Temat: the Sejm - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Zadania Kontrolera Sejmu (ombudsmana) Republiki Litewskiej
Autorzy:: Malużinas, Martinas
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/34111964.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: ombudsman
controller of the Sejm
Republic of Lithuania
kontroler Sejmu
Republika Litewska
Opis:: Celem niniejszego artykułu jest analiza zadań wykonywanych przez instytucję kontrolera sejmu w republice litewskiej. W artykule wzięto pod uwagę trzy ustawy o kontrolerach sejmu republiki litewskiej z 1994 r., 1998 r. oraz 2004 r., dokonując oceny najważniejszych przepisów prawnych, zawartych w tychże dokumentach. analiza pozycji ustrojowej kontrolera sejmu republiki litewskiej w świetle litewskich ustaw wydaje się być zagadnieniem wartym naukowej eksploracji, brakuje bowiem w polskiej literaturze specjalistycznej rozważań na ten temat. Przedmiot analizy jest tematem nadal aktualnym, gdyż Litwa – podobnie jak państwa Europy Środkowej i Wschodniej – w okresie transformacji ustrojowej powołała do życia instytucję ombudsmana, który stoi na straży przestrzegania praw obywateli. realizacji celu badawczego służyło zastosowanie metody analizy instytucjonalno-prawnej, która była pomocna w analizie litewskich aktów prawnych. W niniejszej pracy zostanie podjęta próba odpowiedzi m.in. na takie pytanie badawcze, jak: jakie zadania powierzył ustawodawca litewski instytucji ombudsmana?; do którego z modeli ombudsmana należy zaliczyć model litewski, biorąc pod uwagę usytuowanie i zadania niniejszej instytucji? Hipoteza badawcza sformułowana w niniejszym artykule opiera się na założeniu, iż litewska instytucja ombudsmana jest organem obarczonym szerokim zakresem zadań.
The purpose of this article is to analyze the tasks performed by the institution of the Sejm controller in the republic of lithuania. the article takes into account three laws on auditors of the sejm of the republic of lithuania of 1994, 1998 and 2004, assessing the most important legal provisions contained in these documents. The analysis of the systemic position of the controller of the Sejm of the Republic of lithuania in the light of lithuanian laws seems to be an issue worth scientific exploration, as Polish specialist literature lacks considerations on this subject. the subject of the analysis is still a topical issue, as lithuania – similarly to the countries of Central and Eastern Europe – established the institution of the ombudsman during the period of political transformation, which safeguards the rights of citizens. the research goal was achieved through the use of the method of institutional and legal analysis, which was helpful in the analysis of Lithuanian legal acts.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2023, 30, 2; 71-83
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Legal Consequences of Violation of Time Limits in Legislative Proceedings
Autorzy:: Orłowski, Robert
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1913061.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: legislation
procedure
time limits
the Constitutional Tribunal
the Sejm
the Senate
act
legislacja
postępowanie
termin
Trybunał Konstytucyjny
Sejm
Senat
ustawa
Opis:: The aim of the article is to present the issues related to the time limits set for individual organs of public authority (the Sejm, the Senate, the President of the Republic of Poland) for the performance of specific activities within the legislative procedure. These time limits should be calculated according to conventional rules, that is, from the beginning of the day following the day on which the act on which the legal provisions are binding begins. However, the action will also be effective if it is performed on the same day on which the said event occurred. Violation of the time limit in legislative proceedings is of fundamental importance for the act, as a normative act, within the scope of its validity. As part of the review of the constitutionality of the law, the Constitutional Tribunal also examines the correctness of the proceedings in which the law was adopted. According to the latest jurisprudence of the Constitutional Tribunal, violation of the minimum time limits required for the performance of individual activities, which have only been specified in the Rules of Procedure of the Sejm, may constitute an independent basis for declaring the entire act unconstitutional. This view differs significantly from the existing, well-established approach to this subject. The effects of violating the time limits of the legislative procedure can also be considered at the level of the rights (competences) of individual authorities within a specific proceeding. The signing of the act by the President after the expiry of the constitutional time limit should be deemed legally effective. The admissibility of issuing by the Constitutional Tribunal of scope judgements should be considered in cases of violation of the rules of correct legislation, leading to the omission or reduction of vacatio legis.
Celem artykułu jest przybliżenie problematyki związanej z terminami wyznaczonymi poszczególnym organom władzy publicznej (Sejm, Senat, Prezydent RP) na wykonanie określonych czynności w ramach postępowania legislacyjnego. Terminy te należy obliczać według reguł konwencjonalnych, a więc od początku dnia następnego po dniu, w którym nastąpiła czynność, z którą przepisy prawa wiążą rozpoczęcie terminu. Czynność będzie jednak skuteczna również wtedy, gdy zostanie wykonana w tym samym dniu, w którym nastąpiło wspomniane zdarzenie. Naruszenie terminu w postępowaniu ustawodawczym ma zasadnicze znaczenie dla ustawy, jako aktu normatywnego, w zakresie jej obowiązywania. Trybunał Konstytucyjny, w ramach kontroli konstytucyjności prawa, dokonuje także badania prawidłowości postępowania, w którym doszło do jego ustanowienia. Według najnowszego orzecznictwa TK naruszenie terminów minimalnych, wymaganych przy dokonywaniu poszczególnych czynności, które zostały określone jedynie w regulaminie Sejmu, może stanowić samodzielną podstawę do stwierdzenia niekonstytucyjności całej ustawy. Stanowisko to odbiega znacząco od dotychczasowego, ugruntowanego stanowiska w tym przedmiocie. Skutki naruszenia terminów postępowania ustawodawczego można rozważać również na płaszczyźnie uprawnień poszczególnych organów, w ramach konkretnego postępowania. Podpisanie ustawy przez Prezydenta, po upływie konstytucyjnego terminu, powinno zostać uznane jako prawnie skuteczne. Należy rozważyć dopuszczalność wydawania przez Trybunał Konstytucyjny wyroków zakresowych w sytuacjach naruszenia reguł poprawnej legislacji, prowadzących do pominięcia lub skrócenia vacatio legis.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 5; 249-264
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Controversies Surrounding the Selection of Candidates for MPs Before the Election to the PRL Sejm of January 1957
Kontrowersje wokół wyłaniania kandydatów na posłów przed wyborami do Sejmu PRL ze stycznia 1957 roku
Autorzy:: Skobelski, Robert Ryszard
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1373905.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Front of National Unity
political thaw
Electoral Law
candidates for Deputies to the Sejm
Deputies of the Sejm
Front Jedności Narodu
odwilż polityczna
ordynacja wyborcza
kandydaci na posłów do Sejmu
posłowie na Sejm
Opis:: The article is aimed at presenting the selection process of candidates for MPs before the elections to the PRL Sejm of 1957. The analysis has been performed predominantly on the basis of numerous archival sources and the existing literature. The transformations of 1956 in Poland fostered the opportunity to reassign the Parliament the role it deserved, an aspect universally considered to be important in the process of liberalization of the political and government system. The coming election, based on the changed Electoral Law, were to open the path to the Sejm not only to persons nominated by the Party, but also to the representatives of circles less associated with the authorities. The United People’s Party (ZSL) and the Alliance of Democrats (SD) also wanted to benefit from the circumstances, as they strove to widen the margin of their independence from the weakened PZPR. Meanwhile, the new Party leadership under Gomułka, aimed at restoring political balance, strove to maintain domination over the choice and selection of the contenders for the seats in the Sejm. Hence, they made efforts which, for the price of minor compromises, ensured that the PZPR played a decisive role in the final approval of candidate slates. The regulations introduced by the authorities, stipulated not only the procedure and mode of submitting candidates, but also the division of seats in the future Sejm, and imposed the so-called central candidates upon many districts. This, however could not quell thousands of initiatives throughout the country aimed at obtaining the desired representative in the Parliament. In this context, the activity by a large portion of the PRL citizens constituted not a mere result of the atmosphere of the ‘political thaw’, but rather a form of acting out the repressive realities of the preceding period, and the emerging social antagonisms. What lied at the root of those was oftentimes genuine care about the interests of all the various milieux, local communities, professional groups, organizations to a greater or lesser extent associated with authorities, as well as ethnic minorities. And even though spontaneously submitted candidacies, usually put forth during pre-election meetings, were doomed to fail, it nevertheless served as a proof that people had high hopes for the election and continued democratization of political relations.
Celem artykułu jest przedstawienie procesu wyłaniania kandydatów na posłów przed wyborami do Sejmu PRL z 1957 r. Analizy dokonano głównie na podstawie licznych źródeł archiwalnych oraz dotychczasowej literatury. Przemiany 1956 r. w Polsce stworzyły możliwości przywrócenia należnej roli parlamentowi, co powszechnie traktowano jako ważny element liberalizacji ustroju i systemu władzy. Nadchodzące wybory, oparte na zmienionej ordynacji, miały otwierać drogę do Sejmu już nie tylko partyjnym nominatom, ale także dać szansę reprezentantom środowisk mniej powiązanych z władzą. Sytuację taką planowały też wykorzystać Zjednoczone Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne, dążące do poszerzenia marginesu swojej niezależności wobec osłabionej PZPR. Tymczasem nowa ekipa przywódcza na czele z Gomułką, zorientowana na przywrócenie politycznej stabilizacji, zamierzała utrzymać hegemonię w doborze i selekcji pretendentów do ław poselskich. Podjęła więc działania, które, za cenę pewnych ustępstw, zapewniły PZPR decydującą rolę w ostatecznym zatwierdzaniu list kandydatów. Wprowadzone przez władze regulacje dotyczyły nie tylko sposobu i trybu zgłaszania kandydatur, ale ustalały też z góry podział miejsc w przyszłym Sejmie oraz narzucały w wielu okręgach tzw. kandydatury centralne. Nie zdołało to jednak stłumić tysięcy inicjatyw w całym kraju, których celem stało się posiadanie własnego przedstawiciela w parlamencie. W tym kontekście aktywność sporej części obywateli PRL była nie tylko skutkiem odwilżowego klimatu, formą odreagowania represywnej rzeczywistości poprzedniego okresu, czy też ujawniających się antagonizmów społecznych. U jej podłoża tkwiła często rzeczywista troska o interesy poszczególnych środowisk, społeczności lokalnych, grup zawodowych, organizacji mniej lub bardziej powiązanych z władzą oraz mniejszości narodowych. I choć spontaniczne wysuwanie kandydatów, odbywające się najczęściej w trakcie zebrań wyborczych, było z góry skazane na niepowodzenie, to jednak dowodziło, że z wyborami wiązano generalnie duże nadzieje na dalszą demokratyzację stosunków politycznych.
Źródło:: Res Historica; 2020, 49; 425-464
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Remarks on the Drafts of the Standing Order of the Sejm Referring to the Mode of Conducting Parliamentary Debate
Autorzy:: Pastuszko, Grzegorz Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/618545.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: draft
standing order of the Sejm
parliamentary debate
Sejm
parliamentary opposition
projekt
regulamin Sejmu
debata parlamentarna
opozycja parlamentarna
Opis:: The article refers to the drafts of the standing order of the Sejm, which were submitted to the marshal of this chamber in the last couple of years. All of the presented proposals are designed to change some rules of parliamentary debate. These include: 1) equipping the candidate for the office of Prime Minister with the right to be given the floor during debate over motion of constructive no confidence vote, which is not provided in the standing order at present, 2) introducing the procedure of so called “question time” to the Polish parliamentary system, 3) equipping the presidents of the parliamentary groups (parliamentary clubs) with a right to take a floor out of turn, without being allowed by the Marshall of the Sejm. The author analyses all the solutions contained in the drafts, indicating its advantages and disadvantages (as a matter of fact some of the are drafted poorly). He supports the general direction of the proposed amendments, sharing the belief of their authors that they should help to improve Polish parliamentary system and Polish democracy as well.
