Legal Consequences of Violation of Time Limits in Legislative Proceedings

The aim of the article is to present the issues related to the time limits set for individual organs of public authority (the Sejm, the Senate, the President of the Republic of Poland) for the performance of specific activities within the legislative procedure. These time limits should be calculated according to conventional rules, that is, from the beginning of the day following the day on which the act on which the legal provisions are binding begins. However, the action will also be effective if it is performed on the same day on which the said event occurred. Violation of the time limit in legislative proceedings is of fundamental importance for the act, as a normative act, within the scope of its validity. As part of the review of the constitutionality of the law, the Constitutional Tribunal also examines the correctness of the proceedings in which the law was adopted. According to the latest jurisprudence of the Constitutional Tribunal, violation of the minimum time limits required for the performance of individual activities, which have only been specified in the Rules of Procedure of the Sejm, may constitute an independent basis for declaring the entire act unconstitutional. This view differs significantly from the existing, well-established approach to this subject. The effects of violating the time limits of the legislative procedure can also be considered at the level of the rights (competences) of individual authorities within a specific proceeding. The signing of the act by the President after the expiry of the constitutional time limit should be deemed legally effective. The admissibility of issuing by the Constitutional Tribunal of scope judgements should be considered in cases of violation of the rules of correct legislation, leading to the omission or reduction of vacatio legis.

Celem artykułu jest przybliżenie problematyki związanej z terminami wyznaczonymi poszczególnym organom władzy publicznej (Sejm, Senat, Prezydent RP) na wykonanie określonych czynności w ramach postępowania legislacyjnego. Terminy te należy obliczać według reguł konwencjonalnych, a więc od początku dnia następnego po dniu, w którym nastąpiła czynność, z którą przepisy prawa wiążą rozpoczęcie terminu. Czynność będzie jednak skuteczna również wtedy, gdy zostanie wykonana w tym samym dniu, w którym nastąpiło wspomniane zdarzenie. Naruszenie terminu w postępowaniu ustawodawczym ma zasadnicze znaczenie dla ustawy, jako aktu normatywnego, w zakresie jej obowiązywania. Trybunał Konstytucyjny, w ramach kontroli konstytucyjności prawa, dokonuje także badania prawidłowości postępowania, w którym doszło do jego ustanowienia. Według najnowszego orzecznictwa TK naruszenie terminów minimalnych, wymaganych przy dokonywaniu poszczególnych czynności, które zostały określone jedynie w regulaminie Sejmu, może stanowić samodzielną podstawę do stwierdzenia niekonstytucyjności całej ustawy. Stanowisko to odbiega znacząco od dotychczasowego, ugruntowanego stanowiska w tym przedmiocie. Skutki naruszenia terminów postępowania ustawodawczego można rozważać również na płaszczyźnie uprawnień poszczególnych organów, w ramach konkretnego postępowania. Podpisanie ustawy przez Prezydenta, po upływie konstytucyjnego terminu, powinno zostać uznane jako prawnie skuteczne. Należy rozważyć dopuszczalność wydawania przez Trybunał Konstytucyjny wyroków zakresowych w sytuacjach naruszenia reguł poprawnej legislacji, prowadzących do pominięcia lub skrócenia vacatio legis.