as mysteries of faith are not justifiable by natural reason, it has a reasonable character and is precious from the epistemic point of view. I defend the proposition that the fact of not being rational in this particular sense does not involve irrationality that consists in breaking the rule that orders a change in the way of accepting a certain theorem p so as to adjust the degree of assertion to the justification one has, the borderline case being one of rejecting the theorem for which one does not have any epistemically valid justification. The proposition that one of these rules is obligatory for the believer with respect to his acceptance of the propositions of faith cannot be justified without stating that Christianity is false. This latter proposition cannot be proved philosophically.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 1; 219-244
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak pisać poezję?
How to write poetry?
Autorzy:
Góralski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962482.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydział Pedagogiki i Psychologii
Tematy:
poetry
inspiration
understanding
rationality
poezja
natchnienie
rozumienie
racjonalność
Opis:
Celem tekstu jest zobrazowanie procesu tworzenia tekstu poetyckiego. Autor naucza, że do napisania wiersza będącego sposobem docierania do rzeczy ukrytych, konstruowania świata potrzebne są natchnienie, inspiracja (przeżycie), nośna w treści wizja oraz jej artykulacja. Potrzebna jest poiesis, i jej towarzysz – utwór poetycki. Prócz tego potrzebne jest również rozumienie różnych sposobów „zorganizowania” myśli. Autor przekonuje, czego dowodem są zamieszczone w tekście wiersze, że poezja przynosi mnogość treści ukrytych gdzieś głęboko, w naszej jaźni. A racjonalność wymaga uprawy, uprawy różnorodnej i skutecznej.
The aim of the text is to show how to write poetry. The author teaches that to write a poem, which is a way of reaching what is hidden and constructing the world, you need to have an inspiration, an experience, an expressive vision, and the articulation of that vision. You need both poiesis and its companion: a poem. Apart from that, you also need to understand various ways of “organizing” thoughts. The author argues (illustrating this with the poems included in the text) that poetry refers to a variety of contents concealed deep in our self. Rationality, in turn, needs to be diversely and effectively cultivated.
Źródło:
Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN; 2017, 2
2353-7914
Pojawia się w:
Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea filozofii a eko-filozofia
The Idea of Philosophy vs. Eco-Philosophy
Autorzy:
Papuziński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371142.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
filozofia środowiskowa
filozofia współczesna
ekofilozofia
Skolimowski
idea filozofii
racjonalność
racjonalność kulturowa
environmental philosophy
contemporary philosophy
ecophilosophy
idea of philosophy
rationality
cultural rationality
Opis:
This article on environmental philosophy was inspired by a discussion on the latter's compatibility with the standards in place in academic philosophy. It seeks to consider how environmental philosophy relates to the idea of philosophy as such, electing to do so by reference to one of the best-known systems of environmental philosophy: the concept Henryk Skolimowski dubbed ecophilosophy (eko-filozofia). It is the author's contention that the latter is a contemporary philosophy in which the core idea of philosophy is being renewed. This main thesis is developed in the article's three parts, of which the first deals with the ongoing relationship between the idea and subject of philosophy. Here it is noted that the critical attitude is the one constant element underpinning the idea of philosophy. This attitude entails reservations as to - or simply a lack of full confidence in - the certainties and truths deemed to make up each and every one of history's concrete forms of rationality. The lack of confidence manifests itself in a refusal to engage in a priori acceptance of any cultural tradition as exhausting the layers of human rationality (in terms of values, cognitive stereotypes or standards determining actions). The second part of the article addresses with the crisis in contemporary philosophy taken to reflect the marginalization of philosophical thought in today's Euro-Atlantic culture. A theory as to why this is now being noted is presented and developed, the assertion - in brief - being that such a state of affairs has arisen because the main currents in contemporary philosophy have separated from the idea of philosophy, the currents in question tending to seek philosophy's conversion into yet another scientific discipline. The third part of the article then focuses on ecophilosophy as a system aiming to re-supply philosophy with the idea of philosophy it has otherwise contrived to lose. Two issues raised here are thus the characterisation of the remaining currents to contemporary philosophy - as a voice of protest against the main direction philosophy adopted in the 19th and 20th centuries, as well as the characterisation of ecophilosophy as heir to that other style of philosophical reflection wherein the aforementioned criticism remains a powerful feature, at least in relation to today's most troublesome civilisational and social problems. The methodological background to the article comprises a popular typology of contemporary philosophy identifying the scientistic, the anti-scientistic and the ideological as the three fundamental groups of theories present; as well as a detailing of the sources of philosophical issues that points to those spheres of public life in which universally-accepted solutions are ceasing to be self-evident.