Artykuł dotyczy projektów regulaminu Sejmu, jakie wniesiono do laski marszałkowskiej na przestrzeni kilku ostatnich lat. Projekty te zawierają postanowienia zmierzające w kierunku dokonania zmian w obecnym modelu debaty parlamentarnej. Pojawiły się tu konkretnie trzy propozycje: 1) wyposażenia kandydata na Prezesa Rady Ministrów w prawo do wypowiadania się w trakcie dyskusji poświęconej wnioskowi o konstruktywne wotum nieufności, 2) wprowadzenia do polskiego systemu parlamentarnego procedury tzw. godziny pytań, 3) wyposażenia przewodniczących frakcji parlamentarnych (klubów parlamentarnych) w prawo do zabierania głosu w toku debaty poza kolejnością mówców, bez konieczności uzyskania zezwolenia Marszałka Sejmu. Autor dokonuje analizy uregulowań zawartych w zgłoszonych projektach, wskazując na ich zalety i wady. Z nakreślonego wywodu wynika, że zajmuje on przychylny stosunek do kierunku zarówno proponowanych zmian, jak i do leżącej u ich podstaw idei.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 2
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: The Petitions Committee of the Polish Parliament (Sejm) – the Legal Basis and Practice of Functioning
Sejmowa Komisja do Spraw Petycji – podstawy prawne i praktyka funkcjonowania
Autorzy:: Kędziora, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31348145.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: constitution
petitions
Sejm
Polish Sejm’s Rules of Procedure
committees of the Sejm
konstytucja
petycje
Regulamin Sejmu
komisje sejmowe
Opis:: The article is intended to present the procedural solutions adopted in the Polish Sejm’s Rules of Procedure, the purpose of which was to specify in detail the procedure for hearing petitions in the Sejm, and thus to put the constitutional right of petition into effect. The author refers to historical attempts to statutorily regulate the petition hearing procedure. Remarks on the current statutory basis for filing petitions with the Sejm and the rules on consideration of petitions by the Sejm bodies – the Marshal of the Sejm and the Petitions Committee, are presented in the context of parliamentary practice during recent years. The author presents statistical data on petitions submitted for consideration by the Petitions Committee and the most frequently used manners of processing them in the practice of petition handling. Comments for the law as it should stand regarding the procedure for hearing petitions in the Sejm, which have been the subject of consideration in recent years, are also presented.
Przedmiotem artykułu jest prezentacja rozwiązań proceduralnych przyjętych w Regulaminie Sejmu, których celem było dookreślenie trybu rozpatrywania petycji w Sejmie, a zatem realizacja konstytucyjnego prawa petycji. Autor nawiązuje do historycznych prób ustawowego uregulowania trybu rozpatrywania petycji. Uwagi dotyczące aktualnych ustawowych podstaw składania petycji do Sejmu oraz przepisy dotyczące wewnątrzsejmowego rozpatrywania petycji przez organy Sejmu – Marszałka Sejmu oraz Komisję do Spraw Petycji, są przedstawione na tle praktyki parlamentarnej ostatnich lat. Autor prezentuje dane statystyczne dotyczące petycji kierowanych do rozpatrzenia przez Komisję do Spraw Petycji oraz dominujące w praktyce rozpatrywania petycji sposoby ich załatwiania. Przedstawione są również uwagi de lege ferenda odnośnie do trybu rozpatrywania petycji w Sejmie, które były przedmiotem rozważań w ostatnich latach.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 5; 139-154
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Justification of the Bill on the Amendment of the Constitution – Practical Aspects
Autorzy:: Tkaczyk, Edyta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/618805.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: justification of the bill
amendment of the constitution
regulations of the Sejm legislative process
uzasadnienie projektu ustawy
zmiana Konstytucji
regulamin Sejmu
proces legislacyjny
Opis:: The justification of the bill on the amendment of the Constitution must be attached every time the petitioner files a bill on the amendment of the Constitution to the Sejm. The regulations of the Sejm in the art. 34 § 2 stipulate the required provisions of the justification. Lack of justification with regard to the bill on the amendment of the Constitution will cause the Speaker of the Sejm to return the petition and require the petitioner to complete it. In the event of a failure to complete the justification, the right of legislative initiative on the amendment of the Constitution will not commence the legislative process. Justification to the bill on the amendment of the Constitution is obligatory to initiate the legislative proceedings in the Sejm.
Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie Konstytucji musi być załączone za każdym razem, gdy wnioskodawca składa projekty ustawy o zmianie Konstytucji do Sejmu. Regulamin Sejmu w art. 34 ust. 2 określił, co powinno zawierać uzasadnienie. Brak uzasadnienia do projektu ustawy o zmianie Konstytucji skutkuje tym, że Marszałek Sejmu może zwrócić projekt wnioskodawcy celem uzupełnienia. Nieuzupełnienie braków w uzasadnieniu powoduje, że inicjatywa ustawodawcza o zmianie Konstytucji nie rozpoczyna procesu ustawodawczego. Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie Konstytucji jest koniecznym elementem do wszczęcia procedury ustawodawczej w Sejmie.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 2
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Struktura i skład legislatywy w pozaparlamentarnych projektach Konstytucji RP ogłoszonych w latach 1997–2017
Autorzy:: Leszczyńska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/624688.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: parliament, the Sejm of the Republic of Poland, the Senate of the Republic of Poland, draft constitutions, the structure of the parliament, the size of the parliament
parlament, Sejm RP, Senat RP, projekty konstytucji, struktura parlamentu, liczebność parlamentu
Opis:: The coming in force of the provisions of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 undoubtedly affected the silencing of the discourse maintained since 19901 [Dokumenty programowe…] on the need for the reform of the parliament, including, first of all, its structure (one or two chambers?) and limiting the number of parliamentarians as a guarantee factor – according to the authors of these demands – for improvement of its operation or savings in public finances. However, disputes over the above-mentioned issues, calculated first of all for short-term political effects, were still going on, albeit with varying intensity and distribution of accents. The result of the discourse were various concepts included in party programs, election programs and constitutional projects. Eleven draft constitutions published in the years 1997–2017, but never brought to parliament, were presented by political parties and politicians several months before parliamentary and presidential elections in 2005 and 2015 and before presidential elections in 2010 and also one year before parliamentary elections in 2011. Three draft constitutions were presented on the May 3rd Constitution Day.
Wejście w życie postanowień Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. wpłynęło niewątpliwie na wyciszenie dyskursu (prowadzonego od 1990 r.12) na temat potrzeby reformy parlamentu, w tym przede wszystkich jego struktury (jedna czy dwie izby?) oraz ograniczenia liczby parlamentarzystów jako czynnika gwarantującego – w założeniu autorów tych postulatów – usprawnienie prowadzonych przez niego prac lub zwiększenie oszczędności w finansach publicznych. Jednak spory wokół wyżej wymienionych kwestii, obliczone przede wszystkim na doraźne efekty polityczne, toczyły się nadal, choć z różnym natężeniem i rozłożeniem akcentów. Efektem prowadzonego dyskursu były różnorodne koncepcje zawarte w programach partyjnych, programach wyborczych oraz projektach konstytucji. Jedenaście projektów konstytucji ogłoszonych w latach 1997–2017, ale nigdy niewniesionych do parlamentu, przedstawiły zarówno partie polityczne, jak i politycy na kilkanaście lub kilka miesięcy przed wyborami parlamentarnymi i prezydenckimi 2005 i 2015 r. oraz przed wyborami prezydenckimi w 2010 r. i zarazem na rok przed wyborami parlamentarnymi 2011. Trzy projekty dokumentu przedstawiono w święto Konstytucji 3 maja.
Źródło:: Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych; 2018, 13, 1
1896-8279
Pojawia się w:: Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: „Kiedy wszystko stracone, należy przynajmniej honor ratować” – działalność publiczna księcia Antoniego Pawła Sułkowskiego (1785-1836) w Wielkim Księstwie Poznańskim.
Autorzy:: Madziar, Dawid
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/607547.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Antoni Paweł Sułkowski
Grand Duchy of Posen
Marshal of the Sejm
Sejm of the Grand Duchy of Posen
November Uprising
Wielkie Księstwo Poznańskie, sejmy prowincjonalne
powstanie listopadowe
marszałek sejmu
Opis:: The purpose of the article is to present the public activity of Prince Antoni Paweł Sułkowski (1785-1836) in the 20s and 30s of the 19th century. During this period, Sułkowski defended Polish nationality, serving as the marshal at three provincial parliaments in 1827, 1830 and 1834. Furthermore the article describes the involvement of Prince Sułkowski in „organic work” and his attitude towards the November Uprising.
Celem artykułu jest przedstawienie aktywności publicznej księcia Antoniego Pawła Sułkowskiego (1785-1836) w latach 20 i 30 XIX w. W tym okresie Sułkowski występował w obronie polskiej narodowości, pełniąc funkcję marszałka na trzech sejmach prowincjonalnych 1827, 1830 i 1834 r. Nakreślono także zaangażowanie Sułkowskiego w pracę „organiczną”. Należało przy tym wytłumaczyć zmianę, jaka zaszła w pojmowaniu przez Sułkowskiego walki o sprawę polską. Ponadto analizie została poddana postawa Sułkowskiego wobec powstania listopadowego.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2019, 74
0239-4251
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Ławryn Drewiński – najważniejszy prawosławny protagonista szlachecki w czasach Zygmunta III
Ławryn Drewiński – the Most Important Orthodox Noble Protagonist in the Reign of Sigismund III
Autorzy:: Kempa, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/33915739.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Sigismund III Vasa
Ławryn Drewiński
Ruthenian nobility
Orthodoxy
the Union of Brest
the Diet (Sejm) of the Polish-Lithuanian Commonwealth
the orthodox Brotherhoods
Zygmunt III Waza
ruska szlachta
prawosławie
unia brzeska
sejm polsko-litewskiej Rzeczypospolitej
bractwa cerkiewne
Opis:: Artykuł poświęcony jest postaci jednego z najważniejszych prawosławnych liderów szlacheckich w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów – Ławrynowi Drewińskiemu. Był on jednocześnie jednym z najwybitniejszych parlamentarzystów epoki staropolskiej. Uczestniczył w 15 sejmach. Zasłynął z wyrazistych mów wygłaszanych na forum parlamentarnym (zwłaszcza w latach 1620 i 1621) w obronie prawosławia, które po zawarciu unii brzeskiej (1596) musiało rywalizować o zachowanie wcześniej posiadanych wolności i przywilejów z Cerkwią unicką. Drewiński był posłem z województwa wołyńskiego, którego sejmik w okresie panowania Zygmunta III Wazy najczęściej zabierał głos w sprawach wyznaniowych, konsekwentnie opowiadając się za zachowaniem tolerancji religijnej. Odegrał wybitną rolę w okresie bezkrólewia 1632 r., gdy prawosławnym udało się (w znacznej mierze dzięki determinacji króla-elekta Władysława IV Wazy) doprowadzić do odzyskania części władyctw, a potem także szeregu cerkwi, wcześniej przejętych przez unitów. Mimo zajmowanej konsekwentnej postawy wierności wobec prawosławia, w 1629 r. włączył się aktywnie w próbę budowania unii pomiędzy prawosławnymi i unitami. Drewiński należał też do najbardziej czynnych działaczy bractw prawosławnych w czasach Zygmunta III, widząc w nich szansę na duchowe i intelektualne odrodzenie prawosławia w Rzeczypospolitej. Mimo podkreślanego ruskiego pochodzenia Drewiński uległ też w pewnej mierze polonizacji. W działalności publicznej posługiwał się językiem polskim. Tak jak ojciec Bazyli, był zwolennikiem unii polsko-litewskiej, jednocześnie będąc przeciwnikiem wciągania Moskwy do walki o przywrócenie praw prawosławnym w Rzeczypospolitej.
The article concerns one of the most important Orthodox noble leaders in the times of the Polish-Lithuanian Commonwealth – Ławryn Drewiński. He was one of the most outstanding parliamentarians of the Old Polish era. He participated in 15 parliamentary assemblies. He became famous for his expressive speeches in the parliamentary forum (especially in 1620 and 1621) in defense of the Orthodox Church, which after the conclusion of the Union of Brest (1596) had to compete with the Uniate Church for the preservation of previously held freedoms and privileges. Drewiński was a deputy from the Volyn voivodeship, whose sejmik, during the reign of Sigismund III Vasa, most often spoke about religious matters, consistently advocating for religious tolerance. He played an outstanding role during the interregnum of 1632, when the Orthodox managed (largely thanks to the determination of the king-elect Władysław IV Vasa) to regain some of the bishoprics, and then also a number of churches, previously taken over by the Uniates. Despite his consistent stance of fidelity to Orthodoxy, in 1629 he actively supported the attempt to build a union between the Orthodox Church and Uniates in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Drewiński was also one of the most active activists of the Orthodox brotherhoods in the times of Sigismund III, seeing them as an opportunity for the spiritual and intellectual revival of Orthodoxy in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Despite the emphasized Ruthenian origin, Drewiński was also to some extent polonized. In public activities, he used the Polish language. Like his father Basil, he was a supporter of the Polish-Lithuanian Union, while at the same time being an opponent of involving Moscow in the fight for the restoration of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth (after the Union of Brest).
Źródło:: Res Historica; 2023, 56; 89-150
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Fundusz Kwaterunku Wojskowego w Polsce międzywojennej
The Military Housing Fund in Pre-War Poland
Autorzy:: Witkowski, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2096339.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Military Housing Fund
pre-war Poland
accommodation for the army in peacetime
the Polish Senate
the Polish Sejm
Fundusz Kwaterunku Wojskowego
Polska międzywojenna
zakwaterowanie wojska w czasie pokoju
Senat
Sejm
Opis:: The initiative to establish the Military Housing Fund (Fundusz Kwaterunku Wojskowego, FKW) was launched in 1925 in the Polish Senate, which, during considering the draft Act on accommodation for the army in peacetime adopted by the Polish Sejm opposed the possibility provided for by the draft law (causing social unrest) to seize (for a compensation) private premises for permanent accommodation for officers and married non-commissioned officers, in a situation where other (specified in the Act) methods of acquiring housing for this purpose did not bring the expected results. The Senate voted in favour of the construction and maintenance of residential buildings intended as permanent housing for the military by a specially established FKW. A fundamental role in the structure of its financing (as non-returnable income) was played by the accommodation tax. However, it covered the same premises and the same people who were already burdened with the municipal tax on premises and the state tax on premises. The situation in which the same premises and the same individuals were burdened, according to the same rules, with three taxes (in the total amount of up to 15% of rent), changed on 2 August 1926 with the enactment of the Act on the tax on premises, which replaced the previous ones and the new tax was to be collected starting from 1 August 1926, also for the purposes of the FKW (a total of 114,174,379 Polish zlotys was paid to the FKW account by the end of 1938). This solution, combined with the authorisation of the FKW to take out (with the guarantee of the Government) a loan of up to 140 million zlotys, allowed the FKW to pursue a quite broad construction activity, which resulted (in the period 1927–1937) in 7,334 dwellings for officers and married non-commissioned officers (in 1938 a total of 1,577 dwellings were under construction).
Inicjatywa odnośnie do utworzenia Funduszu Kwaterunku Wojskowego (FKW) narodziła się w 1925 r. w Senacie, który rozpatrując uchwalony przez Sejm projekt ustawy o zakwaterowaniu wojska w czasie pokoju, sprzeciwił się przewidzianej przezeń (i wywołującej niepokoje społeczne) możliwości zajmowania (za wynagrodzeniem) pomieszczeń prywatnych na kwatery stałe dla oficerów i żonatych podoficerów zawodowych w sytuacji, gdy inne (wskazane w ustawie) sposoby pozyskania pomieszczeń na ten cel nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Senat opowiedział się za wznoszeniem, utrzymaniem i konserwacją budynków mieszkalnych przeznaczonych na kwatery stałe dla wojska przez specjalnie utworzony w tym celu FKW. W strukturze jego dochodów zasadniczą rolę (wśród dochodów bezzwrotnych) odgrywał podatek kwaterunkowy. Podlegały mu jednak te same lokale i te same osoby, które już były obciążone komunalnym podatkiem od lokali oraz państwowym podatkiem od lokali. Sytuacja, w której te same lokale i te same osoby obciążone były, według tych samych zasad, trzema podatkami (w łącznej wysokości do 15% komornego), zmieniła się wraz z uchwaleniem w dniu 2 sierpnia 1926 r. ustawy o podatku od lokali, który (zastępując dotychczasowe) miał być pobierany od 1 sierpnia 1926 r., m.in. na rzecz FKW (do końca 1938 r. na konto FKW wpłynęło 114 174 379 zł). Rozwiązanie to, w połączeniu z upoważnieniem FKW do zaciągnięcia (za poręką Rządu) pożyczki do wysokości 140 mln zł, pozwoliło FKW rozwinąć stosunkowo szeroko zakrojoną działalność budowlaną, która zaowocowała (w latach 1927–1937) 7334 mieszkaniami dla oficerów i żonatych podoficerów (w 1938 r. pozostawało w budowie 1577 mieszkań).
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 5; 541-575
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: „Co za czasy!… Chamy taki miód piją! Boże, Ty to widzisz i nie grzmisz?”. O deprecjacji Kozaków przez szlachtę Rzeczypospolitej w okresie powstania Chmielnickiego
Autorzy:: Drozdowski, Mariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/607646.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Zaporozhian Cossack
the Khmelnytsky Uprising depreciation
nobility
the Commonwealth
sejm
memoirs
poetry
Kozacy
powstanie Chmielnickiego
deprecjacja
szlachta
Rzeczpospolita
pamiętniki
poezja
Opis:: The article concerns the problem of the depreciation of the Zaporozhian Cossack by the nobility of the Polish-Lithuanian Commonwealth during the Khmelnytsky Uprising. There has been made a detailed analysis of such sources as correspondence, resolutions of Polish parliaments, memoirs or, finally, occasional poetry, which clearly indicate the occurrence of the tendency to identify Cossacks with peasants and thus their rise to peasant rebellion. In addition, issues related to the depreciation of the leader of the uprising of Bohdan Khmelnytsky, who was perceived by the nobility of the Commonwealth as a peasant, were also raised. The article emphasizes that the tendency towards the depreciation of Cossack among the nobility of the Polish-Lithuanian Commonwealth during the uprising led by Khmelnytsky strengthened its conviction that the events of 1648 were nothing more than the rebellion of the subjects – peasants who were mainly against the social and economic order of the Polish-Lithuanian Commonwealth. By identifying the Cossacks with the low-class population and perceiving them as peasants, trappers, slaves, simpletons, the nobility, by the same token, were conscious of their national state-creating power or even greater political ambitions and were convinced that they were primarily driven by low motives such as blood lust, destruction or even the desire for wealth and power.
Artykuł dotyczy problemu deprecjacji Kozaka zaporoskiego przez szlachtę Rzeczypospolitej Obojga Narodów podczas powstania prowadzonego przez Bohdana Chmielnickiego. Szczegółowa analiza dotyczyła takich źródeł, jak korespondencja, uchwały parlamentów polskich, wspomnienia, poezja okolicznościowa, które wyraźnie wskazują na występowanie wśród szlachty tendencji do identyfikowania Kozaków z chłopami, a tym samym ich dojścia do buntu chłopskiego. Podjęto również kwestie związane z deprecjacją przywódcy powstania – Chmielnickiego, postrzeganego przez szlachtę Rzeczypospolitej jako chłopa. Podkreślono, że tendencja do deprecjacji Kozaka wśród szlachty Rzeczypospolitej Obojga Narodów podczas powstania Chmielnickiego wzmocniła jej przekonanie o tym, że wydarzenia 1648 r. były niczym innym, jak buntem poddanych – chłopów, skierowanym głównie przeciwko porządkowi gospodarczemu Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Identyfikując Kozaków z ludnością niskiej klasy i postrzegając ich jako chłopów, traperów, niewolników i prostaków, szlachta była świadoma swojej narodowej władzy państwowej lub nawet większych ambicji politycznych i była przekonana, że kierowały nimi przede wszystkim niskie motywy, takie jak żądza krwi, zniszczenie, a nawet pragnienie bogactwa i władzy.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2018, 73
0239-4251
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Nie wszystko złe, co z epoki saskiej. Refleksje na temat ocen historiografii polskiej na przykładzie konfederacji tarnogrodzkiej
Autorzy:: Kierys, Arkadiusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2040986.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Confederation of Tarnogród
Polish-Saxon Union
August II the Strong
Stanisław Ledóchowski
Silent Sejm
konfederacja tarnogrodzka
unia polsko-saska
August II Mocny
Sejm niemy
Opis:: Critical evaluation of the reign of the Wettin dynasty in the Polish-Lithuanian Commonwealth dominated Polish historiography until the mid-20th century. August II the Strong was blamed for bringing the monarchy under the control of Peter I the Great, and the nobility for anarchizing political life – in a word, for the beginning of the collapse of the state. The study of the course of the Confederation of Tarnogród and the analysis of pacification talks between the Confederates and the King's plenipotentiaries, based on Diariusz Konfederowanych na Kongresie Lubelskie de Anno 1716 (Diary of the Confederates at the Congress of Lublin, 1716), allowed for a revision of the previous views. The nobility of the day were not only aware of the need to repair the system and describe the offices (mainly those of the Hetman), but also saw the need to curb the increasing role of Russia in the mediation. The most intriguing issue related to the Tarnogród Confederation seems to be the attitude of the nobility towards religious dissidents – they stood up for their rights, opposing the Catholic hierarchy as well as the king himself.
Krytyczna ocena panowania dynastii Wettinów w Rzeczypospolitej Obojga Narodów dominowała w polskiej historiografii aż do połowy XX w. Augusta II Mocnego obarczano odpowiedzialnością za oddanie monarchii pod kontrolę Piotra I Wielkiego, a szlachtę za anarchizowanie życia politycznego – słowem początek upadku państwa. Badania przebiegu konfederacji tarnogrodzkiej oraz analiza rozmów pacyfikacyjnych między skonfederowanymi a plenipotentami króla – w oparciu o Diariusz skonfederowanych na Kongresie Lubelskim de Anno 1716 – pozwoliły na rewizję dotychczasowych poglądów. Szlachta ówczesna była nie tylko świadoma potrzeb naprawy ustroju i opisania urzędów (głównie hetmańskiego), ale także dostrzegała konieczność ukrócenia zwiększającej się roli mediacyjnej Rosji. Najbardziej intrygującą kwestią związaną z konfederacją tarnogrodzką wydaje się postawa szlachty wobec dysydentów religijnych – stanęli oni w obronie ich praw, sprzeciwiając się tym samym hierarchii katolickiej, jak i samego króla.
Źródło:: Res Historica; 2021, 51; 221-251
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: The First Amendment to the President’s Ordinance of 6 Feb. 1928. The Statute on the Structure of Common Courts of Law as a Subject of the Sejm Debate in 1928. Selected Problems
Autorzy:: Malec, Dorota
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/619217.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: administration of justice
Statute on the Structure of Common Courts of Law
law codification
Sejm of the second term of office
Second Republic of Poland
inter-war Poland
constitutional improvement referred to as Sanation (Sanacja)
wymiar sprawiedliwości
prawo o ustroju sądów powszechnych
kodyfikacja prawa
Sejm II kadencji
II Rzeczpospolita
okres międzywojenny w Polsce
sanacja
zasada nieusuwalności sędziów
niezawisłość sędziowska
Opis:: The first all-Poland Statute on the Structure of the Common Courts of Law was initially being elaborated in the Second Republic’s Codification Commission but eventually it assumed a final form of Ordinance issued by the Republic’s President on 6 Feb. 1928. The Ordinance was equipped with the force of law. When compared with the provisions of the March Constitution of 1921, the regulations of the Ordinance diminished in particular the scope of the principle of irremovability of judges from their office. This gave rise to the dissatisfaction of the milieu of lawyers, and particularly the judges. The works on the amendment to the Ordinance were started prior to the Ordinance coming into force, and namely they started when there were filed with the Sejm the amendment projects drafted by the clubs of deputes, and specifically inter alia by the Parliamentary Association of Polish Socialists, by the National Club, by the Polish Peasant Party “Liberation” and the Party of Peasants. Also the Ministry of Justice emphasized the need for amending the Ordinance. In view of the fact that the calendar of Sejm debates did not foster the work of the Juristical Commission (the Sejm session being adjourned in June 1928), the National Club decided, in November 1928, to file the Bill on the postponing (by one year) the coming into force of the enactment of common courts of law structure. In the Sejm, the Bill was subjected to the debate during three sessions and eventually the lower house passed the law on the postponing (until 30 January 1930) the coming into force of the new provisions. However, this enactment failed to come under consideration of the Republic’s Senate. As a result, despite the alleged victory of the Sejm in its struggle with the executive power, the Ministry of Justice implemented its own image of the new organization of the administration of justice and, while exploiting the temporary suspension of the principle of irremovability of judges, got rid of those of them whose views did not comply with the political line promoted by the Sanation (Sanacja) Camp. Among those who were dismissed there was the First President of the Supreme Court W. Seyda and other Supreme Court judge A. Mogilnicki, known for his critical attitude toward the new provisions. The dismissal of W. Seyda caused a considerable critical reaction of the public and even induced the National Democratic Party members to try to pass the vote-of no confidence vis-à-vis Minister of Justice S. Car who was responsible for the introduction of the 6 Feb. 1928 Ordinance and for making staff changes in the judicature. In February 1929, the question of amendment was again subjected to the debate of the parliament which finally adopted, on 4 March 1929, the Statute that liberalized a series of contested principles. Yet despite this, the hopes for further changes in the system of administration of justice were shattered by next alterations that were introduced, and particularly those of August 1932, which laid out the tendency to further interfering by the Ministry with the independence of judiciary. It was, inter alia, W. Makowski who, during the December debate on the administration of justice, expressed his criticism to the principle of the separation of powers and the concept of preserving balance between them. These last ideas were reflected in the ever more energetic works that tended toward the drafting of a new Constitution. When the latter was in fact adopted, it rejected the principle of separation and the balancing of powers.
Pierwsze w II Rzeczypospolitej ogólnopolskie prawo o ustroju sądów powszechnych, choć było przedmiotem prac prowadzonych w Komisji Kodyfikacyjnej II Rzeczypospolitej, to przybrało ostateczną postać rozporządzenia Prezydenta RP z mocą ustawy z dnia 6 lutego 1928 r. Jego treść, a w szczególności zmniejszenie w porównaniu z Konstytucją marcową z 1921 r. zakresu nieusuwalności sędziowskiej, od razu wzbudziła niezadowolenie środowiska prawników, w tym zwłaszcza sędziów. Prace nad nowelizacją rozporządzenia rozpoczęły się jeszcze przed jego wejściem w życie, gdy do Sejmu II kadencji trafiły projekty klubów poselskich, miedzy innymi Związku Parlamentarnego Polskich Socjalistów, Klubu Narodowego, PSL „Wyzwolenie” i Stronnictwa Chłopskiego. Na potrzebę korekty przepisów zwracało uwagę także Ministerstwo Sprawiedliwości. Wobec niesprzyjającego dla sejmowej Komisji Prawniczej kalendarza obrad (przerwanie sesji sejmowej w czerwcu 1928 r.) w listopadzie 1928 r. zdecydowano o zgłoszeniu (Klub Narodowy) projektu ustawy o odroczeniu o jeden rok wejścia w życie prawa o ustroju sądów powszechnych. Debacie nad tym projektem Sejm poświęcił trzy posiedzenia, by ostatecznie 18 grudnia 1928 r. uchwalić ustawę odraczającą wejście w życie nowych przepisów do 1 stycznia 1930 r. Ustawą nie zdążył jednak zająć się Senat RP. W rezultacie, mimo pozornego zwycięstwa Sejmu w toczonej w parlamencie II kadencji walki z władzą wykonawczą, Ministerstwo Sprawiedliwości zrealizowało swoją wizję nowej organizacji wymiaru sprawiedliwości i pozbyło się, korzystając z czasowego zawieszenia zasady nieusuwalności sędziów, osób nieodpowiadających linii politycznej obozu sanacyjnego, w tym między innymi sędziów Sądu Najwyższego (wśród nich I Prezesa SN W. Seydy i krytyka nowych przepisów A. Mogilnickiego). Dymisja W. Seydy wywołała duży rezonas, a nawet skłoniła ugrupowania endeckie do podjęcia próby przeforsowania votum nieufności dla odpowiedzialnego za wprowadzenie rozporządzenia z dnia 6 lutego 1928 r. i zmiany kadrowe w sądownictwie, dotyczące zwłaszcza zwolenników endecji, ministra sprawiedliwości S. Cara. Choć w lutym 1929 r. sprawa nowelizacji wróciła pod obrady parlamentu, który ostatecznie uchwalił 4 marca 1929 r. ustawę liberalizującą wiele zasad, to nadzieje na dalszą zmianę systemu wymiaru sprawiedliwości przekreśliły kolejne zmiany, w tym zwłaszcza przeprowadzona w sierpniu 1932 r., wytyczająca między innymi kierunek dalszego ingerowania w zasadę niezawisłości sędziowskiej. Krytyka podziału i równowagi władz, wyrażona podczas grudniowej debaty nad systemem wymiaru sprawiedliwości między innymi przez W. Makowskiego, znajdowała swoje odzwierciedlenie w coraz bardziej aktywnych pracach nad nową konstytucją, ostatecznie zasadę tę odrzucającą.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: The Diet of Galicia and Lodomeria in Relation to the Government at the Dawn of the Constitutional Era in Austria
Autorzy:: Dziadzio, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/618849.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Galicia
The Diet of Galicia and Lodomeria
Government/Governorship
Polonisation
school
Jews
Galicja
Sejm Krajowy Galicji i Lodomerii
namiestnictwo
polonizacja
szkoła
Żydzi
Opis:: The Diet of Galicia and Lodomeria had no legally binding means to influence the activity of the government. Despite the unsuccessful attempt to strengthen its position relative to the government administration, the Diet used its available powers to affect the administrative actions of the government. The results of these interpellations were varied. In cases where the local interests and those of the Vienna government were divergent, the Diet was not able to persuade the government to alter its policy, as demonstrated by the futile efforts to convince the government to take a more liberal position on the matter of the Polish refugees. However, in cases where the national interest and the political plans of the central government could be reconciled, the actions of the Diet were more effective. The central government cooperated with the autonomous Galician institutions on matters like education or military service.
Galicyjski Sejm Krajowy nie miał efektywnych środków prawnych, dzięki którym mógłby wiążąco wpływać na działania namiestnictwa. Próba wzmocnienia stanowiska wobec administracji rządowej zakończyła się niepowodzeniem. Nie znaczy to jednak, że Sejm nie starał się wykorzystywać przysługujących mu uprawnień do wywierania wpływu na czynności administracyjne namiestnictwa. Interpelacje i wezwania kierowane do namiestnika były mniej lub bardziej skuteczne. W sprawach, w których interesy kraju i władz centralnych wyraźnie się rozmijały, Sejm nie mógł liczyć na zmianę w postępowaniu namiestnictwa. Dowodzą tego między innymi wysiłki Sejmu w celu skłonienia administracji rządowej do prowadzenia bardziej liberalnej polityki wobec polskich uchodźców. Tam, gdzie interesy kraju dawały się pogodzić z polityką rządu, oddziaływanie Sejmu na namiestnictwo przynosiło lepsze efekty. Pokazuje to po części współdziałanie organów autonomicznych i rządowych Galicji w takich sprawach, jak szkolnictwo czy służba wojskowa.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Prawne i polityczne aspekty funkcjonowania Rady Obrony Państwa w 1920 r.
Legal and Political Aspects of the Council of National Defense Functioning in 1920
Autorzy:: Szczepański, Damian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2096400.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the Bolshevik invasion of Poland
Council of National Defense
legislative and executive power
Legislative Sejm
temporary governmental body
regulations
bolszewicki najazd na Polskę
Rada Obrony Państwa
władza ustawodawcza i wykonawcza
Sejm Ustawodawczy
organ tymczasowy
rozporządzenia
Opis:: The Council of National Defence, established on 1 July 1920, was to be a temporary governmental body having full legislative and executive power in all matters relating to the conduct and ending of the war, and also with the conclusion of peace with Bolshevik Russia. As regards the above matters, the Council of National Defence was to issue orders and regulations, which were immediately enforceable. Despite acquiring very broad powers, both legislative and executive, none of its regulations went beyond its competence scope. The Council of National Defence regulations had to be approved by the Legislative Sejm in order to be valid. During the three months’ period of its functioning, the Council of National Defense issued over 90 different legal acts aiming at strengthening of defense of the Polish State that was threatened with a loss of its independence. The Council of National Defense played a major role in holding back the Bolshevik invasion of Poland. It contributed to formation of a large army, and made the nation regain its faith in successful end of the military conflict with Soviet Russia.
Utworzona w dniu 1 lipca 1920 r. Rada Obrony Państwa miała być organem tymczasowym, dysponującym pełnią władzy ustawodawczej i wykonawczej we wszystkich sprawach związanych z prowadzeniem i zakończeniem wojny oraz z zawarciem pokoju z bolszewicką Rosją. Rada Obrony Państwa miała wydawać w tych kwestiach zarządzenia i rozporządzenia podlegające rygorowi natychmiastowej wykonalności. Pomimo uzyskania znacznego zakresu uprawnień, zarówno w zakresie władzy prawodawczej, jak i wykonawczej, żadne z jej rozporządzeń nie wykraczało poza granice jej kompetencji. Rozporządzenia Rady Obrony Państwa dla uzyskania ważności wymagały zatwierdzenia przez Sejm Ustawodawczy. W okresie trzech miesięcy swojego funkcjonowania Rada Obrony Państwa wydała ponad 90 różnych aktów prawnych, służących wzmocnieniu obronności państwa polskiego narażonego na utratę niepodległości. Rada Obrony Państwa odegrała ogromną rolę w powstrzymaniu bolszewickiego najazdu na Polskę. Dzięki niej powstała liczna armia, a naród odzyskał wiarę w zwycięskie zakończenie konfliktu zbrojnego z sowiecką Rosją.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 4; 533-555
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "the Sejm" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język