Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "décolonisation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    East Timor 1974–1975. End of Portuguese rule
    Autorzy:
    Kubiak, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2010451.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    East Timor
    Portugal
    decolonisation
    Indonesia
    invasion
    Timor Wschodni
    Portugalia
    dekolonizacja
    Indonezja
    inwazja
    Opis:
    Timor Wschodni (port. Timor-Leste) był najbardziej peryferyjną w stosunku do metropolii częścią terytoriów pozostających pod władzą Lizbony. Na skutek szczególnego splotu oko- liczności historycznych i politycznych turbulencji, Portugalczycy zdołali zachować najpierw wpływy a potem władzę nad tym obszarem przez ponad cztery stulecia. Artykuł stanowi studium szczególnego przypadku w historii kolonializmu, jakim było wycofanie się Portugalii z Timoru. Przedstawiono rys historyczny luzytańskiego władztwa nad wschodnią częścią wyspy oraz zjawiska i procesy, które doprowadziły do faktycznego porzucenia przez metropolię terytorium zależnego. W warstwie szczegółowej autor eksponuje nautyczny wy- miarach konfliktu wynikający z położenia Timoru i jego oddalenia zarówno od metropolii, jak i regionalnych centrów administracyjno-politycznych.
    East Timor (Port. Timor-Leste) was the most peripheral part of the territories under the authority of Lisbon in relation to the metropolis. Due to a series of turbulent historical and political events, the Portuguese had been able to retain first their influence and then power over this area for more than four centuries. The article is a study of a special case in the history of colonialism, namely, the withdrawal of Portugal from East Timor. A historical outline of Lusitanian rule over the eastern part of the island as well as the phenomena and processes that had led to the actual abandonment of this dependent territory by the metropolis are presented. In the more detailed layer, the author highlights the nautical dimensions of the conflict resulting from the location of Timor and its distance from both the metropolis and regional administrative and political centres.
    Źródło:
    Studia Maritima; 2021, 34; 185-202
    0137-3587
    2353-303X
    Pojawia się w:
    Studia Maritima
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The post-colonial turn and the modernist architecture in Africa
    Zwrot postkolonialny a architektura modernistyczna w Afryce
    Autorzy:
    Ciarkowski, Błażej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/593833.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Africa
    modernism
    decolonisation
    post-colonialism
    modernist architecture
    Afryka
    modernizm
    dekolonizacja
    postkolonializm
    architektura modernistyczna
    Opis:
    Modernism as a trend in architecture is rarely associated with the colonial policy of the European powers. Nevertheless it was one of the tools of the "Western" expansion in Africa, simultaneously a constructive and a destructive force. It was a reflection of the changes in the modern world and at the same time it led to an unavoidable break with the local identity and tradition. “The Year of Africa" (1960), when as many as 17 states proclaimed independence, paradoxically did not bring any radical changes in architectonic solutions. Public facilities were still constructed according to "Western" modernist convention. Political dependence of the new countries on their respective "mother states" has been to a significant degree reduced and sometimes even broken. At the same time their relations on the level of architecture have remained almost unchanged, thereby pushing the "periphery" to the role of a "province". Critical analysis of the effects of colonialism merges post-colonialism with neo-colonialism, understood as control exercised by the metropolis over the decolonised peripheries.
