Od prawa do żywności do suwerenności żywnościowej: teoretycznoprawne i organizacyjne aspekty lokalnych systemów żywnościowych

Przedmiot badań: Lokalne systemy żywnościowe były podstawą suwerenności żywnościowej przed okresem kolonialnym, z powodzeniem zaspokajając potrzeby żywnościowe ludności na wszystkich kontynentach. Wydłużanie łańcuchów dostaw w ramach eksploatacji kolonialnej i pokolonialnego „globalnego rolnictwa” doprowadziło do załamania tych systemów, powodując zagrożenie bezpieczeństwa żywnościowego w skali regionalnej. Cel badawczy: Odpowiedź na pytania: czy możliwe jest efektywniejsze radzenie sobie społeczności międzynarodowej z food insecurity poprzez realizację prawa do żywności, którego aktualne rozumienie obarczone jest „kolonialnym brzemieniem”, czy może raczej dzięki inicjatywom opartym na suwerenności żywnościowej będącej „powrotem do korzeni” w formie lokalnych systemów żywnościowych? 1 Metoda badawcza: Badania oparte zostały na metodzie teoretycznej sprowadzającej się do analizy poglądów doktrynalnych w zakresie prawa do żywności, suwerenności żywnościowej i systemów żywnościowych oraz dogmatycznej polegającej na analizie treści aktów prawnych. Wyniki: Ich wynikiem jest konkluzja, że ów „powrót do korzeni”, w przeciwieństwie do forsowanego i nieefektywnego rolnictwa globalnego, powinien się opierać na gospodarce lokalnej, rolnictwie wspieranym społecznie i inicjatywach z nimi związanych. Krótsze łańcuchy dostaw, respektujące zasady wynikające z food sovereignty, w bardziej efektywny sposób zapewniają bezpieczeństwo żywnościowe.

Background: Local food systems were the foundation of food sovereignty prior to the colonial period, successfully meeting the food needs of populations on all continents. The elongation of supply chains under colonial exploitation and post-colonial “global agriculture” has led to the collapse of these systems, resulting in threats to regional food security. Research purpose: To answer the questions: is it possible for the international community to deal more effectively with food insecurity through the realization of the right to food, the current understanding of which is burdened with a “colonial burden”, or rather through initiatives based on food sovereignty being a “return to roots” in the form of local food systems? Methods: The research was based on the theoretical method, which boils down to the analysis of doctrinal views on the right to food, food sovereignty and food systems, and the dogmatic method, which consists in analysing the content of legal acts. Conclusions: The result is the conclusion that this “return to roots”, as opposed to the promoted and inefficient global agriculture, should be based on local economy, socially supported agriculture, and related initiatives. Shorter supply chains that respect the principles of food sovereignty more effectively ensure food security