Artykuł jest poświęcony filozofii środowiskowej. Został zainspirowany przez dyskusje na temat jej zgodności ze standardami obowiązującymi w filozofii akademickiej. Podjęto w nim próbę odpowiedzi na pytanie o relację miedzy filozofią środowiskową i ideą filozofii. Uwagi na ten temat zostały sformułowane na kanwie jednego z najbardziej znanych systemów filozofii środowiskowej - koncepcji opracowanej przez Henryka Skolimowskiego. Twórca nadał jej nazwę "eko-filozofia". W artykule postawiono następującą tezę: ekofilozofia jest odnowieniem idei filozofii w filozofii współczesnej. Wywód mający na celu uzasadnienie głównej tezy artykułu podzielono na trzy części. Część pierwsza dotyczy zależności zachodzących między ideą filozofii a przedmiotem filozofii. Stwierdzono, że trwałym i nieprzemijającym elementem idei filozofii jest postawa krytyczna; że ta postawa polega na nieufności wobec tych wszystkich pewników i prawd, które składają się na każdą konkretno-historyczną postać racjonalności; że owa nieufność przejawia się w postaci nie przyjmowania z góry żadnej tradycji kulturowej jako tradycji wyczerpującej - w formie wartości, stereotypów poznawczych i standardów działania - pokłady ludzkiej racjonalności. Część druga dotyczy kryzysu filozofii współczesnej. Za kryzys filozofii współczesnej uznano marginalizację myśli filozoficznej we współczesnej kulturze euroatlantyckiej. W tej części postawiono i rozwinięto tezę na temat przyczyny tego zjawiska. Stwierdzono, że za taki stan rzeczy odpowiada separacja głównych nurtów filozofii współczesnej od idei filozofii, obecna w tych nurtach tendencja do przeobrażenia filozofii w jeszcze jedną więcej dyscyplinę naukową. Część trzecia dotyczy eko-filozofii jako systemu przywracającemu filozofii współczesnej zatraconą przez nią ideę filozofii. W związku z tym podniesiono w niej dwie kwestie. Pierwsza dotyczy charakterystyki pozostałych nurtów filozofii współczesnej jako głosu sprzeciwu wobec głównego kierunku rozwoju filozofii w XIX i XX w. Kolejna - charakterystyki eko-filozofii jako kontynuatorki tego drugiego stylu refleksji filozoficznej i jako systemu podejmującego tę krytykę z punktu widzenia najbardziej newralgicznych problemów cywilizacyjnych i społecznych dzisiejszej doby. Na metodologiczne zaplecze artykułu składają się dwa elementy. Jednym z nich jest popularna typologia filozofii współczesnej. Zgodnie z nią w filozofii współczesnej należy wyróżnić trzy zasadnicze grupy teorii filozoficznych: scjentystyczną, antyscjentystyczną i światopoglądową. Drugim elementem metodologicznej podstawy artykułu jest twierdzenie na temat źródeł problemów filozoficznych. Mówi ono o tym, że zagadnienia filozoficzne rodzą się w tych sferach życia społecznego, gdzie zaczynają tracić swoją oczywistość powszechnie przyjęte rozwiązania.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2009, 4, 1; 51-59
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersalizm vs. tradycjonalizm – różne racjonalności, odmienne antropologie
Universalism vs. Traditionalism – different rationality, different anthropologies
Autorzy:
Kopeć-Kaczor, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18653947.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
uniwersalizm
tradycja
racjonalność
tożsamość
wolność
universality
tradition
rationality
identity
freedom
Opis:
Artykuł przedstawia tezę (postawioną przez Alasdaira MacIntyre'a), że spór o znaczenie takich pojęć jak ‘tożsamość’, ‘podmiotowość’, ‘wolność’, jest nierozstrzygalny. Konflikty wokół nich opierają się na błędnym założeniu, że istnieje tylko jedna prawdziwa racjonalność. MacIntyre konfrontuje taką koncepcję (uniwersalizm) z podejściem, które przyznaje, że istnieje wiele różnych rodzajów racjonalności (zakorzenionych w różnych tradycjach). Pierwsza część artykułu prezentuje jak MacIntyre rozumie uniwersalność i tradycję Druga koncentruje się na takich pojęciach, jak tożsamość i wolność, rozwijanych przez dwie tradycje: liberalizm i etykę cnoty. Na koniec przedstawia wniosek, że czynnikiem odróżniającym od siebie te dwie tradycje jest fakt istnienia (nieistnienia) dóbr doskonałości.