    Modernizm jako nurt w architekturze rzadko bywa łączony z polityką kolonialną europejskich mocarstw. Tymczasem stał się on jednym z narzędzi ekspansji „Zachodu” w krajach afrykańskich. Była siłą budującą i niszczącą zarazem. Stanowiła odzwierciedlenie przemian współczesnego świata, a jednocześnie prowadziła do nieuchronnego zerwania z lokalną tożsamością i tradycją. „Rok Afryki” (1960) kiedy to niepodległość proklamowało aż 17 państw, paradoksalnie nie przyniósł radykalnych zmian w obszarze rozwiązań architektonicznych. Obiekty publiczne nadal wznoszone były w „zachodniej”, modernistycznej konwencji. Polityczna zależność od „kraju-matki” została w znacznym stopniu zredukowana, a niekiedy całkowicie zerwana. Równocześnie związki na płaszczyźnie architektury pozostały niemal niezmienne, spychając tym samym „peryferie” do roli „prowincji”. Krytyczna analiza skutków kolonializmu łączy post-kolonializm z neokolonializmem rozumianym jako kontrola sprawowana przez metropolię nad zdekolonializowanymi peryferiami.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2015, 17; 239-249
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polska Rzeczpospolita Ludowa a Trzeci Świat. Przełom z roku 1956
    Autorzy:
    Tebinka, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2230836.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Trzeci Świat
    dekolonizacja
    Władysław Gomułka
    Październik ’56
    komunizm
    Third World
    decolonisation
    October 1956
    communism
    Opis:
    W okresie stalinowskim scena pozaeuropejska nie była przedmiotem większego zainteresowania Warszawy, poza wojną koreańską i konfliktem indochińskim. Zmiany polityczne w Moskwie i w Warszawie w 1956 r. przyniosły polityczne i gospodarcze otwarcie PRL na niekomunistyczne kraje Trzeciego Świata. Za priorytet uznano w Warszawie, zgodnie z polityką ZSRR, rozwijanie dobrych stosunków z Indiami, Birmą, Egiptem i Afganistanem, a w drugiej kolejności z Syrią i Indonezją. Wzrost pozycji międzynarodowej PRL w wyniku Października ’56 ułatwiał Warszawie kontakty z krajami Trzeciego Świata, które w większości nie były zainteresowane „budowaniem socjalizmu” w wydaniu sowieckim, natomiast chciały uzyskać od Kremla pomoc gospodarczą i wojskową. Wsparcie dla ruchów narodowowyzwoleńczych w koloniach było jednym z celów polityki zagranicznej PRL. Władysław Gomułka wykazywał się jednak pragmatyzmem, jeśli chodzi o nawiązywanie kontaktów z państwami Azji, Ameryki Łacińskiej i Afryki, był też powściągliwy w udzielaniu im pomocy gospodarczej.
    Except for the Korean War and the Indochina conflict, during the Stalinist period, the non-European scene was of little interest to Warsaw. Political changes in Moscow and Warsaw in 1956 led to the political and economic opening of the PRL to non-communist Third World countries. It was considered a priority in Warsaw, in line with USSR policy, to develop good relations with India, Myanmar, Egypt and Afghanistan, followed by Syria and Indonesia. The rise in the international standing of PRL as a result of October 1956 facilitated Warsaw’s contacts with Third World countries, most of which were not interested in “building socialism” in its Soviet version, but wanted economic and military aid from the Kremlin. Support for national liberation movements in the colonies was one of the foreign policy goals of PRL. Władysław Gomułka, however, was pragmatic when it came to establishing contacts with countries in Asia, Latin America and Africa, and restrained in terms of providing them with economic aid.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 13-25
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od prawa do żywności do suwerenności żywnościowej: teoretycznoprawne i organizacyjne aspekty lokalnych systemów żywnościowych
    From the right to food to food sovereignty: theoretical-legal and organizational aspects of local food systems
    Autorzy:
    Pruchniewicz, Karolina
    Srogosz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1070775.pdf
    Data publikacji:
    2021-05-13
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    decolonisation
    corporations
    indigenous people
    food systems
    food sovereignty
    korporacje
    ludy tubylcze
    systemy żywnościowe
    suwerenność
    żywnościowa
    dekolonizacja
    Opis:
    Przedmiot badań: Lokalne systemy żywnościowe były podstawą suwerenności żywnościowej przed okresem kolonialnym, z powodzeniem zaspokajając potrzeby żywnościowe ludności na wszystkich kontynentach. Wydłużanie łańcuchów dostaw w ramach eksploatacji kolonialnej i pokolonialnego „globalnego rolnictwa” doprowadziło do załamania tych systemów, powodując zagrożenie bezpieczeństwa żywnościowego w skali regionalnej. Cel badawczy: Odpowiedź na pytania: czy możliwe jest efektywniejsze radzenie sobie społeczności międzynarodowej z food insecurity poprzez realizację prawa do żywności, którego aktualne rozumienie obarczone jest „kolonialnym brzemieniem”, czy może raczej dzięki inicjatywom opartym na suwerenności żywnościowej będącej „powrotem do korzeni” w formie lokalnych systemów żywnościowych? 1 Metoda badawcza: Badania oparte zostały na metodzie teoretycznej sprowadzającej się do analizy poglądów doktrynalnych w zakresie prawa do żywności, suwerenności żywnościowej i systemów żywnościowych oraz dogmatycznej polegającej na analizie treści aktów prawnych. Wyniki: Ich wynikiem jest konkluzja, że ów „powrót do korzeni”, w przeciwieństwie do forsowanego i nieefektywnego rolnictwa globalnego, powinien się opierać na gospodarce lokalnej, rolnictwie wspieranym społecznie i inicjatywach z nimi związanych. Krótsze łańcuchy dostaw, respektujące zasady wynikające z food sovereignty, w bardziej efektywny sposób zapewniają bezpieczeństwo żywnościowe.
    Background: Local food systems were the foundation of food sovereignty prior to the colonial period, successfully meeting the food needs of populations on all continents. The elongation of supply chains under colonial exploitation and post-colonial “global agriculture” has led to the collapse of these systems, resulting in threats to regional food security. Research purpose: To answer the questions: is it possible for the international community to deal more effectively with food insecurity through the realization of the right to food, the current understanding of which is burdened with a “colonial burden”, or rather through initiatives based on food sovereignty being a “return to roots” in the form of local food systems? Methods: The research was based on the theoretical method, which boils down to the analysis of doctrinal views on the right to food, food sovereignty and food systems, and the dogmatic method, which consists in analysing the content of legal acts. Conclusions: The result is the conclusion that this “return to roots”, as opposed to the promoted and inefficient global agriculture, should be based on local economy, socially supported agriculture, and related initiatives. Shorter supply chains that respect the principles of food sovereignty more effectively ensure food security
    Źródło:
    Studia Prawno-Ekonomiczne; 2021, 118; 75-94
    0081-6841
    Pojawia się w:
    Studia Prawno-Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Afrykańskie wojny Portugalczyków 1961–1975
    African Wars of the Portuguese 1961–1975
    Autorzy:
    Kubiak, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477675.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Portugalia
    kolonie
    dekolonizacja
    wojny w Afryce
    Angola
    Gwinea
    Mozambik
    Portugal
    colonies
    decolonisation
    wars in Africa
    Guinea
    Mozambique
    Opis:
    Portugalia, będąca krajem relatywnie ubogim, zapóźnionym pod względem rozwoju i słabym demograficznie, podjęła w latach 1961–1965 gigantyczny wysiłek utrzymania swego imperium zamorskiego. Był to zamysł anachroniczny, sprzeczny z powszechnie już akceptowaną ideą politycznej dekolonizacji. Można nawet postawić tezę, że broniąc terytoriów zamorskich, Portugalia, mimo że formalnie pozostawała częścią Zachodu (czego przejawem było członkostwo w Sojuszu Północnoatlantyckim), mentalnie wyszła z jego obrębu. Na równi z wojnami kolonialnymi przyczyniło się do tego utrzymywanie patriarchalnej, niedemokratycznej formy rządów, które to fenomeny były ze sobą ściśle powiązane. Stworzone przez Antonia de Oliveira Salazara „Nowe Państwo”nie mogło wszak istnieć bez obszarów zależnych, zwanych Zamorzem, gdyż sprawowanie władzy nad nimi było jednym z fundamentów ideologii legitymizującej władzę premiera dyktatora. W artykule naszkicowano relacje między salazarowskim państwem a obszarami zamorskimi w wymiarze polityczno-ideologiczno-emocjonalnym, upatrując w tym jednego z zasadniczych elementów, które doprowadziły do wybuchu wojen afrykańskich i długiego ich trwania. Nakreślono również przebieg działań wojskowych na wszystkich teatrach afrykańskich, wskazując, iż powszechny pobór i trwająca cztery lata służba wojskowa (z tego dwa lata w koloniach) były tym doświadczeniem emancypacyjnym, które przeobraziło społeczeństwo portugalskie w stopniu umożliwiającym obalenie dyktatury. Rozważania podsumowuje zestawienie portugalskich strat oraz kalendarium uzyskiwania niepodległości przez terytoria zależne.
    Portugal, a relatively poor, backward and demographically weak country, made an enormous effort in 1961–1965 to retain its overseas empire. It was an anachronistic idea, conflicting with the then commonly accepted idea of political decolonisation. An argument can be made that, by protecting its overseas territories, Portugal, while formally remaining part of the West (symbolised by its NATO membership), psychologically transcended its scope. Together with the colonial wars, its patriarchal, non-democratic form of government contributed to such a situation, and the phenomena were closely correlated. Antonio de Oliveira Salazar’s New State could not have existed without dependent territories, called the Overseas, because ruling them was one of the foundations of the ideology legitimising the power of the prime minister-dictator. The article discusses the relations among the Salazar state and its overseas territories in the political-ideological-emotional dimension, viewing them as one of the essential elements which led to the outbreak of the African wars and their long duration. The course of military campaigns in all African theatres is also presented, suggesting that the compulsory conscription and 4-year military service (including 2 years in the colonies) provided an emancipating experience which transformed Portuguese society to the extent that they were able to topple the dictatorship. The discussion is summed up by a summary of Portuguese losses and the timeline of gaining independence by the dependent territories.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2019, 34; 316-339
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Non-contextual teaching of sensitive topics focusing on cultural diversity in polish schools
    Bezkontekstowe nauczanie tematów drażliwych z uwzględnieniem różnorodności kulturowej w polskich szkołach
    Autorzy:
    Markowska-Manista, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081957.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Lubuskie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    non-contextual teaching
    sensitive topics
    cultural diversity inPolish schools
    decolonisation
    nauczanie bezkontekstowe
    tematy drażliwe
    różnorodnośćkulturowa w polskich szkołach
    dekolonizacja
    Opis:
    The aim of this article is to capture the specifics and validity of non-contextual teaching of sensitive topics focusing on the increasing cultural diversity in Polish schools. The term ’non-contextual teaching’ refers to teaching about cultural diversity in schools which were non-diverse for a long period of time, but are becoming increasingly culturally diverse. On the one hand, the paper looks at school asymmetries related to school curricula. On the other hand, it describes the needs of diverse groups of students and teachers connected with the decolonisation of educational content in the increasingly diversified world. Due to the limited space available in the paper, the article is only an attempt at signalling certain issues important for the subject at hand that can be a point of departure for further analysis and reflection about the necessity to decolonise school curricula.
    Celem niniejszego artykułu jest uchwycenie specyfiki i zasadności bezkontekstowego nauczania tematów drażliwych z uwzględnieniem rosnącej różnorodności kulturowej w polskich szkołach. Termin „nauczanie bezkontekstowe” oznacza naukę o różnorodności kulturowej w szkołach, które przez długi czas nie były, ale z czasem stają się coraz bardziej kulturowo zróżnicowane. Z jednej strony, artykuł poświęcony jest asymetrii szkolnej związanej z programami nauczania. Z drugiej opisuje potrzeby zróżnicowanych grup uczniów i nauczycieli związane z dekolonizacją treści edukacyjnych w coraz bardziej zróżnicowanym świecie. Ze względu na ograniczoną ilość miejsca artykuł jest jedynie próbą zasygnalizowania pewnych istotnych dla omawianego tematu kwestii, które mogą stanowić punkt wyjścia do dalszych analiz i refleksji nad koniecznością dekolonizacji szkolnych programów nauczania.
    Źródło:
    Rocznik Lubuski; 2021, 47, 1; 141-156
    0485-3083
    Pojawia się w:
    Rocznik Lubuski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polsko-belgijska „wojna” o Kongo (1960–1963)
    Autorzy:
    Pasztor, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689898.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    zimna wojna w Kongu
    stosunki polsko-belgijskie
    operacja ONZ w Kongu
    Patrice Lumumba
    dekolonizacja
    ZSRR
    PRL
    Cold War in Congo
    Polish-Belgian relations
    United Nations Operation in Congo
    decolonisation
    Soviet Union
    Polish People’s Republic
    Opis:
    W artykule przedstawiono relacje polsko-belgijskie w latach 1960–1963 wpisujące się w zimnowojenne zmagania między dwoma blokami. Na kontaktach między Warszawą a Brukselą w tym okresie zdecydowanie zaważył największy powojenny konflikt na kontynencie afrykańskim, jakim była „wojna o Kongo”. Rozgorzała ona po zrzuceniu belgijskiego jarzma kolonialnego i ogłoszeniu formalnej niepodległości (30 czerwca 1960 r.) przez ten kraj. Poparcie polityczne udzielane przez ZSRR i inne kraje obozu (w tym PRL) nacjonaliście Patrice’owi Lumumbie, a po jego śmierci jego komunistycznym poplecznikom, zaopatrywanym w przemycaną przez te państwa broń, doprowadziło nie tylko do wzmożenia wojny domowej w Kongu, ale też przyczyniło się do pogorszenia atmosfery na arenie międzynarodowej. Jej efektem był m.in. impas w relacjach polsko-belgijskich i praktyczne zamrożenie kontaktów nie tylko politycznych, ale gospodarczych i kulturalnych, trwające aż do roku 1963.
    The article presents the Polish-Belgian relations in 1960–1963 being part of the Cold War struggle between the two blocks. The contacts between Warsaw and Brussels in this period were definitely influenced by the largest post-war conflict on the African continent, which was the “war for Congo” which broke out after the fall of the Belgian colonial yoke and the declaration of formal independence (30 June 1960) by this country. Political support provided by the USSR and other countries of the communist block (including the Polish People’s Republic) for nationalist Patrice Lumumba, and after his death for his communist henchmen who were supplied with weapons smuggled through the camp countries, not only intensified the civil war in Congo, but also contributed to deterioration of international relations. Its effect was, among others, the deadlock in Polish-Belgian relations and the practical freezing of not only political but economic and cultural contacts lasting until 1963.
    Źródło:
    Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2019, 17
    2450-8365
    Pojawia się w:
    Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies