East Timor 1974–1975. End of Portuguese rule

Timor Wschodni (port. Timor-Leste) był najbardziej peryferyjną w stosunku do metropolii częścią terytoriów pozostających pod władzą Lizbony. Na skutek szczególnego splotu oko- liczności historycznych i politycznych turbulencji, Portugalczycy zdołali zachować najpierw wpływy a potem władzę nad tym obszarem przez ponad cztery stulecia. Artykuł stanowi studium szczególnego przypadku w historii kolonializmu, jakim było wycofanie się Portugalii z Timoru. Przedstawiono rys historyczny luzytańskiego władztwa nad wschodnią częścią wyspy oraz zjawiska i procesy, które doprowadziły do faktycznego porzucenia przez metropolię terytorium zależnego. W warstwie szczegółowej autor eksponuje nautyczny wy- miarach konfliktu wynikający z położenia Timoru i jego oddalenia zarówno od metropolii, jak i regionalnych centrów administracyjno-politycznych.

East Timor (Port. Timor-Leste) was the most peripheral part of the territories under the authority of Lisbon in relation to the metropolis. Due to a series of turbulent historical and political events, the Portuguese had been able to retain first their influence and then power over this area for more than four centuries. The article is a study of a special case in the history of colonialism, namely, the withdrawal of Portugal from East Timor. A historical outline of Lusitanian rule over the eastern part of the island as well as the phenomena and processes that had led to the actual abandonment of this dependent territory by the metropolis are presented. In the more detailed layer, the author highlights the nautical dimensions of the conflict resulting from the location of Timor and its distance from both the metropolis and regional administrative and political centres.