The article presents thesis (claimed by Alasdair MacIntyre) that arguing about the meaning of such notions as 'identity', 'subjectivity', 'freedom' is unsolvable. These conflicts are based on a wrong concept that there is only one true rationality. MacIntyre confronts such concept (universalism) with that one which admits that there are many different types of rationalities (rooted in different traditions). The first part of the article shows his (MacIntyre) understanding of universality and tradition. The second focuses on such notions as identity and freedom developed in two traditions, liberlism and virtue ethics. In the end it presents the conclusion that the factor which distinguishes these two traditions is the fact of existing (not existing) goods of excellence.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2020, 48, 1; 76-95
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Racjonalność wiary – Romano Guardini a Joseph Ratzinger
The Rationality of Faith – Romano Guardini and Joseph Ratzinger
Autorzy:
Bachanek, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031170.pdf
Data publikacji:
2020-05-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Guardini
Ratzinger
prawda
rozum
wiara
racjonalność
truth
reason
faith
rationality
Opis:
Romano Guardini was highly valued by Joseph Ratzinger as a lecturer and author of inspiring books. They shared the zealous pursuit for truth,the courage to ask fundamental questions, the boldness to confront the Christian faith with the challenges of contemporary culture, the convictionthat the human mind has high cognitive capacities, and the emphasis on the primate of truth in theology. Both authors highlight the reasonable aspectof the Christian faith. After all, faith relies on the fact that God is Truth. Faith and reason are not contradictory. They can complement one anotherin the process of in-depth cognition. Naturally, as the human mind tries to understand God, it struggles with its own limitations in the face of themystery which exceeds the capacities of the creation.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2020, 90, 1; 105-118
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co właściwie sprawia, że dzisiejsze miasta są tak odmienne, tak pociągające? Miejskość (po)nowoczesna
Just what is it that makes today’s cities so different, so appealing? The postmodern urbanity
Autorzy:
Sławek, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413265.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
miasto
racjonalność
afekt
wyobraźnia
zabawa
city
rationality
affect
imagination
play
Opis:
Posługując się poetyckim studium historii miast zaproponowanym przez Wystana Hugh Audena, stawiamy tezę o głęboko polemicznym charakterze miasta. Żywiołem polis jest polemos, spór, konflikt, który w długiej historii miast przybierał postać dychotomicznego napięcia – między posiadającymi a nieposiadającymi, arystokratami i sankiulotami. Tak długo, jak napięcie to zachowa ów binarny kształt, miasto będzie powielało swą dotychczasową historię z wszystkimi jej błędami. Współczesne miasto tworzy zbyt wiele elementów, zbyt mocno wirtualne interweniuje w realne, by dało się myśleć o przyszłości w kategoriach prostych opozycji. Jak proponuje Gilles Deleuze, model dotychczasowy opierający się na owych opozycjach wraz z podtrzymującym i wyostrzającym je systemem nakazów i zakazów powinien zostać zastąpiony przez model, w którym główną rolę odgrywają pragnienia, afekty i marzenia jednostek; te zaś nie poddadzą się dialektycznej analizie. Stawką jest więc miasto tyleż rzeczywiste, co wyobrażeniowe, choć to ostatnie określenie nie oznacza, że całkowicie nierealne i wymyślone. Miasto traktowane „osobiście” (tak nazywa Andrew Merrifield stanowisko Guy Deborda i Louisa Chevaliera): miasto nabierające ciała, to znaczy jawiące się nam warstwowo i gruboziarniście. Miasto znane nam osobiście, co wskazuje nie tylko na mnie jako na osobę, ale przede wszystkim na miasto zyskujące osobowy status, z jego historią, widocznymi i niewidocznymi dziejami, śladami, znakami, które skryły się w podświadomości czasu.
Starting with Richard Hamilton’s famous collage and W.H. Auden’s poetic rendition of the history of cities, we argue that what the Greeks called polemos has been the very element of urbanity. The conflict could imply tensions between the rich and the poor, aristocrats or the hoi polloi, but we have reached the stage at which such a rigorously dichotomic vision of the conflict does not provide one with an appropriate approach towards the phenomenon of urbanity. The model of binary oppositions should be supplanted by a much more diverse scheme which would allow for the integration of such elements as affects, desires, and dreams, the factors which do not readily succumb to dialectical analysis. Hence, following Deleuze, Merrifield, and Debord, we want to see the city as an intricate structure of many-layered elements, both physical and imagined
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2018, 67, 1; 165-184
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O podobieństwie między poznaniem naukowym i religijnym
On Similarity Between Scientific and Religious Cognition
Autorzy:
Kubiak, Adam Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509860.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
science
methodology
rationality
cognition
religion
nauka
metodologia
racjonalność
poznanie
religia
Opis:
Aim fo this paper was to find and explicate similarities between science and religion with respect to classical criteria of scientific cognition. The discourse was led within the following aspects: knowledge, method, language, institution and limits. The drived conclusion is that religion can be interpreted as satisfying all genral conditions of scientific enterprise. Such a conclusion is interpreted as supporting two possible thesis: (1) religion as a scientific discipline ought to be implemented into scientific enterprise in the way of interdisciplinary cooperation; (2) the presented similarity remains constructed, not discovered – there is no sense in comparing religion to science, since these two notions are too general and vague. Regardless which interpretation one would prefer, it shows, that anti-theistic arguments based on showing religion as opposed to science, do not sound.
Celem artykułu było odszukanie i wyeksplikowanie podobieństw między nauką i religią w odniesieniu do klasycznych kryteriów poznania naukowego. Dyskurs poprowadzono w trzech aspektach: wiedza, metoda, język, instytucja oraz ograniczenia. Sformułowano wniosek, iż religia może być postrzegana jako dziedzina spełniająca wszystkie ogólne kryteria przedsięwzięcia naukowego. Konkluzja ta może wspierać dwie możliwe tezy: (1) religia jako dyscyplina naukowa powinna zostać włączona do przesięwzięcia naukowego w ramach kooperacji interdyscyplinarnej; (2) przedstawione podobieństwo pozostaje konstruktem, nie zaś odkryciem – nie ma sensu porównywanie religii do nauki, jako że oba pojęcia są zbyt ogólne i mgliste. Bez względuna to, za którą opcją się opowiemy, antyteistyczne argumenty, bazujące na ukazaniu rzekomej opozycji religii względem nauki, tracą swą moc.
Źródło:
Scripta Philosophica. Zeszyty Naukowe Doktorantów Wydziału Filozofii KUL; 2013, 2; 57-72
2300-9357
Pojawia się w:
Scripta Philosophica. Zeszyty Naukowe Doktorantów Wydziału Filozofii KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O problematyczności (niektórych) liberalnych prób ustanawiania uniwersalnie ważnych "zasad racjonalności współdziałań"
On the Dubiousness of (Some) Liberal Attempts to Establish Universally Significant "Principles of the Rationality of Interaction"
Autorzy:
Szlachta, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/903958.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
Tematy:
liberalizm
filozofia polityki
racjonalność
normatywność
liberalism
political philosophy
rationality
normativity
Opis:
Autor zauważa problem częstego dziś upodmiotowienia liberalizmu jako swoistego nośnika racjonalności, przeciwstawianego religii jako jej wcześniejszemu nośnikowi; podmiot ten ma być przy tym racjonalny, ma racjonalność personifikować, wskazywać treść zasad racjonalnych a normatywnych, wiążących wszystkie podmioty. W związku z tym rozstrzygnięciem pozostaje nie tylko atak części autorów liberalnych na dziedzictwo Platona, w którym miała zostać podana treść racjonalności wiążącej każdą jednostkę, ale także ich własna propozycja "nowej racjonalności" czy "rozumności", znoszącej lub poważnie ograniczającej partykularne punkty widzenia. Propozycja ta pozostaje w napięciu z inną, także uznawaną za liberalną, wiodącą do obrony przy pomocy tej normującej racjonalności powszechnej odrębności rozstrzygnięć wskazywanych przez poszczególne jednostki.
On the Dubiousness of (Some) Liberal Attempts to Establish Universally Significant "Principles of the Rationality of Interaction" The author observes the currently common problem of subjectivization of liberalism as a specific carrier of rationality, set against religion understood as its previous carrier; such a subject is also to be rational, it is to personify rationality, and to indicate the substance of rational as well as normative principles that bind all subjects together. Such a solution remains in agreement not only with the attack of some liberal authors on Plato's legacy, which delivers the substance of rationality binding every individual, but also their own proposition of "new rationality" or "reason" that would overrule or considerably limit particularistic points of view. This proposition clashes with another, also recognized as liberal, which by means of this normative rationality leads to the defence of the universal autonomy of solutions indicated by respective individuals.
Źródło:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance; 2013, 2-3(24-25); 44-52
1898-3529
2658-1116
Pojawia się w:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alvina Plantingi ewolucyjny argument przeciwko naturalizmowi
Alvin Plantinga’s Evolution Argument against Naturalism
Autorzy:
Głąb, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013441.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Alvin Plantinga
naturalizm
ewolucjonizm
racjonalność
teizm
naturalism
evolutionism
rationality
theism
Opis:
In the article the proposition is put forward that naturalism connected with evolutionism is an attitude involved in many problems, and the rationality of the naturalist attitude is not credible. The proposition is proven on the basis of the evolution argument against the form of naturalism that assumes that evolution theories are true, which was formulated by Alvin Plantinga. In the article it is shown that the naturalist explanation of human cognitive mechanisms is self-refuting. The naturalist claims that man’s cognitive system originated by way of evolutionary processes, and the aim of these processes is man’s survival, and not the truth of his beliefs; hence – on the basis of such reasoning – one may doubt if all beliefs are true, including the naturalist one. Hence in the article it is shown that the naturalist’s all beliefs, and among them the belief that ‘God does not exist’, cannot be credible. An indirect aim of the evolution argument against naturalism is also intellectual defense of credibility of the theist image of the world. The starting point of the article is presentation of the argument that half a century earlier was formulated by Clive Staples Lewis. Next the details of Plantinga’s argumentation and controversies connected with it are shown. In the final part of the article the relation between naturalism and theism is discussed. In conclusion it is stated that the naturalist attitude does not attain what is required, so that a naturalist could state that it is the way he thinks; and this is why he is not able to threaten Christian theism.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 19-40
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 80

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies