Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rule of law" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    The Discriminatory Legalism Strategy and Hate Speech Cases in Poland. The Role of the Commissioner for Human Rights in Fighting Discrimination
    Autorzy:
    Demczuk, Agnieszka Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2056230.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Polska
    discriminatory legalism
    populism
    hate speech
    Commissioner for Human Rights
    rule of law
    Opis:
    The regress of liberal democracy in the world has been progressing for years and the number of countries with the full democracy index is decreasing [Economist Intelligence Unit 2018, 2019; Freedom House 2018]. One of the serious threats to the rule of law and the human rights in modern democracy has become discriminatory legalism which is both strategy and weapon [Weyland 2013]. In order to weaken or marginalize the opposition and “rebellious” citizens, public authorities apply discriminatory legal instruments and democratic rules depending on who they are concerned with. Public authorities do this because of political views and use exclusion rhetoric, a language of hatred, stigmatizing all “strangers”, at last use hate speech on the Internet and beyond. The weaponization of hate speech is a convenient instrument for political struggle and the fight against inconvenient opponents. Hate speech is also used by far-right and nationalist organizations in the public sphere, which operate in an atmosphere of consent to their radical behaviour. Political hate speech plays an important role in the discriminatory legal strategy. Poland is included in the group of countries with flawed democracy (Article 7(1) TEU since 2017). The authorities introduced changes in law (which were defined as the “Frankensteinisation of legislation” by the Parliamentary Assembly of Council of Europe [PACE] in 2019), democratic institutions and the prosecution applies a discriminatory legalism strategy. This problem is highlighted by the current Commissioner for Human Rights which is an independent institution in the field of fighting hate speech (except a few independent media and NGOs informing about the hate speech phenomenon). Many of hate speech cases are discontinued or not taken up by the prosecution. The numbers of cases of hate speech and hate incidents are increasing but the Polish authorities use the underreporting mechanism. The Ombudsman warns that only 5% of cases are reported to the police. The language of hatred and contempt used by the authorities in Poland has become the weaponization in the fight against citizens as political opponents: LGBT+ community, refugees, political opponents, independent judges and others.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2020, 27, 2; 127-148
    1428-9512
    2300-7567
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Between Flexibility and Efficiency of Law Application in View of the Principle of the Protection of the Good of the Child
    Pomiędzy elastycznością a efektywnością stosowania prawa z uwzględnieniem zasady ochrony dobra dziecka
    Autorzy:
    Hanas, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31344094.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    flexibility
    efficiency
    good of the child
    application of law
    rule of law
    elastyczność
    efektywność
    dobro dziecka
    stosowanie prawa
    zasada prawa
    Opis:
    In the article, the author draws attention to the need to implement two values of applying the law when adjudicating in cases concerning children. These two values are flexibility and efficiency. Their simultaneous implementation is not excluded, because it is particularly important in the course of the law application process to make decisions in accordance with the principle of the protection of the good of the child and the implementation of the protective function. The research thesis is formulated in this direction. The research was conducted based on the case law that provides a broad picture of the trend in deciding in administrative, civil, criminal and other matters from the Polish perspective. The nature of this article is scientific and research. The point of view presented in the work aims to clearly emphasise the necessity for simultaneous implementation of flexibility and efficiency, which is unfortunately difficult to achieve in the Polish perspective.
    W niniejszym artykule autorka zwraca uwagę na konieczność realizacji dwóch wartości stosowania prawa podczas orzekania w sprawach dotyczących dzieci. Te dwie wartości to elastyczność i efektywność. Jednoczesna ich realizacja nie wyklucza się, gdyż w toku stosowania prawa szczególnie istotne jest podejmowanie decyzji zgodnie z zasadą ochrony dobra dziecka i nastawieniem na realizację funkcji ochronnej. W tym kierunku formułowana jest teza badawcza. Badania były prowadzone w oparciu o orzecznictwo, które daje szeroki obraz, jaki jest kierunek podejmowania decyzji w sprawach administracyjnych, cywilnych, karnych i innych w polskiej perspektywie. Artykuł ma charakter naukowo-badawczy. Punkt widzenia zaprezentowany w pracy ma na celu wyraźne podkreślenie konieczności równoczesnej realizacji elastyczności i efektywności, co w perspektywie polskiej niestety jest trudne do wykonania.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 4; 33-46
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Rule of Law in Old Poland
    O rządach prawa w dawnej Polsce
    Autorzy:
    Malec, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2095973.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    the Polish Republic of Nobles
    rule of law
    public authorities
    statute law
    Rzeczpospolita szlachecka
    rządy prawa
    władza publiczna
    prawo stanowione
    Opis:
    The Polish Republic of Nobles was characterized by the fact that the activities of public authorities were based on statute law. This is a feature that distinguishes this country from the vast majority of European states in the early modern period where the principle of the sovereign power of the absolute monarch was dominant. In Poland, the highest authority in the state was the Sejm, in which the monarch was only one of the three estates in the Sejm, along with the Senate and the Chamber of Deputies. The General Sejm was formed in the second half of the 15th century, expanding its powers over the next two centuries. At the beginning of the 16th century, the view of the sovereignty of law in the state prevailed among the nobility, to which the monarch himself was also subordinated, according to the principle that in Polonia lex est rex. It can therefore be concluded that in Poland as early as in the 16th century there was a practical division of powers according to the principle that two centuries later would be formulated by Baron de Montesquieu, and which would underlie the constitutional systems of the bourgeois state. The second half of the 18th century brought a further change. It was during this period that the subordination of all activities of the state to the applicable law became even more clear. At that time, an essentially hierarchical structure of executive authorities was established with the king, the Guardians of the Law (Pol. Straż Praw) acting as the government, government commissions constituting central departmental institutions, and commissions of order, which were responsible for the performance of local government. All these collegiate bodies were established by legislation with appropriate Sejm constitutions. Their activity and structure were thus clearly defined by the provisions of law. They could function only within the framework of Sejm statutes and on the basis thereof. In most European countries, it was only the postulates of political liberalism in the 19th century that brought the possibility of extending legislative control over the government in the form of constitutional and parliamentary responsibility of ministers. In Poland, however, this principle was introduced by the Constitution of 3 May 1791.
    Rzeczpospolita szlachecka charakteryzowała się oparciem wszelkich działań władzy publicznej na prawie stanowionym. Jest to cecha wyróżniającą to państwo od zdecydowanej większości państw europejskich epoki wczesnonowożytnej, gdzie dominowała zasada suwerennej władzy absolutnego monarchy. W Polsce najwyższym organem władzy w państwie był sejm, w którym monarcha był tylko jednym z trzech stanów sejmujących, obok senatu i izby poselskiej. Sejm walny ukształtował się w drugiej połowie XV w., a jego kompetencje były rozszerzane przez dwa następne stulecia. Na początku XVI w. zwyciężył wśród szlachty pogląd o suwerenności prawa w państwie, któremu podporządkowany został także sam monarcha, zgodnie z zasadą głoszącą: in Polonia lex est rex. Można zatem stwierdzić, że w Polsce już w XVI w. doszło do praktycznego podziału władz według zasady, którą dwa wieki później sformułował baron de Montesquieu i która legła u podstaw ustrojów konstytucyjnych państwa burżuazyjnego. Dalszą zmianę przyniosła druga połowa XVIII w. W tym okresie jeszcze dobitniej daje się zauważyć podporządkowanie wszelkich działań państwa obowiązującemu prawu. Wytworzona została wówczas w zasadzie hierarchiczna struktura władz wykonawczych z królem, Strażą Praw pełniącą funkcję rządu, komisjami rządowymi stanowiącymi centralne instytucje resortowe oraz komisjami porządkowymi, na których spoczywała realizacja funkcji zarządu lokalnego. Wszystkie te organy kolegialne zostały powołane na drodze ustawodawczej odpowiednimi konstytucjami sejmowymi. Działalność i ich struktura określone zostały zatem w sposób wyraźny przepisami prawa. Mogły funkcjonować wyłącznie w ramach ustaw sejmowych oraz na ich podstawie. W większości państw europejskich dopiero postulaty liberalizmu politycznego w XIX w. przyniosły możliwość rozszerzenia kontroli rządu ze strony organu ustawodawczego w postaci odpowiedzialności konstytucyjnej i parlamentarnej ministrów. W Polsce natomiast wprowadziła tę zasadę już Konstytucja 3 maja 1791 r.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 5; 445-459
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    About the Need for Constitutional Variability
    O potrzebie zmienności konstytucji
    Autorzy:
    Grabowski, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31348136.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    rule of law
    amendment to the constitution
    Constitution of the Republic of Poland
    praworządność
    zmiana konstytucji
    Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
    Opis:
    Numerous scientists analyzing the functioning of the Polish legal system pay attention to the practice of systemic violation of the law, including the Constitution, by state authorities. On this occasion, they indicate the causes and circumstances of breaking the law in specific cases, but do not establish whether it is only the result of the political will of the rulers or the result of a defective shaping of the legal system. This article is an attempt to make arrangements in this respect. The author claims that the cases of reinterpretation, bending and breaking the Constitution of the Republic of Poland are caused by the discrepancy between its content and the social and political realities. The current Constitution may be amended only by applying a very difficult amendment procedure – it has only been amended twice in 25 years. Therefore, the causes of systemic violations of the rule of law should be seen in the excessively rigid procedure of its change.
    Liczni naukowcy, analizujący funkcjonowanie polskiego systemu prawnego, zwracają uwagę na praktykę systemowego łamania przepisów prawa, w tym także Konstytucji, przez organy państwa. Przy tej okazji wskazują przyczyny i okoliczności złamania przepisów w konkretnych przypadkach, jednak nie dokonują ustalenia, czy jest to jedynie wynikiem woli politycznej rządzących czy też efektem wadliwego ukształtowania systemu prawnego. Niniejszy artykuł stanowi próbę dokonania ustaleń w tym zakresie. Autor stawia tezę, że przypadki reinterpretacji, naginania i przełamywania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej są spowodowane rozdźwiękiem pomiędzy jej treścią a realiami społeczno-politycznymi. Obowiązująca Konstytucja może zostać znowelizowana wyłącznie przy zastosowaniu bardzo utrudnionej procedury zmiany – dokonano w niej tylko dwóch poprawek w ciągu 25 lat. Przyczyn systemowego łamania praworządności należy zatem upatrywać w zbyt sztywnej procedurze zmiany konstytucji.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 5; 55-65
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Lawmaking Policy, Discretion and Importance of the Rule of Law Standards
    Autorzy:
    Biernat, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618517.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    discretionary legislative power
    lawmaking policy
    rule of law standards
    dyskrecjonalna władza ustawodawcza
    polityka stanowienia prawa
    normy praworządności
    Opis:
    The paper attempts to provide a comprehensive description of the problem of legislative discretion. The study employs two approaches to the issue, traditional and holistic. The former considers the legislative process in its essence, as decisions of legislative bodies, and their discretionary power being determined by the constitutional norms and legal regulations adopted within the lawmaking process. The latter, broader perspective on the legislative process involves other stages (including the pre-legislative stage), thus implying that the discretionary power should encompass various decision-makers. Following this approach, the scope of legislative discretion is determined not only by the legal provisions but also the principles of a democratic state of law. While the degree of (non-)compliance with the standards in question is evidently different from the violation of the rules of law, it does have a significant impact on the passed laws and the functioning of the entire legal system. It also constitutes a challenge to the courts and affects the use of discretion by judges.
    W artykule dokonano charakterystyki dyskrecjonalnej władzy ustawodawczej. Autor zanalizował problem w ujęciu tradycyjnym (proces legislacyjny sprowadza się do decyzji organów ustawodawczych, a zakres ich dyskrecjonalnej władzy wyznaczają normy konstytucyjne i regulacje prawne przyjęte w ramach organizacji procesu tworzenia prawa) oraz w oparciu o propozycję szerszego ujęcia procesu tworzenia prawa. W tym ostatnim ujęciu proces tworzenia prawa obejmuje wiele etapów (również przedlegislacyjnych), w konsekwencji analiza władzy dyskrecjonalnej powinna dotyczyć różnych podmiotów podejmujących decyzje. Z punktu widzenia przedstawionej charakterystyki zakresu władzy dyskrecjonalnej istotne są nie tylko wyznaczające jej granice przepisy prawa, lecz także standardy demokratycznego państwa prawa. Stopień (nie)respektowania standardów stwarza sytuację ewidentnie różniącą się od naruszenia reguł prawnych, ale mającą istotny wpływ na tworzone prawo i funkcjonowanie całego systemu prawnego. Ponadto stanowi on również wyzwanie dla sądów i wpływa na korzystanie z dyskrecjonalnej władzy przez sędziów.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 3
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Gloss to the Judgement of the Constitutional Court from 17th July 2013 (SK 35/12), OTK-A 2014, No. 7, Issue 74
    Autorzy:
    Kulik, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618903.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    criminal law
    incitement
    abetment
    attempt
    the rule of law
    individual freedom rule
    prawo karne
    podżeganie
    pomocnictwo
    usiłowanie
    zasada państwa prawnego
    zasada wolności jednostki
    Opis:
    The commentary addresses the problem of amenability to punishment so called chain of incitement and abettment (incitement or abettment to incitement and abettment). The author shares the view of the Constitutional Court that prosecution of these forms of complicity is permissible and is not opposed to the principle of the rule of law. The author expands and complements the argument CT. In addition, the author moves close to the analyzed issue of the offenses performed in the various forms of complicity by a minor criminally responsible according  to art. 10 § 2 K.K.
    Glosa dotyczy problemu dopuszczalności karalności usiłowania tzw. łańcuszkowego podżegania i pomocnictwa (podżegania i pomocnictwa do podżegania i pomocnictwa). Autor podziela pogląd Trybunału Konstytucyjnego, że karalność tych form zjawiskowych popełnienia czynu zabronionego jest dopuszczalna i nie sprzeciwia się zasadzie państwa prawnego. Rozbudowuje i uzupełnia też argumentację TK. Ponadto porusza zbliżone do analizowanego zagadnienie karalności czynów pełnionych w różnych formach współdziałania przestępnego przez nieletniego odpowiadającego karnie na podstawie art. 10 § 2 k.k.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 4
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Council of Europe Activity for Culture
    Działalność Rady Europy w obszarze kultury
    Autorzy:
    Chyc, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097133.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Council of Europe
    culture
    rule of law
    democracy
    human rights
    cultural heritage
    Rada Europy
    kultura
    praworządność
    demokracja
    prawa człowieka
    dziedzictwo kulturowe
    Opis:
    The article is devoted to issues related to the activities of the Council of Europe for culture. The aim of the study was to show that the Council of Europe is an important international organization. The author analyzed the literature on the subject devoted to the Council of Europe, and characterized the legal achievements of this organization and its activities in the field of culture. Initiatives and cultural projects of the Council of Europe were discussed. A thesis has been put forward that the Council of Europe is a significant international organization which protects the cultural heritage of Europe. The functions of the Council of Europe and its importance as an organization operating in the field of culture, as well as guarding the acquis communautaire and principles based on the rule of law, democracy and respect for human rights, were analyzed. The article is a synthetic presentation of the role of the Council of Europe in the international arena. It presents, i.a., the ongoing discussion about the crisis of international organizations and shows the significant importance of the Council of Europe in shaping appropriate international relations in Europe.
    Artykuł poświęcony jest zagadnieniom związanym z działalnością Rady Europy na rzecz kultury. Celem opracowania było wykazanie, że Rada Europy jest ważną organizacją międzynarodową. Autorka przeprowadziła analizę literatury przedmiotu poświęconej Radzie Europy, a także scharakteryzowała dorobek prawny tej organizacji oraz działalność w zakresie kultury. Omówione zostały inicjatywy oraz projekty kulturalne Rady Europy. Postawiono tezę, że Rada Europy jest znaczącą organizacją międzynarodową, która stoi na straży dziedzictwa kulturowego Europy. Dokonano analizy funkcji Rady Europy i jej znaczenia jako organizacji działającej w obszarze kultury, jak również stojącej na straży dorobku prawnego oraz zasad opartych na praworządności, demokracji i poszanowaniu praw człowieka. Artykuł stanowi syntetyczne przedstawienie roli Rady Europy na arenie międzynarodowej. Przytoczono m.in. toczącą się dyskusję o kryzysie organizacji międzynarodowych i wykazano istotne znaczenie Rady Europy w kształtowaniu się odpowiednich relacji międzynarodowych w Europie.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 2; 81-110
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Precedent Ideology and Judicial Legitimacy in Slovenia – An Outline
    Autorzy:
    Štajnpihler Božič, Tilen
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/619177.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    judicial precedent
    case-law
    rule of law
    judicial legitimacy
    precedent ideology
    legal culture
    precedens sądowy
    orzecznictwo
    państwo prawa
    legitymacja sądowa
    ideologia precedensowa
    kultura prawna
    Opis:
    Within the broader framework of the discussion of the potential of judicial precedent for statutory legal systems, this paper focuses on certain sociological aspects of the role a system of judicial precedent can have in the functioning of a judicial system. Proceeding specifically from the Slovenian legal context, the paper outlines the importance of openly and explicitly cultivating a commitment to a system of judicial precedent or unified and settled case-law in legal discourse, on the level of legal culture or ideology. It is argued that acknowledging the manner in which a system of judicial precedent can contribute to the rule of law has the potential to increase public trust and confidence in the judiciary and thus judicial legitimacy.
    Niniejszy artykuł dotyczy socjologicznych aspektów roli precedensu w funkcjonowaniu systemu sądownictwa w ramach kultury prawa stanowionego. Pełne i otwarte uznanie aktywnej roli sędziego w procesie stanowienia prawa spotyka się czasami ze sprzeciwem, ponieważ wydaje się być nie do pogodzenia z zasadami rozdziału władzy i demokratycznej legitymacji. Problem ten może zostać rozwiązany, jeżeli wyjdziemy poza tradycyjne ujęcie naszych koncepcji politycznych i konstytucyjnych. W ramach niniejszej publikacji, wychodząc z kontekstu słoweńskiego systemu prawnego, przedstawiono argument, iż otwarte i przejrzyste podejście do uznania systemu precedensu sądowego może przyczynić się do legitymacji sądowej.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 listopada 2021 r. w sprawie o sygn. III FSK 3626/21 jako orzeczenia krajowego sądu, sędziów europejskich dla statusu asesorów i sędziów sądów pierwszej instancji oraz dla tzw. mechanizmu warunkowości
    The Significance of the Judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021 in case no. III FSK 3626/21 as a Judgment of the National Court, European Judges for the Status of Assessors and Judges of Courts of First Instance and for the So-called Conditionality Mechanism
    Autorzy:
    Skwarzyński, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31344082.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    human rights
    rule of law
    right to a trial
    Polish Supreme Administrative Court
    prawa człowieka
    praworządność
    prawo do sądu
    Naczelny Sąd Administracyjny
    Opis:
    W niniejszym tekście zasadniczo zaaprobowane zostały rozważania Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) zawarte w wyroku z dnia 4 listopada 2021 r. w sprawie o sygn. III FSK 3626/21. Autor wskazał na możliwy sposób rozwiązania sporu o Krajową Radę Sądownictwa (KRS) i skład Sądu Najwyższego bez destrukcyjnego, automatycznego podważania statusu sędziów wybranych w procedurze z nowo obsadzoną KRS. Standard określony przez NSA dotyczy wszystkich asesorów i wszystkich sędziów pierwszej instancji. Zignorowanie przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie Advance Pharma Sp. z o.o. przeciwko Polsce wyroku NSA z dnia 4 listopada 2021 r. nie zmienia zasad testu ze sprawy Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii. Orzeczenie NSA wiąże oba trybunały europejskie i jest niezbędne w prawidłowym ustalaniu statusu zarówno sędziów pierwszej instancji, jak i asesorów. Ponadto wobec wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 lutego 2022 r. w sprawie o sygn. C-157/21 Polsce należy wypłacić środki z Krajowego Programu Odbudowy, gdyż spór o praworządność dotyczy sądów innych niż administracyjne, a wobec tych sądów kwestia praworządności jest rozwiązana wyrokiem NSA z dnia 4 listopada 2021 r.
    The commentary essentially endorses the considerations of the Polish Supreme Administrative Court judgment of 4 November 2021 in case no. III FSK 3626/21. The author indicated a possible way of resolving the dispute over the National Council of the Judiciary (NCJ) and the composition of the Supreme Court without destructive, automatic undermining of the status of judges selected in the procedure with the newly appointed NCJ. The standard defined by the Supreme Administrative Court applies to all assessors and all judges of first instance. Ignoring by the European Court of Human Rights in the case of Advance Pharma Sp. z o.o. v. Poland, the judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021 does not alter the rules of the test from the case of Guðmundur Andri Ástráðsson v. Iceland. The Supreme Administrative Court’s ruling binds both the European tribunals and is necessary for the correct determination of the status of both first-instance judges and assessors. Moreover, in relation to the judgment of the Court of Justice of the European Union of 16 February 2022 in case C-157/21 Poland should be paid funds from the National Reconstruction Program, because the dispute over the rule of law concerns courts other than administrative, and in relation to these courts the issue of the rule of law is resolved by the judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 455-477
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chosen Aspects of Functioning of the Constitutional Principle of the Protection of Legitimate Expectations under Criminal Law in a Legal Norms’ Internalization Perspective as a Condition of its Effectiveness
    Autorzy:
    Budyn-Kulik, Magdalena
    Kulik, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618587.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    criminal law
    trust protection rule
    state of law rule
    prawo karne
    ochrona zaufania
    zasady
    państwo prawa
    Opis:
    The article deals with the constitutional principle of the protection of legitimate expectations under criminal law in a legal norms’ internalization perspective. We discuss it against the wider backdrop of criminal law rules, their role in the system, the place, assuming value and ways of solving conflicts between different rules. The text deals with the nature of the principle, its role in the rule of law perspective, chosen aspects of its conflict with the justice principle, especially as far as limitation law is concerned. The last thing is discussed also with reference to the principle of the protection of vested interests and the principle of non-retroactivity of law. Special attention is paid to the role that the legitimate expectations protection plays in understanding nullum crimen sine lege rule. One of the main points is the problem of law norms' internalization as a condition of effectiveness of the legitimate expectations protection principle.
    Opracowanie dotyczy funkcjonowania konstytucyjnej zasady ochrony zaufania na gruncie prawa karnego w perspektywie internalizacji norm prawnych. Zagadnienie zostało omówione na szerszym tle problematyki zasad prawa karnego, ich roli w systemie, umocowania, wartości walidacyjnej i sposobu rozstrzygania kolizji między poszczególnymi zasadami. Omówiono samą istotę zasady, jej rolę w perspektywie zasady państwa prawnego, wybrane aspekty jej kolizji z zasadą sprawiedliwości, szczególnie w aspekcie przedawnienia karalności. Ta ostatnia kwestia została omówiona także w nawiązaniu do problematyki zasady ochrony praw nabytych i zasady nieretroakcji prawa. Odrębne uwagi poświęcono roli zasady ochrony zaufania w sposobie rozumienia zasady nullum crimen, nulla poena sine lege. Kwestią, której poświęcono stosunkowo najwięcej uwagi było zagadnienie internalizacji norm prawnych jako warunku efektywnego funkcjonowania zasady ochrony zaufania. 
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 1
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Right to Good Administration. Axiological Aspects of Good Administration
    Autorzy:
    Zdyb, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618895.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    good administration
    right to good administration
    human dignity
    common good
    legal security
    certainty of law
    rule of law
    dobra administracja
    prawo do dobrej administracji
    godność człowieka
    dobro wspólne
    bezpieczeństwo prawne
    pewność prawa
    praworządność
    Opis:
    Certainly, it is essential, for the shaping of public order in a state, to establish the standards of good administration and axiological basis for the legal system of administrative law, both in the formal-legal and systemic aspect and the substantive-law domain. The basic role is played by legal designatations, such as: properly understood the principle of separation of powers, the principle of the rule of law, human dignity as an axiological basis and the categorical imperative in the sphere of understanding what good administration is, the meaning of the notion of the common good, proper distribution of prime factors of the relationship the common good – human dignity. Legal security and certainty of law, the elimination of inflation of law and the relativization of fundamental values of systemic significance form are also an important element underlying good administration. It is not possible to shape the system of good administration without a properly formed public service and without continuously building its ethos. The analysis of the foundations of good administration and its durability cannot boil down only to the procedural and legal aspects. Therefore, apart from pointing to the need to constantly address the issues of the principles and standards set out in Poland in the Code of Administrative Procedure and in the Code of Good Administrative Behaviour adopted on 6 September 2001 by the European Parliament, I have decided to present this issue in another paper, while focusing herein on the fundamental axiological values symbolizing good administration. An important place in this area is taken by the problem of the individual’s right to good administration, which is a consequence of recognising that the State has an obligation and responsibility to shape the optimal model of good administration and governance within the country.
    Nie ulega wątpliwości, że dla kształtowania ładu publicznego w państwie kluczowe jest ukształtowanie standardów dobrej administracji i aksjologicznych podstaw porządku prawnego, tworzącego system prawa administracyjnego zarówno w płaszczyźnie formalnoprawnej i ustrojowej, jak i materialnoprawnej. Podstawową rolę odgrywa kilka desygnatów prawnych, takich jak: odpowiednio rozumiana zasada podziału władz, zasada praworządności, godność człowieka jako aksjologiczna podstawa i imperatyw kategoryczny w sferze pojmowania dobrej administracji, znaczenie pojęcia dobra wspólnego, właściwe rozpisanie na czynniki pierwsze relacji dobro wspólne – godność człowieka. Istotnymi elementami wzmacniającymi podstawy dobrej administracji są także bezpieczeństwo prawne i pewność prawa oraz eliminowanie zjawiska inflacji prawa i relatywizacji fundamentalnych wartości mających znaczenie systemowe. Kształtowanie systemu dobrej administracji nie jest możliwe bez odpowiednio ukształtowanej służby publicznej oraz stałego budowania jej etosu. Analiza podstaw dobrej administracji i jej trwałości nie może być sprowadzona tylko do aspektów proceduralnych i formalnoprawnych. Dlatego – poza zasygnalizowaniem potrzeby ciągłego zajmowania się problematyką zasad i standardów określonych w Polsce w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz przyjętym w dniu 6 września 2001 r. przez Parlament Europejski Kodeksie Dobrej Administracji – problematykę tę postanowiłem przedstawić w innym artykule, kładąc nacisk w niniejszym opracowaniu na fundamentalne wartości aksjologiczne symbolizujące dobrą administrację. Ważne miejsce zajmuje w tym zakresie doniosły problem prawa jednostki do dobrej administracji, co jest swoistą konsekwencją uznania, że na państwie ciąży obowiązek i odpowiedzialność związana z ukształtowaniem optymalnego modelu dobrej administracji i ładu publicznego w państwie.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2019, 28, 2
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Artykuł recenzyjny książki Andrzeja Maksymiliana Fredro Scriptorum Seu Togae et Belli Notationum Fragmenta. Accesserunt Peristromata Regnum. Symbolis Expressa
    Autorzy:
    Dubel, Lech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/609347.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    sarmatism
    noble republicanism
    equality
    freedom
    constitution mixed
    self-limiting royal power
    the common good
    ethics
    civil service
    education
    effectiveness of the law
    religion as a guarantor of the rule of law
    legitimacy of power
    Maksymilian Aleksander Fredro
    zasady panowania władców
    republikanizm
    ustrój mieszany
    etyka urzędnicza
    cnoty publiczne
    sejm
    religia
    prawo
    Opis:
    Published in 2014 (first ed. 1660) the treatise by Andrzej Maksymilian Fredro was a significant editorial event. It was the first time that Polish readers had been presented with a Polish translation of the originally Latin work by this author. This edition of Scriptorum combines the original Latin text and its Polish translation in one book. What is also significant, it is preceded by a comprehensive and detailed introduction and supplemented with very meticulous footnotes. The whole work is followed by an index of characters referred to in Scriptorum. In its introduction by Marek Tracz Tryniecki, the present work provides an extensive and very erudite presentation of the figure and intellectual achievements of Andrzej Maksymilian Fredro (p. 19–114). In fact, this is not so much a typical introduction as a scientific analysis which actually meets the requirements of a study. Not only does the author reconstruct the ideas, but also argues with some published interpretative theses concerning both the activities and the ideas of Aleksander Fredro.In his text Andrzej Maksymilian Fredro introduces and justifies the universal idea of self-limited power of the monarch. He justifies it with moral, political, psychological, legal and religious arguments, as well as with the historical experience and a comparative approach. A.M. Fredro’s work offers a commendation of republicanism and the mixed regime. According to Fredro, and many other political writers of the 16th and 17th centuries, the mixed regime continued to be the basis of the political regime of the Republic of Poland, where it was institutionally reflected in three estates: the Chamber of Deputies, the Senate and the King (p. 65). A.M. Fredro argues that such a regime enables the best control of conflicts and ensures freedom in the country. Another political postulate by this author is the commendation of the rule of law in the State. The work also discusses Fredro’s military ideas.
    Autor omawia idee polityczne Andrzeja Maksymiliana Fredry. Ocenie podlega obszerny wstęp napisany współcześnie przez Marka Tracza Trynieckiego. Wskazuje się na prezentowanie przez Fredrę modelu monarchii umiarkowanej. Podkreśla się zerwanie komentatora z dotychczasowymi stereotypami i analizami piśmiennictwa A.M. Fredry dokonanymi w okresie wcześniejszym. Odrębnym problemem jest ukazanie poglądów pisarza na temat relacji państwo – kościół, zadań edukacji patriotycznej czy problemu wojska i wojny.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2015, 62, 1
    0458-4317
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstytucyjne podstawy ładu publicznego w administracji w świetle Konstytucji oraz orzecznictwa. Zagadnienia wybrane
    Autorzy:
    Zdyb, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/609461.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    public administration
    Polish Constitution
    principle of separation of powers
    rule of law
    right to a fair trial
    legislation
    legal certainty
    human dignity
    common good
    administracja publiczna
    Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
    zasada podziału władz
    zasada państwa prawnego
    prawo do sądu
    legislacja
    pewność prawa
    godność człowieka
    dobro wspólne
    Opis:
    The building of the new system of the Republic of Poland requires relevant configuration of public order in administration. Crucial to this are currently: the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997, the verdicts of the Polish Constitutional Tribunal and administrative courts as well as established doctrine. In this regard, what is required is the precise identification of key standards, principles and values. The letter undoubtedly necessitates the analysis of the principle of separation of powers, the rule of law, the right to a fair trial, the principle of respect for human dignity and drawing attention to the dysfunctionality of the public order. Substantial problems in this domain may be related to law's creation and application, and a clear definition of axiological grounds of the existing legal order. By necessity, in this article only some of them are presented, e.g. concerning indefinite terms, legitimization of law, justice in law, legal security, legal certainty, protection of acquired rights and legitimate expectations, and the principle of appropriate legislation. The aim of the author of this article is to provoke an in-depth debate over the issue connected with search for optimal model of the order in the sphere of public administration in the perspective of new challenges.
    Budowa nowego ustroju Rzeczypospolitej Polskiej wymaga odpowiedniego ukształtowania ładu publicznego w administracji. Kluczowe znaczenie w tym zakresie ma aktualnie Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., a także ukształtowane na jej podstawie orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego (jak również sądów administracyjnych) oraz utrwalone poglądy doktryny. Niezbędne w tym zakresie staje się dokonanie identyfikacji podstawowych standardów, zasad i wartości. Wiąże się to niewątpliwie z koniecznością analizy m.in.: zasady podziału władz, zasady państwa prawnego, prawa do sądu, problemu poszanowania godności człowieka oraz zwrócenia uwagi na zagadnienie dysfunkcjonalności ładu publicznego. Istotne problemy w tym kontekście wiązać się mogą z tworzeniem i stosowaniem prawa oraz z wyraźnym określeniem aksjologicznych podstaw obowiązującego porządku prawnego. Z konieczności w artykule prezentowane są tylko niektóre nich, np. związane z zagadnieniami pojęć niedookreślonych, legitymizowaniem prawa, sprawiedliwością w prawie, bezpieczeństwem prawnym, pewnością co do prawa, ochroną praw nabytych i maksymalnie ukształtowanych ekspektatyw oraz naruszeniem zasad przyzwoitej legislacji. Zamiarem autora opracowania jest sprowokowanie pogłębionej dyskusji nad zagadnieniem związanym z poszukiwaniem optymalnego modelu ładu w sferze administracji publicznej w perspektywie nowych wyzwań.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2017, 64, 1
    0458-4317
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Principle of Appropriate vacatio legis as an Element of the Principle of Protection of Citizens’ Trust in the State and the Law it Makes
    Autorzy:
    Stefaniuk, Małgorzata Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618529.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    constitutional principle of law
    principle of appropriate vacatio legis
    principle of democratic state under the rule of law
    principle of protection of citizens’ trust in the state and the laws it establishes
    legal security
    konstytucyjna zasada prawa
    zasada odpowiedniego vacatio legis
    zasada demokratycznego państwa prawnego
    zasada ochrony zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez to państwo prawa
    bezpieczeństwo prawne
    tradycja kulturowo-prawna
    Opis:
    The issue concerning the principles of constitutional law has a special dimension because their role is not confined only to this branch of law. They are the principles of the whole legal order. The doctrine of constitutional law deals with the problems of law principles, yet its representatives have highly divergent views on many questions, in particular regarding the constitutional principle of law, the catalogue of principles, or their ontological status. The subject of interest of constitutionalists is first of all the content analysis of individual constitutional principles. Many questions are left to law theorists, the reference to the findings of the Polish law theory or to concepts defined as “external” (developed within the world’s law theory and philosophy) being comparatively rare. The law doctrine and judicial decisions regard the principle of appropriate vacatio legis as a constitutional one. It was derived by the Polish Constitutional Tribunal from the principle of democratic state under the rule of law through the principle of protection of citizens’ trust in the state and the laws it establishes. Although this principle is not explicitly expressed in Poland’s Constitution of 2nd April 1997, its position as a constitutional principle is not challenged. The principle of appropriate vacatio legis satisfies the requirements of the doctrine expected from law principles, it has a strong axiological justification associated with the need to ensure legal security, and it is deeply rooted in cultural-legal tradition.
    Problematyka zasad prawa konstytucyjnego ma wymiar szczególny, gdyż ich rola nie ogranicza się wyłącznie do tej gałęzi prawa. Są one jednocześnie zasadami całego porządku prawnego. Doktryna prawa konstytucyjnego podejmuje problematykę zasad prawa, jednak w wielu kwestiach wśród jej przedstawicieli panuje znaczna rozbieżność poglądów, zwłaszcza odnośnie do pojęcia konstytucyjnej zasady prawa, katalogu zasad czy ich statusu ontologicznego. Przedmiotem zainteresowania konstytucjonalistów jest przede wszystkim analiza treściowa poszczególnych zasad konstytucyjnych. Wiele kwestii jest pozostawionych teoretykom prawa, przy czym powoływanie się na ustalenia polskiej teorii prawa czy na koncepcje określane jako „zewnętrzne” (opracowane w ramach światowej teorii i filozofii prawa) ma miejsce stosunkowo rzadko.Za konstytucyjną zasadę prawa doktryna prawa i orzecznictwo uważają zasadę odpowiedniego vacatio legis. Została ona wyprowadzona przez polski Trybunał Konstytucyjny z zasady demokratycznego państwa prawnego za pośrednictwem zasady ochrony zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez to państwo prawa. Chociaż nie jest to zasada expressis verbis wyrażona w Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., jej pozycja jako zasady konstytucyjnej nie jest kwestionowana. Zasada odpowiedniego vacatio legis spełnia wymagania stawiane przez doktrynę zasadom prawa, ma silne uzasadnienie aksjologiczne wiążące się z potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa prawnego oraz mocne zakorzenienie w tradycji kulturowo-prawnej.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 1
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Rule of Accusatorial Procedure in Polish Criminal Proceedings
    Autorzy:
    Kruk, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618693.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    ways of the system’s rules’ existence
    interpretative directives of criminal and procedural rules
    R. Dworkin’s theory
    R. Alexy’s theory
    legal norm as a criminal proceeding’s rule
    rule of law in a normative sense
    sposoby istnienia zasad systemu
    dyrektywy interpretacyjne przepisów karno-procesowych
    koncepcja R. Dworkina
    koncepcja R. Alexy’ego
    norma (sformułowanie) jako zasada procesu karnego
    zasada prawa w sensie dyrektywalnym
    Opis:
    The issues connected with the rule of accusatorial procedure in Polish criminal proceedings were discussed against the backdrop of general theoretical topics and chosen issues of criminal proceeding’s theories. The authoress of the article shows the chosen topics of law’s theories related to the problem of law system’s rules, law’s rules and points out the influence of R. Dworkin’s and R. Alexy’s theories on the taxonomy of criminal proceeding’s rules. Later, she points out the device of compassing the legal norm as a criminal proceeding’s rule, its importance in criminal proceeding and character in law’s system. The problem of accusatorial procedure’s rule was discussed in a narrow meaning and contains the general questions connected with the concept of this rule in a system of criminal proceeding’s rules, correlation with another legal rules and functions executed by this rule.
    Problematyka zasady skargowości w polskim procesie karnym została poruszona na płaszczyźnie ogólnych zagadnień teoretycznoprawnych i wybranych kwestii teorii procesu karnego. Autorka artykułu przedstawia wybrane zagadnienia teorii prawa dotyczące problemu zasad systemu prawa, zasad prawa, a także wskazuje wpływ teorii R. Dworkina i R. Alexy’ego na systematykę zasad procesu karnego. W dalszej części pracy zwraca uwagę na sposób ujmowania normy prawnej w kategorii zasady procesu karnego, jej wagi w procesie karnym i roli, jaką dana norma – zasada procesowa pełni w systemie prawa. Problem zasady skargowości został ujęty w znaczeniu wąskim i obejmuje ogólne zagadnienia dotyczące pojęcia, miejsca tej zasady w systemie zasad procesu karnego, korelacji z innymi podstawowymi zasadami procesu oraz realizowane przez nią funkcje w prawie karnym procesowym.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 1
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies