Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Locke" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Osiemnastowieczna dyskusja na temat tożsamości osobowej
Autorzy:
Stoiński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521674.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
metafizyka osoby
tożsamość osobowa
osoba
Locke
Opis:
Artykuł opisuje wybrane aspekty sporów, jakie zajmowały część osiemnastowiecznych filozofów. Zostały one zainspirowane niektórymi Locke’owskimi propozycjami, a dotyczyły sposobu rozumienia osoby i zagadnienia tożsamości osobowej. Wymiana poglądów na temat osobowej identyczności odnosiła się do kwestii jej substancjalnego charakteru i roli, jaka jest w niej przypisywana świadomości. W tej pierwszej sprawie Leibniz, Butler i Reid opowiadają się za substancjalnym charakterem tożsamości człowieka, zaś Locke uchyla się od zajęcia stanowiska. Drugi problem w dużej mierze związany jest z poprzednim, na co wskazuje m.in. podobny rozkład poglądów. Locke uznaje świadomość za zasadnicze kryterium tożsamości osobowej, a Leibniz, Butler i Reid się temu stanowisku przeciwstawiają.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2016, 22; 253-267
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Why We Are Not “Persons”
Autorzy:
Cottingham, John
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451419.pdf
Data publikacji:
2018-04-27
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
person
human
soul
Aristotle
Descartes
Locke
Kant
Opis:
To the question “What are we?”, the common-sense answer is “human beings”; but many philosophers prefer to say we are “persons”. This paper argues that the philosophical use of “person” (to mean, roughly, a conscious, rational agent) is problematic. It takes us away from the sound Aristotelian idea that our biological nature is essential to what we are, and towards the suspect Lockean idea that a person could migrate from one body to another. This dualistic Lockean conception is often laid at Descartes’s door, but Descartes himself in many passages underlines our status as human beings. There is a further danger in the idea of personhood as rational agency if (following Kant) it is seen as that which makes someone worthy of moral respect. Respect should be recognized as an inalienable and absolute human entitlement, independent of our circumstances, capacities, group-membership, qualifications or faculties.
Źródło:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture; 2018, 2, 1(3); 5-16
2544-302X
Pojawia się w:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Umowa społeczna locke’a – spojrzenie z perspektywy prawnej
Locke’s social contract within the legal perspective
Autorzy:
Stępkowski, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596104.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Locke
Hobbes
umowa społeczna
social contract
Opis:
The paper provides systematic analysis of the Locke’s social contract theory with the legal means of construction. The analysis is performed within the context of Hobbes’ theory which is believed to be opposed by Locke in his Second Treaties. The paper focus on two specific questions: 1) whether the social contract, as conceptualised by Locke really allows to dispose with natural freedom only to certain extent?; 2) whether the Sovereign, as created by the social contract, is really bound by its provisions? Detailed analysis of the Locke’s Second Treaties of Government ends with negative answer to both above asked questions. Locke had acknowledged (although in a slightly hidden way) that in ordered to build a society by means of voluntary agreement, individuals must dispose of all the natural freedom they posses. It is also to be accepted that political power created by means of social contract, being not a party to the contract, is not bound by its conditions. Locke appears to be unsuccessful in inventing a social contract which would considerably differ from the one proposed by Hobbes. There are even premises allowing to assert, he was aware of that.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2014, XCI (91)/1; 153-163
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patriarchalizm i paternalizm w angielskiej myśli filozoficznej XVII wieku. Rozważania Filmera, Hobbesa i Locke’a
Patriarchalism and Paternalism in the English Seventeenth Century Philosophical Thought (Filmer, Hobbes and Locke)
Autorzy:
Szczap, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423117.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Robert Filmer
Hobbes
Locke
patriarchalism
paternalism
patriarchalizm
paternalizm
Opis:
The political and philosophical thought of the seventeenth century, especially the Anglo-Saxon thought, combined the two seemingly separate issues: the ideal father of the family and the vision of the ideal kind. At that time, many writers developed a king-father analogy. They repeated that the king is like a father for his people and every father is the king for his family. The ideology of a patriarchal family and the idea of monarchical absolutism penetrate and complement each other, referring to the ideals of his father and the king. The king was to be treated like a father, the father (the patriarch) for family and servants – like a king. One of the supporters of patriarchalism and paternalism was Sir Robert Filmer. Another one was his most famous adversary John Locke. Filmer was a Protestant political writer, defender of the absolute power of the king and the patriarchal family. The controversy between Filmer, Hobbes and Locke in the field of political thought intertwined with their reflections on the family.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 305-314
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nisi ipse intellectus. Nie-redukcjonistyczna filozofia umysłu w Leibniza Nowych rozważaniach dotyczących rozumu ludzkiego
Nisi Ipse Intellectus. Non-reductionist Philosophy of the Mind in Leibniz’s New Essays on Human Understanding
Autorzy:
Banaszkiewicz, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423379.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Leibniz
Locke
mind
non-reductionism
umysł
nie-redukcjonizm
Opis:
Developed in his polemics with Locke, Leibniz’s conception of the mind based on the so called ‘system commune’ is an example of what the non-reductionist and non-naturalistic view has to offer in the philosophy of the mind. In this paper I discuss the following issues: the status of New essays in Leibniz’s works, the consciousness-mind relation as understood by both philosophers, conception of the innate and innate-acquired relation in the so called ‘system commune’. I have divided this work into four parts. In the first one I present the status of New essays in Leibniz’s works and I explain his conception of the ‘system commune’. In the second one I investigate Locke’s arguments on the nativism and his conception of the innate. Next, I discuss the conception of the innateness, as proposed by Leibniz, and the mind-consciousness relation. Finally, I present the conclusions drawn from the above analyses.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 105-125
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Libertariańska krytyka locke’owskiego proviso
Autorzy:
Cezary, Błaszczyk,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902419.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Locke
Proviso
a theory of property
libertarianis
teoria własności
libertarianizm
Opis:
John Locke’s theory of property is one of the most influential. It has had (at least an indirect) impact on many political and legal doctrines: from liberalism and libertarianism to communitarianism and socialism. So-called „moderate” libertarians, such as Robert Nozick, accepted Locke’s view on private property and its origins with only a slight modification. They claimed that Lockean proviso is valid only if it is softened. Moderate libertarian proviso reads that those who appropriate shall leave as good as enough goods for the others (not as many as good as John Locke suggested). Radical libertarians (such as Murray Newton Rothbard or Hans Herman Hoppe) on the other hand completely rejected the proviso. They also adopted Lockean theory of property and believed that private property derives from self-ownership; however, since absolute property- and self-ownership are perceived by them as the only possible and moral solutions and since goods in the state of nature are owned by nobody, no one has a rightful claim to any appropriated goods. Therefore propertarian libertarian diverse reception of Lockean theory of property might serve as a criterion for the classification of streams of libertarian thought.
Źródło:
Studia Iuridica; 2016, 66; 17-39
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Locke on Religious Toleration
Locke o tolerancji religijnej
Autorzy:
Curley, Edwin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232612.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Locke
Augustyn
tolerancja religijna
ekskluzywizm chrześcijański
Augustine
religious toleration
Christian exclusivism
Opis:
The paper analyses and criticizes Locke’s arguments for religious toleration presented in his Letter concerning Toleration. The author argues that the epistemology Locke developed in his Essay concerning Human Understanding made a more constructive contribution to the case for toleration.
Artykuł analizuje i poddaje krytyce Locke’owskie argumenty na rzecz tolerancji religijnej przedstawione w jego Liście o tolerancji religijnej. Autor argumentuje, że epistemologia Locke’a opracowana w Rozważaniach dotyczących rozumu ludzkiego może stanowić podstawę lepszego argumentu na rzecz tolerancji.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 4; 167-191
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Locke and Leibniz on Perception
Locke i Leibniz o percepcji
Autorzy:
Grzeliński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488765.pdf
Data publikacji:
2017-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Leibniz
Locke
perception
idealism
empiricism
early modern philosophy
percepcja
idealizm
empiryzm
filozofia nowożytna
Opis:
In his critique of the Lockean concept of perception as presented in Nouveaux essais, Leibniz reproaches Locke for neglecting the role of minute perceptions in experience and reducing all mental operations to the sphere of consciousness. However, the critique seems to be the result of the differences of their philosophical standpoints: Leibniz’s idealistic metaphysics, and Locke’s commonsensical empiricism rather than of the different understanding of perception itself. The descriptions of the process of perceiving provided by them seem to be surprisingly similar, whilst the difference between their stances is for the most part no more than terminological. The dispute is rooted in their different approaches to the role of psychological investigations, which for Locke are autonomous and quite independent from the claims of metaphysics.
W swej krytyce Locke’owskiego pojęcia percepcji, przedstawionej w Nouveaux essais, Leibniz zarzuca angielskiemu filozofowi, że nie uwzględnił istnienia “minute perceptions” i redukuje wszystkie operacje mentalne jedynie do sfery świadomości. Wydaje się jednak, że krytyka ta wynika z odmienności stanowisk filozoficznych—idealistycznej metafizyki i zdoroworozsądkowego empiryzmu—a nie z różnicy w rozumieniu samej percepcji. Przedstawiony przez obu filozofów psychologiczny opis procesu percypowania wydaje się być zaskakująco podobny, różnica zaś stanowisk ma charakter w dużej mierze terminologiczny, a spór wynika zarówno z faktu, że w przeciwieństwie do Leibniza Locke traktuje opis psychologiczny w sposób do pewnego stopnia autonomiczny i uniezależnia go od twierdzeń metafizyki.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 2; 167-183
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Natura i struktura tożsamości osoby. Analiza problemu na przykładzie wybranych prac G.W. Leibniza
Nature and Structure of Personal Identity: an Analysis of Selected Works of G.W. Leibniz
Autorzy:
Senczyszyn, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423381.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Leibniz
Locke
personal identity
real and moral identity
apperception
tożsamość osobowa
tożsamość realna i moralna
apercepcja
Opis:
Artykuł stanowi zmodyfikowaną wersję pracy licencjackiej napisanej przeze mnie w roku 2015, której promotorem był dr hab. Bogusław Paź.
The main aim of this paper is to reconstruct G. W. Leibniz’s view on nature and structure of human identity. For this purpose selected writings of the author and of several other philosophers whose impact on his conclusion was the most noticeable are exploited. Analysis of these sources in relation to Leibniz’s whole monadological system provides us with the explication of human identity in his anthropology. In the first part the author concentrates on the historical background of a reflection on the notion of nature, which in Leibniz’s philosophy constitutes the basis of human identity. The Hanoverian philosopher, as the author claims, continues Aristotle’s thought on this issue. Afterwards a basic individual being – monad – is presented. Through the monad the German philosopher managed to unite two – seemingly opposing – perspectives: substancial (aristotelism) with “consciously-reflective”, which is synonymous with Descartes’ cogito. In the second part the author introduces the concept of the human person, which indicates such features as rationality, substantiality and individuality. From the latter flows such characteristics of personhood as uniqueness, distinctiveness and incommunicability. Even though this classical interpretation of the person was deconstructed by Descartes, the author shows that the monadic subject did not lose the attributes Leibniz’s processors wrote about. In the third part the author presents John Locke’s interpretation of the human identity described in his opus magnum – An essay concerning human understanding, in opposition to which Leibniz developed his own theory. In the fourth part the structure of human identity in the interpretation of the German is presented. The author of this paper particularly focuses on the characteristics of its two dimensions: real identity and moral identity. At the end, in the fifth part, the epistemological foundation of Leibniz’s anthropology: perception, apperception and reflection, its specifics and the relation to two levels of human identity presented in Nouveaux essais sur l’entendement humain are explored.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 169-189
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The State – a necessity or an enemy?
Państwo – konieczność albo wróg?
Autorzy:
Kłos, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041599.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia
Hobbes
Locke
Ludwig von Mises
Nock
ograniczenie
państwo
Polska
Spencer
history
limitation
Polska
State
Opis:
This paper seeks to show the State in its historical and analytical approaches. In view of history, we find two principal solutions. In this text they are called metaphysical and contractual. The metaphysical solution is characteristic of the pre-modern era with its Aristotelian claim that we carry the social principle in our human nature; the principle is the spawning ground for the State. Now, the contractual, i.e. the modern, approach defines the State as a result of human negotiation. Historically speaking, there have been many proposals along the spectrum from an overgrown institution to its, much atrophied, form. The author proposes a modest approach to our understanding of the State: it is needed from the well-being of social community. The condition, however, of this well-being is that the State be limited, allowing much space for its society to grow and form indispensable interrelations.
Artykuł przedstawia państwo z historycznego i analitycznego punktu widzenia. Jeśli chodzi o historię, mamy tu dwa rozwiązania. W tekście zostały określone jako rozwiązanie metafizyczne i kontraktowe. Rozwiązanie metafizyczne cechuje epokę przednowożytną. Tutaj punktem centralnym jest pogląd Arystotelesa, iż zasada społeczna zawarta jest w ludzkiej naturze. Na tej zasadzie zbudowane jest państwo. Podejście kontraktowe charakteryzuje epokę nowożytną – państwo powstaje jako efekt negocjacji. Historycznie rzecz ujmując, powstało wiele propozycji formy państwa: od przerośniętej instytucji do jej bardzo zubożonej formy. Autor proponuje skromne podejście do rozumienia państwa: jest potrzebne dla zdrowia społecznej wspólnoty. Jednakże warunkiem tego zdrowia jest państwo ograniczone, które pozostawia dużo przestrzeni dla rozwoju społeczeństwa i ważnych społecznych relacji.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2019, 8; 29-46
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Two Parallel Contexts of Power: The Lisbon Treaty and the Global Crisis (new challenges for governability)
Autorzy:
Staniszkis, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929630.pdf
Data publikacji:
2010-06-23
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Socjologiczne
Tematy:
Lisbon Treaty
European Union
multivalent logic
global crisis
power
civil society
steerability
Hobbes
Locke
Kant
Opis:
This paper discusses the Lisbon Treaty as a new formula for power, one that both incorporates and relies upon complexity, networks, and multivalent logic. This discussion importantly draws upon the thinking of Hobbes, Locke, and Kant. It thereafter examines the suitability of the Lisbon Treaty in meeting the challenge of the global financial crisis, and its impact on civil society across Europe.
Źródło:
Polish Sociological Review; 2010, 170, 2; 147-170
1231-1413
2657-4276
Pojawia się w:
Polish Sociological Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Not Taking the World for Granted: E. L. Mascall on The Five Ways
Autorzy:
Haggerty, William
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507705.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
The Five Ways
Mascall
Aquinas
neo-Thomism
contuition
natural theology
Locke
British empiricism
scholasticism
theistic proofs
ontologism
ratio
intellectus
Opis:
Considered one of the leading proponents of natural theology in the 20th century, E. L. Mascall (1905–1993) taught philosophy and theology at King’s College London for most of his career. Unlike many of his contemporaries, he insisted that classical theism, embodied in the writings of Augustine and Thomas Aquinas, could be successfully revived for a modern audience. Known for his vigorous defense of neo-Thomism, Mascall offered an unusual interpretation of The Five Ways. While modern scholastics typically read the proofs as syllogistic exercises, Mascall maintained that God’s existence could not be deduced from premises, but must be grasped by means of a unique type of “metaphysical intuition” which he called “contuition.” In my paper, I will re-examine his position, explore his reasons for adopting it, and finally raise several questions concerning its significance for the history of neo-Thomism.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2019, 8, 2; 277-303
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Słownik historyczny i krytyczny" Pierre‘a Bayle i jego brytyjscy czytelnicy
Autorzy:
Grzeliński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644389.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Pierre Bayle
britische Aufklärung
Skeptizismus
Empirismus
Shaftesbury
Locke
Berkeley
Hume
British enlightenment
scepticism
empiricism
Oświecenie brytyjskie
sceptycyzm
empiryzm
Opis:
Der Artikel rekonstruiert den Einfluss der Gedanken des französischen Philosophen und Historiker Pierre Bayle (1647–1706) auf die Philosophen und Literaten der britischen Aufklärung. Dieser Einfluss war sehr breit, wozu die weiteren englischen Ausgaben seines Hauptwerkes – des Historischen und kritischen Wörterbuchs (1697) – beigetragen haben. Bayle übte einen sehr starken Einfluss sowohl auf die Freimaurer und die Deisten (Toland, Shaftesbury, Mandeville, Collins), als auch auf die führenden britischen Empiristen (Locke, Berkeley und Hume) aus, obwohl es dabei oft zu Verfälschungen seiner Ansichten gekommen ist.
The article reconstructs the influence the thought of Pierre Bayle (1647–1706), the French philosopher and historian, had on British enlightenment philosophers and men of letters. The reason of his deep impact was the success of three succcessive English editions of his greatest work, namely Historical and critical dictionary (1697). To Bayle’s thought indebted were both eighteenth-century freethinkers and deists (Toland, Shaftesbury, Mandeville, Collins) and most eminent British empiricists (Locke, Berkeley, Hume), though its reception was frequently accompanied by various misunderstandings. Summarised by Adam Grzeliński
Artykuł rekonstruuje wpływ myśli francuskiego filozofa i historyka Pierre’a Bayle’a (1647–1706) na filozofów i literatów brytyjskiego Oświecenia. Wpływ ten był bardzo szeroki, do czego przysłużyły się kolejne angielskie edycje jego najważniejszego dzieła, jakim był Słownik historyczny i krytyczny (1697). Bayle bardzo silnie oddziałał zarówno na wolnomyślicieli oraz deistów (Tolanda, Shaftesbury’ego, Mandeville’a Collinsa), jak i czołowych brytyjskich empirystów (Locke’a, Berkeleya i Hume’a), choć bardzo często dochodziło przy tym do przeinaczania jego poglądów.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2015, 15
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arguing for Freedom of Religion
Argumentacja za wolnością religii
Autorzy:
Guyer, Paul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232608.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
religia
wolność
tolerancja
prawo naturalne
Locke
Kant
Madison
Mendelssohn
Bayle
Wieland
Hutcheson
Meier
religion
freedom
toleration
natural law
Opis:
My title is “Arguing for Freedom of Religion,” not for “Toleration,” because I follow the eighteenth-century writer Christoph Martin Wieland in taking “toleration" to connote a gift or indulgence from a majority to a minority, whereas true freedom of religion would put everybody on the same plane to believe and practice religion as they see fit, or not at all. I consider three historically distinct ways of arguing for freedom of religion: from a premise held by one religion that requires freedom from others (the strategy of Locke, Madison, and Mendelssohn); from a premise about the uncertainty of all religious beliefs which calls for equal freedom (Bayle and Wieland); or from a fundamental requirement of equal freedom for all, with no premise about religion although it entails freedom in religious matters as in other things (Hutcheson, Meier, Kant). The latter approach may be most appealing from a purely philosophical point of view, but the former styles of argument have obviously had much to recommend them in historical contexts, and may still be useful.
W tytule tekstu mowa o „wolności religii”, a nie o „tolerancji”, ponieważ za wzorem XVIII-wiecznego pisarza Christopha Martina Wielanda, traktuję „tolerancję” jako oznaczającą dar czy pobłażliwość okazaną mniejszości przez większość, podczas gdy prawdziwa wolność religii pozwoliłaby każdemu w równym stopniu – lub w równym stopniu zabroniła – wyznawać i praktykować religię wedle własnego upodobania. Autor omawia trzy różne, znane z historii sposoby argumentacji za wolnością religii: na podstawie przesłanki przyjmowanej w ramach jednej z religii i postulującej wolność od innych religii (strategia Locke’a, Madisona i Mendhelssona); na podstawie przesłanki o niepewności wszystkich przekonań religijnych, która przemawia za równą wolnością (Bayle i Wieland); na podstawie elementarnego wymogu jednakowej wolności dla wszystkich, bez odwoływania się do wolności religii, choć z pociągającego w konsekwencji wolność w kwestiach religijnych, podobnie jak w innych (Hutcheson, Meier, Kant). To ostatnie podejście może być najatrakcyjniejsze z filozoficznego punktu widzenia, choć ze zrozumiałych względów dwa pierwsze style argumentacji miały wiele zalet w kontekście historycznym, i wciąż mogą się okazać przydatne.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 4; 365-394
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa modele relacji wolności i bezpieczeństwa
Two models of relationship between freedom and security
Autorzy:
Włoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524104.pdf
Data publikacji:
2015-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Hobbes
Locke
Kelsen
Rawls
wolność
bezpieczeństwo
władza nieograniczona
gwarancje konstytucyjne
pojęcie konstytucji
freedom
security
unlimited power
constitutional guarantees
concept of constitution
Opis:
Przedmiotem artykułu są dwa klasyczne modele relacji wolności i bezpieczeństwa zawarte w teoriach T. Hobbesa i J. Locke’a, a także ich konceptualne rozwinięcia w teoriach H. Kelse-na i J. Rawlsa. Model Hobbesa akcentuje prymat bezpieczeństwa, natomiast model Locke’a prymat praw jednostki. Krytyczna analiza tych modeli pokazuje, że nie można interpreto-wać konieczności istnienia władzy politycznej czy też konieczności gwarancji praw jednostki w sposób absolutystyczny. Ważność modelu Hobbesa ogranicza się do twierdzenia o koniecz-ności istnienia „ośrodka decyzyjnego” zapewniającego „zbiorowe bezpieczeństwo”. Nato-miast istota modelu Locke’a nie polega na konstrukcji „idealnej konstytucji”, lecz na wska-zaniu na demokratyczne formy gwarancji praw jednostki. Nie oznacza to, że należy uznać bezwzględny prymat legislatywy. Zarówno w teorii Kelsena, jak i Rawlsa funkcję tę może spełniać sądownictwo konstytucyjne. Model Hobbesa jest odpowiedni dla deskryptywne-go pojęcia konstytucji, natomiast model Locke’a dla preskryprtywnego pojęcia konstytucji.
The subject matter of the article revolves around two classical models of relationship between freedom and security contained in the theories formulated by T. Hobbes and J. Locke, as well as their conceptual development in the theories by H. Kelsen and J. Raw-ls. The model presented by Hobbes accentuates the primacy of security, whereas the one proposed by Locke, the primacy of the rights of an individual. A critical analysis of those models illustrates that one may not interpret the necessity of existence of a political power, or the requirement to guarantee the rights of individuals in an absolutist way. The validity of Hobbes’s model is limited to the statement regarding the necessity to establish a „deci-sion-centre” ensuring „collective security”. Locke’s model, on the other hand, is not estab-lished upon the construction of an „ideal constitution” but rather it points to democratic forms of guarantying individual rights. This does not mean that one should acknowledge the absolute primacy of legislature. In both the theories proposed by Kelsen and Rawls this function may be fulfilled by constitutional judicature. While the model established by Hobbes is appropriate for the descriptive conceptualisation of constitution, the one of-fered by Locke serves the prescriptive formulation of this concept.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 2(24); 149-178
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies